.KULIUURKALENDER
KUNSTSCHILDER HERWIG VAN HOLSBgECK
JULIEN VERMAERE GEZIEN DOOR JOHN BULTINCK
'ft
OPENDOEK
VOOR EEN BOEK^
«DE BENDE VAN
JAN DE LICHTE» NU ALS
TV-SERIE
AALS
GALERIJ ELIAS WIEZE
THE BALLAD OF
CABLE HOGUE, IN
K.F.L.-REEKS
32-1-3-74 - De Voorpost
VRIJDAG 1 MAART
AALST
Tot 11 maart in galerij Valerius De Saedeleer, Keizerlijk Plein, 53,
tentoonstelling van Jules de Sutter. Toegankelijk alle dagen van 10
tot 12 uur, en van 14 tot 19 uur. Op zondag van 10 tot 13 uur.
Maandag gesloten.
DENDERMONDE
20 uur Gelegenheidsoptreden van het muziekkorps "Boemerang"
naar aanleiding van 20 jaar Chiro. Zaal Gildenhuis, Otterstraat.
ZATERDAG 2 MAART
AFFLIGEM
20 uur in het Kultureel Centrum, Affligem optreden van Tucker
Zimmerman en Anneke De Wilde. Ingericht door de Werkgroep
Jeugdaktiviteiten Kultureel Centrum.
DENDERMONDE
9 uur Studiedag: Syndikale informatie in "Heidebloem" Waas
munster. Bijeenkomst te 8.30 uur burelen A.B.V.V. op de Oude
Vest, 4.
14 uur Numismatiek klubdag en veiling in hotel Gulden Hoofd,
Grote Markt. Numismatische Kring Dendermonde.
18i15uur: Kwistornooi voor A.T.B.-afdelingen te Waasmunster.
Vertrek lokaal "Bij Potterken".
20uur: 6de Sportbal van F.C. Moerstraat zaal Gildenhuis,
Otterstraat
20 uur Lustrumbal Vakantiegenoegens Dendermonde. Zaal Ko
ningshof, Dijkstraat
21.30 uur: Gemaskerd bal: Kon. Fanfare "Vreugd in Vrijheid",
zaal Flora, Appels.
21 uur Honky Tonk Louis Nelson en The Cotton City Jazzband
ZONDAG 3 MAART
AALST
14.30 uur in lokaal Stedelijk Poppenteater, Kattestraat, vertoning
van "Kwik verliest".
DENDERMONDE
14 uur Karnaval Grote Reklaam- en Kavalkadestoet Apotheose
op de Grote Markt
14 uur Schaken 't Ros Dendermonde - Mariakerke Gent, Zaal
Windsor, St.-Gillislaan, 14.
MAANDAG 4 MAART
AFFLIGEM
20 uur in kultureel Centrum, Affligem godsdienstige voordracht
"Jezus, de levende" door prof. Dr. J. Van Bavel o.s.a.
AALST
20 uur in Stadsschouwburg, Vredeplein Aalst vertoning door
rederijkerskamer St.-Barbara van het blijspel "Huwelijksreis zonder
man".
DINSDAG 5 MAART
DENDERMONDE
20 uur Klubavond K.A.V. Jonge Vrouwen St.-Gillis Centrum.
"Gelaatsverzorging" door Juff. De Bruyne.
20.30 uur Spreekbeurt "De huidige stand en toekomstperspektief
in de menselijke erfelijkheid", door Prof. Van den Berghe,
hoogleraar, in de Aula van het stadhuis. Ingericht door Jan
Palfijn kring.
WOENSDAG 6 MAART
DENDERMONDE
14 uur Uitstap door C.M.B.V. afd. St.-Gillis geleid bezoek aan het
Plantijnmuseum en de drukkerij "Gazet van Antwerpen".
20 uur: Judo-karate: Klubkam pioenschap van "Y awara-Kwaiin
de "Kazerne", Kazernestraat.
20uur: Fotografie: Voordracht: "Hoe mijn foto's retoucheren"
door de Fotografische Kring in de Stadslagere Jongensschool,
Begijnhoflaan.
20 uur Voordracht"De moderne gastvrouw" in zaal Mariakrïng
door Jong K.A.V.
DONDERDAG 7 MAART
AALST
19 uur In Stadsschouwburg, Vredeplein, Aalst vertoning voor de
derde leeftijd van het blijspel "Huwelijksreis zonder man", door de
rederijkerskamer St.-Barbara.
20 uur Filmvertoning in de reeks van het K.F.L.-forum. "Ballade
of cable Hogue" in de filmzaal van het St.-Jozefskollege, Pontstraat,
Aalst.
DENDERMONDE
19.30 uur Gespreksavond voor ouders van 12-jarigengeleid door
dhr. Baert in het St.-Lutgartcentrum, Spoorwegstraat, K.A.V.
Lutterzele
VRIJDAG 8MAART
AALST
20 uur Stadsschouwburg, Vredeplein, Aalst, vertoning door de
rederijkerskamer St.-Barbara van het blijspel "Huwelijksreis zonder
man".
DENDERMONDE
20uur: Toneelopvoering "De Voetbalkoning" Belle Epoque
blijspel in drie bedrijven van Reimann en Schwartz door
Rederijkerskamer "Rosiers" in zaal Casino, St-Jorisgilde.
WIEZE
20 uur In het Brouwershuis, voordracht met kleurendia's door de
H. Joris de Smet over de grote VTB-rondreis door Marokko de
keizersteden, de weg der Kasba's, het toverachtige Zuiden, op de
drempel van de woestijn.
AALST
20 uur vooropening van de tentoonstelling met werken van Frank
Verbist in galerij 't Apostelken, Mijlbeek. Tot 20 maart, open alle
dagen van 10 tot 20 uur.
Nog maar enkele weken geleden werd een aanvang gemaakt met
de opnamen o.m. te Aalst en met medewerking van diverse
Aalslcrse tnneelmaalsehappijen voor het radioluistcrspcl
«Pieter Daens» naar het bock van Louis-Paul Boon, dit voor
BRT II - Oost-Vlaanderen, of daar kondigt /.ich reeds een
nieuwe bewerking van I..P. Boons welgekende werk «De bende
van Jan de Lichte», dat eveneens zeer recentelijk door het
Mechels Miniatuurtcatcr met sukses als toneel verwerkt werd.
Vermoedelijk in het najaar zal de BRT-telcvisic beginnen met de
opnamen van dezeTV-scric.
De geplande produktie van Timmermans, «De familie Ernal»
die dc/c zomer zou opgenomen worden, gaat niet door, zodat nu
eerder aan «De bende van Jan de Lichte» gedacht kan worden.
Het sluipt dient evenwel nog de goedkeuring voor uitzending
weg Ie dragen, terwijl afhangend van de stijl waarin hel wordt
opgesteld, een regisseur zal worden aangeduid. JV
Aan de Gustaaf Paepestraat te Aalst treft men de zeer smaakvol
ingerichte flat van binnenhuisarchitekt kunstschilder Herwig
Van Holsbeeck aan.
Reeds onmiddellijk bij het binnentreden wordt men gekonfron-
teerd met deze kunstenaar en dit door zijn werk enerzijds en
door het interieur anderzijds. Een artistiek geheel met een
atelier in een hoek van de leefkamer. De veelzijdigheid van
Herwig Van Holsbeeck imponeert, mede door het feit dat
ondanks de uiteenlopende disciplines zijn werk genietbaar is.
Herwig, zo signeert hij tevens
zijn werk, is geboren te Aalst
op 7 augustus 1945. Reeds
van op de lagere school blonk
hij uit. Hij schilderde toen al
kleurrijke folkloristische stoe
ten en vooral reuzen fasci
neerden hem. Op 10 a 12
jarige leeftijd waren het
klowns die zijn aandacht
trokken, interesse die vooral
voortsproot uit de talrijke
bezoeken aan cirkustenten.
Ziet hij het nu met een ander
oog, toch is zijn belangstelling
voor deze vorm van amuse
ment nog zeer groot en de
ietwat mysterieuze klown
blijft nog af en toe zijn
werken bei'nvloeden.
Rond 14 jaar schakelde hij
over naar de olieverftechniek
en schilderde benevens die
klown ook zeer sterk per
soonlijke landschappen niet
naar de natuur. Hoe ouder hij
werd, hoe meer belang hij
hechtte aan tekenen. Akwa-
rellen, gouaches en tekenin
gen vormden toen hij 18 was
een terrein van eksperimen-
teren.
Van Holsbeeck studeerde drie
jaar aan de universiteit, art-
senijbereidkunde, maar de in
teresse in die richting was zo
gering in vergelijking met wat
zijn hobby voor hem beteken
de dat hij overschakelde naar
de studie binnenhuisarchitek-
tuur en de leergangen volgde
aan het Sint Lukas instituut
te Gent. In het ouderlijk huis
had hij de gezelligheid ge
kend. Het versieren van feest
tafels, het dekoreren van
kamers had hem steeds ge
boeid. Hij voelde zich op deze
kunstschool thuis. Achteraf
hekelt hij nu toch de toestan
den die zich in zo'n instituut
voordoen. Studenten moeten
daar uiteraard kreatief zijn.
Lof viel echter steeds diege
nen te beurt die onuitvoer
bare ontwerpen brachten.
Anderen die vooral als doel
hadden gezellige interieurs te
kreëren werden in mindere
mate geapprecieerd. Alhoewel
toch vooral die laatsten van
sukses in hun beroep verze
kerd zijn. Als kunstschilder is
Herwig volledig autodidakt.
Zijn kennis bouwde hij stuk
voor stuk op door de ontel
bare tentoonstellingen die hij
bezocht, door de kennisma
king met diverse stromingen
en stijlen in de musea in
binnen- en buiteland. De
kunst van Van Holsbeeck is
zeker niet geëngageerd, hij
schudt de mens niet wakker.
Hij zegt "De mens wordt
dagelijks via de kommunika-
tiemedia volgepropt met
miserie, komt zo dikwijls in
kontakt met wantoestanden,
dat ik dit niet wens te
schilderen."
Herwig moet zich kunnen
uitleven op een plezierige,
spontane manier zonder voor
af piekeren welke boodschap
of welke voorstelling het
moet worden. Hij heeft veel
kleine werkjes, op papier,
mooi van kleur en fijn afge
werkt. De "Pastoor en de
twee weeskinderen" is donker
blauw met groene achter
grond. "Les clochards" over
blijfsel van zijn reis naar Parijs
heeft een donkere achter
grond met heldere vlakken.
Zijn sommige doeken ab-
strakt figuratief, anderen zijn
weer zuiver objectief, strak
van lijn, evenwichtig, opge-
Onze medewerker R. Van de Plas in gesprek met Herwig Van Holsbeek, rechts op de foto. (r
bouwd met konstruktieve
elementen, uiteraard sterk
bei'nvloed door zijn beroep.
In alle doeken zit kleur. De
ene zijn kleur en beweeglijk
heid, een direkte uiting van
hevige emoties op de wijze
zoals dat veelal in kinderteke
ningen gebeurt. Men kan op
deze tableaus als het ware het
etiket Cobra plakken, ze
vertonen gelijkenis met het
werk van die naoorlogse
avantgardistische beweging
van Appel, Corneille, Jorn,
ea.
Zijn oeuvre ontstaat na een
tekening, die achteraf uitge
werkt wordt in olieverf met
penseel of paletmes, in een
boetseren met de materie.
Harde kleuren zet hij tegen
over elkaar met een uitgespro
ken voorkeur voor rood,
zwart, wit, oranjerood, bruin
en ijsblauw.
Vooral in de konstruktieve
tableaus van Van Holsbeeck is
duidelijk een evolutie merk
baar. Het werk "Mantel"
daterend van 1972 is een
samenstelling van vlakken
zonder nuancering, die wer
den dan met verf uit de tube
geduwd, omlijnd en afge
boord.
Balansen, cirkelelementen, de
periskoop, onderwerpen in
verband met fysika zijn inspi
ratiebronnen ontleend aan de
vroegere universitaire studies.
Zijn recentste werk "De Fa
milie" is een konstruktie, de
vlakken zijn hier niet meer
egaal en afboording heeft hij
ook niet meer nodig. Met de
vrije hand weet hij de vlakken
af te werken, zonder hulp van
technische middelen.
Herwig Van Holsbeeck is een
sterke persoonlijkheid, is geen
modeschilder, weigert mee te
lopen met een bepaald -isme.
Hij blijft zichzelf en zijn werk
is af. Als voorkeurschilders
komen op zijn lijstje o.a.
Kadinsky, Pol Klee, Jorn, de
richting van Bauhaus en Frits
Van den Berg. Van de bin:
huisarchitekt wilden we gr£
weten hoe hij het schildt
ziet in funktie van het ii^
rieur. Een schilderij m« A
gezelligheid uitstralen, erg^
esthetisch zijn, zonder all
esthetiek te doen, aldus H^
wig.
Opvallend is de muurschili
rij die hij maakte op
terras, die geeft de plezier!
Loon even buiten de flaÉ
Van Holsbeeck behaalde f_
eerste prijs bij "Studenten]
de Plastische Kunsten"
Antwerpen. Hij stelde
werken tentoon in 1969 I
1970 in de galerij Pief
Coecke te Aalst.
Verder zoekend naar
lijkheden in een drang
kleurrijke schoonheid, zal d
Van Holsbeeck hopelijk vB
met zijn recent werk
buiten komen. Het loont
moeite
Roel Van de
Iemand heeft ooit gezegd dat men geen boeken zou mo
gen schrijven vóór of na zijn veertig jaar, alnaargelang het
soort mens dat men is, of het talent dat men bezit. Velen
brengen deze moed niet op, ook onder hen die boeken
schrijven met penseel en verf, hetzij dat zij aan het praten
gaan lang vóór zij iets te vertellen hebben, hetzij dat zij
blijven voortpraten lang nadat zij al uitverteld zijn.
Het lijkt wel dat de mees
ten gegrepen zijn door een
zwijgangst, alsof de stilte
nóodzakelijk het voorspel
is van de dood.
Deze overweging alleen
reeds maakt dat het iets
bijzonders is, iets onalle
daags, kennis te maken
met het werk van iemand
die de gemelde leeftijds
kaap in bijna volkomen
windstilte is omzeild. Het
is alsof men de geboorte
van een volwassene mee
maakt.
Onmiskenbaar staan de
sporen van de zelftucht op
dit werk gedrukt. Onvermij
delijk stempelt de innerlijke
afzondering het met een ze
ker hermetisme, ondanks
de schijnbare voorzichtig
heid van zijn thematiek.
Men raadt bij de eerste
oogopslag grote aspiraties
achter de spontane, opval
lende bescheidenheid, die
opperste deugd. En dit is
meteen de voornaamste
trek van dit werk: het wil
een soort balans geven van
wat in de eigen kijk op de
wereld wezenlijk onver
vreemdbaar is en van wat
slechts waarde krijgt wan
neer het mededeelbaar ge
maakt wordt.
Dit is geen interpretatie
achteraf van een welwillend
inleider, dit was het bewus
te opzet van de schilder
wanneer hij besloot zijn
werk als een eenheid uit te
bouwen en er tenslotte zijn
eigen leven naar in te rich
ten,
«Bucolica» heeft men het
als titel meegegeven. En
het is een goede titel, die
de polen waartussen het
beweegt duidelijk vat: de
doelbewust aangeboren
eenvoud van de inspiratie,
maar ook de aanspraak op
klassieke trots in de vorm
geving.
Bucolisch zijn de parende
runderen, het varken, stra
lend van roze luminositeit,
het pasgeboren veulen, de
springstier, het knielende
kalf tot en met de wolfs
honden en de vluchtende
vos. Bucolisch zijn ook de
mensen, de bukkende en
dansende vrouw, de schil
der in academische lente
vreugde en nog een Adem
die, als het ware pootje ba
dend in de hemel, er zijn
bolhoed bij vergeet.
Poëzie, poëtisch realisme,
is wat na al die jaren stilte,
de schilder overhoudt als
batig saldo op de winst- en
verliesrekening van zijn le
venservaringen. Deze poë
zie verdraagt moeizaam
woorden. Zij is de resultan
te van een dagelijkse anek
dotiek, maar is onmogelijk
anekdotisch weer te geven.
«Dit varken», zei de schil
der, «heb ik persoonlijk
goed gekend.» En hij kan
uitweiden over de persoon
lijkheid, het karakter, de
eigenaardigheden van de
beesten. Maar net zo min
als de toevallige eigen
schappen van de mensen
zijn het de wisselvallighe
den in de natuur die hem er
uiteindelijk toe bewegen,
precies dit varken «dat hij
zo goed heeft gekend» in
zijn bucolica onder te bren
gen.
De poëzie die aldus opbor
relt is in haar spontaneïteit
te vlug om op doek te be
schrijven. Om werkelijk
mededeelbaar te worden
moet zij andere vormen
aannemen, dat soort klas
sieke vormen die de diver
siteit der poëtische beleve
nissen als een gewone de
ler schragen. Vandaar de
uitzonderlijke aandacht be
steed aan de struktuur van
het schilderij, het volume
der gestalten, het even
wicht tussen vlakken en
dieptewerking.
De eerder komposiete op
lossing die de schilder voor
zijn problemen heeft ge
zocht is zeker niet het
minst aantrekkelijke van dit
werk. Soms doen de die-
renfiguren in hun zwaar
aangebrachte omtreklijnen
waarbinnen, zorgvuldig op
gewerkt, licht en materie
een eigen volume en een
soortelijk gewicht suggere
ren, denken aan grote
schilderingen; soms, wan
neer de tonaliteiten van
bruin en oker en alle scha
keringen van steenrood tot
purper, een hiëratische
strengheid vastleggen die
op de innerlijke speelsheid
primeert, doen ze denken
aan byzantijnse mozaie-
ken; soms, als humor en
naïviteit in de tekening af
steken op een strak lineaire
vlakverdeling, doen ze den
ken aan de volkskunst van
oude uithangborden, aan
een landelijke engelse her
berg «In het varken en de
koe», daarbij niet vergetend
dat zijn volkskunst met
haar nooit aflatende grim
lach er steeds in slaagde
aan mens en dier de trek
ken van hun primitiefste
erfenis mee te geven. Maar
in elk geval ligt de synthe
se ervan in het streven naar
mei
h d
rtij<
erd
de
vijl.
een habiel, zij het labf^"
evenwicht tussen geo#
trie en poëzie, monum,-
liteit en fluwelige zacljno
heid, in één woord, nlen
een soort heraldiek van 1*8'
bucolische. Zelfs Virgilii^
zou hier de vrede vinden
JOHN BULTINI
«The Ballad ui' Cable Hoguc», die volgende donderdag om
20 uur vertoond wordt in de lïlmlorum-rceks van de Katolieke
Filmliga Aalst, in de /aal van het Sint-Jo/ëfskollege, Pontstraat
te Aalst, is een western die zieh in dezelfde periode afspeelt als
The Wild Bunch. In de herfsttij van het Wilde Westen. Maar,
zoals de kineast Sam Peckinpah het zelf zei, is The Ballad of
Cable llogue het omgekeerde van The Wild Bunch een
komedie en een liefdesgeschiedenis.
The Ballad of Cable llogue is de ballade van een zonderlinge
ziel, doordrongen van sterke natuurlijke religiositeit en
ongekomple.seerde gczond-crue erotiek een brok Amerikaanse
filmpoëzic. Niet na Ie maken. Made in U.S.A.
iev
wijl
'je
DE LOTELING
Twaalf jaar nadat hij zijn
beroemde De Leeuw van
Vlaanderen liet verschijnen,
schrijft Conscience zjjn De
loteling, het boek dat vandaag
onverwacht de top van de
belangstelling haalt, omdat
het als basis diende voor de
gelijknamige film die vanuit
Amsterdam, Brussel, Gent en
Antwerpen de ronde van de
bioskoopzalen heeft ingezet.
Het schrijven van De loteling
heeft een eigen geschiedenis.
Hendrik Conscience was in de
helft van vorige eeuw tegelijk
een bekende en betwiste
persoonlijkheid geworden. De
grootse en populaire histori
sche romans als De Leeuw
van Vlaanderen en Jakob Van
Arte velde waren daarvan niet
het minst de oorzaak, want
als franstalige-door-afkomst
sloeg hij manifest een bres in
het taaiimperia lisme van het
pas opgerichte en fransdolle
België. Maar ook als mens had
hij zich geëngageerd in de
Vlaamse Beweging hij fun
geerde bij verkiezingen te
Antwerpen eens op een
Vlaamse lijst—, In 1849 had
hij zich ontgoocheld en ver
moeid voor een herstelkuur
teruggetrokken op de heide.
Heb ik niet, voor de eerste
maal mijns levens, in deze
onbegrijpelijke tijden alle
baatzuchtige driften in wer
king gezien Naakt, schaam
teloos Het grootste kwaad,
de laster, gewettigd door de
worsteling, gelijk de moord
gewettigd wordt door de
oorlog En dan, de heiligste
zaak, de zaak van Vlaande-
rens verheffing De zucht
mijner jeugd, de arbeid mijner
mannelijke jaren Maar
zwijgen wij daarover Ik heb
een wonde in het hart; zij
mocht weder aan het bloeden
gaan. Spreken wij liever van
zoete herinneringen.
Op de heide heeft de herstel
lende Conscience onder de
iti<
dorpelingen geleefd.
Avonds in de herbergen, he.
hij hun verhalen beluisterd
opgetekend. De loteling is et
van die verhalen. Conscien
brengt het aan zijn vriende
aan de achtbare lezers
lezeressen, gij mijn goei
vrienden die de verteller tot1,1,1
getrouw gebleven zijt 3en
loteling wordt meteen h*®l
eerste van een reeks sociaitte
gerichte en eenvoudig-volk mi
verhalen van Vlaandere
eerste grote romanschrijvejam
De intrige is even eenvoud at
als het opzet het drama vi j,
het schamele boerderijtje qna
de schrale heide, de machtf^
loosheid tegen het noodl.
de diepe vreugde om hj
tenslotte toch herwonn.
geluk. Op een der boerde)
tjes is een jonge en sterl
zoon de enige hoop op e.
wat rooskleuriger besta:
Maar bij de loting trekt
jonge man een slecht nut
mer, maakt een ellendige ti
door in de kazerne, won j
zelfs blind. Tenslotte zal h
buurmeisje Trien hem uit d
sombere kazerne kunnen we f
halen en hem na een eind
loze tocht vier dagreizer
met een blinde aan de hand
terugbrengen op de heid
waar hij sprankeitje voer
sprankeitje zijn zicht teru
wint, met Trien een gelukk
huwelijk ingaat en tenslot
de lemen hutten tot ee 1
welwarende pachthoeve we. I®
te herscheppen. W
Het scenario van de film heel m
dit eenvoudige verhaal grot Ie
dig gewijzigd, het gebruskeei 2
met sterke taferelen h« v
soldaten-plezier en de ve
krachting van Trien. Ligt heL.
niet besloten in de zwakk
moraal van onze tijd eerde
dan in het zwakke toepassei 'l
van het medium film data'
die extra's nodig zijn om no
te kunnen boeien
FRANS-JOS VERDOOD' i