KULTUUR AGENDA VREEMDE KOMBINAHi IVPERREAIISME EN OUDE AFRIKAANSE KUNST NGMEIIJ ELMS FILM BIJ ONS: OPEN DOEK VOOR EEN BOEK^^-I 32 - 10/5/74 - De Voorpost VRIJDAG 10 MEI Dendermonde 20 uurKwistornooi in Kon. Atheneum. Zuidlaan, ingericht door Vlaamse Club v.z.w. Aalst 20 uurin lokaal «De Klok», Grote Markt-Molenstraatingericht door de BUW, een avond met vredespoëzie met kunstschilder Felix Ever- aert en dichter Willie Verhegge. 20 uurin C.S.V., Wellekensstraat 45, brengt de toneelgroep van werkgroep J.A. Kultureel Centrum Affligem, hun teaterspektakel «Op komst en ondergang van de door Truk 46 (bis) behandelde geheime delen waardoor de betonnen zeepbel uit haar lood werd geslagen». 20 uurvooropening tentoonstelling Robert Huylebroeck in Belfort zaal, Grote Markt. Inleiding Willy De Turck. De tentoonstelling loopt tot 20 mei. Tot 13 mei in galerij Pieter Coecke, Molenstraat, tentoonstelling W. Svensson. Open van 10 tot 12 en van 15 tot 19 uur Zondag van 10 tot 12.30 uur. Tot 27 mei in Galerij Valerius De Saedeleer, Keizerlijk Plein, tentoon stelling Eric De Smet en juwelen Jef Claerhout. Ope, alle dagen van 14 tot 19 uur. Zondag van 10 tot 13 uur en op maandag gesloten. Affligem Tot 19 mei tentoonstelling in Kultureel Centrum van kunstschilder Abou Sarya Loutfi. Erembodegem Tot 26 mei in atelier Nekkerspoel 10, tentoonstelling werken Lieve De Pelsmaeker. Toegankelijk van 10 tot 12 en van 14 tot 20 uur, Wieze Tot 3 juni in galerij Bias, Royenstraat 1tentoonstelling nieuwe grafiek van Wittevrongel en Oude Kunst uit Afrika. Toegankelijk van 10 tot 19 uur. Op maandag gesloten. ZATERDAG 11 MEI Dendermonde 19.30 uurConcert door de leerlingen van de stedelijke muziekaka- demie in de feestzaal van het vroegere gemeentehuis van Sint-Gillis. 20.30 uurGroot Kwisbalmet orkest «The Bluelines» in zaal Gilden huis, Otterstraat 130, van Vlaamse Club v.z.w. 21 uurLentefeesten met Will Tura op het Sparta-terrein te Appels, ingericht door Jeugdkomitee en Sparta Appels. 21 uurBloemenbalmet verkiezing van een bloemenprinses. Orkest The Flying Stars, zaal Koningshof, Dijkstraat. 21 uur: Jazzavond in Honky Tonk Jazzklub, Leopold II laan, met MEMPHIS SLIM. Aalst 20 uurin de Keizershallen, lerland-showvan kunstgroep Wolfsangel en de Aer Lingus Musical Society uit Ierland. 15 uurFeest van de Vrijzinnige Jeugd in zaal FFR Dendermondses- teenweg. ZONDAG 12 MEI Dendermonde 8 uur ReynoutDeelname aan de nationale WKB Meiboomplanting te Evergem. 9 uurWaterski-stage voor gevorderden, ingericht door BLOSO op de Schelde, Sint-Onolfsdijk 32. 11 uurDekanale O.L.Vrouwkerk Dendermonde: H. Misviering, opge luisterd met negrospirituals in nederlandse versie. 15 uurWelsprekendheidstornooi voor de jeugd. Schiftingswedstrijd in de Aula van het Stadhuis, ingericht door de Kon. Red. «De Leeuwerckenaers». 17 uurLentefeesten, modeshow met Tony Corsari en John Horton op het Sparta-terrein te Appels, ingericht door Jeugdkomitee en Sparta Appels 19.45 uurDebatavond, «Nieuwe visie ouder-kind relatie», geleid door mevr Taghon, in het Kultureel Centrum, Weggevoerdenstraat, door KAV Jonge Vrouwen St.-Gillis (Centrum). Aalst 20 uurin feestzaal Stadhuis, Meikoncert, avond van Weense muziek met werken van J. Strauss. O. Strauss, F. Lehar, E. Kalman en P. Lincke. Ingericht door Kon. Symfoniekring «Door Eendracht Groot» in samenwerking met «'t Land van Riem» 3DINSDAG 14 MEI Dendermonde gil uurVoordracht «Huwelijksvermogenrecht» door de h. G. Baete- man, hoogleraar VUB in het stadhuis, door de vrienden van de VUB, afd. Denderstreek. 20 uurin lokaal «De Klok», Grote Markt, Molenstraat, ingericht door de BUW, gespreksavond met een afvaardiging van de Spaanse vredesbeweging, bestaande uit Prinses Theresa Bourbon de Parma, priester-arbeider Puig Augustin en dichter Marcos Ana. WOENSDAG 15 MEI Dendermonde 20 uurfotografie, voordracht met debat over ingebrachte foto's in de Stadslagere Jongensschool, Begijnhoflaan. Fotografische Kring. DONDERDAG 16 MEI Aalst 20 uurin lokaal Kattestraat, 33, Aalst, gespreksavond over «Hoe zit het hier?» ingericht door de KWB. TONEELAUDITIE OP ZOLDER VAN OUD HOSPITAAL In de kleine maar stemmige zolderruimte van het Oud Hospitaal te Aalst had vrij dag dir mei een toneeiauditie plaats onder leiding van Ro ger De Wilde. Achttien leer lingen van de toneelklas hebben sinds het begin van het schooljaar 1973-74 in tensief gewerkt om deze produktie klaar te stomen: fragmenten in twee delen uit «Onder het melkwoud» van Dylan Thomas in een verta ling van Hugo Claus. Na een welkomstwoord van de heer Dispa, direkteur van de Stedelijke Akademie voor Mu ziek, Ballet en Toneel, gaf Ro ger De Wilde toeiichting tot de kreatie. «Onder het melkwoud» werd oorspronkelijk als hoor spel geschreven,later werd het verfilmd met in de hoofdrol Ri chard Burton om tenslotte om gevormd te worden tot toneel stuk. Het behandelt het leven, de liefde, de dood in een kleine gemeenschap, waar iedereen 'met en over iedereen praat (meer slecht dan goed). Wie hier de traditionele toneelvorm verwachtte had het verkeerd voor. In een groep zijn meer en minder begaaf den. Laat ons hier toch enkele Men zegt dat kunst moeilijk begrijpbaar is voor niet-ingewij- den. Inderdaad vergt kunst een inwijding. Kunst zien is vooral kunst leren zien, het komt niet zomaar van zelf als een aangeboren aanleg.Zich beroepen op een artistieke aanleg heeft twee bedrieglijke gevolgen van censurerende aard. De ene die zogezegd die gave bezit legt het zwijgen op aan de andere, die geen blijk geeft ze te bezitten. En deze laatste, die hulpeloos staat bij de confrontatie met kunst, geeft zich verloren omdat hij het niet in zich heeft; hij neemt de gemakkelijke oplossing. Niets is minder waar, want iedereen heeft de mogelijkheid in zich om kunst te gaan begrijpen, het vergt alleen een scholing en wel een zelfscholing, liefst met de hulp van een ingewijde vertrouweling. Maar als er een strekking in de hedendaagse kunstwe reld bestaat, die geen moei lijkheid schept om te begrij pen dan is het in elk geval he hyperrealisme, waarvan Ro ger WITTEVRONGEL in ze kere zin een vertegenwoor diger is, en die doorgaat voor de nieuwste strekking in de schilderwereld. Waar om deze mode juist zo duidelijk is, zult u dadelijk begrijpen. We moeten voor eerst wel opmerken dat véle kunstcritici onbegrijpend staan tegenover deze nieuw ste mode, juist omdat ze van oordeel zijn dat dit werk te begrijpelijk is, te doorzich tig wordt om nog langer kunst te zijn, maar louter kunde. Zij trekken dan ook terecht het avant-gardisch karakter van deze kunst in twijfel. Nieuw is het alvast TONEEL BUITEN DE DENDERSTREEK namen citeren van jongelui die werkelijk opvielen door hun uiterst goede prestatie: Liliane De Waegeneer (oud leerling, momenteel studente aan het konservatorium) Sybilla Mech- nig (gaf haar toneelstudie op voor haar universitaire studies) Gustaaf De Meersman, Guido Klinck en Cas Van Der Taelen. Het werd de leerlingen alles behalve gemakkelijk gemaakt. Ze maakten pas in de namid dag voor het eerst kennis met de speelruimte. In de duisternis achter de speelruimte moesten zij hun typerend kledingsstuk aantrekken. Ondanks de primi tieve maar doeltreffende ver lichting bewogen de nog on wennige akteurs zich meestal in halve duister Het is natuur lijk een kwestie van ervaring doelbewust naar de schijnwer pers te bewegen. Volgens Ro ger De Wilde is het doel van zo'n auditie de eerstejaars stu denten te toetsen tegenover een publiek. Toneel is op scène heel wat anders dan to neel in de klas. Eens te meer hebben we kunnen konstate ren dat onder de Aalsterse jeugd veel toneeltalent aanwe zig is. VAN DE PLAS Nederlands Toneel Gent (09/25.32.08) Op 4 en 5 mei te 20 uur: Toneelgroep Centrum met «Mussert» van Adriaan Venema onder de regie van Peter Oosthoek (zie bespreking in vorige editie) Van 2 tot 14 mei telkens te 20 uur: «Het recht van de sterkste» naar de gelijknamige roman van Cyriel Buysse door Jan Chris- tiaens onder regie van hugo van den Berghe. Op een kermis- danspartij maakt Balduk kennis met Maria, dat een uiterst gevoelig meisje is. Op diezelfde kermis leert men ook Witte Manse kennen, een vriendin van Maria en dochter uit de herberg «de gelapte Sjako», en Slimke Snoek (verliefd op Maria). Wanneer het bal gedaan is, en Maria huiswaarts keert wordt ze door Balduk overmeesterd en verkracht. Witte Manse zag dit alles vanop een veilige afstand gebeuren en loopt vlug naar de buren van Maria, waar ze alles in geuren en kleuren verteld. Wanneer Maria thuis arriveert krijgt ze van haar dronken ou ders slagen en verwijten, terwijl de ruwe Balduk vrijuit loopt. De volgende weken zijn voor Maria een ware nachtmerrie, vooral wanneer ze weet dat ze zwanger is. Wanneer Slimke Snoek haar uiteindelijk ten huwelijk vraagt met de belofte om naar Amerika te vertrekken weigert ze halsstarrig. Balduk trouwt met Maria, en op hun huwelijksfeest lokt jaloerse Witte Manse een ruzie uit tussen Slimke Snoek en Balduk. In het tweede deel van dit toneelstuk is Maria's kind reeds geboren, een gelukkig huwelijk kent ze echter niet Balduk werd door zijn brutaliteit ontslagen door zijn werkgevers en wordt stroper om in het levensonderhoud van zijn familie te voorzien. Tenslotte belandt hij in de gevangenis. Maria wordt ernstig ziek. ROEL VAN DE PLAS WEEK VAN 10 TOT EN MET 16 ME11974 Palace Aalst: «DE LOTELING» (KNT) Derde week voor deze goede film van Roland Verhavert. Een film die alles heeft om een groot publiek aan te spreken: liefde en tederheid, gekruid met een snuifje geweld en een wolkje bloot. Omwille van die kleine toegevingen moet U het echter niet laten: ga gerust kijken. Typisch voor Verhavert is wel het eindbeeld, dat ook hier verscheidene interpretaties van de toekomst toelaat. Blijf dus gerust zitten tot de film helemaal gedaan is, misschien mist U anders wat. Feestpaleis Aalst: «THE LADY SINGS THE BLUES» (KNT) Deze keer staat het vast: U kunt deze week Diana Ross aan het werk zien in de rol van Billie Holiday. Even kort herhalen waarover het gaat: Billie Holiday was een Amerikaanse zan geres die eertijds heel veel sukses kende. Zij kende een ongelukkige jeugd, en na enkele minder interessante beroe pen te hebben uitgeoefend werd zij zangeres in een nachtklub Onder druk van het milieu en de afmattendheid van haar beroep begint zij drugs te gebruiken. Daardoor komt zij in de gevangenis terecht en wanneer zij weer vrijkomt kan zij dank zij de goede zorgen van haar vriend Louis aan haar come back beginnen werken. Het schone liedje duurt echter niet lang en haar optreden in Carnegie Hall wordt haar zwanezang. Belgica en Albert Dendermonde: «SNEEUWWITJE EN DE ZEVEN DWERGEN» (KT) Dit is de eerste lange speelfilm van Walt Disney en het was meteen ook zijn eerste sukses. Ondertussen weet iedereen wel wat de naam Walt Disney betekent, namelijk: bijzonder goede animatiefilm. Niet alleen technisch goed afgewerkt, ook het verhaal boeit enorm. U moet vast en zeker met uw kinde ren meegaan om de film te zien want U zulk ook lachen met het kleine domme dwergje, met knorpot en met al de anderen. En indien U zich genoeg laat meeslepen door de sprookjessfeer zal de heks U ook angstaanjagend lijken. Op het einde komt alles uiteraard in orde, Sneeuwwitje trouwt met de prins van haar dromen en zij leefden lang en gelukkig. Flandria Berlare: «AMERIKA, NAAKT EN GEWELDIG» (KNT) Voortaan zal ook Berlare van de partij zijn, voor zover de films interessant zijn natuurlijk. Het kan voor de mensen uit de omgeving nuttig zijn omdat zij daar misschien de kans krijgen films te gaan zien die zij eerder om een of andere reden hebben gemist. Soms kan de verplaatsing wel de moeite lonen Deze week is dat echter niet uitgesproken het geval. «Amerika, naakt en geweldig» geeft een sterk eenzijdig beeld van Amerika. Het is een aaneenschakeling van fragmenten uit de Amerikaanse maatschappij en dan nog slechts die frag menten die uitzonderlijk zijn. Bovendien ruikt het naar ver dachte sensatiezucht, wat in principe al oneerlijk is. GUY DE LOMBAERT v niet. Reeds in de Griekse oudheid was er een schilder die zijn druiven zo natuurge trouw afgebeeld had dat de vogels er op afkwamen. Zolang de mens schildert zijn er pogingen geweest om de nabootsing even perfekt te laten schijnen als de reali teit zelf. Iets valt alvast niet te loo chenen: het is mooi werk; al houden we niet zo veel van de term «mooi» in verband met kunst; kunst impliceert niet noodzakelijk schoon heid. In elk geval het gra fisch werk van Wittewrongel is mooi. Wie zou trouwens durven beweren dat een naakte vrouw, met alle kwa liteiten die de Grieken aan Venus toegeschreven heb ben, heel minitieus in detail geschildert niet mooi zou zijn? Waarom is kunst dikwijls zo onbegrijpbaar? Omdat de kunstenaar meestal de reali teit omzet tot een eigen visie op die realiteit, waar niet iedereen altijd nog bij kan, omdat er te veel elementen van zijn verbeelding aan toegevoegd zijn of omdat het een loutere fantasie werkelijkheid geworden is. Dit probleem stelt zich niet bij het hypperrealisme, het tracht de dagelijkse realiteit zo nauwkeurig mogelijk weer te geven. De kunstschilder Matisse was van oordeel dat het zinloos is details natuurge trouw te tekenen vermits de fotografie een dergelijke ac curate weergave sneller en volmaaktertot stand brengt. De fotografie heeft hier de schilderkunst voorbijge streefd en het is dus zeer moeilijk om nog langer van avant-garde te spreken Welke realiteit wenst het HYPERREALISME eigenlijk uit te beelden? Wel, het gaat hem juist om de pseudo-rea- liteit zoals ze door de foto grafie doorgegeven wordt, dus ook met bepaalde afwij kingen van de natuurlijke realiteit. Aan vele van deze afwijkingen zijn we echter gewend geraakt omdat de foto in vele gevallen de natuurlijke realiteit ver vangt. Vandaar dat deze strekking ook vaak fotorea- lisme wordt genoemd. Het is dus duidelijk waarom deze wijze va voorstelling zeer begrijpelijk is voor een ieder. Een dergelijk uitbeel den vergt echter een zeer grote technische vaardig heid, die weinigen in twijfel kunnen trekken. Het wordt bijna een ambachtelijke kunst. Het hyperrealisme is uitge sproken esthetisch, het schokt niet en wordt als lief ervaren. We moeten er geenszins een sociale of politieke geëngageerdheid achter zoeken. Filosofisch zou men het een esthetisch quietisme kunnen noemen, een vlucht uit de problemen naar het rustig naschilderen van een fotorealiteit. Evenmin wordt immers de innerlijke menselijke pro blematiek uitgedrukt. Het is dus uitgesproken een am bachtelijke bezigheid, waar dus uiteraard de beheersing van de techniek de voorhand krijgt. We zouden ons echter kun nen afvragen in hoever Ro ger WITTEVRONGEL be hoort tot die hyperrealisti sche strekking en in hoever hij er van afwijkt. Iets kun nen we alvast zeggenbij Wittevrongel,althans wat de etsen en litho's betreft, hoeft men nooit de illusie te bestrijden dat men voor een echte foto staat, wel is het zeer nauwkeurig gegra veerd, en gebruikt hij de foto meestal als uitgangspunt, omdat het nu eenmaal een praktisch medium is. Wittevrongel tekent het ba nale detail en wijst daardoor op hun intrinsieke eigen schappen, waar men door gaans aan voorbij gaat. Hij beeldt een geatomiseerde wereld uit, waar het alle daagse fragment omsluierd wordt met een zekere poé- sie. Hij toont ons de plasti- siteit van een gevallen de ken, de sierlijkheid van een uiteengerafelde koord, de gestileerdheid van een oude «Open Bloes», een lithografie van Wittevrongel. stoel, het schone van een volmaakte vrouwenborst. Zijn grafiek vestigt onze aandacht op het nieuwe landschap, waarin niet lan ger de boom os het natuure lement primeert maar de machine, niet het huisje met een tuintje maar de romme lige werf. Achter deze uit beelding steekt geen op standigheid maar berusting, het is een aanmaning om de schoonheid van het lelijke te leren waarderen. DOor het alledaagse detail te tekenen wordt de nadruk overgedragen op de materie, de grondstof van dat detail. Het fragment is betekenis loos geworden, omdat het uit zijn samenhang werd gerukt. Hierdoor wordt ech ter de materie als materie en de vorm als vorm, wat door gaans niet opvalt, in het licht geplaatst. Menlet er meestal ni< wat een mooie vorm uitgerafelde koord wel omdat men een steeds funktioneel dert. Er wordt geen dacht geschonken esthetische van een k< achtig oppervlak van verweerde garagepoor zekere zin zit hier een wantschap met de abst kunst, waar vaak maar aandacht gescho wordt voor de intrin kwaliteiten van de ma zelf. De materie verhei dus haar finaliteit, nan grondstof te zijn in d< bouw van een beteken geheel. Het zelfde kan zeggen over de vorm I aandacht wordt getro I voor de vormelijke scf I heid van het banale d waar we dagelijke aan bij gaan wegens onze taire zienswijze. Voor V\ vrongel is het fragment zelf genoeg, het word zijn instrumenteel kar gerukt en uit het geheel geabstrakeerd. We komen dus tot hejj sluit dat deze kunst uit tend esthetisch is, zo meer, maar heeft men i esthetica het recht o merkenaan een kunst ming dat ze esthetisch i Gelijktijdig met de etse litho's van Wittevror loopt er een tentoonste van OUDE KUNST UIT A KA, dat behelst masl fetisjen, voorouderbee en andere voorwerpen. de tentoonstellingen bl open tot en met 3 Royenstraat 1 Wieze. Willem DE KLEINE JOHANNES Ik zal U iets van de kleine Johannes vertellen. Het heeft veel van een sprookje, mijn verhaal, maar het is toch alles werkelijk zo gebeurd. Zodra bij het niet meer gelooft, moet ge niet verder lezen, want dan schr(jf ik niet voor U. Ook moogt ge er de kleine Johan nes nooit over spreken, als ge hem soms ontmoet, want dat zou hem verdriet doen en het zou mij spijten, U dit alles verteld te hebben. In het tweede deel van het boek «De kleine Johannes» bevat 3 delen, in de meest recente uitgave (die van Man- teau, Brussel-Amsterdam) on der één band samengebracht breekt de ijdeltuit Van Lieverlee tot Endegeest die belofte. Het doet Johannes inderdaad pijn dat zijn bij zonder geheim door de would be-geleerde en kunstenaar Van Lieverlee is ontdekt. Hét kwetsbare punt in het geheim van Johannes is zijn omgang met Windekind, de lichte, ranke gestalte, in te- derblauw kleedje een libel die geboren is in de kelk ener winde, uit de eerste stralen der maan en de laatste der zon. Windekind brengt voor de kleine Johannes de verwezen lijking van zijn vurig betrach te wensdroom: eenmaal te kunnen verdwijnen in de grot van wolken die zich in het zachtrode licht van de avond opstapelden. Aan de hand van de lieve en fijngevoelige Windekind, treedt Johannes de magische wereld binnen van licht en lucht, planten en dieren. Hoe verrukkelijker die wereld hem verschijnt, hoe duidelijker het voor Johannes wordt dat de mensen eigenlijk de enige vergissing in de schepping zijn, dat zij een wanklank betekenen in de harmonisch funktioncrende natuur, waarvan elfenkoning Oberon en grote god Pan de vertegenwoordigers zijn. Maar omdat Johannes ten slotte ook maar een mens is een rusteloos zoekend mens daarenboven ver speelt hij voor lange tijd de vriendschap van Windekind. Intussen zijn echter andere wezens in het (droom-) leven van Johannes gekomen, der hen is kabouter Wij Wistik is het aanvanki door Windekind gewantro de kereltje dat iedereen a zet het geluk te zoeken en zodoende een rad voor ogen draait, want zo'n ru loze speurtocht is een kenning van de volma evenwichtige wereld van Y dekind en moet onvermij lijk in diepe ontgoochelin vastlopen. Later als kleine Johannes zijn e pijn- pijnlijke zoektocht heeft ëindigd en zich opnieuw h verzoend met de mensen moet Windekind tegenover gelouterde Johannes bek nen dat hij zich in Wis heeft vergist. Immers, ter hij naar zijn geluk op was, heeft Johannes erva dat het volmaakte geluk n< in de natuur aanwezig noch onder de mensen. d( in het berekte evenwicht sen beide. Steeds opnieuw versch Wistik in het leven van hannes. Hij brengt hem aanraking nadat Johan; en Windekind meer en m van elkaar vervreemdden met een hele reeks als mens voorgestelde types, die Johi nes alle facetten van weedom der mensen» zul tonen, er de vertegenwoor gers van zijn en Johannes st voor stap dichter brengen de waarheid, de liefde en geluk in de verzoening met mensen. Haast al die on| wone mens-types dragen naam die hun instelling si gereert, hun maatschappe kc rol, hun waarde: Pluiz Cijfer, Hein-de-dood, Ml kus. Van Lieverlee tot Ene geest, Marjon, Ginnega Labbekak, Goedzak, Slci Roodhuid, dominee Kra boom, pater Canisius enz. E symbolische personages de elementen van de zot tocht van Johannes, de kw de, de vernederende, de v< rijkende. En zij hebben o< hun plaats in de pijnlij! levenstocht van Johannt schepper. Frederik Vj e Eeden. Frederik Van Eeden is Kleine Johannes zelf. M daarover later meer. Frans-Jos Verdood

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1974 | | pagina 32