IVIIEL LEYBAERT
GEVOELIG PORTRETTIST
KERK EN PASTORIJ VAN SINT-GILLIS-BINNEN
WERDEN ALS MONUMENTEN GEKLASSEERD
«WIJ» EN «CON AMORE»
«VOOR TAAL
EN VRIJHEID»
AALST
Water zuiver ings- en
Huisvuilverbranding op voorzien
terrein
DENDERMONDE
DENDERMONDE
LEBBEKE
AALST
KNAP AKTEERWERK BIJ
De Voorpost - 1/2/74 - 5
Het Aalsters kollege van burgemeester en schepenen richtte deze
week een schrijven aan het ministerie van Openbare Werken in
verband met de definitieve vestigingsplaats van de
waterzuiverings- en huisvuilverbrandingsinstallatie in Hofstade.
Installatie die wel excentrisch gelegen is, doch wegens haar
geplande omvang ruim alle behoeften zou kunnen afvangen. De
definitieve vestiging wordt tot nog toe gedwarsboomd door een
gepland tracé van de autoweg A.29 die loopt van Mechelen over
Vlierzele, richting Kruishoutem. Voormelde weg is in het
voorontwerp van gewestplan voorzien doorheen de gemeente
Hofstade. Wanneer, zoals nu zou blijken, deze weg meer
noordelijk zou aangelegd worden, namelijk op het grondgebied
Gijzegem, nabij de noordelijke grens van Hofstade, dan zou dit
lelijk de plannen van de huisvuilverbrandings- en waterzui
veringsinstallatie in de war brengen. Daar de definitieve
situering van deze weg zeer belangrijk is voor de stad Aalst
drong het stadsbestuur aan bij het ministerie.
Het kille, bakstenen centrum van Dendermonde, waardoor
dagelijks een hele sliert rokerige auto's toeren, teert ge-
iukkiglijk op enkele gezonde longen, die gevormd worden
door een paar heerlijke Engelse tuinen met veel bomen en
struiken. De hovingen van de abdij en het begijnhof zijn
zulke longen. De kleinere tuin van de pastorij van Sint-
Gillis-Binnen die je via twee brede poorten en een stenen
brug over een walletje bereikt, is als het ware de derde re
serve-long die wat groen in de grijze stad brengt.
Hier woont reeds meer dan een jaar priester-dichter Mau-
rits Van Vossole, pastoor van de parochie van Sint-Gillis-
Binnen.
Deze dagen ontving hij het bericht dat de pastorie, de tuin
errond, de kerk van Sint-Gillis-Binnen en het overblijvende
deel van de Zwijvekeabdij in hun geheel als monument ge
klasseerd werden.
ALLESINTAKT HOUDEN
Dat zulk een kompleks ge
klasseerd werd als monu
ment is ietwat ongewoon,
omdat de gebouwen af
gezien van de Zwijvekeabdij
eigenlijk niet zo heel
veel kunsthistorische en ar-
chitekturale waarden heb
ben en bovendien van vrij
recente datum zijn. Pastoor
Van Vossole verklaart dat
de hele klasseringshistorie
aan het rollen ging, toen
men vroeger reeds de toren
van de kerk klasseerde. De
c Honky Tonk zit overvol, zoals steeds als de Jeggpap er
speelt. Het draait tegen enen en de muzikanten persen er
nog een laatste liedje uit. Op het moment dat iedereen
.meent dat het gedaan is, herneemt de drummer en ver-
plicht de anderen om nog een stukje over te doen. Het pu
bliek is hem dankbaar en juicht... Die drummer is Miel
Leybaert.
Miel is een echte Dendermondenaar, geboren op het
«Vestje».
Er zijn er in Dendermonde weinigen zoals Miel. Wie kan
zeggen dat hij ooit figureerde tussen de heemskinderen?
.uMiel zat in 1958 op 't Ros Beiaerd. Hij was bij de keur-
j. groep van de turners, versleet een deel van zijn jeugd
onder een scoutstent en speelt reeds meer dan tien jaar
bij de Jeggpap N.O. Jazzband.
Miel Leybaert is niet alleen een geweldige drummer, die
reeds gevraagd werd als gast door Duitse en Nederlandse
orkesten, waaronder een tv-optreden, hij is tevens een
fijngevoelig kunstenaar.
Dat hij uitstekend kon teke
nen, dat wisten wij reeds,
-ai maar zijn jongste portretten
openbaren in hem een heel
ander aspekt, een talent
dat wij nooit konden ver-
t moeden.
te' Gedurende zeven jaar volg-
t de hij de Koninklijke ^ka-
demie voor Schone Kun-
belangstelling van de pro
vinciale diensten was toen
gewekt en na Dendermonds
aandringen ging men vrij
spontaan over tot de klas
sering van het geheel.
Wat betekent het konkreet
dat een gebouw tot monu
ment geklasseerd wordt?
MVVEerst en vooral bete
kent dit dat er bij eventuele
grootse herstellingswerken
ruimere staatssubsidies
zullen bekomen worden. En
aangezien we grote kosten
in het vooruitzicht hebben,
komt de klassering zeker
niet ongelegen. Verder be
tekent de klassering dat het
verboden is op de betrok
ken oppervlakte nieuwe ge
bouwen op te richten of be
staande gebouwen te slo
pen, terwijl ook het uitzicht
niet mag worden gewijzigd.
Ook aan de beplanting mag
niet meer geraakt worden.
De omwalde tuin hoort te
blijven zoals hij is en tot
het dempen van de vijver
zal in geen geval mogen
overgegaan worden. De
pastorie, een prachtig ge
bouw, ligt in de tuin en is
door de vijver omwald. Ze
vormt bovendien een uniek
geheel met de kerk zelf. In
de omgeving van het ge
klasseerde geheel zullen nu
ook geen gebouwen meer
Zelfportret van Emiel Leybaert.
sten te Dendermópde, waar
hij o.m. lessen kreeg van
Hugo Van Beveren en Paul
Vermeir. Deze eerder klas
sieke opleiding heeft hem
de nodige technische en
teoretische basis gegeven
die noodzakelijk is om in
het schilderen een eigen in
breng te kunnen doen.
KINDEREN
«Het liefst van al portret
teer ik kinderen, vertelt hij,
dat komt omdat ik steeds
goed met kinderen heb
kunnen omgaan. Wij ver
staan mekaar direkt. Het is
alsof er onmiddellijk een
zekere band tussen ons be
staat. Een kind tekenen is
nochtans niet zo gemakke
lijk als men wel eens zou
kunnen denken. De karak
teristieke lijnen die het ge
zicht van een volwassene
kenmerken, zijn nog niet zo
duidelijk bij een kind. Het
is ook heel wat moeilijker
om het karakter van een
kind weer te geven. Daar
naar moet ik dan peilen.»
Hij doet dat trouwens zeer
goed. Je ziet zo op het
schilderij of de kleine be
schaamd, guitig of bazig
is. Steeds weet hij door
een kleine toets, juist dèt
aan het portret mee te ge
ven dat typerend is voor het
kind.
De schilderijen zijn uitge
voerd in olieverf en geschil
derd met het penseel in dat
speciale «Van Dijck-bruin».
Deze tint is veel beter dan
zwart, daar het geen harde
vlakken geeft en de nuan
ces in bijvoorbeeld het haar
veel meer toelaat en tot
hun recht laat komen.
JE MOET ER ZIN
IN HEBBEN
Miel schildert echter niet
alleen kinderen. Ook vol
wassenen heeft hij reeds
gekonterfeit. Getuige daar
van het portret van Miels
echtgenote, dat bij dit arti
kel staat afgedrukt, samen
met andere voorbeelden
van kinderkoppen.
Of men lange tijd moet po
seren? Helemaal niet. Als
Miel de te schilderen per
soon één keer heeft gezien,
er een foto van heeft ge
maakt, dan kan hij thuis
werken als hij er zin in
heeft. Het is voor niemand
aangenaam om uren te po
seren en ook de schilder
heeft rust nodig. Toch
wordt het nog dikwijls een
lastig werkje. Steeds wil hij
tot het maximum gaan.
«Als ik een hele dag aan
een portret heb gewerkt,
zegt hij, dan kom ik er
's avonds niet meer aan.
's Morgens echter, bij het
ontbijt, laat ik soms mijn
eitje liggen om gauw iets
aan de mond of de neus te
veranderen. Wanneer je een
hele dag aan éénzelfde por
tret hebt gewerkt, dan zie
je soms de fouten niet
meer in je eigen schilderij.
Daarbij geeft mijn vrouw
mij wel eens goede raad.
Maar het meest heb ik toch
afgezien toen ik haèr por
tret maakte. Ge weet hoe
de vrouwen zijn, hé?».
TENTOONSTELLEN
Miel Leybaert wil nu ook fi
guren gaan schilderen.
Daarvoor heeft hij reeds
een model gevonden. Met
zijn portretten en figuren
zou hij dan willen tentoon
stellen binnen afzienbare
tijd. Dat wordt alleszins de
moeite waard om te gaan
bekijken.
Het wordt tamelijk laat als
we van hem afscheid ne
men en na nog even naar
zijn formidabele geluidsin
stallatie te hebben geluis
terd, verdwijnen wij in het
donkere «prisongstraatje»,
waar onze stappen luid te
gen de hoge muren weer
kaatsen.
(Emiel Leybaert: atelier
St.-Jacobsstraat 29, Den
dermonde.)
MARC DE BACKER
Jonge, dynamische toneelkringen worden zeldzaam bij
ons. Meer dan eens stellen we vast dat reeds jaren geves
tigde toneelverenigingen het moeilijk hebben, jonge ama
teurs aan te trekken.
Toneelkring «Wij» uit Lebbeke heeft met dit verschijnsel
niet te kampen.
De volledige groep wordt er immers gevormd door jonge
mensen, die met de nodige dosis dynamisme toneel op de
planken brengen. En al missen zij het element ervaring,
aan de kwaliteit van hun prestaties is dit geenszins te
merken. Zo ook vorige week niet, wanneer twee avonden
voor een bomvolle Parochiale Zaal in de Minnestraat,
«Con Amore» van Hans Keuls werd opgevoerd.
«Wij» bracht «Con Amore».
LUCHTIG BLIJSPEL
«Con amore» is een luchtig
blijspel rondom de huwe
lijksperikelen van een jong
echtpaar in Amsterdam.
«Hij» wordt er door zijn
vrouw van verdacht aan te
pappen met een «jong spel-
leke», terwijl «Zij» af te re
kenen krijgt met een voort
varende vader-weduwnaar.
Deze vierhoeksverhouding
geeft de auteur Hans Keuls
de kans zowel sprankelen
de humor als dolle scènes
ten tonele te voeren. Er
wordt zelfs gebruik ge
maakt van een vervalste
buurvrouw en een dito-Ita
liaan. Allemaal elementen
die de toeschouwers de
kans geven het deftig uit te
proesten.
PRIMA VERTOLKING
Dat Annie Bosman ko
misch talent bezit, zagen
mogen opgericht worden
die het uitzie,ht van het ge
klasseerde zouden kunnen
belemmeren of in een of
ander opzicht wijzigen.
Evenmin mogen in de om
geving van de kerk en pas
torij nog reklamepanelen
opgericht worden.
De huidige pastorie is van
vrij recente datum, maar de
vroegere afgebroken pasto
rie dateert van de jaren
1500. Er lag toen een wal
rond het gebouw die wal
ligt er nog en bovendien
lag er nog een bredere bui-
tenwal rond de tuin. Deze
wal is nu grotendeels over
welfd en behoort tot het
kompleks van de stadsrio-
lering. Het oude pastorij
gebouw was in 1850 totaal
versleten. Op dezelfde
plaats bouwde men de
nieuwe pastorie. Dit sierlij
ke gebouw was bedoeld als
woonst voor een pastoor,
twee onderpastoors en hun
personeel. Die drie geeste
lijken moesten immers zo
wel de parochies van Sint-
Gillis-Binnen als van Sint-
Gillis-Buiten bedienen. Het
gebouw kostte dertiendui
zend goudfranken en in ne
gentientweeënvijftig wer
den grote herstellingswer
ken aan het dak en de
muren uitgevoerd.
PVDE
we reeds bij vroegere pres
taties. Ook nu, als me
vrouw Mimi Van Doren,
heeft ze het publiek op haar
hand en geeft ze de gepas
te repliek aan haar echtge
noot Pepe. In deze rol be
wijst Eddy Van Langenhove
dat hij op de scène alle
kanten uit kan: hij is vlot,
beweeglijk, bezit een feillo
ze uitspraak, kortom, hij
kan akteren.
Voor het eerst op de plan
ken leverde Roger Van
Schoor, in de rol van de
wat boerse vader-weduw-
naar, een opmerkelijke
prestatie. Hij kon overtui
gen en we zien hem ook
een volgende keer graag
aan het werk. Louisa Van
Mulders als Fientje akteer-
de op bepaalde momenten
al te schools en ook aan
haar uitspraak kan ge
schaafd worden.
De regie over het geheel
voerde Luc Verhaevert; hij
slaagde erin zijn spelers-
potentieel dermate op te
peppen, dat ze het uiterste
van zichzelf gaven. Puik
werk!
Ook het dekor, van de hand
van Jan Van Assche, Paul
Van Langehove en Adolf
Van Mulders kwam ujtste-
kend tot zijn recht, net
trouwens als de belichting
van de h. Heyvaert en Jan
De Gols.
Al deze elementen samen,
distilleerden in een knappe
prestatie, die door het tal
rijke publiek uitermate ge
apprecieerd werd.
Toneelkring «Wij» bracht
werk op de planken, waar
op reeds lang gevestigde
kringen terecht jaloers mo
gen zijn.
PIERRE VAN ROSSEM
Gesticht in 1871 heeft het
Aalsters Koninklijk Letter
en Toneelkundig gezel
schap «Voor taal en vrij
heid» reeds een welgevulde
geschiedenis achter de rug.
Onder de leiding van de dy
namische voorzitter Albert
Waegeman en met de me
dewerking van een hoop
goede akteurs, mag de ve
reniging aanzien worden
als één die de laatste jaren
steeds aktief heeft "geijverd
om de heropbloei en het
voortbestaan van het lief
hebberstoneel in de hand
te werken.
Dat zij mede door hun be
hoorlijk verzorgde opvoe
ringen in dit opzet volledig
slagen bewijst het talrijk
opgekomen publiek voor de
vertoning van «Kent U de
melkweg?», een komedie in
vier beelden met voor- en
naspel van Karl Wittlinger
in de vertaling van Hubert
Hermans.
Het stuk speelt zich af in
een psychiatrische inrich
ting waar patiënt (Jo
Beeckman) en dokter (Paul
Sonck) samen, naar het
manuskript van de patiënt
een voorstelling geven.
Het is het levensverhaal
van de patiënt, hoe hij op
gegroeid is... op een ster,
dan zijn grote reis naar
de aarde, vervolgens wat
hem daar overkomen is, en
tenslotte hoe hij in de psy
chiatrische afdeling be
landde.
Slechts twee akteurs ston
den in voor dit moeilijk
spel, dat ofwel alles, ofwel
niets kon worden.
Jo Beeckman bleef met een
verbluffend gemak zichzelf,
akteerde met een overtui
gingskracht, een professio
neel eigen. Echter zijn iet
wat stotterend begin van
sommige frasen, zagen we
liever verdwijnen. Het zou
op een gebrek aan rolken-
nis kunnen wijzen, maar
dat was het hier zeker niet.
Zijn typering van de ge-
neesheer-direkteur was
schitterend, ons stoorde
echter die zilverwitte karna-
valpruik, die alle schijn van
echtheid verloor.
Een hoogtepunt van
"Kent U de Melkweg
Een gelijkwaardige, zoniet
nog sterkere tegenspeler
vond hij in Paul Sonck, die
van top tot teen de mis
vormde zielige gemeente-
sekretaris, de vlotte char
mante Italiaanse barman
Maestro Salvatore, de hy
pernerveuze motordoodrij
der Ben en tenslotte weer
gewoon de op het randje af
zenuwzieke arts verper
soonlijkte.
De uitvoering was door de
beide akteurs tot in de
puntjes verzorgd.
Het dekor was zwart, ui
terst efficiënt, sober, mooi.
Waarom echter waren de
spots op scène zichtbaar?
De dekorwisseling kon ze
ker geruislozer gebeuren en
de lichtoperator mocht wel
leren zijn spots te testen
voor het publiek in de zaal
aanwezig is.
Verder zwaaien we een
pluim aan al de leden van
«Voor taal en vrijheid», die
in de zaal, voor de voorstel
ling ih een smetloze witte
kiel het publiek opwacht
ten.
Tenslotte voor dit goed uit
gebalanceerd geheel, ver
dient Jo Beeckman als re
gisseur grote waardering,
temeer daar hij de ko
mische inslag van het stuk
zonder een te sterke nadruk
vlot liet ervaren.
ROEL VAN DE PLAS
