JAN BIEZEN
VOELT ZICH PRETTIG
IN AALST
Kunstschilder Felix Everaert
stelt tentoon in Milds klub
10
Portret van Jan Blezen, gezien door Paul Citroen, grootste
nederlandse portrettist.
In de Leo De Bethunelaan 70 verblijft, als hij niet
op reis is, sedert geruime tijd de Nederlandse dichter
en schrijver Jan Biezen.
Zijn vader heette Biesen, zijn moeder Van Biezen.
Hij maakte er Biezen van. Opzoekingen naar zijn
voorvaderen brachten zijn familiestamboom tot in de
jaren 1540.
Jan is geboren (27 april 1942) en opgegroeid in
Wassenaar (provincie Zuid Holland).
Uit zijn smaakvol ingericht appartement, waar wij
hem voor het eerst ontmoetten, spreekt sfeer. En die
sportieve blonde verschijning in blauwe trui met rol-
kraag doet ons op het eerste gezicht aan een kei
van een basket-ball speler denken. Niets is minder
waar.
Jan Biezen is gehuwd met
Hestia Baelde, vroeger lerares
Nederlands-Geschiedenis, mo
menteel sekretaresse. Zij is
afkomstig uit Eeklo. Zij heb
ben een schattig 4-jarig doch
tertje Annemieke.
Jan Biezen studeerde voor en
oefent het beroep uit van ste-
debouwkundige. Hij is belast
met het uitwerken van bijzon
dere plannen van aanleg.
D verse redenen deden Jan
Nederland verlaten. Voo eerst
was daar het woningnood-pro
bleem, verder was zijn vrouw
Belgische en daarbij was Bie
zen dc Nederlandse mentali
teit kotsbeu" om het met z:jn
eigen woord te zeggen.
Hij kwam zich in 1966 te Brus
sel vestigen. Op onze vraag
waarom Brussel, denkend aan
ao speciale sfeer die in onze
grootstad hangt, antwoordde
hij „Aan Brussel dacht ik als
de hoofdstad van het Verenigd
Europa".
Na een verblijf van een paar
jaar vond hij het er toch niet
zo prettig en ging op zoek
naar een streek om of rond de
hoofdstad. Na Halle, Mechelen
Leuven als zijn mogelijk leef-
mi'ieu gezien te hebben, koos
hij dan maar Aalst. Hij vindt
het een leuke streek, een pret-
i:ge plek om te leven.
Froblemen als inwijkeling heeft
hij nooit gekend, hij voelt zich
goed als outsider. Critici zeg
gen van Jan dat hij geen Ne
derlander meer is.
Wat nu met de taal der Vla
mingen en hierbij dachten we
aan een Nederlands echtpaar
dat een jaar in Aalst verbleef
en het steeds smalend over
die vreselijke taal der Belgen
had en te pas en te onpas de
typische Vlaamse uitdrukkin
gen naaapte en belachelijk
vond. Jan „In het begin kon
ik het Aalsters dialekt gewoon
niet verstaan, ik vond het een
erbarmelijk taaltje."
Zijn opinie heeft hij herzien
Ons dialekt vindt hij nu een
kleurrijk iets, met een rijke
woordenschat, (rijke kleurrijke
taal vinden we in Jans boe
ken) tegenover het Hollands
dat doorspekt met vele vreem
de woorden, een arme woor
denschat heeft. De taal der
Aalstenaars ziet Jan als een
vorm van folklore.
Jan Biezen debuteerde als
schrijver in 1968. Hij isoleert
zich graag van alles. Hij uit
zich anders. Oorspronkelijk
ging hij zich uitleven in de
architektuur, vervolgens in de
stedebouw, om van de poëzie
naar het proza te komen.
Zijn belevenissen tijdens zijn
talrijke reizen vormen een
dankbare inspiratiebron. In '62
verbleef hij 2 maanden in
Griekenland, in 1965 maakte
hij een reis naar Amerika. In
maart '73 was hij in Londen.
In april in Leningrad en Mos
kou in mei in Athene, novem
ber in Istamboel en in de loop
van deze maand vertrekt hij
voor een verblijf van 3 weken
naar India.
Zijn eerste dichtbundel „Stac
cato', waarvan de titel op de
stijl slaat, ontstond in San
Francisco in 1968. André De-
medts zegt„Het is een ak-
tualiteitspoëzie, die meer kreet
is dan beschouwen, oproep
dan belijdenis." Biezen noemt
het een begin van geënga
geerdheid, een vorm van kon
testatie. Hij dicht rond het
magische getal dertien (een
mooi getal voor hem). Het is
opgedragen aan zijn vrouw
Hestia.
Gedicht 10
aurora
in verf
op jouw lippen
mond op mond
ademen we
Jan Biezen, de verteller.
een schilderij
tot leven
kleurmolekulen
in
magies gebonden
primair zijn
zelfs in mijn baard
en onder mijn rouwnagels
leven
rode zeus
blauwe poseidon
en gele hades
o, geluksdriehoek.
Zomer 1968, San Francisco
Zijn werken volgen elkaar op.
In 1971 verscheen zijn eerste
roman Rode Zeus, blauwe
poseidon, gele Hades". De
hoofdpersoon Milto is een
schilder uit een dekadent
bourgeoisie milieu, terug van
de revolutionaire vrijheidsbe
weging. Na een indringend fi
losofisch slijtageproces met 'n
uitzichtloos - weliswaar reeds
verwaterd - existentieel kli
maat, glijdt hij gelouterd terug
in zijn oorspronkelijk milieu,
aldus Jan Biezen.
„Atalanta" zijn tweede roman,
droeg hij op aan een vriend,
die in Viëtnam omgekomen is.
Het boek speelt zich af in
Schotland, Amerika en Grie
kenland. Het handelt over een
historikus die worstelt met de
waarheid van de geschiedenis.
Daarin verstrengeld is de
loopbaan van een jong toneel
speelsters Sharon, die hij op
een fuif van zijn vriend Jerry
ontmoet, en die haar weg
maakt naar roem in Hollywood.
Jan Biezen had het genoegen
opnamen bij te wonen van de
serie .Peyton Place" en het
spektakel „Hello Dolly" met
Barabara Streisand hetgeen
zeer inspirerend werkte.
Geliefkoosde auteurs van Bie
zen zijn o.a. Harry Mulisch,
Hugo Raes, Jan Wolkers, Jo-
han Sonneville en Klem
Schauwenaars.
De mensen zien te veel de
schrijvers als mensen die in
hogere regionen leven. De
nieuwste strekkingen willen er
iets aan doen, ze willen er
van af geraken, aldus Jan Bie
zen.
Zijn werken in Vlaanderen zijn
nog niet genoeg bekend. Hier
maken we eindelijk weer ken
nis met een verteller, die ook
de jeugd aanspreekt.
Uit zijn boeken die we zelf
met veel plezier gelezen heb
ben onthouden we vooral de
kleurrijke vertelstijl, boordevol
adjektieven, die beeldend
scheppingswerk verricht.
Citeren we uit Atalanta „Pie
pend gaat de deur een beetje
open. Grijs schuift er een
schaduw binnen. Schimmig
herken ik haar tengere licht
voetige lichaam. Ze zweeft
zonder gerucht in de kamer
met lichte balletpasjes bege
leid door de zacht krakende
kurkdroge vloer. Flauw maan
licht beschijnt haar lange
nachthemd en het loshangen
de lange haar. Een door
vreemde moed omhulde ge
liefde die liefheeft."
In de toekomst verschijnen
er nog in allerlei tijdschriften
en boeken, werken van deze
auteur.
JANG - 100 dichters (kort ge
dicht) in jaunari 1974
De kortste verhalen van
(Praka van J. Biezen)
Een Jubileumboek Walter
Zoethout (werken van J. Bie
zen)
Hij is redaktielid in het tijd
schrift „De Koebel".
Na zijn reis naar India begint
hij met iets nieuws, wat het
worden zal, blijft een verras
sing.
Waarachtig een auteur die we
kunnen a-nbevelen. Het genot
dat zo'n boek meebrengt is de
aankoop dubbel waard.
Roel Van de Plas
sociale gebeurtenissen, van
de onderdrukking van het in
dividu. de manipulatie van de
konsumptiemaatschappij.
Samengevat zou men kunnen
zeggen 'dat Everaert, de mens,
het individu verdedigt tegen
het systeem. Voor het sys
teem telt vooral het opvoeren
van de produktie en het af
zetten van de konsumptle-
waren. Of dit gebeurt ten kos
te van de mens interesseert
het systeem niet en dat klaagt
Felix aan.
Everaert werkt liefst met hel
le kleuren. Soms werkt hij
enkel met nuances van wit en
grijs. Hij schildert steeds met
penseel. Tot nu toe heeft hij
de menselijke figuur centraal
gesteld. Nu gaat hij over naar
het gebruiksvoorwerp. Momen
teel werkt hij aan een doek
van 1 meter op 1 meter dat
een kopje voorstelt, op dit
kopje is een spoor van lip
penstift te zien Wat is nu
die achtergrond Hij kontes-
teert tegen de kosmetika. Het
kost een bom duiten, en min
derwaardige materialen wor
den erin verhandeld. Volgend
ontwerp moet nog ontstaan.
Titel Het windei. Hier zal
Felix een kapstok schilderen
met daaraan een kleed dat
zeer overdreven geprijsd staat.
Bovenop de kapstok staat een
windei. Trek de konkiusie
zelf
Zijn tentoongestelde kollages
zijn opmerkelijk. Ze zijn een
mengeling van knipsels uit pa
pier, kranten, stof en foto's.
Hij ordent ze en plakt ze
naast en over elkaar.
Opvallend is het werk «Ik zie».
In het schilderij Meccano-
dans vestigt Everaert de
aandacht op de machine, die
zo'n groot belang krijgt dat ze
de mens overschaduwt.
Tegenover de overvloed van
geproduceerde stoffelijke za
ken plaatst hij de gezonde na
tuur van de mens. zoals in het
schilderij Twee appelen
Het lot van de kleine mens
onder de rechtse diktatuur is
eveneens een voorwerp van
kommer bij Felix De titel van
het schilderij Eviva Espafia
is een satire op het snertlied
met hetzelfde refrein. Het zon
nige Spanje is wellicht een
paradijs voor de toerist, voor
de Spaanse arbeider betekent
het onderdrukking.
Bij de dood van Allende heeft
Felix een ontroerende lino
snede gemaakt. Het stelt Al-
lende voor, die met een droe
vige blik tenonder gaat te
midden van geweld. Een be
klemmend gevoel gaat uit van
die sombere wit en zwarte
strepen.
In zijn vormgeving maakt de
kunstenaar gebruik van meet
kundige figuren. Personnages
en voorwerpen worden gevat
in driehoeken, cirkels, seg
menten, ruiten, e a.
Zijn beelden in zeer duur ma
teriaal, beslagen en gelaste
koperplaten, zijn in dezelfde
zin van zijn schilderkunst. Ze
zijn niet louter dekoratieve
elementen, maar houden een
boodschap in zich. Het beeld
Vallend brons mooi van
vorm. in rood koper, toont vijf
massieve buizen die uit een
soort machine komen. Eve-
raerts kommentaar erop In
dien men het zover kon drij
ven, dat een schoon voor
werp, hier een beeld, iets zou
kunnen produceren, men zou
het nóg doen ook. In het
sportkomplex van Denderleeuw
kan men ook een koperplaat
van Felix bewonderen
Everaerts reaktie op het he
dendaagse kunstgebeuren is
sterk gericht tegen het sys
teem van galerijen en musea.
Ze hebben, aldus Everaert, een
louter kommerciële waarde en
doelstelling, en staan slechts
open voor een elitegroep be
zoekers. De werkende mens
gaat er niet binnen. Dit soort
kapitalistisch systeem heeft
hij vervangen door zijn volks-
kultureel centrum Enemolen»,
waar de geest van zijn werken
in zijn doelstellingen Jan en
alleman te bereiken tot ui
ting komt.
Op 11 en 12 januari zijn daar
twee poëzieavonden en er
worden een serie kinderteke
ningen tentoongesteld.
Erg produktief is Everaert
niet. Slechts 20 a 30 werken
maakt hij per jaar. Het ceuvre
dat hij tot nu toe opgebouwd
'heeft is tot stand gekomen
in zijn vrije tijd. Het is hem
tot nu toe onmogelijk van zijn
kunst te leven.
Een werk van Everaert kost
zowat 10000 fr. Vermits de
grootste belangstelling van de
jongeren komt. is dit voor hen
onbetaalbaar, vandaar onregel-1
matige verkoop.
Zijn werk goedkoper leveren i
schaadt het doel van zijn kon
testatie. Nu beperkt de inte
resse zich tot een kleinere
groep geïnteresseerden. Met
de tijd is hij van plan, van zo
dra zijn financiële middelen
dit toelaten, van zijn werk
posters te laten maken. Zo
doende kan hij zijn kommuni-
katiemedia vergroten. De ten
toonstelling blijft geopend tot
zaterdag 6 januari, in de week
van 14 tot 17 uur Zaterdag
en zondag van 19 u. 30 tot
22 uur. Maak van deze ge
legenheid gebruik om deze
enige serie kunstwerken te
gaan bewonderen.
Roel Van de Plas.
De akademie gaf hem een
meer persoonlijke stijl Met
Rouault als voorbeeld ging hij
de richting van het expressio
nisme uit en kreëerde nog
sporadisch realistisch werk
Na zijn legerdienst kwam hij
in de grafische industrie te
recht als grafikus, tekenaar
ontwerper. Daar viel weinig
kreatiefs te doen en hij is er
maar mee gestopt. Gedurende
de daaropvolgende jaren fun
geerde hij als chef-tekenaar
in de metaalindustrie. Daar
had het kommerciële voorrang
op het kreatieve, wat op Eve
raert een remmende invloed
had.
Everaert is een overtuigd ge-
engageerd kunstenaar, die zijn
kunst vollediq in dienst stelt
van de sociale boodschap. Hij
heeft een sterk persoonlijke
mening. Hij bekijkt de maat
schappij met een uiterst kri
tisch oog. Hij is geen salon-
kontestant. In de praktijk kon-
testeert hij aktief mee, richt
o.a. zelf manifestaties in. Zijn
werken zijn ook politiek ge-
engaqeerd. Kunst mag volgens
hem geëngageerd zijn. Het
omgekeerde beweren is vol
gens Everaert bourgoisiepraat.
Hij bestempelt zichzelf als
hyper realistisch. Deze stro
ming blijkt erg populair en
men beweert dat dit de be
grafenis betekent van de hele
modernistische beweging. Het
hyper-realisme maakt dankbaar
gebruik van de politieke en
Tenslotte ging hij over naar
het onderwijs. Hij is leraar in
het buitengewoon lager -on
derwijs te Aalst. Zijn mongo-
loïde leerlingen geven hem
enorm veel voldoening. Laatst
nog was hij werkelijk tevre
den dat hij zo'n kind met te
kentalent bepaalde technieken
kon bijbrengen met het gevolg
dat de weg open is voor ver
dere studie in die richting.
Sedert 1962 woont hij te Id-
dergem. In die gemeente heeft
hij onlangs de Enemolen
gehuurd, en die eeuwenoude
watermolen met behulp van
enkele vrienden tijdens de
voorbije zomervakantie uitge
bouwd tot een juweeltje van
landelijk schoon. Het gebouw
Kunstschilder Felix Everaart.
Het kontaktcentrum Mikis Theodorakis, kortweg ge
noemd de Mikis-klub is verhuisd van het Keizerlijk
Plein naar de Nieuwbeekstraat 35.
In een prachtige vernieuwde ruimte, heeft de klub
plaats bij overvloed en biedt de mogelijkheid tot tal
van aktiviteiten voor jonge en minder jonge mensen.
Bij deze gelegenheid heeft
men een tentoonstelling ge
organiseerd van werken van
kunstschilder Felix Everaert
De vernissage had op zater
dag 22 december onder grote
belangstelling plaats.
Deze hedendaagse kunstschil
der werd in 1939 te Asse ge
boren uit een arbeidersgezin.
Hij studeerde aan de Akade
mie voor Schone Kunsten te
Brussel en volgde er als vrije
leerling het hoger kunstonder
wijs, afdeling sierkunsten
schilderen, keramiek en beeld
houwen.
Vanf zijn dertiende jaar had
de jonge Felix een opmerke
lijk talent voor schilderen en
tekenen. Hij maakte kleine
realistische werken, schilderde
naar de natuur.
fungeert als volkskultureel
centrum en staat open voor
iedereen.
Felix is een temperament dat
meer wil dan gewoon iets
schoons te scheppen, dat dan
onvermijdelijk terecht komt in
één of ander salon, waar het
geen ander doel heeft dan de
bezitter een tevreden gevoel
te geven.
Hij vindt geen bevrediging in
het louter dekoratieve. Voor
hem is een schilderij een
kommunikatiemiddel, wat niet
wegneemt dat hij ook andere
kunstwerken aanvaardt.
Status» mboul 1972