IS OPEN
HET DEBAT
AALST
14-12-1973-3
Uof$rjde/\H?rde<
AALST
Ik v*v<»kerkty
ViewEHLKEK.
KBn
Mefw«de
AALST
6 ijiegem
Smetïid^
Hofstad e
Oordegem
lurdegti
Vlierzele
Letter-^
houtem
Mélde rt
iy£r£YNieuwerl<erj
Eremb'odegem
Borsbtke Burst
Haaltert
mderie'
AALST:
FUSIEPLANNEN
4 Voorstel K.P.-Dender.
Gemeenten: 6.
Inwoners: 75.448.
Mogen we er eerst de nadruk opleggen dat de fusieplannen omtrent Aalst slechts voorstellen zijn
van de diverse partijen. Voorstellen dus en nog geen definitieve vormgevingen. Waar we trouwens
nog lang niet aan toe zijn. De zaak is echter reeds zover gesteld dat maandag 17 december '73 de
gemeentebesturen van het arrondissement Aalst in het Provinciaal Gouvernement te Gent zullen
ontvangen worden door de Bestendige Deputatie voor een debat over de verschillende
fusievoorstellen.
In deze tweede aflevering willen we het vooral hebben over het plan van Binnenlandse Zaken
onder Van Elslande, toen minister van BZ, over het totaal gebrek aan informatie bij de bevolking,
de beroering die hier en daar ontstaat omtrent de fusies, het Sodegec-plan en ten slotte het
overleg tussen de verschillende partijen. Een prachtig initiatief, doch niet zo vrij van elektorale en
zelfs van persoonlijke belangen.
-IWortdrPn/
Voorstel Martin Hutsebaut, wetenschappelijk medewerker aan de Gentse Univ.
Inwoners: 107.533.
Aantal gemeenten: 13.
De h. Hutsebaut komt tot deze visie vanuit volgende overwegingen:
Hat Aalsterse staat momenteel voor een historische beslissing: gaan wij ons neerleggen
bij een tweederangspositie in het koncert der Belgische steden of gaan wij deze unieke
kans aangrijpen om een vooraanstaande plaats in te nemen in het nieuwe België?
De beslissing in deze zaak ligt bij de mensen in het Aalsterse zelf. Laat ons ondertussen
vooral één zaak niet uit het oog verliezen: het Aalsterse komt momenteel nog niet vol
doende aan zijn trekken! Juist om deze reden dienen wij in en rond Aalst onze ogen te
openen voor de menigvuldige gemeenschappelijke belangen, die heel wat belangrijker
zijn dan de enkele partikuliere tegenstellingen. Daarom is er slechts één alternatief voor
de huidige situatie: wij dienen ons één te gevoelen en samen op te gaan in een nieuw
groot-Aalst!
Maandag 7 december worden al de parlementairen en de
burgemeesters van het arrondissement uitgenodigd door
de Bestendige Deputatie om het plan van de adviserende
kommissies te bespreken. Dit plan behelst de fusie van
Aalst met Erembodegem (wijk Terjoden, eventueel bij
Haaltert), Nieuwerkerken, Hofstade, Herdersem en Gijze-
gem. Verder worden er in de provincie Oost-Vlaanderen elf
kernen voorzien, behoudens Aalst: Zottegém, Geraards-
bergen, Ninove, Herzele, Mere, Moorsel, Lede, St.-Lie-
vens-Houtem, Denderleeuw en Haaltert.
Aalst heeft dan een oppervlakte van 5.459 ha, een bevol
king van 74.352 inwoners, een dichtheid van 1.361 inwo-
ners/km2, een tewerkstelling van 22.066 plaatsen, ver
moedelijke waarde van 1 opc. 1975 van 74.500, terwijl de
bevolkingsevolutie tussen 1947 en 71 een stijging van
10.621 vertoonde.
Plan B.Z. (Binnenlandse Zaken) of
het zogenoemde plan-Costard.
Gemeenten4.
Inwoners: 69.500.
Gemeentehuis te Erembodegem, weldra te huur?
Volgens het plan van BZ
(ministerie van Binnenlandse
Zaken) of het zogenoemde
plan Costard, zou Aalst be
staan uit 4 gemeenten en niet
uit 3 zoals vorige week
verschenen is op de tekening.
Hofstade hoort wel degelijk
bij Aalst, Nieuwerkerken en
Erembodegem. Dus vier ge
meenten met ongeveer
69.500 inwoners.
Volgens minister Van Elslan
de kon men geen fusies
kreëren zonder een vooropge
zet plan. Plannen die moeten
rekening houden met het
aantal inwoners (minimum
5000) en een bepaaldè opper
vlakte. Dit plan wa? echter
niets meer dan een wérkdoku-
ment waaruit men hoopte
tegen eind 1973 een globaal
plan te maken.
Momenteel zijn we zover en
zeg nu zelf, het debat is volop
bezig.
Volgens het plan van BZ zou
Aalst de tweede belangrijkste
stad worden van de provincie
Oost-Vlaanderen. Ook vol
gens het plan van de Provin
ciaal Ekonomische Dienst,
met 10 gemeenten en 86.000
inwoners. Anderzijds stelde
het plan van de Provinciaal
Technische dienst, St.-Niklaas
voorop, met zeven gemeenten
en 84.000 inwoners.
EERST FUSIES
Verschillende bronnen gaan
ervan uit dat men eerst tot
fusies moet komen voor men
kan overgaan tot federaties.
Op het vlak van de ruimtelij
ke ordening blijken federaties
nogal onmachtig, vooral op
juridisch gebied dan. Ook zal
een federatieraad steeds advi-
zerend optreden ten opzichte
van de gemeenten. Een fede
ratiebestuur heeft dus geen
reële bevoegdheid op het vlak
bievoorbeeld van een ruimte
lijk beleid.
De gemeenten blijven hierin
steeds oppermachtig.
Door het oprichten van sterke
fusies kunnen ook de inter-
kommunales in het gedrang
gebracht worden op voor
waarde dat men bestuurs-
krachtige gemeenten gaat fu
sioneren die de hedendaagse
problematiek van het leef
milieu aankunnen.
En voor we bij die fusies
komen zal er nog heel wat
beroering ontstaan Enorm
veel zelfs. In het arrondisse
ment Aalst alleen al zullen
een 50-tal burgemeesters hun
sjerp mogen aan de kapstok
hangen. Hetzelfde geld voor
de schepenen, de raadsleden
en een respektabel aantal
leden van de diverse KOO's.
(Kommissies voor Openbare
Onderstand), lokale politieke
figuren, dorpsfiguren bijna,
zullen door de fusies plots
een miniem rolletje gaan
spelen, binnen hun politieke
partij.
Momenteel is er dus ook al
een boel verzet. Kleine ge
meenten willen absoluut be
wijzen dat ze het ^elfstahdig
ook aankunnen en stemmen
dan ook prompt moties, laat
staan diegene die voorstan
ders zijn van het samengaan
met die of die gemeente,
maar zeker niet met die
andere.
wijk Onegem van Erpe, en
geheel Hofstade, behalve de
wijken Eekhout en Hoeksken
bij de agglomeratie gevoegd.
Dit voorstel werd destijds
door Sodegec gedaan op
grond van een wetenschappe
lijke studie van de Dender
streek.
TERJODEN
Zowel bij sommige PVV-ers
als in VÜ-kringen schijnt er
een tendens te bestaan om
Erembodegem-Ter joden, nu
één gemeente, op te splitsen.
Erembodegem zou dan bij
Aalst komen en Terjoden zou
aansluiten bij Haaltert. De
VU in Erembodegem heeft
dan ook een soort referen
dum opgezet, waarin de be
volking haar mening kan
uiten.
Er tekenen zich drie mogelijk
heden af a) de ganse ge
meente Jaij Aalst; b).,Erembo
degem bij Aalst, Terjoden
met als grens de autosnelweg,
bij Haaltert (samen met
Kerksken, Denderhoutem,
Heldergem en eventueel
Aaigem) en c) Erembodegem
bij Aalst, Terjoden met als
grens de spoorweg Brussel-
Oostende (hoge lijn) bij Haal
tert.
Verder stelt deze laatste partij
ook nog vragen omtrent Is u
voor of tegen een fusie
Voor of tegen groot Aalst
(100.000 inwoners) of als
alternatief Aalst beperkt tot
Aalst, Nieuwerkerken, Erem
bodegem en Hofstade. Ook
suggesties zijn welkom Met
een krijgt dus ook de kom-
plete bevolking van Erembo
degem een stem in het fusie
debat.
PARTIJEN-OVERLEG
De fusiekoorts zit er dus dik
in Merkwaardig is wel dat
alle partijen, gezamenlijk
rond de tafel zijn gaan zitten
om hun plannen te bespre
ken. Een merkwaardig initia
tief. Aanvankelijk had men
het wel bij de vier traditionele
partijen gehouden m.a.w. de
BSP, CVP, PVV en VU.
Achteraf heeft men er ook de
KP in betrokken. Hun voor
stellen omtrent Aalst hebben
we vorige week in kaart
gebracht, en ook deze week
zijn er nog een paar voorstel
len bijgekomen.
Uiteraard hadden deze heren
het niet alleen over Aalst-stad
maar over het gehelé arrondis
sement. Samen met het plan
van Binnenlandse Zaken, de
twee provinciale plannen
vormt dat een boel plannetjes
die ten slotte opgesteld wer
den door een beperkt aantal
mensen, met of zonder per
soonlijke of elektorale doel
einden. Neem daarbij dan een
respektabel aantal voorstellen
door bepaalde gemeente
besturen zelf vooropgesteld
en die soms regelrecht indrui
sen tegen bestaande voorstel
len.
Ondanks dit mooie initiatief
va n i n ter-partijen-overleg
moeten wij vaststellen dat dit
overleg geen onderdeel is van
de wettelijk-voorziene proce
dure tot samenvoeging van
gemeenten. Zij hebben dus
enkel een advizerende funktie
bij de Bestendige Deputatie
van de provincie Oost-Vlaan
deren.
Anderzijds kunnen we ons de
vraag stellen naar de waarde
van deze vertegenwoordigers.
Wie vertegenwoordigen zij
eigenlijk Logisch ant
woord de leden van hun
partij. Maar in de meeste
gevallen werden deze leden
nog niet geraadpleegd, laat
staan geihformeerdMen zou
dus kunnen konkluderen dat
deze afgevaardigden enkel
hun arrondissementele bestu
ren vertegenwoordigen.
ONDEMOKRATISCH
De fuzies zijn er in de eerste
plaats voor de rationalizatie
van onze Belgische staats-
struktuur, maar zijn in de
eerste plaats ook een aangele
genheid van de inwoners van
de betrokken gemeenten. Pas
daarna zijn zij er voor de
politieke partijen. In hoeverre
de politieke partijen de bevol
king van de samen te voegen
gemeenten geraadpleegd heb
ben, blijft een open vraag.
Momenteel zijn er wel reeds
een paar voorbeelden in West-
Vlaanderen en te Erembode
gem.
Ligt hier in misschien een
volgende stap van de inter-
partijen-werkgroep nl. het
vaststellen dat de gehele fusie
procedure ondemokratisch is.
Dat er geen direkte inspraak
van de betrokken gemeente
inwoners is. Misschien kan dit
nog na het definitieve voor
stel van de Bestendige Depu
tatie. Zo'n bepaald soort
referendum moeten de inter-
partijen zeker kunnen organi
seren.
Wat nu niet bepaald wil
zeggen dat men het oordeel
van een lokale bevolking
moet overlaten of een ge
meente al dan niet men een
andere gemeente wil fusione
ren. Iedereen zal natuurlijk
zoveel mogelijk zelfstandig
willen blijven. De plaatselijke
bevolking bij de besluitvor
ming betrekken wil zeggen
dat men vooraf met weten
schappelijke inspraak ver
schillende alternatieven uit
werkt en de bevolking hier
over achteraf raadpleegt.
Anderzijds kan men ook de
besturen van dergelijke orga
nisaties raadplegen en uit het
debat leren waar men met de
fusie naar toe wil.
GEBREK AAN INFOR
MATIE
Wat van bij de start kompleet
fout zat, was het gebrek aan
informatie. Hoeveel mensen
in de stad Aalst, laat staan in
het arrondissement, kennen
de belangrijkste wettelijke be
palingen terzake. Een fusie
brengt nadelen met zich,
maar ook een boel voordelen.
Maar wie kent ze Opteert
men voor grote fusies of voor
kleinere, en wat zijn hierbij
dan weer de voor- en nadelen.
Radio en TV, de scholen en
volwassenen-organizaties kun
nen en konden zeer veel doen
op dit gebied. Maar niet
alleen zij Ook de politieke
partijen hadden hier een in
formatieve taak.
Eén voorbeeld Wat met het
platteland en de voortduren
de verstedelijking
Het platteland komt hoe
langer hoe meer in de ban van
de verstedelijking. De steden
nemen steeds meer uitbrei
ding ten koste van het platte
land. Het gevaar dat het
platteland een overlevings-
gebied wordt ten behoeve van
de steden en ten koste van de
eigen leefbaarheid, is niet
denkbeeldig.
Ondanks de toenemende ver
stedelijking en ondanks het
minder overheersend belang
van de landbouw, blijft het
platteland nochtans een es
sentiële rol vervullen en is een
modern en leefbaar platteland
noodzakelijk. De landbouw-
bedrijvigheid heeft immers in
elke maatschappij een ekono
mische en levensnoodzakelij
ke funktie. Uitgaande van
deze noodzakelijke en speci
fieke funkties, moeten leef
bare en bestuurskrachtige ge
meenten een geëigend beleid
t.o.v. het platteland inspire
ren en zorgen voor de verwe
zenlijking ervan.
De samenvoeging van landelij
ke gemeenten kan wellicht
gebeuren op een schaal van
3.000 ha en 10.000 inwoners,
deze cijfers gelden niet als
strikte normen. Elke plaatse
lijke fuzie-mogelijkheid moet
in concreto onderzocht wor
den.
Rekening houdend met het
industriëel, kommerciëel, ad
ministratief, verzorgend en
socio-kultureel belang van de
stad voor een ganse streek,
moet de ekspansie-drang van
de steden beperkt worden
binnen én voor de stad én
voor het platteland aanvaard
bare grenzen. De funkties die
de steden vervullen voor een
bredere regio, de voorzie
ningen die zij daarvoor tot
stand moeten brengen en de
lasten die zij daarvoor dragen,
moeten pro rata de werkelijke
uitgaven mede gedekt worden
door de omliggende platte
landsgemeenten. Deze lasten-
omslag moet op elk gebied
wettelijk vastgesteld worden.
RONY BOONEN
Vervolgt
Gemeentehuls Herdersem: in begroting een paar honderdduizenden voorzien voor her
stellingswerken. Nog van nut?
SODEGEC
In tegenstelling tot de fusie
plannen van Binnenlandse
Zaken werden er reeds in
1963 door Sodegec, (sociaal
demografisch, geografisch en
ekonomisch onderzoek) een
werkgroep, in het Richtplan
voor de ontwikkeling en de
ruimtelijke ordening van de
Denderstreek, een ander plan
vooropgezet.
Aalst zou uitgebreid worden
ten zuiden van de autostrade,
door toevoeging van het deel
van Erembodegem en Nieu
werkerken gelegen.ten noor
den van de autostrade, met
uitzondering van de wijk
Boekhout, ten oosten van
Erembodegem. Wijk die bij
Hekelgem-Essene zou gevoegd
worden. Ten westen wordt de
Gijzegem: het mooie en nieuwe gemeentehuis naast de eeuwenoude parochiekerk, wel
dra gedevalueerd?
