DE KONING KOMT 8e stript roeten &et De nieuwe ïlaasssbe reeMsforsiei Huishuurwet start vaori Politieke Omroeper Uit Met Dakvenster I z i rnef den z'jo Gedi. A* Weekblad van het Christen Werkersvepbond van West -Vlaanderen st& Bssaca MKjrwB fNSCHaUVlN'GEM 'AANKONDIGINGEN t Zich to woixlcn Bu.*ol ra, "f Mod. 2c. Koitrijk. Tclof. 779 PmicWIc^Il I1M.57 twinjk Zkaiaffiiag 21 OecfcfrrtSsei* Ï3S9 Gedrukt ter Samenwerkende Dïcüerij V GORUH GA-ft SJöasfes.n, 2ï 40.UJU Elfde jaaigaeg Nr. 51 Oplage: f WIJ WENSCHEN AAN AL ONZE GEACHTE LEZERESSEN EN LEZERS EEN ZALIGEN HOOGDAG VAN KERSTDAG «3 f8 Spijts de laatste cr gcermgsYerklaring cn diende wetsvoorstel o' 'tWa» sedert "dagen en dagen be kend en de bladen stonden cr vol van! De kroonprins cn de kroonprinses, de koning en de koningin zouden de 3tad bezoeken 1 Ze gingen kijken, bij hon derden. bij duizenden. Ze stonden, ze drumden, getest op mekaar, zo hingen aan de arnu van de straatlanteems. De vensters van de huizen stonden rekke- wijd open en lagen vol nieuwsgierige Ze wachtten geduldig *t zou nog lang duren "t gaf niet, want ze moestan den koninklijken stoet zien. ©nar ze komen 1 En 't ging als de vrind «ver de zee de duizenden keken, drumden, trapten mekaar op de voelen en langden lijf en bals uit ora te En daar draafden peerdemanncn bij en nog en nog en dan draafden rijtuigen voorbij met booge officieels mannen die heel officieel-statig rondki ken en dan. Zij zijn 'f, zij... dear f 't Wachten, 't vervelend wach vergeten, 't drummen cn 't vertrappen, "t was alles vergeten en de stoet... v< dwenen. 1; Zou moeten vertellen van e Koning op wien men langer wachtte, zooveel langer, vier duizend jaren I En niet een stad, niet éen volk wacht'. Hem. maar alle steden, nile volkeren, alle landen I En 'twas een zuchten en kermen overal, omdat die Koning weg bleef en omdat overal dwingelandij heersehte, een ondragelijke dwingelandij die alle mcnnchen tot slaven had gemaakt, sla ven die boeien droegen en ketens. En in nll». heiten brandde het verlangen, in iéder oog lag verlangen naar dien Ko ning die alle slaven vertossen zou, al die ketens breken, en alle volkeren en lan den den vrede zou schenken. En Hij kwam maar 't galoppeerden geen peerdemanrren voorop 1 Hij kwam, maar de officiecle mannen vergezelden 5dem niet. En het volk 1 Het vierde feest ji de tavernen en herbergen te Bethle hem cn de Koningin-mee Jet werd ruw ca iearseh aan de deur gezet. Tech had dc Koning hovelingen cn 2ic meden door de lucht, duizendmaal cncüer dan 's konings ruiterij.,, gouden engelen zweefden door dc lucht cn zil ver klare stemmen zinderden in de win ternacht cn zongen 't blijde lied ...om dat de Koning eindelijk gekomen was... En wijl "t groot volk feest vierde in 'de stad, wekten de engelen in de vel den wat slapende schaapherder;, c voerden die bij den nieuwen Kon.n; En de simpele herders knielden bij die nieuwen Koning. Koning van de armo< de en de verlatenheid en ontvingen d eerste Koningsgif :en van den nieuwe vorst Vrede voor die herders vol goe den wil I Ieder jaar wordt nog herhaald ov 0e heele wereld de Koning komt 1 Zondag laatst klonk het reeds Hij nabij Hij de vorst wier komst wordt voorbereid door den Advcnt-tijd. Ko men zal Hij zeker, zcoal; Hij k\ groote. de machtige, c'.e eeuwige Ko ning in de schamele krib var wezen stal. Woensdag. Kerstdag 1 Adeste Fide- les I Komt. gij die geloof; Dat lied hangt boven, rondom ons al; Kerstdag nadert cn 't zou geen Kerstdag we dat lied niet hoorden, dat verwekt ia ons t groote geluk onzer kinderjaren, waar we zoo vroom het kleine land in de kribbe kwamen groeten cn aaabid- Adcste 1 Waar zijt ge dan allen Rekcr.t cn cijfert eens vit aan de kribbe wat gij gekost hebt aan dat arme kind bizar cijfert niet uit in geld. papier dat dit kind geen v.. gd.-a vond. veen hesrdstede niets dan een krocht waar de vrind muziek speelde cn dc heldere sterren, die door de spleten keken, tot licht dienden En dat kind was God En dat kind verliet zijn hemelscb rijk om wille ven de menschen. werd on uwentwille het armste aller rozn-cben kinderen. Een ko:-.L:gsk:odl op stroo 'Adeste. Ja. de Koning komt. Kerstdaj ïs daar En de Ko.-ing komt met zijn stoet, geen peerdevolk storm geen ofEcicele mannen rijden méc; geen gedraaf van rijtuigen. Zooveel rimpelder. zooveel eenvou diger. De Koning draaft, vlucht nie! voorbij Hij komt op bezoek bij ieder van ons. dat weten we, dat gelooven we. H:j komt in ons als we knielen de Communiebank. Hij komt met dien zelfden stoet van gouden Engelen die zen door de lucht cn met hun ril- n stem zooals in die nacht nog im- zingcn Vrede aan de menschcn goeden wil I Al hadt ge een heit steen, toch komen er borsten en scheuren in als 't Kerstdag wordt cn het Adeste weerklinkt... of ruischt in de erten van oude herinneringen 1 Laat den Koning bij u binnen. Maakt w huis, de kribbe van uw hert rein bij zijn komst; wat Hij u geeft kan niemand geven, kunt ge met goen papier be talen. Vrede 1 Daar vechten de men- schen om en verkrijgen hem niet. Vrc- i de koningsgift van dat kleine kind. En de belasting die de Koning u op legt. och. leert ze Hem geerne betalen... Papier vraagt Hij niet, Hij vraagt al leen Liefde, alleen wederliefde I Adeste I... wij zullen er zijn 1 Da Zusters yan het Hospitaal van fêses&rGea weivjszöndeH deor de Socialisten DE AARDEN ;5OT EN DE IJZEREN POT... "WAT WORDT VOORGESTELD j AMENDEMENTEN VAN ONZE VERTEGENWOORDIGERS spijts het inge-j er de vervlaams.) Den I I December werd dus v GcrV.y:-; Regeering. in den pers-.cn v Verleden week verklaarde M. Devè- als leider van de liberale groep, dat 22 liberalen zouden stemmen tegen d" :re vnrvlaameching van de technl- rche scholen en dat hunne stem over het geheete ontwerp zou afhangen van zekere hervormingen in het middelbaar lager onderwijs. Deze week werden door diezelfde li beralen een paar wetsvoorstellen neer gelegd over zoogezegde waarborgen de vrijheid van den huisvader in het lager en het middelbaar enderwijs, die absoluut onaannemelijk zijn voor de •lamïngen._ Een katholiek fransch blad uit Brus- el deelt ons triomfantelijk mede c'-at de liberalen, indien dit voorstel niet ge stemd wordt, de rei-sering verloten cn blok zullen vormen met de socialisten om alle subsidies aan de vrije scholen" te ontnemen. Daaruit kan men lezen hoe dc libe ralen en ook de katholieke franskiljons "nog altijd de hoop koesteren vlaamsche rechtsherstel te sabotct Heer Janson, Minister van Rechtswezen, een wetsontwerp ingediend. tot vertra- jkig en '..-ijzig!, j -.u.-. cAKe uitzondc- iingsmaalvcgelcn in zake huurovei komsten Dat die aangelegenheid veel bezorgd heid verwekt bij duizenden arbeidersge zinnen hoeft zeker geen betoog. Er -.oovcle dreigementen uitgesproken le ien de huurders, die tot r.og toe onder Ie toepassing der wet vallen, dat erugkeer tot het gemeen recht vast tekcr aanleiding geven zou tot erge noeilijkheden. De Regeeriag zelf heeft die stoornis willen vermijden cn bekent da», in de ijverheidjeentra en m enkele gi 'e verlenging diende loegestaai •orden De voorwaarde werd ei middellijk aan toegevoegd dat de rijs in pvereenstemnring worde ge- b-.-c.cht met de waarde van de gestabi liseerde munt Het bijzonderste nogtlians is De socioSsten, die aan het bewind zijn te Moeskroe.n, geren een nieuw, be wijs van hun verdraagzaamheid. Dc Zusters van Liefde uit Rousscla- re, die het gasthui; cn het oudmannen huis bedienen sedert 1847, worden weg gezonden. Gedurende vijf lange jaren, hebber de godsdiensthaters der openbare Wel dadigheids commissie, de Zusters het le- nLts akte;-...pnino'ediik. tijnakcu-nm. weg te krijgen. Met vastberadenheid en moed heb ben dc Zusters weerstand geboden en al hun booze plannen verijdeld. Zij heb ben hun recht doen gelden tot eerbied vrijheid in het uitoefenen van hunne christelijke zending. Daar zij dc dappere Zusters niet baas •orden, zenden de socialisten m allen godsdienst te bannen uit het gasthi Dc slag is nog niet gen Meer dan ooit moeten - nnen Jaspar heeft verleden week verklaard dat de ven/'aarnsching van de hor school van Gent beantwoordde aan recht vanwege de Vlamingen, dat vervlaamsching dus onvoorwaardelijk dat standpunt. s daad te De gnnsche bevolking is digd. Zij is het eens om d schandvlekken. Zij betreur gaan der gecde Zusters, die sedert jaren, de edelmoedigste diensten bewij- en aan de zieken, oude ticden en wee- en der stad. Een Verdedigirgskomiteit wordt ge- 'ormd om de godtlelooze plannen der socialisten kenbaar te maken kampen. W willen s totaal i Al de Katholiek ien hun broeders v in den strijd n van het land zul- n Moeskroen helpen Wat wordt v e?d Beknopt samengevat komt het ncc het v derwijs wil de frarrsehsprekende burge ets gemeens hebben met de vlaaro- bevclking. Odi profanum vulgu ceo s zei de Romcinsche dichter Ik haat het gemeen'e volk en ik hou het verre van mij af. Dat is nu nog de leuze van onze liberale franskiljons. Dat aile3 heeft niets te maken het aanlcercn van het fransch, want het gaat hier over fransche klassen met hel fransch als voertaal, niet over de studit zelf van de fransche taal. iVAT ZIJN DE VOORUITZICHTEN Wij gelooven niet dat de liberalen voor hun voorstel een meerderheid zul len vinden, alhoewel rij rekenen op de afzijdigheid van de socialisten en den steun van de katholieke conservatieven. zij toch eene meerderheid, dan kunnen wij niet langer de regee ring Jasper statuien. Wij zijn niets met c vlaamsche hoogcschool indien het amseh onderwijs van de middelbare lagere school af wordt gesaboteerd. Welk voordeel de Nolf-hoove^zhool af te schaften indien men de Nolf-for- ule overbrengt naar het middelbaar derwijs. Dc Vlaamsche Hoogoschool m bekroning zijn van dc eenheid •iaamsche beschaving het is alleen ;ene be:p<:..ing indien voortaan latioralrsatie van staatswege wordt ge organiseerd in het lagci baar onderwijs. In da? opzicht staan wij radikaal op het standpunt van het A. C. W. eentaL'gheid van Vlaanderen, olies V/ij houden toss? Het is ongehoord dat enkele liberalen r cbnntage-middclen de groote rderhe'd van het Parlement zouden doen buigen voor" hun ultimatum, en het recht cn den wil van. ons geheele volk zonden verraden om de willekeur van enkele franskiljons. Willen de liberalen dat eens probcc- r. met de socialisten, ze kunnen dat doen. De lijd zal uitwijzen of ze r! dien •int meer succes zullen hebben. Er: .•iilen de liberalen werkelijk der. school- lOïlcg ontketenen: samen met de socia- Iaten, dan kunnen ze dat even goed ■andrei; doen als morgen. WAT ZOUDEN DE LIBERALEN WILLEN Sedert honderd jaar dat Belgte bej iaat heeft geen enkele vlaamsche buis- rader het recht aan zijn kind vbamsc'i rndervrijs te geven, cm de eenvoudige reden dat cr in geheel Belgis tot nu tos nkele vlaamsche rr.iaibïbari school of hoogesc'aool bestaat Well gediurcnde die honderd iaar heeft geei enkel liberaal of kalbolick franskiljoi jeprotcsteerd tegen der~e!ij!se schaudr- ;>e krenking van de vrijheid van dei ihui3vadcr. 1 Jaar verlenging van pr.cht Brussel en omliggende,'alsmede vc steden met .neer dan 100.000 inw voor de goederen waarvan de hui op I Oogst 1914 hoogstens 1200 frank per jaar beliep, voor gedeelten van g< deren tot hoogstens 800 fr. per jaar. Eenzelfde verlenging van 1 jaar in de gemeenten van 50.000 tot 100.000 inwoners, zoo de huurprijs van 1014 dc O.'.i fr..niet j?vertXP.f De verhooging van pacr.'-prip 600 ten honderd bedragen, i Maar rr oertaal i n wordt het vlaamsch dt delli het enden franschsp rekenden ir al fransche scholen dat e ontbinding, nieuwe verkie- liever dan op dat beginsel a 7 kee e prijs v i den oorloj In die opvatting var. gedachten alleenlijk de stad Brugge onder de tegorie van steden, waarvoor de ve ging voorzien is. Al het overige van de provincie dus buiten de wet van verlenging dere woorden lot het gen recht behooren. Maar... bij artiki -ordt een achterpoortje geopend, v. 'oerziiter van de Rechtbank cn de !3ur- enteester, de verlenging in zekere sl der. err gemeenten ook van kracht z •orden. Dit laatste is een middel waar- rede we niet akkoord gaan, omdat de elgever bier zijn verantwoorde!;jei -i ntdv.ikt en deze aan derde personen an ontslagen blijven. Dit wetsontwerp heeft, zooals men wel denken kan. ook de aandacht ge trokken van onze parlementairen, die. ■oor wat het West-Vlaamsche betreft, itond Als gevolg daarvan, kregen onze /rienden Ducbatel. Depcntieu cn onder- !-c bedoelden we verlcder Q de Verecnigde Staten. Haïti i Haïti is met Cuba het Antillen-oiLtnden in Middcn-Amcrika. s ontdekte dit eiland in 1492 ;de het Klein Spanje His- Haïti is tweemaal zoo groot als Bel- maar is net in twee vcrdreld Haïti San Domingo, twee republieken. Na dat de vroegere inwoners uitgeroeid wa rn. werden negers ingevoerd om arbeid leveren in koffb-planterijcn, enz. In e jaren 1600 kwamen wat Franschen ich daar vestigen, zoodat Haïti Fran sche kolonie werd... en de negers nu een soort Fransch swatelen, wijl beter Fransch gesproken wordt in de steden. Domingo was onder Spanje. De r.e- Toussaint l'Ooverturo maakte het eiland eerst vrij in 1804. maar eindigde als gevangene in Frankrijk, 't Fransche Spaancclic juk werden toch afge schud cn dan begon 't spel voorgoed. •rlog jaren aan een stuk I Kei zerrijk. Koninkrijk. Republiek, mi te n. dan verdeeld ri.'iii cn San Do- igo, die half beschaafde negers, met ijsche broek en neger-manieren I Een land met eeuwige lente op de h;u- htbaar al» geen, maar met de e negers onder nl di gers daarbij ren beetje Fransch of Sn.ionsch bloed om te maken dat 1 maken dat ze niet te lui zijn. Daar hebt ge den nardtij pet I En hoe bolste die nu legen d ijzeren Van zelfs I V/anr.ecr de Slaten het Panama-! naai openden, dat den AtlonHsehen Öccaan met den Stillen Oceaan bindt cn lijk liet Sucz-knnnal dc c< kriijkt.. delijkheidsgevoel als ze van de regee ring deel uit maken. Zijn ze buiten do geering dan is 't heel anders. Dan. zoo igde Tardieu. de Fransche eerste mi- ster. in de Senaat nan de socialisten i rsdiknlcn... dan gaan die menschea te werk als in vollen verkiezingstijd» ffiiwe 't alleen gaal om beloften en op rijn kop wordt gezet. 'tGaat riet voor een partij, die een maal regceringspartj was. dwaas weg /erantwoordeli ikheid te ontkennen, listorie van Rijkskanselier Mu!!;? voor onze rooden eerr les moeten De Frnruchman GD!c«i;r heeft zoo op 1 eentje een keer geneusd, gezocht en n eigen gedacht gemaakt over de taal toestanden en strijd in ons land. En die vreemdeling ziet heel wat be- r en klaarder dan al onze Fianschc- ars cn wollonisanten. Die vreemdeling dat ons volk dat treuzelen moe is, dat dc Vlamingen recht eischen, zonder meer. Hij zegt vercler dat 't volstrekt valsch is. dat de Vlamingen met 't Fransch willen afbreken cn schrijft dat hij vele ontwikkelde Vlamingen kent, die van frttnsche letterkunde cr. kunst meer weten dan vele Franschmr.ns'. Wat zullen onze zwaar-wichlige bezx-ltings- heeren daarvan zeggen, die van Fran sche letterkunde cn kunst niets incer kennen dan de feuilleton van bun dag blad cn levers een schunnig Fransch tonncelstuk gespeeld door een zesde- De heer Gillouin geeft ook de Fransche regiering een lesje mee.,, dat ze wel moet voorzichtig rijn in haar propaganda alhier. Frankrijk met zijn burger- en or.geloovige demokrntie. icn dat Vlnamje-'cn daar staat katholieke volkedenrokralite Amcrikaansche KöTpnii Later v/ilden de Nicaragua en daarom werd dit land eveneens Amerikaanochc Kolonie. Haïti i die hangt a analen cn den At- i Haïti beheer:;! i hetzelfde onde; Europa 1 Alle ziet ge 1 jpoel r dat e Nu 'i De Prot Oael-Vk '1 Yzer-mc e opar; :ht Vlaanderqi zouden •laamscbe, t, bate van de vlaamschonkui West-Vlaan tiert de bevolking. liberale Waïïonisanten voegen i nog uitdrukkelijk bij dat dat zelfde recht niet zou bestaan voor ie -lamingen in Wallonië, omdat er gc: chendisg mag gebeuren van de Wail- che cultureele eenheid. Alleen Vlaanderen moet cultu; e! .-crdeeld en verbrokkeld worden, i hj Lebben den schoolstrijd op godsdier üed men wil ook de schools', op taalgebied organiseeien. Moesten die menschen gelooven, dan elke gemeente korrss en eene fransche officiecle cn eene vlaamsche en eene fransjhe Is dat rrel doenlijk Wat die heeren in w trachten is de taalkloof in Vlaar.dc rt behouden en versterken, la elk staat er een verschil tusschen schappelijke standen, maar de van taal en ras en beschaving verschillige standen bijeen In Vb anderen moet de volgens die heeren verscherpt wo: lea met den taal- en rassenstrijd. In he ger, het middelbaar (Zie vervolg onderaan vorige koi; m.) waardoor de verlenging ook van kracht zou worden voor al de goederen in de gemeenten met minstens 1 5.000 ir tiers, waarvan de huurprijs hoog. 480 frank bedroeg per jaar. Tevens zouden onder de toepassing der v.-et vallen, da cudcrüngcngezi: genolhebfcendcn van bet oudere!oms- de kroostrijke gezinnei minstens 4 landers onder de 14 dit voor al de gemeenten van belang ook. Onze lezers zullen misschien dc vraag stellen En voor de verhooging Na onderlinge raadpleging hebben mcend aan het voorstel geen wijzigin gen te moeten voorstellen. We moeten. dien of niet. rekening houden met alle omstandigheden, ook met de v.-aarde- lindering van or,zen frank, sedert de laatst gestemde hubhuurwet. En we bet groote doel de uïtzet- rhindernn niet nit het oog voor de kweslie van cenige uiken min of meer per maand. Onze arbeiders zullen zich misschien craven gaat ge dat erdoor krijgen nrnissie waarvan we het ver- g niet in handen hebbenheeft .■mdcrr.cnten verworpen. 2Ial de beter gehoor geven aan onze redelijke voorstellen We durven het verhopen in elk geval we ieveren voor het doen aanvaarden onzer amende- f915 liet Wilson uit voorzicht;;:- I Amerikaaneehe marinotrocpen »f- n ia H;u'.i. Amerikanen zijn aan de financies, en dito officiers voeren het inlandsch leger aan. Dat valt echter het volk heele naai niet in der. vin. cn dan rijn er opstootjes en donJntcn de Ame rikanen welen dat er c: "akingsonlosten» uitgebroken zijn. maar dat dc ordo weer hccrscht. Dat wil echter zeggen dat dc ;gers hun dienstwilligheid je;;—nover m indringer staakten, maar reeds wis- n hoe Amerika dan met den vuist zat. Nu was 'i in dc stad Au* Gayes te >e:i. Oorlogsbodems zijn uitgevaren ar l 'aïti cn de negers zullen weldra eer braaf zijn. Haïti moet aan de Sta ten blijven om 't belang van den Dol- Die dollar is immers almachtig in de Staten. Kellogg-pact. vrede enz.... woorden en wind VERANTWOORDELIJKHEIDS- j GEVOEL EN WERKELIJKHEIDSZIN Dal is meer Jen kcej:;!;, nltl vaar ac socia listen of liberalen, ralaarlffi legen stemden, man, toot de Lirae Patriate féminin* fiamcr.de Wal is die Lfj-ue 't Is danig moeilijk om i elo> in hel xlatawh te certe' n, bijna onrnogc- ijkin geen land ter wereld zou. immers zulke tiguc kunnen hesman tenzij in BEZET ,.n! D l is i -.ener, een Vlaamsche. <R I ■mOjk I kreten G i d'L'dek: Raaul de Hemplinne Jacques de Brouwer ■r rls Neoe de Roden Jos. de Brabander cv. de met Je i\'aiy:r Henri Ven den Plas t-on d-rPhr.de. Groote woorden misschien... maar! '-erman heel begrijpelijk voor iedereen. Het J 'iSUn.tc Centrum in Duit -cliland. dat is daar de j n0ernen L Katholieke partij, aanvaardde en vc> vU£a dedigde van 1918 reeds de Durtrcne y Republiek, cn wijl de partij ra-Ie aan d regecring was of niet, stemden de leden u",c" immer de noodige credieten. 't Ccntruir, gemeen-:.:' •or daardoor veel kiezers maar be- j u. er geeft I hield zijn waardigheid en gezag. Ze ge- j Creole I •oelden in die partij dc verant -. solde- j-:s, ijkheid mêe te werken aan de h r dot dit ingericht. cro'Jijk dat ze z'.di i laamseh m «zal wel Je eerste maal tan hun en-listeten, een kostelijke beken- ijn da, geen... minderheid. Zij ei: sten tot de vlaamsche i eins- De kor r:jk n de z r licht. :<dag. Di in den Rijk e groote patriotten verwei ng in de handen te ritten de geldmagnaten... Gssi-on Bc ryt, Senator. kier-- en de geldmagnaten... pre als c'e socia'isten bier verledci dc Kamera deden, 't Vcr^hil i Hier is een Katholiik eerste n Duitrchland is het Dr Muller, een socia list I Muller antwoordde kordaat Wc heb'ie.i geld noodig en moeten 't leenen aan degenen die cr hebben. niet nalisten, I ®e" ^al e rcgce- ziVn; es de ban- I lijk hun des zoo-Lokollfse week in i T'ófii, De social aüonali'te: •nkel e oeis zeer troobjk... als ik cl dit namen zag mei klr'.ie letters coetcf Kleint Ce. kleine vin 't Zal een poef geren... Gelukkig da! - nog mal fransch cerslaan; ■t zal rael heel de iiSue gaan lijk met-Jen laatster - D.mesdDmiteil... u,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksmacht | 1929 | | pagina 1