Zondag 11 December 1910
Prijs centiemen het nummer
Vijfde Jaargang Nummer 50
Zeer belangrijk Dericht.
Belangrijk Bericht.
Hun Overwinning.
Vraag en Antwoord.
Politiek en Religie.
Vakbonden oï Syndikaten.
Zitting des Gemeenleraads
Hel budjet van Justitie.
DE VOLKSGAZET
LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 Ir. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst,
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
per drukregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel.
AALST, AO DECEMBER 1910
Onze achtbare Volksvertegen
woordiger de heer RENS, zal van
heden af alle EERSTE ZATER
DAGEN DER MAAND, van 10
tot ix 1/2 uren 'smorgends, zitting
houden in 't lokaal der Liberale
Associatie Graaf van Egmont,
Groote Markt, Aalst.
De andere Zaterdagen der maand,
zal op dezellde uur en in 't zelfde
lokaal, een der hoofdmannen der
Liberale partij zich ter beschik
king houden der kiezers.
De personen die een abonnement
op ons blad nemen, zullen 't van
heden tot Nieuwjaar kosteloos
ontvangen.
VRIENDEN,
Leest en verspreidt ons Liberaal
Democratisch Weekblad, dat moedig
en onverschrokken 't liberaal program
ma verdedigt, tot heil van burger,
werkman, neringdoener en landman.
k Het katholiek- goevernement heeft
dus ge^epraald in de Kamerzitting
van verleden Dinsdag. Hun triomf
was zoo oneindig groot, lieve lezers,
dat niemand van u ooit had kunnen
gelooven dat de klerikalen zoo sterk
waren met armzalige twee stemme
tjes ijn {e er door gesparteld, bij de
stemming over de eenmaking der kies
wetten, nnmers met 80 stemmen te
gen 78 werd het amendement over
die kwestie verworpen, en dan nog
had het kamerlid Theodor zich ont
houden, alsook de liberale volksver
tegenwoordiger Lorand, die gepai-
reerd had met M. De Sadeleer, en de
liberale Heer Warocqué was afwezig.
Het Katholiek Bestuur had dus in het
zand kunnen bijten. De koning mag
dus niet weten dat de helft van de
Kamers andere kieswetten willen,
want het was hier te doen het adres
op te maken aan de troonrede de
koning mag ook niet weten dat de
katholieke meerderheid in het Parle
ment de minderheid van het land ver
tegenwoordigt, want ook dat amen
dement werd verworpen.
En het klerikaal Staatsbestuur zou
halsstarrig metde twee stemmetjes ons
eeii heel Klein beetje rechtvaardigheid
op kiesgebied blijven weigeren En
de 15,914 stemmen, door de anti-gou-
vernementelen boven de klerikalen
behaald in de verkiezingen van 1908
en 1910, niettegenstaande het huidig
valsch stelsel, zouden tot niets dienen
En de katholieken zouden blijven be
weren Heer en Meester te zijn in het
land en alles te beredderen naar hun
eigen voorkeur En toekomend jaar
zouden we voor de gemeente opnieuw
kiezen met het hatelijk stelsel van de
volstrekte meerderheid, het viervou
dig stemrecht en het driejarig ver
blijf
Ha neen dat kan nietDe braafste
man kan wel eens te erg gepijnigd
worden en niet meer braaf blijven.
Hoe Ze vertegenwoordigen niet
eens de meerderheid van het land
hun eigen bladen kunnen het niet
loochenen ze vinden zelfs geon vol
doende kracht in het parlement om
het schandalig kiesstelsel recht te hou
den, en niet tegenstaande dat alles,
zouden ze het toch willen Neen
Neen Dat kan nietDat zal niet
De koning zal toch weten wat zijn
land begeert. De kliek van den acht
baren Heer Woeste zal de stem van
ons volk niet kunnen verdooven,
want die stem van simpel vragend
fow wel streng eischend, geweldig
donderend kunnen worden. En wat
dan Hoe, als het volk, door pijni
ging gekweld, door miskenning van
zijn eenvoudigste recht, er toe komt
zichzelf op straat te jagen, dan wordt
het geweldig en dan is de toestand
schrikkelijk.
Zei de bezadigde Heer Paul Hymans
niet dat, indien het katholiek goever
nement, door list of aanslag, aan het
roer wilde blijven, datzelfde gouver
nement een enorme verantwoordelijk
heid op zijn schouders laadde P En
de Heer Hymans had zijn woorden
goed overwogen.
Woeste en zijn aanhangers verwek
ken zelf den revolutionairen toestand
in ons land. Zij zelf doen hem geboren
worden. Zij zouden 't zich wel eens
te laat kunnen beklagen.
Dat alles weet de koning.
Hij weet ook dat de klerikalen
enkel om meester te blijven hem in
moeilijkheden zouden brengen.
Maar dat zal niet de stem van
het volk zal gehoord worden.
Het klerikaal bewind werd veroor
deeld bij de opeenvolgende verkiezin
gen en thans ook in het Parlement
nergens vindt het geen ondersteu
ningskracht meer noch in het land,
noch in de Kamer.
Dat bewind is ten ondergang ge
doemd.
De bespreking voor de eenmaking
der kieswetten moet onverwijld op
nieuw voor de Kamer, want heden
gold het slechts een amendement in
te lasschen in het antwoord-adres.
Die bespreking zal breedvoerig zijn en
geen overwinning aan de klerikalen
doen beleven.
De rechtvaardigheid alleen zal zege
pralen.
De zege is aan het Volk
M. Jules RENS, liberale volksver
tegenwoordiger van Aalst, heeft den
29 Nov. 1. 1. aan den minister van
Spoorwegen, Posterijen en Telegrafen
de volgende vraag gesteld, waarop wij
het antwoord laten volgen van den
minister, gegeven in zitting van 6
December laatst
Vraag
Sedert Maart 1910, wordt onderzocht of
trein 2811, uit Kortryk te 6 u. 41, niet kon
stoppen te Denderleeuw, zooniet of het
vertrekuur niet kon gewijzigd worden,
zoodanig dat trein 2605, uit Kortryk te 6 u 8
vertrekkend, ora te 8 u, 12 te Denderleeuw
aan te komen, ten minste aansluite met
n. 2658, uit Denderleeuw naar Ninove te
8 u. 6.
Ware 't onbescheiden, te vragen hoever
het staat met dat onderzoek
Antwoord
Het achtbaar lid werd verwittigd op 28
Januari jongstleden, dat redenen van ex
ploitatie er zich tegen verzetten dat trein
2811 te Denderleeuw zou stoppen.
De kwestie van aansluiting te Dender
leeuw der treinen nr 2805 en 2568 werd ook
onderzocht. Er werd bevonden dat dit niet
mogelijk was.
A. Trein 2805 kan niet worden vervroegd
uit hoofde van de aansluitingen met treinen
nr 2593 uit Gent (drie minuten kloptjjd)
nr2895 uit Doornik (drie minuten kiemtijd)
en ar 3670 uit Ieperen (acht minuten klop-
tjjd) en omdat te Sint-Denis-Boucle-Neder-
zwalm den doorgaanden trein nr 2811 moet
doorlaten
B, Trein nr 2658 kan niet later vertrek
ken omdat hy te Geeraardsbergen de aan
sluiting met trein nr 1882 naar Charleroi
(vijf minuten kloptyd) zou missen.
Politiek en religie zijn twee zaken
die de klerikalen samen hechten en die
ze hédendaagsch nooit afzonderlijk
zullen aanschouwen of ten minste, ze
zullen nooit aan 't volk wijs maken
dat de politiek niets met de religie ge-
meensheeft enomgekeerd dat de religie
ook niets te zien heeft in den politieken
strijd. De religie is overigens eene pri
vate kwestie, 't is een punt waarover
ieder persoon, afzonderlijk vrij is te
denken wat hij wilelk heeft het recht
te geloven of niet te geloven, alle opi
nies, alle gedachten zijn eerbiedwaar
dig daarom zijn we vrije menschen,
we bezitten een vrije geest en overleg,
we leven in een vrij land waarvan de
grondwet, gemaakt in 1830 door katho
lieken en liberalen, ons de gewetens
vrijheid warborgt. Doch hunne 25 ja
rige meesterschap in 't land heeft bij
de klerikalen stilaan dien eerbied voor
de gewetensvrijheid doen verdwijnen
allengskens maar zeker zijn de katho
lieke ministers die elkander hebben op
gevolgd de dienaars en medewerkers
geworden der hooge geestelijkheid en
wanneer men onpartijdig en zonder
eenige vooringenomenheid de gedrags
lijn nagaat of de gevolgen aanschouwt
van het klerikaal bestuur in 't land dan
moet men wel bekennen, dat de geeste
lijkheid overal is binnen gedrongen,
dat hare macht zich in alle omstandig
heden doet gevoelen de politieke
priesters zijn overal den baas en meest
allen houden zich veel meer bezig met
wereldlijke zaken, dan met het uitoefe
nen van hun goddelijk ambt. De religie
met haar schoone idealen, met hare
verhevene leeringen, met al de reinheid
en de broederlijkheid harer grondregels
gebruiken ze, niet tot de bekeering der
ongelovigen, niet om de vrijdenkers en
andersdenkende, de leer van Christus,
hunnen goddelijken meester, doen aan
te nemen en zoodoende de schaar der
echte christenen te vermeerderen, ze
gebruiken ze, niet om onder de men
schen meer liefde, meer verdraagzaam
heid, meer broederlijkheid te doen
heerschen neen, de religie is thans
nog alleen het middel om de klerika
len aan 't bewind te houden, de religie
dient hedendaagsch als dekmantel van
de talrijke onrechtvaardige en wraak
roepende oneerlijkheden die de katho
lieken in 't leven hebben geroepen, die
ze laten bestaan en waarmede ze wet
telijk het recht behouden de zakken te
vullen hunner vrienden en aanhangers
en de schatrijke kloosters met millioe-
nen t' overladen. De religie is door de
fout der geestelijkheid zelve, de wacht
honden der volle kofferforts, zooals de
kristen demokraat Planckaert ze be
titeld, van haren weg afgezeild, de
religie mist thans totaal haar doel, de
klerikalen gebruiken en onteeren ze
om meester te blijven bij middel en
om der wille van de religie smachten
ze alle gedachten, houden ze het volk
onwetend en dom, en verzetten ze zich
tegen allen vooruitgang, terwijl ze
langs nen anderen kant dat zelfde volk
pluimen en uitzuigen tot meerder glorie
en profijt van kerken en kloosters en
van hunnen eigen zak.
Om die reden zullen de klerikalen
altijd de religie in de politiek mengen.
De liberale partij integendeel erkent
op politiek gebied geen religie ze aan
ziet dat als eene private kwestie, ze
laat aan iederen bedelaar zijn lot dra
gen, ze laat iedereen vrij en ze heeft
nooit of ze zal nooit in de toekomst iets
doen dat die vrijheid zou kunnen
dwarsboomen. De politiek der liberale
partij heeft voor doel niet de vooruit
gang of de vervolging van de eene of
de andere religie, maar, gesteund op de
vrijheid voor iedereen en is alles, be
tracht ze niets anders, dan wat meer
rechtvaardigheid,eerlijkheid en welzijn
onder 't volk te doen heerschen.
Yeel wordt er tegenwoordig gesproken en
geschreven over syndikaten namelyk de ver-
eeniging der werkers eener zelfde ny verheid
of categorie tot de verdediging hunner vak
belangen die belangen zyn veelsoortig,
zooals vermeerdering van loon, verminde
ring van werkuren, bepaling der werkwij
zen en meer andere punten, die den toestand
der werkersklasse in 't algemeen zouden
verbeteren.
Zeggen we vooreerst dat dergelijke instel
lingen en bonden aan de werklieden veel nut
opleveren, dat hun bestaan zelf eene maat
schappelijke noodzakelijkheid is, omdat de
werkman in de geschillen of alle kwestiën
die tusschen hem en zyn patroon kunnen op
reizen zich niet meer alleen en afgezonderd
voelt en hy de noodige ondersteuning en ver
dediging in den schoot van zyn syndikaat
vindt. Zooals de ny veraars het recht hebben
van onder elkander syndikaten of bonden te
stichten tot de verdediging en ten voordeele
hunner neveneenloopende belangen, zoo ook
heeft de werkman t recht, en, ten opzichte
van zich zelf en van zyn huisgezin heeft hy
zelf de zedelyke verplichting, van zich bij
een vakbond aan te sluiten, waar hü, in ge
val van werkgebrek troost en onderstand
zal vinden en waar hy ook in voorkomend
geval de verdediging zyner belangen zal
aantreffen.
Tot over weinige jaren nog was, hier bij
ons het princiep zelf van 'X syndikaat door
vele nyveraars niet erkend, de syndicaten
werden aanzien als oproerige bonden en
't was genoeg dat een afgevaardigde van een
vakbond zich in een fabriek of nyverheids-
gesticht aanbood om onmiddelyk aan de deur
gezet te worden. Thans is dat veel verbeterd
men mag zeggen dat de fabrikanten die
't bestaan der syndikaten erkennen /an
hunnen tyd zyn en ze den weg volgen die
wy stilaan maar onvermijdelijk op econo
misch gebied zyn ingegaan. De andere zul
len volgen, en, zoo zal eens de dag aanbre
ken dat gelyk in Engeland en de Vereenigde
Staten van Amerika er niet een n ij veraar
in België meer zal gevonden worden die
't bestaan der vakbonden zal ontkennen.
Welingerichte en goed bestuurde syndica
ten zullen overigens noch schade noch ver
lies aan den fabrikant berokkenen en ze zul
len ten andere aan den werkman nuttig en
voordeelig zyn.
Dat bespreken we in een volgend schrij
ven.
van 6 December 19flO.
Afwezig M.M. De Gheest, Burny, Bau-
wens, de Bethune en Eeman.
Do heer Burgemeester opent de zitting te
5 1/2 uur.
Het burgerlijk kruis van 1* klas werd
overhandigd aan den heer De Winter Wil
lem, lid van de Kommissie van het Bureel
van Weldadigheid.
Aan de heeren gebroeders Jan en Prosper
De Coninck, een gouden medalie om gedu
rende het jaar dë meeste prima hop ter
markt te hebben aangekocht. (Onze beste
gelukwenschen).
Het verslag der vorige zitting wordt daar
na zonder opmerkingen goedgekeurd.
De heer Leveau. Verklaart uitgenoo-
digd te zijn geweest door den heer pastoor
van 't Hospitaal om de inrichtingen te zien.
Hy heeft zich moeten overtuigen dat het
Waschhuis veel te wenschen laat en het on
uitstaanbaar is voor de nonnen tot dien
dienst gebruikt.
Het Waschhuis zou moeten gezonder
en volgens de nieuwe methode inge
richt worden. Hy vraagt dat het Schepen
college de noodige maatregelen zou nemen,
om even als de andere hospitalen de noodige
veranderingen daarin te brengen.
M. de Burgemeester. Er is reeds
voor gezorgd, in de begrooting staat er
reeds eene som van 2600 franken voorzien
vooreen deel der kosten te dekken.
M. De Windt. Klaagt over de slechten
en vuilen toestand van den Dendermondsche-
steenweg, van aan den Aqueduc tot aan
het huis bewoond door den pikeur. Hon
derden menschen moeten daar dagelijks
door de modder plonsen, hy dringt aan
opdat het Schepencollege de noodige
maatregelen zou nemen en de noodige voet
stappen zou doen 0111 aan dien toestand te
verhelpen. Een bijgang van 1 meter breedte,
op eene lengte van ongeveer 60 meters
zou heel de zaak oplossen en dat zou maar
2 of 3 honderd franken kosten.
M. de Burgemeester. We zullen by
't beheer van den yzerenweg daarop aan
dringen.
M. De Blieck. Klaagt nog eens over de
brug van den yzerenweg aan ae Vaart. Als
het reeds een dag ophoudt van regenen dan
regent het nog altya onder de brug. Ondanks
onze klachten doet de Staat er niets voor.
M. de Burgemeester. Die werken zyn
tegen de goesting van het stadsbestuur ge
daan.
M. Verhidst. Vraagt om het Kalf-
straatje voor 't fabriek van Torley te kassei
den. l ij het verlaten der fabriek trappen
daar ook honderden werkers door de mod
der. Hy hoopt dat de heer Burgemeester en
Schepenen gevolg zullen geven aan zyne
vraag.
M. Meert. We zullen zien dat te ver
helpen.
M. Van der Schueren. Klaagt over
den ellendigen toestand van het materieel
en bijzonder over de lessenaars die in ge
bruik zijn in de 1* klas der Stadsiongens-
schooJ,Vrijheidstraatdeze zyn veel te smal
en te klein. De leerlingen kunnen er hun
schrijfboek niet opleggen. Hy vraagt de heer
Schepen van Onderwijs dat eens te gaan na
zien.
M. De Hert. Men is altijd bezig met
nieuwe lessenaars te maken voor de scholen.
M. Leveau. Wat baat het nieuwe les
senaars te maken als deze niet voldoen en te
klein worden gemaakt. Men zou ze moeten
laten aannemen dooreen schrijnwerker en
als deze niet voldoet aan de voorschriften,
ze weigeren. De lessenaars zyn opgegeten
door de mulmen en ze zijn maar onlangs
nieuw geleverd.
M. De Hert. Die zyn goedgekeurd
door de inspectie.
M. De Blieck. De inspectie is er nog al
dikwijls nevens. Zoo zyn erin de Staatsmid
delbare Jongensschool in de klas van myn
zoon 61 leerlingen en er is maar plaats voor
52 kinderen en dat ziet de inspectie niet.
M. De Hert. Men is bezig met twee
klassen gereed te maken.
M. De Blieck. We zullen afwachten
of het weer zal waar zijn
Aflossing eener rente werd toegestaan
aan den heer Burny.
Aanvraag tot verkooping van land aan
de Gentschesteenweg, te Erembodegem,
Welle weg van wege de Burgerlijke Gods
huizen van Aalst wordt toegestaan.
De Rekening 1909 der Ny verheischool en
de begrooting voor 1911 wordt goedgekeurd.
Op vraag van wege M. De Windt hoeveel
leerlingen de lessen volgen der N ij verheid-
school, antwoordt de heer De Naeyer dat dit
omtrent de 300 beloopt.
De heer Burgemeester. Deelt de Raad
mede dat de vraag van M. Van der Schue
ren verleden jaar gedaan, tot het bekomen
van een garnizoen in onze stad, van wege
de Minister van Oorlog een goed onthaal
heeft bekomen en in aanmerking werd
genomen.
M. De Blieck. Nog altyd worden de
gazverbruikers briefjes aangebodenalleen
indefransche taal opgesteld. Het grootste
gedeelte der verbruikers verstaan deze taal
niet. De contracten voor het daarstellen
van automatieke toestellen zyn enkel in
't Fransch opgesteld, dat is ongehoord,
de menschen weten niet wat ze teekenen,
zal dit oprecht schandaal ophouden Reeds
heeft het College aangedrongen om daar
verandering aan te brengen, zou het op
nieuw zich tot de Beheerders niet willen
wenden, anders zullende fransche briefjes
binnen 25 jaar nog gegeven worden.
M. Geeroms. Steunt de vraag van
M. De Blieck en voegt er by dat op de con
tracten die er geteekend worden er uitleg
gingen zijn gedrukt ineens taal dat de ver
bruikers niet verstaan. Dat kan aanleiding
geven tot moeilijkheden.
M. De Burgemeester. Men zal nog
eens naar de Maatschappij schrijven.
Gelielme zitting t
I. De verpachting vooreenen termijn van
3 jaren van de plaatsgelden der markten
wordt goedgekeurd ziehier de uitslag
a. FruitmarktLeo Bruylant, 1870 fr. per
jaar vroeger was dat 1800 fr.
b. Eieren- en botermarkt G. Boeykens,
2400 fr. per jaar vroeger 2500 fr.
c. KiekenmarktAlf. Roggeman 2250 fr.
per jaar vroeger 2700 fr.
d. VleeschmarktG. Boeykens 18020 fr.
per jaar vroeger 19000 fr.
e. Kramen Pétrus Verhulst18100 fr.
per jaar vroeger 18000 fr.
f. StadsbelVlasschaert185 fr. per jaar
vroeger 160 fr.
g. Vijver der Schietbaan Louis Foncé
240 fr. per jaar.
II. Als grafmaker werd benoemd de heer
Florel De Bruyn.
III. Als bewaker van de Schietbaan werd
benoemd M. Florent Megarick.
Tui* 11- Tooneelkring Help
U Zelve. Heden Zondag, 11 Decem
ber, heeft in Concordia, te 6 uur
's avonds, een GROOT TURNFEEST plaats,
met de welwillende medewerking van de
Turn vereen igingen VRIENDSCHAP van
Genten SPARTA van Ninove, alsook van
den Symphoniekring Door Eendracht
Groot, onzer stad.
Dit feest wordt den Leden en hunne fami
lieleden, den vrienden en kennissen KOSTE
LOOS aangeboden.
VRIENDSCHAP is eene der beste Turn
vereenigingen van 't land, steeds en overal
eerste pry zen behalend, en in 1907, te Aar
len, den prys des Konings gewonnen heb
bend. Dan ook is die Maatschappij plech
tig ontvangen geweest ten Stadhuize van
Gent.
De Leden van die Maatschappij zullen op
't feest de oefeningen uitvoeren, zoo vrije
als aan toestellen, die zy aunleeren 00a deel
te nemen aan den Wereldlandschen Kamp
strijd te TURYN, in Italië, in 1911, zijnde
tevens het VIII® Italiaansch Bondsfeest.
SPARTA van Ninove is insgelijks eeno
goede Maatschappy, die reeds aan vele fees
ten, in en buiten 't land deelnam, en telkens
met schoone pryzen en kunststukken wist
terug te keeren.
Het te leveren werk zal aldus allerbest
zyn het feest worde naar verdienste bijge
woond, en weze eene goede propaganda
voor HELP U ZELVE.
Het voorgestelde budjet voor 't mi
nisterie van Justicie voor 1911, bereikt
de som van 30,276,700 franks.
Ziedaar een schoon cijfer. En als
men eraan denkt, hoe s'echt onze ma
gistraten betaald worden, dan zal de
lastenbetalcr zich met schrik afvragen,
wat dat budjet zou zijn, indien onze
rechters slechts het vierde kregen van
hetgeen men de Engelsche rechters
betaalt.
Maar het zijn onze rechters niet, die
het grootste gedeelte dier som ontvan
gen. Het totaal van hunne jaarwedden
beloopt slechts 7,755,200 fr. Waar gaat
dan de rest van het geld 't Is heel
eenvoudig. De geslichten van welda
digheid en de zothuizen vragen
5595.000 'r-, en de gevangenissen
3,366,200 Ir. Men ziet het, de dieven,
moordenaars, pickpockets, schriltver-
valschers en andere dergelijken, kosten
ons duur. Wat erger is, 't is dat, om
hen den baas te worden en zich tegen
hunne ondernemingen te vrijwaren
men het dubbel ol het driedubbel zou
moeten verteren
Dat al bijeen maakt echter nog geen
30 miljoen het schilt nogal veel. En
hier komen de godsdiensten goed te
pas, om dat cijfer te bereiken. Inder
daad, door een van die bestuurlijke
schijnheiligheden, die voor doel hebben
de eenvoudige menschen een doek voor
de oogen te binden, is het budjet der
eerediensten begrepen en verstopt in
dat van Justicie. Men zegt ons: Het
gerecht in België kost 30 miljoen. De
Belg vindt dat zulks veel geld is, en
dat voor dien prijs hij beter zou kunnen
bediend worden maar hij betaalt.
Maar indien men een afzonderlijk bud
jet voor het onderhoud der gebouwen
van den godsdienst, en de jaarwedden
der priesters moest opmaken, dan zou
den een groot gedeelte der lasten beta
lers, die geen godsdienst belijden, niet
alleen vinden dat het peperduur is
