De Zielhondenwct.
POLITIE.
DE GAS.
Naklanken van 'l Congres.
NINOVE.
Uil Sottegem.
redigheid zullen ontvangen van 't Reen
aan de heeren Üe Wulf werd betaald,
dan mogen ze allen, twee keeren in hun
handen wrijven.
Ge zoudt beter gedaan hebben, heeren
Burgemeester en Schepenen, van in uwen
brief niet te spreken van de 3901.50 fr.
bouwingstaksen dat is waarlyk belachelyk
en de menschen knollen voor citroenen
willen verkoopen.
Die taksen, ge weet het beter dan wy
moeten door iedereen betaald worden, zelf
doo»* degenen die door de stad niet onteigend
worden
En terwyl we nu op dat kapittel van
de bouwingstaksen zijn, zoudt ge ons niet
willen zeggen waarom tot nu toe de heeren
De Wolf nog hunnen bygang niet gelegd
hebben, terwijl er zooveel kleinere eige
naars daartoe gedwongen geweest ziju.
We zijn hier waarlijk in de stad der twee
maten en twee gewichten.
Zoodus heeren, niettegenstaande al uwe
redeneringen en uwe behendige cyferingen,
blyft onze bestatiging nog altijd dezelfde
dat de heeren De Wolf bykans iOOO fr
de roei hebben ontvangen, terwyl dat de
grond op St. Job aan de Capucienen ver-
ochtkwerd aan 35 fr. de roei.
Had er geen liberale minderheid geweest
de Aalstcnaars hadden dat nooit geweten.
Dat is't einde van d'histÖrie en we zijn
overtuigd dat menigen lasten betaler uw
verkwistend domperbestuur in zijn hart
draagt.
Nauwelijks is het Mïllioen voor de
kloosters in den gapenden, onverzaad-
baren afgrond gesmeten v an het kleri-
kalism, of ten behoeve dier zelfdeschat-
rijke, neringdoodende en jeugduitbui-
tende kloosters wordt door Schollaert
een wetsontwerp neergelegd, het
slechtste en onbeschaamdste dat ooit
het klerikalism heeft uitgeJacht.
Die nieuwe wet is het werk niet
van het klerikaal ministerie, maar wel
van de politieke geestelijkheid, die niet
te vreden met het haar toegeworpen
millioen,hareslaven het niéuwe school-
wetsontvverp heeft opgedrongen, dat
eene uitdaging is van het klerikaal ge
broed tegen het vrije volk van Belgie.
Wij, die ons steeds op de hoogte
hebben gehouden van de onderwijsza-
zaken (webedoelen het volksonderwijs)
verwachtten ons reeds lang aan een
nieuwe schoolwet. Immers sedert
maanden werden de grondbeginselen
dezer wet met stukken en brokken,
door de organen der bisschoppen den
lezers opgedischt de vrijheid van den
klerikalen huisvader, de schoolbons,
de schijn-verplichting, de plundering
der gemeentekassen der groote steden,
de overlevering van hetgansche onder
wijs aan de kloosters.
Wanneer men nu eindelijk de open
bare opinie genoeg voorbereid achtte,
is men met ie zielhondenwet voor de
pinne gekomen en het ontwerp is zoo
slecht, zoo doorslecht, dat zelfs katho
lieken erover beangstigd zijn en het
aanzien, als den handschoen door het
klerikalism in 't aangezicht gegooid
van het rustige en kalme volk.
De wet bevat geen enkel artikel dat
deugt, de grondslag, het princiep, de
geest van de wet isslecht en de bijzon
derheden zijn nog veel slechter.
Men moet van volksonderwijs niets
kennen, men moet van de kwestie niet
het flauwst denkbeeld hebben om te
kunnen of te durven beweren, dat de
nieuwe Schoolwet-Schollaert goede
artikels bevat.
Ieder artikel van dat schandelijk
ontwerp is een aanslag tegen de grond
wet en het recht, een aanslag tegen de
gewetensvrijheid en de democratie,
een huichelarij welke elke eerlijk man
tegen de borst moet stuiten, waarvan
elke helderdenkende volksman wal
gen moet.
De vrijheid van den huisvaderbe
drog en huichelarij
Zijn de huisvaders vrij als er geene
keuzeis? Honderdengemeenten bezit
ten geene officieele school meer, de of-
ficieele meisjesscholen zijn in Vlaan
deren bijna geheel verdwenen en dan
komt men spreken van de vrije keuze
der huisvaders.
Bestaat die vrij keuze te Aalst De
meerderheid der Devolkingdier stad,
we spreken van het volk waarvan de
kinderen de lagere scholen bezoeken
is antikler kaal, de meeste kinderen
zouden naar scholen gaan, gelijk de
school weleer bestuurd door MRey-
niers, maar van de 13 lagere scholen
zijn er maar 3 stadsscholen meer, in
die scholen zijn deklassen overbevolkt,
en dan worden er nog enkel aangeno
men onderwijzers in benoemd. Waar
blijft de vrij keuze dan,die nog beperkt
is door de toepassing der schoolom-
schrijvingen. De ouders van liberalen1,
socialisten en democraten moeten hun
ne kinderen naar klerikale partijscho-
len zenden.
De verplichting voor den huisvader
{ijne kinderen te doen onderwijlen, be
drog en huichelarij.
Indien de vrijheid van den huisva
der ernstig ware, zouden duizenden
huisvaders het recht hebben te zeg
gen Er bestaat hier geen school naar
mijne keuze, naar mijne overtuiging,
ik zend mijne kinderen daaarom liever
niet naar school. Wat is er nu bedrog
in het ontwerp de vrije keuze van
huisvader of de leerplicht Het een is
jesuieterij gelijk het andere een uit
vindsel van het klerikalism, dat altijd
woekert met bedrogen schijnheiligheid.
De Schoolbons, dat is de inrichting
der nieuwe zielkooperij.
De loonstandaard der onderwijzers,
bedrog, zand in de oogen der wereld
lijke onderwijzers welke men tracht
om den tuin te leiden, maar wier ver
dwijning en onderjukking, het doel is
der nieuwe wet.
Weg ermee
A. B. C.
In de laatste tijden is het gebleken, dat poli
tieagent zijn geen aangenaam baantje is, menig
brave man heeft bij 't uitoefenen van zijn dienst
er het leven bij ingeschoten.
De slachtoffers van hunnen plicht te Gent, te
Londen, te Parijs, te Brussel, te Ninove, zullen
niet zoo gauw door het dankbare volk verge
ten worden.
We mogen dus voor onze eigen veiligheid en
voldoening eischen, dat men de politieagenten
overal goed betale, ze verdienen hetmaar we
mogen dan tevens eischen, dat men goede, be
kwame agenten aanstclle en men overal den
politiedienst goed inrichte.
Zoodra de hoofden der politie voor het hand
haven der orde, voor het toepassen der plaatse
lijke reglementen, voor het doen eerbiedigen
van '3 lands wetten, rekening moeten houden
van politieken invloed, van politieke vrienden
en politieke bescherming van overtreders en
misdadigers, verliezen zij alle gezag en aan
spraak op waardeoring en verliest geheel de
politie bij de bevolking het vertrouwen, dat
grootendeels hare macht uitmaakt en heilza-
men schrik inboezemt aan deugeniefen en boos
doeners.
Wanneer een politiekorps aldus onderjukt is
aan een politieke koterie, kan het niet anders
of de justicie, moet om rechtvaardig te zijn,
onderzoeken of er bij elke zaak van belantr
geen rekening moet gehouden worden van dien
verderfelijken invloed, op gevaar vonnissen te
vellen welke schreeuwende ongerechtigheden
zijn, zooals dit al meer het geval is geweest.
De politie mag niet ontaarden in een kiesdra-
verspeloton, wiens bezonderste bekommernis
het wezen moet inlichtingen te verzamelen
over de politieke gezindheid der inwoners de
agenten moeten geen mouchards hunner mede
burgers zijn, mouchards wier vlugge bevorde
ring, opgaat met hunnen ijver voor den dienst
der inkwisiteurs.
—o
De inwoners van elke stad en gemeente vra
gen van de politie stiptheid, onpartijdigheid,
gelijk optreden tegen allen, die verkeerd han
delen en dan zal zij ontzien worden door alle
deftige menschen, gevreesd door de schelmen
en de eerlijke lieden zullen haar niet te streng
vinden.
Is aan die vereischten voldaan, wordt den
goeden wil der politiemannen niet gedwars
boomd, door vreemde, valsche bemoeiing dan
moet ook de inrichting van het korps zelve met
de meeste zorg geschieden.
In sleden welke b. v. een aanzienlijk grond
gebied hebben, een uitgestrekt landelijk ge
deelte, nevens of rond de eigenlijke stad, is het
noodzakelijk, wil men een goed resultaat beko
men, dat het korps in twee deelcn worde ge
splitst, met elk eene afzonderlijke inrichting,
eene landelijke politie en de stedelijke politie.
Voor beide diensten zal natuurlijk eene be-
zondere keuzo worden gedaan onder do agen
ten, elke afdeeling zal verschillende onderrich
tingen ontvangen, mot afzonderlijke verdeeling
van diensturen, kontrool, afwisseling, inspectie
enz, enz.
Hoe wil men b. v. een ernstigen dienst ver
wachten van een agent, die «en waakzaam oog
moet houden over een uitgebreid gehucht op
een uur afstands van het center der stad gele
gen en tusschen beide nog op een bepaald uur
op het bureel moet komen voor het rapport. Hij
verbeuzelt zijn tijd met naar zijn post te gaan
en ervan terug te keeren.
Een inrichting der politie in den zin welken
wij aanduiden zou zeer nuttig zijn voor de lan
delijke bevolking der steden mot uitgestrekt
grondgebied en zou toelaten de verdienstelijke
agenten naar waarde te bevorderen, de agenten
van elke afdeeling zouden meer ondervinding
krijgen elk in zijn dienst en da orde, de rust en
de zekerheid zouden er veel bij winnen.
Securitas.
o—
Te Aalst worden de agenten van politie
schandelijk slecht betaald.
Ons antwoord op den brief van
M. Moyersoen.
M. Moyersoen vind in onze artikels zin
spelingen die de verdenking zouden werpen
over de eerlijkheid en de onbaatzuchtigheid
van degenen die de vergunning hebben on
dersteund.
Dat M. Moyersoen zich gerust stelle, onze
artikels wyz'en uitsluitelijk op ons noodlot
tig stadsbestuur, en verre van ons is de ge
dachte iemand in zyne persoonlyke eer te
raken.
Maar ziehier onder andere twee feiten die
bewyzen dat on katholiek stadsbestuur de
gasverguning heeft gestemd niet uit
overtuiging
Eerste feitOp 11 Okt. 1903,acht dagen
voor de gemeenteverkiezing, sprak M. de
burgemeester Gheeraerdts eene groote rede
voering uit in den katholieken werkmans
kring, en ziehier wat hy onder andere zegde
volgens het verslag verschenen in de Volk
stem van 17 Oktober 1903
Nog een woord moetik hierby'voegen
over de verlichting onzer stad.
Onze tegenstrevers werpen ons naar het
hoofd dat talryke kwartieren der stad niet
genoegzaam verlicht zijn. Het huidig ver-
lichtingstoestel hier gebruikt is zooals gij
allen weet de Gaz. 't Is slechts in 1912
dat het contrakt, vorige jaren met. de
maatschappyderGaz aangegaan, uitsterft.
Wy vinden het onnoodig voor den korten
termyn van jaren de noodige kosten te
doen verrichten om de gaz in de nieuwe
kwartieren der stad te leggen, omdat
men het niet eens is of na dien verloopen
tijd, de gaz nog wel als verlichting voor
de Stad zal opnieuw aangenomen worden.
Iloe het ook weze, het is bijna zeker dat
de duizende franken winst welke die
maatschappy jaarlijksch opstrijkt na
dien tijd aan de stad zullen blijven daar
de verlichting haren eigendom zou
worden.
Dit was wel eene formeele verklaring in
naam van het stadsbestuur. Maar in 1905
wordt er eensklaps eene machtige katho
lieke financieele maatschappij gesticht
La Société Centrale pour l'exploitation in
tercommunale de 1'industrie du gaz et de
1' électricité. Ons stadsbestuur dat in on
derhandeling komt met die machtige maat
schappij, verloochent den god die het aan
beden had en wordt eensklaps de zelfuitba-
ting vijandig. Al die duizende franken die
onze stad weldra ging opstrijken was maar
ydele inbeelding.
Tweede feit. Er moest nochtans aan*die
plotseliuge bekeering een vorm gegeven
worden. .Men ging om raad by mannen van
het vak, en M. De Gand, bestuurder van het
gasgesticht der liberale stad Leuven, die
jaarlyks 200 duizend franken met hare
uitbating wint, was van gevoelen dat men
in Aalst voordeeliger zou handelen met de
vergunuing toe te staan aan de «Société
Centrale.» Ons Stadsbestuur wist natuurlyk
bij wie het te biechten girig. M. De Gand, die
sedert administrateur der «Société Centrale»
is benoemd, is een gewezen bediende van de
heeren Desclée en De Brouwer die aan het
hoofd dier maatschappy staan.
Zou M. Moyersoen die twee feiten kunnen
weerleggen Wy hebben nog andere feiten
om te bewyzen dat het niet uit overtuiging
is dat ons katholiek stadsbestuur de vergun
ning heeft gestemd, maar wy zullen in een
maal onzeu.zak niet ledigen. Wij zy 11 goed
op de hoogte van al de dessous van de
gaskwestie en gij zult niets verliezen met
wat te wachten. M. Moyersoen zegt ook dat
geen enkel lid zijner familie recht-
streeksch noch onrechtstreeksch, het minste
belang of aandeel in de «Société Centrale o
bezit uf heeft bezeten. Is dat soms geene lis
tige zinspeling om sommige zijner vriendeü
te tergen die zich in hetzelfde geval niet be
vinden Isdatde christelijke liefdadigheid?
M. Moyersoen zegt ook nogdat het 't stads
bestuur is die de voorwaarden heeft gesteld
onder de welke het bleek dat do vergunning
mocht toegestaan worden. Zou hy waarach
tig gelooven wat tiy zegt
Het is de Suciété Centrale die het kon-
trakt heeft voorgesteld en om zoo te zeggen
dezelfde voorwaarden als in andere katho
lieke steden van Vlaanderen waar zij de
vergunning had bekomen, en het stadsbe
stuur heeft er enkel heel kleine wijzigingen
aangebracht die zij moest bekoopen met toe
gevingen van den anderen kant. Wie zou
zulks durven betwisten
M. Moyerroen zegt ook dat hij schier geen
kontrakieri in 't land gevonden heeft die
voordeeliger voorwaarden gaven als ons
huidig gasliontrakt. Dit punt zullen wij in
een bijzonder artikel bespreken.
Andere steden hebben van de regie afge
zien en M. Moyersoen noemt eenige der fa-
natieksche onzer katholieke vlaamsche ste
den op, die natuurlijk ook de hand gelegd
hebben in die van de katholieke Société
Centrale.In Moeskroen heeft het katholiek
bestuur, dat met Oktober verzekerd is afge
dankt te worden, ook de regie laten varen
0111 de vergunning toe te staan aan de hee
ren Desclée en De Brouwer de regie lever-
de er nochtans groote winsten op, maar
vooralleer af te treden hebben de katholie
ken die winsten willen verzekeren in de kist
van de Société Centrale Om zulke ge
wichtige zaak te behandelen moet men met
ernstige argumenten voor den dag komen.
Een andere gewichtige reden waarom men
de regie verworpen heeft is volgens M.
Moyersoen de vrijheid die aan de stad nu
behoort van in de toekomst het electrisch
lichtte kunnen in brengen Dat zijn van die
soort van argumenten die men gebruikt
wanneer men niet meer weet wat zeggen.
M. Moyersoen zal misschien nogmaals
antwoorden dat wy lafaards zyn of derge
lijke scheldwoorden. Dit zal ons niet be
letten van de zaak in het volle licht te
brengen opdat de' Aalstersche bevolking
zou kunnen oordeelen na kennis van zaken.
Toekomende week zullen wij het tweede
deel van den brief van M. Moyeroen
bespreken.
Als de Congressisten maandag in het
Collegie kwamen om hunne vergadering
te houden stierf er 'nen broeder.
Pater Rut ten moest 's avonds op de groote
vergadering komen preken maar overdag
kwam er een depêche dat hy zwaar ziek
was en niet komen kon.
Ewel, geloovige dompers, ziet gy daar
den vinger Gods niet in die uwe werken
om 't volk dom en in de slavernij te houden
op zulke klaarblykende wyze afkeurt.
Er is op 't Congres veel gesproken
van Eendracht, Maar al dat praten zal niet
baten De tweedracht is en blyft de mees
ter in de klerikale rangen.
Ook over de horinrichting van 't pro
paganda fonds is er gehandeld.
De braspartyen, jaar in jaar uit. sinds
achttien jaren in de stad en 't arrondisse
ment gehouden 0111 't kiezerskorps te mis
leiden en onder den dwang te houden, heb
ben het propagandafondsuitgeput, de inelk-
koeiën geraken uitgeput en weigeren nog
te geven en de Volksstem kost veel geld.
Hoe aan duimkruid geraakt Die vraag
is langs alle kanten en zyden onderzocht
maar de dompers zijn nog tot geene oplos
sing gekomen.
De uil heeft nogal op zynen poot gespeeld
en vond dat zijne vrienden die openbare
betaalde mandaten vervullen, jaarlijks vijf
honderd patatten zouden moeten afdoppen,
daar Joos in de kas zit, maar de vaantjesman
beet hem heftig toe. L'Union indéfectible,
zegde sieur Woeste.
Op 't Congres was er eene nieuwigheid.
't Was de vrouwenafdeeling.
Hondmie Adamsribbetjes hebben er de
werkzaamheden van bygewoond. On«e re
porter is er niet mogen komen \Vant de
afdeeling was alleen voor onderpastoors en
doctors toegankelyk. Toch hebben wy ver
nomen dat er eene zeer belangryke beslis
sing genomen is.
Naar het voorbeeld van Ecaussines en
Roncquières zal Aalst telken jare, den
tweeden Sinksendag een goüter-matri-
rnonial inrichten, 't is te zeggen eene
koffietafel, waaraan al de trouwlustige vry-
gezellen van 't arrondissement zullen uit-
genoodigd worden ;die koffietafel waaraan
ae Congresjuffers zullen mogen aanzitten,
zal vergezel'1 gaan met feesten van allen
aard en een bal in opene lucht.
Wij hebben maandag en dynsdag kunnen
bestatigen dat de Aalstersche goüter ma
trimonial eene noodige instelling geworden
is.
Ten behoeve van de Congressisten
waren er maaltijden ingedcht, mits beta
ling, wel te verstaan. De aanzittenden bij
de bankettafel waren in groot getal pastoors.
Zij hebben er niet over geklaagd dat zij te
weinig te eten hebben gehad.
't En is dus niet geweest gelijk op 't Ban
ket van machinisten, stokers en andere
ijzerenwegbedienden, in 't Klein Collegie,
over eenige maanden. Dan zyn er velen met
honger in den buik mogen vertrekken al
hoewel zij ook deftig hunnen kost hadden
betaald.
'Ne nuchteren Katholieken school
meester heeft een verslag' uitgebracht over
de beteugeling van het drankmisbruik.
Maar het Verslag is niet mogen besproken
worden, de aalstersche bokkenpartij er te
gen zijnde wat zou er van hare kiessectien
geworden werd het drankmisbruik ernstig
beteugeld
Crispijn.
Dagorde gestemd tegen de school
wet
Het Bestuur der Liberale Associa
tie, vergaderd den Zaterdag 15 April
1911
Gezien het wetsvoorstel Schollaert
de vernietiging van het Openbaar On
derwijs beoogt door de voorrechten
aan de kloosterscholen toegekend
Gezien 't invoeren van den School-
bon ver van de vrijheid van den
familievader te verzekeren, hem aan
allerhande drukking .zou blootstellen
en de jacht op het schoolkind voor
gevolg zou hebben
En gezien dit ontwerp het artikel
17 der Grondwet verkracht, welk al
leen de kosten van het Openbaar
Onderwijs ten laste legt van den
Staat
Rekent op den hardnekkigen en
onbuigbaren weerstand der Linkerzij
de om den aanslag af te weren tegen
de openbare school gepleegd en drukt
den wensch uit door heel het Land
eene onweerstaanbare protestbeweging
te zien inrichten.
I11 nnzen Gemeouiei-atul.
Ziltmg van Donderdag, 20 April, om 8 1/2
ure 's avonds.
De zaal is vol volk, meestal inwoners
van den Burgtdam, want op de dagorde
staat het ontwerp van de nieuwe straat
welke hun wyk moet verbinden mot de Gee-
raardsbergsche straat, wat hen bijzonder
aanbelangt, niet door het overgroot voor
deel dat ze uit die verbinding kunnen ge
nieten, maar veelmeer omdat de verwezen-
lykmg van dit ontwerp hun de vrees zal
ontnemen de Hallebaan, door de meer-
beeksche weiden, tot Ninove te zien verlen
gen. hetgeen ontegensprekelijk doodend zou
zyn voor gansch hun kwartier.
Al de eerste punten, het beridderen van
bestuurlyke zaken, loopen eentoonig van
stapel.
Om het ondermynen van den spoorweg te
vermijden moeten er wijzigingen toege
bracht worden aan het ontwerp van onder-
aardsche goten in de Geeraardsbergsche-
straat.
Eene nieuwe goedkeuring der hoogere
overheid is daar alweer voor noodig,
wat de uitvoering der werken ver
traagt, tot groot spyt van M. De Coster, die
daarvan het stadsbestuur zou willen verant
woordelijk maken.
De plans en bestekken der vergrootings-
werken van het kerkhof worden goedge
keurd
Eindelyk komt de beraming over de nieu
we straat. Op voorstel van M. K. Buydens,
neemt de Raad de volgende beraadslaging
Overwegende dat het noodzakelijk is ge
worden de stad uit te breiden
Overwegende dat de beste uitbreiding
kan bewerkstelligd worden door het verbin
den van de Geeraardsbergschestraat met den
Lurgtdam
Overwegende dat, inderdaad deze ver
binding de grootste voordeelen zou opleve-
veren voor de twee hoogergenoemde volk
rijke straten
Dat de werkersbevolking der betrokkene
wyken veel dichter bij hunne werkplaatsen
zou gebracht worden
Dat de afstand tusschen den Burghtdam
en de Gemeenteschool insgelijks grootendeels
zou verkort worden
Overwegende dat het aanleggen eener
dergelijke straat, met brug over den Dender
grootendeels het verkeer der staatsbaan
Brussel-Audenaarde zou ontlasten en de her
stellingswerken aan gemelde baan en aan
de tegenwoordige brug zou vergemakke
lijken
Gezien het voorontwerp der w erken van
gemelde straat en brug opgemaakt door den
heer ingénieur De Schrijver
Overwegende dat het Staatsbestuur, de
Provincie en de nationale maatschappy van
Buurtspoorwegen in ruime mate zullen
tusschenkomen in de kosten der werken
Gezien art. 76 litt. 7 der gemeentewet
Besluit
Er zal eene nieuwe straat geopend wor
den tusschen «de Geeraardsbergschestraat
en den Burgtdam volgen het ontwerp van
den heer De Schryrer
Deze straat zal tusschen den Dender en
•e Geeraardsbergschestraat eene minimum
reedte hebben van 14 meters j
Het Collegie wordt gelast onmiddelijk
het ontwerp in zijnen bepaalden vorm te
doen opmaken en hetzelve aan een onder
zoek van gemak en ongemak te onderwer
pen
Afschrift dezer zal aan de Bestendige
Deputatie des Provincialen Raad onderwor
pen worden om ze aan de goedkeuring des
Koning te onderwerpen,
M. Vanden Berghe verklaart dat hy, na
kennis genomen te hebben van de plans der
brug. ook het voorstel zal bijtreden.
De beraadslaging wordt dan mjt eenpa
rige stemmen genomen.
Het publiek verlaat de zaal en buiten is
het vreugde en plezier I
Laat ons hopen dat dit kranig besluit van
onzen gemeenteraad een heilzamen invloed
zal hebben op de beslissing van het Beheer
der Buurtspoorwegen in zake lynrichtings-
plan en dat het de verbinding zal bespoedi
gen der tramlyrien met de Statie 1
ln geheime zitting moeten er dry ge
meenteraadsleden benoemd worden tot le
den van den beheerraad van het Werklo
zenfonds.
Zijn benoemd geworden de heeren Leo
Van lmpe, Em. DeCoordeen K, Buydens.
De heer H. Verhaegen was afwezig.
0—
Burgerlijke stand van Niuovt.
Aangifte van 14 April (inbegrepen) tot
21 April (niet inbegrepen)
GEBOORTEN
Mannelijk 2 Vrouwelijk 3
OVERLIJDENS:
1 kind levenloos aangegeven 1 kind
onder de 7 jaar. Roman us Chavatte, 64 j.
winkelier, echt. Gryseels Amelia Burchtstr.
(Hospitaal)
HUWELIJKEN
Joannes Van Den Bremt, 28 j. kleerma
kersgast, wonende te Meerbeke met Celina
Sylvia Lambrecht 25j. dienstmeid.
Wij zouden hier de in ons voorgaande schrij
ven aangehaalde meerdere uitgaven niet be
knibbelen, maar ze integendeel ten volle goed
keuren, indien bedoelde gelden besteed werden
voor een degelijk onderwijs.
Immers, het kind wordt ter school gezonden
om onderwezen te worden m alles wat het in
het latere leven zal noodig hebben om met goed
gevolg den harden levenslamp aan te gaan.
En, moest de ontworpen sonoolwet er door
komen, denkt ge dat, hoewel hier te Sottegem
jaarlijks ten minste 17000 frank meer zouden
besteed worden aan 't onderwijs, dit laatste
eenigzins zou veroeteren Hoegenaamd niet
Het zou veeleer verslechten, daar om-der wil le
van den schoolbon van 32 frank,' de klerikalen
hier eene vreeselijke klopjacht zouden inrich
ten vooral in biecht- en preekstoel, om onze
gemeenteschool te ontvolken ten voordode van
't Weezenhuis en 't Gesticht, waar met alleen
ongediplomeerde nonnen en priester» iungeeren
als onderwijzers, doch waar bovendien 't on
derwijs van alle controoi verstooten blijft.
Ja, de gemeentekas, en bijgevolg de inwo
ners mogen betalen, doch het gemeentebestuur
mag niet het minste toezicht uitoefenen in dio
klerikale scholea, waar de kinderen met alleen
een zeer gebrekkig onderrient ontvangen, maar
bovendien opgebracht worden in den haat togen
andersdenkenden.
En om die reden keuren wij de confessioneele
school af.
Daarbij, de Staat heeft voor plicht te zorgen
dat het onderwijs degelijk weze.
Het beste, het eenige middel is dus dit onder
wijs OPENBAAR te maken, en hot derwijze in
te richten dat iedereen, van eik geloof, van
welke overtuiging, van welken stand hij ook
Weze, er zijne wetenschappelijke opleiding kan
vinden.
Wat de godsdienstige opleiding aangaat, dit
is eene kwestie van princiep, en daar zorge de
priester voor in de kerk, de dominé in den tem
pel, do rabbi in de synagoog, de mahomedaan
111 de moskee.
De wet verbiedt aan den vader zijn kind te
laten verhongeren Bijgevolg moet zij hom ook
verbieden zijn kind verstandelijk te laten ver
hongeren.
En gezien de wet de vervalsching der eetwa
ren verbiedt, moet zij ook de vervalsching der
êóne en onschendbare wetenschap verbieden.
Lezen, schrijven,, rekenen, aardrijkskunde,
gezondheidsleer, natuurkennis, mechaniek,
boekhouden, huishoudkunde, vakkennis enz.
enz. zijn noch katholiek, noch protestantsch,
noch joodsch, nocli mahomedaansoli, noch vrij
denkend. Ze zijn kvimis.
En 't kind wie ook zijne ouders zijn
heeft recht op kennis.
Wy ondersteunen daarom de openbare school,
omdat die school toegankelijk is voor iedereen en
niet voor enkelen.
Overigens, zijn de -katholieken toch zoo erg
niet bezorgd om 't onderwijs van hot volk en
zij werpen zich als een uitgehongerde wolf op
den schoolbon, niet om den kinderen de ver
schillende leervakken, welke hen tot verstan
dige, redeneerende, helderdenkende menschen
zullen opleiden, te onderwijzen en ze bijgevolg
een degelijk geestesvoedsel te verschaffen, dat
hen toelaten moet zich in de hedendaagsche
moeilijke maatschappelijke toestanden voort te
helpen en op te heffen, maar enkel en alleen om
hunne kassen te vullen en klerikale kiespropa-
ganda te kunnen maken.
Want, weet hel wel dat de eerste slachtoffers der
nieuwe schooltoet de kinderen sullen toezen, welke
de begluurde prooi zijn der klerikalen, die er hun
ne kiezers willen van maken.
In hunne scholen, willen de klerikalen met
het geld van alleman, hunne kiezers kweeken,
meer met
Wat nu de aanmoediging van het vakonder
wijs betreft, daarover beslist art. 10 der ont
worpen nieuwe schoolwel het volgende
Een vierde graad van twee studiejaren
wordt gevoegd bij de thans bestaande drie
graden van het lager onderwijs. Het leerplan
voor dezen vierden graad zal inzonderheid
den handenarbeid begrijpen voor de jongens
en de huishoudkunde voor de meisjes.
Op de letter beschouwd is dit artikel goed,
maar volgens Minister Schollaert zelf bekend
heeft, zijn de natuurlijke wetenschappen uit dit
onderwijs gesloten.
