I
v/AH
ET ARRND1EMENr
DEMOüRATSSC
Aan Onze Lezers.
3Ü
Zondag 26 December 1909
Prijs 5 centiemen het nummer
Vierde Jaargang Mummer 5'1
r
Oude Garde.
Willemsfonds-Aalst.
Voor Taal en Vrijheid.
Leest en verspreidt
De Volksgazet.
De Geldmiddelen
van den Slaat.
De Kiesstrijd voor 1910.
Doctrinair.
'«saMesisg^
Abonnementsprijs: 3 fr. voor de stad en den ouiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voorde stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, Aalst.
Prijs der Annoncen:
Gewone 15 centiemen
a uci nimuiiubiii Reklamen 75 centiemen Per ru
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST 85 DECEMBER 1909.
ZONDAG, 26 DECEMBER 1909, in de zaal
Concordia, Groot Concert der
Maatschappij c< Les Amis Constants
(De Oude Garde) den Leden en hunne
Damen aangeboden.
Het feest wordt gegeven met de mede
werking van Mejuffrouwen Clément H.
eerste prijs met onderscheiding en meda-
lie van het Staatsbestuur, M. Goldschmidt,
eerste prijs van het Conservatorium van
Brussel, Mijnheeren Emile Leger, eerste
Srys van het Conservatorium, Edg. Van
'ever, van den Muntschouwburg, eerste
prijs met de grootste onderscheiding van
T Conservatorium van Brussel en J. Judal.
genre-zanger der Concerten van Brussel.
De openingstukken van elk der twee dee-
len van het Concert zullen uitgevoerd wor
den door de Fanfaren maatschappij onder
leiding van M. F. Coessens, muziek-overste.
Ten 9 uren 's avonds Dansfee«t>
De kostelooze boekerij van het Willems
fond», gevestigd in Graaf van Egmont,
Groot» Markt, te Aalst, ingang langs de
Leopoldstraat, is open alle zondagen van
10 1/2 uur tot 11 1/2 uur voormiddag.
Zondag 9 Januari 1910, 148' Ver
tooning.
Heden verschijnt het laatste num
mer der VOLKGAZET van 1909.
DE VOLKSGAZET is het orgaan
der liberale partij van het arrondisse
ment Aalst, ze verdedigt uitsluitelijk
het Liberaal-Democratisch program
ma, dat de grondslag is van al de vrij
zinnigeinstellingen en maatschappijen.
Aan de Liberale grondbeginselen wil
en zal DE VOLKSGAZET getrouw
blijven. Voor het volk, voor zijne
ontwikkeling, zullen we steeds in de
bres staan, in de eerste gelederen der
genen, die door vreedzame evolutie
naarvolmaking streven van denmensch
en van de maatschappij.
DE VOLKSGAZET zal immer alles
verdedigen wat op practische wijze
medehelpen kan tot de opbeuring van
het gansche volk, tot den triomf der
democratie, en bij de democratie reke
nen wij al degenen, die door handen
en geestesarbeid zich op eerlijke wijze
een bestaan verschaffen Boeren, Am
bachtslieden, arbeiders, handelaars en
n ij veraars.
DE VOLKSGAZET,doet in de mate
harer krachten mede aan evolutie,
maar die evolutie willen sM niet beko
men door klassenstrijd, noch door
revolutie, die allen vooruitgang zouden
stremmen maar door geleidelijke
verbetering, die er door den drang der
omstandigheden toch komen zal, ook
zonder geschreeuw of geweld.
DE VOLKSGAZET welke immer
alle practische, democratische hervor
mingen verdedigde zal van den inge
slagen weg niet afwijken en voortaan,
gelijk voorheen het programma verde
digen der Liberale Democratie, tot
welzijn van het gansche volk.
In mijn vorig artikel heb ik beloofd
terug te komen op de merkwaardige
redevoering door den achtbaren volks
vertegenwoordiger van Bergen, M,
Masson, uitgesproken in de zitting
der Kamers den 10 December laatst
over het financieel beheer onzer kleri
kale regeerders.
Ik doe het met des te meer genoegen,
dat hij zijne denkbeelden heeft weten
te verklaren op eene eenvoudige wijze
en met voorbeelden zoo treffend geko
zen, dat eenieder ze heeft kunnen ver
staan. Hij is niet blijven zweven,
gelijk andere redenaars het doen, in
de wolken, die den gcldelijken toestand
van ons land zoo duister maken voor
de gewone stervelingen.
Neen, hij heeft zich op zulke wijze
uitgedrukt, dat de ecomische en finan-
cieele betwistingen in het bereik zijn
van ieders begrip.
De onrechtvaardigheid van ons be
lastingsstelsel willende aantoonen,
drukte de achtbare heer Masson zich
uit als volgt
M. MASSON. Ik ga twee voorbeel
den; tegenover elkander stellen, dat
vaneen landman die zijne spaarpennin
gen gebruikt voor 't aankoopen eener
hoeve en dat van een burge r die zijn
geld plaatst in actiën en obligatien.
Veronderstelt een boer die na 15 a
20 jaren zwaren arbeid en zwoegen
15 of 20,000 franken heeft kunnen ver
garen. Zijn karakter en zijne vakkun
digheden hechten hem aan zijn grond.
Hij koopt eene hoeve en eenige hec
taren land.
Hij begint met eene zware belasting
te betalen. Voor onkosten van ver
koop, akte en inboeking is hij verplicht
ten minste eene som af te duimen
welke 10 ten honderd van het besteed
de kapitaal bedraagt, zelden min, dik
wijls meer.
Eigenaar geworden van deze kleine
hofstee, is hij onmiddelijk onderwor
pen aan de betaling der grondlasten.
Jaarlijks zal hij van de opbrengst van
zijnen arbêid eene zekere som moeten
afnemen om die lasten te voldoen
Bij zijn afsterven, zullen zijne kin
deren onderworpen zijn aan het erfe-
nisrecht, de doodschuld is wel min
der dan de onkosten van verkoop, maar
voor een geringen man toch nog aan
zienlijk. Van den dag op welke hij
eigenaar wou wezen tot den dag
zijner dood vervolgt den fiskus den
landbouwer.
Geheel anders is het lot van den
mandie zijne spaarpenningen gebruikt
voor den aankoop van waarden aan
drager. Veronderstelt dat hij met wei
nig begonnen zij, gelijk de landbou-
wer van welken ik zooeven sprak,
maar dat hij begunstigd in zijne geld
beleggingen door het lot, of door een
meer winstgevend werk er toe kome
eene fortuin te vergaren van 200,000
franken.
Hij zal geen duit belasting beta
len voor de titels welke hij bezit. Zijn
eigendom is 10 maal aanzienlijker dan
dat van den landbouwer en hem wor
den de onkosten van aankoop gespaard
Hij zal zijne intresten opstrijken zon
der aan den Staat eenige belasting te
betalen welke bij de grondlasten kan
vergeleken worden. Hij zal niets be
talen,
Wij mogen dus zeggen dat tegen
over den landbouwer-eigenaar, die
jaarlijks zijn aandeel zal betalen in de
Staatskist, de man die slechts actiën
en obligatien bezit, nooit de hand van
den fiskus voelen zal. Hij is buiten
zijn bereik. Eindelijk bij zijne dood
zullen de kinderen ontslagen zijn van
het betalen der erfenisrechten. Men
betaalt in rechte afstamming geene
doodschuld op de mobilaire goederen.
Ziedaar dus twee menschen, door
een toeval, hunnen voorkeur, aanleg
of bekwaamheid medegesleept op ver
schillende wegen en er in gelukken de
te winnen en tot den dood te behouden,
de eene een onaanzienlijk vermogen,
de andere een tienmaal grooter fortuin.
De eerste zal lasten te betalen heb
ben welke men gemiddeld op 20 ten
honderd van zijn fortuintje mag schat
ten, de tweede zal niets betalen. Hij
die niets betaalt is rijk, hij die zwaar j
belast is mag niet arm worden ge
noemd, maar heeft toch nooit de weel
de gekend.
Is dat rechtvaardig
Kan men een belastingstelsel on-
berisbelijk noemen dat tot zulke mis
selijkheden leidt.
Heb ik eene uitzonderlijke veron- I
derstelling gemaakt Neen, want het i
voorbeeld dat ik gekozen heb doet zich
alle dagen voor
Die woorden behoeven geene verdere
uitlegging ze vernietigen op volledige
wijze de argumenten der klerikale»,
die beweren, dat ons land begiftigd is
met een bewonderenswaardig en on
verbeterlijk belastingstelsel.
Wij, liberalen, meenen integendeel,
dat het voor vele verbeteringen vat
baar is en er vele ongerechtigheden
moeten uit geweerd worden ten voor-
deele van den geringen man.
(20 December 1909).
Jules RENS,
Volksvertegen woordigvr
De bespreking en de stemming over het
ontwerp van legerherinrichting heeft ons
in de laatste tyden zooveel kopij verschaft,
dat wy noch den tijd noch de ruimte vonden
om de weerspiegeling te maken van den
toestand des aanstaanden kiesstryds.
Wij stellen ons voor die weerspiegeling te
maken daar de katholieke bladen willen
bewezen dat de klerikalen in Mei a. s. wel
6 zetels konden by winnen noch min, noch
meer
We namen ons voor heel dien logenach-
tigen warboel eens terecht te wyzen en he
den vervullen wij ons voornemen.
Beginnen wy met de
Provincie West-Vlaandcren.
Rousselaere-Thielt
1902 Liberalen 6.982 Klerikalen 45.542
1906 10.320 44.427
Op 4 jaar tyd wonnen de liberalen onge
veer 4000 stemmen, terwyl de klerikalen er
1100 stemmen achteruit gingen.
De klerikalen hebben 4 gekozenen, de
liberalen 0. Eene nieuwe verplaatsing van
slechts 800 stemmen is voldoende om eenen
liberaal gekozen te hebben.
Brugge
1902 Liberalen 11.168 Klerikalen 26.464
Demokr. 5,295
1906 Kartel 16.142 29,771
De tweede kandidaat van 't Kartel behoeft
hier insgelijks omtrent 3000 stemmen by te
winnen om gekozen te zyn. Als men nagaat
dat thans de kerkvervolgingen in Frankryk
deerlyk zyn uitgebrand en niemand in Bel
gië er zyn slapen meer voor laat, en dat,
anderzyds, de klerikale party door hare ver
deeldheid schromelijk is verzwakt, dan mag
men, niet zonder hoop; naar Brugge kjjken
om eenen tweeden antiklerikalen kandidaat
te zien gekozen worden, in vervanging van
een 'klerikaal.
Oostende-Dixmude-Veuvne
1902 Liberalen 16,507 Klerikalen 32.35S
1906 19,037 33,997
Hier zagen de liberalen hun stemmental
stygen met 2500 stemmen. De klerikalen
het hunne met nauw 1600 stemmen:
Een nieuwe stemmenverplaatsing van
2500 stemmen is genoeg om eenen kleri
kaal aan de deur te walsen. De kolossale
propagande van den ouvermoeibaren strij
der, M. Buyl en de aanwinst van stemmen
in het tijdverloop 1902-1905, laat ons toe
op dit arrondissement de rechtvaardigste
hoop te vettigen.
IJ per
1902 Liberalen 11.222 Klerikalen 25,944
1906 11,217 28,287
Hier ook, gelyk te Brugge, was de stil
stand van het liberaal stemmencyfer te dan
ken aan den veldtocht van logen en laster
door de klerikalen gevoerd, naar aanleiding
van de scheiding tusschen Kerk en Staat in
Frankrijk.
Tusschen den liberalen gekozene en den
3* klerikalen kandidaat was er een verschil
van 2800 stemmen, 't is te zeggen dat onze
tegenstrevers 1400 stemmen zouden moeten
verplaatsen om den liberaal te kunnen ver
vangen. IJdele hoop! De liberalen hebben
er zich krachtdadig aan 't werk gesteld «n,
Klerikalen 36.383
Klerikalen 38.760
de klerikale verdeeldheid helpende, mogen
wij er op betrouwen dat de liberale volks- j
vertegenwoordiger van IJper met klank zal j
herkozen worden.
Provincie Antwerpen t
Antwerpen
1902 Liberalen 40.973 Klerikalen 70.442
1906 52.723 75.263
1902 Socialist. 14.303 Demokr. 5.237
1906 14.504 1.196
Als men nagaat dat op 4 jaar tijd de libe
ralen er 12.000 stemmen gewonnen hebben,
dat de klerikale party er gansch is ver
scheurd, dan mag men vast betrouwen op
de aanwinst door onze vrienden aldaar van
ten allerminste éénen zetel.
Mechelen
1902 Liberalen 14.431
Socialist. 4.664
1906 Liberalen 21.653
Tusschen den 3e klerikalen gekozene en
den 2* liberalen kandidaat bestaat er slechts
een afstand van 2100 stemmen. De laatste
provinciale kiezing gaf aan onze vrienden
eene aanwinst van 4000 stemmen Wie zou
er dan niet ééntje durven verwedden voor
eene liberale zegepraal in Mei a. s.
Turnhout
1902 Liberalen 7.372 Klerikalen 33.596
1906 8.734 33.754
Onze vrienden wonnen dus aldaar 1500
stemmen, terwyl het klerikaal stemmental
haast niet veranderde, Dit arrondissement
zou wel eene verrassing kunnen voorbehou
den aan de klerikalen.
Provincie Namen.
Namen
1902 Liberalen 13.567
Socialist. 23.374
1906 Kartel 43.235
Op de tijdruimte 1902-1906 won het Kartel
dus 6200 stemmen, tegen 1800 door de kle
rikalen gewonnen. Het Kartel wederom
gesloten zijnde, zoo mogen de klerikalen
ien zetel welken zy in 1906 verloren, totaal
als onoverwinbaar beschouwen.
Dinant-Philippeville
Geene verandering te voorzien.
Provincie Luxemburg;.
Noch winst noch verlies van zetels te
voorzien.
Provincie Brabant.
Klerikalen 36.636
Klerikalen 38.471
Brussel
Liberalen
Klerikalen
Socialisten
1902
59.917 Demokrat. 11.779
98.154 Onafhankel. 9.821
57.520 Dissidenten 6.027
1906
Liberalen 89.179 Onafhankel. 11.280
Klerikalen 109.590
Socialisten 57.520
In 1906 wonnen de liberalen dus 30.000
stemmen, terwyl de klerikalen, M. Hel-
linckx, welke in 1902 alleen optrad, inbe
grepen, slechts 11.000 stemmen vooruit
gingen.
Het staat vast dat, in Mei a. s., de libera
len te Brussel éénen zetel zullen winnen,
misschien twee
Nijvel
1902 Liberalen 16.629
Socialist. 20.037
1906 Kartel 39.779
Klerikalen 27.610
Klerikalen 30.210
Het verschil tusschen het stemmental van
den 2' klerikalen gekozene en den 3e kandi
daat van het Kartel is slechts 1900 stemmen.
Het volstaat 2500 stemmen te verplaatsen
om den 2klerikaal door eenen antiklerikaal
te vervangen.
k Leuven
1902 Liberalen 18.092
Socialist. 13.112
1906 Antikler. 33.491
Klerikalen 45.547
Klerikalen 49.39h
De antiklerikalen, moeten slechts 1900
stemmen kunnen verplaatsen om hunnen
derden kandidaat te zien gekozen worden,
in vervanging van eenen klerikaal.
Het is onbetwistbaar dat de vereenigde
antiklerikalen zeer gemakkelijk dit getal
van minder dan 2000 stemmen kunnen be
halen in dat arrondissement.
Ge moet weten, waarde lezers, ik
ben doctrinair en dan nog al onder
voorzitter van het groepje doctrinai-
ren waarvan Gustaaf Levau de Voor
zitter is.
Dat staat te lezen in de prospectus
der groote mannen die op de Saskaai,
brood, bitterpeeën, margarine en poli
tiek verkoopen aan prijzen buiten alle
concurrencie. Er zijn in Aalst immers
geene andere demokraten dan dege
nen, die als dusdanig een bevret wor
den waardig gekeurd door het groepje
politieke zonnekloppers en tempeliers,
die op de Saskaai in 't zweet huns
aanschijns hun sociaal Revalenta
Arabica aan den man brengen.
Ik heb dezen morgend nog in den
spiegel gekeken, om mij te vergewis
sen hoe een doctrinair er uit ziet, en
niettegenstaande de bewering van het
prospectus gelijk ik nog altijd aan me
zelve. Als de winkeliers der Saskaai
eens hetzelfde willen doen, zullen ze
wel bemerken, dat proletariërs van
hun slag beter dan een doctrinair van
onze soort aan paters gelijken, die
buikje-vooruit versterving prediken en
naastenliefde op het bekend aria
luistert naar mijne woorden maar let
niet op mijne werken.
Wat mij betreft ik kan dergelijk
brevet van democratie gemakkelijk
missen, ik begeer het zelfs niet aan
den prijs van factuur, ze zullen aan
mij geen politieke benificie doen, al is
het bekomen van beneficie 't doel van
elke onderneming, zelfs van die der
Saskaai Zijn er vrienden die aan
dergelijke getuigschriften wel prijs
ïechten van mijnent wege staat hun
dat volkomen vrij goesting is koop.
Ik ben dus een doctrinair ik hoop
maar eene zaak, dat zulks aan mijne
gezondheid geen nadeel zal doen, daar
zouden mijne vrouw en kinderen nog
iet ergste aan toe zijn en ook wel de
nederige vrienden, aan welke ik het
genoegen heb in den mate van mijn
gering vermogen dienst te bewijzen.
Om demokraat te zijn naar den zin
der prospectus-mannen, moet men bij
elke gelegenheid groot misbaar maken
alsof men hemel en aarde ging verzet
ten en dan aan de hoeken der straten
zijn eigenlof en grootheid en goedheid
uitbazuinen Of zulke democr'atfe de
echte is, al kost ze schrikkelijk duur
aan de geloovigen (ik bedoel de werk-
"ieden, welke er zich laten beet aan
nemen) zulks betwist ik.
Ik wordt dus in den ban gedaan en
de prospectus-bliksems worden tegen
mij en mijne vrienden gericht. De
socialistische senateur Picard zelve,
leeft ondervonden wat winkelpolitiek
waard is en werd als doctrinair uit de
redactie yan LePenplegebannen, om
dat hij niet vol bewondering konstaan,
voor het gegons der hommels, die
rond den bakkersoven (zinnebeeld der
Belgische socialisten) zich te goed
doen.
Och zei Picard, wat raakt me dat.
k zie dagelijks eene menigte honden
aan den voet der congreskolom, op
onbescheiden wijze den poot lichten
ik houd het met de congreskolom, die
er niet min stevig om blijft.
En wat de prospectus-aanvallen be
treft, ik houd het met Picard.
Ik ken in de wereld niets zoo waar
deloos als betaalde vriendschap, be
taalde gebeden,betaalde democratie.
Wij hebben verwaarloosd van
de daken te schreeuwen, wat we
poogden voor de werkstaking der
Viscose wij houden geen poli-
tieken winkel en hoeven er dus geen
reklaam-artikel voor te maken, we
zijn ook niet zinnens nu, noch later bij
de sociale kapel verslag in te dienen
van onze handelingen.
Daarop hebben onfe werklieden recht
en de brieven van MM. Rens en Ton-
nelier en het verslag van de voetstap
pen weHce we deden bij M. Rens blij
ven getuigen, dat de zaak der werklie
den ons niet onverschillig liet.
Meer wil ik er in de Volksgazet
niet over schrijven, de lezers zouden,
wellicht gaan denken, dat ik en mijne
vrienden aan Revalenta-Arabica- re-
klaam gaan meedoen, en die speciali
teit laten wij over aan het politiek
groepje van het Huis qui n'est sur
aucun coin Saskaai, waar te bekomen
zijn brood, wijn en democratie aan
drie ellen voor nen frank.
J. Van Opdenbosch.
IfiMHB*
a
r*
*«a
Vüfc VI..'
-0.
