In jWemopiam.
Zondag 27 Augusta 1M1
Prijs 3 centiemen het nummer
Zesde Jaargang Nummer 5a
Belangrijk Bericht.
Vaandelinhuldiging'.
Be Gemeentekiezingen
in October 1911.
Groote Laatste Mislukte
Wal kwamen ze hier doen.
De manifestatie Schollaert.
fiwp*-- ii.———taw
DE VOLKSGAZET
LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen «ggj. J| „r dckr^l
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel.
AALST, 2G AUOUSTI 19ii.
Verleden Woensdag overleed te Aalst
de heer Eauel FRANCKX, in den
ouderdom van 67 jaren, ten gevolge
eener langdurige en smartelijke ziekte.
Met stoischen moed heeft hij tot ge-
heele uitputting zijner krachten de
onverbiddelijks te der kwalen weer
stand geboden.
De liberale partij verliest in den heer
Emiel FRANC KX een harer ver
kleefdste aanhangers hij was Eere-
Voorzitter van de Aalstersche Afdee-
ling van het Willemsfonds en veel ja
ren lid van 't Algemeen Bestuur te
Gent, gewezen Voorzitter en Bestuur
lid van «Voor Taal en Vrijheid de
eerste Voorzitter en stichter van den
Liberalen Werkmanskring, lid van
Liberale Associatieen van andere Maat
schappijen.
Zaterdag morgend had de teraarde
bestelling plaats. Prachtige kronen
werden op zijn graf neergelegd, ver
scheidene lijkreden werden uitgespro
ken. We zullen den tekst ervan in ons
volgend nummer mededeelen.
We bieden de achtbare, in rouwge-
dompelde familie Franckx onze op
rechte deelneming in de droefheid
welke haar treft.
De Volksgazet.
Alle eerst Zaterdagen der maand van 10
tot 111/2 uren 'smorgends, houdt onze acht
bare Volksvertegenwoordiger M. Jules
RENS zitting, in 't lokaal der Liberale
Associatie, Graaf Egmont, Groote Markt,
Aalst.
Het bestuur van de erkende Maat
schappij Eerbied en Recht voor Al
len heeft het volgende briefje gezon
den aan de Voorzitters en Besturen
der Liberale Kringen en Maatschap
pijen der stad Aalst, en verzoekt ons
het te willen opnemen
Aalst, 24 Oogst 1911.
Mijnheer de Voorzitter
Op Zondag 1 Oktober eerstkomende
zal de Maatschappij van Onderlingen
Bijstand Eerbied en Recht voor
Allen hare vlag inhuldigen geschon
ken door haren achtbaren Eere-Voor-
zitter M. Gustaaf Leveau, Algemeenen
Voorzitter van den Liberalen Werk
manskring, waarvan onze Onderlinge
Bijstand eene afdeeling is.
Wij zijn zoo vrij U te verzoeken
voor dien dag, 1 Oktober, geene an
dere feestelijkheid in te richten en
hopen dat ons verzoek zal ingewilligd
worden, daar wij overtuigd zijn, dat
al onze Liberale Vrienden van Aalst,
de inhuldiging ODzer vlag zullen wen-
schen bij te wonen, waartoe wij de eer
zullen hebben hen ten gepasten tijde
uit te noodigen.
Aanvaard, waarde Heer Voorzitter,
de uitdrukking onzer hoogachting.
Namens het Bestuur van den O. B.
De Voorzitter
Jean DE BRUEKER.
Nog enkele weken scheiden ons van
de eerstkomende Gemeentekiezingen.
Die kiezingen zullen dit jaar op al
gemeen gebied een bezonder groot
belang hebben, omdat de verwezenlij
king van het antiklerikaal kartel in de
groote steden van Belgie een harde les
zal zijn voor de klerikalen, die de
eenmaking der kieswetten zuiver
Algemeen Stemrecht en Evenredige
Vertegenwoordiging hardnekkig heb
ben verworpen.
Na Gent is ook te Brussel het anti
klerikaal kartel zoo goed als beslist en
die beslissing zal den doorslag geven,
voor hetgeen nog te doen blijft in de
andere antiklerikale steden en gemeen
ten.
In de gemeenteraden van ai de groo
te steden en de voornaamste steden
Van tweeden rang, die meest alle anti
klerikaal zijn, zullen de katholieken
hunne vertegenwoordiging in de ge
meenteraden verliezen.
Gij, klerikalen, wilt de Evenredige
Vertegenwoordiging niet in alle steden
en gemeenten P
Buiten buiten dan, gij zelve in de
voornaamste centrums der Belgische
natie.
Men kent het schandalig stelsel door
de klerikalen ingevoerd. We vatten
het hier nog eens samen.
Voor de Gemeente- en Provinciekie-
zingen zijn er kiezers met 1, met 2,
met 3 en zelfs met 4 stemmen.
De partij die den helft der stemmen
bekomt meer eenbekomt al de zetels.
Als geene partij den helft der stem
men bekomt worden de zetels verdeelt
onder de partijen, die het grootste
getal stemmen bekomen.
In de groote steden (dus in de anti
klerikale steden) nemen deel, aan de
toewijzing van de zetels, elke partij
welke het zesde deel der stemmen
heeft bekomen.
In de kleinere gemeenten (dus in de
Klerikale gemeentenmoet eenen lijst
(of partij) het derde van de stemmen
bekomen om recht te hebben op haar
deel in de toewijzing der zetels.
't Is te zeggen dat de klerikalen wel
vertegenwoordigd zijn in de gemeen
teraden van al de steden waar de anti
klerikalen verdeeld zijn in liberalen en
socialisten, en dat de antiklerikalen
niet vertegenwoordigd zÜn in al de
gemeenten waar de dompers meer dan
den helft der stemmen bekomen.
Door het kartel zullen de klerikalen
nu eene welverdiende les krijgen. En
in al de groote steden zal het antwoord
zijn Buiten buiten buiten
Waar is de Evenredige Vertegen
woordiging het noodigst
Natuurlijk in de kleine gemeenten,
waar de alleenheersching gewoonlijk
in handen is van eene koterie, eene
familie, en heel dikwijls van een en
kel persoon.
Ook in de steden en gemeenten van
meerderen raog, waar de uitoefening
der alleenheerschappij, de beste ele
menten zelfs van de katholieke partij,
van de openbare besturen verwijderd
houdt en het bestuur nog enkel de
uitvoerder is geworden van den wil
der vriendjes en kozijntjes.
In die gemeenten en steden worden
de gemeentezaken verwaarloosd de
algemeene belangen worden geslacht
offerd aan de belangen van gekende
personen en familien en van de wen-
schen der bevolking wordt geene re
kening meer gehouden.
Eerst oom en dan oomkens kinderen
is er de stelregel geworden van de
kaste, die de macht in handen heeft
Alleen ccne sterke vertegenwoordi
ging der minderheid, kan de geldver-
kwisting intoomen, de vriendjes-be-
voordeeliging kortwieken door de mis
bruiken ervan aan de lastenbetalers
bekend te maken.
Is het niet zoo gij allen lastenbe
talers der stad Aalst
Blijkt het niet uit de samenstelling
van de meerderheid van onzen ge
meenteraad en uit de laatste gebeurte
nissen van geldverspilling en bevoor
deeling, dat eene sterke minderheid in
onzen gemeenteraad noodzakelijk is
Welnu in de kiezing van October
eerstkomende zullen de ernstige kie
zers, zij die 't algemeen belang boven
alles stellen, zich die waarheid, herin
neren.
Patriarkale Klassieke
Stervensspeech
uitgesproken door den Heer
Staatsminister Karei WOESTE
op het Anti-Woestebanket
van de Vlaamsche
Katholieke Jonge Wachten
op Zondag, 20 Augustus 1911.
o
De Heer Désiré De Wolf, Voorzitter
van de Katholieke Jonge Wacht van
Aalst, heeft in een prachtige bommel
aanspraak de twee hartvrienden
Woeste en Van Cauwelaert voorge
steld.
De Heer Woeste antwoordt
Vredelievende Vereen igde
Broeders,
Ik dank UEd. uit ganseher harte, en
bijzonderlijk uw achtbaren voorzitter,
den heer Désiré lie Wolf, voor de
woorden van verkleefdheid, toegene
genheid, welke hij mij zoo even toege
stuurd heeft.
Ik heb wei niet veel van zijn sierlijk
Vlaamsch begrepen vergeeft me dit
ik heb het geluk met uw moedertaal te
leeren hantecren en ze te spreken met
dezelfde heerlijke woorden als de ach-
tens volle heer DeWolf. Het weinige,
dat ik er van verstaan heb, schijnt me
gezongen te zijn door een hemelsche
stem, begeleid door hemelsche akkoor
den, zooals ik indertijd hoorde op het
banket van de Jonge Garde, bij de rede
uitgesproken door den gevierden
woordvoerder Amant! D'Hondt. Met
zulke groote redenaars als Désiré en
Amand waarbij ik heel graag den
thans afwezigen Felix De Herdt zou
willen voegen kan de katholieke
partij hier te Aalst niet verloren gaan.
Lang leven tot heil van ons katho
liek volkdie drie wereldberoemde,
onuitputbare,wel bespraakte mannen
Désiré De Wolf is een knap man en
de Vlamingen van Aalst zijn plezie
rige lieden, en uw Vlaamsch is een
taal, die wonderen kan verrichten
zooals geen enkele taal het kan.
Ik, verstokte, groengrijsgeworden
Franskiljon, die steeds en overal met
innig genoegen uw heiligste taalrech
ten bevochten heb, moet thans de su
perioriteit van uw taal en uw geest en
uw karakter erkennen.
Immers, was het hier te Aalst niet,
dat achtereenvolgens dit jaar een kon-
gres gehouden werd voor mijn troetel
kind Romain (o combien Moyer-
soen en voor mijn wreedaardig kind
Louis de Bethune Vandaag mis
schien voor één dag, maar 't is reeds
veel zijn die beide kinderen ver
zoend over de eettafel. En de Wel-
Edelgestrenge Baron zal zeker thans
smaakvoller gegeten hebben dan op
zijn volksbanket (o zoo volksch waar
ik hem de eer aangedaan heb niet te
verschijnen.
Vroeger lag alles overhoop nu lig
gen we allen op éen hoop dat is uw
wonderwerk, De Wolf Désiré, jongen,
ge zijt een flinke kerel, en uw taal van
zoo even heeft.me aangenaam verrast
ge hebt in uw wenschen bijzonderlijk
twee mannen willen besluiten die
de eer, de kracht en de onvergankelijke
toekomst van onze partij verkondigen
den achtbaren en in den strijd vergrijs
den Staatsminister Woeste, en naast
hem den jeugdigen en veelbelovenden
Volksvertegenwoordiger Van Cauwe
laert.
Merci, hartelijk dank voor uw aan
eensluiting maar, 'k bid u, sluit ons
asjeblieft niet te dicht aaneen dat is
niet noodig, Désiré.
Maar, 't is toch een leuke inval van
U geweest hier als sprekers uit te noo
digen en toe te juichen Frans Van
Cauwelaert, vriend van Frans Schol-
laert, vriend van Helleputte en Louis
de Bethune, partijganger van den
schoolbon en de verplichte toelage aan
de vrije scholen en van de toekomstige
manifestatie te Leuven, en Karei
Woeste, vijand van Schollaert en de
anderen, vijand van den schoolbon
(Hoe Hoe aan verschillende tafels),
vijand van de verplichte toelage en
geen partijganger van de ontworpen
manifestatie (A bas Woeste Weg
met Woeste aan de 2e tafel links.
Leve SchollaertLeve Van Cauwe
laert aan verschillende tafels
Woeste stil aan De Wolf Désiré,
ge hebt wonderen verricht, Uw naam
zal geboekt blijven in onze geschiede
nis
Helaas Gij jongeren, onbesuisden,
wilt naar ouderen niet luisteren.
(Hoe Hoe
Men hoort den roep Plaats voor de
jongeren De ouderen achteruit (Ja
Ja Weg met Woeste aan de 2C tafel
links).
Ondankbaren Vroeger was er
één meester te Aalsttoen was het
Aalst aan Woeste En thans, omdat
Woeste de waarheid gesproken heeft,
schijnt het rijk van Woeste ten einde
te loopen. Heb ik niet altijd de Chris
telijke scholen gesteund, en ben ik het
niet, die de wet, de fijne wet van 1895
doorgedreven heb Slimmerikken,
vergenoegt u met die wet, die de wet
is van een doortrapten vos, en ons
land en onze scholen langzaam, maar
zoo zeker naar de totale klerikalisee-
ring leidt als 1 en 1 twee is. Men moet
de middelen zien te gebruiken, die van
pas komen, en met redelijkheid en
voorzichtigheid te werk gaan.
Heb ik u verleden jaar geen millioen
doen verkrijgen Eischt toch geen
vijf-en-twintig millioen in éénmaal.
(Ja wel Leve Schollaert
Die eisch gesteld door Schollaert,
verdedigd door u heeft de twee
oppositiepartijen samen tegenover ons
gesteld zij hebben het volk met zich
en we zijn niet machtig genoeg om
tegen hen te zegepralen.
O ze weten 't zoo goed Ze jubelen
reeds en ze hebben gelijk En ze
lachen om uw gemeene apachenstre-
ken, waarin ge u vuil vermaakt met
deuren en vensters van de anders
denkenden te beplakken met portret
ten van Schollaert en rondelletjes
Vrijheid van den Huisvader He
laas, ik, uw oude volksvertegenwoor
diger, weet reeds te spreken van uw
Vrijheid. (A bas Woeste Men trom
melt op de tellooren. Het getrommel
blijft duren).
Aan een der tafels :Les imbéciles
Les apaches Les saligauds Le vieux
renard L'autocrateVertin etc. etc.
Woeste tot De Wolf Proficiat,
Désiré Ge hebt wonderen verricht S
Ge dringt hier de portretten van
Schollaert op en doet ze koopen door
arme sukkelaars voor tien centiemen.
Nergens zie ik mijn portretstraks
komt men wellicht nog met het portret
van Pie Daens te voorschijn, den boe
zemvriend Van Schollaert, Helleputte,
Van Cauwelaert en de Bethune, van
Daens, den Ketter, den schismatiek.
(Hoe Hoe 1) die onze machtige katho
lieke partij verscheurd en vernietigd
heeft, enkel en alleen uit ambitie, uit
hoogmoed, uit zeeverachtigen praal.
(Er ontstaat rumoer, gelach en gemor
aan verschillende tafels Een stem
roeptLeve Pie, anderen; Hoe Hoe!
Toenemende ruzie
Woeste tot Désiré ik win ik
win
En intusschen verslapt het geloof
komt niet zeggen dat liberalen en so
cialisten goddeloozen zijn en ons ver
drukken. Hier binnen deze zaal wil ik
nog eens de waarheid spreken er zijn
veel katholieken, die zoo goddeloos
zijn als de meest goddeloozen dezen
morgen hoorde ik nog in mijn onmid
dellijke omgeving een krachtigen Vlaam-
schen vloek, en 't is overbekend dat ge
veel meer van sport houdt dan van
bidden en van christelijk werk te ver
richten. En nochtans hebben we twee
gaven om te overwinnen het ge
loof en de liefde. Ddt is voldoende.
Dat men me niet kome sprek' n van
Zelfvernieuwing der partij zooals Van
Cauwelaert het voor uitzet, die mij
durft tegen beweren en zeggen behou
den en verbeteren is niet voldoende.
Slechts geloof en liefde zullen ons
redden. Wapent u dus met geloof en
liefde, 't Is door de liefde dat gij de
harten zult veroveren. Vraagt het aan
mijn troetelkind Romain 't is al vuri
ge liefde, dié uit hem vloeit. Zei hij
het zelf niet op zijn Kongres aan de
jeugdige vrouwen en de dikke boerin
nen En wie de liefde van de vrouw
voor zich heeft, is gewonnen daar
door komt het dat Romain Moyersoen
nooit uit het zadel zal gelicht worden
door welken baron ook. (Verbroede
rend Hoe Hoe)
Ik ben te oud om liefde uit mij te
doen stroomen. Bij mij wordt de liefde
vervangen door het vurig geloof. Wie
een sterk oprecht geloof heeft zooals ik,
zal nooit overwonnen worden daar
door zal het nooit mogelijk zijn me te
doen verdwijnen, welke krachten ook
alle Edelgeborenen inspannen Geloof
en Liefde ineengestrengeld Romain,
vlieg in mijn armen Mijn hart trilt
reeds van genoegen Ze zullen ons
niet afwerken, kameraad. Geloof en
Liefde kunnen niet gedood worden.
Het kruis en een vurig hart zullen het
symbool zijn van de verkiezingen. Het
platform van den kiesstrijd moet zijn
Geloof en Liefde Anders niets Geen
schoolwet, geen sociale werken, niets
van dat alles Het Kruis en het Vlam
mend HartZiedaar de katholieke
partij. En om dat kruis lichter te dra
gen en om dat hart nog meer te doen
ontvlammen, stel ik voor den vollen
beker te ledigen. (Dubbelzinnige ova
tie voor en tegen).
Désiré tot Woeste Ze hebben
't geslikt aan ecnige tafels, en niet
geslikt aan de andere.
Woeste tot Désiré Ik kom er
goedkoop van af. De strijd zal hard
zijn. Defileeren de Jonge Wachten
vóór mij
Ja, maar allen met 't portret van
Schollaert op den hoed.
Les imbé....
Medegedeeld
Ja, dat vraag ik u Wat kwamen ze den
Zondag 20 Oogst naar Aalst doen
Wie
Hoe kunt ge dat vragen
De schapen,
De laten,
De stokslagers,
De kopstukken
Ik meen dat ze 't zei ven niet goed hebben
geweten. Was't om te congresseeren Of
was 'tomte manifesteeren.
Er is geen congres geweest.
En de processie van 's namiddags geleek
zooveel op een manifestatie als 't aanschijn
van M. Woeste aan dat van Cupido.
Neen ze wisten het niet.
De schapen wisten het niet, omdat ze niets
weten en altyd gaan waar de herder hen
leidt er waren vele herders, de herder die
hen bemint voorde wol en den wijn.
De laten wisten het niet, omdat ze altyd
opstappen, ten einde gezien te worden, ver
mits ze als beenhouwer, winkelier enz.
gaarne gezien worden, door de afgezanten
van kloosters, door de pastoors en katholieke
grootheeren, by welke ze leveren of wer
ken.
De stokslagers wisten het ook niet, want
hoe ze draaiden en. zwaaiden met hun stok
ken, van inden morgend reeds, geen ernstig
mensch heeft hun eenigeaandacht verleend.
Niet dat het aan hunne pogingen heeft ge
legen, maar de Aalstenaars hebben naar de
belhamels niet omgekeken.
Die soort van navolgers Christi hebben
maar koeragie, als ze een liberaal ontmoe
ten, die vreedzaam huiswaarts keert en zy
met twintig zijn om hem af te maken.
De kopstukken wisten 't ook niet. Want
ze woïrn hulde brengen aan Schollaert met
zyn Schoolhaatwet en 't is Woeste, die het
woord heeft genomen.
'tls Woeste die in niet onduidelijke ter
men aan die gasten heeft verklaard dat
zulke betooging niets beteekent, dat de
Schollaertwet toch niet deugt, dat een op
loopje gelijk hetgeen ze op touw hebben ge
zet, veeleer ontmoedigend is, na de groot-
sche manifestatie van Brussel.
Hij heeft, ondanks zyn redenaarskunst
duidelijk genoeg doen verstaan (en de an
dere aanwezige kopstukken zullen 't wel
begrepen hebben) dat de eensgezindheid on
der hen ever, groot is als vroeger maar dat
ze hein Woeste, ondanks al liet geblaf der
klerikale keffers van 't, Arrondissement
Aalst niet durven terzijde zetten.
En do aanwezige schapen en herders,
laten en stokslagers, kopstukken en colle
ga's van Woeste hebben toegejuicht eu ge
roepen Leve Schollaert II
M.Woeste is ton vier ure vertrokken h\j
is schier alleen naar de statie gegaan, zoo hy
niet geheel is overboord is geworpen is 't ze
ker dat zyn prestige uit is. De tijd van den
1 riontfboog Aalst aan Woeste, die tyd is
lang voorbij.
'1 Was geen congres.
't Was geene manifestatie
't Was een droeve parade, zonder eenige
beteeken is.
En dat alles is geëindigd met eene open
bare cinematografische voorstelling, die
veel volk naar de markt lokte, veel volk van
Aalst van alle partyen, viermaal meer volk
dan er deelnam aan geheel de stokprocessie
van 's namiddags.
En in die massa volk liepen de stokslagers
verloren, zy hebben hunne liefhebberij niet
kunnen uitoefenen en zelfs geen eenzaam te
rugkeerenden liberaal half dood kunnen
slaan I
Ziedaar toch iets bewezen Het bedryf
van klerikalen stokslager biedt in Aalst
geene aangenaamheid ineeraan. Amen.
O—
Die lest laclit, licst lacht
zegt 't spreekwoord
Welnu, we geloven dat het ditmaal onze
beurt zal zijn om best te lachen.
Onze betooging van Dynsdag 15 Oogst
die, 't. is nu alom bekend, aller verwachtin
gen te boven ging en, terloops gezegd, op
perbest van stapel is geloopen, heeft, op
sprekende wijze getoond waar de vloed, de
meerderheid van ons Belgisch volk naartoe
wilt wat dat volk, dat meer dan vijf en
twintig jaar reeds gebukt gaat onder 'n
drukkende alleenheerschappij, wil en wat
dat volk, eindelyk door onophou lelyk klop
pen en taaien wil moet en zal bekomen
t algemeen stemrecht en den val van 't kle
rikaal ministerie.
't Ware gansch overbodig hier nogmaals
verder over de manifestatie uit te wijden.
Die ze hebben bijgewoond zullen oordeelon