11 De Volksgazet Zondag 17 D&ecjttihfiT 1011 Prijs 8 centiemen het nummer Zesde Jaargang Nummer 31 Ahvie een abonnement neemt voor 1912 aan zal van heden af lot Nieuw jaar ons blad gratis ontvan gen. FEESTAVOND Werkmatiskring. Catechismus der Schoolkwestie in Belgie. Vragen en antwoorden. Leve de vrijheid ij de Liberale Partij DE VOLKSGAZE LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst. VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. O 3 a i Gewone 15 centiemen 1 Prijs der Annoncen dm per ru.;rc w J Reklamen 75 centiemen j Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank deregel. Anlüit, 1G December 191 i. Willemsfonds. Afdeeling Aalst. Heden ZONDAG 17 DECEMBER te 6 1/2 u. 's avonds, in hot. Lokaal Graaf Eg mout, de Willemfondsers aangeboden. PROGRAMMA 1. De Beiaardier van Brugge, (voor klavier) door Juffrouw Marguerite Amant. 2. a) Vivat ons Piottekens. b) De Lente te zingen door den Liederavond. 3. Droeve Tijden door Juffrouw Wildföster. 4. Tegemoet gaan te zingen door Juffrouw Viiginie De Moor. 5. Het Kerelskind te zingen door Juff. Maria en Jeanne Priem. 6. Arme Moeder voor te dragen door Juffr. Gelina Marcel. 7. O Bloemken te zingen door Juffrouw Wildföriter. 8. Wat ik bemin te zingen door Juffrouw Martha Baert. 9. Huwelijkswensch te zingen door J uff. Marguerite Amant. 10. a) Een modeinaaksterje zingt. b) In den Kriekentijd. c) Wij Streven te zingen door den Liederavond. Danspnrtij met Orkest. MAANDAG, 25 DECEMBER, (Kerstdag), Feest en Prachtige Tombola voor al de Leden van den Liberalen Werkmans kring ten 4 1/2 uren 's avonds. Muziek, Zang, Tooneel. Er zal opgevoerd worden Dorus en Doortje en het blijspel De Boe zemvrienden. DERDE LES. Vraag Hebben de wetten uitge vaardigd sedert iSjo in uitvoering van art. 77 der Grondwet het Open baar Onderwijs inrichtend, den eerbied voor de geloofsbelijdenissen gewaar borgd en de vr ijheid van den katholie ken huisvader even als de^e van de andere huisvaders verzekerd Antwoord Ja Onder de wet van 1842 welke eene overgangswet was tusschen liberalen en katholieken werd het onderricht van godsdienst en ze- deleer gegeven onder toezicht van de bedienaars der eerdiensten (de pries ters der verschillende erkende gods diensten. Artikels 2 en 7 dier wet). Art. 7 der wet van 1 Juli 1879, uit gevaardigd door een liberaal ministe rie zegt De onderwijzer verwaar- loost geene enkele gelegenheid om de leerlingen eerbied en liefde in te boezemen voor de nationale instel- lingen en openbare vrijheden. Hij onthoudt zich bij zijn onderwijs van eiken aanval tegen de geloofs- belijdenissen der huisvaders wier kinderen hem zijn toevertrouwd. Art. 4 der wet van 1879 Het godsdienstig onderwijs wordt over- gelaten aan de zorgen der huisge- zinnen en de bedienaars der eere- diensten. Een lokaal wordt in de school ter beschikking der bedie- naars der eerediensten gesteld om er voor of na het uur der schoollessen aan de kinderen het onderricht te geven in den godsdienst welken de ouders belijden. Art. 5 der wet van 20 Sept. 1886, gemaakt door een katholiek goeverne- ment en goedgekeurd door de grootste katholieke meerderheid welke er ooit inde Belgische Kamer kwam bepaalt: De onderwijzer houdt zich met eene gelijke zorg bezig met de opvoeding v«« ui de kinderen welke nem zijn toevertrouwd, hij verwaarloost geen enkele gelegenheid om de leerlingen de princiepen der zedeleer in te planten, het plichtgevoel, de liefde voor het vaderland, den eerbied voor de grondwettelijke instellingen in te boezemen. Hij onthou !t zich in zijn onderwijs van eiken aanval tegen de godsdienstige over- tuiging der familien wier kinderen hem zijn toevertrouwd. Art. 6 der wet van 15 Sept. 1895, is de letterlijke herhaling van het arti kel 5 der wet van 20 Sept. 1886, dat wij hier voren hebben aangehaald. V. Worden de\e wettelijke voorschrif ten in acht genomen, dat wil feggen wordt in feite de godsdienstige over tuiging der ouders altijd geëerbiedigd in de openbare scholen, anders gelegd officieele scholen A. Ja en niemand kan het betwis ten. Het bewijs daarvan is, dat de openbare overheden altijd de inbreu- i en overigens zeer zeldzaam heb ban beteugeld welke hun werden aan geklaagd en waarvan het bestaan werd bekend gemaakt. Wat meer is sedert weldra 30 jaren bevinden de openbare of officieele scholen zich onder het gezag en het beheer der katholieke ministers welke dan alleen schuldig zouden zijn indien de gewetensvrijheid der katholieke huisvaders in eenig op zicht werd gekrenkt. V. Waarom peggen de katholieken dan dat de openbare, officieele scholen slecht ijndat het scholen fijn onder God? A. Omdat ze niet rechtzinnig zijn. V. Kunt ge dat bewijzen? A. Ja, het zou gemakkelijk zijn dui- zende bewijzen aan te halen. Eene enkele zal nochtans voldoende zijn om de kwade trouw der vijanden van de openbare officieele scholen te doen blijken, 'tis dat overal waar het in hunne macht is, de katholieken aan het hoofd der officieele scholen katho lieke bestuurders plaatsen, en er geene andere dan katholieke meesters benoe men. Indien de officieele school slecht is uit haren aard, slecht van natuur, dan moet het niet alleen verderfelijk en verboden zijn er het onderwijs te ont vangen, dan moet het ook verderfelijk en verboden zijn er het onderwijs te geven, Door de katholieken toa te laten er de kinderen te onderrichten, erkent men tevens dat de officieele scholen niet slecht zijn, dat het geene scholen zijn zonder God. Enkele voorbeelden tusschen dui zenden Te Geeraardsbergen werd de hoofd onderwijzer der katholieke aangeno- mene scholen, door den katholieken gemeenteraad, hoofdonderwijzer be noemd der lagere officieele scholen. Te Aalst gebeurde hetzelfde, de hoofdonderwijzeres eener katholieke meisjesschool werd er Bestuurster be noemd eener officieele school, en de hoofdonderwijzer eener katholieke jon gensschool werd er bestuurder be noemd, door den katholieken gemeen teraad, van de stadsjongensschool nr 1, ondanks de meerdere verdiensten en meerdere jaren dienstendenvan hoofd onderwijzer dier school. Te Mechelen heeft hetzelfde feit zich voorgedaan in November 1911. Te Waerbeke en vele andere gemeen ten zijn het nonnekens, die het onder richt geven als onderwijzeressen in de officieele scholen. V. Waarom benoemen katholieke bestur n eigenlijk katholieke onderwij- {ers en \efs nonnekens om de leerlin gen der openbare officieele scholen te onderwijlen A. Om overal waar zulks mogelijk is, ten bate van de kloosters de gelden in te palmen bestemd voor het open baar Onderwijs. V. Welk besluit is er uit de{e derde les en uit de voorgaande te trekken A. Dat het voorde klerikalen niet voldoende is uit de openbare schatkist jaarlijks 20 millioen frank te scharren onder het bedriegelijk voorwendsel de vrijheid der katholieke huisvaders te verzekeren, maar tevens hun doel, het voor hen opperste doel, naarmate hunne macht zou aangroeien, trapsge wijze ook al de gelden binnen te rijven bwtemd voor het openbaar onderwijs 't is le zeggen voor Je openbare offi cieele scholen. We zullen in de vierde les onder zoeken hoe de katholieken de plunde ring der openbare schatkist ten voor- deele der kloosters en andere partij- scholen trachten te verrechtvaardigen, in naam der Gelijkheid Jules RENS, Volksvertegen woordiger Den 28 November laatst, heeft de liberale Volksvertegenwoordiger van het arrondis sement Aalst, M. Rens, aanjde minister van Spoorwegen de volgende vragen gesteld, welke wy met het antwoord van den minis ter uit het Bijblad van 't Beknopt Verslag overnemen. Vraag.Meent de heer Minister niet, dat gcvolvr dient gegeven aan liet verzoekschrift, waarbij tal van belanghebbenden en vooral vele werklieden vragen dat trein n°2678, die thans te 19 u 24 m. afrijdt, te 19 u. 5 m. uit Den derleeuw zou vertrekken en dat trein nr2682, die maar tot Ninove rijdt en vandaar ledig naar Geeraardsbergen terugkeert, tot Denderleeuw zou voortrijden met terugreis naar Ninove en Geeraardsbergen te 19 u. 24 in.? Die gomakke lijk in te voeren wijzigingen leveren dit groot voordeel op, dat de aansluiting met treinen 2816 en 9053 zou bevorderd worden, waarvan de reizigers thans te Denderleeuw worden op gehouden van 18 u. 53 m. en 18 u. 57 m. tot 19 u. 28 m. Antwoord, Deze vraag wordt onderzocht. Men heeft bovonden dat de voorgestelde maatregel aanleiding zou geven tot ernstige moeilijkheden in den gang van den diensten dat de veranderingen welke deze maatregel aan de uurtabel voor do andore treinen zou noodzakelijk maken, ten nadeele van tal van reizigers zouden uitvallen. Vraag. Ter halte Vijfhuizen, op de baan Aalst Sottegem dient tot kantoor en wachtzaal een oude spoorwagen nauwelijks 20 vierkante meter groot. Dagelijks nemen daar. 's morgens te 4 u, 27 m,. 2ü0 werklieden den trein naar Burst. 0111 aansluiting te hebben met den trein van Sottegem naar Brussel. Al die brave lie den kunnen zich onmogelijk bes-hutten tegen regen, sneeuw of wind. Daarbij kom!, dut aan bedoelde haJle dagelijks negen treinen stil houden en er steeds reizigers in- of uitstappen, 't Is stellig eene zeer drukke halte. Is er geen middel om te Vijfhuizen hetzelfde te doen als in de veel minder drukte halte Bainbrugge, dit is een nog al groot haltege bouw zonder verdieping op te trekken om de werklieden tegen slecht weder te beschutten Mij wordt gezegd, dat ontvangst, toezicht en bewaking van den overweg te Vijfhuizen ver richt worden door eene vrouw die heel den dienst en den schoonmaak van den ouden spoor wagon verzekert, mits een loon van 6 1 con tic- men daags. Nochtans wordt nagenoeg 300 frank per maand ontvangen. Dat komt mij te schan- diglijk voor om waar te zijn. I11 elk geval be hoort hier do waarheid bekend gemaakt te worden. Antwoord: liet optrekken van een schuil plaats wordt onderzocht. Dc kaartjesgeefstcr aan de halte Vijfhuizen bemoeit zich nooit met het bewaken van den overweg. Deze dienst wordt verricht door 2 werklie den, waaronder de echtgenoot der kaartjes- geefster, die om de veertien dagen dag- en nachtbeurt wisselen. Wanneer zij den nachtdienst hebben, zijn zij belast met hot geven en afnemen van kaartjes voor 4 treinen (2 's Zondags) «n daarvoor ont vangen zij 40 centiemen meer. Behalve het onderhoud van den wagen- schuilplaats is de kaartjesgeefstcr dagelijks, mits cenliomon loon, belast met het geven en afnemen van kaartjes voor 'J treinen (10 's Zaterdags) wat tegen 15 minuten per trein te zamen 2 u. 15 m. dagelijkschen dienst uitmaakt ('s Zaterdags 2 u. 30 m). Deze vrouw woont in een huis van het be tuur met haar man die fr. 3.40 dagloon trekt met 40 centiemen bij verdienste twee weken op vier. Vraag De reizigers Jle te Ninove en in andere plaatsen gelegen op de lijn Geeraards bergen, Ninove, Denderleeuw, den trein nr 2647 nemen, om te Denderleeuw te 6 u. 16 m. aan te komen, missen, sinds meer dan eene maand, de aansluiting met den door gaanden trein nr 2988 van Gent naar Brus sel, die uit Denderleeuw om 6 u. 21 m. moet vertrekken. Dikwyls gebeurt het dat trein nr2988 ver trekt op het oogenblik dat trein nr 2647 de statie van Denderleeuw binnenloopt, wan neer een paar minuutjes langer oponthoud zouden voldoende zyn om de aansluiting te geven. Na het vertrok van trein nr 2988 die te 6 u. 44 te Brussel aankomt, is het niet meer mogelijk voor 7 u. 53 m, dus te 8 uur, te Brussel aan te komen. Zulks is zeer nadeelig, niet alleen voor de reizigers die te Brussel aansluiting moeten nemen voor de verschillende punten van het land, doch vooral dc leerlingen van Ninove en andere naburige gemeenten die de leer gangen volgen in hei Atheneum van Brus sel, leergangen die te 8 uur stipt aanvang nemen, Zou de heer Minister aan zyn personeel van Denderleeuw de noodige onderrichtin gen willen geven opdat de trein nr2988 niet vertrekke wanneer de trein nr 2647 de statie binnenloopt of aangekondigd is, en ook op dat deze laatste trein geene vertraging meer hebbe Antwoord Uit de verslagen van de hoofd wachters blykt, dat trein 2647, verleden maand te Denderleeuw de aansluiting met trein 2988 herhaaldelijk heeft gemist. De ooraak hiervan was de vertraging, door den eersten dier treinen ondergaan te Gee raardsbergen door te wachten op trein 2094 die uit Ressaix talrijke mijnwerkers mede brengt. Myn beheer beraamt maatregelen om dien toestand te doen ophouden. Aan den Minister van Oorlog. Vraag In de pupillenschool van Aalst zyn veertig werklieden, allen gewezen dienaars van het leger, belast met het schoonmaken en het onderhouden der lokalen evenals met andere bezigheden. Deze menschen leveren hard werk van af 5 ure 's morgens tot 5 uur 's avonds, daarbij niet gerekend de uren die zy als planton of op de wacht doorbrengen. Voor deze, dikwijls moeilijke taak, ont vangen zij het ellendig dagloon van 3 frank daags. Daarvan wordt eene afhouding ge daan van 25 centiemen voor de kleedings- massa hunne kleed ij begrijpt, eene fluwee- len broek en dito vesteen blauwlinnen vest en dito voorschoot. Daar het leven thans zoo duur is, zou een dagloon van 4 frank zeker niet overdreven zyn. Er dient te worden aangemerkt dat, in 1910, aan dit personeel eene verhooging van 25 centiemen daags werd beloofd, ver- hooging die, in 1912 met nog 25 centiemen zou vermeerderd worden. Tot nog toe is er slechts een man op veer tig die eene verhooging van 25 centiemen daags ontving. De 39 overigen wachten nog immer. Acht de heer Minister het oogenblik niet gunstig om de belofte in 1910gedaan te hou den en gezien de huidige omstandigheden het beloofde loon te brengen van fr. 3,50 op 4 frank Antwoord Zooals ik verleden week reeds antwoordde aan den heer Bologne, trekken de arbeiders ter pupillenschool evenals die der kadettenschool, hun dagloon voorde ze ven dagen der week alhoewel 's Zondags enkel de stipt noodige mannen werken. Daaruit volgt dat hun minimum loon feite lijk 3 fr. 50 bedraagt in stede van 3 frank per werkdag. Daarenboven worden de bijzondere diens ten door sommigen onder hen bewezen, ins- gelyks betaald. Aan den Minister van Justicie. Vraag Op 31 December 1907 nam de rechtbank van eersten aanleg van Oude naarde eene beslissing waarij naar Oude naarde werd overgebracht de verblijfplaats van deurwaarder De Cock, die sedert 19 No vember 1883, te Sottegem woonde. Die beslissing, die eene plaats van deur waarder te Sottegem afschafte, werd ambts halve genomen, zonderde instemming van den belanghebbende krachtens artikelen 16- 17 en volgende van het decreet van 13 Juoi 1813. De heer De Cock had altyd te Sottegem ge leefd, te midden zyner familie, zyner vrien den, en de achting en het aanzien van zijne medeburgers, en door een onafgebroken wer ken van vier-en-twintig achtereenvolgende jaren, had hy er zich talrijke klanten aan geworven, Nooit heeft hij eraan gedacht zy'ne woonst verandering te vragen en nooit heeft iemand te Sottegem er aan kunnen denken die te eisclk-n, tenzy misschien eenige dweepzuchtige politieke tegenstre vers die het heiu niet konden vergeven een overtuigd strydend liberaal te zyn, en zijn vryen tyd te besteden aan het herzien van de kiezerslijsten, Aldus op 66 jarigen ouderdom uit het mid den zyner bloedverwanten, vrienden en kennissen weggerukt, op een dag ziende te loor gaan eent- groote klandiezie welke de vrucht is van vier-en-twintig jaren arbeid, getroffen in zijne genegenheid en stoffelijke belangen deed De Cock eene hertziekte op en bezweek na anderhalf jaar. Eens De Cock overleden was, nam de rechtbank van eersten aanleg te Oudenaar de, op 18 Mei 1910, een ander besluit waarby de afgeschafte plaats te Sottegem terug ingesteld en het verblijf werd van een deur waarder wiens klerikale politieke meenin gen voor niemand onbekend zyn. De heer Minister zal verstaan dat het pu bliek er belang by heeft te weten welke re denen de magistraten hebben geleid om, binnen de perken eener zoo korte tijds ruimte, een ministeriel ambt in eene zelfde plaats af te schaffen en terug in te stellen, dit al ware het slechts om geene beleedi- gende onderstellingen te laten plaatsvinden. Ik verzoek dus den heer Minister van Justicie die redenen te willen doen kennen alsmede, in zyn antwoord, de algeheele op gaaf der weeeropgeroepen besluiten van 31 December J 907 en van 18 Mei 1919. ANTwooRn De rechtbanken duiden de verblijfplaats der deurwaarders aan.(Decreet van 14 Juni 1813, art 16.) Krachtens het grondwettelijk beginsel van de scheiding der machten, kunnen Re geering noch Kamers zich bemoeien met de uitoefening van de gerechterljjke macht. Onder dien titel geeft het socialistisch blad Recht en Vrijheid een artikel waarin schrijver beweert dat de liberale party de vrijheid van den werkman met de voeten treed Het artikel heeft betrek op de samenwer kende brood bakkery Werkers wel zijn alhier onlangs gesticht. De socialisten had den aan 't middenbestuur der Liberale AMOCitUt vao h«t arrondissement eeoen brief gezonden waarin ze beweeren maar niet bewUzen dat zekere liberale fabri kanten dwang gebruiken ten opzichte van hunne werklieden om deze te verplichten hun brood in voornoemde coöperatief te koopen Het Middenbestuur antwoordde dat de Associatie noch rechtstreeks, noch onrecht streeks iets te zien heeft in die coöperatief, in wiens stichting ze niet tusschen gekomen is en die buiten alle politieke kringen ont staan is, erbyvoegende dat dit antwoord niet mocht aanzien worJen als eene erken- Ding van de echtheid en de gegrondheid dei- feiten waarover de socialisten zich beklagen Verders luidde het antwoord dat de liberale party de vrijheid van den werkman, zoo op zedelyk dan op stoffelijk gebied als een heilig pand aanziet. Dit antwoord bevalt aan de socialisten nieten ze roepen tegen de liberale partij moord en brand De 1 olhsgazet krygfc ook op de duimeu omdat ze den dwang die, volgens de socia listen, de liberale fabrikanten gebruiken niet afkeurt ep aan de schandpaal spijkert. De Volksgazet mag dat niet doen, zegt Recht en Vrijheid, omdat ze het blad is van die heeren Dat zyn enkel woorden en niets anders dan woorden I De Volksgazet bestaat zelf standig en is gansch vry van alle banden of verplichtingen ze zegt altyd onbewimpeld en zonder omwegen haar gedacht en watriu ook Recht en Vrijheid moge beweeren ze zal altyd zooals het ook de liberale gekoze- nen in Kamers en gemeenteraad doen, de zedelijke en stoffelijke vrijheid van den werkman verdedigen. We denken niet dat de socialisten alleen het monopolium van 't verdedigen dier vryheid bezitten en moest het waarheid zyn dat de liberale partij zoo- Als Recht en Vrijheid schryft, dat heilig pand van den werkman niet do voeten treed dan zouden we toch niet zien dat de socialis tische leiders Van der Velde, Anseele Destrée, Bertrand en al de andere, hand in hand met de lib rale opperhoofden gaan om t klerikaal ministerie te doen tuimelen. Wat nu eigentlyk de echtheid en de gegrondheid betreft van den aange klaagden d wang daaraan valt sterk te twij felen, en niemand zal er geloof aan echten. Overigens t is niet lang geleden dat zekere socialisten beweerd hebben dat de heer Leveque in z(|n fabriek dwang gebruikte ten voordeele der bakkery en we weten dat Recht en Vrijheid het tegenovergestelde heeft moeten bekennen. Doch we beseffen in zekere mate waarom ue liberale partij in deze kwestie door ze kere socialisten niet door allen als de zonde bok moet aanschouwd worden. 't Is echt dat de kapitalen die tot de stich ting der coöperatief gestort werden, ten grooteri deele door liberalen werden inge- teekend en wanneer de liberalen die gelden hebben gestort deden ze ulks zonder winst bejag, want ziehier wat de statuten der coöperatief onder andere zeggen 7 A;K7T- 2' 7,.Df maatschappij heeft voor doel de werklieden te helpen en bu te staan door het oprichten en het opdrijven eener bakkerijhet verkoopen van brood van de beste hoedanigheid en desnoods het stich ten en ondersteunen van voorzienigheids- f0,}dsen tegen ziektenouderdom, onvrij- willige werkloosheid, verzekering op het leven enz. ART, 7. De gestorte gelden en aan- deelen zullen intrest dragente rekenen van den eersten der maand, de stort inn volgendeJ De intrest zal ieder jaar door de alqe- meene vergadering vastgesteld worden en zal In geen geval iftioscift 5 per cciil overt reffen. Uit die artikels blyktdus klaar dat de ac- tionnairs nooit groote winsten zuihn opstryken, deze komen rechtstreeks ten goede aan de kalanten der bakkery. Zoo gaat het niet in alle coöperatieve bak keryen men weet heel goed dat er van die bakkeryen zyn die aan hunne actionnairs 3« per cent hebben uitgedeeld. Weden- ken dat ook de socialistische coöperatief een deel harer winsten gebruikt om de wer king dep pnriy zelf te ondersteunen overigens de coöperatie is het bijzonderste middel dat door de socialistische pirlij. heel België door, wordt aangewend our haar in haren strjjd vooruit te helpen. Bat is het recht der socialisten en niemand zal dat be twisten doch wij denken, en geen enkele socialist kan zulks ook betwisten, dat er neven die purtU coöperatieven er andere coöperatieven kunnen tot itaml komen waarvan nl «Ie winsten door hunne kalaoten worden opgestreken of aan insat- schappeljjke werken besteed worden. Het moet dus niemand verwonderen dat deze laatste weldra een schoone klienteel hebben, om de goei en heel natuurlijke reden dat in onze dagen der duurte van de levensmiddelen iedereen en bijzonderlijk de werkersklasse, zoekt, van zich die le vensmiddelen r.oo goedkoop inoge- H|k aan te schaffen. En 't is omdat de bak kerij Werkerswelzijn a op dien leest ge schoeid is dat het getal harer kalanten op korten tgd zoo groot was en no dageliiks aanwint. We vinden het dus weinig ernstig van wege Hecht en Vrijheid gedurig uit te bazui nen dat de kalanten van a Werha sucelzijn u allen gedwongen zjjn en we vind -n het tevens belachelijk heel de liberale nirtij in den grond le willen verantwoorde! jk inaken over 't verlies dat de socialiaiitehlakker» in hare klandizie zou kunnen ndergaau. O111 te eindigen wiilen we aan onre lezers latou oordeeleo, welk profijt oose werk«M«

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1911 | | pagina 1