Kandidaten
Zondag I October 19H
Prijs 5 centiemen het nummer
Zesde Jaargang Nummer 39
A I. S 'F
der Liberale Partij.
Heden Zondag I October.
Herziening der
voor
Kiezerslijsten
1912-1913.
Aan alle Staatsbedienden
Eenige Cijfers.
Hel belang der Werklieden
bij de Gemeentekiezingen.
Is leugentaal zonde
/ou 't waar zijn
Nog isSliji!
Geloofd zij J. C. I
DE VOLKSGAZET
LIBERAAL! DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen j £e*one '5 centiemen -
J l Keklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel.
per drukregel
Aalst, 30 September 191 i.
Voorde kiezingvanis October 1911
A. Reeks uittredende in 1920
M.vt. BU3JS Ach. handelaar
B>E ULIKCK Josef, brouwer
DE WINDT Albert, notaris
DE WOEFMaurits,handelaar;
LEVE AU Gustaaf, werktuig-.
[kundige
VAN DRANTEGHEM Corn.
[bijzondere
VAN DER VEURST Gustaaf
[kantwerker
VAN OPDENBÖSCH Josse.
[bediende
VAIV TRAPPEN Is. bandelaar;
VINCENT Corn, nijveraar.
B. Reeks uittredende in 1916
M. VAN DEN BERGIIE, Eduard,
[rustend onderwijzer.
Voor de Kiezing der bijgevoegde
Gemeenteraadsleden,
op Zondag S3 Oktober 1911.
A. Voor de Patroons
M.M. Van der Schueren, Od.
Van Steenwinkel, Hub.
B. Voor de Werklieden
M.M. Matthfieu Florent,
Katoenbewerker.
Van Cainpcnlieut Corn.,
Schilder.
Inhuldiging der Vlag van den
Ouderlingen Bijstand Eerbied en
Recht voor Allen, afdeeling van
den Liberalen Werkmanskring te Aalst.
Die vlag wordt den Onderlingen
'Bijstand geschonken door den Eere
voorzitter Gustaaf LEV EAU.
Denzelfden dag inhuldiging der Vlag
van het Verbond der Liberale Wijk-
clubben der stad Aalst hen geschon
ken door de Liberale Associatie.
Ten 6 1/2 uren Volksbanket voor al
de leden onzer liberale instellingen en
wijkclubs.
Wy 7,[jn overtuigd, dat de li
berale burgers, vrienden «Ier
werklieden, talryk deel zullen
nemen aan dit feestje.
Wij berichten al onze lezers dat de
kiezerslijsten van Kamer, Provincie
en Gemeente voorloopig opgemaakt
voor 1912-1913 ter inzage liggen in het
lokaal der Liberale Associatie Graaf
Egmont.
Wij doen een dringenden oproep
aan al onze vrienden opdat ze die lijs
ten zouden gaan nazien en verzoeken
hen alle reklamatiën en opmerkingen
ofwel ten lokale Graaf van Egmont
bekend te maken, ofwel deze
schriftelijk aan den Sekretaris der Li
berale Associatie, M. C. van Brante-
ghem te doen geworden.
Alle reclamatiën zullen grondig
onderzocht worden.
Vóór iedere verkiezing leggen de
katholieken veel beloften af in zake
verbetering van uw arbeid en verhoo
ging van uw loon, en soms zien we
zelfs dat een kleine wijziging aan het
lot van den Staatsbediende gebracht
werd maar over 't algemeen blijven
de beloften doode letter, en de lichte
veranderingen zijn niet ingrijpend
genoeg om de veranderde toestand
eigenlijk verbetering te mogen noe
men. --
Opnieuw zijn door den heer de
Broqueville, Minister van Spoorwe
gen, Posterijen en Telegrafen allerlei
verbeteringen aangekondigd voor het
personeel van hoogergenoemde admi
nistratie, en de katholieke bladen kon
digen natuurlijk al die soorten van be
loften af met trom en fluit. Wij hee-
ten dat eenvoudig en met den eigenlij
ken naam kiesbeloften.
Staan we immers niet vóór de Ge
meenteverkiezingen van 15 Oktober
En deze verkiezingen hebben thans
niet alleen plaats op zuiver adminis
tratief gebied, maar ook op politiek
gebied. Ze zijn dus van het hoogste
belang én voor het goevernement én
voor de oppositie. Deze gemeentever
kiezingen kunnen een verplettering
zijn van de vrienden van het katholiek
Staatsbestuur, dus van dat Staatsbe-
tuur zelf, dat alsdan zal gedwongen
ijn rekening te houden met den wil,
uitgedrukt door het kiezerskorps op
15 Oktober. Oktober 1911 moet de
goede voorbode zijn van de maand Mei
1912.
Gij, staatsbedienden, wonende te
Aalst, die sedert ettelijke jaren gepaaid
werdt door allerlei beloften, kiesbelof
ten, maar in 't geheel niet
uw toestand zaagt ver
beteren, rekening houdende met
de vereischten van on\en tijd, zult ge
dulden dat die belovers, die steunpi
laren van het anti-demokratisch goe
vernement, alleen meester blijven op
ons stadhuis Voor de katholieken
op 15 Oktober stemmen beteekent
door u elj uw eigen lot met de voeten
trappelen, al uw wenschen naar ver
betering op allerlei gebied vernietigen.
Gij, treinoversten en treinwachters,
machinisten en stokers, remmers, en
gij alten, behoorende tot het rollend
personeel, zult den slavendienst van
dertien, veertien en meer uren daags
blijven voortdoen ge zult geen wijzi
ging zien brengen aan de moeilijk uit-
houdbare arbeidsregeling ge zult ver
stoken blijven van behoorlijke wacht
en slaapzalen, en uw werk \al u niet
voldoende betaald worden. Niettegen
staande veel beloften lastige arbeid
en karig loon en geen vrijheid voor de
uitdrukking van uw gedachten.
Knechtschap van uw lichaam, knecht
schap van uw geest.
Gij, andere werklieden van het
spoor, rangeerders en piocheurs. man
nen van de ateliers, excentriek- en
baanwachters, gij allen, van wie men
#een slavenarbeid eischt en wie men
nauwelijks genoeg betaalt om 't heele
leven in diepe armoede en zorg te
slijten, die geen enkel oogenblikje kom
merloos, genotvolle vrijheid kent, zult
gij uw stemmetje geven op 15 Oktober
aan de mannen, die u zoo'n ellendig
leven opleggen
En gij postboden en telegraaf werk
lieden, die, te vergeefs, sedert onnoe
melijke jaren recht op beter leven en
meer vrijheid eischt en wie men van
verre eens een klein brokje, een heel
klein brokje toegeworpen heeft om te
willen zwijgen, ge hebt nu de beste ge
legenheid om te wijgenmaar te han
delen ge kunt, in volle stilte, een stoot
van beteekenis geven aan die ministe
riemannen, welke u het eenvoudigste
recht weigerden en u den mond wilden
snoeren die ministeriemannen zou
den zeggen bek.
Hoogere ambtenaren en klerken, die
slechts na veel jaren zwoegens in vun
zige, donkere, onverluchte kamers tot
eenige verbetering zijt geraakt, maar
volstrekt niet in evenredigheid met uw
studiën, uw afgelegdeyi en ingewikkel-
den arbeid, uw lange jaren dienst, zult
voorzeker niet uw steun willen verlee-
nen aan het goevernement dat u f00
lang tot intellektueelen proletariër ge
doemd heeft en u thans nog niet het
loon uitbetaalt, dat uw werk vergoedt,
en u niet de minste gewetensvrijheid
gunt.
Gij, jongere klerken, die, na koste
lijke middelbare studiën, een plaatsje
hebt bekomen aan spoorweg-, post- of
telegraafbeheer, en op dertigjarigen
ouderdom nog niet genoeg verdient om
vrouw en kind behoorlijk\te onderhou
den, en wijgen moetzult ge uw eerste
stem, die ge op gemeentegebied moogt
uitbrengen, niet geven aan hen, die
steeds uw lot verdedigd hebben in op
dicht van betere regeling van arbeid,
verhooging van loon en volledige vrij
heid van denken
Gij allenStaatsbedienden van alle
kategorieën en allen rang, zult willen
dat het ministerie met zijn belovers, die
niets volbrengen, op 15 Oktober een
kaakslag krijgen, dien ze eeuwig in
't geheugen zullen bewaren, en zult
uw stem uitbrengen op de mannen, die
steeds bereid geweest zijn en het zullen
blijven, om u bij te staan tot verove
ring van meer loon en minder arbeid
en van een beter pensioen, tot het beko
men van de vrijheid, die wij zelf zoo
zeer op prijs stellen zoo doende, zult
ge niet alleen demokratische gemeen
teraadsleden naar ons stadhuis sturen,
maar ook machtig meehelpen om een
demokratisch goevernement aan 't be
wind te brengen, dat er een eer zal in
stellen zijn Staatsbedienden niet meer
als slaven te laten arbeiden voor een
armtierig loon, maar die hoogst nutti
ge, onmisbare bedienden lot welbe{ol-
digde vrije mannen te hervormen
Staatsbedienden, luistert naar hen
niet, dij sedert een kjvart eeuw belo
ven. Ge {ijt één oogenblik vrij in het
kiesbureau Let goed op, wat ge met
uw stem doet en veracht of verraadt u
elfen uw broeders niet l
Achille BRYS.
Ik heb dus in myne vorige artikels klaar
aangetoond en genoegzaam bewezen, denk
ik, dat in de berekening van de kosten der
nieuwe boulevards die M. Moyersoen aan
den gemeenteraad medegedeeld heeft, de
heer Schepen nogal groote vergissingen ge
daan heeftvooreerst 't maken der lanen,
volgens 't model der Aelbrechtlaan, zal
minstens meer kosten dan hy uitgerekend
heeft, het rond sommeken van zeventig
duizend franken 70,000 fr.
Ten tweeden 't aankoopen van de noo-
dige 5 heet. 55 a. 75 c. a. grond zal de stad
veel duurder moeten betalen dan de vijftien
duizend franken per hectaar door M.
Moyersoen vooruitgezet.
Dat zyn niet de eenigste misrekeningen
van den heerSchepen. Ziehier nog een an
dere. die de oogen uitsteekt
In de twee honderd dertig duizend fran
ken, totaal der kosten van de boulevards
door hem aangehaald, voorziet M. Moyer
soen voor onvoorziene kosten, onteigening
van huizenenz.: dr ij en twintig duizend
honderd en zevenen tachtig franken en
half 33187,59 fr.
Is dat genoeg, en zal men met die som al
de onvoorziene kosten kunnen dekken en de
gebouwen kunnen onteigenen en betalen die
op den weg der nieuwe boulevards staan
Volstrekt nietWant ziehier al de eigen
dommen die moeten onteigend en waarvan
de gebouwen moeten afgebroken wordén
1) Het huis en de schuur van de herberg
De Blauwe Strik
2) Een groot gebouw in den hof van Mme
Steleman
3) Vijf of 6 huizen aan de Zoutstraatpoort,
toebehoorende aan M. De Vuyst, bakker,
T/S en staande rechtover de herberg De
Haring;
4) Het huis daarneven bewoond geweest
door M. De Bundel, blauwverver
5) Twee huizen aan de St-Jobstraat rechtover
't klooster der Capucienen
6) Heel de hofstede daarneven bewoond door
M. De Clercq.
Denkt, M. de Schepen Moyersoen, dan
toch ernstig dat hy de waarde van al die
eigendommen met drij en twintig duizend
franken zal kunnen betalen Of is hy mis
schien van gedacht van al die eigenaars kon
tent te stellen met de halve waarde van hun
ne goederen Die menschen zullen voorze
ker hunne belangen in handen geven van
bevoegde personen en ze zullen, zooals M.
Moyersoen zou doen indien een zyner eigen
dommen moest onteigend worden, hunne
intresten tot den laatsten cent verdedigen.
Dat is overigens maar heel natuurlijk.
Maar in die 23000 fr. zyn ook begrepen de
onvoorziene kostenen, iedereen weet ge
noeg wat al onvoorziene kosten een werk
van dergelyken omvang, zooals 't maken
van park en lanen, na zich kan slepen. Om
maareenen post van die onvoorziene kosten
te noemen, neem ik 't overvouten op eene
breedte van 25 meters van de beek aan de
Nieuwstraatpoort. Onnoodig te zeggen niet
waar dat soortgelijke werken veel, heel
veel geld hosten.
Hoe zou het dan mogelyk zijn van al de
gebouwen hier voren opgesomu, het over
vouten van de beek en de talryke onvoor
ziene kosten te betalen met eene som van
23000 fr.
Zoo iets beweren is weinig serieus.
Hoe grondiger men den financieelen kant
van park en lanen beschouwt en onderzoekt,
hoe meer ook men de overtuiging opdoet dat
de heer Schepen Moyersoen in al zyne opga
ven lichtzinnig is te werk gegaan hy heeft
aan den gemeenteraad een gansch verbloemd
verslag medegedeeld dat in 't geheel niet
met de wezenlijkheid overeenkomt
dergelijke handelwijze kan men als diplo
matisch, als doornuftig en slim betitelen,
maar de lasten betalers en de eigenaars, die
op 't laatste van 't spel, altijd den dupe van
d historie zijn, zullen, dunkt my, daar heel
anders over oordeelen en ik twyfel niet of
ze zullen tot verweer hunner intresten, de
liberalen terug naar den gemeenteraad stu
ren, die zullen beletten dat ze in 't vervolg
door ons weinig spaarzaam gemeentebe
stuur levend zouden gepluimd worden.
Alb. DE WINDT,
Gemeenteraadslid.
Niet zelden hoort men sommige ar
beiders zeggen ik hoorde het zelfs
nog deze week dat de gemeente-
kiezingen voor hen niet van zoo groot
belang zijn als de wetgevende kiezin
gen.
Het is zekerde waarheid, dat het
maken van wetten, die de algemeen
heid vanhet Belgische volk bitreffen
allerbelangrijkst zijn, maar dat ver
mindert geenzins het groot gewicht,
dat de werklieden hechten moeten aan
den goeden uitslag der gemeentekie-
zingen.
Als ze de zaken van wat naderbij
willen beschouwen, zullen ze over
tuigd zijn dat zij rechtstreekschen in
trest hebben bij het goed bestuur hun
ner gemeente.
Het budjet of begrooting der stad
Aalst tot voorbeeld nemend bestatigen
wij dat het in ontvangsten ongeveer
1.100.000 bedraagt en omtrent even
veel in uitgaven. Dus meer dan een
millioen in ontvangsten en uitgaven.
Behalve de uitgaven welke gedaan
worden voorde bevolking der stad in
't algemeen, zooals bestuur der stad
politie, plaatselijke veiligheid, onder
houd van wegen enz. enz. treffen wij
in de begrooting uitga van aan welke
rechtstreeks de werkersbevolking aan
belangen
Voor het lager onderwijs 180.000
Werkeloozenfonds, onder
linge bijstanden, pensioenkas
sen voor werklieden fr. 3,000
Aandeel der stad in de uit
gaven van armbureel, en
godshuizen 130,000
Totaal fr. 313,000
J >i*iolioii<lei"d dertien
duizen franken, uitgaven
welke rechtstreeks de arbeiders aangaan
op een budjet van een millioen
franken, dat zegt reeds genoeg
hoezeer de werklieden bekommerd
moeten zijn met het goed beheer der
gelden.
Maar dat is nog niet alles de be
grootingen der Godshuizen en van het
Weldadigheidsbureel bedragen veel
meer dah de 130.000 franken welke de
tusschenkomst is der stad in de uitga
ven dezer instellingen.
Het budjet der Godshuizen hospi
taal, vveezenhuizen, ongeneesbaren-
huis enz. bedragen in ontvangsten en
uitgaven als volgt
Godshuizen, 225,000
waarbij te voegen is
Begrooting van het Welda
digheidsbureel 72.000
Totaal fr. 297,000
In deze laatste som is natuurlijk be
grepen het aandeel der stad in de uit
gaven, 't is te zeggen 130,000 franken,
blijft nog 167,000 franken, gevoegd
bij de 313,000 franken hierboven opge
geven maakt te zamen 480,000 vier
lioiidex-cl tachtig dui
zend franken bijna oen
half millioen jaarlijks, waarvan
het gebruik rechtstreeks de werkende
klassen aanbelangt.
De werklieden hebben dus zooveel
en meer zelfs dan hunne andere stad-
genooten, 't grootste belang er bij, dat
de stad degelijk bestuurd worde, want
van het bestuur der stad hangt immers
het bestuur af van Godshuizen en
Weldadigheidsbureel.
Ze moeten daarom onze uitleggingen
hooren, onze schriften lezen en onze
bladen. Ze moeten met ons ernstig on
derzoeken en overwegen of het lia.lt'
millioen jaarlijks dat hen recht
streeks betreft, wel degelijk gebruikt
wordt ten hunne beste, en zich dan
voor de uitoefening van hun kiesrecht
niet laten verleiden door beloften of
enkele braspartijen.
We zullen het gebruik van dat half
millioen onderzoeken en b. v. ons af
vragen of de armzalige 3000 franken
besteed aan werkeloozenfonds, onder
linge bijstanden en pensioen van werk
lieden wel in verhouding is met de
72000 fr. welke door het armbureel
worden uitgegeven.
Ik wil al die punten een voor een
bespreken en aantoonen, gelijk ik het
reeds deed in eene reeks artikels over
onze weezengestichten, waarvoor ik
meer dan eens met rechterlijke vervol
gingen werd bed,igj, dut er wat het
budjet der werklieden aangaat veel
kan en moet verbeterd worden, en het
daarom den plicht is van alle werklie
den-kiezers voor de liberalen te stem
men, wier gekozenen in den gemeen
teraad, immer op de noodzakelijkheid
dier verbeteringen hebben gewezen.
Vnn Opdenbosch.
De heeschluidende Volksstem, in haar
nummer van Dijnsdagavond, spreekt van de
inhuldiging, welke Zondag 1.1. plaats had,
van een gedenkmaal ter herinnering aan
den slag van Jemappes, door den franschen
generaal Dumouriez gewonnen, in Novem
ber 1792. op de belgische generaals de Beau-
lieu en Clerfayt.
Merken wy hier ter loops aan dat do Bel
gisch-Oosten ryksche troepen slechts 18 dui
zend man sterk waren terwijl de fransche
byna driemaal zoo sterk waren.
Eenige fanatieke franskiljons (wat fransch
geld en fransche decoraties toch kunnen te
weeg brengen I) zijn er toe gekomen die
zonderlinge overwinning, van den vreem
deling op onze landgenoten, te aanzien als
eene heuchelyke gebeurtenis die hier een
tyd perk van vrijheid en van welvaart heeft
doen aanvang nemen.
Te recht doet het klerikaal Aalstersch dag
blad aanmerken at de slag van Jemappes
het land heeft open gesteld voorde fransche
gelukzoekers en overweldigers, die hier de
dwingelandij kwamen doen heerschen en ons
land kwamen uitpersen Aalst, stad en
land, hadden, voor hun aandeel, twee mil
joen franken te betalen aan de fransche ver
overaars. En van 't herinneringsfeest dier
gebeurtenis, zoo jammert de uitterende
Volksstem hebben de liberalen en socialisten
een antiklerikaal feest gemaakt
Is leugentaal zonde, confrater Indien ja,
beminnelijke confrater, dan hebtgy ferm ge
zondigd, want, by de inrichters der feest
waren er van alle gezindheden, klerikalen
zoowel als liberalen en socialisten. En wie is
't die de inrichters c-n deelnemers feestelijk
heeft verwelkomd, ten gemeeDtenhuize van
Jemappes Niemand anders dan de archi-
klerikale burgemeester dier gemeente
Indion het waar is 't geen Recht en
Vrijheid schrijft dat de heer doktor Ver-
haegen, doktor van den armen is en daar
voor 400 fr. ontvangt en dat hij zich voor
zyn verleende zorg doet betalen'zelf als de
zieken in 't bezit zyn van een ziekekaart,
dan mag M. Petrus er op boffen dat hy op
zyn lyst nen oprechten demokraat heeft.
Neem daarbij nu Af. Ghysselinchx, die,
we bekennen het, nen braven man is,
maar die toch maar uit zyn schelp komt
omdat hij de permissie gehad heeft van den
clan De Nayer en C°, en dan Af. den Baron
de Béthnne die de kandidaat is byzonderlyk
van 'I. muziek en van de wyven en die ook
opkomt tegen de goesting 'van M. Petrus
en 0111 dezen laatsten dim duivel aan te doen,
dan mogen de lasten betalers en de eige
naars zeker zijn, als ze die mannen naar
de gemeen teraa 1 sturen dat den 6 p- r cent
daags nadien zal afgeschaft zijn en Aalst in
een luilekkerland zal herschapen worden.
Woensdaga vond
De Volksstem bevat nog altijd, onder aan
de lijst der klerikale kandidaten, de melding
c< De kandidaat, die zal optreden ter vervan-
ging van wylen Schcpene De Gheest, blijft
nog aan te duiden.
Wel hoe, sinds Zaturdagavond hebben
liberalen en socialisten reeds hunne kandi
daten aangeduid, en by de bokken blyft hij
nog steeds aan te duiden
't Is, zie de wel vrienden lezers, dat heter
bovenarms op is, bij de bokken. Schepene
Schockaert, daar willen ze niet, meer van
weten en nu staan tegenover elkander, ge-
lyk twee engelsche haantjes, te weten
1. de zoon van Schepene Schockaert, kan
didaat van Geloofd zy J. C. 2. Crispyn,
de oud-opsteller van do Volksstem, heden'
hoofdopsteller van Dageraad, Vrije Wer
ker, enz. enz., enz., kandidaat van baron
Frim van Frimmegem.
't. Heeft er vreed op geweest, Maandag
avond, in den Grooten Tap, op de Markt en
den baron is er uitgescholden geweest als
een scheurmaker van de katholieke party.
M. Moyersoen. meer dan o- it. heft een
triomphantelyk Gelooofd zyJ.C. »aan.
'k Wed dat zeden eenen of den anderen
Verre Loes by den Kamphaan van baron
Frim zullen zenden en dat 't menneke zal
braaf zyn.
En dan zal baron Frim van Frimmegem
't triomphantelyk Geloofd zy J. 0. van
M. Romeng, beantwoorden met een ootmoe
dig
Amen I
Vrijdag morgen 7 are).
Gisteren avond poll geweest in den K. K.
der Groote Markt.
De kandidaat van Geloofd zy J. C.
bekwam 314 stemmen, deze van baron Frim
van Fiimegem, slechts 90.
Zal de baron nu nog in zyn pollekens
