iRUERU DOOR OF VOOR DE KONST
De V oorpost - 15-3-74 - 7
-ver de galerijhouders en hun stal, de kunstenaars en hun werk, het
jbliek en de koopkracht wordt heden ten dage veel gepalaberd. Wij
elden ons de vraag: «Houdt de galerij de kunstenaar in leven of
aat het anders om?» Je zou zo gaan denken dat galerijen een
ardige duit verdienen, ze schieten als paddestoelen uit de grond,
1 et weinig echter verdwijnen weer even vlug. Zijn de galerijhouders
j echt die big-bosses voor wie de kunst bijzaak is en winstbejag
- oofdzaak? Moet anderzijds «kunstenaar» zo nodig «armoezaaier»
tekenen die als hij wil verdienen eerst de zak van een ander moet
jllen.
-lij trokken er op uit om in de eerste plaats de visie van diverse
- alerijhouders uit de Denderstreek te kennen en konden konklude-
n dat wat de betrekkingen galerijhouder-kunstenaar ook mogen
jn, zij mekaar gewoon nodig hebben, bewijs: het feit dat in elke
jlerij steeds weer tentoongesteld wordt, dat sommigen een wacht-
st tellen die tot in januari 1975 volzet is.
r wordt dus wel degelijk kunst gemaakt, kunst getoond, en kunst
;kocht in de Denderstreek. Er bestaan zeker galerijen voor wie het
jmmerciële de eerste rang bekleedt en die woekeren met prijzen,
lie anderen, de gematigden kunnen we ze noemen, zien de galerij
iet in de eerste plaats als verdienste, eerder als een overgebleven
iiimte die in het kader van hun belangstelling of doel de kunst te
omoveren, als kunstruimte voor het publiek kan dienst doen.
IPOSTELKEN
n deze tentoonstellings-
nte, bestaande uit ont-
i gsthall, trapzaal, sekre-
Rjiaat en vergaderzaal, die
>l uitmaakt van het ont
moetingscentrum van de
turele werkgroep 't
r ostelken, Aalst-Mijlbeek
djgt elke kunstenaar de
g is om te eksposeren.
t or de verantwoordelijken
no rdt slechts één eis ge-
'ld: het werk mag niet
13 lokkend zijn en mag
Afen voorstelling geven van
t we zouden noemen «in
Ijd met de goede zeden»,
principe moet de kun-
inaar akademisch ge
hooid zijn, maar goede
lodidakten worden er
k aanvaard. Zelf gaat de
rkgroep niet op zoek
ir belangstellenden, om
lo' i plaatsen te sieren. Het
1 at de kunstenaar vrij te
1S1 tien als hij wil.
>o£e galerij heeft geen en-
fd kommercieel doel. De
d' langstellende betaalt
jr, wat met elektriciteit,
en Jkengerei voor receptie,
dr Jr en licht op een netto
fi is van 3.000 fr. komt,
lt€ arin ook inbegrepen
le irgedrukte affiches en
v€ nodigingen en de nodige
k< ïliciteit via pers en ra-
ïra
kunnen zowat vijftig
rken tentoongesteld
gjj rden, waarvan de kun-
k I naar vrijelijk de verkoop-
ei arde bepaalt, verdienste
in hem uiteraard volledig
n0i goede komt.
1 deze wijze werkt een
ne prij natuurlijk deficitair.
uplukkig heeft het Apostel-
nog meer pijlen op zijn
1 ardeel voor de eksposan-
io i is wel het feit dat deze
erij vooral door de door-
de ie mens druk bezocht
ie rdt, personen die naar
tar vergaderzaal, naar het
ran Imoetingscentrum ko-
"jjj n, gaan zeker niet onver-
*a illlig voorbij de kunst-
rken.
't I enige nadeel aan deze
erij verbonden is juist
:d< vergaderzaal, die wan-
ïr bezet, ook ontoegan-
ijk is voor de kunstlief
hebber. Verder is de ver
lichting niet van die aard
dat zij het kunstwerk vol
ledig tot zijn recht laat ko
men. Daar komt echter ver
betering in.
CAPRI
Het gaat hier om een ruim
te, ingericht en aangepast,
die uiteraard de koper of
belangstellende op een
zeer voordelige manier laat
genieten. Capri is een mini-
galerij in de Aalsterse Mo
lenstraat, gekoppeld aan
een soort kunst-boetiek,
waar antikiteiten, snuiste
rijen en ameublementen
verkocht wordt.
Het tentoongestelde kunst
voorwerp wordt er in een
huiselijke sfeer gebracht
wat door zijn warm geheel
het publiek ook meer aan
spreekt.
De keuze van Mevr. Van
Den Berghe, galerijhoud
ster en van haar echtgenoot
Marcel, die zich al sedert
ettelijke jaren intensief in
teresseert aan schilders en
galerijen (je kunt niets op
noemen of hij weet een he
leboel pittige details en
anekdoten) is wel bepaald,
ze proberen het aparte, het
niet gewone te kombineren
met landelijk antiek. Bij het
binnentreden in Capri stap
je onmiddellijk in een
sfeervolle ruimte die blijk
geeft van de persoonlijk
heid die in zoveel galerijen
zoek is.
Marcel Van Den Berghe is
er zich bewust van dat jon
ge kunstenaars nood heb
ben aan decente eksposi-
tie-gelegenheid. Hij geeft
dan ook de voorkeur aan
jonge kunstenaars met een
sterke persoonlijkheid.
De tentoonstellingen zijn er
in aantal beperkt. De ruim
te wordt volledig gratis ter
beschikking gesteld. Van
elk werk dat de kunstenaar
verkoopt wordt echter 20
afgerekend, prijs die hoog,
middelmatig of uiterst wei
nig kan zijn. In dit percen
tage is de verantwoordelijk
heid, brand- en diefstalver
zekering en publiciteit In
begrepen. Er zijn nooit ver
nissages. Onze woordvoer
der is er een erge tegen
stander van. Ze geven de
kunstenaar een belachelijk
gevoel, de keuze van de in
leider wordt een prestige-
zaak, en er wordt veel meer
in het glas gekeken dan
naar het werk.
Dat de galerijhouder baat
heeft bij zo'n tentoonstel
ling ligt voor de hand. Het
publiek maakt kennis met
het antikwariaat zonder een
kommercieel doel of aan
koop voor ogen te houden.
De geheime wens van Van
Den Berghe is een curiosi-
ty-shop te verwezenlijken.
Van Den Berghe is geen so
ciaal promotor, maar door
zijn systeem wordt hij het.
Als zijn opzet mislukt zal
hij kitch verkopen aan de
kourante prijzen. Wij zien
deze nieuwe vorm van eks
poseren niet zo gauw mis
lukken. Dit systeem trekt
vooral de jonge kunste
naars aan.
Onlangs konden we er nog
de keramieken van Walter
De Rijck bewonderen, een
jonge veelbelovende kun
stenaar uit Denderleeuw,
die momenteel leerling van
de grote Vic Gentils is.
PIETER COECKE
Aan galerijen worden de
meest uiteenlopende na
men gegeven. Meestal vin
den we echter namen van
beroemde kunstenaars uit
vroegere tijden.
Pieter Coecke, bijgenaamd
van Aelst, was een Vlaams
schilder, beeldhouwer en
schrijver uit begin van 16de
eeuw (1502-1550).
Deze galerij in de Molen
straat te Aalst werd ge
opend in 1969 en ter deze
gelegenheid werd een
kunstmap omtrent deze
historische figuur op 250
eksemplaren uitgegeven
door de stichters.
Frans Van Holsbeeck, een
kunstkenner en kunstmin
nen «We trachten goede
hedendaagse kunst te bren
gen, het publiek kennis te
laten maken met de strek
kingen in Belgié.» Natuur
lijk rijst onmiddellijk de
vraag wat is kunst,
kunst? «Het moet aan ver
schillende normen voldoen,
het moet een realisatie zijn
van een idee, gebracht in
kleur, gegoten in een vorm
met een technisch vaardige
hand», aldus Van Hols
beeck.
Kunst kan met zoveel defi
nities omschreven worden.
Frans Van Holsbeeck heeft
alvast feeling voor wat
goed genoemd mag worden
en spoort de kijker aan de
moed op te brengen om
moderne kunst te bekijken.
Een vergelijking kan hier
gemaakt worden met klas
sieke muziek. Vragen als
wat stelt dat voor, zijn
voorbijgestreefd. De gale
rijhouder wil ons doen ge
loven dat men niet naar een
galerij moet komen omwille
van de kunst. Net als wij is
hij ervan overtuigd dat vele
stadsgenoten nog altijd
met een zekere drempel
vrees de galerij liever pas-
seren.
Een ekspositie kan zeer
duur zijn. Van Holsbeeck
moet er niet van leven maar
deficitair werken kan ook
niet. Als men dan bedenkt
dat de Kopernic Kosmos
ekspositie hem 56.000 fr.
kostte, vervoer van werk,
verzekeringen, vernissage,
drukwerk, verwondert het
ons ook niet dat er maar
weinig tentoonstellingen
zijn in galerij Pieter Coe
cke. Risiko's wenst Van
Holsbeeck niet te nemen.
Wie zijn werkelijk goede
Belgische kunstenaars?
Het is moeilijk te beant
woorden. (Wij kennen er
vele!) Ook zijn er veel kun
stenaars die niet wensen in
groepsverband te ekspose
ren, misschien een laak
baar feit, nu ja, het is zo.
Van Holsbeeck is tegen het
systeem van je muren te
verhuren aan wie het wil.
Wie in galerij Pieter Coecke
komt, heeft toch alvast iets
te betekenen. Zijn kliënteel
wenst dat zo.
Hoe ziet hij de relatie kun
stenaar-galerijhouder nu?
De kunstenaars komen ten
toonstellen. Vermits de ko
per zich bewust is van het
feit dat de galerijhouder
een zeker percentage van
de verkoopwaarde van het
werk opstrijkt, probeert hij
het werk privé te bemach
tigen. Het zou natuurlijk
gek zijn als een koper uit
eigen beweging de gale
rijen in leven zou gaan
houden. Daarom verkiezen
veel galerijhouders buiten
landse kunstenaars te to
nen.
Vele mensen denken nu
wel dat er woekerwinsten
geboekt worden, dat is he
lemaal niet zo, aldus Van
Holsbeeck. Verder probeert
hij de kunstliefhebber er
ook op te wijzen dat kopen
uit snobisme een belache
lijke zaak is.
De kunstmarkt wordt na
tuurlijk beïnvloed door die
modezucht. Het is hartver
sterkend te zien dat toch
niet alles tegen waanzinni
ge prijzen wordt verkocht.
Gelukkig blijven nog prach
tige kunstwerken te verove
ren voor hen die aan hun
verzameling bouwen met
hart en ziel en niet met hun
checkboek.
Het is belangrijker te weten
waar men van houdt dan te
weten hoeveel een stuk
waard is in geld. Beter een
goeie grafiek dan een
slechte schilderij is de leu
ze van Frans Van Hols
beeck.
ELIAS te WIEZE
Deze gerestaureerde heren
hoeve is als galerij ge
opend in 1971.
Op onze vraag «Wat was
uw bedoeling bij het op
richten van deze galerij?»
kwam heel eerlijk het ant
woord «Kost verdienen!».
De Heer Elias is ook kunst
handelaar. Hij is gespecia
liseerd in de primitieve
Afrikaanse kunst.
De galerijhouder is eerder
gesloten zodat ons gesprek
niet gemakkelijk verliep.
Voorwaarden die gesteld
worden om te kunnen eks
poseren kwamen we niet te
weten. Wel is het zo dat
Elias zeer weinig ingaat op
aanvragen van kunstenaars,
hij gaat er zelf op af en als
enige norm om te kunnen
tentoonstellen geldt: kwa
liteit. In de tentoonstel
lingsruimte hangen ver
schillende werken in per
manentie.
PALET DENDERMONDE
De 42-jarige Wilfried De
Wever is de eigenaar van
deze galerij.
Zijn winkel, een gespecia
liseerde zaak in teken- en
verfmateriaal ziet hij als
hoofdzaak. Toevallig was er
een plaats (een mooi inge
richte) vrij en hij besloot
daar aan alle kunstenaars
die het wensten de gele
genheid te geven hun wer
ken te tonen.
Tuur De Rijbel opende in
1972. Volgens De Wever is
de galerij een stimulans
voor de zaak. Bommen geld
verdienen op de schouders
van de kunstenaars zit er
niet in. Met 5.000 fr. huur
prijs kosten van druk
werk en vernissage heeft
hij ruim genoeg. Percenta
ges op de verkoop komen
er niet aan te pas. Elk
schilderij wordt echter in
gelijst door de galerijhou
der. Wordt het tableau ver
kocht dan vordert hij de
prijs van de lijst. Van on
verkocht werk neemt hij de
kaders gewoon terug zon
der enige vergoeding te ei
sen. Dit is natuurlijk een
enige kans voor minder be-
goede kunstenaars, zij hoe
ven geen dood kapitaal te
investeren.
Met dit systeem wenst De
Wever verder te gaan, enkel
wanneer elektriciteitskos-
ten verhogen moet de huur
prijs mee de hoogte in. Een
kunstenaar ontvangt daar
een geschreven kontrakt
waarin ook onderstreept is
dat het werk op eigen kos
ten dient verzekerd te wor
den.
Dat de kunstschilders in
massa tot hem komen en
zich in galerij Palet dikwijls
lanceren bewijst het feit
dat er reeds een wachtlijst
tot in februari '75 bestaat.
Stillevens en landschappen
zijn hier aan de orde van de
dag.
We zagen toch graag dat
deze galerij ook eens
trachtte moderne meesters
warm te maken of is het zo
dat eens een galerij steeds
dezelfde kunstrichting
toont er een zekere stempel
op gedrukt krijgt, die an-
dersgerichten wat weigerig
maakt?
VALERIUS DE SAEDELEER
Geert De Neve, beschouwt
zijn galerij als een kunst
handel, waarin hij als tus
senpersoon fungeert. Een
voorkeur voor een bepaalde
strekking heeft hij niet,
wanneer je in een bepaald
-isme werkt, sluit je auto
matisch een gedeelte van
het publiek uit. Uiteraard
wenst hij enkel kunst van
zeer goede kwaliteit te to
nen. Als grondbeginsel
voor zijn keuze neemt hij
het akademisch verant
woorde werk. Daarvoor is
een degelijke scholing on
ontbeerlijk, alhoewel auto-
didakten het er ook heel
goed vanaf brengen. Jonge
kunstenaars krijgen hier
een kans als ze een vaste
richting gekozen hebben.
De Neve gaat zelf de arties
ten opzoeken en maakt dus
zelf een selektie. Het moe
ten niet noodzakelijk grote
namen zijn.
Volgend seizoen komen er
een paar grote tentoonstel
lingen, op de benedenver
dieping jonge kunstenaars,
op de bovenverdieping een
permanente ekspositie van
gevestigde namen.
Als voorwaarde stelt de ga
lerijhouder een tussen
komst in de kosten die zo
wat 15.000 fr. bedraagt of
meer naargelang de wen
sen van de kunstenaar zelf,
vernissage, drukwerk, ver
zekering e.a. Het kan wel
hoog oplopen wanneer een
kunstenaar een katalogus
van zijn werk wenst. Verder
komt er een kommissieloon
van 30 bij op de ver
koop. De Neve is geen
kunsthandelaar in de echte
zin van het woord. Hij
koopt niet massaal het
werk van één bepaalde kun
stenaar, het risiko is te
groot en wordt het een flop
dan is hij zijn centen ook
kwijt.
Hoewel veel plastische
kunstenaars een grote bek
opzetten tegen dit systeem
van opkopen en verkopen
aan verzamelaars, gaan hun
prijzen toch steeds de
hoogte in. Alleen mensen
die een deel van hun kapi
taal investeren in kunst en
met de winst nieuwe kunst
kopen, zijn in staat om, de
dikwijls hoge gevraagde
prijzen te betalen.
De Heer De Neve heeft met
alle eksposanten een dui
delijk schriftelijk kontrakt,
wat met zich meebrengt dat
de kunstenaar op de voor
opgestelde datum met zijn
werk klaar dient te zijn.
Hij streeft er verder naar
een soepele overeenkomst
met de kunstenaar te beko
men om feiten als het pri-
véverkoop van werk te ver
mijden. Verder wenst De
Neve een betere samenwer
king tussen de galerijen
onderling. Het publiek be
staat hier voor 75 uit
Brabantse belangstellen
den, slechts sporadisch
komt het Aalsters publiek.
Galerij Valerius de Saede-
leer geeft een tijdschrift
uit, dit om betere informa
tie te bezorgen aan de klan
ten, gezien er weinig initia
tief wordt genomen door
openbare besturen ten gun
ste van privé-ondernemin-
gen.
GEEN KOORDINATIE
Dat er weinig overleg en
koördinatie bestaat tussen
de galerijhouders in de
Denderstreek of in gelijk
welke andere streek van
ons land hebben we kun
nen konstateren. In de stad
Aalst gebeurt het dat alle
vernissages op één en de
zelfde dag plaats vinden,
wat voor de kunstliefhebber
ondoenlijk is. Van een
spreiding is ook geen spra
ke. In een bepaalde periode
wordt overal tentoonge
steld om dan later weer
alles tegelijk leeg te laten
staan.
Wat nu het standpunt van
de kunstenaar betreft, daar
kunnen we heel kort over
uitweiden, diegene die ten
toonstelt is uiteraard ak
koord met de voorwaarden,
hoe onredelijk die ook mo
gen zijn. Keuze is er ge
noeg, van de schappelijk-
ste galerij tot de peperdure.
Vele kunstenaars zijn ech
ter helemaal niet opgeto
gen met het galerijensys
teem, liever zagen zij alles
symplistischer. Gewoon
een ruimte, ergens in of
rond de stad waar zij hun
werk kunnen tonen. Mis
schien zal in het eens vol
tooide kultureel centrum
die droom van velen waar
gemaakt worden.
ROEL VAN DE PLAS
EREMBODEGEM VERTEGENWOORDIGD IN PROVIN
CIERAAD
Met mej. Anna Bourlon (CVP) in de provincieraad komt
een einde aan de jarenlange niet vertegenwoordiging van
Erembodegem in de provincieraad. Erembodegem krijgt als
opvolger van bestendig afgevaardigde Van Pottelberghe
destijds, een vrouw die bij de verkiezingen bijzonder goede
resultaten boekte. Met niet minder dan 1108 voorkeur
stemmen behaalde zij niet alleen een provinciale zetel doch
verdriedubbelde het aantal stemmen die bij de jongste
gemeenteraadsverkiezing behaald werden, (jv)
"WHAT'S UP, DOC" in K.F.L.-REEKS
Donderdag 21 maart om 10 uur in de filmzaal van het
St.-Jozefskollege, vertoning van "What's up, Doc".
Deze film is een gewilde, gezochte, bewonderende,
liefhebbende "hommage" aan de Amerikaanse "screwball
comedy" van de jaren dertig. Het was er Bogdanovich zeker
niet om te doen te plagiëren maar veeleer om bepaalde
herinneringen aan, situaties uit de sfeer en een aantal
dialogen van die films in onze tijd te situeren, hen een soort
verjongingskuur te doen ondergaan en hen in te schakelen
in een moderne, dus wrangere vorm van komedie. Want
"What's up, Doc is een komedie, een knettergekke nog
wel, zonder kop noch staart, eentje waar je na tien minuten
de draad van kwijt bent. De onontwarbare geschiedenis van
de vier identieke koffertjes die aan de lopende band van
eigenaar worden verwisseld is dan ook bijzaak een
onhandige, verstrooide en wat wereldvreemde musikoloog
die opgescheept zit met een bazige, snuffige verloofde; en
een levenslustige, chaos stichtende malle meid die op
eerstgenoemde smoorverliefd wordt. Verder zijn er nog een
heel stelletje boeven, spionnen, kunstenaars, ouwe matro
nes, krankzinnige rechters en ijskalme obers. Het geheel is
een aaneenschakeling van razende misverstanden en gekke
toestanden, met als hoogte- en eindpunt de Grote
Achtervolging. Al de slapstick-elementen en intrige-onder-
delen zijn door de ploeg van Bogdanovich gepikt uit het
traditioneel materiaal, maar werden op een originele manier
verfilmd. Cliché tot en met. Maar meteen cinema tot en
met.
