DICHTER RUDOLF MAES Ondanks alles
houden van dit leven
FILM BIJ ONS
TONEEL BUITEN DE
DENDERSTREEK
VC
)OEK
OR EEN B(
KULTUURKALENDER
Vier artiesten onder één dak te
Schellebelle.
R
jrbf
HET BEHOUDEN HUIS
28 -14/6/74 - De Voorpost
Laat vrouwe Muze haar stralend inspiratieoog niet meer val
len op de kinderen an het Land van Aalst. Of zijn onze mu
zenkinderen tussen loden zonnen en atoompaddestoelen
gegroeid niet langer geneigd hun vrede, dat lichaamsge
dicht, uit te zingen. Een ontmoeting met Rudolf Maes wak
kerde bij ons het hoopvuur weer aan. Wellicht slapen onze
dichters van morgen nog in Haar zijden vleugels. Wanneer
ontwaken zij?
Rudolf Maes, geboren te
Moorsel in 1941 en op dit
ogenblik rasecht Aalsters spui
ter, was voor ons een openba
ring. Als we zijn beperkt oeuvre
hier uitgebreid belichten dan
vinden we de verklaring daar
voor in twee vaststellingen.
Vooreerst is er het reeds ge
noemde «verstoppertje spe
len» van dichters uit deze
streek. Als een werkmap-
dichter (want dat is Maes) de
euvele moed opbrengt zijn ver-
zekens te grabbel te gooien
dan verdient dat aandacht. Al
leen al om de eerlijkheid van de
man in kwestie. Een tweedq,
al even subjektief belich-
tingskriterium vonden we in het
«kontakt». Rudolf Maes slaagt
erin je mee te nemen naar zijn
universum. Na het gesprek dat
we met hem hadden en de lek-
tuur van zijn eerste bundel
moeten we toegeven: «ja, ik
ook». Dergelijke samenhorig-
heidsvlam is geen maatstaf,
dat is zeker, maar het pleit toch
voor de waarachtigheid, echt
heid van zijn poëzie. En het is
toch vanuit deze waarachtig
heid dat we moeten oordelen
over het geschrijf van deze
man op het debutantenpo
dium.
Rudolf Maes debuteerde in
1968 met enkele bijdragen tot
de Erato-bundel «Crescendo».
Een reeks liefhebbers-mees
tal ook beginnelingenauteurs,
die zich schouder aan schou
der zetten en een bundel op de
markt gooiden. Typerend voor
Rudolf Maes: «We wilden geen
fijnkost ten beste geven, zo
pretentieus waren we niet.
Toch was het voor de meeste
mensen die meewerkten een
kans om hun kreatieve kultuu-
rarbeid voor te schotelen. Voor
wat mezelf betreft is het een
wipplank geweest om via de
positieve kritiek die loskwam
ermeedoorte gaan». Onder de
toepasselijke titel «Er groeit
iets» kwam in 1969 een tweede
Erato-uitgave met werk van
Maes van de pers. Enige tijd
nadien volgde een eerste en
voorlopig enige volledig eigen
uitgave: «Die wondermooie
wereld».
Levend: Niet zonder enige
fierheid vinden wij in «Die won
dermooie wereld», opgedra
gen aan allen die ondanks alles
nog houden van dit leven en
deze wereld, een barensrijp ta
lent. Rudolf leeft zijn tekens en
symbolen uit in een simpel
woordengebouw. Opgetrok
ken met stenen van onder
gang, onrust, eenzaamheid,
dood, vernieling en verdoeme
nis vinden we een dichthuis
bewoond door een man die
naar zuiverheid streeft. Piet
Vermeir schrijft in zijn voor
woord: Onder de uiterlijke
vorm van protest en kontesta
tie ligt een rijke grond van lief
de. Liefde tot het leven tot alles
wat deze wereld waardevols te
bieden heeft. Intens gevoel in
kosmisch-geladen regels uit
gedrukt, boordevol verwach
ting «neem mijnheer uw bad in
zuiver water». Rudolf Maes
streeft naar zuiverheid. Het
heimwee ernaar spreekt uit
heel zijn poëtische instelling.
Heimwee naar het verleden,
van dank omgeven echter
om steun die hij, in het ijle
zocht, en bij zijn vader vond.
Heimwee naar een innerlijk le
ven een wereld die ik wereld
noem is lang voor mij ver
gaan en naar schoonheid.»
Maes schrijft geen hermetisch
taaidoolhof, samen. Integen
deel. Hij heeft zijn gebreken
zoals een al te beperkt woord
gebruik maar er zijn kwalitei
ten. De voornaamste ervan
zouden we de echtheid willen
noemen. Wat op papier kwam
is doorleefd, uitgebroeid en
komt als levensecht over. Poë
zie dus voor levende mensen
en niet voor een soort ideale
geesten die doorheen woorden
kunnen kijken zoals stervelin
gen als jij en ik doorheen ven
sters. Hol gefrazel dat de
wenkbrauwen doeHronsen of
wrevelig stemt hoef je niet te
zoeken. Wel de neerslag van
alledaagse ervaringen. Oor
spronkelijke ervaringen die op
een vrij originele wijze worden
neergewroet. Rudolf Maes
zegt het zelf tamelijk prozaïsch:
«Ik ben een mens die als auto
geleider aan mijn brood kom.
Als ik wat schrijf is het dan ook
voor gewone mensen. Wel zal
ik steeds mijn verzen blijven
publiceren. Wie iets schept
moet dat doen. Misschien komt
er bij enkele mensen die nog
gewone verstaanbare praat
willen lezen wel iets van over.
En ik heb iets te vertellen, ja,
wie heeft dat niet».
Zwartkijker: Het licht/is uit de
zon/als 't leven/uit het lichaam
weggevloeid/met de stroming
van dit leven. Rudolf Maes
speelt een opgedreven
zwart-wit-spel maar dan in te
genlicht opgebouwd. Schrijft
Piet Vermeir: «Hij beschrijft het
leven, benadert het langs de
VRIJDAG 14 JUNI
Aalst
Tot 19 juni in Galerij 't Apostelken, Mijlbeek tentoonstelling land
schapschilder Omer De Landsheer. De tentoonstelling is iedere dag
toegankelijk van 11 tot 19.30 u. Op donderdag gesloten.
20 uur. gespreksavond ingericht door de K.W.B. onder het motto
«Jij en die Braziliaan hebben dezelfde baas-inleider Jef Foubert, in
het lokaal achter de St.-Annakring, Roklijfstraat.
Lede
Tot op zondag 16 juni in het gemeentehuis, tentoonstelling Emest
Gorus. Open op zaterdag- en zondagvoormiddag van 10 tot 13 u. en
van 14.30 u. tot 20u. in de namiddag.
Tot 27 juni in de afspanning De Bonte Os, tentoonstelling van
werken van Lucien Buysse, Martin Byttebier, Marcel Dubois.
ZATDERDAG 15 JUNI
Aalst
15 uur in lokalen C.S.V. Wellekensstraat 45, opening van de
oxfamderde wereldwinkel en hernieuwde en permanente
informatie-stand over «wat is het c.s.v.? wat bedoelt het c.s.v.?»
20 uur: in lokalen C.S.V., Wellekensstraat45: een jazz-avond met
de The Jeggpap New Orleans Jazzband.
19 uur in belfortkelder vernissage retrospektieve tentoonstelling
Jules Delafortrie. De tentoonstelling loopt tot 30 juni. De tentoon
stelling op open op zondagen van lOtot 12.30u. en van 15tot 19u.,
gedurende de weekdagen van 15 tot 20 u.
Dendermonde
7 uur: Kulturele uitstap: Bestemming Namen, Dinant en Annevoie.
Ingericht door K.W.B. en K.A.V. Keur.
21 uur Jazzavond: in Honky Tonk Jazzclub, Leopold 11 laan, met
het George Maycock Trio.
ZONDAG 16 JUNI
Aalst
i 11 uur in lokalen C.S.V. Wellekensstraat 45, ontvangst van ver
antwoordelijken Aalstersejeugdklubs en jeugdbewegingen. 15 uur
j ontvangst van de Aalstersc priesters en parochiale verantwoordelij-
ken. 20 uur: ontvangst van de politieke partijen.
21 uur: in lokalen PAN, Wellekenstraat 45 «Nacht van de Renais-
sance Muziek-
10 uur in St. Martinuskerk, plechtige mis voor Priester Daens en
familie, waarna optocht naar het monument aan de Werf.
10.30 uur: in volkshuis. Molendries, open vergadering ingericht
door de Jongsocialisten met als tema «Beroepsleger»Spreker de h.
Marcel Colla, nationaal politiek sekretaris B.S.P.
9.30 uur: aan de Mikisklub, Nieuwbeekstraat 35, vertrek van de
wandeltocht doorheen de Aalsterse streek
Dendermonde
10 uur Muziekkapel Brandweer: Opluisteren feestelijkheden der
Brandweer.
WOENSDAG 19 JUNI
Aalst
20 uur: in lokalen C.S.V., Wellekensstraat 45: grote volksvergade
ring. Tema: «Waarheen met het centrum voor samenlevingsver
nieuwing» met Luc Versteylen sj «Anders gaan leven».
Dendermonde
20 uur: Fotografie: Voordracht met proefneming: «Portretvergro
ting i.v.m. salon» ingericht door de Fotografische Kring in de
Stadslagere Jongensschool, Begijnhoflaan.
20 uur: Klubvergadering: Jong K.A.V. Dendermonde (Centr.)
maakt zelf een strandtas. In Mariakring, Kerkplein.
Twee dichters, een kunstschilder en een beeldhouwer... Drie van
deze vier artiesten wonen in Schellebelle. Tussen het groen en de
landelijke rust van de Bellekouterwijk «konterfeit» Paul De Leen
heer zijn soms monumentale doeken. Achiel Janssens «huist»
dichtbij de Schelde. Als hij door het raam kijkt, ziet hij ebbe en
vloed van de stroom, en terwijl hij zijn glasheldere poëzie schrijft,
hoort hij soms de misthoorn van langzaam voorbijglijkdende bo
ten. Het atelier van Hervan Van Keymeulen staat aan de Hoog
straat. Daar beitelt hij zijn expressieve figuren: de mens die lijdt,
droomt, berust of gewoon gelukkig is. Lode De Visscher, het num
mer vier van dit kwartet, waaide voor de gelegenheid uit buurge
meente Wetteren over.
sombere kant. Zijn pelgrim
stocht, zoals die van elke kun
stenaar, leidt in de richting van
de levenswaarheid». Zijn ver
zen, uit de onmiddellijke om
geving gegrepen zogeheten
pessimistische schilderijen ge
ven de indruk dat men hier met
een onverbeterlijke zwartkijker
te doen heeft. Valse indruk die
bij aandachtige lezing teniet
wordt gedaan. Pessimisme is
bij Maes niet meer dan de ge
voelige bede «wees ook eens
mens». Zelf ziet hij het zo: «Ik
noem mezelf een realist. In
mijn wereld die bestaat uit
broze luchtkastelen die men
soms met één vuistslag breekt.
Tussen scherven moet ik dan
het masker zoeken wil ik weer
op sleeptouw raken. Eer ik
goed op sleeptouw ben, zie ik
De «vier» gaven mekaar rendez
vous in de Stationstraat te Schel
lebelle. De expohal is geen onme
telijk grote zaal doch voldoende
ruim om er een tentoonstelling te
houden. Doeken en beelden ko
men er, via een preciese belich
ting en een goede opstelling, tot
hun recht. Tot 24 juni staat de
grote glazen deur wagewijd voor
de bezoekers open, en nu het Pot-
jesmarkt is, is deze expo een bui
tenbeentje voor de talrijke
ééndagstoeristen die voor de ge
legenheid uit alle hoeken van het
Vlaamse land een ommetje maken
en Schellebelle aandoen.
Het
«rendez-vous der vier» ging voor
alsnog niet onopgemerkt voorbij:
de vernissage is geen dolle happe
ning geworden, wel een stijlvol
gebeuren dat een massa kijk- en
luistergragen aantrok. Karei Uyt-
tendaele lichtte het werk van De
Leenheer en Van Keymeulen toe,
en achteraf kon men luisteren naar
Lode De Visscher en Achiel Jans
sens die uit eigen werk voorlazen.
Blikvangers op deze tentoonstel
ling zijn de doeken van De Leen
heer en de beelden van Van Key
meulen. Beide kunstenaars heb
ben één zaak met elkaar gemeen:
ze zijn vooral geboeid door «het
verschijnsel mens».
De Leenheer
plaatst die menselijke figuur in
zijn Vlaams milieu: het vlakke
land van de boer die in «het zweet
zijns aanschijns» voor zijn «stui
ten» werkt. Maar hij benadert
hem ook als individu; als iemand
die eén doodgewoon «aards we
zen» is: de mijnwerker, de moe
der, de simpele vrouw die het lin
nen aan de droogdraad speldt: En
soms laat hij ons ook kijken naar
een stuk ongerepte natuur. Geen
lieve prentjes of onnatuurlijk ro
mantische hoekjes, doch een
landschap dat hij door een zeer
persoonlijke bril bekijkt en met
een origineel en rijkgevuld palet
herschept
De beelden van Van
Keymeulen zijn geen meterhoge
monumenten die mankracht vra
gen om versjouwd te worden: er
zijn zelfs mini's bij. Stuk voor
stuk stralen ze echter zowel vak
manschap als artistieke gedegen
heid uit. Het aandell van de poë
ten in deze tentoonstelling: ge
dichtenbundels waarin de bezoe
ker tijdens een stil moment kan
lezen en even doordringen in de
gevoelswereld van de auteur.
M. VAN HAUWERME1REN
WEEK VAN 14 TOT EN MET 20 JUNI 1974
Belgica-Dendermonde: «DOKTER ZJIVAGO»
Prachtige film van David Lean, met Alec Guinness, Julie Christie,
Geraldine Chaplin, Omar Shariff en Rod Steiger (om er maar enkele
te noemen). Naar het gelijknamige boek van de Russische schrijver
Boris Pasternak. Het scenario is van Robert Bolt, die enige tijd
geleden zelf een film maakte: «Lady Caroline Lamb». Het verhaal
van Pasternak werd sterk vereenvoudigd, wat de film alleen maar
ten goede komt. Helemaal in de stijl van de grote Hollywood-
suksessen: veel grote namen, technisch tot in de puntjes afgewerkt,
en een eenvoudig maar boeiend verhaal vertellen, iets waar David
Lean een meester in is. Wel interessant om eens opnieuw te zien.
Ook nog in Belgica: «DE KEIZER VAN HET NOORDEN»
Een totaal verschillende sfeer dan «Dokter Zjivago»: het verhaal
speelt zich af in Amerika, ten tijde van de grote ekonomische krisis.
Massas werklozen trachten in leven te blijven, werk te zoeken, iets
te verdienen. Hun transportmiddel: goederentreinen; op een plaats
waar de trein moet vertragen springen zij er op en reizen op die
manier gratis mee. Dat is niet naar de zin van de machinisten, die de
verstekelingen op alle mogelijke manieren trachten weg te houden.
Zo komt het tot een regelrecht duel, een gevecht op leven en dood
tussen de strengste machinist en de sluwste mee-rijder. Robert
Aldrich, de regisseur, geeft zeer goed de sfeer weer van die bittere
periode in de Amerikaanse geschiedenis. Lee Marvin en Emest
Borgnine spelen de hoofdrollen. Bijzonder boeiend.
Flandria-Berlare: «O'CANGACIERO» en «MAFFIA MOB»
Rio-Aalst: «TURKS FRUIT»
Ja mensen, af en toe kan U daar ook nog eens een film zien. «Turks
Fruit» is er aan zijn tweede week bezig. Deze Nederlandse film van
Paul Verhoeven doet het momenteel vrij goed in Engeland en in
Amerika. Gebaseerd op het boek van Jan Wolkers werd de film hier
met gemengde gevoelens onthaald: men was volledig pro of volle
dig contra, een tussenweg bestond niet. Wat mij betreft mag het
allemaal, alleen moeten die mensen die er zich aan ergeren niet zo
hard schreeuwen: laten zij beter thuisblijven, zij zijn immers op
voorhand gewaarschuwd. Ik zal het maar duidelijk zeggen: «Men
sen, er komen vieze dingen in deze film!» En toch vind ik deze film
goed, er zitten immers een aantal ideeën in die mij de moeite waard
lijken te zijn. Een voorbeeld: de verbondenheid van leven en dood,
schoonheid en verrotting, ontbinding. De sarcastische humoren de
harde beelden shokeren misschien, maar die dingen maken ze naar
mijn mening toch duidelijk. In het boek lijkt alles veel menselijker
en dramatischer omdat daar de verbeelding van de lezer meespeelt,
in de film daarentegen wordt men gekonfronteerd met de opvatting
van één man, en die kan wel van de Uwe verschillen.
Alleszins toch een pluim voor de muziek van Rogier van Otterloo en
de vertolking van Rutger Hauer (Erik), Monique Van De Ven (Olga)
doet het wat minder overtuigend.
Feestpaleis-Aalst«THE AMAZONES»
Tweede week voor deze film van Terence Young. Dat van die
«100 mooiste meisjes» zal dus toch waar zijn.
Palace-Aaist: «MAIS OU EST DONC PASSÉ LA SEPTIEME
COMPAGNIE?»
Alweer een grappige film, dit keer van Robert Lamoureux. Voor
naamste akteurs: Jean Lefebvre, Pierre Mondy, Aldo Maccione.
Van Jean Lefebvre zegt men dat hij een tweede Bourvil is, ik zeg het
U voor wat het waard is. Tijdens de tweede wereldoorlog maken aan
handvol Franse soldaten een Duitse pantserwagen buit. Dit laat hen
toe hun tegenstanders op een gemakkelijke en veilige manier het
leven zuur te maken. Een beetje Frans chauvinisme zorgt er voor dat
de Duitsers als onnoemlijk idioot worden voorgesteld, terwijl de
Fransen uiteraard sympatiek en intelligent zijn. De weinige ge
slaagde gags die in de film voorkomen kunnen het geheel toch niet
op peil houden.
Alfa-Aalst: «DE WURGER VAN RILLINGTON»
Niet te verwarren met «De wurger van Boston», die voor deze film
wel model schijnt te hebben gestaanIk hoop dat U er geen slapeloze
nacht aan overhoudt!
GUY DE LOMBAERT
Koninklijk museum voor Schone Kunsten
Spaanse hedendaagse kunst
Regentschapstraat 3, Brussel
De tentoonstelling die de vrucht is van de samenwerking tussen
Algemene Direktie voor Kulturele Relaties van het Spaanse Ministe
van Buitenlandse zaken en de Koninklijke Musea voor Schone Ku
sten van België, toont in totaal 213 werken, waarvan 194 schilderij
en 19 beeldhouwwerken. De 117 Spaanse of in Spanje werkzan
kunstenaars weerspiegelen verschillende hedendaagse kunststr
mingen: ultrarealisme, magische kunst, neosymboiisme, ekspressi
nistische neofiguratie, ongekunstelde synthese, essentiële abstrakti
nieuwe ruimte, kunst als getuige en nieuw ekspressiemateriaal. E<
prachtig geïllustreerde katalogus is bij deze gelegenheid uitgegeve
Brussel geniet het voorrecht deze tentoonstelling in wereldpremière
ontvangen. Openingsuren, dagelijks, behalve 's maandags, van 101
17 uur.
handen, los van mij als wilde
vogels, bouwen aan mijn glas
kasteel Zo leef ik, jij, als een
reptiel dat vaak van huid ver
andert. Handen los van mij, gij
die werkt, op bevel van duizend
meesters, hoe vaak hebt ge
niet uzelve vastgekluisterd.
Het baatte niet, ge weet het. De
geest, het recht tot denken kunt
ge niet aan banden leggen. Als
dan mijn geest bij U toeft, dan
zie ik hoe gij zacht het beest
gaat aaien, Uw kind verschopt.
Verwondert het dan als ik
schrijf, mensdom-dierenrijk».
Er zijn invloeden die we zo me
teen thuis kunnen brengen:
Marsman, Snoek... Er zijn te
korten als het reeds genoemde
woordentekort en verwrongen,
stijf aanvoelende figuren. Daar
tegenover kunnen we echter
ARCA TEATER, HOOGPOORT 44, GENT
MIDDELPRACHT EN EEUWSE PRAAL
Elke dinsdag, vrijdag en zaterdag om 20.30 uur een vrollp!
programma voor iedereen, jong en oud, rijken arm, blai
en bruin, een toneelstuk geschreven doordrs P. en Ivo
wijs onder de regie van Jaak Van de Velde.
Zoals de titel doet vermoeden een verbijsterd schou\
spel dat ons allen verplaatst naar de middeleeuwen.
Om eentonigheid te vermijden komt de pracht en pra
hoofdzakelijk tot uiting in de fraaie muziek (van drs P
uitvoering met o.a. Kate's Kennel) en sommige tekste
terwijl de handeling en aankleding onze aandac
vestigen op krijgsgewoel, schaartste, arglist, bie
hekserij, zedeloosheid, grappen en nog meer kenmerkt v
van dat lang vervlogen tijdperk.
Gelukkig blijkt aan het slot, dat ook toen reeds het kwaa
gestraft en de deugd rijkelijk beloond werd.
Met: Griet De Bock, Mia Van Roy, Dree Baekelandt, Jet
Blaute, Wim Bulens, Giedo Van Hellemont, Jan
Bruyne en Harry De Neve.
Tot 29 juni, kan je plaatsen reserveren (elke dag van 10 t<
13 uuren één uurvoorelkevoorstelling. Te. 09/25.18.60
verzen plaatsen die als brok
ken levende oorspronkelijk
heid op je afkomen. En voor
iemand op het debutantenpo
dium is dat toch wel erg belang
rijk. Waarmee we bedoelen:
hopelijk ziet de dichter een uit
komst voor het blijkbaar moei
lijk te overwinnen financieel
gedeelte. Want als Rudolf'
Maes nog niet aan een v
gende bundel toe is dan
daar de ware oorzaak. Ter
wij ons natuurlijk vergissen
de dichter te hoog schatte
Wat ons niet kan verhinder
zijn gedichten een rijke to<
door Vlaanderen toe te we
sen.
ANDRE HEYVAEI
De wreedheid van een oor
log wordt bepaald door de
wreedheid van de soldaten
die hem moeten voeren.
Het geweld dat zij gemeen
schappelijk bedrijven is
onafwendbaar. Voor oor
logvoerende soldaten
geldt de wrede regel van
«sneuvelt mijn tegenstan
der niet, dan sneuvel ik».
Dat is de trag$ische in
houd van het doden uit
zelfverdediging. Maar nog
tragischer is het individu
eel geweld van de soldaat
die ook doodt als hij zich
verveelt en ook doodt als
hij reeds overwinnaar is.
Zo'n type van soldaat is
geen soldaat, hij is niets
meer dan een lafaard.
Want hier geldt geen be
roep op de noodzaak van
zelfverdediging.
Dit laf doden van een
ontwapende verliezer en
van een weerloze burger is
de inhoud van Willem Fre-
derik Hermans' meesterlij
ke novelle «Het behouden
huis (Uitgeverij De Bezige
Bij, Amsterdam). De do-
ders zijn hier Russische
partisanen. Onderhen zijn
er vrijwilligers uit verschil
lende Europese landen:
Bulgarije, Tscjecho-slo-
wakijke, Hongarije, Roe
menië, Spanje, Nederland.
De slachtoffers van de
partizanen zijn ongevaar
lijke Duitse burgers en de
enige overbl ij venden van
een peleton soldaten die in
hun Heil Hitler-triomfalis-
me evenmin gevaarlijk
zijn. Hun bevelhebber laat
in naam van «de cultuur»
zefls geen plunderingen
van eetwaren toe: De kui
tuur geeft geen pardon!
Kuituur is eenheid. Bui
tengewone omstandighe
den bestaan alleen als
uitvlucht! Wie aan buiten
gewone omstandigheden
toegeeft, nah!, die is een
voudig geen kuituurmens
meer.
W.-F. Hermans' ik-figuur
is een Nederlander die aan
de zijde van de Russische
partisanen vecht, van een
rustpauze in het oorlogs-
gebeure— Ik keek op mijn
polshorloge. Het was half
twee. Er viel een stilte,
iedereen die aan de oorlog:
deelnam, scheen er zijn,
gemak van te nemen, alsof
de oorlog een groot ziek
lichaam was, dat een mor-t
fine-injektie gekregen
had - gebruik maakt om op
zijn eentje een huis te gaan
betrekken in een volkomen
verlaten stad en zich bij de
aankomst van een troepje
Duitse soldaten als de
gastvrije eigenaar van dat
huis laat behandelen. Als
hij kort nadien in contact
komt met de werkelijke
eigenaar van dat huis,
schiet hij die koelbloedig
neer en vermoordt diens
vrouw in de badkamer van
het huis.
Dan keren de partisanen
terug in de stad.Ze bezet
ten ook het huis. De ver
meende eigenaar heeft
echter voldoende de tijd
gehad om zijn oorspronke
lijke soldatenplunje aan te
trekken. Dus behoort hij
nu weer tot de overwin
naars. Wat de partisanen
dan uitrichten, wordt in de
geschiedenis van de Twee
de Wereldoorlog alleen
aan nazi-duitsers toebe
dacht: zij plunderen en
vernielen de rijkelijk inge
richte woning en knopen
de alleen achtergebleven
kolonel en de oude vader
van de reeds vermoorde
eigenaar op met de snaren
van een vernielde piano
Dit in haast volmaakt proza
geschreven verhaal van
Willem Frederik Hermans
is minder een aanklacht
tegen de oorlog zelf, dan
tegen de persoonlijke
wreedheid van de soldaten
die hem voeren en hem
geheel of gedeeltelijk win
nen.
Vae victis. Er is geen
verschil tussen de sodaten
van Hannibal, Caesar, Na
poleon, Churchill of Hitier.
De geschiedschrijvers
kunnen dit blijkbaar langer
verzwijgen dan de roman
schrijvers!
Frans-Jos Verdoodt
