liet Le
gcr
VARIA
.mJiir ffi
Leest en verspreidt
DE VRIJE KLOK
Na de groote Manceuvers
doodrylen per automobiel
I n de ontelbare schareil'van vrome Ivnle j
ar rgen on bailor, zij aanriepen «itH
ia< hticv koningin dos II ome is zÖMr.cok- j
n d»*n l.ij.»l:i!id van don A!l« rlw ._sieu'
BktuO|inr; A ACSiBCIG
Al de kalhoücKo A :i schreven over
de b oug:ugter eere van O. L. Vrouw van
Lourdcs te Oostacker. Schrijver van dit ar
tikel is er geweest, heeft or aan deel genomen
en kan er dus oen en ander over zeggen.
Grootsrl: inderdaad is die betooging ge-
wees', overheerlijk
Honderden maatschappijen, genoot- en
patroonschappen, met wapperende vaandels
on banieren, moor dan veertig muziekmaat
schappijen. dertig b-t vijf on dertig duizend
manspers non ol zingende of biddende in
con cindeloozon optocht. Waarlijk indruk
wekkend.*
I)e groepen van Sint Niklaas, Keveren en
Lebbeke met hu: ne kostbare vlaggen, puike
muiziekkorpsen onwel geordende groepen,
't werdt opgemerkt. Watervliet muntte uit
door ingetogen houding en godvruchtig
bidden. ,'.an den Orweerden Heer Pastoor,
die de groep vergezelde, een welgemeend
compliment.
Minder schoon of liever zeer leelijk was
de kb ine entsche groep van den Oudburg
met hare vlaggen, waarop in grootc letters
te Ie/, n stond antisocialist
Foei en wat l.omt dat liiei to pas
Antisocialist, 't klinkt zoo hatelijk en wei
nig christiN -ati« vi woorden beleekenen
overigens niemendal en die zoogezegde
antisociaüslen deden stellig beter wat min
der negatief te zijn van naam en positiever
van daden. Antisocialist, me dunkt, *t klinkt
ook nog al uitdagend cn 't lokt lichtelijk
moeilijkheden uit.
Pater Rutten stapte hiér in de eerste rij
eener groep, die er eerder goedsjeugdig uit
zag, manschappen waarmede hy liet stellig
niet verre zal brongen. Wat do kopstukken
betreft, bic waren er niet doch straks te
Oostacker zullen er eenige op een verhoog
prijken, waar iedereen hunne eereteekons
zal kunnen bewonderen, beloo :ing vooreen
volksverraad. Wal kinderachtig inag heeten
bij sommige muziekgezelschappen was dit
lauwcspo 'i van den «Viaamschcn Leeuw»
en Ze zullen hom niet temmen.
Hé DeJtatholieken hebben nu overal de
Ylaamsche Leenw tot een politiek
refrein doen ontaarden. Er mag geen kiezing
zyn waar zc de bovenhand hebben, gcene
politieke bctooging, zelf niet liet mins to
achteruitkruipend bewaardersmeetingsken,
of 't is van zoolang hij tanden hooft <ut
hooien cn zien vergaan. De "Vlaamschc
Leeuw moest het iied zyn en blijven der
Vlaroingea. van al de Vlamingen en nu is't
een ellendig politiek refrein geworden, wat
innig bedroefd, al dezen, die boven alle
partyschap, het wel inocnen met de rechten
en grootheid van het Ylaamsche Volk.
Ken groep studenten, die ook meeliep had
stellig beter gedaan weg te blijven. Van de
godsdienstige betooging weerkecrende,
schreeuwden en tierden zy van A l as les
Gueux en Yivcnt les Calotins. Ik kon
niet nalaten innig!ijk cene v oldoend aftake
ling te wenschen. Een ge stelyk man die de
groep vergezelde, zei niets en liet begaan.
'k Heb dit bij die katholieke studenten al
meermaals opgemerkt. Ze willen den Jan
11 itbangen en bederven de boste zaken. Over
een paar jaar te Doornik, ter gelegenheid
van de plechtige processie, sluiting van lie;
Heilig .Sacramentscongres, katholiek en libe
raal had gewedieverd voor de bevlaggingen
paleering, katholieke studenten, voor en na
de plechtigheid schreeuwden zich hcesch
metYivcnt les calotins »en daagden ieder
een uit. De menschen spraken er scband af.
Om te eindigen er was nog iets schoons te
zien by de grootc hetooging van Oostacker
of liever het was niet te zien, het was onzicht
baar. wat nu aardig is, niet waar, lezers
Duizendenen duizenden vrome Christenen,
boeren en neringdoeners, werklieden vierden
fet grootc jubelfeest der Moedermaagd, het
feest dor verschoningen in de Pyreneën aan
de Mastabifdlerotseii. De bisschop, het gees
telijk opperhoofd had hen uitgenoodigd, en
de uitnoodiging beantwoordende waren zjj
met duizenden en duizenden toegesneld.
Nog eens gezcid. 't was aandoenlijk, in
drukwekkend, grootsch en we waren innig-
lykgetroffen.
Blazoendragers van den adel. hoogedelge
boren, waar waart gij. niemand zag u hier
Rijke geldwolven, die uwe uitbuiteryen
en volkshediiegorijon verbergtal roepende
L< ve de Godsdienst, waar waart gy Poli
tieke voorschreeuwers, die, als g' een chris
ten democraat ontwaart Ha ca zegt en
uwe kleederen scheurt die in de vergader
ingen de ketters verbliksemt en poseert
als het heilig toonbeeld van den waren Ge
loofsverdedigcr, waar waart gij Groote
rijke heeren der Associations en Cer-
cles calholiques, voor wie de katholieke
(iodsdienst moet dienen als schraag en steun
eener achteruitkruipende politiek, slaven
drijvers, die bij kiezingstyd de lichtgeloo Mge
menigte naar de stembus jaagt, al schreeu
wende Combisinus Combismus waar
waart gy
Was 't aangenamer misschien aan den Jfce-
kant of op de jacht Staken de beenen mis
schien onder leest- of speeltafels Was een
ritje te paard langs bosschen en dreven aan-
t l: I Ai c:...i.. ii. was geroerd tot
in 't diepste der ziel, ik ook ik ba>i,
en ik smoekle d. u Allerhoogste en zyne glo-
rier jko moeder dit volk te beschermen, te
zegenen, welvaat en vrede te schenken ik
smokte het ie willen bevrijden van alle ramp
en cnheil, te behoeden voor ongeloof, te ver
lossen ook van het Phariseërsch conserva
tisme, dat zich katholiek noemt, en de onder
gang is van Godsdienst, Volk en Vaderland.
W.
We hebben nu een kort algemeen over
zicht gegeven over het leger en somden
de bijzonderste punten op die naileelig en
slecht waren voor de soldaten en maat
schappij.
We gaan dus eindigen, alhoewel er nog
oneindig veel te zeggen valtoT "S de le
ger"; iwestie.
Men heeft dus gezien dat qgs huidig
militarisme slecht is en wij het afbreken
van onder tot boven.
Doch we willen nu ook de hervormin
gen aanwijzen, die in de toekomst moeten
ingteoerd worden.
De Christen Democraten zijn togen alle
krijgsuitgaven en tegen alle nuttelooze
inlijving. Dus zijn we tegen het alleman
soldaat omdat dan alle jongelingen dat
pesthol in moeten.
We zijn ook vijandig aan de loting om
de wille der baldadigheden en den angst
en bange twijfel onder het volk.
We bekampen de plaatsvervanging om-
at deze de rij ken toelaat zich vrij te koo-
pen en den armen drommel alleen op
trcl ken moet ter verdediging van zijn
Vaderland. Doch hij kan in dat .Vader
land geen aanspraak maken op een duim
eigendom.
Ons eerste streven is dus deii rijke
dezelfde militaire lasten als den arme.
I)at is één.
Wij eischen dit, omdat, als de rijken de
kazerne moeten bevdken, zij dar. zelve
zullen aan onze zijde springen om hunne
kindei-pn vrii tr» iri-U/- -ver
minderen en de militaire 1 asten in fo\.n
ten.
Dat is twee.
Doch de loting drukt als eene nachtme-
rie op ons volk. En deze moet van kant.
Daarom willen wij een legerken welke
zal gevormd worden uit vrijwilligers.
Dat zijn drij groote hervormingen die
de Democratische partij in haar program
voert en verwezenlijken wil.
Doch wij zouden gaarne de kwestie
verder uitgebreid zien en wel in dezen
zin. 't Is hier niet meer volgens het
program, maar wel volgens onze eigen
meening dat wc spreken. Men merke dit
wel op.)
Is er een leger noodig
Ja, zeggen er velen. Wij antwoorden
kortaf neen. In ons eerste artikel hebben
wc geschreden waarom.
Als men het menscii-zijn ietwat hoog
opvat, dan moet men alle legers haten,
omdat het eene instelling is dienstig tot
moorden en bloedvergieten.
We willen dus geen leger. Enkel eene
kleine gewapende natie om de orde bin
nen het land te handhaven.
Zijn er geschillen tusschen twee landen
men kan liet slechten op een algemeene
wereldrechtbank.
Doch dezen stap is te groot om in eens
te verwezenlijken. Doch we zouden wil
len dat dit het einddoel, de opperste be
trachting is der Democratische pariij.
En om tot daar te geraken zouden we
de afschaffing der loting en plaatsvervan
ging betrachten, we zouden werken voor
een vrijwilligersleger en vermindering
der krijgslasten we zouden dat invoeren
als overgangsmiddel tot onzen eindzege-
praal Algemeene wereldvrede.
Doch in dien tusschentijd moeten er
grondige veranderingen plaats grijpen in
ons leger.
We moeten dus die veranderingen vol
gen, bespre ken en aanwijzen.
Als we 't legerstelsel van heden behou
den, dan moeten er grondige hervor-
m ingen plaats grijpen in de kazerne.
Eersten vooral moet men onze soldaten
menséhelijk behandelen er den zot niet
mede houden ot 't stukken machiéh wa
ren, want 't zijn wezens waarvoor men
eerbied en liefde moet voelen. Verder
zal men de arme schachten niet meer af
beulen. Men zal het hevel niet meer in
handen geven van onkundige meesters
om groote menschen te onderwijzen.
Een ernstig en streng exaam zal ge-
éischt worden vooraleer een grad zal
ion word.ut om onderricht te ge
ven nnn de roereten. Het exaam die men
hc Vn doen moet. vinden wo onvo'docnde
en br'ae.helijk.
U zal ne n een scherp toezicht uit-
en n ver <V ixcrsitic, over de klec-
«lereu, over het eten, enz. Dit toezicht zal
niet gedaan worden lijk nu, door over
sten uit de kazerne, van 't fort of behoo-
rende tot den militairen graad, en 't on
derzoek zal ook op geene vaste datums
gebeuren zooals nu, maar het zal iedere
maal geschieden op 't onverwachts en
gedaan worden door burgers die op de
hoogte van de zaak zullen gesteld wor
den.
We zouden cok willen zien de afschaf
fing der rapporten. Dit is een schandig
misbruik waaruit de onrechtvaardigste
straften voortvloeien.
Heaft een soldaat iets misdreven tegen
een oversten, dan zet den laatsten den
soldaat op 't rapport. Maar den oversten
is vrij 't rapport op te ir.aken hoe hij
wilzwaar of licht. Niemand oefent toe
zicht uit en het komt zoo, als een stuk
evangelip, op den bureau onder d'oogen
van den Commandant, Maioor of Colenel.
Deze stelt een blind vertrouwen in
't rapport of 't drijdubbel overdreven was
en straft ingevolge.
Om zekere formaliteiten te vervullen
en om 'nen schijn te geven dat den soldaat
zich verdedigen mag, wordt hij naar den
bureau geroepen en wordt ondervraagt.
Doch alvorens hij verschijnt of ge
sproken heeft, is zijne straf reeds vijf of
zes maal in 't zwart al gezet. Vandaar de
onrechtvaardige straffen somtijds.
Weg de rapporten
Wordt er door de soldaat een feit ge
pleegd dat strafbaar is, dan zal den over
sten met den schuldigen naar de hooge
overheid gaan en ieder zal zijne partij
pleiten.
Op die wijze wordt er aan den soldaat
meer recht gegeven en de straffen zullen
er merkelijk door verminderen.
Watnogals hervorming op het voor
plan moet komen dat zijn soldatenscho
len.
Nadat den dienst is aangeleerd gewor
den, verspilt men den tijd om zoo te zeg
gen nutteloos. En als 't Vaderland zulke
zware offers eischt, dan mag dat Vader
land toch wel een geschenk doen aan die
offers ook. En dit geschenk zou zijn, dat
goede soldatenscholen.
Waarom drij of vierhonderd maal per
dag - portéz arme» doen slaan als men
het van over maanden k?**
Louter tijdverspilling
Wij eischen voor dat paradespel goede
scholen binnen ieder kazerne, met onder
wijzers door den staat aangesteld. In den
voormiddag dienst, in de namiddag klas.
Zoo wordt ieder soldaat flink onder
wezen, en als menschen keeren zij naar
hunne haardstede terug, bestand om in de
maatschappij een deftigen rang te beklee-
den. Moet deze inrichting eenige millioe-
nen kosten, wat geeft dat.
Men heeft jaarlijks negentig millioen
van noode voor 't leger en men geburikt
maar eenige millioenen aan onderwijs.
Laat ons eens de rollen omkeeren en de
millioenen die bestemd zijn voor 't leger
aan 't onderwijs besteden, men zal een
groot besehavinsweHi verrichten en op
eenige jaren zal datjkleine België aan de
spits staan van al de volken van Europa
Ziedaar de algemeene hervormingen
welke wij onmiddeiijk in praktijk zouden
willen zien.
En als overgangsmiddel werken we
voor de afschaffing der loting, voor het
verdwijnen der plaatsvervanging, voor
het vermindering der krijgslasten, voor
een vrijwilligersleger doch ons persoon
lijk einddoel blijft afschaffing van het
algemeen leger met invoering der ge
wapende natie.
Met een vrijwilligers leger hebben we
ook geen vrede.
Het is onteerend voor den mensch zich
zelfs te chenken aan de wapens, zich uit
vrijen wil over te geven aan de leering
van menschenmoorden.
Maar komt er een dsg dat het zóó in
gevoerd wordt, o, dat men dan toch die
zielhonden wegsmijte, dio onze kinderen
vooreen handvol geld komen opkoopen
juist lijk 'nen boer aan den slachter zijn
os verkoopt.
Dat men dan toch die gyrloekte premie
afschafte en aanwervingen doe door het
geven van volmaakt onderwijs en door
aan iederen vrijwilliger eene eervolle
plants te schenken na den diensttijd.
Ziedaar, lezers enkele hervormingen
die we toonden.
Doch wezen we anti-militarist overal.
Dien pest en kanker moet van den
aardbodem verdwijnen.
En gij, Oud-Wapenbroeders, men
heeft er vroeger nog op gewezen, gij
moei de eerste zijn om die plaag der hel
legen t werk'-n e:t uit to roeien. Ge on
sab-Is of goweorcn meer als zinnebeeld
uwer vit caigin
De wapens neer De wapens aan
stukken
Dit alleen weze den kreet die bonzen
moet over heel het aardrijk.
Bert Blauwvoet.
De armen in Denemarken. In
Denemarken is maar arm die liet zoekt, Een
landlooper is er onmiddeiijk aangehouden
en van stemrecht beroofd hy mag zich niet
verloven zonder toelating: Zoo hij weigert le
werken wordt hy naar het arbeidshuis
gezonden, voor minstens zes maanden. Zoo
hij koppig blyft en volstrekt niet werken wil.
berooft men hem van voedsel, mag niet
rooken cn geene bezoeken ontvangen.
In de levensverzekering der ouderlingen,
waarvan er noodzakelijk velen tot armoe ou
ellende zouden gedoemd zijn, is ruim voor
zien.
Er zyn ten hunnen dienste lachende toe
vluchtshuizen, waar er niets ontbreekt. Dik
wijls worden daar concerten gegeven door
de muzieken van het 'eger. Eene bijzondere
klasse van arme lieden, de kreupelen, wor
den naar zekere scholen gezonden. Men
tracht hun lot te verbeteren, door hen te
leeren zich op de nuttigste wyze te bedienen
van de ledematen die bun ongeschonden
bleven. In dit klein, doch practisch land,
voorziet het budjet een armenfonds, dat het
werk verzekert aan de noodlijdenden en het
brood aan de onterfden.
Er is voor onze wetgevers in Denemarken
veel te leeren,
Uoelung een kind slapen mag-
't Is van grooter belang, hoor, dan sommi.
Slen wel meenen. Een onderzoek door een
daartoe aangestelde commissie, in de scho
en van Stockhelm gedaan, bewyst klaarbly-
kend dat leerlingen die van het volstrekt
noodige getal uren rus!; niet genieten, aan
een viérde meer ziekten onderhevig zyt
Het middelmatige noodige getal rusturen
is voor kinderen beneden de 4 jaar, 12 uren,
vau 4 tot 7 jaar 11 uren tot 9 jaar 10 uren,
tot 14 jaar 9 a 10 uren, voor de jongens van
11 tot 21 jaar 89 uren.
laden worden te ^atcr ge-
De George Washingtoneei
grootste schepen zijn der wcreVi A'ATtn de
is 220 meters, de breedte 23 \eters '- h0
diepte 24 meters. Hij zal eene ladi\, d<l
nemen van 13.000lon. Het zal 2.341 t".nen'
kunnen bevatten. Xffers
De bemanning zal bestaan uit 225 k^V
Na de groote manoeuvers op de Neder-
Schelde een hooger officier schrijft dat de
forten, die zoogezeid eene vijandelijke
vloot zouden moeten beletten de Schelde
op te varen, om Antwerpen te beschieten,
forten die millioenen en millioenen ge
kost hebben, hoegenaamd niets beleeke
nen en volstrekt onnuttig zijn.
De bevaarbare passe van de Schelde
is uiterst moeilijk en wordt aangewezen
door het bakenstelsel. In oorlogstij ver
nietigt dit bakensteM, en temps de guerre
détruiséz ce syslème de balisage, zoo
scli rij ft die hoogere officier en we zouden
willen weten welke oorlogsvloot het aan
durven zou de Schelde op te varen, zelfs
met de bekwaamste loodsen van Vlissin-
gen. Laat oude bakken zinken en ander
getuig in het vaarwater, zoo gaat hij
voort, en zaai onderzeesche mijnen. En bij
de groote batterijmortiersder verdediging,
Antwerpen is onineembaar langs water
zijde.
Bouwen en afbreken, riep Coremans in
den tijd, is alle twee werken en wij her
halen het, al hebben ons de forten mil
lioenen gekost, breekt af, breekt af, jon
gens, zoo blijft bet werk in de wereld.
Wanneer men de forten der Maas ging
opbouwen, heel dc boei werd op 't gewe
ten geschat aan vijf en twintig millioen.
Als 't spel ineenstond was het vijf en
zeventig millioen Daarbij nog vijftien
millioen voor de bewapening, plus drij
millioen voor de wegenis. In 't geheel, al
wederom op liet geweten, was 't drij en
negentig millioen.
't Nieuw versterkt kamp van Antwer-
