7 nilag 32 Januari 1911 Prijs 3 centiemen het nummer Zesde Jaargang Nummer 4 Zeer belangrijk Bericht. Voor Taal en Vrijheid. Karnavalfeest. Voor 't prolijl der Landbouwers. DUISTER Zou hel waar zijn Geeraardsbergen. VOLKSGAZET LI BEK A AL DEMOCRATISCH WEEKBLAD Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst. VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. Prijs der Annoncen j Gewone ,5 centiemen 1 per dr„krege| Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel. AALST, Si JANUARI 1911. Onze achtbare Volksvertegen woordiger de heer RENS, houdt alle EERSTE ZATERDAGEN DER MAAND, van 10 tot II 1/2 uren 'smorgends, zitting in het lokaal der Liberale Associatie Graaf van Egmont, Groote Markt, Aalst. De andere Zaterdagen der maand, zal op dezelide uur en in 't zelfde lokaal, een der hoofdmannen der Liberale partij zich ter beschik king houden der kiezers. Op Zondag 5 Februari 1911, 152* vertooning, Men zal opvoeren BLONDE MaRIE drama in vier bedrijven door L Lie vev rouw-Coop- man. Mevrouw J. Blankenstein, Mejuffer E, Polvliet en de Sympho- niekring Door Eendracht Groot onder 't bestuur van den heer Ferd. Coesseus, zullen hunne medewerking verleenen. De ouders Leden van het Wil lemsfonds, die begeeren dat hun kin deren deel nemen aan het KINDER FEEST en KINDERBAL den eersten Zondag van Karnaval, worden vrien delijk verzocht hun Meisjes en Jonge tjes de algemeene repetitie te laten bijwonen, die plaats zal hebben in de Bovenzaal van 't lokaal, GRAAF EGMONT (ingang langs de Leo- poldstraat) Heden ZONDAG, 22 JANUARI, te 3 uur stipt 's namiddags. We rekenen op de aanwezigheid van talrijke kinderen evenals verleden jaar. In menige gemeenten hebben de landbouwers samenwerkende tnelke- rijën gesticht en wanneer dergelijke inrichting goed bestuurd wordt, levert dat veel profijt voor de leden op. dat zijn een soort van Syndikaten van voortbrenging waar al 't voordeel aan de voortbrengers zelf gaat en we ken nen niet anders dan dergelijke zaken goedkeuren er zijn daar geen tus- schenpersonen noodig die meestal er met de grootste winst van onderschie ten. We zeggen dus tot de landbouwers Vereenigt u, sticht en bestuurt zelf uwe melkerijën onder kontrool van een serieus bestuur en ge zult den laatsten cent van uwe waren trekken. En dat er met 't stichten en het uitba ten van eene melkerij en den verkoop der boter veel kluiten te verdienen zijn, dat weet meenigen machtigen klerikaal onzer vlaamsche streken 't is daarom dat ze zelf in menig dorp, voor eigen rekening melkerijën tot het leven hebben geroepen en dat zij ze voor eigen rekening opdrijven. Zij bezitten geld en goed, ze bezitten de macht en ze zijn dus verzekerd van de clienteel. Duizende kilos melk wor den dagelijksch afgeroomd den af trok is een halve centiem en ook soms wel een centiem per kilo, en men zou zich moeilijk voorstellen wat goud stukjes die klerikale boerenvrienden en pilaarbijters, jaarlijks met dat stiel - tje winnen. En wee u, gij landbouwer indien ge de melkerij van Mijnheer verlaat, wee u, indien ge slim genoeg geweest zijt om eens zijn rekening te maken en indien ge dan van gevoelen zijt, dat die zelfde goudstukjes, dat die zelfde winst beter door u, den voortbrenger, door u den zwoeger, kan worden opge streken dan door Mijnheer den bóeren- vriend Wee u, indien ge de stoutheid hebt u zelf tien afroomer te koopen en uwe melk te verwerken en misschien ook wel de melk van uwen gebuur Wee u, want ge zijt dan stilaan op weg om later tusschen de landbouwers zelf een samenwerkende melkerij te stichten. Dan, Sis jongen, dan hebt ge in Mijn- lieer zijn rapen ge... loopen en ge zult het duur bekoopen F Hebt ge land of meerseh van hem, verwacht dan Jen deurwaarder met den opzeg hebt ge verlies daardoor, moet ge uw beesten tot schade verkoopen, dat kan hem weinig schelen, ge hebt u .ven kop willen oprichten, ge r:ijt van onder Mijnheer zijnen arm willen kruipen, dat is onvergeeflijk, dat zal hij, de pilaarbijter, u min vergeven dan vloe ken. We spreken van ondervinding en menigen landbouwer, die ons leest zal zeggen dat we gelijk hebben. En zoo handelen de groote klerika- len op den buiten in alles ze houden 't volk onder den hiel door hunne macht, ze dempen alle gevoel van on afhankelijkheid en zoo blijven zij de meesters geleerdheid moet een boer niet te veel hebben en daarom zorgen de klerikalen dat alle goede gemeente scholen verdwijnen om ze te vervan gen door kloosterscholen waar brave, maar onnoozel masoeurkens aan de kinderen't kruisken A. B. C. leeren, veel gebeden en catechismus opsto ven en daarmee wordt de jeugd dan de wereld ingezonden. Vrij redeneeren en denken kunnen ze niet, zooals hun vader, zooals hun grootvader zijn ze dan gansch gekneed en geschikt om den kop te buigen onder de klerikale geldmacht en moch ten ze soms in opstand willen komen, dan is de pastoor daar, die hen met den leerlijken zwarten Lucifer en de bran dende vlammen der hel 't kieken- vleesch op 't lijf jaagt. Arm Vlaanderen Ongelukkige Boeren Wanneer zult ge eens begrijpen dat er tusschen de priester en de kleri kale geldmacht een akkoord bestaat om u immer onder voogdij te houden Wanneer zult ge eens, zooals de kloeke boeren van Transvaal, u zeiven en uwen geest vrijvechten tot verbete ring van 't lot van u en heel uw gezin. Os-Kar. Het Parlementair leven herneemt dus Congo-begrooting, wetsontwerpen op de rnynen en steengroeven, pensioen der mijn werkers, vergunningsrecht, hypotheken, de landelijke politie en daarbij talrijke onder vragingen 0. a. reeds Dinsdag a. over het niet aanvaarden /an de Normaalscholen van Henegouwen, waarbij dan nog waarschijn lijk zal besproken worden het voorstel Jourez, betreffende wijzigingen te brengen aan de werkzaamheden van de Kamer, als ook de protestatie, uitgaande van het ge meentebestuur van Verviers, tegen het rechtstelsel van het goevernement in zake regie. Men weet dat vóór de kerstvakantie, het kabinet bekomen heeft, met slechts een vier tal stemmen meerderheid, dat de eenmaking der kieswetten niet op de dagorde der Kamer zou geplaatst worden. De katholieken willen dus volstrekt alle vertegenwoordiging in de gemeentebestu ren aan de oppositie weigeren de belangen van byna alle gemeenten blijven dus in handen van een kleine en dan nog dikwijls vervalschte meerderheid alle kontrool wordt ontzegd aan de minderheid, die in veel gevallen en met een rechtvaardig kies stelsel ongetwijfeld de meerderheid zou uit maken Kortom, het klerikaal Staatsbe stuur wil zyn Chineesche kieswetgeving be houden en heeft er wellicht groote reden t09. Er is een oogenblik sprake geweest de gemeenteverkiezingen, die dit jaar moeten plaats hebben, te verschuiven tot in 1912 en dan een ander stelsel toe te passen het goe vernement wilde natuurlijk op die manier, onder de huidige gemeentebesturen, de Kamerverkiezingen van 1912 te boven ko men. Maar. tegenover den algemeene roep van Bedrog o en Aanslag 1 die zeer gemakkelijk tot een ergeren roep en een erge daad zou kunnen overslaan, zal het Staatsbestuur hoogst waarschijnlijk den toe stand laten zooals hy is, en zullen we binnen negen maand met het huidige stelsel tot de gemeenteverkiezingen overgaan. En, vermits het goevernement dien hato- lyken valschen toestand laat zooals hy is, is het ook noodig voor de oppositiepart yen daar waar liet weuschelyk en mogelyk is van dien toestand gebruik te maken en er een wapen uit te smeden dat onvermydelyk den klerikalen vyand moet dooden, n.l. het kartel. Het gansche land houdt thans de oogen gericht op de groote steden, waar liberalen en socialisten, hand in hand, mach tiger zyn dan de katholieken en deze uit de stadhuizen kunnen verjagen by ons is het vol hoop dat we staren naar die centrums, by onzen vyand is het vol angst, en terecht. Immers, gaat het kartel dooi', dan ver dwijnt de vertegenwoordiging der katho lieke Party in de groote lokaliteiten. Dat zou een welverdiende straf zyn. De kleinere gemeepten zouden plechtig doof ae gïootere gewroken worden op ontfen erfvyand, en dat zoude vooravond zyn van onzen defenitieven stryd en van onze beslis sende overwinning. Men kan wel denken dat ons goeverne ment niet op zyn gemakjes zit. Alle andere lastige en netelige zaken overkomt het toch, op de eene of andere loensche manier maar üeze zaak zou wel de neteligste van alle kunnen zyn en onocerioinbaaraaD den tenen kant éenmaking der kieswetten, en dan heeft de oppositie een vertegenwoordi ging in al de gemeenteraden aan den ande ren kant weigering dezer éenmaking, en dan worden de klerikalen gebannen uit de groote stadhuizen. Kiest nu, heeren -Mi nisters I Ge begrypt dat de katholieke met zeer loede oogen gelezen hebben dat de socialis tische Federatie van Brussel een vorig be- sluit vernietigd heeft, waardoor de overeen komst met de liberalen der hoofdstad nu mogelyk wordtdat langs weerszijden te Antwerpen men goed gestemd is om samen te gaan, en dat een machtige oproep daartoe nogmaals gedaan werd deze week op de libe rale betooging Desguin-Van de Walle dat Luik ook zyn Kop omhoog steekt en zelfs de konservatiefste liberaal het aldaar noodig acht in 't gelid te staan met de socialisten. Men begrypt dan ook even gemakkelyk met welke voldoening de klerikale bladen gemeld hebben dat de onderhandelingen te Lent tusschen Liberalen en Socialisten afge sprongen zyn. Wy betreuren de zaak, maar geven toch de hoop nog niet op. We vatten geenszins waarom de radikalen en socialis- len het aldaar noodig achten een kartel met de Liberalen te sluiten tofebanning der ka tholieken en nochtans een klerikaal te be houden in 't Schepenkollege. Ons duukt dat die redeneering niet logisch is, dat het eene deel regelrecht tegenover liet andere staat. Dat men eens te Brussel, te Antwerpen, te Luik, te Schaerbeek, te Anderlechtvoorstolle een katholiek in 't kollege te benoemen Nu dat de toestand in het heele land zoo span nend, zoo nypend is, dat er zoo algemeen gesnakt wordt naar de verlossing, ware het toch zoo wenschelyk geweest dat Gent het voorbeeld van samengaan gegeven had en wel om gekende redenen en die vvensch is zoo schoon, dat we juist daarom alle hoop nog niet kunnen verliezen. En hier te Aalsi Duistere toestand, vrienden 1 zooals alles duister is in onze stad, te Beginnen met de verlichting om te eindigen "met de reke ningen. Maar juist dien duisteren toestand, die waariyk ondraaglijk wordt, zuilen de kie zers zich goed herinneren en willen opkla ren, en daarom zullen ze hun stem niet ge ven aan de Aalstersche klerikalen, die de fa natiekste van het heele land zyn, en een re putatie de heele wereld door bekomen heb ben, in zake bestuur en saucissen-regie, dat wy er niet meer hoeven op terug te komen. Iedereen kent immers de kolassale geld- verkwistingen, de eigenaardige leeningen, den fameuzen afstand der kozyntjes-gasfa- brikatie, de enorme drukuitgaven, onze be roemde dinee-jaarmarktende stelselmatige uitsluiting van niet-katholieken uit alle be sturen, het niet uitvoeren van lastkohieren inzake pacht, de 90 cent onzer stadswerk - lieden, de 950 frank van de politieagenten, den dekmantel over de weldadigheid, het christelyk verplicht scheiden van man en vrouw in hun ouwe jaren, opvoeding-onder- wys en kleeding onzer arme weesjes, de aal- moesen aan werkloozen- en ziekenfondsen, t kadeautje aan de Jonge Garde, de nog niet geboren en reeds gestorven tentoonstelling, het kurieusaanleggen van nieuwe straten, boulevards zonder huizen, jardins romains ofte afgesloten lusthovetjes aan de hoèken van de straten met Staafken als schildwacht aan 750 fr., en intusschcn zakken de oude straten, zakken en zakken maar, terwyl de nieuwe in de hoogte ryzen door en nevens de gronden van de vrienden. Dat alles zullen de kiezers zich herinne ren dit iaar Dan zouden de kiesactiën der klerikalen ook wel kunnen zakken tot vreugd van 't heele volk 1 Voor de Brievenbestellers en de anderen Reeds dikwijls hebben we gewezen op het lastig werk en de lage loonen van alle Staatsbedienden in het alge meen; en in 't bizonder op sommige kategorieën bedienden, waaronder voornamelijk de brievenbestellers. Nogmaals in aanmerking brengen den vroegen en laattijdigen dienst van die boden, die door alle weer, soms geladen met zware vrachten, met stipte nauwgezetheid een functie moeten uitvoeren, met een groot verantwooordelijkheid, die verre van benijdenswaardig is, zal wel niet noo dig zijn, alhoewel het in veel omstan digheden noodig is dit aan sommige belovers eens te herinneren, en tevens het schandalig klein loon hun voor te leggen. Het schijnt dus dat men tot een loonsverbetering besloten heeft en wel met terugwerkende kracht toepas selijk zijnde van af 1 Janari ion, en bestaande uit de volgende punten: Verhooging der maximum-jaar- wëdden met 100 frank. 2'Opslag alle 3 jaar 100 frank. 3e Toekening van een jaarlijks pre mie van 50 Ir. tot 150 fr. volgens het aantal jaren dienst en mits afhouding der afwezigheidsdagen door ziekverlof. 4e Kostelooze kleeding, een kostuum per jaar, met zomerbroek en een man tel na elke vijl jaar. 50 De afhoudingen op de jaarwedden (voor de pensioenkas) zouden ook met langeren termijn gebeuren, ten einde de som, die per keer moet betaald worden, te verminderen. Die wijzigingen reiken nog niet ver genoeg maar, we gelooven dat de brievenbestellers zich daarmee reeds voorloopig zouden vergenoegen. Alhoewel ons ten stelligste verze kerd werd, dat die loonsverbetering doorgaat, zullen we daaraan blijven twijfelen tot het koninklijk besluit, die verbetering behelzende, verschijnt. We zijn sedert ettelijke jaren zoo gewoon geraakt aan klerikale beloften, dat de schoonste der wereld ons geen illusies meer geven. Daarom, eerst zien Het ware in ieder geval niet te vroeg En als er nu toch eindelijk eens een minister zou gevonden wor den om eenigszins gehoor te geven aan de klachten van zijn bedienden, dan zal 't wel zijn omdat die klachten zoo scherp en zoo snijdend worden, dat die klachten het voorteeken schij nen te zijn van wat anders elders zijn er voorbeelden geweest. 't Zou dus niet uit humaniteit zijn, maar wel uit schrik en ook onder den druk der openbare meening. Iedereen heelt er immers belang bij dat staats bedienden goed betaald worden. En dan wachten we nog op Dienst verbetering, die even noodzakelijk zijn als loonsverbeteringen. En <le andere Kategorieën dan De Staat heeft in 1910 in zijn kas zien rollen, enkel vanwege de uitba ting der spoorwegende kolossale som van 300,610,000 frank- zegge drie honderd rnillioen pes honderd en tien duidend frank- of 27 millioen fff duidend frank meer in 1910 dan in 1909. Daar mag zeker wel iets afbrokkelen voor de werklieden, bedienden en kler ken die zoo'n rijkdom helpen winnen Of zou de Brocqueville zich verge noegen, evenals zijn voorganger-albe lover, met een heerlijke verandering in den aard als de historische kepi Dagbladen-Journaux We zijn benieuwd De slaven van den staat, want echte slaven zijn de bedienden en werklie den, zuilen zeker wel de hand reiken aan diegenen, welke ze willen vrijma ken met meer loon, betere dienstrege ling en Vrijheid van geweten en vereeniging. Uit al onze krachten zullen we aan de uitvoering van die punten helpen meewerken. De leden onzer Liberale Jonge Wacht houden sedert eenige maanden leerzame Voordrachten op alk hunner vergaderingen. In de laatste zitting behandeld een lid het belangryk ontwerp De Vlaamsche kwestie en de liberale party Ziehier op welke manier Mijnheer en. In de laatste vergadering had ik de eer de toelating te vragen in eene der volgen de zittingen over de Vlaamsche Kwestie en de Liberale Party te mogen terug ko men dit breed ontwerp gansch van actuali teit denk ik, wil ik heden in weinige woor den behandelen. Ik moet nochtans vooraleer die kwestie eigentlykt aanteraken uwe welwillendheid inroepen voor myne soms gebrekkige vlaamsche taal, ik ben helaas ook een der te menigvuldige slachtoffers der slechte leermethode in 't onvoldoend vlaamseh on derwijs, welk mü in de schooljaren ten deele viel. Wanneer ik als strijdend liberaal tot strij dende liberalen «preek, want ik denk wel, Mynheeren, in den heudigen tijd van politie ke vadsigheid, dien ecretitel aan onze o Jonge Wachten te mogen toezwaaien, wanneer zeg ik U dus tot U allen over de Vlaamsche Kwestie en de Liberale Party spreek, doe ik het met zooveel te meer overtuiging en voorliefde, daar velen van ons in de laatste kiesstrijden, al het nuttige, al het noodzakelijke, al het doeltreffende beseft hebben tot den kiezer in zijne eigene taal te kunnen spreken. De inrichting der Liberale Party dagtee- kent voor 't algemeen van den tyd wan neer het cijnsstelsel nog in voege was, deze ouderwetsche inrichting lydt Volkftmene schipbreuk sedert de invoering van het nochtans beperkte Algemeen Stemrecht en werpt hoegenaamd de vruchten niet af aan de welke het schoon liberaal demokratisch programma, ons recht geeft te hopen. Dit is een toestand die niet kan of mag blyven duren de opkomst der volksmassa tot het kiesrecht had nieuw bloed in de kiesinrichting der party moeten brengen het ryk in het liberale kamp dor klein ka- pellekens is uit en de kiezer, de volksman vergenoegd zich niet meer blindelings de beslissingen dezer kapellekens hem opge dragen te aanvaarden. De laatste Geraeen- tekiezingen van Gent waar duizende voor keuren steramen de volksgezinde kandida ten zegevierend uitriepen, ondanks de kote- rie der katoen harons en aotiflaminganten en den triomf van Leo Augustyns met zyne 8000 voorkeurstemmen ie Antwerpen, spijts de geld koffers en de slechte profeeten, zyn bewijzen, denk ik, die onwederroelyk myne gezegden® komen verrechtvaardigen en staven. De leiders onzer party moeten meer in rechtstreeksche en byna dagelyksche toenadering komen met hunne geestver wanten en byzonderlyk de mandatarissen. Maar is dit wel heden voor velen eene mo gelijkheid neen, Mynheeren. De betreurenswaardigste voorbeelden er van hebben wij gezien in den laatsten kiesstrijd die in het nochtans meerendeels vlaamseh arrondissement Brussel woedde. De uitstekendste liberale politieke man nen, maar ongelukkiglijk de taal der meer derheid hunner toehoorders onmachtig, moesten onderspit delven voor nochtans soms nietige socialisten of klerikalen te gensprekers, die opjaagden en tot den boer in zyne taaie spraken zulke voorvallen zyn noodlottig in de propagande. Jan Van Ryswyck, de geleerde vlaam sche volks burgemees ter van Antwerpen, zegde in een zyner redevoeringen wanneer het volk de herziening veroverd had het stemrecht van het Vlaamsche Volk zal den genadeslag toebrengen aan de verou derde politiek, die de taalrechten van meer dan 3 millioen menschen, de meerderheid van het Belgisch volk, gedurende lange jaren miskende en bijgevolg schuld had aan de achterlijkheid der Vlaamsche gewesten. In 1905 op het jaarlijksch Congres van het verhond der Liberale Jonge Wachten te Charleroi gehouden, hoorden wy Mynheer Paul Lippens eere voorzitter den L. J, W. van Gent tydens eene bespreking verklaren, Je déclare a vee regret, Messieurs que malheureusement j'appartiens A cette bour- geoise franciscante de Gand, dont les en- fants ne regoivent pas une instruction suf- fisante en leur langue maternelle, en cette iangue du peuple flamand si oppressé et que je ne puis pas A mème de défendre con- venablement nos idéés de progrès en cette campagne des Flandres oü c'est pourtant si nécessaire. Je souhaite de lout cosur que cette situation cesse. En zooals Paul Lippens zyn er velen onder onze liberale Hoofdmannen, maar weinigen hebben den moed remedie aan dien toestand te zoeken en de taal aan to leeren van het volk dat zy de pretentie hebben te vertegen woordigen en wiens woordvoerder le zyn. Ik hoor me reeds antwoorden maar in de katholieke party heerscht den zelfden toestand onder de hoofdmannen en de wa len kunnen geen vlaamseh leeren 1» met dit eerste punt stem ik volkomen in en zeg ja 't is waar M. Woeste en konsoorten alhoewel Volksvertegenwoordiger van Vlaamsche Gemeenten zyn de taal hunner kiezers onmachtig, maar ik verhaast mij er byte voegen dat in de klerikale partij de kennis voor hunne Volksvertegenwoordi gers der Vlaamsche Taal het belang niet heeft als voor de onze, zij hebben hunne zwarterokken die, jaar uit en jaar in, niet alleen aan den kiezer, maar aan zijne vrouw en kinderen van uit de leugenkuip het zaad van onwetendheid en faoatism inpompen en dat dit zaad op een onwetenden grond vallende en dus te gemakkelijker klemt zooals alle onkruid. De bewering dat dé Walen moeilyk of geen Vlaamseh kunnen aan leeren is zoo belachelijk als onwaar 't zy my genoeg U het voorbeeld aan te halen van ons aller voorzitter en vriend Albert Derrieze die op weinige jaren mees ter Iyke vlaamsche redevoeringen weet uit te spreken, van Doktoor Terwagne, waal- schen doktoor en vlaamschgezinde socialiste volksvertegenwoordiger van Antwerpen en hyzonder van den volbloeden grijzen antiklerikaal Doctoor Victor Iiesguin al hoewel waal zijnde al in Antwerpen aan te landen, er heden schepen van Onderwijs is in die door en door Vlaamsche stad waar onderwas en bestuur gansch ia de moeder taal gebeuren en het is onbetwisbaar dat deze stad der Vlaamsche scholen noch op liberaal, noch onderwjjs, noch op handel of kunstgebied moet onderdoen voor welke an dere stad van België. (Slot volgt). ZONGAG 5 FEBRUARI Voordracht door Mijnheer Arth. Buysse, Volksvertveii- woordiger voor Gent. OntwerpVan Marseille naar Constun tinopel. De Voordracht zal opgeluisterd worden door prachtige lichtbeelden. Het muzikaal gedeelte is toevertrouwd aan Orpheus. ZONDAG 18 FEBRUARI opvoering in den Liberalen Kring .1.,.,. d. n Cerclf des 'J u" hchaer'beek, van hut beroemd stuk <t SUS MESSIEURS van G. Anfcev,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1911 | | pagina 1