S
waH het arrondissement/Ifli
BERAAL,DEMOCRATISCH WEE
Prijs 3 centiemen het nummer
Vijtde Jaargang- Nummer 36
Zondag 4 September 1010
AALST
Liberale Werkmanskring.
TOMBOLA
Onpartijdige Bond
BEIAAKDSFEEST
Volksbibliotheken
Zelfontwikkeling.
Ondersleuiiingsionds
legen de Werkeloosheid.
Nog altijd hel millioen.
Stad Aalst.
De Oogst der Hop in 1610.
Gebreveteerd.
Treurige Ervaring.
0*0?»
7J®as3««aj
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en der. buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
per drukregel
D Gewone 15 centiemen
Prijs der Annoncen: Reklamen centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST, 3 SEPTEMBER 19iO.
Op ZONDAG 4 SEPTEMBER 1010, te 3 ure
slipt namiddag, Algemeene Verplichte Ver
gadering op-boete van'25 centiemen.
Orde van den dag
1* Verslag der laatste algemeene verga
dering2. Verslag over de rekening van
bet dienstjaar 11X10-1910 door den Schatbe
waarder J. De Brueker 3. Balloteering van
nieuwe Leden 4. Verslag over de werk-
«aamheden des Krings gedurende het dienst
jaar 1000-1910 door den Sekrétaris P. Anne
33. tMededeelingen G. Kiezing voor tien
bestuursleden.
"V j, v I1ET BESTUUR.
der GEWEZEN WEESJONGENS
onwéderroepelijk vastgesteld op Zon
dag 3 October 1910.
van Nei'ingdocners en
Ambachtslieden
der STAD AALST.
Algemeene Vergadering op Maandag
t» September 1910, ten Stad hui ze
QlHitiezaal) óm 8 uren stipt 's avonds.
l DAGORDE
1. Verslag over de werkzaamheden
2. Aanvaarding van nieuwe leden
3. Toestand der kas
4. Voordracht over boekhouden, door den
beer T^k, Leeraar te Gerit
5. Mededeelingen.
Alle Neringdoeners en Ambachtslieden
worden op deze vergadering uitgenoodigd.
0
Men zal voor 1910 geene bijdrage meer
doen ontvangen.
STAD AALST,
óp Zondag 25 September aan
spande zal er door Aalst- Voorwaarts
afdeeling van den Onpartijdigen Bond van
l^Tifigdöeners en Ambachtslieden een bui
tengewoon
gegeVon worden ter Groote Markt alhier.
lie H. H. Karei DE METTE van Aalst,
Beiaardier des Ivonings en SCHYNKEL,
Stkdsbeiaardier van Oudenaarde, evenals
vtischillige liefhebbers, die, van boven op
onze toren afwisselingen op Hoorens en
Bazuinen zullen voordragen, hebben hunne
medewerking beloofd.
I)e fanfaren Les Vrais Amis Constants
en der Vrije Brandweer zullen de fees
telijkheden opluisteren.
Eene tusschenpoos voor klokkenspel, door
den 13 jarigen jonge heer Modeste De Met te,
zal de Concerten, door voornoemde muzie-
ktn uitgevoerd, verbinden.
's Avonds prachtige Verlichting
der Groote Markt.
Tedere werkman, die leest en stu
deert, ondervindt hoe verre hij boven
zjjn werk broeders staat, en hoe het
hem gemakkelijker lukt zijn lot te
verbeteren. Het is een niet te looche
nen feit dat de meest verstandige ar
beiders den grootsten vooruitgang
maken in hun lotsverbetering ont
wikkeling op geestesgebied gaat ge
paard met stoffelijk welzijn. De werk-
man'diende dus wel onderlegd te zijn,
niet alleen voor zijn eigen vak, zijn
eigen bedrijf, zijn eigen ambacht, maar
zou zelfs een zekere algemeene ont
wikkeling moeten bezitten, die hem
toêlften zou met een sterke rede-
neerkrachtde bizonderste vraagstuk
ken van den dag te behandelen.
Aldus zou hij zijn plaats innemen in
de wereldbeschaving en zijn aandeel
ervan te genieten en het is zeer na
tuurlijk dat de onderwezen werklieden
verkozen worden in dien arbeid, die
het meest kennis vereischt, en dien
volgens ook beter betaald worden.
Aan allen is het niet gegund geweest,
zelfs maar het eenvoudigste onderwijs
te ontvangen die menschen zijn op
recht te beklagen en hebben hun ellen-
digen toestand te danken aan de kleri-
kalen, die het nog altijd niet noodig
inden het werkmanskind te onder
richten.
We zeggen, ellendigen toestand om
geen ander woord te gebruiken, want
die sukkelaars leven buiten allen be
schaafden omgang, buiten alle ont
wikkeling, buiten allen vooruitgang,
en zijn over het algemeen schepselen,
die zich gemakkelijk laten uitbuiten.
Anderen hebben een min of meer
gebrekkig onderwijs genoten en liepen
slechts eenigen tijd ter school weer
anderen mochten wat langer op de
schoolbanken zitten, zonder nochtans
op een jarenlang onderricht te kunnen
wijzen.
Hebben die menschen in hun jeugd
door eigen schuld of door oorzaken
vreemd aan hun eigen wil van de
school geen schat kennis gekregen dan
is het hun nadien nog mogelijk dien
schat kennis te vergrooten.
En ik haast me er bij te voegen dat
het zelf seen plicht is voor een arbeider,
die het eerste onderricht ontvangen
heeft, door zelfstudie zijn eigen ontwik
keling voort te maken, en zoo doende
een stoot te geven aan eigen lotsverbe
tering.
Wie dien plicht niet kent, heeft
geen achting voor zichzelf en zal het
nooit ver brengen.
En des te meer moet de arbeider
dien plicht vervullen, indien hem op
allerlei gemakkelijke manieren de mid
delen van ontwikkeling aangeboden
worden.
Hebben de personen, die den werk
man trachten te ontvoogden, niet
Hooger onderwijs voor het volk
volksvoordrachten en volksbibliotheken
KOSTELOOS ingericht
Dat alles valt binnen den werkkring
van ons Willems-Fonds. Onze Aalster-
sche afdeeling bezit in haar lokaal
Graaf Egmont, Groote Markt
Vrije ingang langs de Leopoldstraat)
een prachtige boekerij, die kosteloos
open staat voor iedereen. Daar zijn
boeken voor jongeren en ouderen, voor
minder en voor meer ontwikkelden.
Iedereen kan er voldoende stof vinden
om zijn eigen kennis merkelijk te ver
grooten de ouders mogen gerust hun
kinders naar deze bibliotheek zenden,
waar een rijke keus van boeken aanwe
zig is, alle onderwerpen behandelen
de, wetenschappelijke, geschiedkun
dige, letterkundige, enz.
Langer blijven staan bij de groote
voordeelen die het lezen voor den
werkman in 't bizonder oplevert, zal
wel onnoodig zijn.
Zeggen we nog enkel dat de lange
Herfst- en Winteravonden aanbreken,
en dat dit een uitstekend tijdstip is om
boeken te lezen zoo zal men aange
naam en nuttig de anders zoo verve
lende winteruren dooden. Men kan
zelfs in gezelschap boeken voorlezen
en aldus een edelen dienst bewijzen
aan ongeletterden, die niet bij machte
zijn rechtstreeks voordeel uit een bi
bliotheek te halen.
Waar veel wordt gelezen, wordt er
niet te veel verteerd want ledige
uren worden anders gewoonlijk gedood
door jenever en andere alcohol-dran
ken.
Welaan dan, werklieden Zelf ge
arbeid voor uw eigen geestesontwik
king, die u rechtstreeks moet brengen
tot uw stoffelijke verbetering.
Onze bibliotheek gevestigd in
GRAAF EGMONT is iederen
Zondag open van 10 1/2 tot 11 1/2U.
's morgens en iedereen kan er kosteloos
alle soorten van boeken krijgen, die hij
naar huis ter lezing mag meedragen.
Wie van zoo'n beschavend werk niet
wil genietenis een persoon die voor
Z\jn eigen vooruitgang niets wil doen.
Het Bestuur gevolg gevende aan de
vraag- van sommige liberale vrienden deel
uitmakende van vakbonden van andere
partijen, welke zouden willen overkomen
tot onzen gemengden vakbond en overgeno
men worden als oud lid, heeft die vraag
onderzocht maar niet kunnen inwilligen.
In algemeene vergadering van 21 Augus
tus 1.1. is het volgende voorstel door het
Bestuur gedaan, met algemeene stemmen
aangenomen De liberale vrienden welke
zich aangeven als lid van het Ondersteu
ningsfonds tegen Werkeloosheid voor
1 October 1910, zullen na zes maanden lid te
zijn van de voordeelen der Maatschappij
genieten.
Deze welke zich aangeven na 1 Oktober
zullen moeten 1 jaar wachten alvorens van
de voordeelen te genieten.
De wekelijksche bijdrage is 15 centiemen.
Daarvoor bekomt men na zes maanden lid
te zijn en zich aangegevèn te hebben voor
1 Oktober 1910.
1° Yoor staking 9 fr. per week
2° Yoor onvrijwillige werkeloosheid,
crisis, braak aan machienen, brand enz.
voor eene werkeloosheid van 2 of 3 dagen
1 frank daags, voor meer dan 3 dagen l,50fr.
per dag gedurende 40 dagen tot een beloop
van 54 fr. 's jaars
3° In geval van ziekte van 's minstens
3 dagen 0,50 per werkenden dag gedurende
zes weken
4° Aan leden die soldaat worden 5 fr.
5° Reisgeld in geval de leden werk in den
vreemde gaan zoeken.
Dus kan een lid voor Werkeloosheid en
ziekte in den loop van 't jaar 72 franken ge
nieten en dit voor 7,80 fr. welke men in een
jaar uitlegt. Daarbij nog den bgleg van het
Stedelijk Hulpfonds.
Personen van beide geslachten kunnen te
beginnen van 14 jaar lid worden van onzen
gemengden vakbond Ondersteuningsfonds
tegen ae Werkeloosheid,mits lid te zijn
van den Liberalen Werkmanskring aan
0,05 of 0,12 fr. bijdrage per week.
Wanneer een persoon lid is van den Kring
kunnen de meisjes van het huisgezin lia
worden van de afdeeling Ondersteunings
fonds tegen Werkeloosheid.
Liberale Werkjongens en werkmeisjes
wordt Lid van de afdeeling Ondersteu
ningsfonds tegen Werkeloosheid ingericht
in den schoot der Liberale partij, waar
men de meeste voordeelen geniet en de min
ste bydrage betaalt, en waar ook uwe rech
ten warm worden verdedigd door werklie
den zelf, toehoorende tot alle ambachten.
M. Petrus Daens verklaart vol heilige
verontwaardiging c< de afgrijselijkste leu-
gen die men kan uitdènken, is dat de
Kamer een millioen gestemd heeft voor de
rijke kloostersde groote Liberalen
bekennen dat het valscii is, maar
't klein volk moet misleid worden.
Het klein volk moet misleid worden
als men zoo iets hoort uitkramen door M. P.
Daens is men geneigd het uit te proesten van
lachen. Wie zyn de groote liberalen, die be
kennen dat het millioen door de klerikalen
gestemd, M. P. Daens erin begrepen, niet
voor de kloosters is, die er naar goeddunken
over beschikken zullen. M. P. Daens wacht
zich wel ze te noemen omdat het klein
volk moet misleid worden.
Wij hebben den zin en de beteekenis der
stemming uitgelegd, zooals die blijkt uit de
redevoering van M. Woeste, het zienlyk
hoofd der klerikale party en die niet werd
tegengesproken, door geen enkele minister
de school is het voorwendselhet millioen
is voor de kloosters.
M. P. Daens weet zoowel als iedereen dat
de ryke kloosters scholen houden om de
jeugd uit te buiten, scholen waar nu nog
kleine kinderen van 's morgens tot 's avonds
aan het kantkussen zitten, of aan de hand
schoen mekaniek, waar ze vroeg en laat
lynwaad verstellen, corsets maken, breien
enz. en waar ze tusschen in ook wat abc
leeren.maar bezonderlyk, schier uitsluitelyk
catechismus.
En die scholen, die kloosters die de jeugd
uitbuiten, die den huisarbeid onder den voet
helpen, die hongerloonen betalen aan hunne
onderwijzeressen, zoowel als aan de uitge
buite kinderen, die de vrouwelijke handwer
ken, de nijverheden verdelgen waarin de
vrouw iets zou kunnen verdienen ware de
doodende concurrencie er niet, die kloosters
zullen het grootste deel van het millioen
opscharren,. om hunne concurrencie nog
grooter en doodelijker voor de nijverheid
en de betaling van het vrouwenhandwerk
te maken.
Kent M. P. Daens, die kloosters niet, kent
hij hunne werking niet. Wel ja, hij kent
ze, dat valt wel in zijne bevoegdheid, maar
hij gebaart dat alles niet te weten omdat
het kleinö volk moet misleid worden
en zoo hij ze niet kent hg moet niet ver
gaan om hunne verderfelijke werking na te
gaan.
Het kiooster opent eene school, katholieke,
vrye, aanneembare school. Eene wereld
lijke onderwijzeres wordt in dienst genomen,
ze wint op papier 1000 fr., waarvan zij 300
of 400 fr. ontvangt, de rest komt aan het
klooster toe voor kost en inwoon.
Zoodra de kinderen er bekwaam foe zgn
beginnen ze vele uren daags hemden te ma
ken, lijnwaad te verstellen enz. als de week
uit is komen ze te huis en geven eenige
centen af en de eenvoudige ouders het
kleine volk dat moet misleid ivorden)
zijn tevreden, 't Is eene goede school waar
de kinderen voor niet mogen gaan en op
't einde der week soms nog tien, vijftien of
twintig centen riaar huis brengen.
Voor die loonbedervende kloosters is het
millioen bestemd, dat hun door de klerikalen
M. P. Daens inbegrepen, werd toegeworpen.
Of nu de wereldlijke uitgebuite onderwij
zers of onderwijzeressen op papier 900 of
1200 franken winnen, de kloostermethode in
zake loonbetaling is zoo eenvoudig. De we
reldlijke onderwijzers en onderwijzeressen
zullen er niet beter om varen, de meesten
znn verplicht hun intrek te nemen in het
klooster zelve, en uit ieder klooster gaat
niets uit dan de rook.
Een millioen 200 duizend franken zullen
er nu jaarlyks meer naar de kloosters gaan
dan vroeger, zonder dat er voor 't algemeen
welzijn een duit ten goede zal komen. Een
millioen 200 duizend franken om de mede
dingers, de loonbedervers te verrijken.
M. P. Daens heeft daaraan meegewerkt,
keurt het nog goed, zal bij elke gelegenheid
voor de ryke kloosters nog meer millioenen
stemmen.
Dat is slecht, klerikaal werk en op dat
punt zal men het klein volk niet misleiden.
Het Stadsbestuur komt den volgenden
brief aan alle brouwers, hophandelaars en
belanghebbenden te sturen
Aelst, den 20 Augustus 1910.
Mijnheer,
Sedert eenige jaren heeft de hoppeteeltin
het land van Aelst merkelyken vooruitgang
gedaan. De liop-planterijen worden in betere
voorwaarden onderhouden, het plukken
feschiedt met veel meerdere zorg, en het
rogen verbetert van jaar tot jaar.
Het Gemeente-Bestuur van Aelst verlangt
insgelijks in de Openbare Ilop-Waag der
Stad. veranderingen en verbeteringen in te
voeren, dewelke noodzakelijk bevonden
worden, en wil aldus het voorbeeld volgen
van de Landbouwcomices, van de Staats-
landbouwkundigen, van den handel, van de
Landbouwers, enz. dewelke allen opofferin
gen doen voor de verbeteringen der hoppe-
teelt.
Benevens verschillige wijzigingen van
inwendige orde, ingevoerd in de Stadswaag,
wordt de bestuurder dezer inrichting belast
vanaf 1 September aanstaande afteleve
ren
1, Een certicaat van elke baal hop, welke
na een ernstig onderzoek gedaan aoor be
kwame experten, zal erkend zijn als hoppe
van Aelst, van goede hoedanigheid, wel
geplukt en gedroogd, en welke onder hun
toezicht geëest, en behoorlijk geperst ge
weest is.
2. Een certificaat voor elke baal hop, door
dezelfde experten erkend als hoppe van
Aelst, van Primus kwaliteit, wel gedroogd,
geplukt per afzonderlijke bellen, zonder
bladeren, en welke insgelijks onder hun
toezicht geëest en behoorlijk geperst ge
weest is.
Wij hebben de eer u hierby een model
van elke»dezer nieuwe certificaten te doen
geworden.
Wg kunnen, Mynheer, u niet genoeg aan
zetten, ingeval gij Aelstersche hop koopt,
't zy van handelaars dezer stad, t zy van
handelaars uit andere plaatsen, van uwen
leveraar te eischen, u hoppe te leveren ver
gezeld van een certificaat. Zoodoende zult
gij medehelpen tot de verbetering der hop-
peteelt, en den grootsten dienst l»ewijzen,
niet alleen aan de zorgzame landbouwers,
aan de eerlijke handelaars, maar tevens en
vooral aan de Belgische Brouwers.
Aanvaard, Mynheer, de uitdrukking onzer
hoogachting.
Namens het Gemeente-Bestuur
De Sekretaris, De Burgemeester,
Oscar REYNTENS, M.-L. GHEERAEDTS.
Wij lezen in De, Landbode
O—
Ofschoon de omvang van don oogst nog af
hankelijk is van de weergesteldheid in de eerst
volgende veertien dagen, naar gelang waarvan
de klokken niet of wel tot volle rijpheid kunnen
komen, maakt de firma John. Barth et Sohn de
volgende raming van den 1910 oogst openbaar
minimum maximum
Beieren 220,000 230,000 Ctr.
Wurtemberg 40,000 50,000
Baden 20,000 25,000
Elzas Lotharingen 70,000 8'\000
Pruisen 10,000 15,000
Totaal Duitschland 340,000 400,000
Bohemen 205, 240,
Oostenrijk-IIongarije 65, 75,
Frankrijk 50, 60,
België en Nederland 50, 60,
Rusland 40, 50,
Totaal Continent 750, 885,
Engeland 300, 340,
Amerika 400, 400,
Australië 10, 15,
Totale wereldoogst 1,460,000 1,690,000
In ons land worden brevetten toegekend
voor alle slag van uitvindingen. Men vindt
gebreveteerde toestellen en prod uk ten voor
het stijven van de boter, het rechten van
kromme beenen, het verdelgen van de vlie
ten, het zwart maken van het haar, het
orschen van het graan, het genezen der
tanden, het scheren zonder zeep.
Op politiek gebied heeft men ook gebre
veteerde uityinaers, de socialisten b. v. ko
men op de eerste plaats, met hun collecti
vism. Maar de poliliok-gebreveteerde pro-
dukten, hoeveel ophef zij ook maken zyn in
praktyk geen plaket waard, de uitvinders
zeiven gebruiken ze niet, na eenige jaren
vallen ze in 't publiek domein, ze worden
verloochend gelijk het collectivism nu ver
loochend wordt door de meest geziene hóófde-
mannen in den vreemde en ook hier.
Aldus moeten er ook door de politieke uit
vinders, nieuwe produkten op dc populari-
teitenmarkt worden gebracht en hoe dwazer
de nieuwigheid is, hoe meer kans zy heeft
succes te behalen bij de.... onnoozelen van
hart, bezonderlyk, als de nieuwigheid een
ronkenden naam heeft èn geheel onbruik
baar is.
De grootste politieke uitvinder dezer tyden
is M. Petrus Daens hy vond voor de oplos
sing der militaire kwestie de plaatsvervan
ging met prijs volgens fortuin, hy heeft de
gelyke subsidien uitgevonden voor vrije- en
officieele scholen benevens een heele reeks
uitvindingen van minder belang maar even
onpractisch, hy heeft de vaders uitgevonden
die geèn kruisken meer mogen geven op het
rein voorhoofd hunner kinaeren als ze voor
de liberalen stemmen en hij heeft thans
weer het mirabolante familieloon laten bre-
veteeren in het boek der heiligheid en der
goddelijkheid, (door hem-zelve).
Farceur II die M. Daens!! Er staat geschre
ven IJdelijken ziocert noch en spot. Wy
opstellers zyn wreedaards, omdat wij hem
vragen, hem uitdagen, zijn familieloon een
practischen vorm te geven verdedigbaar
voor de wetgeving of het maar even toe te
passen op een baas die met tien gasten werkt.
Familieloon is ellendige lapzalf, samen
gesteld uit kiesolie en stemmendeeg. alleen
dienstig voor de snullen, die men in bewon
dering aantreft voorde glinsterende blikken
opschriften en brevetten der kwakzalvers
die tanden trekken zonder pyn en remedieü
verkoopen om te scheren zonder zeep 1!
In Frankryk was na de verwezenlijking
der scheiding van Kerk en Staat, eene
Vereeniging tot stand gekomen van vrome,
godvruchtige mannen, die diep verkleefd
aan hunnen godsdienst, toch meenden dat
er mogelijkheid bestond de kerk met deu
bestaanden toestand te verzoenen en die
hun best deden, om uit de geheele onafhan
kelijkheid der katholieke gemeenschap al
het mogelyke nut te trekken.
Tevens ijverden zij er 11 lar, op beschei
den wyae, maar toch met de beste iuzichten
