Het ontslag van het
klerikaal Ministerie.
Manifest der Linkerzijden.
Zondag II Juni 1911
Prijs 3 centiemen het nummer
Zesde Jaargang Nummer 24
Donderdag voormiddag ten 10 uren bood minister
Schollaert den koning het ontslag aan van het geheel
ministerie. Dat ontslag werd aanvaard.
Het volgende manifest werd door de linkerzijden
na de Kamerzitting opgemaakt en met eenparigheid
gestemd.
Aan het Land,
Het ministerie Schollaert heelt zijn ontslag gegeven
het seclarisch en ongrondwettelijk wetsvoorstel waaraan
het zijn lortuin en die zijner partij had gehecht is voor
laan veroordeeld.
't Is een schitterende zegepraal, waarvan de eer toe
komt aan al degenen, werklieden en burgers, die in de
openbare vergaderingen en in de drukpers, de pogingen
der Linkerzijde der welgevende Kamers hebben onder
steund, innig vereenigd voor de verdediging der Grond
wet, der gewetensvrijheid en van het nationaal onder-
wijs.
Doch het wachtwoord is in de bres te blijven.
Het is noodig dat de uitspraak der openbare opinie
eene beslissende bekrachtiging erlange. Hel geheele
kiezerskorps, geraadpleegd na de vermeerdering van
het getal volksvertegenwoordigers, moet binnen eenige
maanden geroepen worden zijn wil te doen kennen.
(Dit manifest draagt de handleekens van al de leden
der linkerzijden liberalen en socialisten).
Het Schoolhaal-minislerie is gevallen ondanks de
hulp van Pieter Daens, wiens houding dus mede is
afgekeurd.
Alle macht komt uit het volk dat is thans weer
gebleken, en zal weldra nog klaarder blijken, want de
antiklerikale meerderheid van het land, zal den krach-
tigen oproep der linkerzijde beantwoorden.
Hel geval
Daens
in de Kamers.
Tibi,
Petrus
De Schoolhaalwel.
Meeting' met tegenspraak
in eene kerk.
DE VOLKSGAZET
LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen j "„Lemen j Per ^"kregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel.
AALST, ÏO JUNI 1911
vallen. Vóórzyn laatste kiezing, ten ein-
de de stemmen van matige liberalen en
socialisten te winnen, en zyn zetel te red-
den, was hij de hevigste van ons allen.
Hy hield zich aan ons gesloten vooral de
socialisten waren zyn vrienden, zoodanig
dat hy in zake Dendermonde en Kortryk
veel eer en veel meer met ons medespande
dan met u. Nu hy zyn kiezing zeker acht,
zien wij hem gedurig flikflooien met de
hardnekkigste behouders en de hevigste
vyanden, ik zal niet zeggen van ons,
maar van de deraokraten in 't algemeen
en de christen demokraten in 't by zonder.
g Na de laatste kiezing had een belang-
ryke bespreking plaats wie was eigent-
lyk meerderheid in 'tland de behouders
of de oppositie. Welke was de houding
van M. Daens Loensch en valsch. De
stemmen der demokraten, die zich voor
x> iedere kiezing aanstellen als oppositiepar-
ty mochten nu by de oppositie niet gere-
kend worden.
g Over eenige weken gaat M. Schollaert
naar Antwerpen er wordt geroepen
weg met Schollaert, weg met den minister.
Wat gebeurt er 't Geen in geen enkel
i> vrjj land gebeurtmen vervolgt die per-
sonen en sleept ze voor de rechters. Is er
een grooter bewys van de dwingelandy,
die ae katholieken op ons volk doen we-
gen. En wat doet M. Daens Hy verde-
digi de houiing van 't ministerie en keurt
zyne dwingelandy goed M. Daens spreekt
en handelt reeds gansch als een verstokte
behouder. De schoolwet krenkt ontegen-
sprekelyk de gevoelens der anti-klerika-
Jen. 't Is dus natuurlyk dat wij zooveel
mogelyk de stemming van zulke wet ver-
hinderen. Wat doet M. Daens Hij keurt
ons recht op belemmering der stemming
absoluut af er is ander en beter werk te
doen 1 Iedere zitting kost 12,000 fr. enz.
Is dat niet geheel en gansch de taal van
een behouder, razende omdat de minder-
heid niet gedwee voor hem het hoofd bukt
g Op een gegeven oogenblik stelt een re
denaar vast dat aangezien de minister den
schoolbon, die door alle christene demo-
kraten afgekeurd wordt, niet intrekt, het
schoolontwerp een groote minderheid
heeft in het land 1 Wat doet M. Daens
Hy protesteert hevig onder de toejuichin-
gen der rechterzijde.
g Over korte dagen tracht de oppositie de
stemming van een budjet te verhinderen
door zich uit de Kamer te verwijderen. Er
was een man te kort om de stemming mo-
gelyk te maken. Een nieuw bewys ging
gegeven worden van de onmacht der be-
houders. Op eens komt M. Daens aange-
loopen onder de toejuichingen der rechter-
jae
Wij deelen hieronder, fonder com-
mentarien een artikel mede versche
nen in Het Recht. orgaan van
H. Plancquaert, Christen demokraat.
Verleden week is er in de Kamers
tusschen de linkerzijde en M. Daens
een twist losgebroken, die zeer veel
ophef gemaakt heeft in het land, en
die zich waarschijnlijk nog zal her
halen.
Ter gelegenheid der bespreking der
schoolwet verweet de linkerzijde aan
M. Daens samen te spannen met het
ministerie en de oppositie in den steek
te laten in een woord, M. Daens zou
tot de behouders overgeloopen zijn en
zijne partij aan hare hardnekkigste
vijanden geleverd hebben.
Ik heb over het geval gesproken met
een politiek man, een liberaal, die al
tijd de christen demokraten zeer gene
gen is geweest.
Ik deed hem opmerken dat wij altijd
rechtzinnig verklaard hadden, dat wij
wel tot de oppositie behoorden, doch
als het wetten gold van rechtstreeksch
belaDg voor den godsdienst hebben wij
altijd onze vrijheid van handelen voor
behouden. Bijgevolg in zake schoolwet
kan men het niet kwalijk nemen dat
M. Daens een standpunt aanneme dat
van dat der antiklerikalen verschilt
noch daarin eene afbreuk zien met zijn
verleden.
Mijn tegenspreker erkende dat dit
waarheid was, doch onder voorbehoud.
g Uw kongres, zegde hü, heeft zich een
pariglyk verklaard, en dit met de grootste
wilskracht tegen den schoolbon. De gansche
katholieke drukpers verklaart zich eenpa-
riglyk voor den schoolbon 't ministerie
zegt opentlyk dat het ontwerp er door
moet met den schoolbon. Welk was dus de
plicht van M. Daens Zoolang 't ministe-
rie 't artikel over den schoolbon niet in-
trekt, moet hy wel het ontwerp bekam-
pen. En wat doet hy Hy schaart zich aan
den kant van de rechterzyde en dit op
eene in 't oog vallende wyze. Ten tweede
't en is niet vooral de houding in zake
schoolwet, die de linkerzyde aangezet
heeft den Heer Daens aan te vallen en voor
't land te ontmaskeren, maar zyne hou-
ding in 't algemeen. Wy slaan reeds se-
dert langen tyd de houding van M. Daens
gade en we zien zeer klaar waar hy naar-
toe helt.
g Vroeger was M. Daens haantje vooruit
om 't ministerie en de behouders aan te
zyde en maakte de stemming mogelyk.
Ik deed opmerken dat .het woord
verraad wel wat erg was.
g Maar, wedervoer myn tegenspreker,
waarom protesteert hy dan niet als de ka-
tholieke a XX' Siècle in verschillende
naeenvolgende artikelen spreekt van zyne
orerloopery en opentlyk schrijft dat de
«temmen van de christene demokraten by
deze der katholieken moeten gerekend
worden f
En als men overdenkt dat gedurende
14 jaren de oppositie die familie op alle
x> mogelyke wyzen ondersteund en geholpen
heeft.
g Zonder de oppositie nooit was pastoor
Daens of nooit was Pieter Daens gekozen
g De behouders hadden ze van honger rer-
nietigd en ze zouden als honden voor de
voeten der behouders hebben moeten
kruipen.
g En nu wat doet M. Daens P Al wie hem
geholpen heeft en dienst bewezen, levert
hy aan hun vyanden en u zelve, christe-
ne demokraten, die zooveel voor Daens en
door de Daensen van de behouders geleden
hebt, wil hy gebruiken tot redding der
behouders zelve Is 't niet smeerig, is
't niet schandelyk. (1).
Ziedaar beknopt 't geen mijn anti
klerikale vriend verklaarde. Nu ons
gedacht
't En valt niet te loochenen de
houding van M. Daens is veel, zeer
veel veranderd. Doch is het daarom
verraad M. Daens wordt tegenwoor
dig veel gevleid en gestreeld door de
katholieken, uitgenoodigd op kasteelen,
enz.
Een demokraat mag niet veel in aan
raking komen met rijken en grooten
dezer wereld.
Vooral als een demokraat van ge
ringe afkomst en kleinen oorsprong het
waagt veel in betrekking te komen met
de rijken der wereld wordt hij bijkans
altijd in de strikken der vijanden der
demokratie gevangen, 't Zicht van al
die pracht die hij vroeger nooit zag, de
bevallige manieren, 't vleien en stree-
len van hooger en beschaafdere perso
nen verstompen weldra den demokra-
tischen ijver. Een echte demokraat
moet zich afgezonderd houden van de
rijke behouders om de volle kracht van
zijn werking te behouden.
Nu M. Daens heeft zich te veel ge
waagd bij de behouders en is misschien
wel reeds in hun netten gevangen. In
alle geval zijn houding sedert een jaar
is voor eiken demokraat eene groote
teleurstelling en een reden voor vrees.
De triestigen toer, ons door priester
Daens gespeeld voor zijn dood, ligt
nog te frisch in ieders geheugen.
M. Daens zegt nog wel dat hij tot
eene vrije afzonderlijke partij behoort
en dit moet hij natuurlijk, uit taktiek
blijven zeggen doch zijne houding is
niet in overeenstemming met zijn woor
den. Altijd en overal, doch te Aalst
meer dan elders hebben de demokraten
zich aangesteld als vijandig aan 't mi
nisterie.
De oude katholieke bewaarders zijn
de eenige hinderpaal tot de verwezent-
lijking van algemeen stemrecht, E. V.
voor gemeente en provincie, pensioe
nen enz. De katholieke behouders zijn
de ware vijanden van al wat demo
kraat is. Daarom hebben al de christen
demokraten en de Heeren Daens meer
dan wie ook, deze ja dikwijls zelfs te
brutaal, zich tegen alle behoudsgezin
de ministeries verklaard. Dus de chris
tene demokraten zijn eene radikaal
autiministerieëele partij en haar geko
zene moet handelen als een antiminis-
tirieel.
t Is onbetwistbaar dat M Daens op
dit gebied sedert een jaar de verwach-
tingrn van de christen demokraten to
taal heeft te leur gesteld en tot groot
genoegen onzer vijanden en onzer na
volgers, tot groot genoegen van de
grootste vijanden van ons volk van
deze die zooveel honderde demokraten
gebroodroofd hebben van deze die
ons volk zoo haten en verachten dat
zij ons zelfs onze Hoogeschool wei
geren uit vrees dat er wat licht in den
geest van 't Vlaamsche volk mocht
stralen. Doch wij hopen dat alles nog
op zijn effen zal komen en laat ons
den uitslag der partijvergadering van
11 Juni afwachten.
H. Plancquaert.
(1) 't Is 't lot ran al wie een Daeni helpt en
ondersteunt, van er van gefopt te worden. Dit
ia niet zeer christelijk maar t is echt Daensch,
II. Plancquaert.
In 1884 waren er in het lager onder
wijs 1,426 kloosterlingen.
In 1905 was het getal kloosterlingen
in de lagere scholen geklommen tot
6.039.
Sedert dien is het getal nog aan
zienlijk aangegroeid.
Onder die duizenden kloosterlingen,
die aldus de plaatsen innemen van
zonen en dochters van kleine burgers
en werklieden zijn er honderden vreem
delingen en zijn een groot getal nog
ongediplomeerd.
Welnu de Schoolhaat-wet heeft voor
doel alle offïcieele scholen te doen ver
dwijnen.
Die wet heeft voor doel al de we
reldlijke onderwijzers en onderwijze
ressen in weinige jaren te vervangen,
door sti^ en neringbedervende kloos
terlingen.
Wie dat niet wil, is radikaal tegen
de wet en tegen 't ministerie. Geen
amendement kan den geest dier hate
lijke wet veranderen.
g Weg niet het onzydig ondenvys Alleen
het katholiek en godsdienstig onderwys,
vooral wanneer het gegeven wordt door
die edelmoedige wezens die vrijwillig aan
de genoegens van het huwelnk verzaken
o om werken van liefdadigheid te plegen,
kan ons voldoening geven.
Zoo sprak, in de Kamer, volksvertegen
woordiger Daens, na dat hij de gastvryheid
genoten had by M. Schollaert.
Wat lezen wy in de welingelichte bladen
Dat de policie van Brussel, op bevel van
den klerikalen procureur des Konings, te
Hasselt, een professor heeft aangehouden,
van een geestelijk onderwijsgesticht uit Lim
burgs hoofdstad, omdat het heilig person-
naadje beschuldigd wordt vier en dertig
zyner leerlingen te hebben bezoedeld, en dat
sinds een jaar reeds 1
Die zelfde bladen herinneren, dat, verle
den jaar den 30 Juli, de rechtbank van Has
selt een liefdebroerke, die onderwys gaf in
de katholieke kloosterschool van Tessender-
loo en aldaar ook kinderen zedelyk had ver-
prost, tot twee jaren gevang en vyf jaren
berooving zyner burgerlijke rechten heeft
veroordeeld 1
Op uwe gezondheid, Al. Petrus
In de kerk der paters-redemptoristen
te Luik, rue Hors-Chdteau hield een
pater gedurende het lof der maand
van Maria alle maandagen een ser
moen over de vrijmetselarij.
Ge kunt denken dat er daar vreese-
lijk gedonderd werd op den beiaard
van geuzen, liberalen, Iramassons en
ander geuzengebroed, door satan op
de wereld gezonden om onzen lieven
Heer den duivel aan te doen.
De kwezels en kwezelaars bibberden
van afschuw en angst als de pater hun
al de schelmstukken vertelde door de
Iramassons bedreven. Hun verbond met
Lucifer, hunne bijeenkomsten, in een
woord al wat de op-flesschen-trekker
Leo Taxil, over Diana Vaugan aan de
godvruchtige gemeente wijs maakte.
Na ieder sermoen, daagde hij geuzen
en framassons uit hem tegen te spre
ken en te bewijzen dat hij ongelijk
had. Dat gebeurde zoo verscheidene
malen.
Maar toen den voorlaatsten maan
dag der maand Mei, de goede pater
weer een deuntje had afgelapt en uit
dagend vroeg of er een framasson was
die het tegendeel zou bewijzen, stond
de advokaat Noirlalize, liberaal ge
meenteraadslid recht, plaatste zich op
een stoel en nam het woord.
Gedurende twintig minuten, toonde
hij aan, hoe dwaas de vertelsels waren
van den pater hoe onredelijk de pries
ter te werk ging, door woorden van
wrok te verkondigen in plaats van
broederlijkheid en naastenliefde.
Ware de bliksem in de kerk gevallen
het uitwerksel had niet verbazender
kunnen zijn. Al de aanwezigen waren
als van de hand Gods geslagen en luis
terden, naar de klare, duidelijke aan
spraak van M. Noirfalize zelts de
pater stond op zijn predikstoel geheel
verbauwereerd als had hij een panne
ken gebroken.
Toen de liberale advokaat na een
Iaatsten oproep te hebben gedaan tot
algemeene verdraagzaamheid en men-
schenlielde zweeg, werd hij door een
groot deel der aanwezigen toegejuicht.
Maar de pater zei, dat het laat was
om op de rede van den spreker nog te
antwoorden en daalde van den predik
stoel.
Weldra echter waren de aanhoor
ders in twee kampen verdeeld de
aanhangers en tegenstrevers van den
heer Noirfalize. De fanatieken wilden
hem met geweld buiten drijven, de
anderen hem verdedigen, 't Was in de
kerk volle geharrewar,
Den Iaatsten maandag, was Noirfa
lize weer in de kerk en vroeg weer het
