P
i
S
Groot CONCERT,
KAT IS
#¥EE
Prijs 3 centiemen hel nummer
Vijfde Jaargang Nummer 27
Zondag 3 Juli 1910
fis s
Aalst-Kermis.
Kermis Aalst
WILLEMSFONDS.
Herziening der
Kiezerslijsten.
Nog' <le toesland
der Belgische rent 3
Het Millioen aan
de arme Kloosters
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen: j ^kUmen ^centiemen J l^r drukregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST, 2 JULI 1910.
Liberale Werkmanskrlng.
MAANDAG 4 JULI.
Uitstap raar Brussel-Tentoonstelling
Vergadering op de Groote Markt ten "2 1/2 u.
'3 morgens. Optocht naar de statie met
muziek. Vertrek ten 9 uren stipt.
Vertrek uit Brussel-Noordstatie ten 9,4T
ure 's avonds.
DIJNSDAG 5 JULI, (Derden Kermisdag)
Groot BAL en Véld feest»
in de ruime zaal CONCORDIA, Schoolstraat,
ten 9 ure 's avonds.
Ingang vrij voor iedereen mits 29 cen
tiemen Inkomgeld.
De Hof zal'schitterend verlicht zijn.
Oude Garde en Symfonie.
DONDERDAG 7 JULI. Concert in den Hof
van Concordia» gevolgd van een Dans
partijtje. Voorde Leden der Maatschappijen
en hunne Damen.
MAANDAG 11 JULI. Groot Concert
en Wafelslag ten 6 ure namiddag in
Concordia.
Ten 9 uren 's avonds' Groot BAL,
De Concerten onder de leiding van M.
F. Coesens.
De deelnemers aan de Feesten in Concordia
die daar wenschen te avondmalen, worden
vriendelijk verzocht daarvan in tijds bericht
te zenden ten lokale.
WILLEMSFONDS.
ZONDAG 17 JULI, Veldfeest in den Hof
van Concordia voor de Leden van het Fonds.
'Muziek, Zang en Wafelslag.
De eerste zondagen van September te Moor-
sel.en Erembodegem Opening der Boeke
rijen, opgeluisterd door Muziek en Zang
en Voordracht.
STAD AELST.
OP ZONDAG 3 JULI 1910,
té 8 uren 's avonds, ter Groote Markt,
door de Harmonie-Afdeeling der
Artisten-Muziekanten van Gent
(Stadsharmonie),
onder het bestuur van M. Oscar ROELS.
0
PROGRAM M A
1. Marche du Sacre du
Prophete. G. Meyerbeer
2. Guillaume-Tell, Ouv. G. Rossini.
3. Lohengrin, fantaisie arran-
gée par Frans De Coninck. R. Wagner.
4. Cortege de Bacchus,
extrait du ballet Sylvia C. Delibes,
5. Clod wig en Clothildis, fantazie
geschikt door Ern. De Vestel Oscar Rocls
6. Tannhatteer, Ouverture R. Wagner.
Dé Onpartijdige Bond van Neringdoeners
en Ambachtslieden der Stad verzoekt vrien
del^jk alle Burgers, gedurende de aanstaande
Kermisdagen de nationale vlag aan hunne
huizén te laten wapperen ten einde zoo
onze Kermis meer leven bij te zetten en de
vreemdelingen op te wekken.
Tevens vragen wij onze Burgers de peti
tie» ."waarvan model hieronder, te willen tee
kenen, die in de herbergen uithangt, ten
einde het oprichten eener nieuwe Schouw
burg in onze stad te bekomen.
Aalst, 25 Juni 1910.
ONPARTIJDIGE BOND
van
Neringdocner» en Ambachtslieden
der STAD AALST.
—o
Aan de Ileeren Burgemeester en Schepenen
Gemeenteraadsleden der Stad Aalst.
HOOGGEACHTE IIEEREN,
Wij ondergeteekenden, allen Neringdoeners
der Stad, nemen de eerbiedige vrijheid ons tot
U te wenden, ten einde U te verzoeken zoo
spoedig mogelijk over te gaan tot het stemmen
van oen krediet om eenon nieuwen Schouw
burg op te richten.
Dit oprichten is reeds meermaals in den
schoot des Gemeenteraads breedvoerig bespro
ken geweest.
Het ware dus volstrekt overbodi-?, Uwe aan-
dacht op nieuw te vestigen, niet alleen op de j
ontoereikendheid van den huidigen Schouw- i
burg, maar ook op de gevaren en de groote
verantwoordelijkheid die hij oplevert.
Wij, Neringdoeners, van allo gezindheden,
aanzien het ons plicht, tot dit opbouwen aan te
dringen. Immers, Aalst, eenc stad van 35,000
inwoners, hooft behoefte aan eene dergelijke
inrichting, niot alleen om de bestaande tooneol-
kringen toe to laten betamelelijke opvoeringen
te doen, waardig van onze stad, maar tevens
omdat het een geschikt middel is om gedurende
de lange wintermaanden gestadig volk naar
onzen Schouwburg to lokken en derwijze onzen
handel te bcvoordeeligen.
Op zedelijk gebied dringt dergelijke inrich
ting zich insgelijks op. To recht zegde de Heer
Burgemoester Het is niet voldoende voor
de stoffelijke belangen alleen tc zorgen, de ze
delijke ontwikkeling van het volk mag ook niet
uit liet oog verloren worden.
Wij ondergeteekenden, stemmen ton volle
met deze woorden in.
Overigens, wij weten dat de Heer Stads-
bouwkundige reeds een ontwerp heeft opge
maakt, dat de mogelijkheid aanduidt dit op
richten te verwezenlijken, zonder de stad in
groote onkosten te brengen.
Daarom, Hooggeachte Heeren, veroorloven
wij ons den wensch uit te drukken, de noodigo
maatregelen te willen nemen 0111 zoo spoedig
mogelijk tot het uitvoeren van dit ontwerp te
willen overgaan.
Dat is overigens de wensch van het grootste
gedeelte der Aalsterscho bevolking.
Aanvaardt, Welgeachte Heeren, onze op
rechte groeten.
De kostelooze boekerij van het Wil
lemsfonds, afdeeling Aalst, gevestigd
«x Graaf Egmont Groote Markt, is
alle zondagen open van 101/2 tot
1/2 ure voormiddag.
De hulpboekerij te Nieuwerkerken,
bij Madame We Van Sande, is open
alle Zondagen van 7 tot 8 ure 's mor
gens.
Om recht te hebben in Oktober 1911 te klerikalen dat onder de liberale regee-
kiezen moet men 1. de gemeente bewonen ring van 1879-1884 de middelkoers
van I Juli 1907 tot 30 Juni 1910, zonder ze j Bejgische Rente 3% de 80 franks
zelfs tijdelijk verlaten te hebben 2.
zijn van geboorte3. 30 jaar zyn
Mei 1911.
op
Onderzoekt en eischt uioe rechten
Van 1 Juli tot 30 Oogst aanstaande zullen
de Schopenkollegie's overgaan tot de her
ziening der kiezerslijsten voor de wetge
vende liamers, de provincie en de gemeente.
De nieuwe lijsten zullen geldig zyn van
1 Mei 1911 tot 30 April 1912.
Daar het mogelijk is, ten gevolge van
politieke gebeurtenissen, die thans altijd na-
tende zijn, dat de ontbinding der Kamers
onvermijdelijk worde, zoo hebben de inwo
ners van het gansche land er het grootste
belang bij hunne inschrijving te eischen
terwijl alle antiklerikale vereenigingen tot
plicht hebben de kiezerslijsten met de groot
ste zorg mogelijk te herzien.
Vergeten wij niet dat wrj in 1911 kunnen
geroepen worden om tot de verkiezing der
Kamerleden over te gaan.
Dat onze vrienden ook uit het oog niet
verliezen dat er in 1911 in het gansche land
gemeentekiezingen zullen plaats hebben
nu, daar het hoogst waarschijnlijk is dat
in November aanstaande de algemeen ma
king der kieswetten zegepralen zal, zoo
moeten wij verwachten dat de kamerkie
zers naar de stembus zullen geroepen wor
den ten gevolge van eene algemeene ont
binding (ter gemeenteraden.
Die bijzondere en hoogst belangrijke om
standigheden verplichten alle antiklerikalen
ditmaal met dubbele waakzaamheid de kie
zerslijsten te onderzoeken.
Wij noodigen dus onze vrienden uit om
hunne titels te doen gelden.dat zy die nog op
de lijsten van 1 Mei laatstleden in voege
niet ingeschreven staan of die er op staan
met een te klein getal stemmen en dus kies
recht verkregen nebben of recht aan bijge
voegde stemmen zich wenden tot het
bureel der Liberale Associatie.
Dat men van heden af de verstandelijke
herziening der kiezerslijsten beginne.
Aan de Vrienden die van
woonst veranderen
Lyk wy het hierboven reeds zegden, de
kiezerslijsten die geldig zullen zyn van
1 Mei 1911 tot 30 April 1912 zullen ter be
schikking en tot onderzoek van het publiek
neergelegd worden van af 8 September aan
staande.
Ziehier de bijzonderste bepalingen betref
fende het kiesrecht
Om kiezer te zyn is de eerste vereischte dat
men geboren Belg zy, of de inburgering be
komen hebbe.
Daarenboven moet men nog de volgende
voorwaarden vereenigen
Om kiezer te zijn voor de Kamer moet men
op eersten Mei 1911 ten volle
25 jaar oud zyn, voor den Senaat, voor de
Provincie en voor de Gemeente 30 jaar.
Om ingeschreven te zijn als kiezer voor
de Kamer, den Senaat en de Provincie, moet
men op eersten Juli 1910 ten min
ste sedert één ten volle in de stad
of gemeente verblijven voor de Gemeente,
sedert ten minste driejaar.
Hebben recht op èène bijgevoegde stem
Voor de gemeentekiezingen, de kiezers
van ten volle 35 jaar oud op eersten
Mei 1911, gehuwd, of weduwenaar met
kinders, ten minste 15 frank persoonlijke
belastingen betalende aan den Staat
in de gemeenten van meer dan 10,000 zie
len van 2,000 tot 10,000 zielen, 10 fr. in
de mindere gemeenten, 5 it.
Voor de verkiezingen voor Kamer en
Senaat is deze belasting vastgasteld op ten
minste 5 frank.
Die belastingen moeten bestaan voor het
loopende jaar en voor het voorgaande. De
niet als werklieden ontlasten moeten de be
lastingen voor 1909 betaald hebben.
Voor de werklieden is het voldoende dat
zy een huis bewonen, welk voor gemelde
sommen als belastbaar aangeteekend is op
de belastingsrollen.
Hebben ook recht op èène bijgevoegde stem.
De kiezers, eigenaars, voor eersten
Juli 1909, van gronden of huizen ge
vende een kadastraal inkomen van 48 fr.
of van eene inschrijving op het Grootboek
der openbare schuld, of van een renteboekje
op de Spaarkas, gevende ten minste eenen
aarlykschen intrest van honderd frank en
jestaande sedert eersten Juli 1909.
Hebben recht op twee bijgevoegde stemmen
1. Dezen, die alle twee de bovengenoemde
voorwaarden van huisvader en eigenaar
samen bezitten
2. Zy, die drager zyn van een der diplo
ma's titels of getuigschriften, opgesomd in
artikel 17 der wet van 12 April 1894
3. Zij, die een der openbare bedieningen
vervullen of vervuld hebben, die een der
ambten bekleeden of bekleed hebben, die een
der beroepen uitoefenen of uitgeoefend heb
ben, aangestipt in artikel 19 van voormelde
wet.
Zy die sedert eersten Juli 1909 eigenaar
zyn van onroerende goederen, hebbende een
kadastraal inkomen van minstens 150 fr.,
hebben recht, als eigenaar, op twee bij
gevoegde stemmen voor de Gemeente.
Niemand kan meer dan drie stemmen heb
ben voor de Kamers en de Provincie, noch
meer dan vier voor de Gemeente.
Ik heb in een vorig artikel aange
toond door welke kunstgreep het kle
rikaal goevernement er in gelukte de
Belgische rente 3 aan een valsche
koers bij houden ter beurs, ten einde
de kiezers te misleiden over den we
zenlijken toestand der financen van
den Belgischen Staat.
Onder voorwendsel van schulddoo
ding (of amortissement), koopt het
klerikaal goevernement voor rekening
van den Staat voor verscheidene mil-
lioenen Rente 3 daardoor overtreft
de vraag verre 't aanbod en de koers
(of marktprijs) van de titels moet nood
zakelijk slijgen.
Hedendaags krijgt het publiek de
keerzijde van de penning te zien de
schulddooding is uitgeput en het zijn
de gewone marktverhandelingen van
koop en verkoop die thans de koers of
prijs der titels regelen, en daarme
de gaat de daling der Rente 3 ge
paard, verre onder de koers van vroe
ger.
't Is waar daarop antwoorden de
niet overtrof, waaruit ze dan, het bij
den eersten oogslag natuurlijk besluit
trekken, dat de openbare financen
onder het liberaal goevernement van
1879-1884 in veel slechteren toestand
verkeerden, dan onder de huidige re-
geeriftg.
Welnu, dat is een bedriegelijk argu
ment, ik voeg er bij, het is een on
waardige verminking eu vervalsching
der werkelijkheid.
Ziehier de verklaring van dezen
toestand
In 1880 bestond de Belgische schuld
uit 220 millioen gevende een intrest
van 21/2 t. h 385 millioen met een
intrest van 3 t. h, en 815 millioen een
intrest opbrengende van 4 t. h. De
gewone rentetitel deijk-titel der Open
bare schuld was te dien tijde de 4 t. h.
Het is natuurlijk, dat het publiek
voor het beleggen zijner spaargelden
de 4 t. h. verre verkoos boven de titels
welke maar 3 of 2 1/2 t. h. opbrachten.
De titels 4 t. h. werden dus het meest
gevraagd en het is dan ook geen won
der, dat terwijl de koers der 4 t. h.
gewoonlijk 103 tot 104 franken steeg,
de koersen der rente 3 t. h. slechts
van 80 tot 90 fr. reikte.
Maar in 1890 en 1896 hebben de
klerikalen de omzetting bewerkstelligd
der 4 t. h. in 3 1/2 en dan in 3 t, h.
derwijze dat in 1907 de Openbare
schuld bestond uit 220 millioen aan
1/2 t. h. en 3 milliard aan 3 t. h.
Voor 1890 had het publiek keus
tusschen 2 1/2, 3 en 4 t. h. en zijn
voorkeur was geheel ten gunste dezer
laatste, en alzoo is het gemakkelijk te
verklaren dat het grootste gedeelte
der Openbare schuld bestond in rente
titels 4 t. h. intrest opbrengende.
Maar de titels 4 t. h. werden afge
schaft zoodat de openbare spaarzaam
heid, welke tot dan toe 4 t. h, intrest
had kunnen bekomen, verplicht was
haren toevlucht te nemen tot de 3 t. h.
(er was geen andere keus).
Daardoor was er eene buitengewone
verhandeling van titels 3 t. h. zoodat
deze welke vroeger maar 80 tot 90
golden omdat er weinig of geene vraag
naar was, vermits de 4 t. h. de groote
voorkeur had, stegen nu noodzakelijk
en bereikten na de omzetting door het
klerikaal goevernement de koers van
101 tot 102 franken.
Maar sedert de omzetting, 'tis te
zeggen, sedert het tijdstip waarop de
3 p. h. de ijk-titel is geworden, heeft
deze niet opgehouden te dalen, van
102 fr. welke men toen voor een titel
betaalde is deze gezakt tot de waarde
van 92 franken.
femand die alsdan zijn duur ver
gaard ponkje b. v. van 10,000 fr. be
steed heeft om er titels mede te koo-
pen van 3 t. h., bezit nu in werkelijk
heid maar 9000 franken, elke titel is
10 frank in waarde verminderd en op
10000 franken maakt dat een verlies
van 1000 franken.
En die vermindering der waarde
van de Belgische rente, dat verlies
van 10 franken per titel is het gevolg
van het slecht financieel bestuur der
klerikale regeering.
28 Juni 1910.
Jules RENS,
Volksvertegenwoordiger
Wat baten kaars en bril
als de uil niet zien en wil t
De heer Daens poogt tevergeefs zyne stem
ming te rechtvaardigen van het millioe n
meerdere toelage aan de kloostersschole n.
Hij beroept zich op zyn programma, op de
woorden van den heer Schollaert en zelfs
van den heer Woeste 1 Welnu wat ver
klaarde minister Schollaert op 7 April Dit
millioen moet dienen
1. Als schoolgeld der arme kinderen
van de viije scholen. Vermits de vrye
scholen meest al in de handen zyn van
geestelyke orders komt een eerste deel in de
kassen van de kloosters.
2. Om het getal klassen te vermeerde
ren. No£ eenige honderden broeders en
nonnen zullen aan de Staatskas komen peu
teren en de brandkassen der kloosters vul
len, want het is een gekend feit dat, vooral
in het vrij onderwijs, de geestelijken alom de
wereldlijken verdringen.
En eindelijk 3. Om de jaarwedden der
wereldlijke gediplomeerde onderwijzers dier
scholen te verbeteren. De kruimels voor
de onderwijzers de groote brokken voor
de kloosters of voor de katholieke schoolko-
miteiten.
Tot dusverre de heer SchollaertDoch
zien wy wat de voornaamste leiders der ka
tholieke party zegden. Vooreerst de heer
Woeste. Is het in het belang der onderwij
zers, vroeg hy, dat wy deze toelagen vra
gen Voorzeker niet 1 Deze toelagen moe-
jen voor doel hebben de scholen te onder
steunen
In den Senaat zegde de katholieke heer
Braun Van het oogenblik dat de toe
lagen eene schoolbestemming hebben, moet
alle angstvalligheid gerustgesteld wezen
en de katholieke heer Leger voegde er bij
Om welke reden wil men de geestelijken
uit de voordeelen der wet sluiten Wan
neer de heer Coppieters dan voorstelde de
jaarwedden der vrye Onderwijzers recht
streeks op hunnen naam uit te betalen,
dan verwierp de rechterzijde eensgezind dit
voorstel, inbegrepen den heer minister van
onderwijs.
Het millioen dat meer zal betaald worden
komt terecht in handen der katholieken
schoolkomiteiten en in handen der klooster
den de wereldlijke onderwijzers zullen
'en hetgeen men hun wil geven. En
hebben zy de vermetelheid te luide te mor
ren of hunne klachten door een praatziek
verdediger te laten aan 't klokzeel hangen
dan loopen ze gevaar de deur uit te vliegen
en geraken wellicht nooit meer aan eene
bediening in het onderwijs*
En dat men ons niet toesnauwe Wat
weet gij daarvan Toen onlangs de chris-
tene onderwijzers in onze stad hunne
stoffelijke belangen wilden bespreken, wer
den ze dra ingetoemd en dierven slechts
van verre het lokaal beloeren waar ze moes
ten vergaderen. De heer Daens evenmin
als liberale of socialistische volksvertegen
woordigers wordt uitgenoodigd naar ver
gaderingen van vrije onderwijzers en geen
enkel van die vrye onderwijzers zal het
ooit wagen den voet by den heer Daens te
zetten, want gedurig hangt het zwaard van
Damocles hun over het hoofd.
Het schijnt ons toe dat de heer Daens de
verschillige klassen van onderwijzers met
elkander verwart. De onderwijzers der la
gere scholen niet die der voorbereidende
afdeelingen der middelbare scholen zyn
gerangschikt in 3 klassen.
Gemeenteonderwijzers, benoemd door
de gemeenteraden. 2. Aangenomene onder
wijzers, benoemd en gansch afhangende van
een komiteit en waarvan de gemeenteraad
enkel de benoeming erkent. 3. Vrije onder
wijzers, gansch afhangende van een komi
teit of van het Bestuurder school, dat zyn
personeel benoemt en wegzendt naar
belieften. De onderwijzers der 2 eerste klas
sen worden door den gemeenteontvanger
betaald van hetzelfde barema deze der vrije
scholen worden betaald door het komiteit
hunner school volgens overeenkomst. De
katholieken hebben hieraan niets willen,
noch kunnen veranderen en die loonslaven
zullen het blijven, trots het gefabrikeeid
feschreeuw van den heer Daens en de ver-
laringen van minister Schollaert.
Daarenboven, welke waarde mag men
hechten aan de verklaringen van eenen
minister
Hoe moet men de verklaringen betitelen
van den heer Renkin in de Congozaken
En wat schreef het katholiek Dlad I,e
Patriote»van 25 Juni laatst De daden
van M. Hellebaut (minister van oorlog) zijn
in uitdrukkelijke tegenspraak met zijne
verklaringen in de Kamers op 25 Novem
ber laatst 1
Wij besluiten dus dat het millioen zal
terecht komen in de Kassen der kloosters en
de Rekenkamer zal den heer Daens toelaten
1 zich van het gegronde onzer bewering ta
verzekeren. Wij zullen het hem op tya en
stond herinneren
N. B. De heer Daens heeft ons nog niel
uitgelegd waarom de vrye scholen hier on
misbaar zyn.
