DE BOSCHGEUS
Albert en Isabella
Albert en Elisabeth.
PIUS X
de Almachtige Paus
Aalsl Onze Policie.
Uit Sottegem.
NINOVE.
Uit Erembodegem.
De Kantwerksters.
onderwijzers er zich in de voorwaarden be
vonden en welk hunne jaarwedde was. Het
antwoord luidde dat het getal belgen in
't personeel der aanneembare scholen be
liep tot 92,78 per cent en dat het hem on
mogelijk was ae andere gevraagde inlich
tingen te geven (Ons gevoelen is, dat de
minister die inlichtingen niet wilde geven,
want wanneer hij 't een weet, weet hij
't ander).
Ziehier nochtans eenige cijfers die ons
eenigzins zullen inlichtenhet drijjarig
verslag dat nu sinds 1904 dagteekent ver
meldt »47 wereldlijke en gediplomeerde
leeraars en leeraressen in de aanneembare
scholen.
Aannemende dat hun getal thans tot 1000
is geklommen, en indien volgens de eerste
woorden van den minister het voorgestelde
millioen hen alleen moest ten goede komen,
ware dat eene toelage gexoeest voor elk
van hen van 1000 fr. boven hunne jaar
wedde
En menige onderwijzers van officiëele of
aangenomen scholen winnen slechts 1000 fr.
per jaar
Doch wy weten dat M. Woesteen
't is aan iedereen bekend dat hy, ofschoon
geen minister, in de algemeene politiek van
ons land, de eerste viool speelt, we weten
dat M. Woeste uitdrukkelijk verklaard
heeft in volle Kamers dat het millioen
niet bestemd was voor de verbetering van
de jaarwedden der onderwijzersindien
het dus daartoe niet geschikt is en het noch
tans gestemd is voor de ondersteuning der
aanneembare scholen die allen kloos
terscholen zijn, waar zullen dan de
gelden terecht komen wie zal dat geld op
rapen en waartoe zal het dienen
We hebben dus 't recht te besluiten dat
het millioen direkt in de kassen der reeds
schatrijke kloosters zal gestort worden en
het tot heel iets anders zal dienen dan tot
ondersteuning van 't onderwijs onzer volks
kinderen.
En zeggen dat de klerikalen weigerden
het amendement aan te nemen waarbij eene
som van 200,000 fr. werd voorgesteld om in
kleine mate de jaarwedden der officiëele
onderwijzers eenigzins te vermeerderen.
Een millioen voor de rijke kloosters,
niets voor de ieverige gemeenteonderwij
zers
Ziedaar wel eene onverdraaglijke en
wraakroepende politiek Zij allen die daar-
aaD meêaoen, helpen of ondersteunen, han
delen slecht.
Ons land werd eens geregeerd door Spaan-
sche katholieke vorsten met namen Albert
en Isabella. De klerikalen beweren dat
onder hun beheer België in een ongemeenen
voorspoed leefde de openbare rijkdom
kende geen grenzen, kunsten en letteren
bereikten het toppunt en hadden zich over
heel den lande uitgespreid alles bloeide en
ging vooruit, handel en nijverheid hadden
een kolossale vlucht genomen in een
woord ons landeken was in een aardsch
paradijs herschapen, dit alles dank zeggen
de klerikalen, aan het vaderlijk, volkslie-
vend en eerlijk bestuur der katholieke
vorsten Albert en Isabella.
En thans, ter gelegenheid onzer tentoon
stelling, ter ophemeling van hun eigen
bestuur, willen de klerikalen dat beheer der
Spaansche vorsten vieren en aan de Belgen
al 't goede, al 't heerlijke, al 't nuttige doen
inzien en herinneren dat ze, zoo zeggen de
dompers, hier hebben gesticht.
Doch, O groote teleurstelling voor onze
klerikalen! de geschiedschrijvers, zooals de
heeren Pirenne, Discailles en andere éérlijke
en onafhankelijke lieden, leeren en bewijzen
ons dat de regeering dier Spaansche vorsten
eerst en vooral een onverdraagzaam, fana
tiek en dweepziek bestuur was al wat niet
kwezelaar of pilaarbijter was werd onmee-
doogend vervolgd en gestraft't volk, de
groote massa kende noch vrijheid, noch
welzijn paters, jesuieten en papen van
allen deesem waren de meesters van 't land
en wee hem die niet deemoedig den kop
boog of niet verduldig in 't harnas liep
wanneer die mannen hadden bevolen
De brandstapel en de pijnbank waren hun
lot en hunne straf
Tot meerdere eer en glorie van hunne
regeering en tot hun groot profijt hadden de
klerikalen gedacht, en voedden onze minis
ters den geheimen lust in hunne redfivoerin-
gen dat zoo gezegd volkslievend en hoog
geprezen Spaansch bestuur van Albert en
Isabella te koppelen en te vergelijken,
tengevolge van de overeenstemming der
namen, met het beheer van onze heden-
daagsche vorsten Albert en Elisabeth
ze zouden derwijze aan 't volk dat een on
geveinsde en diepgevoelde sympathie be-
tooont aan onze vorsten, willen doen ge-
looven, dat de Spaansche overheeschingniet
het tjdvak was van verachtelijke en fana
tieke papen-en jesuieten heerschappij zoo
als de geschiedschrijvers ons leeren en zoo-
68
oTde Belgische Vaderlanders
TEN JARE 1586,
door J. J. M O KE
Vrij in de Volkstaal overgebracht
o
Neen, myn vader.
De arme duivel had beter gedaan van
geene lijfgenade te vragen, een bestaan van
eenige dagen is geene groote weldaad, als
men ze in 't gevang moet doorbrengen, en
vervolgens op den brandstapel sterven. Hij
mag zich nog gelukkig achten als men hem
geen dry of vier maal op de pijnbank zet.
Groote God, riep het meisje met afgrij
zen uit, de ongelukkige die in den toren ge
sloten is, zal gepijnigd en levend verbrand
worden
Naar alle waarschynfykheid, ant
woordde de monnik koel weg.
En wy moeten znne gevangenbewa
kers zijn Omijn vader gedoog die bar-
baarschheid nietI
Wat kan ik er aan doen, myn kind
't is de wet en ik arme geestelijke heb de
als het uit oorkonden blijkt; ze willen aan-
toonen dat de regeering van Albert en Eli
sabeth, onze volksgezinde en verdraagzame
vorsten, moet zyn wat de regeering was
van Albert en Isabella.
Doch de dompers hebben zonder den waard
gerekend, het is te zeggen onze koning
Albrecht, die niet toegelaten heeft dat
men eene partijdige of onjuiste vergelij
king zou maliën tusschen zijn bestuur en dat
der onverdraagzame Spaansche dweepers
en volksbeulen die ons land alleen beklee-
den met kloosters en brandstapels.
Onze koning is op zijn tong niet gevallen
en daarom is minister Descamps-David,
in zijne redevoering, uitgesproken bij de
opening der tentoonstelling van schoone
Kunsten, heel voorzichtig te werk gegaan
en hij heeft de fameuze Albert en Isabella
niet meer opgehemeld dan het zijn moest.
Ware hy te ver gegaan onze Koning zou
hem wel weten te antwoorden hebben.
Dat wist de Minister.
Er is iets veranderd te Brussel sedert
Leopold II dood is.
moet den duim leggen.
De gewezen gondelier Sarto, thans Paus
PiusX, de vertegenwoordiger van Christus
op de wereld, had het in zijnen koker ge
kregen, daarin opgestookt en aangemoedigd
door zijnen algetneenen sekretaris den fana-
tieken Spanjaard Merry del Val, van eenen
nieuwen wereldbrief ofte encyclique uit te
geven. Zijn schrijven cn zijne vaderlijke
raadgevingen richtte hij ditmaal bijzonder
aan ae katholieken van Duitschland hij is
bovenarms gevallen op de ketterij en moe
digde diensvolgens alle duitsche geloovigen
aan uit al hunne krachten zich te verzetten
en te schrijven tegen de verspreiding der
ketterij in andere woordon tegen de prostes-
tansche en lutlieriaansche leeringen die
nochtans raillioenen aanhangers tellen en
niet van de minste soort, namentlijk de kei
zer van Duitschland zelve.
Die wereldbrief van den Paus heeft heel
Duitschland in rep en roer gesteld en
't bleek weldra dat den brave Sarto zich
vlak den vinger in de oog had gestoken,
want uit heel het land met de duitsche
Statenkamers (Reichstach) aan liet hoofd is
er een piotest opgestegen, zoo hevig en zoo
beteekenisvol dat de paus en zijnen alge-
meenen sekretaris het voorzichtig gevonden
hebben en overigens verplicht geweest zijn
aan de duitsche regeering eene nota te tee
kenen waarin ze doen kennen dat ze nooit
de intentie, gehad hebben van de niet katho
lieke duitschers of zijne prinsen te kioet-
sen
En heel deemoedig voegen ze erbij
Overigens de Heilige Vader heeft
nooit de gelegenheid laten voorbijgaan
om de genegenheid uit te drukken die
hij gevoelt voor het duitsche volk. (dat
protestant is).
Ziedaar het werk van den al machtigen en
onfeil baren paus van Rome Pi us X I
Hij wil slimmer zijn en meer noten op
zijnen zang hebben dan zijnen voorganger
Leo XIII en wanneer de protestansche
Keizer van Duitschland hem de tanden laat
zien, moet hy affrontelyk intrekken wat hij
eerst in zyne onfeilbaarheid besliste.
Hij heeft aan de bisschoppen bevel moeten
geven zijn wereldbrief-niet af te Kondigen.
Toen men in Ninove voor een paar weken
den aanslag vernam (vrijdag morgend, 3
juni) gepleegd op den polieciecomraissaris
waren in een ommezien honderden men-
schen te been het hart vol angst en ook vol
wraaklust tegen de bandieten, welke M.
Thulie hadden willen dooden. Want de
aanslag was mislukt.
De opgewondenheid was algemeen en al
de inwoners, zonder onderscheid van partij
en denkwijze, drukten hunne verontwaar
diging uit over de poging der schelmen,
hunne tevredenheid over 't mislukken hun
ner moordpoging. Ze dachten daarbij aan
den ongelukkigen agent Hautman die in de
uitoèfening van zijn dienst zoo wreed werd
vermoord en men hoorde slechts uitdrukkin
gen van genegenheid en sympathie voor de
nederige mannen, die aldus hun leven te
pande stellen voor de rust der inwoners.
Toen men te Aalst het nieuws van dien
aanslag hoorde voortvertellen, werden
daarbij over 't algemeen commentarien ge
maakt weinig vleiend voor onze policie van
Aalst.
Men heeft nochtans ongelijk bij 't maken
dier commentarien.
De macht en het aanzien der policie han
gen af van de inrichters en van de wezen
lijke hoofden der policie.
Deze moet in de uitoefening van haren
dienst geheel onpartijdig en onafhankelijk
kunnen optreden tegen alle overtreders van
wetten en verordeningen
macht niet om er mij tegen te verzetten.
Ziedaar, bemerkt gij dit rijtuig en de groote
dreef ja en ik erken het ook 't is hetgene
van den bisschop, het geestelijk opperhoofd
van dit bisdom en die waarschijnlijk over
het lot des gevangenen zal uitspraak doen.
Neen mijn vader, zegde Adelaida, zich
met fierheid oprechtende neen, een man
die in het kasteel mijner voorouderen gestre
den is, zal hèt niet verlaten om naar eene
dusdanige foltering geleid te worden. Ik zal
hem redden ik zal hem redden
Mochtet gij er in gelukken, mijn kind
maar uw vader is flauwhartig, en de bis
schop zal alles van hem bekomen.
't Is tot mijn vader niet dat ik my zal
wenden, hernam zij met het schaamterood
op de wangen, 't Is mijn vaders gevangene
niet.
En de heer van Ravel zou hem op uw
verzoek genade schenken riep de goede
kapucijn, de edelmoedige gevoeleDS zyns
harten lucht gevende. O edele ziel ver
liest geen oogenblik. Die man, die krygs-
gevangene kan ouders, eene zuster, een
echtgenote, eene liefde hebben Red hem,
liefkind, Frederik zal het u dank weten.
Adelaida glimlachte. Komt met mij,
myn vader, zegde zy gij zult dien man
eene wyze vermaning kunnen toesturen, en
hem misschien van zijne dwalingen doen
De benoeming en bevordering der agen
ten moet plaats hebben zonder eenige poli
tieke berekening
De agenten moeten deftig betaald worden
en aangemoedigd by elke gelegenheid,
waarbij de policie in achting en ontzag bij
de bevolking zou winnen. Gebeurt zulks te
Aalst
Neen voorwaar I
Wij hebben er reeds dikwijls op gewezen
hoe de policie niet zelden kortzichtig wordt
belemmerd in het uitoefenen van haren
dienst, hoe niet zelden politieke beweegre
den de oorzaak zyn dat ze by de inwoners
ontzag en achting verliest. We dringen er
thans niet op aan.
Maar onze agenten worden slecht betaald,
schandelijk slecht. Wil men goede agenten,
dat men ze goed betale,ziedaar de hoofdzaak.
Men hadde zelfs moeten beginnen met het
vermeerderen der jaarwedde onzer agen
ten, vooraleer het aantal ervan te
vergrooten.
Wat meer is, men paait deze agenten
maar al te dikwijls met beloften en dat
brengt niets in den pot. Men vergete niet,
dat buitengewonen dienst ook wel eens
eene buitengewone vergelding waard is en
dat wordt te Aalst regelmatig vergeten.
Wij herinneren ons b. v. de passie spelen.
Verscheidene agenten werden opgeroepen
om tijdens de opvoeringen buitengewonen
dienst te doen. Na de laatste vertooning,
werden de agenten bijeengeroepen, er werd
hen een glas bier aangeboden en M. Karei
De Wolf richtte het woord tot hen
Mijnheeren wij danken u voor 'den ijver
welken gij heut getoand, gij hebt eervol
uwen plichtgedaan, inaar we zullen u niet
vergeten en aan uwe kas denken.
Er wordt nog altijd aan de kas der agen
ten gedacht, want al is dat passiespel reeds
maanden geleden geëindigd, in de kas der
agenten is, schijnt het, niets gestort. Is dat
waar en zoo het waar is, moet zulks niet
ontmoedigend zijn voor degenen welke men
aldus met beloften drilt.
Men vergete niet, dat goeden dienst goed
vergolden moet worden.
Het wellukken van het inhuldigingsfeest van
het vaandel der Liberale Jonge Wacht is verze
kerd gezien het groot getal maatschappijen
welke aan onzen oproep beantwoord hebben.
Rond de veertig vreemde maatschappijen,
hielden er aan hunne toetreding en deelname
te laten geworden aan de feesten van heden
zondag,
Uit het schrijven van sommige vereenigin-
gen blijkt duidelijk de geestdrift welke het
Belgisch liberaiismus bezielt, en het goed
onthaal dat onze uitnoodigingen overal te
beurt viel.
Ziehier de lijst der maatschappijen welke
den stoet zullen vormen
De Jongewachten van Gendbrugge, Dender-
monde, Gent, Nederbrakel, Deynze, Gent
(Meulestede), Gent (Werkersverdediging),
Bchaerbeek, Wetteren, Overboelaere, Ronsse,
Mechelen, Selzoute, Antwerpen, Geeraards-
bergen, Brussel en Assche.
De Liberale Vereenigingen van Ninove,
Deynze, Melle, Synghem, Gent (Ileuvelpoort),
Audonaerde, Nieuwpoort, en Wolverthem.
De Werkmanskringen van A^lst, Wetteren,
Ronse, Goer«ardsbergen,Audenaerde De Oude
Leerlingenbond van AntwerpenDe Maat
schappij 't Meibloempje Kortrijk.
De Fanfaren en Harmonies van Aalst, Neder
brakel, Wetteren, Overboelare, iS" Lievens
Hauthem, Vloerberge, Ellezelles, Geeraards-
bergen.
Daarbij gevoegd de Liberale Maatschappijen
van Sottegem vergezeld van d' heeren Rens en
Persoons Volksvertegenwoordigers.
Alles laat dus voorzien, dat ons klerikaal
Sottegem heden zal overstroomen van jonge
en oude geuzen, om hulde en aanmoediging te
brengen aan onxe dappere Jonge Wacht.
De stoet zal zich vormen op den Boulevard
Aelbrouck, van 3 ure, om te vertrekken om
3 1/2 ure stipt en de volgende straten doortrek
ken Statiestraat, Markt, Neerstraat (tot aan
M. V. Cautert), Varkensmarkt, Kasteelstraat,
Hoogstraat, Érwetegemschesteenvveg, Molen
straat, Trapstraat, Zavel, Hoogstraat, Markt,
Nieuwstraat, Kazernstraat, S' Annastraat,
Brugstraat (tot aan de nieuwe Brouwerij),
Boulevard van Aelbrouck, Kleine Kazernstraat,
Kazernstraat, om uiteen te gaan op het
Statieplein.
Onmiddelijk daarna zal een Vaandel wedstrijd
plaats hebben, tusschen de Jonge Wachton,
in het lokaal van den Liberale Kring, 50 fr. prij-
zenzijn voor dien wedstrijd voorbehouden.
Om 5 ure, ten lokale van den Liberale Kring
groote meeting, de heeren Rens en Persoons
Volksvertegenwoordigers zullen er het woord
voeren.
De premiön zullen onder de deelnemende
muziekkorpsen verlot worden na de meeting,
110 fr. zijn voorbehouden ten dien einde.
Hand i>ooguiaatsclia])|)ij
en Volksbond.
Op hedoii, Zondag 19 Juni huldigt onze
Liberale Jonge Wacht haar vaandel in. Ter
dier gelegenheid doen wij een oproep aan de
leden der handboogmaatschappij S' Sebas-
tiaan en van den Volsbond om zoo talrijk mo
gelijk deel te nemen aan den stoet achter het
terugkeeren. Dat hy ondervinde dat de mi
nisters van onzen godsdienst ministers van
liefde zyn.
Vader Cornelius opgetogen en van bewon
dering geslagen, bukte zich om den boord
van het kleed te kussen dergene die hem
zooveel edele gevoelens toekende. Vervol-
fens verliet hij met haar de zaal om trachten
en heer van Ravel te spreken, dewijl de
heer d'Agua zich met den bisschop onder
hield.
Zij ontmoetten den ridder op 't oogenblik
dat hy het kasteel ging verlaten. Houdt
daar stil, mijnheer, zegde Adelaida, tot hem
naderende de jufvrouw die gij soms de
vrouw uwer gepeinzen genoemd hebt, eischt
van u een geschenk.
Ja, ja, myne edele jufvrouw, ant
woordde de ouae edelman, al lachende, de
vrouw mijner gedachten en uitsluitelyk
mijner gedachten omdat de winter mijns
levens op myn woord, eerder aangebroken
is, veel eerder dan ik het zou gewild heb
ben. Ach indien ik nog maar dertig jaren
telde, zou de heer Frederik nooit uw echtge
noot worden alvorens my den dood gegeven
te hebben. Maar spreek wat wilt gij van
my, waarover kan ik beschikken, welk ge
schenk is er in mijne macht
Ik wil, zegde zy, de vrijheid van den
man welke gy hier gevangen geleid hebt.
vaandel der handboogmaatschappij S1
Sebastiaan
Vorming van den stoet aan de statie om 3 ure.
Namens
De Handboogmaatschappij Den Volksbond
S' Sebastiaan
De Voorzitter De Voorzitter
Gustaaf Schockaert. M. Van Heddegen.
Een Redplank a. u 1».
De uitslag der kiezing van 22 Mei, die
zonderlinge zegepraal welke de katholieken
van Ninove de eenigen in 't land wellicht
gevierd hebben, hangt hun thans deer
lijk in de ribben. Na dry weken hebben ze al
het gewicht van de neerlaag begrepen en
het bedenkelijke van den toestand der partij
beseft Men gaat hen in de Kamers
laten besturen d. i. laten leven tot hun
den genadeklop in 1912, of vroeger gegeven
wordt, en met bange blikken zien ze naar
eene redplank uit.
Ze zien een redmiddel in een verbond met
de Christene Democraten en hopeloos strek
ken ze er de armen naar uit
Ziehier hoe de Ninoofsche katholieken
zich uitdrukken, in hun orgaan De Voor
wacht van zondag laatst, in een artikel
getiteld Aan de Demokraten
Er bestaat geen reden om een Jiberaal-
socialistisch verbond te verkiezen, boven
een katholiek-democratisch verbond.
Zie dat zou uw besluit moeten zijn
Wij hebben nu genoeg gerumoerd, laat
ons in 't vervolg praktisch handelen
onze kracht niet verspillen in kliekjes en
klakjes, maar meestappen onder de bree-
»- de vlag. Daar is onze plaats.
Doen dè kopstukken het niet, de volge-
lingen zullen het doen ze doen het
nu reeds - - doch 't ware beter gaven de
kopstukken het goede voorbeeld, opdat
hun invloed in het katholieke leger ten
beste zou komen aan de volksbelangen.
Dit factum is geteekend Klokke Roeland,
waarschijnlijk om al de kopstukken der
Demokraten nog meer aan te sporen het
voorbeeld te volgen der« verkochte Klok 1
In het Vlaarnsch noemt men dat plat-
broekerijen
Tijpiek zijn de beweegredenen welke de
klerikalen aanhalen om ae Demokraten te
overtuigen Ze zeggen dat de katholieke
partij na ook Deinokraat geworden is, en
als bewijs daarvan noemen ze hunne Kris-
tene Volksvereenigingen, die hier ter stede
moeten dienen urn aan een hunner toe te
laten langs den rug van 't werkvolk het
stadhuis te beklimmen, en spreken ze van
hunne boerenbonden, welke aan eene ge-
wetenlooze Regeering de gelegenheid geven
met het geld der schatkist, klerikale propa
ganda te maken
De Voorwachtis het eenig blad niet
dat dien toon aanslaat. Andere katholieke
bladen hebben haar reeds voorgezongen.
Toen over eenige jaren de katholieke
partij nog almachtig was, vond ze geen slyk
genoeg om het naar het hoofd der Democra
ten te gooien. Nu ze zieltoogt, zoude kris
ten Demokratie hier tot redplank moeten
dienen.
De Democraten schijnen het gelukkiglyk
begrepen te hebben, en reeds in zijn Werk
man van 3 Juni antwoordde Daens on-
herroepelijk, Katholieken met u ver-
eenigd, verre van den toestand te red-
den, wij vea-zinken met u
Dat is waarheid een verbond met de
katholieken ware de val der kristene Volks
partij. Zij herinnere zich, dat met 't tegen
woordig kiesstelsel in te voeren en met de
bestaande leugenachtige E. V., de klerika
len den ondergang beoogd hebben van de
kleine partijen, die nochtans ook rechtop
leven hebben.
Dat de Democraten zich den strijd geden
ken der vrijzinnige partyen, die jaren reeds
met hen naar meer rechtvaardigheid stre
ven, en die, door het invoeren van eene
ware Evenredige Vertegenwoordiging,
zooals het stelsel Van de Walle of een an
der, hun in de Kamers de zetels zullen doen
wedervaren die hun toekomen, eene verte
genwoordiging verzekeren in verhouding
met hunne getalsterkte door heel het Lana.
Zóó alleen zal de Volkspartij leven en
haar stemmental zien groeien.
Moest ze de klerikalen tot redplank wil
len dienen, dan zouden hare aanhangers
zich meer en meer van haar verwijderen
en. zooals Daens het schreefze verzonk met
de klerikaleRegeering
Hij bulderde langs hier,
Hij tierde langs daar,
Maar weet toch wel waar
Want moest hij het ergens willen flikken
Het volk zou voorwaar die pil niet slikken
En hem zetten zacht maar fijn
Op de plaats waar hij moet zijn
Maar van in zijn kuip durft hij preeken
[vrank en vrij
Op de deftige liberale partij.
Maar wat mag er gebeurd zijn zult ge soms
▼ragen, hewel luistert
Ho ho 1 waarlijk, zoudt gy hem
erkend hebben
Ik weet niet wie hy mag wezen, maar
gij zult my dit niet weigeren 't is in naam
der menschelijkheid dat ik u die gunst af-
smeeke.
Verduiveld maar er bestaat eene
moeilijkheid ik heb hem reeds in uws
vaders handen geleverd en thans heeft uw
vader misschien zyn recht op den krijgsge
vangene aan den bisschop, die met hem is,
afgestaan.
Heer van Ravel,ik smeek er u om.
Welnu, hernam de grijsaard op een
zeker zwetsenden toon, ik ga te paara sty-
gen, een anderen trachten te nemen en hem
tot u geleiden.
Ridder is het zoo dat gy aan myne
verwachting beantwoord ik heb aan vader
Cornelius van uwe goede inborst gesproken,
uwe edelmoeeigheid geprezen, en wanneer
ik uwe edelmoedigheid voor eenen ongeluk
kigen inroep, verwerpt gy myne bede.
Maar gij moet inzien, mijne begooge-
laarster, dat ik my in eene moeilijkheid
bevind. Wy zyn hier ten mijnen kasteele
niet, ik moet de rechten uws vaders eerbie
digen. Maar luistert, indien gy in de vrij
heid van dien man zooVeel belang stelt, en
gy weet dat gy daarin met meer goedheid
dan wijsheid handelt, zal ik myne lieden
Op Zondag o Juni begaf ik mij naar d»
tweede mis, ik las er in mijn boek maar dit
duurde niet lang of ik werd er eone eerst»
maal gestoord, door het rondhalen van een cent
voor den stoel waarop ik zat, en dan nog twee
maal door het onder den neus steken van scha
len om het geld uit do zakken der geloovigen te
kloppen, doch dit is in onze kerk eene gewoon
te geworden, over eenige jaren is dit bedelen
in gang gezet, onder voorwendsel dat er te kort
was in de kas voor de verandering aan de kerk
toegebracht, doch reeds lang was er door onze
geestelijkheid zelf gezegd, dat alles betaald
was, maar het bedelen blijft voortduren en
zal zonder twijfel den weg ingaan van de Sint-
Pieterspenning, geven van nu af tot in der
eeuwigheid. Want hebben is hebben en krij-
gen is de kunst, zoo denken er ten minste onze
geestelijken over.
Om vele dingen te bewerken is er geld noo-
dig.en uit eigen zak geven daarvan zegt het
spreekwoord is hunnen neus zoolang gewor
den, en ze denken dat jaren lang van elk een
kleintje, ten gepasten tijde een groot is gewor
den en hierdoor is het dat ze altijd en in alia
omstandigheden de hoofdrol spelen, heel
dikwijls hierdoor vergetende op welke wijze
het ambt dat ze bekleeden door hen met da
voeten wordt getreden.
Nauwelijks was het rondleuren gedaan of
een onderpastoor klom op den predikstoel w»
dachten dat het ventje eenige woorden ging
prediken volgens 't evangelie: bijvoorbeeld
over de onkuischheid, over de dronkenschap
enz. maar het was wat anders, het was in een
woord gezegd eene klerikale meeting waar
als spreker optrad den heer Onderpastoor Pen
sioenkas, (natuurlijk zonder tegenspraak zoo
als naar gewoonte,) want het zou heel gemak
kelijk zijn dit ventje eenige harde waarheden tö
doen hooren hem hierdoor belettende alles aan
te vallen, wat maar vrijzinnig is, maar hij weet
dat er waar hij zulks doet van hem geen kwaad
kan, en er niemand den bek mag openen om
hem te weerleggen.
Zijn onderwerp was het stemmen in kie-
zingtijd en de slechte gazetten. Het is streng
verboden op straf van doodzonde te stemmen
voor iemand anders als voor de katholieken.
Zij alleen zijn de redders van het volk, zij al
leen zijn de goede vaderlanders. Dan was het
de beurt van de slechte gazetten, en deze di»
hen durven lezen op de treinen waar ongeleer
de menschen bij zijn, zij ook waren verdoemd
en bedrijven de eene doodzonde op de andere.
Na de mis was hel schoon om hooren hoe die
politieke meeting door liet volk werd bespro
ken men hoorde dikwijls zeggen dat elk voor
zijnen winkel pleic, anderen zegden het is
gemakkelijk klappen als er niet mag geunt
woord worden dan eenen dat het onderpas
toorken veel te erg is enz. enz.
Aan mij vroeg er eenen of het wezentlijlc
waar was dat de liberale gazetten (want het
was wel deze die hij bedoelde) zulke slechte
gazetten waren en wat er zooal mocht instaan,
en ik antwoordde hem het volgende Vriend
ge weet dat ik lezer ben van De Volksgazet
welnu daarin lees ik heel dikwijls bijvoor
beeld dat arm en rijk eene stem zou moeten
hebben, dat arm en rijk gelijk zou moeten
staan in soldaat te spelen, (wat de liberalen en
socialisten bijna hebben verkregen) dat da
Evenredige Vertegenwoordiging beter zou
moeten toegepast worden, dat er Verplichtend
Onderwijs zou moeten ingevoerd worden, dat
er niets wordt gedaan voor den boer, tenzij hem
een nog grooter strop aan den hals doen al»
vroeger, dat er niets te verkrijgen is van wega
onze dompers voor den handel van de hop, dat
ze liever al het geld geven aan kloosters en
kerken (die zooals de kloosters bijzonderlijk
alles inpalmen en de concurrentie doen, aan
alle soorten van werkmenschen, zoo manne
lijke als vrouwelijke) en liever alles aan
vreemde ratten, (zooals ze door het volk ge
noemd worden) geven, als iets aan boer, ne
ringdoener of werkman, in een woord vriend,
ik lees er in, de volle waarheid, en alles wat
kan nuttig en voordeelig zijn voor alle slag van
menschen, ook durf iku verzekeren dat de libe
rale gazetten, zegde ik hem verder niemand
bespotten of verwijten, zooals onze dompers
gazetten, waarvan deze van Aalst de speciali
teit hebben, en terecht door den heer Woesta
zelf werden veroordeeld.
De vriend waarmede ik het gesprek had, was
overtuigd dat ik waarheid sprak, en liet zich
abonneeren aan v< De Volksgazet, dank zij da
onmenschelijke uitvallen van onzen onder
pastoor. Mochtte zijn voorbeeld door velen
worden gevolgd, dit zou misschien tot les die
nen van den aanvaller.
IVog; de Gemeenteontvanger.
Een klerikaal gemeenteraadslid onzer ge
meente zegde een dezer dagenik heb voor
hem gestemd, om een goeden hoofdonderwijzer
te hebben Wat zouden die woorden beteeke-
nen V bedoelt hij hierdoor iemand die zijn ambt
uitoefende en er niet bekwaam voor is, zoo ten
minste denkt er het volk over,en vindt dateerst
er voor stemmen en daarna zulks zeggen alle3
behalve hoffelijk is, en ook niet zeer vleiend
voor hem, die hierdoor wordt bedoeld, maar
nog wat geduld, het spel marcheert ten volle
naar wensch.
Onlangs werd te Brussel eene vergadering
belegd waar katholieke heeren en nobele
damen de heropbeuring der kantny verheid
bespraken. Verscheidene meeningen werden
vooruitgezet waaronder de stichting van
syndikaten onder de werksters. Wat ons
zonderling voorkomt is, dat geen enkele der
sprekers, waaronder de heer Daens, een
woordje gerept heeft over de uitbuiting der
kantwerksters in zekere gestichten, die men
kloosters noemt. Dat zal wellicht eene ver
getelheid geweest zijn.
terug roepen die hem moeteD bewaken.
Intusschentyd zult gij vrij zijn den gevan
gene te laten ontsnappen.
Bij het uitspreken dier woorden was
hy het venster genaderd en riep met eene
stentors stem hola, Baudouin f Dirik zich
vervolgens by het meisie wendende zyt
gy nu voldoen, vroeg hy haar?
Nu moet ik nog iets hebben hernam
zy met eene bevalligheid en eene zoetaardig
heid die den ouden ridder behaagden. M(jn
gevangene zou erkend worden; zoudt gh
mij uwen mantel niet willen geven om h^m
een weinig te vermommen
Mijn mantel wat, mijn fluwee[en
mantel op de schouder van eenen geus
Ach mejuffer d'Agua I voor u en voor
uen voor u alleen wil ik die opoffering
doen.
Ik zal er u dank voor weten, ant
woordde zij den mantel nemende, waarvan
hij zich kwam te ontdoen, en hem met een
glimlach vol bekoorlijkheid een vaarwel toe
werpende, liep zij vlug naar den toren,
waar de gevangene opgesloten was. De
hoop eene goede daad te kunnen verrichten
verwekte bij dit meisje, in wier hart de kiem
aller deugden opgesloten lag, zooveel geest
drift en levendigheid dat vader Cornelius
moeite had om haar te volgen.
Wordt voortgezet
