Groote Meeting
Zondag 30 Juli 1911
Prijs 5 centiemen het nummer
Zesde Jaargang Nummer 31
Belangrijk Bericht.
Allen naar de
Liberale Werkmanskriug
Algemeen Stemrecht
de Schoolhaal-wet.
Lustige Samenspraak.
Voor God en Vorst.
Ze vragen een mirakel
De Belooging van 15 Oogst
VOLKSGAZET
LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 fr. yoor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen j „rrtalr^l
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 Irank de regel.
AALST, 2» JULI RUL
Alle eerst Zaterdagen der maand van 10
tot 11 1/2 uren 'smorgends, houdt onze acht
bare Volksvertegenwoordiger M. Jules
RENS zitting, in 't lokaal der Liberale
Associatie, «Graaf Egtnont, Groote Markt.
Aalst.
in dc zaal CONCORDIA»
Heden Zaterdag 29 Juli 1911»
om 8 uren avonds.
DAGORDE
Protest tegen het School wet voorstel-
Schollaert.
Algemeen Stemrecht.
Betooging van 15 Oogst te Brussel.
SPREKERS
De heer volksvertegenwoordiger Rent
en de socialistische redenaar ^Mijnheer
DeSwarte, advokaat, te Brussel zullen
er het woord voeren.
Wy doen een dringenden oproep aan al
onze liberale vrienden, burgers en werklie
den opdat ze die Meeting zouden by wonen.
AALST.
Algemeene Verplichte Vergadering heden
Zondag 30 Juli 1911, te 3 1/2 uur stipt
namiddag, op boet van 25icentiemen, ten
Lokale Concordia Schoolstraat,
Orde van den dag
1. Verslag der laatste Alg. Vergadering
2. Balloteering van nieuwe leden
3. Verschillige Mededeelingen.
4. Groote Betooging op 15 Oogst te
Brussel tegen het Schoolwet sontwerp
Schollaert en voor het bekomen van Alge
meen Stemrecht. Deelneming.
VOOR
TEGEN
Liberale Vrienden, Werklieden,
Burgers
Het is onze plicht in massa deel te
nemen aan deHbetooging van 15 Oogst,
te Brussel.
Waarom
Omdat alle liberalen de gelijkheid
willen en de rechtvaardigheid in de
kiezinger. omdat alle liberalen de
verdwijning willen van het bedriegers
stelsel, dat te lang reeds ons land en
ons volk heelt overgeleverd aan de
verachtelijke opperheerschappij der
klerikalen.
Omdat alle liberalen den val be
trachten eener regeering, die onze
natie tot oneer strekt, onze scholen
verwoest, de millioenen verkwist, de
gewetensvrijheid vertrapt, de kloos
ters verrijkt, alle klerikale instellingen
bevoordeeligt en voor de demokraten
niets anders over heelt dan fafadewet-
ten.
Waarom nog
Omdat de klerikale regeering, de
Schollaert-wet wil doordrijven, waar
door in korten tijd de laatste goede
scholen in Vlaanderen zouden verdwij
nen om plaats te maken voor broer-
kens- en nonnenscholen
Omdat door die wet de smachtrijke
kloosters, die den ondergang zijn van
boer, neringdoener en werkman, jaar
lijks nog 20 millioen uit de Staatskas
zouden opscharrelen, terwijl het onder
wij» immer slechter wordt.
Liberale Vrienden,
Den 15 Oogst, allen naar Brussel
met het dubbel doel, dat alle demo
kraten dien naam waardig betrachten
Algemeen Stemrecht Evenredige
Vertegenwoordiging, rechtvaardigheid
en gelijkheid.
Terugtrekking der Schollaert-wet,
Leve de leerplicht en goede scholen in
alle gemeenten.
Leve de demokratie
weg met de klerikale wanregeering
tusschen den Z. E. H. PA EPELINCKX.
pastoor te Kalotteghem en boer SLIM
MELINGHS, eenvoudig landbouwer.
Het is tegen den avond. De boerenmen-
schen komen uit het veld terug naar het
dorp. De Z. E. 11. Paepelinckx gebaart dat
h(j zynen brevier leest, maar kykt er slinks
ov«r heen om te zien of alleman zyne Excel
lentie naar behooren salueert. Hy ziet op
eenige stappen afstand» boer Slimmelinghs,
van wien kwade tongen zeggen dat hij libe
rale gazetten durft lezen. De Z. E. H, Pae
pelinckx zou den boer wel eens willen pol
sen. Dichtbij gekomen zegt hy met honig
zoete stem
'n Avond., pachter Slimmelinghs
'n Avond, Manheer de Pastoor
't Is goed weer voor de beeten, ho
pachter
Ja zeker, Mynheer de Pastoor. A pro
pos, ik moet u toch eens iets vragen, dat ik
maar niet kan grondeerenI» het waar dat
er in de katholieke scholen zooveel meester*
en maseurken8 zijn zonder diploma of be-
wys van bekwaamheid, en dat al de mees
ters en onderwyzerssen van de gemeente
scholen gediplomeerd zijn. Want enfin, een
diploma dat geeft toch een zekerheid en een
zekere confiëntie aan de menschen. De hoef
smid en de vroedvrouw, die zetten het ook
wel op hun deur
Ta, ta, pachter. Een diploma, dat is
maar een stuk papier. Wat bewyst dat f De
broerkens en de maseurken» zonder diploma
zyn ten minste even slim als de andere.
C'est ga. Mynheer de Pastoor, 't is goed
dat ge 't mii zegt, want dat wist ik niet.
Maar ik wilde u nog iets vragen, Mynheer
de Pastoor.
Wat blieft er u, pachter
Wel, myn oudste zoon is 28 jaar oud
hy heeft 2 kinderen en hy heeft een goede
geleerdheid, want hy is 6 jaar by den mees
ter op school geweest en 3 jaar in de Ecole
Moyenne te Aalst. En h(j heeft maar
1 stem. En de kapelaan die 2 jaar jonger is,
en geen kinderen heeft, meen ik, die heeft
er 3. Hoe legt gij dat uit, Mijnheer de
Pastoor
Wel, dat is heel simpel, pachter, M.
de Kapelaan heeft een diploma van de La-
tynsche school, en hy heeft studiën gedaan.
Ge zult nu toch geen ODgediplomeerden
stommerik gaan vergelyken met iemand
die een diploma heeft 1!
Maar, Mynheer de Pastoor, astreen
zeidt gy dat een diploma niets bewyst.
Och pachter, dat is allemaal navenant.
De wet is de wet. 'n Avond pachter, 'ne
geruste
O, gebenedyde Kieswet, gefabrikeerd
door de kalotten, geen oog heeft gezien en
geen oor heeft gehoord al de bedriegeryen
en de fopperyen die gy voorbereid hebt aan
degenen die moeten gaan kiezen 1
Leve het Algemeen Stemrecht 1 Eén man,
ëén stem 1
Een paar dagen na het bezoek van
koning Albert en koningin Elisabeth
te Charleroi was ik in die stad. De
burgemeester had een proclamatie
doen aanplakken om de bevolking te
danken voor de gulle geestdriftige ont
vangst welke de vorsten te beurt was
gevallen, en voor de blijken van gene -
genheid welke zij onze vorsten had
gegeven.
En mijn vriend een inboorling van
Charleroi, vertelde mij alles van de
ontvangst van het vorstenpaar de
geestdrift, zei hij, was algemeen,
burgers en werklieden, liberalen en
socialisten wedijverden om het meest
om den koning te bewijzen dat, zoo
lang hij de trouwe naïever blijft der
grondwet, hij rekenen mag op de ge
trouwheid van gansch zijn volk.
Waarom niet
De regeeringsvorm bepaalt immers
den graad van demokratie niet bij een
volk republiek is zoomin het even-
woord van demokratie als koningrijk
het evenwoord zou wezen van reactie.
Het zijn de instellingen, de wetten,
het volk zelve welke de democratie
uitmaken er zijn immers reaction-
naire republiken gelijk er demokra-
tische koninkrijken zijn. Er zijn voor
zitters voor republieken welke zich
hatelijk maken bij het volk, er zijn
koningen welke de liefde van gansch
een volk weten te verwerven.
Na het bezoek van ons vorstenpaar
schreef het Journal de Charleroi,
socialistisch dagblad het volgende
Het is hier de gelegenheid de verdwy-
»ningvandie oudeawaling te bestatigen,
»als zou socialisme en grondwettig koning-
dom onvereenigbaar zyn.
De personen die belang hebben te belet-
o ten dat de socialistische party aan het ge-
zag komt, hebben beproefd te doen geloo
ft ven dat een koning nooit de socialisten aan
«de regeering kan roepen, vervolgens dat
de socialisten nooit het ministerschap kun-
nen aanvaarden ondereen koningschap.
En het socilistisch blad bewijst ver
der dat de socialistische partij zooals
ze thans is ingericht vrede Kan hebben
met het koningdom, en hare manda
tarissen dan ook ook als ministers van
den koning zouden kunnen optreden.
En in Vooruit het socialistisch or
gaan van Gent kon men den 14 Juli
het volgende lezen
Welnu, wij aarzelen niet het te ver-
klaren dat de Republiek juist onzen
slaap niet stoort en dat wy van de mare
niet nereden worden om harent wille.
De Republiek op zich zelve, zegt nie-
mendalle. Een bewys daarvan is dat de be-
staande republieken weinig van aard zyn
«ora onzen geestdrift te prikkelen.
Het kapitalisme zwaait er den scepter
zoo brutaal, zoo niet nog brutaler dan in
«België, dus met al de treurig sociale ge-
volgen die er aan verbonden zyn voor de
werkende klasse.
Als de republiek nu voor ons niets an-
ders zou wezen dan een ander etiket op
de flesch, waarvan de inhoud dezelfde is,
dan hebben wü weinig belang en volstrekt
geen haast by die verandering.
Indien koning Albert de achting,
de sympathie heeft verworven van al
degenen, die eenige waarde hechten
aan de Belgische grondwet, zelfs van
degenen die den voorkeur geven aan
den republikeinschen regeeringsvorm,
indien koning Albert en zijn gemalien
zoo populair zijn geworden bij al de
Belgen met oprecht gemoed is dat
niet het geval met de fanatieke kleri
kalen, die hem verafschuwen.
Koning Albert heeft getoond dat hij
liberalen en socialisten zoowel waar
deert als burgers van het vaderland,
als katholieken en klerikalen en dat is
te veel. Voor de klerikalen moet de
koning slechts het werktuig zijn hun
ner partij, de uitvoerder van hunne
bevelen, de goedkeurder van al de
onrechtvaardigheden waaruit hun par
tij voordeel trekt.
Zoodra hij ophoudt dat te zijn
wordt hij over boord geworpen, het
onderschrift der klerikale gazetten
Voor God en Vorst heeft immers geene
andere beteekenis dan hetgene er on
derverstaan wordtzoolang den vorst
onze dienaar wil blijven.
Dat hebben vele vorsten in den loop
den tijden ondervonden, en onder an
dere de stichter van het Hollandsche
Vorstenhuis Willem de Zwijger, prins
van Oranje, die in 1584 door Balthasar
Geeraard werd vermoord, nadat deze
op voorhand de absolutie had gekregen
voor zijne misdaad, en zijne familie
adelbrieven ontving van den paus als
belooning voor hetverfoeielijk schelm
stuk.
Nu 327 jaren na die moord, wordt
de populaire koningin Wilhelmina te
Brussel geestdriftig toejejuicht, te za-
men met onzen koning. De Belgen
vergeten niet, dat Willem van Oranje
op bevel der klerikale macht vermoord
werd omdat hij de verdediger was
onzer vrijheden, de vijand der inkwi-
sitie, de toevlucht van het verdrukte
volk.
Daarom gebruiken de klerikalen nu
ook hunne laagste organen om koning
Albert op gemeene wijze aan te vallen.
We kunnen ze niet alle aanhalen,
maar schier geen enkel klerikaal week
blad verwaarloost eene gelegenheid
om de vorsten hatelijk te maken
Wy knippen letterlyk uit het St-Niko-
laasch katholiek blad Het Land van
Waas nummer van 10 Juli 1911.
Het Bloemeken van de Koningin
kwijnt. Het schynt dat ten teeken van
protestatie tegenover de houding van
den Koning in zake van de schoolwet
vele katholieken weigeren
liet bloemeken van de Konin*
»gln te koopen ofte verknopen,
«datzelfs heele zendingen edelweisen naar
het algemeen comiteit zjjn teruggekeerd.
Wy zeggen ronduit, dat indien deze
protestaties mochten op waren grond ge-
steund zy, wjj er ten volle deel In
nemen. 0
Ziedaar de klerikale hatelijkheid.
Verleden zondag zag men te St. Ni
klaas klerikale belhamels, de [konin-
ginnebloempjes van de borst trekken
van kinderen en vrouwen, van allen
die ze konden overmannen. Pastoors
hebben de koninginnebloempjes welke
naar hunne gemeente war.en gestuurd
terug doen zenden zonder dat er eene
mocht verkocht worden.
Ziedaar het loyalism der klerikale
partij en van hare meesters.
Maar hunne razernij deert noch ons
noch den koning, een Balthazar Gee
raard wenschen ze misschien nog,
maar die is in ons land in onzen mo
dernen tijd niet meer denkbaar.
't Is in de klerikale rangen dat men
thans de revolutionairen en anarchis
ten aantreft, maar we weten dat het
bij razen en schuimbekken zal blijven.
Al wie rechtzinnig is, zal zulke prak
tijken schandvlekken en met meer
moed en volharding de toekomst te
gemoet gaan.
Wie van U, vrienden lezers, ként het
paapschgezind en anti-vrymetselaars week-
bladjes de Voix de Marie (De stem van
Maria) van Saintes (Frankryk)
Weinige misschien Wellicht geen® 1
Welnu 't is waarlyk spytig 't hoeft ge
zegd te worden.
Dit, met de bisschoppelijke goedkeuring
vereerd bladje telt immers onder zyne ver-
nufte reporters een belgische korrespondent
die, wellicht om zich te onderscheiden van
zyne confraters, alles, rechtuit, soms ook
wel eens stoutweg, schryft zooals 't hem op
't harte drukt zonder nuttelooze omme-
wegen, zonder verdoken zinspelingen.
Zijn laatste belgische brief die, 't zy hier
tusschen haakjes gezegd, zeer belangryk en
beteekenisvol is, werd door de volgende
nota der redaktie ingeleid (ik vertaal)
Onze lieve lezers herinneren zich, als
ware 't van gisteren, de pynlyke indruk
die het Belgische vorstenpaar op ons
maakte, tydens hun bezoek te Parijs van
14 Juli.
't Geene volgt bewyst, eens te meer, dat
zulks niet zonder reden was en dat hun
gedrag, tegenover ons katholieken laak-
baar was en blyft.
En de Voix de Marie slingert koning
Aelbrecht gewetensvol en met haat de vol
gende strenge en tevens harde bewoordin
gen naar 't hoofd
Ons klein Belgeland is thans de eenigste
natie die bestuurd wordt door eene meer-
derheid katholieke van hart en ziel.
Immers, wat heeft ze niet al gedaan ge-
durende haar 27 jarig onafgebroken be-
staan f
Maar helaas l De laatste gebeurtenis-
sen, die zonder twyfel de oorzaak zullen
zyn en de grondslag zullen werpen van
't volksonderwijs, deze gebeurtenissen die
zoo bedriegelyk zyn geweest voor onze
kristene verwachtingen in zake school-
wet, hebben by vele rechtschapene katho-
lieken de laatste hoop op redding wegge-
nomen.
Ver van ons nu 't zoete gedacht in de
paleizen van Brussel een katholieke
Koning aan te treffen
't Droeve noodlot doet sinds eenigen
tijd, voor ons, onmeêdoogend 't een onge-
luk op 't ander volgen I
Voortaan weet iedereen en zal iedereen
kennen wat tot hiertoe zy die op de hoogte
waren van 't geen aan 't Hof voorviel
alleen wisten of verdachten.
Overigens was de ontvangst van den
Duitschen Keizer niet beteekenisvol
Alleen de liberale hoofdmannen zyn
hem voorgesteld geweest.
Niets voor onze katholieke leiders
Geene betrekkingen tusschen kardinaal
en vorstenpaar.
Zyne Eminencie wierd niet eens, tydens
de ziekte der Koningin, in 't Paleis toege-
laten I
Kortom, volgens schrijver, is 't al libe
raal wat men in 't paleis hoort en ziet en
inademt. De aanstaande kiezingen zullen
verschrikkelijk zyn.
Ze beginnen lont te gerieken, waarlyk,
de korrespondent van de Voix de Marie
vervolgt
De algemeene verkiezingen gesteund en
geregeld volgens de tienjarige volksop-
telling zullen, naar alle waarschijnlyk-
heid in 't begin van 't naaste jaar, plaats
hebben.
Welnu van nu af aan bekennen de
stoutmoedigste en meest optimiste onzer
leiders dat 't gevaar niet klein zal zyn «n
dat de godsdienst zich zeer bedreigd ge-
voelt.
Deneêrlaag is byna onvermydelyk I...
De zwakheid of de valschheid van den
Koning zal ons duur te staan komen zich
overgeven aan 't schuim van 't volk is
immers gevaarlijk voor de veiligheid.
Onlangs, zoo vertelde me een pastoor,
zei de kloekmoedige oud-minister Schol-
laert tot zyn Eminence Kardinaal Mer-
cier: Er moet iets bovennatuurlijks voor-
vallen of we zullen niet lang meer 't be
ft stuur van 't land in handen hebben.
Deze voorspelling heeft me zooveel te
meer ter neergeslagen daar ze van een
man komt die meer dan iemand doordron-
gen is van ondervinding en kristelyke
overtuiging.
God geve dat er weldra eene zienlijke
en vaste tusschenkomst optrede 't Is
hoogtyd dat Hy zich openbare!...
Een mirakel dus of ze zyn om zeep
God wordt reeds gedagvaard om zich te ver
openbaren en neer te dalen in 't kieska-
mertje Daar zal hy de hoofden zyner
party, in 't algemeen, en 't vernuft van den
belgischen korrespondent van de Voix de
Marie in 't bezonder kunnen bewonderen.
Als hij bjj 't aanschouwen dezer lichten
maar zelf niet liberaal wordt
1. De betooging van 15 Oogst is ge
richt tegen het klerikaalgoevernement.
2. De betooging van 15 Oogst is ge
richt tegen de slechte schoolwet van
Schollaert.
3. De betooging van 15 Oogst is ge
richt tegen kiesbedrog. De betoogers
willen Zuiver Algemeen Stemrecht
een man een stem, gelijkheid en recht
vaardigheid.
Mijnheer Pieter Daens, volksverte
genwoordiger van Aalst gekozen, door
kiezers welke voor het grootste deel
in hun hart antiklerikalen zijn wil
geen deel nemen aan de betooging van
'5 Oogst, en durft zeggen
Geen enkel ware partijgenoot, den
naam van Demokraatden naam van
Christen waardig \al deel nemen aan
de betooging te Brussel Land van
Aelst, 9 Juli 1911).
Welke reden geeft hij op
Wij willen, zegt hij, wel betoogen
voor algemeen stemrecht maar niet
tegen de schoolwet van Schollaert, dit
zou strijdig zijn met onze princiepen
en met onze overtuiging.
Deze reden is maar een voorwendsel,
dat hij heeft uitgevonden, om zijne
onthouding te verrechtvaardigen, een
voorwendsel om zijne ware partijge-
nooten te kunnen aanzetten aan de be
tooging geen deel te nemen, welke be-
zonderlijk is gericht tegen het klerikaal
goevernement, dat nu in de slechtste
omstandigheden door Pieter Daens
wordt gesteund en geholpen.
Waarom zouden de Christen demo
kraten niet protesteeren tegen de
schandige schoolwet van Schollaert
Zie het verslag van 't Congres den
7 Mei te Aalst gehouden, verslag dat
algemeen werd aangenomen, als we
Pieter Daens zelve moge gelooven
Alle schikkingen der wet werden slecht
of onvoldoende geheeten en afgekeurd
De schoolbon, slecht
De leerplicht, niet duidelijk genoeg
De voorgestelde maatregelen, pon
der bekrachtiging l
De jaarwedde van het personeel,
gansch ontoereikend en verkeerd
In een woord hadde Pieter Daens
een ontwerp neergelegd volgens het
Congres van 7 Mei, (waar priester
Fonteyn een gemeenteschool eischte
voor elke gemeente)dat ontwerp
ware de tegenvoeter geweest van het
ontwerp Schollaertwaarvan geene
enkele bepaling door het Congres werd
goedgekeurd.
En nu verbiedt Pieter Daens, de
Christen demokraten deel te nemen
aan de betooging van 15 Oogst omdat
er geprotesteerd wordt tegen eene
schoolwet, welke al zijne aanhangers
eenparig slecht hebben gevonden en
welke door een der koapst-geschreven
gazetten der christen demokraten, De
Vrije Klok het schijnheiligste ontwerp
werd genoemd dat ooit in de Kamer
werd neergelegd
Neen, neen, er is geen ernstig man,
die zulke dwaze uitvluchten voor gang
bare munt zal aannemen en niet zeg
gen zal daar schuilt wat meer achter
dan Pieter Daens rechtuit bekennen
wil en wie sedert eenigen tijd de gan
gen volgt van dien zonderlingen wip
pers-vertegenwoordiger zal geene
moeite hebben uit zijn trispalul van
gekrabbel en gebrabbel op te maken
1. Dat Pieter Daens, de slechte
schoolwet van Schollaert puik en recht
vaardig vindt, gelijk hij het van den
beginne zegde
2. Dat Pieter Daens den val niet be
geert van de dompersregeering van
welke er nochtans voor ons volk niets
te bekomen is noch lotsverbetering,
noch algemeen stemrecht, noch leer
plicht, noch pensioen
3. Dat Pieter Daens, de bondgenoot
is geworden der klerikalen, met hen
heult, met hen stemt, en geheel tot
hen weerkeert.
Daarom wil hij niet meedoen aan dc
betooging van 15 Oogst.
Maar Gij, demokraten, volgt zijq
