BUIZEND JAAR EROS LEEFT IN DE TEMPELS VAN KHAJURAHO
HET FEESTMAAL
LANGS DE WEG
VAN DE GIEREN
boeykens-
reizen
SC
De Voorpost - 5-4-74 - 5
e Indiërs vilden zeer handig de koe, terwijl de gieren al wat dichter komen.
.zodra
Toen de nacht gevallen was
geraakten de bezoekers over
de pracht van de tempels niet
uitgepraat: en dan te bedenken
dat die meesterwerken slechts
veertig jaar geleden ge-
rontdekt werden. Tevoren la
gen zij begraven onder struik
gewas en aarde, zij waren
overwoekerd door de jungle.
Jungle die sedertdien moest
wijken voor het toerisme.
Na een welverdience nachtrust
trokken de Printers verder.
Ditmaal per vliegtuig. Maar
vooraleer ze aan boord moch
ten gaan werden ze allen aan
een lijfonderzoek onderwor
pen. Misschien omdat de lo
kale overheid vreesde dat Be
lgen, die tot alles in staat zijn,
ook een stuk van de tempels
hadden meegenomen.
(vervolgt)
Kerkstraat 70
9330 DENDERMONDE
Tel. 052 - 216.32 - 248.93
(Tt^) Telex 26795
Chandrama zei dat zij zich
geen zorgen moest maken
want dat iedereen haar zou
eerbiedigen en bewonderen
omdat zij door hem de stichte
res zou worden van een bui
tengewoon sterk en viriel ras.
Zo gebeurde inderdaad
Dat Chandellaras werd zo
machtig dat het tachtig tempels
bouwde gewijd aan de goden
van de goedheid en de
schoonheid en aan Vishnu
ook, de godheid van de toorn,
van de duisternis en van het
onheil. Men weet thans nog al
tijd niet wie meer dan duizend
jaar geleden de bouwers wa
ren van deze wonderbare tem
pels, men weet ook niet
waarom ze werden gebouwd.
Men weet enkel, omdat men
het ziet, dat zij als stijgende
heuvelen monumentaal wer
den gebouwd met ontelbare
beelden van nimfen, dieren en
duivels, mannen en vrouwen
die weliswaar alle levensuitin
gen uitbeelden maar vooral
een beschrijving zijn van het
minnespel en het liefdeleven.
Vrouwenfiguren met monu
mentale borsten, mannenfigu
ren met enorme geslachtsde
len vertellen ten slotte in steen
van de geheimzinnige oeroude
woeste krachten en wensen en
dromen die onuitgesproken in
het hart en het gemoed van mil
joenen mensen (kunnen) le
ven. Van alle is de Kandariya=
tempel de mooiste en de groot
ste: meer dan 30 m. lang en
31 m. hoog. Aan de ingang
reeds wachten geheimzinnige
figuren de toeristen op: er zijn
stenen muzikanten met ver-
Deze tempels tonen nog sporen van de pracht en praal van de vroegere hoofdstad van het
Chandelle-rijk (9-13 eeuw) waar eertijds op enkele vierkante kilometers 80 tempels gebouwd werden
en er nu nog een 20-tal overblijven waardoor Khajuraho nog steeds een hoogtepunt van het Indische
toerisme uitmaakt. Foto Fr. Hcrreboudt
Khajuraho Foto's doen het altijd men kan trouwens niet geloven dat deze erotische beelden die
buitenwanden versieren van de tempels die reeds in de jaren 1000 het hoogtepunt van de
middeleeuwse Hindoe-architectuur uitmaakten. Foto Fr. Hcrreboudt
28
gs de weg naar de Betwarivier lag een dode koe. Het was de eerste
}r dat de Belgian Printer Trotters tijdens hun reis door het onmetelijke
d van India een heilige koe zonder leven zagen. Vanaf de eerste
inblikken in India kan men heilige koeien langs de wegen en in de
iten zien, zelfs in de mooiste steden, kan men zien hoe de mensen
'biedig uit de weg gaan voor deze heilige dieren, hoe in sommige
'den de heilige uitgemergelde koeien voor verzorging en verpleging
rden opgenomen in een soort monumentale rusthuizen, maar hoogst
onderlijk heeft men de gelegenheid een dode koe te zien. De dieren
ken de eenzaamheid en de verdokenheid als ze het einde voelen
Zieren. Lang heeft het kreng van het dier daar niet gelegen. Want
zonder eerbied voor het geloof van de Indiërs, en zelf niet zeer god-
Z'chtig —zijn massa's gieren op het kreng gestort, ze hebben heelder
\pen vlees weggerukt en in minder dan vijf minuten restte er van de
lige koe alleen maar beenderen en botten. Geen enkele vuilnisdienst
ii sneller en efficiënter kunnen werken. De Printers hebben van dit
lAenmaal tientallen filmshots en foto's genomen, maar de gieren ont-
imd omdat zij bij hun onverwachte picknick door de Europeanen wer-
9in verstoord —hebben enkele van de toeristen met drek en uitwerpse-
„li bekogeld. Daardoor was reisleider Delrue op zeker ogenblik de meest
genaardigj-gedekoreerde bezoeker van India
Zelfs als ergens een staking is
losgebroken kunnen invloed
rijke mensen in India een vlieg
tuig bemachtigen. De Belgian
Printer Trotters zijn invloedrijke
lui en dus konden zij, de
strenge stakingen ten spijt, het
grootste deel van hun reis per
vliegtuig afleggen. Behalve op
zondag. Dan weigerden ook de
niet-stakers aan het werk te
gaan. Dat is in dit geval een
zegen geweest want het heeft
de Trotters in de gelegenheid
gesteld het Indiase binnenland
niet alleen vanuit de lucht te
zien maar ook in de werkelijk
heid, op de grond, mee te ma
ken. Vanuit de lucht gezien is
India een prachtig onvergete
lijk prentenboek. Wie het op de
grond meemaakt krijgt echter
veel meer: hij ziet een midde
leeuws, tijdeloos betoverend
leven zowel in kleine steden als
in dorpen waar vrouwen en
kinderen achter de koeien aan
lopen om de koeiedrek te ver
zamelen die zij als brandstof
zullen gebruiken. Dank zij de
zondagspauze hebben de
Printer Trotters van Agra naar
Khajuraho 500 km. gereden
met autobussen die twaalf uur
nodig hadden om de afstand te
overbruggen en die natuur
lijk in Manu Ranipur motor-
pech hadden.
Ik verdenk er de pientere men
sen van de Indische toeristi
sche diensten ernstig van dat
zij terwille van de sensatie en
het avontuur bij elke belang
rijke busreis een motorpech-
pauze voorzien. Het brengt on
vergetelijke momenten van
spanning en verbazing mee.
Wanneer je langs de eindeloze
zanderige wegen rijdt wordt je
bestendig geboeid, niet alleen
door het landschap en de men
sen langs de weg, maar ook
door een zwijgende eenzame
man die in de bus meerijdt om
de deuren open en dicht te
slaan en die blijkbaar nie
mand kent, niemand verstaat
en misschien niets hoort. Maar
pas ligt de bus «in panne»
of de eenzame man begint te
leven. Terwijl de vermoeide
reizigers zich angstig de vraag
stellen hoe zij in die verlaten,
onherbergzame, wilde alhoe
wel majestatische oorden zul
len gered worden begint de
man te werken. Zonder een
woord neemt hij de ganse mo
tor uiteen, hij speelt met rader
tjes en wielen, gooit alles on
derste boven en op het mo
ment dat de meest verstandi-
gen onder de Europeanen vre
zen dat er niets anders zal op
zitten dan een gloednieuwe au
tobus in Belgiè te bestellen lukt
het de eenzame het oude vehi
kel weer rijvaardig te maken.
Ten onrechte hebben de In
diërs de naam dat ze niet kun
nen werken. Ze kunnen het
wél, en zeer goed maar ze
doen het anders dan wij: ze
nemen er al de tijd voor. Weer
valt het daarbij op dat voor hen
de tijd geen rol speelt, dat tijd
geen geld is. Dat verklaart
waarom ze misschien sterven
aan allerlei ziekten van ontbe
ring maar nooit aan overspan
nen zenuwen en infarctus.
Heelhuids kwamen de zon
dagse Printer Trotters dus in
Khajuraho, de prachtige
hoofdstad van het vroegere
Chandellarijk uit de tiende
eeuw, dat nu nog slechts een
klein dorp is buiten de grote
verkeersaders maar dat van de
80 aloude tempels die de liefde
en de eros bezingen, die met
hun monumentale gestalten de
werken van Jan Cremer en Jef
Geeraerts tot patronagelitera
tuur reduceren
De legende vertelt dat het ras
van Chandella geboren is uit
Chandrama, de god van de
maan. Zekere dag ging Amra-
vathi, de dochter van priester
Banaras, baden in het Rati-
meer. Ontroerd door haar
schoonheid daalde Chand
rama uit de hemelen neer om
haar te minnen. Toen hij haar
verliet was Amravathi trooste
loos: hoe moest zij aan haar
volk uitleggen dat zij, die geen
echtgenoot had, de sporen van
het minnespel terugbracht.
schillende instrumenten, ver
vaarlijke krokodillen, goden al
lerhande en minnende men
senparen die geen enkele
schroom, geen enkele
schaamte kennen. De mensen
van die tijd schenen de strea-
kersperiode allang voorbijge
streefd. Dood en leven, mode
en liefde, strijd, overwinning en
nederlaag, gebed en passie,
het staat er allemaal sensatio
neel en sensueel in steen ge
houwen. Feitelijk zijn de tem
pels een hulde aan de vrouw,
de vrouw die het middelpunt is
van alle leven, alle denken, alle
wensen, alle passie, de vrouw
die alles beheerst en beheert,
de vrouw die de basis is van
alles wat de mens kan doen en
laten. De tempels bewijzen in
hun praal, hun pracht en hun
kunst dat ondanks alle moder
nisme en vooruitgang er ten
slotte wat het ziele- en het har-
televen betreft niet veel veran
derd is bij de mens.
De dames van het Belgisch
gezelschap werden er stil bij,
ze konden moeilijk geloven dat
al die dingen al duizend jaar
geleden bloot gegeven wer
den en zij ook namen hon
derden kiekjes om later in het
vaderland te kunnen vertellen
van het grandioze dat zij had
den gezien. Vooral was het hen
opgevallen dat de monumen
tale figuren qua volume en
rondborstigheid zo indrukwek
kend waren dat zij vermoe
delijk voorlopers waren van
onze Rubensiaanse school.
Ergens ook wellicht zijn de
Vlamingen erfgenamen van de
Chandellaras, omdat de
Chandellaras eeuwig en altijd
onder de mensen zijn. Althans
in gedachten.
De Belgian Printer Trotters
hebben ook ondervonden dat
de Indische beeldhouwkunst
van 1000 jaar geleden sterker
ontwikkeld was dan de mo
derne produktie van prent
briefkaarten: want wat de win
keltjes aan illustratie over de
tempels en hun schoonheid te
bieden hebben is niets biezon-
der
Ook die man-in-zijn-hemd schijnt een lankmoedig gelukkig maar
armzalig leven te lijden. Foto Fran<;oise Herreboudt
de mensen verdwenen waren stortten de gieren zich op het kadaver. Na vijf minuten
enkel nog wat beenderen. Foto Geyscn
?onJger'g wachtten de gieren in een kale boom
jdode koe.
Even verder ligt
Foto Geysen
