Openbare Voordracht Zondag 19 Februari 1911 Prijs 3 centiemen het nummer ZtesAe Jaargang Numnw S Zeer belangrijk Bericht. met Lichtbeelden. PEïSSlÖErVBOiVD. Karnavalfeest. Onze Congo-kolonie. Ofïicieële Inkwisitie. Politiek in de Toekomst. Broodroof. Werkongevallen. Herziening. De klerikalen zullen dooi de linanciën vergaan. VOLKSGAZET LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD Abonnementsprijs 3 Ir. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst. VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. Prijs der Annoncen per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen 75 centiemen Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel. AALST, 18 FEBRUARI 1911. Onze achtbare Volksvertegen woordiger de heer RENS, houdt alle EERSTE ZATERDAGEN DER MAAND, van 10 tot n 1/2 uren 'smorgends, zitting in het lokaal der Liberale Associatie Graaf van Egmont, Groote Markt, Aalst. De andere Zaterdagen der maand, zal op dezelfde uur en in 't zelfde lokaal, een der hoofdmannen der Liberale partij zich ter beschik king houden der kiezers. Op welke wijze kunnen wij de kin deren tegen besmettelijke ziekten be schermen door den heer Dr M1ELE Hoogleeraar te Gent, in de Bovenzaal van Graaf Egmont, Groote Markt, op Dinsdag, 21 Fe bruari, te 8 uur stipt 's avonds. Vrije toegang voor iedereen. De tweede storting van het jaar 1911 voor het Pensioen zal plaats hebben Zondag 19 Februari, bij M. Leopold Boin, Café de 1'Alliance, Kerk straat-Groote Markt, van 3 uren tot 41/2 uren namiddag. Heden ZONDAG 19 FEBRUARI te 3 uur namiddag, heel stipt, en DONDERDAG, 23 FEBRUARI te 5 uur stipt 's namiddags, algemeene repetitie. De kiespropaganda der liberale party in het arroudissemeut Aalst 190S betrof be- zonderlykde aanhechting van den Congo. De klerikale party was voorstaanster van de overname van den Congo met al de na- deelige en schadelyke voorwaarden welke het aanhechtiugsontwerp van het goeverne- raent bevatte. De oppositiepartijen waren in ons arron dissement eensgezind om de overname te bestryden of in alle geval de ongelooflyke voorwaarden te-verwerpen waarin die over name zou verwezenlykt worden. Sedert dien zyn drie jaren verloopen en het oogenblik is gekomen om te onderzoeken of de vooruitzichten der anti-aauhechtings- gezinden bewaarheid werden. Van nu af mogen wy bevestigen, dat de vooruitzichten ouzer propagandisten ten volle zyn verwezenlykt geworden. Wy hebben beweerd en bevestigd dat door het overnemen van den Congo, de Belgische staat ook den last op zich laadde der overgroote schuld welke toen reeds op den Congo woog, - onze tegenstrevers loochenden zulks en begrypenden welken giooten indruk onze voorspelling maakte op het kiezerskorps, stelde M. Woeste een amendement voor krachtens hetwelk de financen van Congo altyd gescheiden zou den wezen van deze van het moederland, Belgie en nooit verward zouden geraken, derwyze dat een tekort der kolonie, slechts zou wegen op de kolonie en Belgie er nooit den last zou van te dragen hebben. Dat amendement werd gestemd, maar heden moet iedereen erkennen dat het niets anders is geweest dan een degenstoot in het water. Inderdaad by de bespreking der begroo ting van den Congo zijn al de redenaars van den eersten tot den laatsteu het eens geweest om te verklaren, dat Belgie zedelyk verant woorden moet voor de schulden van den Congo en van heden af komt de vraag te berde of de begrooting van Belgie dat wil zeggen het geld der Belgische lastenbetalers niet zal moeten tusschen komen om het tekort te dekken der gewone begrooting van den Congo. Wy zegden ook dat onder het nieuw regiem, welk een einde moest stellen aAn de schandalige uitbuiting en afpersing der zwarten en van hunne goederen, het budjet onverraydelyk met *-en te-kort zou sluiten en vandaag bestatigen wy dat de twee eerste begroetingen der kolonie uitloopen op een tekort van verscheidene millioenen. Wy hebben gezeid dat de voorwaarden der aanhechting onaannemelijk waren, na- deelig en onnerlyk en sedertdien hebben de feiten bewezen dat wy ons niet vergist hebben Een eerste feit, de dood van koning Leopold II, heeft ons de gelegenheid gege ven te bestatigeu, dat hoewel het actief van den Congeal ds waarden moest bevatten bestaande op het oogenblik der aanhechting, de overleden koning ongeveer 50 millioen heeft willen afzonderen ten voordeele van zekere stichtingen Een tweede feit komt ons openbaard te worden, en heeft ook zijn belang de inven taris van het overgenomen actief van den Congo vermeldde een zeker getal actiën van de Kasaï-maatschappy, welke geschat wer den op cene waarde van 36 millioen en he den wordt de kolonie door de Kasai-raaat- schappij, gedaagd tot het betalen van 40 millioen schade en intrest, en men heeft onderhandelingen aangeknoopt om eene overeenkomst te sluiten door de welke de actiën van den Kasai zouden afgestaan wor den voor eene som welke sommige katho lieke dagbladen op* 11 millioen frank schat ten. Uitslag dezer financieele knoeiery vermindering van het actief der kolonie ten beloope van 25 millioen. Wij hebben tot heden dus aan te stippen 50 millioen, daarna 25 millioen, zegge een totaal van 75 millioen, misrekening ten nadeele der goedzakkige Belgskens. En wat zullen we later nog al zien Jules RENS, Vol ksv ertegen woo rd iger De minister van Kunsten en Weten schappen heeft, door tusschenkomst van de kantonale schoolopzieners, een onderzoek doen instellen omtrent het aantal kinderen van de officieële scho len die hun eerste communie gedaan hebben. Op heeterdaad betrapt van een en kwest over een gewetenszaak, werd genoemde minister over zijn handel wijze ondervraagd door de heeren Paul Hymans en Hector Denis. De heer Schollaert heeft natuurlijk een uitvlucht gezocht en beweerd dat het hem niet te doen was te onderzoeken hoeveel eerste communiekanten er zijn, maar wel volgens de tweed e en volgende vragen van zijn omzend brief te weten hoeveel kinderen na hun eerste kommunie naar de school blijven gaan. Terecht heeft men doen opmerken dat het dan veel eenvoudi ger was te onderzoeken hoeveel kin deren van het onderwijs nog genieten na hun elfde jaar zonder een omweg te maken langs de eerste communie. De heer Minister is zeker buiten zijn recht gegaan, vermits hij hier een enkwest wil doen inrichten over een geloofszaak ook weigert de schepene van onderwijs te Brussel stellig eenige inlichting omtrent dat punt aan het kabinetshoofd te verstrekken. Wat zal er nog allemaal aan het daglicht komen over de geheime re geer mg sh> ij {e van ons katholiek goe- vernement Eerst was het generaal Hellebaut, minister van oorlog, die een onder zoek doet instellen over de politieke denkwijze van de soldaten thans is het 't hoofd van 't Ministerie zelf dat over 't geloof wenscht ingelicht te zijn van de ouders, wier kinderen ter offi cieële school gaan. Wat al verklikking, dwang, straf, broodroof, alles onder de bescherming van den Staat En daarmee houden onze klerikalen zich op, in plaats van dringende vraagstukken op te lossen, als éénma- king van de kieswetten, pensioen voor de werklieden, verplicht onderwijs, arbeiderswetgeving, en andere zaken meer. Neen daarvoor geen tijd, omdat {e daarvoor geen hart hebben. Alles moet weg voor hen ook de vrijheid moet gedood Daarom wordt de officieële inkwisi tie ingericht. Waar gaan we naartoe, indien daar niet rasch paal en perk aan gesteld wordt? En welke burger, welke werk man, ja welke rijke, fier op de vrij heid, zou niet meehelpen en hand in hand op rukken tegen den klerikalen inkwisiteur Liberalen, doet uw plicht De heer Nicolas Goblet, katholieke advo- kaat te Luik, hield onlangs een voordracht voor klerikale studenten en behandelde het themaDe toekomstige politiek zal uit godsdienstige twisten bestaan. Die Katholiek neemt zyn wensch voor de waarheid, en met hem hopen en roepen al de anti-demokraten dat de politieke geschillen slechts godsdienstige geschillen zullen zyn, en het is dan ook met een innige voldoening dat de klerikale bladen met lof over die rede spreken en hun lezers dezelfde spys op- dtsschan. De volksgezinden tot welke politieke party ze ook behooren weten echter dat de vurigste wensch van de katholieken is iedere kwestie op godsdienstig terrein te brengen en tebespreken en te trachten een godsdienstigen twist uit te lokken. De vryzinnigen zullen zich echter niet laten beetnemen door den klerikalen vyand, die van den godsdienst slechts een wapen maakt om iedere dernokratische hervor ming te bestrijden en te niet te doen. Zeker zullen we immer de burgerlyke macht verdedigen en den voorrang van deze handhaven, omdat ze de uiting is van de algemeenheid, en waakt over de belangen van allen, zonder onderscheid van denk- wyze, maar we sullen ons nooit inlaten met de geloofskwestie self, omdat dit een privaatzaak is, die de partij niet aanbe langt. Dit is hier in ons laatste nummer nog eens goed herhaald door een onzer vrienden. Wat we echter niet zullen dulden dat is dat de godsdienstige kerk een politieke kerk zou worden, zich inmengende by iedere her vorming, aldus de burgerlyke macht trach tende te dooden om alleen de kerkelijke macht te laten bestaan. Daartegen moeten we allen waken. De Konaervatieve party be geert natuurlijk godsdienstige twisten te verwekken om aldus een afleidingsmiddel te zoeken tot behoud van haar orerheersching over werkman en burger. De Konservatieve party heeft het groot kapitaal en den godsdienst aaneengesmeed, aldus van de christelijke leer een behoed middel makende van den gelddienst. Als het geloof verzwakt, dan is het de schuld van de dienaars der kerk zelf. die de kerk slechts gebruiken ten voordeele van de machtigen en ten nadeele van de min deren. Wy zyn niet de eersten om dit te zeggen dit werd reeds dikwyls herhaald door op recht geloovige personen, die de christelijke leer beter beg rypen en toepassen dan hoog geplaatste doorluchtigheden. Neen, we zullen in den valstrik van de katholieken niet loopen, en sullen de poli tiek heelemaal buiten en zonder den gods dienst behandelen omdat de godsdienst daar niet thuis hoort. We willen geen godsdienstige twisten. De toekomstige politiek zal meer en meer op ekoriomisch, op algemeen sociaal gebied behandeld worden. De politiek gaat zich meer en meer bezig houden met het stoffelijk en het verstan delijk leveD van het volk, met de maat schappelijke ordening. Binnen haar bereik zullen noodzakelijk vallen en zich opdringen een algemeene uitbreiding vanlager, middelbaar en hooger onderwijs, van ambachts-, landbouw- en handelsonderwijs kostelooze openstelling van alle inrichtingen van officieel onder wijs met gratis-leermiddelen, voeding, klee ding, zelfs totale verpleging van de leerlin gen regeling van den vrouwenarbeid ge lijkstelling van de vrouw met den man volledige vryhtid van vereeniging en ver gadering kostelooze rechtspleging instel ling yan de volksjury en schadeloosstelling uit te betalen aan onschuldig veroordeelden en gevangenen algemeene dienstplicht met een internationaal scheidsgerechtopklim mende belasting op de inkomsten, den ryk- dom en de erfenis met vrijstelling van kleine inkomsten en vermogens afschaffing van alle belastingen op de noodzakelijke behoef ten vergoeding van de pachters voor aan gebrachte verbeteringen van den gehuurden grond monopolies van nyvsrheid en ver voer in het algemeen belang; uitvoering van staats- provinciale van gemeentewerken in regie vaststelling van een minimumloon ei een maximum van werkuren voor alle arbeiders, eerst in den openbaren dienst, dan by ondernemingen door Staat, Provincie of gemeente toegestaan, eindelyk in alle nijverheid en handelscheidrechterlyke re geling van geschillen tusschen werkgever en werkuitvoerder het te keer gaan van nijverheids- en handelskrisis het verschaf fen van arbeid aan werkloozeu kostelooze geneeskundige behandeling van de werk lieden en zelfs kostelooze begraving stren ge keuring der levensmiddelen een alles omvattende de arbeidswetgeving, zoowel voor de huisnijverheid als voor de groot- en kleinindustrie uitbreiding van 'het arbeids- toezicht met gedeeltelijke benoeming van toezichters en toezichsters door het werk volk zelfuitgebreider verzekering tegen ziekte, ongelukken, ouderdom voor al de arbeiders in den breedsten zin mogelijk al- femeene zorg voor verpleging van zie- en, grijsaards en weezen doeltreffender maatregelen voor den algemeenen gezond heids- en reinigingsdienst, enz. enz. Hier halen we slechts de punten aan, die zich door den drang der omstandigheden, «erdersullen voordoen dan reien wel denken Onze leiders zullen dus mannen ran we tenschap en tevens mannen van arbeid moe ten zyn. Totaal blind in de toekomstige politiek zyn zy, die zulks niet zien en voelen aanko men. Er is een andere tijd in 't verschiet een tyd van meer vrijheid, meer gelijkheid, meer broederlijkheid. Hy, die tot nog toe als de mindere aange zien wordt de werkman, de vrouw, het kind, de grysaard, de zieke heeft rechtop bescherming, heeft recht op onderwijs, op een degelijke opvoeding, op kleeding en voedsel, op genot, op een veel beter leven We zullen onzen tyd niet verspillen met godsdienstige twisten, noch den geest van burgeren werkman daardoor laten opleiden, welke ook de middelen en de krachtsinspan ning van de katholieken wezen om tot dien hatelyken toestand te geraken. De klerikalen zouden dat wel begeeren om aldus eenieder langer onder hun dwangjuk te houden, maar dat zal hun niet lukken, omdat de demokratie te gezond redeneert, andere dringende behoeften kent en zich bij haar gedurigen aangroei zal toewyden aan nooazakelyke, menschlievende hervor mingen. De gekruinde penlikker die 't on- noozel Licht en Liefde, maandelijks met zijn proza vult, trekt in 't laatste nummer van dat slaapmiddel, te velde tegen de hoeden onzer vrouwen, onzer dochters, onzer zusters Volgens dien liefelijken driesteek zijn 't die hoeden die menig huishou den naar 't bankroet leidt. Hij ziet veel liever begijnenkoppen, nonnekenskui- ven en zusterken monoplannen. Elk zijn goesting, gelijk te Minee kens I En 'k zou er niets tegen op hebben dat onze gekruinde zoo'n wan smaak bezit, indien er daar onder niets zat dat weêr een bewijs geeft van 't egoïsm der zwartrokken. De mode, de luxe doen duizenden en duizenden menschen leven zij doen 't geld rollen zoodat elkeen er toch wat voordeel kan uit trekken. Dat wil de geestelijke wereld niet. Zij alleen moeten leven en genieten, zij moeten schatten kunnen opeensta pelen, de Doode Hand moet weêr al machtig al opslorpend worden. Hun winkel alleen moet draaien Omdat zijn vrouw eenige vijffrank stukken laat verdienen aan hare mo- dist, doen zij den man zingen Met al die vodden op uwen kop Loopen de rekeningen schrikkelijk op, Ziet maar dat ge 't minder doet. Met al die hoeden ga 'k Bankroet Maar wat moet dan die man zingen als hij de rekening opmaakt van wat de kerkdijken winkel hem jaarlijks kost Sint Pieterspenning, Nieuw- aarsgift aan den Paus, Barmhartig- leid, Voortplanting van het Geloof, Sint Rochus enz. Pastoors zyn toch dikke venten, Maar zy worden 't met myn centen Weg dus offerblok en schaal üf ze scheeren vast my kaal. Art. 30 der wet van 24 Dec. 1903 laat toe de herziening te vragen der vergoedingen toegestaan ten gevolge van een werkongeval. De herziening mag gevraagd worden binst de drie jaren volgende 't zij op de bepaaldelijke overeenkomst tusschen partijen, 't zij op het eindvonnis de schadevergoeding "bepalende. Vele menschen meenen dat de her ziening mag gevraagd worden van "t oogenblik dat men de vergoeding als onvoldoende aanschouwt. Dat is eene misgreep. Gezegd artikel der wet eischt als voorwaarde voor eene mogelijke her ziening, het zij eene vermeerdering, het zij eene vermindering van de be stendige werkonbekwaamheid. Het is onontbeerlijk dat de toestand zooals partijen of zooals de rechtbank hem gekend hebben toen zij de vergoeding vaststelden veranderd zij er moet eene verandering gekomen zijn in den lichamelijken toestand van 't slacht offer van het ongeval, eene verande ring welke niet te voorzien was wan neer de overeenkomst gesloten of het eindvonnis uitgesproken werd. Een voorbeeld. Iemand verliest een vinger ten ge volge van een werkongeval. Hij denkt dat dit verlies hem in zijn werk wei nig zal hinderen en hij sluit een over komst met de verzekeringsbank die hemjaarlijkseenige franken betalen zal. Na eenigen tijd ondervindt hij dat het letsel grooter is dan hij gehoopt had, dat de onbekwaamheid in plaats van, bij voorbeeld, 3 ten honderd te zijn tot 10 ten honderd komt, zal hij 't recht hebben de herziening der ver goeding te vragen op voet van art. 30 der wet Neen, omdat er geene veran dering is gekomen in zijnen lichame lijken toestand. Maar zoo, na de overeen komst, 't bleek dat het afzetten van een vinger b. v. de verlamming van een anderen vin ger heeft veroorzaakt en daar door eene merkelijke vermindering van 't werk vermogen, dan kan de herziening ge vraagd worden. Zij kan het ook wanneer de werk man, in de overeenkomst met de ver zekeringsbank voorbehoudingen maakt over den graad van werkonvermogen die voor hem uit het werkongeval zal voortvloeien. Wij zeggen dus aan de werklieden, slachtoffers van een werkongeval sluit niet te lichtzinnig een overeen komst met de verzekeringsbanken raadpleegt voorafgaandelijk bevoegde menschen en doet altijd de voorbehou dingen waarvan wij hier boven spre ken. Wij kunnen iemand die, dezen raad volgende zijne jaarlijksche ver goeding heeft zien brengen van 80 op 180 frank. Ivo. In Congo bestaat er eene machtige handelsmaatschappij, Kasal ge naamd. Haar doel is handel te drijven in ivoor, caoetchoe en andere voort brengselen van 't zwarte land ze is destijds gevormd geweest door 14 klei nere maatschappijen die daar eerst in die streek handel dreven ze hebben al hun bezittingen en hunne rechten bijeenvergaard en op die wijze de thans bestaande machtige en kolossaal rijke Kasaï maatschappij tot stand ge bracht. Nochtans de Belgische Staat is in die stichting tusschen gekomen en heeft zich de helft der actiën voorbehouden en diens volgens ook de helft der jaar lijksche winsten. De beheerraad is sa mengesteld uit 15 personen, waarvan eene genoemd werd door elk der 14 vroegere maatschappijen en een door den belgischen Staat. Als verte genwoordiger van deze laatste werd aangesteld de heer Begerem, gewezen katholieken minister van justicie en die 't volle vertrouwen van 't katholiek ministerie genietdoch ons goeverne- ment was van gevoelen dat een beheer der om de belangen van ons land te verdedigen gansch ontoereikend was omdat deze soms in de te nemen be slissingen, door de andere beheerders zou kunnen overrompeld worden, en, daarom heeft de Belgische Staat zich het recht voorbehouden al de werkin gen der maatschappij te controleeren ten dien einde werd een bestendig komiteit tot stand gebracht dat het hooge meesterschap op al de handels zaken voert en aan welk komiteit al de rechten van den beheerraad werden afgestaan. De beheerraad kan dus niets, vol strekt niets verrichten zonder de toe stemming van het bestendig komiteit dit komiteit bestaat uit 4 leden, waar van 2 benoemd worden door den Bel gischen Staat voor onbepaaldcn ter mijn en 2 door de actionnairs der maat schappij, doch onder voorbehoud van goedkeuring door den Staat deze laatste moeten ook alle 2 jaar aan her kiezing onderworpen worden. De plaats als lid van dit bestendig komiteit brengt 'teen jaar door 't an der op van vijf en dertig duidend tot veertig duidend franken Een kleinig heid dus. Als vertegenwoordiger van ons land werd onder andere genoemd door ons katholiek ministerie voornoemden heer Begerem, zoodus was hij op een gege ven oogenblik beheerder van de Kasai, opbrengende van 8000 tot 10000 fr. en terzelvertijd lid van 't bestendig komi teit aan 40,000 fr. pataten per jaar Dit alles bestond voor dat de Congo door Belgie werd overgenomen Maar.... het overnemingskontrakt voorziet dat geen enkel lid der Kamers of van Senaat beheerder mag $ijn van maatschappijen waarin de Belgische Staat ekere belangen heeft. Tengevolge van die bepaling nam M. Begerem, katholieke volksverte genwoordiger voor Gent, zijn ontslag als beheerder van de Kasai en hy bleef lid van 't bestendig komiteit dat nochtans het groote toezicht op al do werkingen heeft en 't geen hem oofc 40,000 fr. opbrengt

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1911 | | pagina 1