Gilbert De Smet bouwt aan
eigen kuituurcentrum
ZIE JE DAN MAAR WEER
IT VLAAMSE KRUIS
"(TDUBBELTHAAR
IBO-KURSUS
LITERAIRE PRIJS
!'NIEUWE STEMMEN"
CATHARINISTEN ZETTEN
TONEELTRADITIE VERDER
MINZOTO TE AALST
12.10.1973 - 5
1 was weer volop feest in de stad! In het kader van de
wisch-Nederlandse week zou onze klok terug komen die
weet-hoe in het Nederlandse Bergen-aan-Zee was terecht
[omen. Het zou dan ook weer een unieke happening worden,
■t alleen met veel tralaliere, maar ook met bier, echte
•cnpens, kopvlees en boterhammen.
I moest een echte verbroedering worden tussen noord en
tussen Aalst en Bergen. Uit het Noorden kwamen de
lemcester, de gemeentesekretaris en een paar stadshouders.
ier/ijds was er ook een Alkmaars raadslid dat er aan hield
stad binnen te rijden met een honderdjarige spelewagen.
an onze kant, hadden de Oude Garde in hun plunje van
|0. Aan de grens van Hofstade en Aalst zou het gezelschap
wacht worden.
pracht weertje, maar vooral dorstig was het, na al dat lange
htcn. Maar, zoals het onze stad past, was er ook een klein
•etje in de buurt. Eentje dat blijkbaar alleen 's nachts leeft,
igczien ze er rond de noen nog druk aan het poetsen waren.
Aalsterse raadsleden dronken dan maar een pint tussen de
[krukjes-op-den-toog en de stoelen-op-tafel.
•n ontstond er paniek bij de brave waardin toen de ganse
fare van de Oude Garde kwam binnenvallen. Er werd dan
Ir gehandeld alsof het een nieuwe Belgische omwenteling
■of. Ondertussen kwam ook de brandweer met takelwagen
jerukt om de zware tinnen klok (die er nog niet was!) over
icvelen op de speelwagen.
!n kwamen langzaam ook de Nederlanders afzakken. Maar
steeds geen klok. Echo schoot ondertussen wat
imingsbeeiden, en het Nederlandse hooggezelschap, met
n respektievelijke dames, werd dan maar in het rommelig
:tje geloodst, waar ze voor de eerste keer konden
nismaken met ons gerstenat.
oewel een stoere blazer van de fanfare pas beweerd had, dat
klok nooit voor pasen zou aankomen, klonk buiten: «Ze
der dor mee!» Prompt werd iedereen naar buiten gestouwd
een pracht van een veewagen te bekijken waarin onze
oie bronzen stem opgesloten lag.
nog entwat heen en weer gesleur, raakte de stoet toch
•tensklaar. Onder de blikken van verwonderd kijkende
iscn, die blijkbaar dachten dat het al karnaval was, ging het
n naar de stad. Tussen de burgervaders staken velen hun
■ondering niet onder stoelen of banken (die waren er
iwens niet) over het flinke dirigeren van de fanfare door een
epen van financiën. Verborgen talenten die misschien nog
is te pas komen, want in de politiek weet men nooit,
de Grote Markt werden in alle heil nog vlug een aantal
■lingenopgetrommeld van Dirk Martens-bezoekende scho-
wat entoesiasme op te brengen bij de aankomst van ons
1ste kleinood.
.toespraken bleven kort: de ene burgemeester dankte zeer
^lelijk. terwijl de andere het biezonder spijtig vond dat niet
lem I in de stad ontvangen werd, maar hijzelf. Hij was er
ook niet over te spreken dat men in 1830 een absurde
s getrokken heeft tussen Noord en Zuid.
dat vonden wij ook. Dan was onze klok ten minste in eigen
d gebleven en hadden we ook geen extra-onthaaldienst
eten organiseren. Dan hadden ze in Bergen-aan-Zee gewoon
me. zeggen: «Neem maar mee, en let volgende keer wat
erop, als jullie de beiaard nog eens herstellen».
BOB
che
In oktober a.s. gaat het letterkundig tijdschrift Nieuwe
emmen zijn 30e jaargang in. Te dezer gelegenheid stelt de
edietbank in een geest van mecenaat een literaire prijs
n 20.000 Fr. beschikbaar. Dit bedrag wordt opgedeeld in
prijzen van 5.000 Fr., 3.000 fr. en 2.000 fr. voor een
dicht of een reeks van ten hoogste vijf gedichten,
tzelfde prijzen worden toegekend voor een novelle van
i hoogste 7.000 woorden.
Slechts ongepubliceerd werk kan worden bekroond. De
■y behoudt zich het recht voor tot een andere verdeling
r prijzen over te gaan wanneer werken, die voor bekro-
ng in aanmerking komen, dezelfde waarde hebben.
De inzendingen dienen voor einde 1973 geadresseerd te
rden aan A. De Longie, Heuzelstraat 7, 9704 Ooike
>or de gedichten) en aan F. Van der Poorten, Merestraat
1, 9300 Aalst (voor de novellen). Elk werk moet onder
>tto worden ingestuurd. Bij de inzending moet een
(Bloten omslag worden gevoegd, waarop aan de buitenzijde
Ld t motto van de inzender herhaald wordt. De omslag moet
naam en het adres van de auteur bevatten. Uit geen enkel
tail mag de identiteit van de auteur blijken. De in
eevoud opgestuurde inzendingen worden slechts gere-
urneerd indien port is bijgevoegd. Het aantal inzendingen
onbeperkt.
De jury is samengesteld uit Prof. A. Van den Daele
oorzitter), A. De Longie, J. Marijnen, F. van der Poorten
J. Veulemans. De uitspraak van de jury is bindend. De
iaktie behoudt zich het recht voor de bekroonde teksten
Nieuwe Stemmen te publiceren. De uitslag van de
ijsvraag zal begin 1974 in het tijdschrift worden bekend
maakt.
Midden het prachtig groen hemellandschap van het rustige
Sint-Lievens-Esse groeit een sociaai-kulturecl centrum. Een
initiatief dat opgezet werd door beeldhouwer-schilder Gilbert De
Smet. Wanneer we er aankomen, is hij nog volop bezig met het
versjouwen van kruiwagens, want hij bouwt zijn centrum zélf, met
eigen handen.
Hartelijk joviaal drukt hij onze
schrijfmachine-vingers in zijn
vereelde hand. Het is als het
terug zien van een vroegere
vriend. Want alhoewel hij nooit
ver weggeweest is. is kontakt
houden met Gilbert niet zo
gemakkelijk. Als hij niet
beitelt, bouwt of kapt. zwerft
hij ergens ten lande op zoek
naar nieuwe inspiratiebronnen.
Ondanks dat hij slechts een
Hink stuk in de dertig is. is het
leven nooit makkelijk geweest
voor hem. Het noodlot heeft
dikwijls en hard toegeslagen,
zodat hij moest opnieuw begin
nen vanaf het nulpunt. Een
harde weg die nu langzaam
naar het einde loopt. Naar de
realisatie van zijn droom: het
kultureel. sociaal centrum: Bril
23.
Het is voor Gilbert De Sniet
altijd al hard knokken geweest
tegen onze maatschappij. Van
af zijn jeugd werd hij al
gekonfronteerd met het lot. In
1941 verloor hij zijn vader door
een ongeluk. In de vroege
ochtend werd hij brutaal
aangereden door een Duits
motorrijder. Hij werkte toen als
ploegbaas van een bouwonder
neming. Hierdoor werd z.ijn
moeder een ongeletterde volks
vrouw. verplicht uit werken te
gaan.
1 ot zijn veertiende liep hij
school aan het Koninklijk
Atheneum te Aalst en volgde
daarna (tot 1952) lessen aan de
Aalsterse Akademie voor Scho
ne Kunsten. Zijn leermeester
was de Gentse beeldhouwer
Gustaaf Van der Meersche.
Ondertussen was hij werkzaam
in de houtnijverheid. Een
loopbaan waarbij hij het zeer
vlug van leerling houtsnijder
over meestergast tot bedrijfs
leider bracht.
Parallel met deze loopbaan
ontwikkelt zich ook de beeld
houwer Gilbert De Smet. Zijn
eerste zelfstandige beelden da
teren van 1948. In 1955 behaalt
hij de prijs van de stad
Warschau toegekend naar aan
leiding van een tentoonstelling
voor jonge kunstenaars. Orga
nisatie: het Vde Internationaal
Festival van de Jeugd in de
Nog een paar maanden noest labeuren en het vroegere boerderij
tje is omgetoverd tot een attraktief kultureel centrum (Ib)
Poolse hoofdstad. In al zijn
werken vindt men dezelfde
tematick terug: de kleine man.
het noodlot, de vrouw
«Mijn eerste werken waren erg
akademisch.» vertelt de beeld
houwer. «maar geleidelijk volg
de ik mijn eigen weg. Mijn
komposities werden vrijer en de
neiging tot het vervormen dei-
dingen brak door. Essentieel
vind ik vooral de sobere
konstruktie. de vervormde ma
nier van uitdrukken en de
ritmische beweging.
Opvallend is steeds de op
waarts strevende lijn. Het beeld
begint steeds op een brede
basis om dan in de hoogte 'toe
tot een punt te komen. Men
kan het eventueel vergelijken
met een gelijkbenige driehoek.
Een keiharde skulptuurtech-
niek die dan weer sterk
ingetoomd wordt door een
zachte golving der kontoeren.
Zowel in zijn tekeningen als
schilderijen blijft Gilbert De
Smet in de eerste plaats
beeldhouwer. Overal vindt men
die typische harde lijnen terug
die de skulptuur kenmerken.
'T HOEVEKEN
9T Hoeveken is sinds ons
laatste bezoek wel Hink veran
derd. Er is nu een prachtige
inrijpoort voorzien waarin men
links de nieuwe woonruimte
aantreft (vroeger stond er een
stal). Binnenin heeft het de
kenmerken van een smaakvol,
funktioneel ingerichte bunga
low met brede ramen, waaruit
men een prachtig vergezicht
heeft over het prachtig golven
de land.
De rechtervleugel, veruit de
grootste zal volledig ingericht
worden als kultureel centrum.
Momenteel heeft het nog die
gezellige, rommelige sfeer van
een kunstenaarsatelier, met in
het volle licht een beeld dat de
kunstenaar aan het kappen is
in hout. Links en rechts
slingeren gutsen en beitels.
Bovenaan is een balkoninrich
ting volgestouwd met antieke
gezelligheid.
Alleen zullen we in zijn nieuwe
living dat prachtige openhaard
vuur missen, waarrond zovele
Een harde skulptuurtechniek
wordt door een zachte golving
gesprekken gevoerd werden
over zoveel onderwerpen.
Op het Hoeveken kon men niet
alleen terecht bij een luisteren
de kameraad (die zelf ook vol
problemen zat!), maar kon men
ook uren zitten smikkelen en
smakkelen onder het deguste-
ren van een goeie, echte beker
rode wijn. Vrienden zorgden er
wel eens voor dat er genoeg
voorhanden was. Kortom het
was en het is er heerlijk.
KULTUREEL CENTRUM
Wat zijn nu eigenlijk de
bedoelingen met dit kultureel
centrum? Er werd al vast
begonnen met -het organiseren
van een beheerraad onder vorm
van een vereniging zonder
winstoogmerk. Een beheerraad
waaronder alvast een paar
interessante namen zoals
W. Deblock, administrateur-
generaal bij het ministerie van
Nederlandse Kuituur. Piet Van
Wa
der iensen van het Vlaamse Kruis hadden het zelf nooit durven
nu n. waar ze voor vier jaar met moeite 20 kursisten naar hun
hi 0-kursus kregen, daagden nu zomaar eventjes 115
ref eresseerden hiervoor op.
Ilend is het groot aantal jongeren dat de kursus komt volgen,
ook heel wat huismoeders en automobilisten schijnen het
I ig van de eerste hulp bij ongevallen te hebben ingezien,
je aard stelde deze grote opkomst een boel praktische
ieti emen. De teorielessen. gegeven door dr. chirurg Van
rwa bcke. kunnen desnoods aan zo'n groep gegeven worden, maar
daa e praktische handelingen aan te leren zijn groepen van 30 tot
>ers rsonen vereist.
I ofom heeft men beslot.en de kursisten voor de teorielessen in
en voor de praktische lessen in drie groepen in te delen.
jJckig kon het Vlaamse Kruis hierbij rekenen op de steun van
n i tadsbestuur en de parochie «Mijlbeek», die leslokalen ter
let likking stellen.
lkk de V.A.B.-afdeling te Aalst wenste dit jaar haar steentje bij te
:n en schonk een oefenpop voor kunstmatige ademhaling en
lt-|Jjiassage,
d linsdag 16 oktober start een nieuwe EHBO-kursus voor het
.rk( len van een nijverheidsbrevet (EHBO-getuigschrift in de
teil itrie vereist). Voor deze kursus kunnen nog een tiental
on sten worden aanvaard.
irijvingen kunnen gebeuren op het sekretariaat van het
e(nise Kruis. Parklaan 93. 9300 Aalst. Tel. 053/221.90.
ssen van deze kursus gaan allen door in het leslokaal van de
Pontstraat 66 te Aalst.
LM
Ook dit toneelseizoen houden de Catharinisten een aloude traditie
in ere en voegen aan het al zo rijke repertorium twee stukken van
formaat toe.
Aan het einde van de negentiende eeuw, toen onze nationale
literatuur nog helemaal niet van aard was een heropbloei van het
toneel in de hand te werken, voerde deze rederijkerskamer reeds
blijspelen op. Hoewel hier moeilijk over letterkunde kan gesproken
worden, maakt dit de Catharinisten toch tot het oudste
toneelgezelschap van Aalst. De stukken van de Gentenaar
Hyppoiiet Van Peene niet precies een voorbeeld van originaliteit
en nauwkeurige stijl betekenden niettemin een eigenlijke start
en vormden het begin van een opgaande lijn. Ook Karei van Rijn
was zeer gegeerd. Het ware toneel zou echter door Nestor de
Thière worden ingeluid.
Kijken we nu wellicht neer op
zijn drama's, dan dienen we
alleszins rekening te houden
met zijn baanbrekend werk.
Hij was de eerste in Vlaanderen
die het aandurfde de meestal
stroperig-romantische toneel
werken naar de annalen te
verwijzen en in de plaats
hiervan een realisme te stellen
waarbij reeds aan karakter
studie werd gedaan. De ver
spreiding van zijn vertalingen
en van de Vlaamse Opera (ook
in het ontstaan hiervan had
Nestor de Thière een belangrijk
aandeel) waren een machtige
steun bij de heropstanding van
onze taal. Vlaanderens bekend
heid in het buitenland mogen
we voor een niet te onderschat
ten gedeelte aan hem toeschrij-
Na hem volgden een massa
nederlandstalige werken en een
resem auteurs in vertaling
elkaar op met de regelmaat van
een klok. Voor hoogstaande
kwaliteit stonden regisseurs als
Maurice en mevrouw Balfoort,
Frans Bernard. Mich Van
Vlaanderen en nu ook Chris
Boni borg. Ook dit jaar
programmeren de Catharinis
ten weer twee toppers. «Een
parel van een meid», een
komedie van Mare Camolctti,
belooft zeker zo geestig en
spitsvondig te worden als het in
'70-'71 van dezelfde auteur
opgevoerde «Boeing Boeing».
De regie van Chris Boni
garandeert een vlugge en
dynamische speelwijze in het
frisse en moderne dekor van
Walter van Herreweghe zullen
Nicole Gits. Caroline Smolders.
Annie Moortgat de vrouwelijke
rollen op zich nemen, terwijl
Jos Vzn Mol en Gilbert
Eelbode het mannelijke ge
slacht vertegenwoordigen. Op
donderdag 18 oktober om 19
uur wordt een bijzondere
vertoning voor mensen van de
derde leeftijd voorzien.
Zaterdag 20, zondag 21 en
maandag 22 OKTOBER?
TELKENS MET AANVANG
TE 20 uur. gaan in de
stadsschouwburg de gewone
vertoningen door. Met «Een
parel van een meid» doorboor
de Mare Camoletti voor de 2de
keer de geluidsmuur van de
1000 voorstellingen. Dit sukses
is geen louter toeval zoals het
ook geen toeval is dat de naam
«Feydeau» zo dikwijls over de
lippen komt als over dit stuk
wordt gesproken. Inderdaad
zijn alle «Feydcau-iaanse» in
grediënten aanwezig: de huwe
lijksontrouw en je hoeft er
echt niet zwaar aan te tillen
want het is allemaal ironisch
bedoeld komische situaties
voortvloeiende uit voortdurende
misverstanden en vergissingen,
alles geschreven met een
opborrelende verbeeldings
kracht. Een probleemloze en
humorvolle avond is gewaar
borgd. Als tweede opvoering
voor dit jaar heeft men het
aangedurfd «Thomas More»
aan te pakken. Voor hen die de
filmvoorstellingen in het kader
van het Dirk Martens-jaar
hebben gemist, een gelegenheid
om met «A Man for all
Seasons» kennis te maken.
Voor dezen die de film gingen
zien een mogelijkheid tot
vergelijken. Deze opvoeringen
gaan einde april door. De reeks
wordt tijdens het kerstfeest van
de Catharinisten zij he dan
in intiemere kring verderge-
zet. Hier krijgen de jongere
leden de kans enkele eenakters
voor het voetlicht te brengen.
ANDRE HEYVAERT
«Fantastisch», zegden ons een paar jonge toeschou
wers, die behoorden tot een groep van vijfhonderd
jongeren die zopas de muziek en de hele show van
22-koppige Zaïrese groep de MINZOTO, beluisterd had
den. Ze zijn pas veertien dagen in België en genieten
reeds een ruime bekendheid. Gisteren waren ze in het
Antwerpse en het Mechelse, vandaag doen ze Oost- en
West-Vlaanderen aan.
Stel je voor: een bomvolle zaal. ledereen wat skep-
tisch. En voor het jonge en oudere publiek, een stel
schuchtere Afrikanen met stralende ogen.
Dan begint het. Buffalo pater De Laet stelt zijn
Minzoto voor.
Entoesiaste jongelui die door muziek en dans hun kui
tuur willen doen kennen. De tam-tam roffelt, trompet
ten blazen hoge tonen uit en de Zaïrese dans zet zich in
beweging, voor traditie, folklore en modern vormen
spel. De religieuze liederen brengen geen sentimenteel
gedoe, maar zang waarin de vreugde domineert en een
verlangen naar rechtvaardigheid in uitgedrukt ligt.
Minzoto is geen klassieke kunstgroep, geen groep met
pasjes op maat of een onechte koreografie. Minzoto
brengt op een spontane manier een stuk Afrikaans le
ven over op het publiek. De groep beweegt zich vrij,
speels en bekommert zich niet om gestroomlijnde figu
ren. De toeschouwer moet echter meeleven, want deze
Zaïresen nemen het publiek mee naar een wereld vol
spontaneïteit en vreugde.
Zaterdag 13 oktober is Minzoto te Aalst om 20 u., in
«'t Kapelleken», Meuleschettestraat 32.
die dan weer sterk ingetoomd
der kontoeren (Ib)
Eeckhout. advokaat. Kris
Bonus, joernalist en diverse
professoren.
Hel centrum heeft tot doel op
de meest direkte wijze alle
vormen van het kultureel en
sociaal-ekonomisch leven te
bevorderen. Hierdoor beoogt
het op de meest rechtstreekse
en aktieve manier, alle vormen
van kunst en kuituur over te
brengen naar een zo groot
mogelijk publiek.
In dit licht zal het een taak van
informatie vervullen en de
kontakten tussen jonge kunst
beoefenaars en de breedste
lagen van de bevolking bevor
deren. terwijl het centrum
opengesteld wordt voor andere
groepen die er wensen gebruik
van te maken.
De vereniging kan dit doen met
alle middelen. Zo bijvoorbeeld
door het organiseren van
tentoonstellingen op openbare
pleinen en in zalen en door het
opzetten van paneelgesprek-
ken, konferenties en debatten.
Voorwaar een mooi initiatief,
waar heel wat positiefs over te
zeggen valt. Mits Gilbert De
Smet hierin de nodige steun
krijgt van de mensen die hem
omringen! Op die manier
zouden ze daadwerkelijk hun
kameraadschap kunnen betui-
gen.
-Af en toe willen die dingen wel
eens tegenvallen.» vertelt Gil
bert. «iedereen is altijd vol van
initiatieven en entoesiasme tot
ten slotte alles bij het klassieke
puntje en paaltje komt. Dan
hebben ze allemaal, of de
meesten toch. een reden klaar
om niet te moeten inspringen».
Een uitspraak die entwat bitter
overkomt, maar niettemin zeer
veel waarheid bevat.
Momenteel is er slechts één
zaak die telt voor Gilbert De
Smet: zo vlug mogelijk klaar
komen met het centrum, de
rest loopt wel los. Hij rekent
nog op een paar maanden
noest labeuren. Maar het zal
dan ook prima in orde zijn. En
hij zal het letterlijk en
figuurlijk zelf gerealiseerd heb
ben.
Wanneer we afscheid nemen
moeten we stellig beloven zo
spoedig mogelijk terug te
komen. Als we de landweg
oprijden, staat Gilbert nog lang
na te wuiven. Vanuit de verte
valt het pas goed op. hoe groots
dit opzet geweest is. als men de
witte vlakken van het oude
hoeventje ziet.
De zoveelste stap in het leven
van Gilbert De Smet! Het
zoveelste stadium in het be
staan van een kunstenaar in
volle evolutie en expansie. Wij
niet alleen, maar met zoveel
anderen, verwachten we nog
veel. zeer veel van hem. En hij.
hij alleen, kan die hoop
w aarmaken!
Ronv BOON EN
CHI LI MEETING TE
AALST
Vrijdag 19 oktober om
20 uur in zaal Madeion,
Grote Markt richten het
A.B.V.V., B.S.P. en K.P. van
Aalst, in samenwerking met
het Humanistisch verbond,
Jong Socialisten, Kommu-
nistische Jeugd en de
B.U.V.V. een Chili-avond in.
Sprekers zijn voor het
A.B.V.V. Jules Van Droo-
genbroeck, voor de B.S.P.
Bert. Van Hoorick en voor
de K.P. Ray De Smet.
