Frans Waiters: met de grMack
Huwelijksreis zonder man
frahs WAUTERS
«ALOSTA»
Aalst: in nieuwe prentkaarten
AALST
KONINKLIJKE ALOUDE REDERIJKERS KAMER SINTE BARBARA
«ARBEID EN KUNST»
1015-3-74 - De Voorpost
Zijn dagelijkse werken om den brode niet te na gesproken is
Frans Wauters liedjeszanger en -schrijver, grapjas, Aalstenaar,
toneelregisseur en -speler, lid van„het feestkomitee en voor wat
dit pennetrekje betreft karikaturist. Een van de typische
figuren uit de stad kent jan en alleman is door iedereen
gekend die door zijn aktiviteiten allerhande, vriend en
'tegenstander' op een bijzonder scherpe wijze op de korrel kan
nemen. Als je er dan nog in slaagt die waarnemingen origineel en
eenvoudig - sympathiek - maar scherp - te schetsen dan
riskeer je karikaturist te worden. Toen we dit keer met pen en
schrijfblok naar de Vakschoolstraat trokken hadden we een
ferm lijstje vragen uit het hoofd geblokt. Vroegere ervaringen
hadden ons geleerd dat het bittere noodzaak was het gesprek in
vaste banen te leiden als Frans wordt losgelaten krijg je zo
ongeveer de helft van de Aalsterse bevolking met hun liefst
prettige bezigheden voorgeschoteld. Voor een keer wilden we
het met Frans nu eens over Wauters hebben. Frans de
spotprenttekenaar. Het midden houden tussen glimlachen en
grijnslachen.
Waarom hij karikaturen
tekent Met de zorg die hij
aan zijn prenten besteedt
kiest Frans Wauters ook zijn
woorden. "Waarom speelt
iemand voetbal, waarom ver
zamelt iemand postzegels
Omdat hij het graag doet,
niets meer of minder. Deze
hobby is misschien wel een
ietsje gevaarlijker omdat je
mensen op papier verzamelt."
Hoewel Frans niet direkt een
akademische opleiding genoot
hield hij aan zijn teken
scholing toch genoeg over om
op een verantwoorde wijze
zijn stift een vrijere kronkel
te laten maken. "Het begon
zoals gewoonlijk eerder toe
vallig. Zonder speciale bedoe
lingen had ik een karnavales-
ke tekening van het Belfort
gemaakt. Die propaganda
voor de ajuinworp viel blijk
baar in de smaak want het
jaar daarna waren er meerdere
groepen die voor een humo
ristische prent kwamen aan
kloppen. Neem daar mijn
bewondering voor stripteke
ningen bij en het feit dat ik
door al die aktiviteiten regel
matig in kontakt kom met
Aalstenaars die het hier en
daar voor het zeggen hebben
en het was vertrokken".
WERKWIJZE EN BEDOE
LINGEN
Het komt er spontaan uit",
vertelt Frans en hij beweert
dat wij een dankbare kop
voor een gevechtje met de
stift hebben. "Ik hecht er in
't geheel geen artistieke waar
de aan, het komt er bij mij
uitsluitend op aan een fijne
fysische weergave te geven en
tegelijkertijd in die treffende
gelijkenis een duidelijke weer
spiegeling te geven van een
innerlijk facet. Alleen moet je
dan goed weten hoever je mag
gaan zonder het 'manneke'
dat wordt getekend te kwet
sen. Precies daar komt mijn
kennis van de lokale toestan
den me zo goed van pas ik
kan geen prentje tekenen naar
een foto, mensen die ik door
en door ken verschijnen zeer
vlug op papier." Langs onze
neus weg vragen we of er een
verband bestaat tussen wat in
de tekeningen schuilt en de
politieke overtuiging van
Frans Wauters. "Ik ben mili
tant van een partij en mijn
tekentalent gebruik ik als
mijn bijdrage in de propagan
da. Dat kleine steentje even
min als welke andere aktivi-
teit ook maken me tot een
fanatiek politieker, misschien
ben ik, zonder daarom mijn
ideologie voor een greintje te
verloochenen, in ^ie eerste
plaats toch wel Aalstenaar.
Een Aalstenaar die gewoon
graag tekent."
APPRECIATIE
Over één zaak zijn we het al
dadelijk eens de Wauters'
karikaturen haken vooral in
op plaatselijke toestanden en
meteen heeft de tekenaar een
dankbaar publiek. Aalstenaars
die in hun hemdje worden
gezet of een figuurlijke schop
onder de kont krijgen zijn de
eersten om het aan de pret
tige kant op te nemen. De ziel
die in de ventjes wordt
gestoken alleen iemand die
dagelijks in kontakt met ze
komt kan dat op die wijze
spreekt een ruim publiek
aan." Ik mocht het ooit
meemaken dat iemand van de
'tegenstanders' me op een
bepaald ogenblik vroeg of hij
nu definitief had afgedaan.
Alleen omdat het een tijdje
geleden was dat ik hem nog
op de korrel had genomen.
Wat ik hiermee wil zeggen
de mensen waarderen het dat
je over hen schrijft, hen
tekent zelfs al ben je wei eens
erg stout. Het komt er slechts
op aan dat iemand voelt dat
hij iets betekent en de aard
van mijn werk kleine spul
letjes waar je enkel een paar
ogenblikken hoeft naar te
kijken speelt daar eveneens
positief in mee. Ook al leest
men straks de tekst die jij bij
mijn prentjes schrijft in het
geheel niet, de prentjes zelf
heeft iedereen gezien. Het
kwam zelfs zover dat in mijn
eigen partij kritiek werd geuit
omdat de spotprenten propa
ganda zou zijn voor anderen".
Dat men het spot- en hekel-
werk van Frans Wauters op
prijs stelt blijkt uit wat volgt.
"De laatste tijd krijg ik op
mijn werk steeds meer vrije
opdrachten. Dat betekent dat
nu ook hogere ambtenaren
door mijn stift worden ge
sleurd. Stilaan en zonder dat
ik het zelf erg goed besefte is
mijn hobby een beroep ge
worden en dat brengt met
zich mee dat ik er soms aan
twijfel of mijn techniek niet
dringend moet bijgeschaafd".
Wat door de tekenaar als een
tekort wordt aangevoeld bete
kent voor anderen dit hoor
den wij mensen uit kunstkrin
gen vertellen precies de
aantrekkingskracht. Wat op
een zogezegde onhandige en
niet-afgewerkte wijze wordt
uitgestift krijgt een spontane
en sympatieke kleur die het
bedoelde op een juiste toon
weergeeft. De ervaring, routi
ne als dat woord in een
dergelijk spiritueel spelletje
niet misplaatst is, maakt ook
wel wat goed.
UITGAVEN
Wie dit blad regelmatig leest
zal voor een paar weken wel
de fameuse kaart hebben
bemerkt. Wat wl toen op de
binnenbladzijden afdrukten
was werk van Frans Wauters.
Zijn jaarlijkse bijdrage tot
meer en beter karnavaljolijt.
Net als eevroegere bijdrage
'Aalst met de grimlach'
nooit wordt het een grijns
lach, het blijft ook niet bij
een glimlach werd het een
formidabel suksesnummer.
Vroeger werden al een reeks
Vlaamse schaduwkoppen over
de scholen verspreid. Als
ontwerper van toneeldekors
verdiende Frans reeds een
ferm aantal Aalsterse strepen
en op dit ogenblik wroet hij
een aantal stuks bijeen die
later een serie 'Aalst in
nieuwe prentkaarten' zullen
vullen. Bij al dat lokaal werk
blijft er nog net voldoende
tijdm een paar Brusselse hoge
en lage typen neer te krab
belen en als iemand er om
vraagt kunnen er nog wel
enkele rasechte kartoons (zie
voorbeelden over 'water') bij.
Over het toneelwerk, het
feestgedoe, de liedjeskwelerij
en het schrijven willen we
hier niets meer vertellen.
Wanneer slaapt die vent eigen
lijk
ONS ENIG OILSJT
Hoe je het nu draait of keert,
wil of niet, goedkeurt of
verdomd vervelend vindt,
over iemand die zijn hart aan
Aalst verpand heeft praten
zonder even naar de reden te
vragen kan gewoon niet. Voor
iemand die zijn inspiratie
bijna volledig in zijn stad en
bij de inwoners ervan haalt
wordt het dubbel belangrijk.
Louis-Paul Boon schreef bij
de inleiding van 'Aalst met de
grimlach' 'Hoeveel liefde
•^JlS
HET SPROOKJE VAN 108.000 EN ÉÉN FRANK
OF "HET VLIEGEND TAPIJT" VAN GHRIS
voor zijn stad, voor dat enig
Aalst komt niet naar boven in
deze prenten'. Frans Wauters
kan het moeilijk verbergen
dat hij de Aalstenaars bewon
dert, zelfs al gaat hij hen soms
met scherp hekelende stift te
lijf. "Ik zien zo geiren mijn
stadje", zegt hij terwijl hij een
oude grammofoonplaat te
voorschijn haalt en ons het
plaatje over dat ienig Oilsjt
draait. "Als de Aalstenaa
niet waren zoals ze zij
rechtuit-rechtdoor, dan
het voor mij niet mogel fi
zijn nog één prentje
maken."
André Heyva<
it
De tweede produktie van de Koninklijke Aloude Rederijkers
kamer Sinte Barbara "Arbeid en Kunst". "Huwelijk zonder
man", een blijspel in drie bedrijven door Leo Lenz in de regie
van Jef Bettens kon voor haar première op een talrijk
opgekomen publiek rekenen.
De keuze van het stuk zou wel wat onvriendelijke
beschouwingen kunnen uitlokken, maar ze komen er niet. Het
zou kunnen klinken als gemakkelijk, zonder inhoud, sentimen
teel, verouderd en reeds honderd keren gezienmaar
onmiddellijk moeten we daar de nodige korrekties aan
toevoegen en die wegen uiteindelijk door. Zo'n stukken doen
het nog steeds en de prestatie van een homogene groep akteurs,
die er alles uit haalde wat er uit te halen viel, resulteren een
totaalindruk die zeer positief klinkt.
Een pas getrouwde jonge
vrouw Nellie Schulz (Fran-
cine De Bolle) verliest op de
huwelijksreis haar man en
zoekt haar toevlucht in het
huis van professor Hellwig
(Ronald Schollaert) een ver
stokte vrijgezel. Hij is niet
geneigd om Nellie te helpen,
gelukkig kan zij rekenen op
de steun van advokaat Borne-
mann (Mare De Cock) en
Sebastian (Theo Van Gijse-
ghem), respektievelijk de
vriend en de bediende van de
professor.
Als tante Agatha Schulz
(Gisèle Van Der Weeën),
voogdes van Nellie, lucht van
de zaak gekregen heeft en
plotseling opduikt in het huis
van de geleerde heeft de
welbespraakte advokaat de
oplossing voor de hand liggen
en liegt dat Nellie getrouwd is
met de professor. Dit brengt
komische en dramatische si
tuaties met zich mee. Drama
tisch daar de professor tot
overmaat van ramp ook nog
verliefd blijkt te zijn op zijn
bevallige gaste. Als de echtge-
noot van Nellie opdaagt, de
kunstschilder Franz Steiner
(Hubert Janssens) is tante
Agatha een zenuwkrisis nabij,
wie is nu de ware echtgenoot.
Nellie komt met de ontkno
ping, die voor professor, ad
vokaat en tante een absolute
opluchting is. Ook voor de
toeschouwer is dit happy end
een ware verrassing.
Zo mak en statisch het begin
was, zo vlot en meeslepend
was het einde. Ronald Schol
laert, de hoofdfiguur van het
gebeuren, heeft zich zodanig
weten uit te leven in de rol
van de ouderwetse Heer Pro
fessor, allergisch aan drank en
vrouwen, dat hij er zelf
plezier aan beleefd heeft.
Door zijn totale inzet wist hij
zijn medespelers ook op te
trekken.
Mare De Cock, de welbe
spraakte advokaat maakte
door zijn overtuigende mi
miek de zaal herhaaldelijk aan
het lachen. Zijn vertolking
was boeiend en uiterst revele
rend.
Francine De Bolle, de mooie,
tikkeltje verleidende Nellie,
akteerde spontaan en vlot.
Gisèle Van Der Weeën spreekt
voortdurend hard en hoog
zodat op momenten dat dit
werkelijk moet, ze niet meer
intensiever kan. Haar vertol
king als de ouderwetse tante
kwam te modern uit de verf
(in het groen).
Theo Van Gijseghem had
maar een kleine rol, maar wist.
die weer op zo'n fijne manier
te vertolken. Hubert Janssens
was best in zijn korte optre
den. Het dekor verdient een
bravo. Wat de belichting be
treft, zoveel lichtstanden
waren er niet, we vonden het
jammer dat het klaar worden
niet verliep zoals gewenst.
Als regisseur is het aandeel
van Jef Bettens zeer groot en
daarbij bewonderenswaardig.
Van een banaal tema schiep
hij een prettige vertoning.
Met Jef Bettens, 32-jarige
Heikruisenaar (Pajottenland),
gastregisseur van "Arbeid en
Kunst" en medewerker aan
de Vlaamse Televisie hadden
we een interview. Het interes
seerde ons vooral om zijn
reakties op het feuilleton
"Een mens van Goede wil"
dat in Vlaanderen zo'n hoge
kijkdichtheid kende, te
horen. Tijdens en na de
produktie kwamen er diverse
kritieken los. Mikpunt waren
Thijs (Hugo Metsers) en regis
seur John Van Der Rest.
Andere belangrijke medewer
kers werden over het hoofd
gezien. Jef Bettens was de
rekwisiteur of om het met
een Hollands woord te
zeggen, de inspiciënt in het
T.V.-fuilleton.
Wat is een rekwisiteur
Dat is diegene die alle akses-
soires nodig voor het feuille
ton verzamelt. Het gaat van
de grootste kader tot de pen
waarmee geschreven wordt.
Het interieur wordt tot in de
kleinste details samengesteld,
gesitueerd in de tijd waarin
het verhaal zich afspeelt.
Alles gebeurt in samenwer
king met regisseur en dekora-
teur.
Heb je daar speciale studies
voor gedaan
Na mijn humaniora liep ik te
Brussel konservatorium, afde
ling toneel en voordracht.
Eind '62 kwam ik bij de
B.R.T. Het is een specialisatie
waarin ik in 't begin veel
opzoekingswerk voor ver
richtte, dat door de ervaring
eenvoudiger werdt. Nu wordt
reeds een diploma uit het
kunstonderwijs gevraagd.
Welke T.V.-feuilletons kwa
men door je handen
Jeroom en Benjamien, Filo
soof van Haagem, de 3
reeksen van "Wij Heren van
Zichem", de Vorstinnen van
Brugge, en daarbij nog een
hele reeks T.V.-spelen. Mo
menteel werk ik aan T.V.-spel
Baas Ganzendonck en aan
Joachim Stiller.
Hoe ga je nu te werk voor
zo'n feuilleton
Vooreerst dient een verschil
gemaakt tussen binnen- en
buitenopnamen. Voor elke
opname is een bespreking met
de realisator, regisseur, deko-
rateur en rekwisiteur. Ik krijg
een grondplan van het dekor
en ga op zoek naar de
rekwisiten in het depot van
de B.R.T. De ontbrekende
toneelbenodigdheden zoek ik
zowat over gans België. Bijna
alles wordt gehuurd bij an
tiekverkopers. Het is budge
tair noch kwestie van opsta
pelruimte mogelijk alle meu
bels te kopen. Ik hou natuur
lijk rekening met de plaats
van opname. Als de opname
in de studio's te Brussel plaats
heeft moet ik niet in Charle
roi of Oostende rekwisiteiten
gaan huren. Vervoerkosten
zouden te hoog oplopen.
Voor de buitenopnamen sta
ik in, moet de juiste plaats
vinden.
Niet zo'n gemakkelijke job
Soms zijn er wel eens moei
lijkheden. Neem nu die kerk
in "Een mens van goede wil".
Er stonden stoelen in met
simili overtrokken, dit kunst
leder bestond niet in deze
tijd. Alle stoelen werden
weggehaald en vervangen
door rieten eksemplaren. Een
ander probleem is het huren
van een echt Vlaams boere-
paard. Het is niet zo erg er
één te huren, maar de boer
moet op tijd komen voor de
opnamen. Niet de eerste keer
dat hij net dan aan 't mesten
of aan 't ploegen is i.p.v. op
de opnameplaats te verschij
nen. Wij zijn uiteraard streng
gebonden aan de opnametijd.
Plaats van opname is dikwijls
een groot probleem. Waar
vind je nog een stukje onge
repte natuur anno 1900
zonder T.V. antennes en
hinderlijke elektriciteitspalen.
Tijdens de Vlaamse kermis op
het plein omzeilde de dekora-
teur zo'n hinderlijke paal. Hij
maakte er een levensechte
boom rond.
Hoe krijg je zo'n massa volk
bijeen voor een Vlaamse
kermis
Dit is boven verwachtingen
zeer vlot verlopen. Aan de
bevolking werd een rond
schrijven gestuurd waarin
iedereen uitgenodigd werd op
die fameuze kermis en er
gratis kriek te drinken kreeg
op voorwaarde dat zij in de
typische kledij uit de tijd
waren. Zowat 500 figuranten
kwamen opdagen. Stel je voor
dat de B.R.T. zoveel personen
moest huren, het zou een
aardige stuiver gekost hebben.
Op die wijze aan figuratie
doen is in Nederland ondenk
baar. De bevolking is er niet
voor te vinden.
Jij hebt nauw kontakt gehad
met John Van de Rest. Is het
een moeilijke
John liet me vrij werken. Er
was een zeer goede samenwer
king. Het is een man die weet
wat hij wil. Als je zijn
vertrouwen hebt is alles O.K.
Hij kan bijzonder goed met
mensen omgaan, is zeker niet
een bestweter, meer dan eens
ging hij bij de Vlamingen te
rade. 't Was aangenaam wer
ken met hem.
Hoe vind je de Aalsterse
amateurtoneelspelers
Die mensen zijn geweldig
entoesiast. Ik ken dit nergens
elders. Aan alles steken zee„
helpende hand toe. Voor
repititie zijn ze al aan 't wei
te
Word je de huisregisseur v*rt
Arbeid en Kunst
Ik kan daar moeilijk
antwoorden, 't Is wel
tweede produktie onder mi
regie, maar dit is eerd
toeval. Voor Blaise verving
C. Van Outryve en werd o
voor dit stuk gevraagd. V
der kwamen nog geen afsp
ken.
Onze lezers hebben natuurl k
Theo Van Gijseghem opjoi
merkt in "Een mens vfrl
goede wil" als paardekoc t
man. Ook hem vroegen
om zijn indrukken. Veel k
ik daar in feite niet o\ N
zeggen. Ik ben er slechts éjnt
dag geweest. Met Thijs
John Van de Rest werd
scène besproken. Onmidd
lijk voel je hoe zo'n mF-
professioneel te werk gan<
Het was een meevaller. Na h
passen van het kostuum
het grimeren was het mi ü1
Wjachten op het moment v
opname.
Viel het mee, het keuren vjdi
het paard
Wel toen ik het skript gele2 0
had ben ik bij een vrie
gegaan die paarden heeft,
leerde me een paard
keuren, het was een drav
Op de opnameplaats sto
daar echter een degel
Vlaams boerepaard met h(s
bossen haar op zijn pote
Dat werd natuurlijk een h< E!
andere karwei. Gelukt
kreeg ik die poot na 3 k<
snokken toch omhoog (scèn
die achteraf werd weg^ b
knipt).
Na de Filosoof van Haage
kreeg je veel reakties en nu
Ja, heel veel uiteenlopen
Vooral mijn handen werdi
bekritiseerd. Ze waren te fi
voor een paard ekoopma
Anderen vonden me beter
pastoor. In elk geval,
waren positief die reaktif
Wij kunnen aan deze intt
vieuws alleen nog toevoeg!
dat het feit dat een amatei
speler gevraagd wordt in d<erl
gelijke produkties genoeg b oh
wijst hoeveel talent er schu Se
in de Aalsterse toneel ver eifite
gingen, in dit geval
merkwaardige beroepstaleACI
bij Theo Van Gijseghem.
Roel Van de Plaltc
MATRASSEN- EN BEDDENBEDRIJF
M. GOOSSENS-VAN HOVER
HOVENIERSSTRAAT 62, 9300 AALST. Tel. 278.96
MATRASSEN Alosta - Pirelli - Durrlopillo.
BEDDEN Stijl - Modern - Stapelbedden - Vouwbedden
Kantelbedden - Divanbedden (uit stock).
LATTOFLEX Bedvering.
LAKEBOS Donsdekens.
N
ist
