JONGETJE
TIJDENS SPEL
VERONGELUKT
m
EBAT OVER FUSIES
ILLEGALE ARBEIDERS OPGESPOORD
BERLARE
FRANZ COURTENS
WA GROEIT ER IN MYNEN HOF?
r (FOLKLORE—FLITSEN UIT DENDER— EN SCHELDELAND
De Voorpost - 5-4-74 - 3
tui
ge i Zijn pleidooi voor fusies
I illedigde de h. Verberckmoes
de* te stellen dat kleine gemeenten
,e{ niet voldeden op het vlak van
rele, sport- en medische infra-
tuur. Het is ook bijvoorbeeld een
at het overgrote deel van de sub-
;n i van BLOSO aan de grote centra
l VI deeld worden.
BV cmeester Reyns van Grembergen
het biezonder spijtig dat Den-
onde hij bedoelde de Den-
ondse stadsbestuurders niet
ezig waren -Dendermonde
waarschijnlijk de vrees op be-
le vragen ni et te ku nnen antwoor-
ka1 zei de h. Reyns langs zijn neus
gt «Wat zijn nu de modelfusies
iaa i hij op en hij verwees naar hun
»tt( enenlasten en vooral naar het feit
an Ie menselijke aspekten van de
erg verwaarloosd werden. -In
vergaderingen en kontaktnamen
:n we naar het nut van de fusies
lagd en nooit hebben we daarop
SfS antwoord gekregen,- aldus
dpi s, «daarom zijn we dan ook vol-
3g( tegen de fusie-. Om ongeveer
3-( fde redenen als zijn Grembergse
ga kantte burgemeester Bosman
ebbeke zich tegen de fusie. De
Dsman vond de fusie financieel en
lelijk onverantwoord. Ten slotte
/OC n burgemeester Van den Hoof uit
O >elare aan het woord: «Ik ben blij
en c nu het laatste woord heb,» zei
,n want thuis heb ik dat niet -Ook
v elde de vraag naar de financiële
itwoording van een fusie.
'att MET WIE
lurV/ard Buysts vraag welke stand-
3 fcn de burgemeesters op de pro-
)'n ale vergadering te Gent verde
lg |i hadden en of het persoonlijke
ieri Ipunten of visies van de gemeen-
d waren, antwoordden Saeys en
j .man dat hun gemeenteraden zich
'e' iem tegen de fusie keerden, maar
dan toch een fusie moest komen,
ari de kombinatie kombinatie
rto lerbelle-Wieze-Lebbeke opteer-
)t wjVan den Hooff had vooraf kon-
tst<n met de gemeentebestuurders
Gijzegem, Schoonaarde, Oudc-
en Mespelare en zou met deze
enten een landelijke gemeente
ati( negenduizend inwoners willen
rer en. Reyns hield enkel raadple
eg m in zijn partij, de BSP, en wou
- der geval de zelfstandigheid van
meente behouden. Het werd wat
)ra' vikkeld toen men Verberckmoes
nt\A p Welk standpunt de CVP-
H V ing van Dendermonde de provin-
2er vergadenng aangenomen had.
)n. van de aanwezige burgemees-
wist nog precies welke visiede
lermondse CVP verdedigd had.
een bepaald moment wilde men
fusie van Dendermonde, Baas-
(en Grembergen en later sprak
van een fusie van het ganse kan-
werd er gezegd. Burgemeester
is wist zich nog dit te herinneren:
een bepaald moment drukte Cool
(genoegen uit over het initiatief
pe provincie en hij stopte dan met
ken Dat is. geloof ik. duidelijk
leg» Verberckmoes viel scherp
gen de CVP: -Eerst verdwijnen
s hazen in het groen en nu zouden
wij hun standpunten moeten gaan ver
klaren!». Volksvertegenwoordiger
Verberckmoes herinnerde er aan dat
zijn partij, de PVV, voorgesteld had
om tot een kommissie tussen de vier
partijen te komen met de bedoeling de
fusieproblematiek te bespreken. De
PVV opteert voor een zeer grote fusie.
Een fusie van Dendermonde en Baas
rode en Grembergen heeft volgens
Verberckmoes geen zin en is alleen
politiek geladen De PVV wil geen
fusie van Dendermonde met Grem
bergen omwille van de natuurlijke
scheidingslijn tussen- beiden en om
nog andere redenen en wil de grote
fusie van Dendermonde met Oude-
gem, Schoonaarde, Baasrode, Mespe
lare, Denderbelle en zelfs Buggen-
hout. De PVV wil echter eerst en
Vervolg van blz. 1
vooral nog de basis raadplegen en dit
moet, aldus Frans Verberckmoes, snel
gebeuren En snedig voegde hij eraan
toe: De CVP begint immers pas altijd
dan te reageren, als ze voor voldongen
feiten geplaatst wordt»,
VOLDONGEN FEIT
«Staan we nu al voor voldongen feiten
of niet?», vroeg moderator Ward
Buyst, waarop alle paneelleden beves
tigden dat er niet veel meer aan de
standpunten van het ministerie zal
kunnen veranderd worden. Van den
Hooff uit Mespelare zei dat hij de in
druk had naar de provinciale vergade
ring geroepen te zijn, om de koffie en
cognac van het gouvernement te proe
ven. «En hij was goed», zei hij. Is de
relatie mens-gemeentebestuur ge
diend met de fusie en hoe zslt gen als
ge nu eenmaal vooreen fusie staat, die
relatie opvangen? Dit was de volgende
vraag en meteen voor de burgemees
ters van de kleinere gemeenten een
gelegenheid om de gevoelige snaar te
bespelen. Zij hadden het er over dat ze
als het ware een vader waren voor hun
burgers, dat ze al jarenlang hun ge
meente dienden, dat ze Zjang, Piejer
en klein Polleke een goeiedag gaven
als ze hen op straat tegenkwamen, dat
ze nu iedereen kenden. Dat zou niet
meer waar zijn na de fusie, dan zou
alles vervlakken en ontmenselijken.
Verberckmoes kreeg het moeilijk om
zich te verdedigen en gaf toe dat het
anders zou worden. Nochtans, aldus
Verberckmoes, is het zo dat Cool nog
altijd nog altijd wat meer de burge
meester van Appels blijft en Verhelst
eerste burger van Sint-Gillis. Over
Dendermonde zelf kunnen we niet
spreken.» zei de volksvertegenwoor
diger, «want hun burgemeester Bruy-
nincx werd heel zachtjes gezegd
buitengewerkt.Spreker stelde de op
richting van adviesraden als vervan
gingsmiddel voor. Er volgde nog een
wisseling van standpunten over ïnter-
kommunales en federaties en een
reeks vragen uit het publiek. Hierbij
bleef de vraag naar de naam van een
stad. die het financieel beter deed na
de fusie dan tevoren, onbeantwoord.
PAUL VAN DEN EEDE
N££ IK HE& AHET Op
eew i/Row &stehi> m.s
W£ 5 Mtuumcs TE
Op CAf£ QEIhE&T Zjm
mBEN Z£ AL
STEM Jifd-
Vervolg van blz. 1
In veel gevallen echter is
het voor de patroons een
noodzaak, daar zij voor de
gevaarlijke of vuile arbeid geen
Belgische werknemers meer
vinden. Die illegalen lossen dan
het probleem voor hen op. Dat
brengt echter allerlei moeilijjk-
heden mee, vooral dan op
administratief gebied. Wat de
arbeiders in het «zwart» produ
ceren moet op dezelfde manier
verkocht worden en dat is
natuurlijk ook tegen de wet. Zo
bedreigt de illegale tewerkstel
ling het gewone verloop van de
ekonomische processen. Ander
zijds zou het té gemakkelijk
zijn om de patroons zomaar te
véroordelen, daar ook zij door
de vreemde werknemers dik
wijls worden misleid. De grote
fout ligt bij de koppelbazen,
die vreemdelingen hierheen
lokken en met een deel van hun
illegaal loon gaan lopen...
RESULTAAT
Het resultaat van deze groots
opgezette aktie is dat een
Turks onderdaan werd aange
houden onder verdenking van
ronselarij. Dinsdag verscheen
deze voor de Dendermondse
raadkamer die besliste de man
in vrijheid te laten. Hiertegen
ging het parket evenwel in
beroep zodat de verdachte
aangehouden blijft tot hij ver
schijnt voor de kamer van
inbeschuldigingstelling te Gent
die zal beslissen of de man
wordt vrijgelaten of niet.
De
dertien andere illegaal verblij
vende Turken werden overge
bracht naar de rijkswachtka
zerne van Dendermonde waar
ze het bericht kregen dat zij het
land moesten verlaten.
Donderdagnamiddag rond
13 uur heeft Yvonne Van
der Snickt, echtgen. van
Raymond V. D. Abbeele,
Heidewegel 6, in een stal
het levensloze lichaam
aangetroffen van haar
13-jarige zoon Patrick.
Uit de eerste vaststellin
gen zou zijn gebleken dat
de knaap tijdens het spel
is omgekomen.
Het parket is ter plaatse
afgestapt.
B£i.£V£/VISSÉ/V \AN CyRlEL
C/Kiel MT is
EU CiEèEURV 9
E\EVALLEN
1U £6N
HA ViiN
(i
c
Hij stond daar aan de Schelde.
Hij is er, helaas, nu niet meer.
Hij werd zonder verweer verdreven
En moest wijken voor 't drukke verkeer.
Hij stond daar zonder voeten
Op zijn voetstuk dat mede tot stut
Van zijn grote palet moest dienen.
Waar stopte men hem in de put
Hem, de dichter die zong met kleuren,
De schrijver met het penseel,
Vluchtte hij voor de gore, gortige geuren
Die hem kwelden de neus en de keel
Hij was aan 't werk in zijn schilderskiel
Terwijl de pijp in zijn andere hand
In de vuile, bezoedelde lucht
Was langzaamaan uitgebrand.
In de plaats van zijn gouden regen
In een vunzige smerige smook.
Hij kon er gewis niet meer tegen.
Dag en nacht, zeg, wie zou het ook
Ach ja, en de schepen met zeilen,
En de onmisbare mosselschuit,
En de vloot van de familie Courtens
Ze zilang al de Dender uit.
Is die glorie van Dendermondes
Impressionistische schildersschool,
Die koning Albert eens baronde,
Nu voor altijd op de dool
I. TAALMAN
kd
ls
1 ONS ENSIKLOPPEDIEKEN
(Letters G en H)
Gabbe: Meisje of vrouw die om een niet
w< acht of schreit. Bv. Een onnozel gabbe.
do Gaffelen: Zeer snel lopen, stappen, niet
nilii iltijd zonder ironie van iemand gezegd. Bv.
ie Ge moet ze zien gaffelen naar de post als
z< iet de eerste van de maand is!
:mb Garantie: Stimulans om veel te dure
dingen te kopen die veel te rap kapot gaan.
t i: Geirebluut: Aangeboren of aangekweekte
ïeiging om zich geheel of gedeeltelijk in
IS Ctijn blote aan anderen te vertonen. Wat
Toeger een specifiek vrouwelijke aangele
genheid mocht heten, wordt nu. dank zij
".V. uitzendingen, meer en meer in de
ichting der mannen gedemokratiseerd.
4en noemt deze pioniers DE GLO
RIEUZE DURVERS.
Ge meig noyg gerès zèn: Als een
Aalstenaar U dat zegt. wees op uw hoede,
üeps: Tronie, smikkel, toot. gezicht. Bv.
4et wat voor een geps zit ze daar nu weer!
Zie ook HEPS,
jep 5o-Go-Girl: Vrouwelijke verpakking voor
ie nannelijke zangvedetten met veel kaka en
ej(j feinig kunde.
J iraalek: Gruwelij. vervaarlijk, enorm.
ul.i iz„.. r»iNir:cr\i
lUtt
treed, onmetelijk. Kan. zoals DINGEN,
>ij alle gelegenheden tussen andere woor-
dlen, wendingen en uitdrukkingen, gefoe-
Tiet èld worden. Laat ons zeggen dat het één
"iet Jcr troetelwoorden uit onze taal is. Bv. Een
wa iraalek schoeëne vraa; nc graalèk zatte
oor "aan; e graalèk lielek joenk; da's graalèk;
v0| la begint hier graalèk vried te stinken. Ze
iwam af mè nen boekci blommen en die
atefouke toch zocé graalèk goed. Dieje maan
1(. v, lei graalèk woyneg stemme gekreige.
ireif: Zageman, lastigaard. onbevredigde,
efrustreerde ambetanterik. Bv. A mag van
1a" nder tot bouven in 't gocxl stoen. tèn wil
I tel y heni nog niet, diepe greif!
lamme: Waaslands wondcroord. druk
nde ezocht door radeloze mannen op jaren.
»org leeft iets met «oud» en «nieuw» te maken.
1e leps: Het beste van het varken. Waarom
wa let eigenlijk HESP moet zijn. blijft ons een
aadsel. Zeggen wij MUST voor MUTS.
tUSP voor RUPS? Waarom dan dat
ewrongen HESP? Zeggen de Duitsers
de nisschicn SCHNIKEN voor SCHINKEN
Ve n de Fransen JABMON voor JAMBON?
hillfiVedden dat die Hollanders ons dat weer
dig. Klapt hebben? Anders zijn die artiesten
lit universiteiten en die Prof. Dr. A.B.C.D.
4e i.F. enz. zo rap om iets te veranderen!
lippie: Langharige, baardige, meestal
vergroeide levensgenieter die het aankan.
osai
zonder één slag te werken, smoort kalies-
jenhout, veracht alles wat naar rijkdom en
komfort ruikt, behalve goed eten en
drinken, mooie reizen maken, naar zotte
fonoplatcn liggen te luisteren en auto's
kapot rijden.
Hitpercet: Ook geheten Hitparade, maar
dan geradbraakt op z'n Engels zoals
BEURNSTEIN voor BERNSTEIN.
KISSINSJER voor KISSINGER. NJOE
ORLIENS voor NIEUW ORLEANS enz.
Barometer i.v.m. de verkoop van fonopla-
ten aan kinderen en volwassenen die er
maar vier en een bezekoek hebben.
Holala: Uitroep van vrouw die in de kleren
van haar afwezige man plots een klande-
stiene spaarpot ontdekt.
Huppelink: Onderdeel van slaapstede;
dient om te huppelen.
Hache: Heet eigenlijk FRED GEKAPT en
maakt, samen met zijn geloofsgenoot
BAREND SERVET, streng-godsdienstige
shows op de Hollandse T.V. Zie GEIRE
BLUUT.
HET NIEF STADHOIS
Ze mouge da kluuster op 't Schelstroet. da
na gic kluuster nimmer is. nog noeme lèk
of dasse w ille, mo da za ver ieweg en altaid
blaive «'t Nief Stadhois». sjust lèk of da
pissain achter 't aad stadhois. da deir de
studente ne kier «Den Texas» genoemd
wier. zannen noem zal have.
Ons nief stadhois. dat is nie ver mè te lache
zenne. dat heet een «verleden» en asse peize
dat doer allien nog e wat afgeschafte
W C.potten schiet' te sloege zain. ah niejen
hei. In de gruten almanak van de stad stoet
er te leze
«Op ln januari 1652. stichtten de Karme-
litersen van Antwerpen-gewoonlijk There-
sianen genoemd- en Juffer Theresia de la
Forge, ingsgelijks van die stad. hier ten
onzent een bijhuis dezer orde. Op 7 april
1657. verkregen zij door het Dender-
mondsch Magistraat, dc toelating een
klooster met kerk te bouwen. Daartoe
kochten de geestelijke dochters eenen
eigendom, gelegen op de Scheldestraat
(thans Fr. Courtensstr.) bestaande uit twee
gebouwen de herberg «De Vier Emmers»,
en de brouwerij «De Zwaan», met gans hun
beluik.»
Aster na iemand van de prominenten of
van d'amplajees in ons Niet Stadhois
mocht gruten dest kraigen en a zoi d'r
hertsjier van hemmen omdat doer nonne-
kes gewoendsj hemnie. a kan hem altaid
truuste mè 't gedacht datter veir die
zisterkes deir ons veiraars zeikers gieë
waiwoeter is gezoupe gewerre.
ROBRECHT VAN BETHUNE
(de OUDE)
Dit jaar zal het juist 750 jaar geleden zijn
dat Robrecht van Bethune (niet de Leeuw-
van Vlaanderen, die kwam later!), door het
overlijden van zijn moeder MACHTELD
(Mathilde). weduwe van WILLEM van
BETHUNE. Heer van Dendermonde werd.
Deze erfenis viel in rechte zijn broer
DANIEL van BETHUNE ten deel. doch in
akten van 1224 komt ROBRECHT al voor
als Heer van Dendermonde.
In het werk «dendermonde» van wijlen
oud-burgemeester Leo Bruynincx lezen wij
daaromtrent het volgende
Robrecht van Bethune, ook bijgenaamd
«de Oude» is een beroemde figuur in de
geschiedenis van Dendermonde. Nog ten
tijde van het bestuur van zijn moeder.
Machteld I. was Robrecht een trouwe
aanhanger van de graaf van Vlaanderen en
Henegouwen. Ferrand of Ferdinand van
Portugal, echtgenoot van Johanna van
Constantinopel. in zijn strijd tegen Philips-
August. Koning van Frankrijk. Na allerlei
avonturen werden Graaf Ferrand en
Robrecht van Bethune gevangen genomen
en in Frankrijk opgesloten. In vrijheid
gestelde wijdde Robrecht zich. na de dood
zijner moeder, geheel aan het bestuur van
de Heerlijkheid van Dendermonde.
In juni 1223 schonk Robrecht aan de stad
Dendermonde haar vrijheidskeure»...
Het verkrijgen van deze «keure» was van
enorm belang voor een gemeente. Ze werd
er omzeggens zelfstandig door want ze
mocht voortaan versterkingen aanleggen,
dc burgers mochten gaan en komen naar
believen, kopen en verkopen enz. Ook
mocht ze zelf haar leiders en rechters
benoemen en zelf de verschuldigde belas
tingen vaststellen.
In zijn «Jan zonder Vrees», het Vlaamse
jongensboek dat we allemaal in onze
vlegeljaren hebben verslonden, heeft de
schrijver C. De Kinder het op een zeker
ogenblik over oude Vlaamse gilden en
inzonderheid over de «Leerjongens». Het
eerste wat bij de lezing ervan opvalt is de
moderne geest die door die muffe middel
eeuwen waait
«Er waren in den tijd der ambachten twee
soorten van leerknapen de zoons van
meesters en de vreemden. Het verschil
tusschen beiden bestond hierin, dat het
aantal der eersen natuurlijk niet, en dat
der tweeden héél beperkt was. De beper
king van het aantal vreemde leerknapen
was in overeenkomst met den aard van de
bedrijven; zoo waren er. waarvan het
aantal leerknapen onbeperkt was. anderen
mochten er slechts één hebben.
Het leergeld, aan den meester te betalen,
was in evenredigheid met den leertijd en
den aard van den stiel. Zoo moest bv. de
leerling-schrijnwerker 20 Parijsche stuivers
betalen, de leerling-paternostermaker 30.
de leerling-zijdestofwever 6 Parijsche pon
den, enz.
Zeggen, welke de waarde dier munten zou
zijn in vergelijking met de huidige munt.
kan met geene zekerheid gedaan worden.
De reden is. dat gedurende heel het
leenroerig tijdvak de koningen en de groote
leenheren om ter meest de munten
vervalschten. zoodat destijds het volk zelf
er niet meer aan uitkon. Als we echter, om
toch een zeer vage berekening te maken,
aannemen dat een zilveren stuiver tijdens
de Burgondische hertogen overeenkomt
met ongeveer 2.40 fr. en een Parijsch pond
met 48 fr. onzer goudmunt.
De leerknaap had het recht niet zijn
meester vrijwillig te verlaten, maar deze
laatste mocht zijn leerknaap aan een
anderen meester verkoopen (juist zoals in
het voetbal, haha! nota v.de red.) voor het
aantal jaren, hetwelk de leerknaap nog te
dienen had. alvorens gezel te kunnen
worden.»
DE MADELON
Niet meer zo jonge lezers hebben toch eens
een keer een vader, nonkel of peter, in een
woeste bui van patriotische aniokmakerij
het lied horen brullen dat in 14-18 aan en
achter het front de tophit moet geweest zijn
van franse en belgische militairen. Per
soonlijk hebben wij het geen tientallen,
maar honderden keren horen kwelen, maar
onveranderlijk in... 't frans.
In een «Cahier voor Liedjes», begonnen 24
maart 1912. door een meisje uit Berlare.
een zekere Ml) vonden wij o.m. een
vertaling der Madelon. waarschijnlijk in
1918 of 1919 met vlijtige hand er in
geschreven. Het is de eerste vlaamse
vertaling van De Madelon die wij te zien
krijgen, wat met zeggen wil dat er maar
één enkele van gemaakt is geworden. Het
feit echter dat wij nooit of nooit het lied in
kwestie in onze taal. ^elfs maar gedeeltelijk
hebben horen voordragen, wijst alleszins
op de zeldzaamheid van onze ontdekking.
Wat er ook van weze, het zal zonder twijfel
oud-strijders van W.O.l. plezier done, met
deze Vlaamse Madelon. hetzij voor de
eerste keer. hetzij na zoveel jaren, terug
kennis te maken. Onze verzameling beslaat
4 koepletten en twee refreinen; wij kozen
er. naar ons gevoelen, de twee beste
koepletten en het slotrefrein uit. Tenslotte
lieten wij alles in de oude spelling.
DE MADELON
Voor het vermaak en de rust onzer
soldaten
Staat ginder wijd op twee stappen van het
bosch.
Eenzaam en veraf gelegen van de straten.
Eene kantien gansch omringd van groen en
mos.
Het lieve kind dat u komt vragen
Lust u een demi of een ballon.
Zal spoedig ons verdriet verjagen.
Wij noemen haar de Madelon.
Elk in het bataljon spreekt van de
Madelon.
Denkt er aan dag en nacht.
Wat heeft de liefde kracht!
Refrein:
Ons Madelon de schoonste aller meiden.
Alom bekend veel uren in het rond.
Laat zich door geen geld of goud verleiden.
Al was "t een schat van duizend pond.
Wij zullen haar altijd blijven vereeren
Als dc vriendin van werker en baron
En 't gevaar desnoods van haar afweren,
madelon. Madelon. madelon!
leder van ons heeft tehuis ook wel zijn
liefje
Die ons verwacht en waaraan men blijft
getrouw.
Maar 't is zoover en wij schrijven dan een
briefje
Om haar te zeggen dat zij worden zal ons
vrouw
Elk telt al zuchtend hoeveel dagen
Hij nog moet blijven bij 't kanon
Kil 't geen men ginder niet kan vragen
Vraagt men maar vrij aan Madelon.
/.ij wordt zoo graag gekust
Fn roept laat mij gerust
maar zoent u inderdaad terug als
kameraad.
SJFEKSP1F.R