REQUIEM
OOR EEN HEIUGE
oeykens-
etzen
Printer-reportage uit het gesproken dagboek
van Fernand Malfeyt
De Voorpost - 26/4/74 - 5
Fernand Malfeyt
een die in Dendermonde
neer van de jongsten is,
Fernand Malfeyt, of «de
of «de zoon van de gaas».
i geleden vertrok hij uit de
'jstraat om zich in St.-
is te vestigen. Tijdens de
iren ist.ij een gewetens-
nauwgezet apoteker
in zijn vrije tijd komt zijn
tenziel boven en pleegt
'erdaad in allerlei vormen
fotografie. Malfeyt, een
met lachende oogjes en
'fijne ironie in de taal, is
vroeger naar het Verre
N(jen geweest en heeft van
iiiit prachtige beelden te-
sbracht die zijn knus inte-
een stemmige oosterse
geven. Zoals bij iedereen
ens het oosten zag is in
lart het heimwee naar de
°'4e geheimzinnige verre
EMteien levendig gebleven
hij graag de kans greep
it jaar op stap te gaan met
slgian Printer Trotters, niet
Printer maar als oud-
ner van de stad Dender
de die traditioneel een
deelnemers voor
reizen levert. Een
Ije bij Malfeyt is een boei-
^'r' uitstap, want de man kan
alleen prachtig fotografe-
-s1naar ook prettig vertellen.
- zijn woordenvloed is
te veranderen om een
tlreportage te brengen.
moet het meegemaakt
[«jen om het te kunnen gelo-
zegt Fernand Malfeyt.
350 km. tocht van Agra
Kajuraho aan boord van
Indische autocar, langs
ge, hobbelige, onmoge-
wegen, die de naam
iway» dragen maar soms
neer zijn dan een karre-
behoort tot het meest
ationele wat een burger
van bij ons meemaken
Toen men ons de eerste
Het was alsof ze langs de rode weg, in het stof en in het verschroeide
gras, niet ver van het dodenhuis, gezapig tegen malkander stonden te
praten over de nieuwtjes van overal, in afwachting van de plechtige
rouwdienst. Vermoedelijk hadden ze het in hun onverstaanbare taal ook
over de waarde van de overledene. Hun gevaarlijke koppen keken streng
en koel, hun borsten blonken blank in het felle licht als het pasgestreken
witte hemd van een galakostuum, ze hadden allen hun lang zwartgrijs pak
aan, met ergens wat blauwe schijnen volgens de jongste mode. Onder
kale bomen zochten zij beschutting tegen de hitte van de zon, maar ze
waren niet ongeduldig. Èrhing over de groep de waardigheid, zelfzeker
heid en rust die uitgaat van al degenen die weten dat zij altijd het laatste
woord hebben. Ze wisten dat het weldra hun beurt zou zijn om de dode de
laatste eer te bewijzen, aan dewelke zelfs de heiligen hier niet ontsnap
pen. Enkele laatkomers vielen met brede vlerkenslag uit het helderblauw
van de hemel en trachtten zo weinig mogelijk op te vallen wanneer ze
plaats namen tussen de wachtenden. Ze keken nieuwsgierig naar de
plaats waar de dode lag, hun ogen blonken als messen». Die eerste indruk
heeft men bij het zien van de reeks prachtige dia's welke apoteker Fer
nand Malfeyt tussen Agra en Kajuraho in Indië maakte van de honderden
gieren die in zeven minuten tijd het kreng van een gevilde heilige koe
oppeuzelden, precies op het moment dat de Belgian Printer Trotters
voorbij kwamen. Zij waren getuigen van een wreed, uitzonderlijk gebeu
ren dat wij tevoren in deze reportage kort beschreven maar dat pas zijn
volle kleur en betekenis krijgt als men de beelden en de verhalen van de
h. Malfeyt heeft gezien en gehoord.
ons gedurende een hele tijd
kon bijhouden op een fiets die
voor een rikshaw was gespan
nen. Wij vreesden al dat al die
miserie nutteloos zou geweest
zijn toen wij in de verte plots,
heel hoog in het blauw van de
hemel, enkele gieren zagen.
Hun vlucht is majestatisch, in
drukwekkend. Ze hebben een
wijde vleugelslag, ze wiegen in
de lucht met een kalmte en een
rust die bewijst dat zij zeker zijn
van hun akelige macht. Na sier
lijke bochten heel hoog in het
blauw van de eindeloze hemel
doken ze allen naar dezelfde
plaats langs de weg. Toen
onze bus nader kwam zagen
wij méér dan 200 gieren sa
men. Het was een fantastische
vergadering, echt een samen
komst gelijk in de buurt van een
sterfhuis. Een paar tientallen
meter verder stond een boer
een dode (heilige) koe te villen.
Heel handig verwijderde hij de
huid van het kreng. Al die tijd
bleven de gieren sereen op af
stand wachten. Ze verroerden
praktisch niet. Niets verried
hun vraatzucht of hun onge
duld. Het was of ze al de tijd
hadden.
Geïnteresseerd keken ze naar
het werk van de boer. Pas had
deze gedaan, nauwelijks was
hij een paar passen van het
kreng verwijderd, of al de gie
ren, alsof ze gehoorzaamden
aan één geheimzinnig start
signaal, stormden gelijktijdig
op het kreng van de dode koe
1 Autocar waarmee de avontuurlijke tochten in het binnenland werden uitgevoerd (foto
leyt)
keer de bus toonde waarin wij
zouden reizen voelden wij ons
ongemakkelijk. Het was een
oeroud, onmogelijk', uitge
teerd, kleurloos vehikel, een
soort uitgeleefde barak op wie
len, iets tussen de afgedankte
varkensstal en een verlaten
kippenhok, een krot met vuile
smerige zetels meer gewoon
aan vlooien en aan spinne-
webben dan aan mensen, ze
tels waarop alleen onver
schrokken reizigers kunnen
met hotsebotsen over gaten en
putten die als weg dienst de
den kwam het gevaarte op
dreef, misschien dank zij de
stinkende wierookstokjes die
de chauffeur in zijn stuurkabine
opbrandde om de boze gees
ten te verdrijven.
Om de vijf voet moesten wij halt
maken om tol te betalen aan de
grens van een of ander distrikt,
dan weer werden we opge
houden bij een spoorwegbar-
De h. Merlevede wou bewijzen dat hij ook op een fiets even snel reed als de autobus en
het lukte hem nog ook! (foto Malfeyt)
rkstraat 70
10 DENDERMONDE
052-216.32 - 248.93
Telex 26795
plaats nemen die voor hun zit
vlak genoeg hebben aan gaten
en kapotte veren tussen de
vage souvenirs van kussens.
Echt een smerig iets. Reislei
der Delrue heeft de Indiërs aan
het verstand gebracht dat men
Printers onmogelijk in dergelijk
gevaarte kon transporteren
zonder verdacht te worden van
een aanslag op de persvrijheid.
Derhalve kregen wij na lang
parlesanten een volgens lokale
normen gloednieuwe bus
van amper zes maanden, een
bus die volgens de mening van
de plaatselijke verantwoorde
lijken tot de kategorie «luxury
coaches» behoorde en ten
minste in teorie airconditio
ning aan boord had Met een
grondige poetsbeurt was het al
flink gehavende en versleten
vehikel leefbaar zodat de Prin
ters moedig aan het vertrek
kwamen. Na een moeilijke start
reel die neergelaten was, niet
omdat een trein in aantocht
was maar omdat het personeel
in staking was. Onder invloed
van onze financiële bijdragen
aanvaardde het telkens de sta
king voor een tijdje op te schor
ten. Rijden in India is onmoge
lijk zonder heftig klaxoneren,
kwestie van de pelgrims, de
wandelaars, de fietsers, de hei
lige koeien, de kamelen en de
kudden schapen uit de weg te
krijgen. De claxon van onze
bus was stuk zodat de chauf
feur voor elk getoeter met spe
ciale draadjes werken moest
om geluid uit zijn gevaarte te
krijgen. Deze operatie nam
vanwege de chauffeur en de
motor zoveel energie in beslag
dat de bus telkens vertraagde
zodat wij vreesden nooit aan
het eind van de tocht te komen.
De bus reed soms zo traag dat
Jacques Merlevede uit Kortrijk
Honderden gieren stonden aan de straatkant te wachten tot de koe was gevild. Hun
akelige bekken gericht naar het kadaver. Enkele soortgenoten arriveren nog juist op tijd,
want het maal gaat beginnen, (foto Malfeyt)
middellijke buurt fotograferen,
men mocht naast ze roepen en
armgebaren maken, ze bleven
vreten en bijten en scheuren.
Sommige gieren dansten op de
kop van hun konfraters om een
plaats te krijgen op de koe, an
deren dansten op het kreng als
wilden ze van dit zonderlinge
requiem voor de heilige een
ware sabbath maken Wie
zoiets ziet wordt stil en ang
stig: al het grandioze, al het ge
heimzinnige, al het wrede,
harde en onvermijdelijke van
de natuur krijgt men hier on
verwachts voorgeschoteld. Op
hadden de balg, de longen, de
ingewanden van de koe open
gereten en stukgevreten om
toch maar niets achter te laten.
Zonder van mekaar afscheid te
nemen vlogen ze weg, moge
lijk naar andere requiems, naar
andere festijnen terwijl een
paar tientallen, vermoedelijk
de gulzigsten, in een boom
vlogen om uit te blazen en van
de inspanningen te bekomen.
Nu herinner ik mij dat sommige
gieren al van tevoren in de bo
men zaten, om vandaaruit een
betere kijk te hebben op het
werk van de boer die de koe
wolk die op ons af kwam
was een rodeo. Een rodeo van
buffels en ossen, voor lichte
wagens gespannen. De dieren
die anders met een tergende
lusteloze traagheid over zon
overgoten wegen dweilen en
al de tijd van de eeuwigheid
hebben renden nu over de
breedte van de weg naast me
kaar, achter mekaar, voor me
kaar, en joegen daarbij die
stofwolk in de hoogte. Nie
mand begrijpt hoe het mogelijk
is maar op elk van die wagens
zat een man die het span min of
meer in toom hield maar
Op de grond zijn de gieren wegens hun akelige bezigheid voor ons westerlingen geen
geliefde vogels, maar in de lucht spreiden zij hun vlerken met een ongelooflijke
majesteit.(foto malfeyt)
zeker ogenblik hebben we
zware bakstenen naar de gie
ren gegooid opdat ze even
zouden opvliegen om ons de
kans te geven foto's te maken
van het kreng onder de storm
loop van die zonderlinge be
grafenisondernemers.
Na luttele sekonden stoven de
gieren weer op het kreng af, ze
knaagden aan de botten, ze
snauwden malkander af om de
laatste restjes te krijgen.
Dat helse hallucinante spekta
kel heeft welgeteld zeven mi
nuten geduurd. Na die zeven
minuten vlogen de laatste gie
ren weg en zag men van de
heilige koe nog alleen de blote
botten, wit in de zon. Niet al
leen hadden de gieren alles
opgegeten, ze hadden ook de
afwas en de grote kuis gedaan
want de beenderen van de koe
waren zonder een restje vlees
achtergebleven. De gieren
aan 't villen was.
Alleen al om dit fantastisch ta
fereel loonde het de moeite per
autocar van Agra naar Kaju
raho te rijden af en toe langs
florissante dorpen, langs de
tenten van moslim
nomadenstammen dichtbij de
rivieren, en altijd door dat ein
deloze enorme grandioze
landschap.»
«Plots,» zegt Fernand Malfeyt
verder, «zagen wij in de verte
weer een stofwolk boven de
weg hangen. Wij dachten dat
men speciaal ter ere van 'ons
bezoek begonnen was met een
nieuw galgenmaal van de gie
ren. Zo rap hij kon spoedde
onze autocar zich in de richting
van de wolk die alsmaar dichter
scheen te komen. Ineens sloeg
onze chauffeur zijn wagen van
de rijweg af om bezijden zo
snel als mogelijk halt te hou
den. Maar goed ook, want de
over remmen beschikte hij niet.
Voortgedreven door de woeste
blinde losgeslagen kracht van
de dieren liet hij zich meesleu
ren, vol betrouwen op Boedha
of Allah en op het instinkt
van de dieren, die inderdaad
meestal halt maken ook als ze
onverwacht voor een hindernis
verschijnen, maar die niette
min af en' toe een andere kar,
een vat, een zak of een pelgrim
langs de weg onderste boven
lopen en onder het stof begra
ven.
Het is een geluk dat op het nip
pertje onze car bezijden de
weg gesukkeld was zoniet wa
ren twee ossenspannen tegen
ons gevaarte te pletter gevlo
gen,» zegt Malfeyt, die spoedig
de doorstane emoties van de
dag vergeet omdat hem alweer
nieuwe verhalen zijn te binnen
gevallen
af. Een golf van gieren streek
over de dode koe, een zwarte
golf die het ganse kreng bedek
te. Ineens waren de gieren heel
anders gewordenwreed,
vraatzuchtig, hatelijk. Ze voch
ten tegen mekaar, ze drumden,
ze beten, ze krabden, ze sloe
gen met hun vleugels, ze
maakten schorre scherpe ge
luiden, ze duwden, ze wilden
allemaal tegelijk bij die dode
koe. Sommige gieren sleurden
met hun sterke kromme snavel
heelder lappen vlees uit het
kreng van de koe weg, en gin
gen er vandoor met een zware
biefstuk. Het was een gekrijs
en een gejoel van jewelste Er
was zoveel geweld dat na een
poos zowel de koe als de gie
ren door een dikke laag stof
bedekt waren. De gieren lieten
zich door niets afleiden van
hun luguber feestmaalmen
kon ongehinderd in hun on-
Toen in de verte een stofwolk zichtbaar werd, oordeelde de chauffeur het wijselijk zijn
bus opzij te zetten. Het bleek een soort van Koers vooi ossewagens te zijn. (foto Malfeyt)
