Belangrijke zitting van den Gemeenteraad m sciooiiiwiitii Zondag 28 Mei 1911 Prijs 5 centiemen Lel nummer Zesde Jaargang Nummer 22 STAD AALST. Gemeenteraadszitting DE VOLKSGAZET LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD Abonnementsprijs 3 Ir. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst. VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. Prijs der Annoncen n,e,vTone 15 cenfjemen I per drukregel 1 l Reklamen 75 centiemen 1 uimucgci Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel. AALST, 37 MEI 1811. Vuil Zaterdag 30 Met 1911, om 5 112 uren nanoen. Al de katholieke gemeenteraadsleden zyn op post ter uitzondering van de heeren Burny en Dr De Clercq, die zoo 't schynt het knikken beu zyn- er hangt iets in de lucht en dat iets is nen grrrooten dis koer* die M. De Naeyer op 't laatste van de zitting zal uitspreken over de nieuwe schoolhaatwet. De raad bespreek! vooreerst eenige pun ten van bestuurlijken aard I. Verhoop van bouwgronden aan de Moorselbaun. De verkoop van 2 a. 10 c. a. grond, gele- ;en in de nabijheid van de nieuwe kerk Rgrdt toegestaan aan d'heer Phlips aan 700 fr, per aar. II. De aflossing eener grondrente wordt goedgekeurd. III. De rollen der gemeentebelastingen worden bepaaldelijk vastgesteld. M. Moyersoen deelt mede dat voor 1911 de belasting op de honden zal op brengen 2980 fr. op de stoomtuigen 46284 fr. op de drankhuizen en muziekin- richtingen 325 fr. de taks van den 6 per cent zal opbrengen fr. 79106.52 gerekend op een totale revenu van 1,318.442 fr. De bijvoeglijke rol van den 6 voor 1909 en 1910 beloopt op 3704,42 fr. Allo, Aalstenaars en brave kiezers de por- temonee open en afgedopt ons verkwis tend dompersbestuur zal uwe censkens wel weten te gebruiken. IV. Eenige afstanden op 7. kerkhof wor den toegestaan. V. Kerkfabrieken. Rekening over 1910. De rekening van St-Martenskerk sluit meteen overschot van 107,16fr., en degene der St-Josefskerk met 152,57 fr. De rekening der kerk van Mijlbeek sluit als volgt Uitgaven fr. 21051,17 Ontvangsten 12494,10 Dus te kort fr. 8457.07 Hetgeen natuurlijk ten laste van de stad is. VI. Burgerlijke Godshuizen Verkoop van Gronden te Aalst en Nieuwerkerhen. De verkooping van verschillige eigen dommen wordt toegestaan mits eene geza- mentlyke verkoopsom van 19550,56 fr. Deze keer is het aan de Capucienen niet en de bestuurders hebben de goederen doen schatten zoodat ze onder de waarde niet zul len verkocht worden. Met de grond van St-Job hebben ze de voorafgaandelyke schat ting niet gedaan. Dat is 't verschil van de differencie als het voor de kloosters is of niet. VII. Stadsspaarkas. Rekening 1910. Begrooting. AI. Moyersoen geeft verslag over de gedane inkomsten en uitgaven gedurende 1910. Die jaarlyksche rekeniDgen verschillen niet veel met elkander. M. De Windt s In deze rekening komt nog altyd de honderd duizend fran ken voor, nietwaar M. de Schepen, die de stad er uitgenomen heeft en die ze dus aan de spaarkas verschuldigd is Zoudt ge ons eens duidelijk willen verklaren waarom ge die loopende rekening nog noodig hebtin dien ik het goed op heb, ge gebruikt de gel den der spaarkas tot beloop van 100,000 fr. in afwachting dat ge uwe jaarlyksche in komsten ontvangtgy c< escompteert dus in de spaarkas uwe te doene ontvangsten 31. Moyersoen Ja, zoo is het. 31. De Windt: Hoe komt het dat de stad op dit oogenblik nog te kort komt om hare huishoudelyke uitgaven te betalen F Ik neem aan dat zulks het geval was eenige jaren geleden wanneer ge niet meer wist van wat hout pylen maken maar, nu dat ge den 2 per cent op 6 per cent gebracht hebt en gedaardoor jaarlijksch 56000 franken meer ontvangt kan ik dergelyke handelwij ze niet meer begrijpenoverigens M. de Schepen hoe is het mogelijk dat ge nu niet genoeg ontvangsten zoudt doen om uwe aliedaagsche huishoudelyke bestuurkosten te betalen, als gij zelf in 't gewoon bud jet der stad voor 1911 een overschot van ont vangsten voorziet van ongeveer 20,000 fr. ;Leg ons dan eens uit hoe het komt dat ge dan nog honderd duizend franken uit de spaarkas moet bezigen en waarvoor ge jaar- lyks 3500 fr. intrest betaalt. 31. Moyersoen Indien wy onzen toevlucht moeten nemen tot de spaarkas dan is dat byzonderlyk in de eerste zes maanden van 't jaar omdat we onze meeste ontvang sten maar doen in de 2d# helft van 't jaar, en daarin vinden wy 't middel om onze bestuurlyke onkosten regelmatig te beta len. 31. De Windt t De reden door M. Moyersoen opgegeven is niet gegrond indien de stad hare meeste ontvangsten doet in 't laatste gedeelte van 't jaar, langs nen anderen betaald ze alsdan ook maar het grootste gedeelte harer subsidiën aan Gods huizen, Arm bureel en andere openbare gestichten en hare rekeningen aan onderne mers en andere voor uitgevoerde openbare werken. Wat de betaling uwer bestuurlyke kosten betreft, de stad is zoo regelmatig niet in die betalingen want de politieagen ten by voorbeeld moeten meer dan eens naar hun loon wachten. Wat meer is die loopende rekening met de Spaarkas, bestaat hier nog maar eenige jaren uwe voorgangers M. Moyersoen hebben daar nooit gebruik van gemaakt. 31. Leveau Ik moet u doen opmerken M. de Schepen, dat, ofschoon gy 100.000 fr. uit de spaarkas bezigt om uwe bestuurkos ten regelmatig te kunnen betalen, zooals gy zegt, dat de stadsbedienden, de politie agenten en andere onderhoorigen heel on regelmatig hun loon ontvangen en mitsgy nu toch al die duizende franken ter uwer beschikking hebt zoudt ge goed doen met hun op tyd te betalen. 31. Moyersoen De bedienden en politieagenten moeten nooit lang wachten. M, De Windt zegt dat myne voorgangers nooit hunnen toevlucht tot de spaarkas ge- Domen hebben, maar ik doe opmerken dat de stad destijds eene loopende rekening had in de Banque de Bruxélles en dat we thans met die bank effen zyn. 31- De Windt s Het geld dat in de Banque de Bruxélles beruste, kwam voort van ontleeningen door de stad gedaan en ge weet M. de schepen dat dergelyke gelden tot niets anders mogen dienen dan voor de bekostiging der openbare werken waarvoor de ontleeningen gedaan zyn. Zoo dus volgens de gezegden van M. Moyersoen gebruikte de stad de gelden der leeningen om haar huishoudelijk bestuur te doen. M. Moyersoen Dat heb ik niet ge zegd. 31. De Windt x Ik herhaal dus Myn- heeren dat die leening met de Spaarkas eenen onregelmatigen toestand kenmerkt. In deze kwestie is de stad zooals iemand die zyn huishouden jaarlyks doet met 4000 fr, en die ofschoon hy 5000 fr. jaarlyksche inkomsten heeft, eene som ontleend en er zijn huis mede belast, om met die ontleende som, waarop hy intresten moet betalen, zijne dagelyksche uitgaven te dekken. 31* 3loyersoen Hetgeen M. De Windt daar zegt is niet juist, ik herhaal het de reden onzer rekening met de spaarkas is dat wy in den beginne van't jaar niet genoeg ontvangen om onze uitgaven te dekken. Overigens als ik op't einde van 't jaar al myne schulden betaald heb dan hebt ge niet te klagen. 31, De Windt Maar toch bezigt gy de 100.000 fr. geheel het jaar en blyft gy ze schuldig aan de Spaarkas. 31- 3Ioyersoen Overigens 't is de gewoonte van M. De Windt alles te voor spellen en zyne voorzeggingen vallen altyd slecht uit zoo heeft hy, in een blauw boeksken dat door de liberalen werd uitge geven, voorzeid dat wy een te kort zouden gehad hebben van 40,000 fr. en we zullen overschot hebben. Ik zal dat overigens be wijzen voor de kiezing. 31. De Windt x Ik verwacht u M. de Schepene met uwe bewijzen ik heb u destijds gezegd, dat indien gij den 2 percent niet vermeerderd had gy een kolos saal tekort zoudt gehad hebben op uwe rekening van gewone ontvangsten en uit gaven voor 1909 en 't contrarie kunt ge niet bewijzen. 31. De Wolf t Ja, M, De Windt is nen slechten profeet, hy heeft gezegd dat er een te kort van 40,000 fr. zou geweest zyn, 31. De Windt t Als M. De Wolf het zegt dan moet het waar zyn VIII. Wegenis. Afstand van grond aan de Meirestraat en aan 7 vervolg der Bou- dewijnkaai. Eenige grondafstanden worden toege staan. 31. Leveau t Er is Mr#n eene nieuwe kassei gelegd rechtover 't fabriek der maatschappij Roos- Geerinckx en De Nayer, aan de Boudewijnkaai. Heeft de stad dat werk uitgevoerd en indien ja, aan welke voorwaarden F 31. 3Ioy ersoen Ik mag op die kwestie Diet antwoorden daar ik er in be trokken ben. 31. De Burgemeester t De stad heeft die kassei doen leggen en ze moet voor de helft in de kosten komen. 31. Leveau x Waar loopt die kassei naartoe ze komt uit in eenen meersch. Dat is geene weg van algemeen nut alleen die machtige maatschappij had er belang bij en de stad heeft hier eene gansch nuttelooze uitgaaf gedaan als men nagaat dat er in en rond de stad zelf nog zooveel noodige wer ken aan de openbare wegenis te verrichten zyn. Het is wel te zien dat M. De Nayer hier veel te zeggen en eene groote macht heeft. 31. De Nayer Zou M. Leveau my eens willen zeggen waarin myne groote macht bestaat, 31. Leveau Is dat geen macht heb ben van zoo maar seffens een kassei doen te leggen als men ze noodig heeft terwyl dat andere veel nuttiger werken soms jaren en jaren uitgesteld worden. M, M. De IVayer en 31oyer*oen verklaren dat ze wegens die kassei van niets wisten en niets gevraagd hebben. Och, ze zijn zoo onnoozel, 't heeft 't katje gedaan 31. De Bi leek Heer Burgemeester er zyn menige nieuwe straten die zeel- diep liggen en waar de menschen door de mod der moeten gaan daar vooral dient er eerst voor gezorgd te worden. M. De WindtTerwyl we aan de we genis bezig zyn vraag ik aan M. de schepen van Openbare Werken wanneer men toch eens de Koolstraat, aan het huis De Midde leer zal in staat stellen 't is daar een echte Montagne Russe M. De Burgemeester Men moet daar stadsgoten leggen, zoo ware het on- ooodig er nu nogreparatien aan te doen. M. De Windt.Ik dring er op aan op dat men die werken zoo gauw mogelyk zou beginnen. Ik roep ook de aandacht van M. Üe Schepen op den slechten onderhoud der straten in 't algemeen de reinigheids- dienst laat veel te wenschen. M. 31eert We zyn nochtans heel streng. (Wy noemen dat eene strengheid die door de vingeren ziet ter wille van de kiezing). IX Waterloopen. Overwélving van een deel der Osbroekstraat aan. de Erembode- gemschestraat De bespreking van dit punt wordt uit- X. Lagere Scholen. Nieuw Mobilier. M. De HertSchepen van onderwys geeft te kennen dat er voor de lagere scholen noodig zyn: 1) 119 lessenaars met naai- kussen voor groote meisjes 2) 30 lesse naars voor jongens en 3) 50 lessenaars zon der naaikussen voor kleinere meisjes, het geen eene gezamentlyk uitgaaf zal veroor zaken van ongeveer 4500 fr. Het schepencollege stelt u voor, Mijnhee- ren, dat goed te keuren dat werk zou dan later in aanbesteding gelegd worden. M. De WindtIk stel voor, Mynhee- ren, van die aanbesteding in 3 of 4 loten te doen, dat zal de kleine ambachtslieden toe laten ook hunne aanbiedingen te doen. Een werk van dergelyken aard van 1000 of 1500 fr. is al zoo onbeduidend niet meer. M. De Hert Ik denk dat het de moeite niet waard is om die aanbesteding te verdee- len. M. De Somer en M. Geeroms stel len voor dat werk uit te stellen tot in den winter omdat het binnewerk is. M. 3IoyersoenTegen dat de toela ting van 't provinciaal bestuur zal komen en ae aanbesteding zal kunnen gedaan wor den zullen we niet ver van den winter meer zyn. Over 't voorstel van M. De Windt zal er later beslist worden. XI. Middelbare scholen. Bijgevoegde Credieten. Voor 't inrichten van eenige nieuwe klas sen in de Staatsmiddelbare jongens- en meisjesscholen wordt er een bygevoegd kre diet gestemd van 3051 franken. Het getal der leerlingen dier beide gestich ten vermeerderd overigens alle jaren een bewys dat het onderwys er goed en deugde lijk is. DE SCHOOLHAATWET. M. De Naeyer Mynheeren, heel het land door en byna in alle gemeenteraden houdt men zich bezig met de nieuwe school wet. Ik houd er dus aan hier ook die kwes tie te bespreken en 'k zal een dagorde voor stellen die hoop ik door heel den gemeente raad zal gestemd warden. De katholieken die de wet hebben neder- gelegd hebben alleen gehandeld uit vader landsliefde enten voordeele van 't volk. Hun voorstel voorziet byzonderlyk de uitbreiding van 't onderwys, de vryheid van den huis vader, de verbetering van den toestand der onderwjjiers en de uitbreiding van 't vak onderwijs. M. De Naeyer bespreekt die 4 punten breedvoerig - 't is ons onmoge lijk geweest heel dienen grooten gelezen diskoers op te teekenen en hem hier dus weer te geven we kunnen niets beter doen dan onze lezers te verzenden naar De Volksstem de gazet van M.De Naeyer en O, die ongetwijfeld 't laatste woord van zijnen boezemvriend zal mede deelen en er misschien nog een weinig zal bijvoegen. In korte woorden M. De Naeyer heeft de ge meenteraad willen wijsmaken dat de kleri- kalen het verplichtend onderwys vragen en het met hart en ziel zyn toegedaan, dat ze volle vryheid willen vooralle huisvaders, dat ze alle onderwyzers goed willen betalen en dat ze een volledig en volkomen vakon derwijs vragen. Hij heeft eigentlykde voor gestelde wet niet besproken, maar juist om dat het voorstel Schollaert die verschillige punten voorziet, zei hij, moeten we, den minister gelukwenschen omdat hy het neer legde, en ik stel dus 't volgende dagorde voor De Gemeenteraad der stad Aalst. 1* Overwegende dat het te wenschen is dat de kinderarbeid door eene wetbepaling beperkt worde 2° dat de ouders souden gehouden sijn aan hunne kinderen een voldoende onder wys te geven 3° dat aan het lager onderwys een vierden graad zou worden gevoegd, ten deele be steed aan het vakonderwijs. 4° Overwegende dat de volle vryheid van den familievader in den keus der school moet geëerbiedigd en ge waarborgd worden* 5° dat al de familievaders, zonder uitzon dering, de zelfde rechten bezitten op de toelagen van Staat, Provincie en Gemeente voor het onderwys hunner kinderen Wenscht het Staatsbestuur geluk voor hot nederleggen van zyn wetsontwerp op het lager onderwys, dat die verschillige wenschen bevat en verwezenlijkt, en hoopt dat het weldradoor de Kamers zal gestemd worden. Overwegende des te meer, dat de stoffe lijke toestand der onderwijzers in het alge meen, en bijzonderlijk deze der lagere on derwijzers dient verbeterd te worden, vol gens hunne eischen en in de maat der mo gelijkheid Wenscht het Staatsbestuur zich te zien aansluiten by de bepalingen, diensaangaan- de bevat in het wetsontwerp, onlangs neer gelegd door een heer de Limburg-Stirum en anderen, of dit laatste wetsontwerp in zyn geheel te zien aannemen. M. De Windt Op die redevoering wil ik een klein antwoord geven. M. De Nayer met ons voor te stellen al die wen schen te stemmen, zoekt onrechtstreeks het middel om door ons liberalen, het voor stel van minister Schollaert te doen goed keuren. Hy bespreekt het voorstel niet zegt hij, doch dat belet niet dat hy ons vraagt de heer Schollaert geluk te wenschen. We kunnen dia wet niet goedkeuren om veler lei reden Ze is vooreerst ongrondwettelijk. M. 3Ioyersoen Bewijst dat eens M. De Windt. M. De Windt Het bewys dier on grondwettelijkheid werd reeds weken en weken medegedeeld door alle schriften en dagbladen ik vind het dus onnoodig er over uit te wyden, doch laat me toe u te zeggen M. Moyersoen dat de heeren Huys- mans, HymansJanson en anderen die van grondwettelijk recht meer weten dan gy of ik,u by de bespreking der wet in de Kamers, dat gevraagde bewys op ontegensprekelijke wyze zullen verschaffen. De voorgestelde wet voert ook de school- bon in onder voorwendsel der vryheid van den huisvader. Ge schermt met die vrijheid en we weten maar al te goed wat by u klerikalen,de vryheid van den kleinen man, van den werkman en van den landbouwer beteekend. We weten het bijzonderlijk hier in Aalst, waar de werklieden willen ze in sommige gestichten werk -verkrijgen, ook verplicht worden zich op zekere plaatsen brood te verschaffen. Met het invoeren van den schoolbon zal eene aanhoudende jacht op de kinderen gemaakt worden bedreigin gen en vervolg zulbm in stad en dorp aan den kleinen man te wachten staan indien hy zich niet onderwerpt, indien hy niet heel ge willig den schoolbon van zyn kind aan den grooten meester zal afgeven. En ge durft van de vyheid van den huisvader spreken. De nieuwe wet, waarvoor ge onze goed keuring vraagt, zalook voor gevolg hebben dat weeral vele millioenen door de kloos- sters zullen ingepalmd worden. En ziehier eenige cijfers De lagere katholieke scholen kosten he dendaags aan den Staat fr. 7,306,355,12 En met de nieuwe wet zul len ze kosten 17,256,218,00 Zoodus meer dan nu fr. 9,949,972,88 in ronde cijfers tien millioen franken, zon der rekening te houden dat dit cijfer zal vermeerderen met de jacht op de schoolbon. En 't geen toelaat te zeggen dat die ver meerdering van 10 millioen aan de kloosters zal gaan, ligt in een antwoord dat Minister Schollaert den 28 Maart lest aan M. Buyl, volksvertegenwoordiger heeft gedaan waar uit blijkt, dat er den 31 December 1910 in de katholieke scholen 8865 onderwyzers waren waarvan 6217 paterkens en nonnekens;en van deze 6217 waren er 2385 die geen diplo ma hadden. Ziedaar in welke handen de kinderen van den kleinen man geleverd zyn en waar al de millioenen met uwe nieuwe wet zullen naar toe gaan. Ik heb, Mynheeren, de berekening eens gedaan om te weten welke de uitslag der nieuwe wet voor onze stad zou zyn hier ook zullen de kloosters weggaan met de vermeerdering die 't onderwijs zal kosten. Om die berekening te doen heb ik my al leenlijk gesteund op de cyfers die gy heeren van 't Schepencollegie, ons met 't laatste budjetéhebt medegedeeld ziehier Al de aangenomen katholieke scholen tel len te zamen 3266 leerlingen, aan 32 fr. per leerling zouden ze dus onder de nieuwe wet ontvangen te zamen 3266 X 32 fr. 104,512. Onder de hedendaagsche wet ontvangen ze voor jaarwedden, schoolbehoeften en onderhoud fr. 88434. Dus zullen de katholieke scholen meer ontvangen dan nu tr. 16078. Onder die katholieke scholen ontvangen deze, waar wereldlijke onderwijzers les geven hedendaagsch fr. 52600. Er zyn 1500 leerlingen, aan 32 fr. per hoofd zullen ze onder de nieu we wet ontvangen Ir. 48000 Zoo dus min dan nufr. 4600. Hewel, Mynheeren, het groot voordeel der wet zal dus hier in Aalst gaan naar de katholieke aangenomen scholen waar op 35 onderwijzeressen er 29 nonnekens les geven- Hedendaags ontvangen deze scholen fr. 35834. zy tellen 1766 leerlingen of aan 32 fr, per hoofd zullen ze onder de nieuwe wet ontvangen fr. 56512. Zoodus hierin Aalst, zullen de scholen waar de nonnekens les geven meer ontvangen dan nu fr. 20678. En daar de nonnekens persoonlijk niets mogen bezitten en dat alles voorde gemeen schap en voor't klooster is zal dit laatste die twintig duizend franken opstryken waarvan nooit geen enkele Aalstenaar een centiem profijt zal zien. Om te eindigen Mijnheeren, houd ik er aan u eenige regels voor te lezen van een artikel uit het blad De Hulponderwijzer» opgesteld door katholieke schoolmeesters en die onder andere de schoolbon heftig bekampen. Ziehier hoe de schrijver zich uitdrukt Maar wat we niet betwijfelen. is dat het stelsel der school bons, de dood is van de tucht in de school, dat het den onderwijzer verlaagt bat werver van kin- deren, dat het daardoor den onderwijzer alle onafhankelijkheid ontneemt tegen- over kinderen en ouders, dat het de onder- wijzers tegen malkaar in het harnas jagen en den schoolstrijd invoeren zal, niet om de ziel van 't kind maar om de bete brood. Dat weten we en daarom bestrijden we dat noodlottig stelsel der schoolbons. Ziedaar, Mynheeren, eenige gevolgen die de voorgestelde wet op zedelijk en stoffe lijk gebied zal hebben en ge zult dus wel be grijpen dat we uwe dagorde niet kunnen stemmen. M. De Naeyer Komt terug op 't geen hy gezegd heeft de wenschen die hy voorstelt staan in 't programma der li be- ralen en hy begrjjpt niet zegt hij,waarom de minderheid zijn dagorde niet zou stemmen. Wat nu de cijfers van M. De Windt betreft ik weet niet of ze juist zijn. M. Moyersoen 't Is genoeg dat ze van M. De Windt komen, dat zegt u dat ze niet juist zijn. M. l)e Windt Die cijfers geneeren u en ge kunt niet bewijzen dat ze niet juist zijn. M. I»e Xfteycr In alle geval indien het zoo is danhewyst zulks een feit namelijk, dat de ouders hun kinderen liever bij de pa ters en nonnekens zenden dan naar de ande re scholen. Ik weet ook eene zaak, dat (ie rijke liberalen hunne kinderen bij de nonne kens zenden want mijne dochter heelt in haar pensionnaat neven de dochter van den uitgever van l'Etoile Beigegezeten. Voor wat den uitslag der wet zal zijn op geldelijk gebied voor onze stad daar heb ik mij niet mede bekommerd, daar zal M. de Schepen Moyersoen wel voor zorgen, doch de wet waarborgt de vrjjheid van de buis-

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1911 | | pagina 1