Zondag 5 Maart 1911 Pi'ijs 5 centiemen het nummer Zesde Jaargang Nummer 10 Iloe de klerikalen 't alge meen belang verdedigen. Ondewijs voor de toekoms!ij>e Moeders. De Nederlandsche Wetenschap. Iels over konijnenhonden, 'l Einde van de wereld Vragen en Antwoorden. Aalst, de tweede stad der Provincie. DE VOLKSGAZET LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD Si>3!m«.TlöntJ;jriji 3 lr. voor Je stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, i, Aalst, AALST, 4 MAART 1911. Heden Zondag 5 Haart. Groot Gemaskerd en Verkleed BAL, in Concordia voor de leden der Oude Garde en hunne Dame te 9 uur 's avonds. Te 12 uren uitdeeling van prijzen. Op Halfvasten. BOERENBAL in «Concordia. Verleden week werd in de Kamers de mijnwet besproken en de socialis tische volksvertegenwoordiger, hoog leeraar Hector Denis, een edelmoe dig en eerbiedwaardig man, tevens een der grootste geleerden van ons land, heeft, met het oog op de toe komst, de algemeene belangen van het land op meesterlijke wijze voorge staan hij stelde onder andere voor dat wanneer de vergunning eener koolmijn in Limburg door den Staat aan bijzonderen of aan eene maatschap pij zou toegekend worden, het ver- gunningskontrakt zou vermelden dat de Staat ten allen tijde die vergunning weêr zou kunnen afkoopen natuur lijk mits eene redelijke schadeloosstel ling aan de eigenaars te betalen. En deze voorwaarden steunde hij op het feit dat in de toekomst ons land voor zijne ondernemingen, zooals bijvoor beeld voor de ijzerewegen, scheepvaart en andere instellingen van openbaar nut, het profijtiger en voordeeliger zou kui.nen oordeelen zelf zijne kolen op te doen en zoodoende kolossale sommen te >paren, die thans in de zak tereent kooien van de katholieke finan- ciemannen en schatrijke actionnairs. Dat voorstel van den heer Denis is van heel groot belang, bijzonderlijk voor de to-komst iedereen die rede neert zal dat vei staan en men is zelf verwondert dat iemand tegen der gelijke wetsbepaling kan tegen zijn. Ewel, de katholieke minister Hubert en AL de klerikale volksvertegenwoor digers ter uitzondering van twee heb ben tegen dat rechtvaardig en dat bil lijk voorstel van Al. Denis gestemd. Al de liberalen (ter uti^ondering van M. Warocqué), ook de socialisten en 2 katholieke walen stemden er voor. Ziedaar weeral een klaar bewijs dat de klerikale partij, de partij is der groote financiers, der geldkloppers en dat ze dezens belangen meer voorstaat dan de intresten van 't land. Menigen zullen zich afvragen waa rom toch de kleri kalen zoo moedwillig de algemeene belangen met de voeten treden het antwoord is klaar Om dat de klerikalen hunne micht steu- men op het geld en op den eigendom dat alleen houdt hun waggelend kraam nogeonigzins recht. En onzen meuwgebakken volksver tegenwoordiger M. Moyersoen, dat zal toch niemand verwonderen, heeft ook tegen dat eerlijk voorstel van M. Denis gestemd voor hem moet 't algemeen belang ook onderdoen, wanneer het de zak van eenige rijke financiers, van eenige zijner katholie ke vrienden geldt Overigens hij heeft hier in Aalst 't zelfde gedaan met de gaskwestie en als men zoo de in tresten van eene stad naar den dui vel helpt, dan is men voorgoed door de openbare denkwijze geoordeeld en veroordeeld. Wie verlost ons van zulke volksver tegenwoordigers Het Werk vau Dokier Miele* Het is zeer eigenaardig om vast te stellen hoe do strijd voor lotsverbetering bij zeer veel werklieden zich oplost in deze enkele kwestie loonsverhooging. Volstrekt niet allen verzekeren hun toekomst door zich aan te sluiten hij een ouderlingen bijstand of een pensioen bond maar zeer gering is het aantal arbeiders, die besef hebben van hoo- ger leven, van ontwikkeling, van een om hoog werken in de beschaving. Zeker is het hun schuld ni< t een regeering, die sedert meer dan 't vierde van een eeuw voor niets anders bestuurd heeft dan om de machten de dwingelandij van de geestelijkheid aan den eenén kant en het kapitaal van eenige bevoordeeligden aari den anderen kant Ie doen stijgen, kon niet anders dan zoo'n volk verwekken. Het katholiek Staatsbestuur heeft immers niets gedaan om een degelijk rationeel onderwijs te verspreiden, en met en door dat onderwijs de algemeene opvoe ding van de werklieden te bevorderen de werkende klasse*, over het algemeen geno men, kan niet alleen niet goed lezen of schrijven of rekenen, maar heeft zelfs niet het minste begrip van de gezondheidsleer. O men komt ons spreken over ziekten ver wekt en verspreid bij de.... Chineezen, door het vuil, ongezond bijeenwonen van velen in dezelfde kamer. Moet men tot in China loopen om dergelijke feiten vast te stellen Wie den moed heeft onze armzalige werk manswoningen te bezoeken, zal onmiddellijk tot de overtuiging komen dat het daar echte broeinesten kan worden van besmettelijke ziekten, en dat dc inwoners ervan, in ieder geval, een leven slijten in een zeer onge zond, dikwijls walgelijk-vuil midden, waar men zich niet het minst bekommert om ge zondheid en zeden. Daar worden talrijke kinderen geboren uit ziekelijke of besmette ouders, en erven de ziekte en' de smet over of ze komen tamelijk gezond ter wereld en, bij gebrek van de noodige kenni vanwege de moeder, worden ze slechts opgevoed, wor den misvormd, krijgen allerlei ziekten, waar niet de minste acht op geslagen wordt, en sterven vroegtijdig, als ze niet hun heele leven lang hun ongeluk met zich sleepen en tot last dienen van zichzelf en van de maat schappij. Er zyn edele mannen gekomen om dien oprecht droeven toestand te keer te gaan. Tot een dier mannen behoort dokter Ad. Miele, uit Gent, die verleden week in ons Willems Fonds opgetreden is om een Voor dracht te houden over de besmettelijke ziek ten der kinderen en de manier om die te bestrijden Gedurende meer dan eon uur heeft hij zijn auditorium, dat talrijk was waarbij ongelukkig te weinig werklieden geboeid door de belangrijkheid van het onderwerp zelf en de wijze waarop dit werd behandeld. Op het doek liet hij zestig beelden verschij nen, die ons het rampzalig Lven van ziek geboren of slecht opgevoede kinderen deden kennen, maar daarbij ook de platen, die ons bekend maken met zyn instellingen te Gent. Dr Miele is het, die, op 1 Juli 1901, in zijn stad de kostelooze raadpleging voor zuige lingen ipst.elde^-waarinf hji ppt hqgin, wei nigen belang stelden, maar waarvan thans jaarlijks meer dan 1200 moeders profiteeren. En de geleerde geneesheer heeft het niet daarbij gelaten hij heeft ook gesticht het werk der bescherin-moeders in 1903 de beste onder de moeders, die bij hem om raad komen, en bewys geven van oprechte blij ken van verstand en toewijding, worden, op verzoek van den dokter, in hun buurt bij de onervaren Moeders gezonden en verstrekken er aan de zieke kinders al de noodige zor gen. Welke heerlyke solidariteit en stevige ontwikkeling Die bescherm-moeders leg gen een bewonderenswaardige vlyt aan den dag en bewijzen zeer groote diensten, zoo wel in praktisch als in zedelijk opzicht. In 1904 werd de Ivinderbond opgericht ije moeder, die haar kind voor den ouderdom van 15 maand laat inschrijven, betaalt we kelijks 15 centiemen de mindere klasse, 7 centiemen gedurende werkeloosheid en langdurige ziekte betaalt men niets, zonder dat daarom de rechten verminderen. De kinders van dezen bond moeten een geregeld bezoek by den dokter afleggen de moeders hebben recht op al de zorgen die aan de kinders moeten verleend worden, zelfs tehuisze worden totaal bijgestaan in ge val van armoede. De sterfte onder de leden is bijna nul. Dan heeft men nog de Kindermelkerij en den verkoop aan zeer lagen prys van kiem- vrije melk en heele kindereetmalen, voorbe reid door den dokter zelf, en die slechts van 3 tot 6 centiemen per eetmaal kosten. Aan arme moeders, die zoogen, (die laten zui gen; wordt gratis melk verstrektdat is een kostbare zedelijke steun voor jonge moeders. Verder bestaan er leergangen voor Kin derverzorging te geven aan meisjes van 14 tot 18 jaar, die aldus wetenschappelijk en zedelyk opgevoed worden om later de rol van moeder goed te vervullen. Een cursus wordt ook gegeven aan droge minnen (die kinderen met de flesch of den pappot groot brengen nourrices sèches), en s Zondags in den Winter worden voordrachten, met lichtbeelden en vertoon van interessante stukken betreffende kinderverpleging, voor moeders gehouden. Dat zoo'n heerlyk en menschlievend werk doeltreffend is en de beste uitslagen oplevert, zal wel niet betwyfeld worden. Ook zijn de goede uitslagen niet uitgeble ven en is de sterfte van de kinderen, wier moeders naar de raadpleging kwamen, van 1901 tot 1904, dus in 3 jaar tijds, gevallen van 24 tot 5 Integendeel, de sterfte der kinderen, die naar de raadpleging niet ge bracht werden, steeg binnen denzelfden tijd van 33 tot 35 Dat heerlyk werk werd in bescherming ge nomen door het Weldadigheidskantoor van Gent. Wat ginder waar is omtrent de kin derziekten is elders ook waar, en hier te Aalst, zien we dagelijks ongelukkige schep seltjes loopen, gebrekkig, misvormd, tenger, ziekelyk, omdat ze opgebracht worden door arme en onwetende moeders. Zou onze stad niet een dienst hunnen inrichten evenals Gent In die groote nyverheidsstad beloo- pen de onkosten per jaar slechts tot twintig duizend frank ons werd ten stelligste en door bevoegde mannen verzekerd dat de Aalst evsche inrichting slechts van t wee tot drie duizend frank zou kosten. En zou men voor zoo'n kleine uitgave niet goed be loond worden Welke ellende zou er gelee- VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. D-;:i Gewone 15 centiemen PnJader Annoncen j Rekiamen 75 centiemen j Per drukregel Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel. tsiivjh nigd worden en welke levenden van den vroegen dood gered Kom, een goede beweging: voor lie ai-iaen en de onweten den I>It is een sociale kwestie van liet hoogste helang en liet gemeentebestuur moet het als een heiligen plicht aanzien die kwestie op te lossen. Men zal ons opwerpen dat de stadskas uitgeput is en dat de administratie reeds zooveel lasten te dragen jheeft. Is het dan te veel gwraagd eene kleine uitgave te doen voor zoo 'n noodzakelijk en mensch lievend werk, als er vow minder noodza kelijks, soms nuttelooze dingen grooter sommen uitgegeven worden Het Is slechts deJnarlyksche toelage aan de katholieke don- ge Gut-de, die ons een half dozVfn keeren ntuziek laat liooren. Dat iedereen nu vergelijke het nut van heide instellingen! Parysche bladen melden dat Mevrouw Curie, de beroemde Fransche geleerde die met wijlen haar echtgenoot een wereldver maardheid verwierf doorde ontdekking van het Radium, binnen kort naar Leiden zal gaan om in het laboratorium van Prof. Ka- merlinah-Onnes hare onderzoekingen voort te zetten. Haar doel is vooral de radio-wer- king na te gaan bij lagere warmtegraden. Nu, schynt het, bestaat er in Frankrijk geen enkel laboratorium dat zoo degelijk inge richt is als dat van Prof. lvamerlinah Onnes in de Hoogesclióol te Leiden. Daardoor is dus Mevr. Curie gedwongen de hulp in te roepen van de Nederlandsche wetenschap en de Nederlandsche wetenschappelijke in richtingen om hare proefnemingen tot een goed einde te kunnen brengen. De Nederlandsche Kunst in den Vreemde. De faam van den Nedeiiandschen toontei- schryver Herman Heye;pans, wiens wer kten iu Duitschlantl, Oostenrijk, Frankrijk, Engeland en Amerika mot grooten bijval gespeeld worden, is thans ook in Italiö bin nen gedrongen. De beroem ie toonkundige Puccini, die de muziek schiep van de alomgewaardeerde Madame Butterfly la Bohème en la Tosca heeft aan Heyermans den wensch te kennen gegeven een tekst muzi kaal te bewerken, waarin liet Hollandsch leven uit den tijd van Frans Hals zou behan deld worden. Heyermans heeft zich bereid verklaard voor den genialen ltaliaanschen kunstenaar het gevraagde libretto te schrij ven. Hooger Onderwijs voor het volk. Op 23 Februari 1.1. werd te Gent de laatste les van Universiteit-Extension van dit jaar gegeven. Er werden dit jaar, in onze taal, en volkomen kosteloos, de volgende leergan gen gegeven aan al wie naar de Gentsche Hoogescbool des Maandags en des Donder dags wilde binnentreden Ibsen door O. Van Hauwaert (7 lessen) 2* De Grieksche Tragedie door Dc D. Heyns (7 lessen) 3») Vrienden en Vijanden uit de Mi.kros- kopischc wereld, door Dr G. Van der Gucht (7 lessen) 4* De Afstammingsleer (Darwi nisme), door Dr C. De Bruyker (6 lessen). Dat is nu het negentiende jaar dat een klein groepje Vlaamschgezinden tyd en moeite overliebben om aan het volk iets mee te deelen van wat zij zelf geleerd hebben op en na de Universiteit. Intusschen zijnde verte genwoordigers der Fransch-sprekende we tenschap daartoe onbekwaam in Vlaande ren, en doen dan ook niets in dien zin. Is er ja of neen, een Vlaamsclie Hoogeschool noodig Cardinaal-aartsbisschop Mercier, en Kindersuiker. De Konijnen bonden woekeren voort zooals de konijnen zelve. En al die bonden en hond jes worden gewijd, ingezegend en geplaats onder de hooge bescherming en het heilig bestuur van een gezalfden des Hoeren. Waarom toch de geestelijkheid hare hooge bescherming verleent aan dat weinig liefe- lyk dierengeslacht, dat heb ik mij dikwyls afgevraagd en 'k meen nu de oplossing van 't raadsel te hebben gevonden Woorden wekken maar voorbeelden trek ken, zegt het spreekwoord. Cardinaal-aartsbisschop Mercier kent dat spreekwoord goed, want by de pastoors geldt de spreuk luistert naar myne woorden maar ziet niet naar mijne wer ken I Hy vreest dus, de Mechelsche prins der heilige Kerk, dat, wanneer hy de echte lijke paartjes toeroeptkoopt maar kindjes' nienschen,'-koopt toch kindjes! er hem zou kunnen geantwoord worden Wel Eminencie, geef ons dan 't voorbeeld voor gedaan is nageleerd Nu, al die Godge wijde zedesprekers zijn ongehuwd en hou den niet van een lastig huishouden. Als er, bij 't leger hemeldragonders, zooalsde te vroeg ontslapene Bert Leën zoo pittig de zwartrokken noemde er al eens een te vinden is die krieuweligheid gevoelt.... hy doet, doorgaans weg, gelyk de koekoek. Daar komt zooveel last niet van. Dus, by zich zeiven 't voorbeeld niet kun nende geven van eene van God gezegende familie, zoo zijn de cheffen oer geeste lijkheid op het lumineus idee gekomen liet. voorbeeld te doen geven doorde kony nen En de Monseigneurs hebben gezegd tot hunne onderhoorigen Allons, Eerwaarde Hecren, sticht konynen sociëteiten, sticht konijnen bonden, wakkert de geloovigen aan tot den konynenkweek, doet hun die interessante beosijes liefhebben en, 't valt niet te betwijfelen, als zij rijer en vooi met een nest vol jongskens zullen zien, zullen ZIJ, op hunne beurt, er voor zorgen dat het huis vol.... vreugde o kome Maar.... 't Is waar, de konijnenkoppelen kweeken maar altyd aan doch.... 'tis ernaar In Duitschland is de bevolkingstatistiek gemaakt op 1 Dec. 1910. Die statistiek heeft bewezen dat de bevolking er aangroeit in de zelfde mate als naar gewoonte. Nochtans, 't geboortecijfer vermindert van jaar tot jaar. Doch de kindersterfte vermindert er ook, en nog in meerdere mate. Als de duit- schers kweekten gelijk konijnen dan brachten zy veel misbakken kinderen ter wereld, die weldra stierven en nu. hoe meer zy zich verwijderen van 't voorbeeld der konijnen, des te kloeker en gezonder worden de kinderen welke zy verwekken In 1830 waren er, van de vijf hollandors, drie protestanten en twee roomschen in 1909 bedroeg in Nederland het getal protes tanten ruim de 2/3 van de bevolking, het getal roomschen niet ten volle 1/3 Waar by komt het, vraagt een roomsch-katholiek schrijver, dat de verhouding tusschen room schen en protestanten zoo sterk afneemt ten nadeele der roomschen Is het omdat er meer roomschen tot het protestantism, dan protestanten tot het katholicism overgaan Geenszins, antwoordt de schryver byna geene katholieken, bekeeren zich tot het protestantism, maar, integendeel, worden er vele protestanten roomsch-katholieken 1 Zyn dan bij de protestanten de geboorten talryker dan bij de katholieken- vraagt onze schrijver weêr. En hy antwoordtvolstrekt nietde geboorten, in de katholieke gezin nen, overtreffen in getal de geboorten by de protestanten, maar, van den anderen kant, tiet cijfer der kindersterfte by de katholie ken, overtreft in veel ruimer mate nog dat der kindersterfte by de protestanten Dus, ook bij de Ilollandsche katholieken werpt de kinderkweek op zijn konynsch de slechtste vruchten af. Er is, in ons land, een gebenedijd oord voor de geestelijkheid en de klerikalen 't is de streek van Thielt, Roesselare, Yper, Poperinghe. Daar wordt de kristelijke lee ring, op zyn Roomsch, in haar volle streng heid toegepast de eenigste lectuur dier verachterde bevolking is de katekismus, 't gebedenboek, een fanatiek prul blad je een liberaal is er een duivel, een socialist, de antichrist zelf. Daar kweeken de gezin nen lijk de konynenkoppel m, maar de sterfte onder de kinderen woedt er op zoo'n ver schrikkelijke wyze dat er reeds de aandacht der hoogere overheid op ingetrokken werd. Ook de provincie West-Vlaanderen die, voor watde bevolkingmaogaat. over 70 jaren de tweede was van ons land, is thans gedaald tot den zevenden rang, on middel ijk vuor Limburg 1.... En welk ras huister, ten plattenland \an West-Vlaanderen Gij allen die wilt dat het vlaamsche ras een kloek, zuiver, veredeld ras blijve, lacht met de konynpropoosten van Mgr. Mercier en zyne onderhoorigen. Geen kinderkweek «op zijn konijiisch Dat is maar goed om de handen van de zwartrokken te vullen met kindersuiker kindersuiker bij den doop, kindersuiker.... by 't engelenmisje Een Papa. Is het nakend of zullen er nog eeu wen verloopen vooraleer het aanbre ken zal 't Zal ik toch niet zijn die deze vraag zal zoeken op te lossen. Maar de ge leerden en er zijn er zeker van alle soorten onderzoeken de kwestie hoe de wereld, dat wil zeggen 't mensche- lijk geslacht, te niet zal gaan door 't vuur of door 't ijs, door watersnood of door watergebrek Door niets van dat alles, antwoordt een oude Zeerob, volgens den geken- den franschen schrijver Paul Ginisty, die 't verleden zaterdag overbriefde aan de Etoile Beige. De oude "Zeerob, die eigenlijk een oud scheepdoctor is, vertelde in bij zijn van M. Ginisty, dat het menschdom geen grooter, geen onverbiddelijker vijand heeft dan het geslacht der ratten dat op eene schrik barende wijze aangroeit het zal het menschdom overrompelen, het totaal uitroeien, het met krot en mot op eten. 'k Houd het met die pude Zeerob. Ziet maar eens rond in onze goede stede van Aalst. Groeit hier ook het afzichtelijk ras der waterratten niet aan op eene on rustbarende wijze is het niet bezig met onze stad reeds met krot en mot op te eten. Ja, 'k vrees dat zulks maar een be gin is en dat ue oude scheepsdoctoor, die «de wereld rond geweest is en, bijgevolg, veel gezien en veel geleerd moet hebben, de ware profeet is wan neer hij uitroept de ratten zullen eerst Aalst opvreten en, achter Aalst, eten zij g'heel de wereld op. Oorlog dus aan 't rattengebroed M. J. RENS, liberale volksverte genwoordiger van ons arrondissement heeft aan de ministers van Financien en van Spoorwegen, de volgende vra gen gesteld, welke wij met de ant woorden overdrukken uit het Bijblad van het Beknopt verslag der Kamer zitting van 28 Februari 11. Vraag De heer minster gelieve ons me de te deelen, hoeveel accijnsbeambten, per jaar, werden bevorderd tot ontvanger der rechtstreekse he belastingen en accynzen, gedurende de tijdruimten a) 1880 tot en mot 1890. b) 1900 tot en met 1910. Antivoord: Getal accijnsbeambten die ontvanger der belastingen werden be noemd gedurende de jaren a1880 lot 1890 b) 1900 tot 1910 inbegrepen 1880 12 1881 Jl 1882 10 1883 11 1884 6 1885 6 1S86 4 1887 9 1888 2 1889 12 1890 0 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1900 1907 1908 1909 1910 89 3 2 4 5 1 2 Vraag De inwoners en vooral de han- deldryvers van Santbergen en omstreken uiten bittere klachten omdat in de Statie Santbergen de goederenloods sléchts bestaat uit eene oude loods in planken die veel te bekrompen is en sedert bijna 30 jaar door liet beheer werd verwezen, zoodat hunne goederen nitraat, suiker, specerijen, eieren, melk, enz., op de kade moeten blyven lig gen in den regen, tot op het oogenblik waa rop men ze kan weghalen. De heer minister gelieve de Statie Sant bergen te voorzien van eene goederenloods, en aldus de zoo oude belofte te volbrengen. Antwoord Het is niet mogelijk een be paalden tyd vast te stellen, waarop kan worden overgegaan tot het optrekken eener goederenloods in de statie van Santbergen. Dit werk wordt voorafgegaan door tal van verbeteringswerken van dcnzelfden aard uit te voeren op het net. Volgens de hoeken van den Burgerleken Stand der stad St. Nicolaas, was aldaar de bevolking, op 31 December 1910, van 34206 inwoners. Inlichtingen die ons geworden zeggen dat, wat onze stad betreft, de bevol king, op 't einde van 1910, beliep tot 34390 zielen. Onze stad is dus ook door het bevolkings cijfer, de tweede der Provincie, een rang welken zy reeds zoo vele jaren bekleedde in opzicht van nijverheid en handel, 't Was reeds lang te voorzien dat de bevolking van Aalst grooter zou worden dan dis van de hoofstad van Waasland. tn de eerste jaren van Landsonafhan- keiykheid kwam Aalst, in opzicht van be volking, op de vierde plaats, achter Loke ren in 1880 telde St. Nicolaas 28052 en Aalst slechts 20679 inwoners op 30 jaren heeft Aalst 13711 inwoners bygewonnen, 't zy een aangroei van ruim 60 de aan winst voor St. Nicolaas bedraagt slechts 6154 inwoners, of niet ten volle 22

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1911 | | pagina 1