VAN CACAOBOON NAAR CHOCOLADE
«N.V. CHOCOLATERIE CALLEBAUT», EEN BEDRIJF WAAR VAART IN ZIT
4 - 9-11-1973
brijzeld en waar ook de doppen en de
kiemen worden verwijderd. Er is heel wat
afval aan die bonen. In moderne cacaomo
lens worden de gebroken boontjes tot een
brij vermalen: ce cacaomassa. Nu eerst
worden de ingrediënten eraan toegevoegd:
suiker, cacaoboter eventueel melk
worden in de kneders-mengelaars samen
met de cacaomassa verwerkt tot chocolade
deeg. Die wordt dan weer fijngewalst om de
allerfijnste granulatie te bekomen. Samen
met het fijnwalsen is het concheren de
belangrijkste bewerking in het proces. De
chocoladedeeg wordt hier verwarmd, flink
en langdurig omgeroerd en verlucht, zodat
in de beste omstandigheden de fijne choco
lade tot stand komt. Het nog vloeibare
produkt wordt getempereerd (op de juiste
temperatuur gebracht) en in vormen ge
goten.
Dit is het einde van het produktieproces. De
afgekoelde blokken worden automatisch uit
de vormen gehaald en verpakt. In een ruime
hall staan de afgewerkte produkten klaar
voor verzending naar de hele wereld.
In België is er uiteraard een uitgebreid
verkoopsnet. maar ook in Nederland.
Frankrijk, de Duitse Bondsrepubliek, het
Groothertogdom Luxemburg. Engeland,
Italië. Denemarken, Zweden. Algerië,
Libanon. Zaïre en de USA wordt de Calle-
baut-couverture verkocht. Een dergelijke
bloei is enkel te verklaren door het streven
naar topkwaliteit. Het begint bij de grond
stoffen die in een laboratorium worden on
derzocht naar hun deugdelijkheid vooraleer
zij worden gebruikt. Er is wetenschappelijk
toezicht op elke faze van de bereiding en de
afgewerkte produkten worden getest. Calle-
baut investeert voortdurend in technische
voorzieningen en research om aan de top
van deze zeer gespecialiseerde branche tc
blijven.
STEEDS VOORUIT
Onder impuls van de dynamische afgevaar
digde beheerder Charles Callebaut. is het
bedrijf gegroeid tot wat het nu is. Het heeft
een volledig nieuw image gekregen en men
voelt het aan met de ellebogen dat werkne
mers er zich thuis voelen. De heer Callebaut
is nog niet zo lang geleden overleden. Zijn
heengaan betekende een zware slag voor het
bedrijf. De huidige beheerraad, en dat is
waarschijnlijk een unicum, bestaat volledig
uit dames. Maar daarom wordt er niet
slechter gepresteerd, integendeel.
SOCIALE VOORZIENINGEN
In de voedingsnijverheid is men uiteraard
zeer streng voor wat de hygiëne betreft. Bij
Callebaut zagen we onberispelijke waszalen
en douches en een uitgebreid nieuw sani
tair. Er is een keuken en eetgelegenheid
voor de bedienden. Werknemers die zich
wensen te vervolmaken in een vreemde taal
kunnen dit in een eigen taaliabo. De h.
Charles Callebaut gaf zelf hiertoe het goede
voorbeeld. Twee voetbalploegen spelen in
het Korporatief Verbond en de A-ploeg
geeft er zelfs de toon aan. De ploeg bestaat
Steeds uit arbeiders en bedienden van de
firma. Onder mekaar hebben de werkne
mers een ziekenfonds voor onderlinge steun
gesticht, dat de mutualiteitsvergoedingen
aanvult. Een personeelsfeest en Sint-
Maartensfeest voor de kinderen staan jaar
lijks op het programma, terwijl de kinderen
tijdens de vakantieperiode gezonde lucht
kunnen opslaan in de kolonisatie te Den
Haan.
De Chocolaterie Callebaut is een bedrijf
waar vaart in zit. waar vakmanschap wordt
gekoppeld aan vooruitzicht en kundig ma
nagement. Dagelijks zien wij de zware
vrachtwagens van Callebaut op alle Euro
pese wegen rijden, op hun flanken het zeer
speciale embleem, dat niet alleen aantrek
kelijk maar bovendien betekenisvol is. De
drie zwarte krullen in de rode cirkel zijn
geïnspireerd door een oud-niexicaans teken
dat men terugvindt op vele ver vergane
gebouwen. Het was het teken van de vrucht
baarheid in het land vanwaar de cacaoboon
komt.
Het begin van de produktieketen. De juiste mengeling bonen wordt klaargezet
en nadien in de koker gestort, waar zij reeds voor de eerste keer worden gezift.
Het vervoer der bonen van de ene machine naar de andere, gebeurt door een
zuigsysteem.
VAN BETERE KWALITEIT
Leken in het vak kennen meestal alleen
maar de chocoladerepen die door Callebaut
op de markt worden gebracht. Het verwon
derde ons dan ook dat deze lekkernij slechts
een fraktie van de totale produktie be
slaat. De heer Vermeersch die ons rondleid
de in het bedrijf, lachtte ook begrijpend
toen wij hem vroegen of die andere soort, de
dek-chocolade wel dezelfde kwaliteit had
als de konsumptiechocolade. «Natuurlijk.»
zegde hij. «je moet immers weten dat ze al
de eigenschappen van chocolade in zich
gekoncentreerd verenigen omdat het die
rijke bestanddelen zou kunnen meedelen
aan het produkt waarin het wordt verwerkt.
Wij noemen dat een veredeling. Het is dus
zeker geen minderwaardig produkt. in
tegendeel!».
PRODUKTIE
Hoewel er in de Chocolaterie 240 mensen
werken hebben wij er tijdens ons bezoek
aan de fabriek zeer weinig ontmoet. De
oorzaak daarvan is de ver doorgedreven
mechanisatie. Er zijn twee volledige pro-
duktieketens. Twee nieuwe zijn voorzien in
de nabije toekomst. Daardoor gaat de pro-
duktiekapaciteit opnieuw de hoogte in. Cal
lebaut heeft zich reeds een sterke plaats
veroverd op de markt in zowat alle landen
van Europa, terwijl nu ook een gooi wordt
gedaan naar de wereldmarkt.
INGREDIËNTEN
Natuurlijk is er eerst en vooral de cacao
boon, die te Wieze toekomt uit Zaïre of de
Ivoorkust. Er zijn ook andere landen die
leveren, maar die twee zijn de belangrijkste
leveranciers. De cacaoboon is eigenlijk af
komstig uit de zwoele wouden van Zuid-
Amerika. waar de plant de meest ideale
omstandigheden kende om te gedijen. De
Spaanse conquistadores leerden reeds in
1519 bij hun ontmoeting met de Mexicaan
se Azteken de cacaoboon kennen. Zoals bij
de Peruviaanse Inca's werd er uit de bonen
niet alleen een drankje gebrouwen door de
Azteken, maar gebruikten zij die ook als
betaalmiddel. Naast de cacaoboon worden
ook nog cacaoboter, suiker en eventueel
melkpoeder (voor melkchocolade) verwerkt.
Cacaoboter is de vetstof die overblijft als de
cacaoboon wordt geperst. De boon bevat te
weinig vetstof om de nodige vloeibaarheid
in de produktie te bereiken, daarom wordt
er nog cacaoboter aan toe gevoegd. Witte
chocolade bestaat enkel uit dergelijke boter
en suiker. In het totaal bestaat chocolade
bijna voor vijftig procent uit suiker. Dit
ingrediënt wordt dan ook opgeslagen in
enorme silo's die kunnen schudden om het
klonteren te beletten.
DE KETEN
Eerst worden de ruwe cacaobonen gezeefd,
gereinigd en gesorteerd. Dan gaan zij naar
de roosterinstallatie om het eigen exotische
aroma van de boon aan te scherpen. Dit
roosteren is te vergelijken met het branden
van koffie. Na dat proces gaan de bonen
naar de cacaobrekers waar ze worden ver
in het laboratorium onderzoeken scheikundigen de grondstoffen, volgen het
produkt tijdens de verschillende bewerkingen en kontroleren de kwaliteit van
de afgewerkte chocolade.
Het epiteton «bierdorp» dat de Kleine gemeente Wieze, gele
gen tussen Aalst en Dendermonde meekreeg, lijkt ons
geenszins volledig. Het nijvere Wieze herbergt niet alleen
belangrijke brouwerijen, maar beschikt ook over werkgele
genheid voor tweehonderdveertig mensen in een moderne
chocoladefabriek. Hoewel die fabriek sterk vooruitstrevend
en gemechaniseerd is, noteren wij toch 1850 als datum
waarop de familie Callebaut een groep bedrijven oprichtte.
Onder de firmanaam «Gebroeders Callebaut». Elke zoon
nam een bepaalde bedrijvigheid op zich. Op dat moment
was er van chocolade nog geen sprake. Wel waren er de
brouwerij, mouterij, maalderij, melkerij en de minerale wa
ters. In 1911 werd besloten een chocolaterie-confiserie in
het complex op te nemen. Dra kreeg de chocoladeproduktie
de bovenhand en toen in 1925 ook de produktie startte van
dekchocolade (couverture) en dat niet alleen voor eigen ver
werking maar ook voor levering aan de ambachtelijke en in
dustriële sektor, was het hek helemaal van de dam. In 1930
werd overgegaan tot de oprichting van de huidige N.V. Cho
colaterie Callebaut. In de jaren volgend op de tweede we
reldoorlog werden de confiserie-artikelen volledig uitgescha
keld. Merkwaardig is het wel dat van de momenteel gepro
duceerde chocolade slechts vijftien ten honderd gebruikt
wordt voor de verpakte chocolade in repen en op tafels, ter
wijl de overige vijfentachtig ten honderd naar de dekchoco
lade gaat die gebruikt wordt door andere chocoladeverwer-
kende nijverheden en door de ambachtslui, zoals bakkers en
patissiers.
Helemaal links worden de cacaobonen gereinigd en geroosterd. In het midden
worden ze gebroken en rechts worden ze platgewalst. Door dit laatste procédé
bekomt men een bijna vloeibare massa.
Het hart van het bedrijf. Hier wordt de chocoladedeeg verwarmd, voortduren
geroerd en goed verlucht. Het is de verhouding van al deze faktoren die aa
chocolade de goede smaak geeft. Ssst... fabrieksgeheim!
Volgeladen vrachtwagens dokkeren naar de Antwerpse havens, vanwaar de
chocolade wordt verscheept. Callebaut doet een gooi naar de wereldmarkt.
