SPEELTUIGEN
DOSSIER KULTUREEL GENTRUM
BEVESTIGING SUBSIDIE
EN HERAANVATTING
WERKEN
TWEE WONINGEN
UITGEBRAND
De Voorpost -29-6-74-9
Achttien jaar geleden, op 8 februari 1956 beslist de Aalsterse ge
meenteraad en twee dagen later het Schepenkollege tot het ontwer
pen van een stadsschouwburg in de Molenstraat. Als architekten
worden Walter Van Herreweghe en Stani De Neef aangeduid. Zij
kreëren op zes maanden tijd acht plannen. Ze worden voorgesteld
ter gelegenheid van de inhuldiging van het eremonument op het
Vredeplein op 8 september van hetzelfde jaar. Het Stadsbestuur
heeft echter nog andere plannen, de feesthalle dient verbouwd en de
stadsbiblioteek heringericht. Op 9 maart 1959 wordt Walter Van Her
reweghe aangesteld als ontwerper bouwmeester. Zijn ontwerp om
vat de inrichting van de feesthal, de sportzaal, de stadbiblioteek en
het archief. In september 1960 stelt hij ter gelegenheid van de kultu-
rele week van de stad het geheel voor. Het plan dient gewijzigd, de
bovenverdieping van de feesthallen in de Schoolstraat worden vol
ledig als archief ingericht. Op 20 maart 1961 beveelt de stad het
opmaken van definitieve plannen. Wijziging dus van het vooront
werp. Op 18 maart wordt het dossier overgemaakt aan Ir. Deprez.
Hieromtrent krijgt architekt Van Herreweghe geen enkel bericht
meer.
Eerste voorontwerp
Er wordt beslist de stadsbiblioteek
in het Kulturele Centrum onder te
brengen. Op 9 november 1962
wordt architekt Van Herreweghe
belast met het ontwerpen van een
kultureel centrum in de Molen
straat. Zijn eerste voorontwerp be
vat een schouwburg en biblioteek,
hoogbouw met appartementen en
op het gelijkvloers een winkelcen
trum. Een bespreking van het dos
sier op het toenmalige Ministerie
van Stedebouw met inspekteur
Hendrickx resulteert het volgende:
het ontwerp dient gewijzigd, het
kompleks dient uitsluitend aan de
stad toe te behoren.
Tweede voorontwerp
Het tweede voorontwerp volgt.
Daar er zich in België nog geen
kulturele centra bevinden en het
Ministerie van kuituur en nationale
opvoeding de architekt geen or>-
derreichtingen kunnen geven, ad
viseert kabinetsattacné F. Rock
aan de hand van het eerste voor
ontwerp betreffende de schouw
burg en na raadpleging van de leid
raad «Biblioteekwezen» op eigen
kunnen een tweede plan te ont
werpen. Zodoende wordt een ont
werp gemaakt waar de biblioteek
op de eerste verdieping geplaatst
wordt. Aangezien de biblioteek een
steeds grotere ruimte vereist na
een plotse ontplooiing, wordt te
Aalst en dit voor de eerste maal
sedert de stichting van de Hogere
Raad van Biblioteekwezen een
werkvergadering gehouden onder
voorzitterschap van Leo Schmook.
Besluit is een totaal herinrichting
en planning volgens de ingang
zijnde normen van het biblioteek
wezen.
Derde voorontwerp
Het plan dient dus herwerkt. De
stadsbiblioteek komt op het gelijk
vloers en de technische afdeling in
de kelderruimten. Op 22 februari
wordt de samenwerking van de ar
chitekten Van Herreweghe en De
Neef ondertekend. Een studiereis
naar Duitsland brengt een heraan
passing van het derde vooront
werp met zich mee. Op 14 oktober
1963 wordt het nieuwe dossier op
het Ministerie van Openbare Wer
ken besproken met inspekteur-
generaal Hendrickx met als gevolg
een gunstig advies overgemaakt
aan de provinciale diensten, de
aanstelling van technici voor de
centrale verwerming en de elektri-
citeitsinrichting. Een bespreking
met kabinetsattaché Grijpdonck
van het Ministerie van Onderwijs
en Kuituur geeft als resultaat en
kele aanpassingen van funktionele
aard, O.a. kleedkamers en lokalen
van vrijetijdsbesteding.
Modelontwerp
Dit aangepaste ontwerp wordt dus
als basiselement genomen door
het Ministerie van Onderwijs en
Kuituur dit na twee werkvergader
ingen voor «Het instituut voor eko-
nomische sociaal en politiek on
derzoek voor kuituurbevordering»
onder leiding van Prof. Van Meche-
len Op het eerste kolloqium voor
kulturele centra stelt de heer Grijp
donck dit voorontwerp als model,
na samenspraak op 14 november
1964 van de specialisaties voor bi
blioteekwezen (J. Torfs), de ge
meentelijke kulturele politiek (B.
Van Hoorick), de muziekspreiding
(C Mertens B. R T) tentoonstellin
gen (J. Van Lerberghe) toneel
spreiding (M Balfoort B.R.T en
verenigingsleven (R. De Gendt).
Een tentoonstelling met als tema
De inplanting van kulturele centra
in ekonomische verantwoorde
xogrammering» wordt georgani
seerd en Aalst, Hasselt en Turn
about dienen hierbij als voorbeeld
Y (in Hasselt en Turnhout zijn de
werken al in uitvoering!). De archi
tekten en de stad Aalst zijn terecht
fier en het modelontwerp wordt ook
voorgesteld in het buitenland.
=^/1aar het Ministerie van Kuituur
wenst meer. Het bestaande model
lient bijgewerkt en meerdere loka-
en voor vrijetijdsbesteding, kleine
sportzalen en mediateek en ook
eugdlokalen moeten er in voorzien
worden. Op 23 december 1965
wordt de volledige studie met plan-
lingsonderzoek en meubilerings-
ferken nogmaals door de kom
missie voor kulturele centra onder-
.ocht Enkele vrouwelijke kommis
sieleden dringen aan op de verwe
zenlijking van kookgelegenheid
'oor demonstraties ten gunste van
ïrouwenbewegingen, maar men'
seslist het toch al zo omvangrijk
lakket niet meer te wijzigen, een
aming van 120 000.000 fr. bege-
©idt het geheel. De ramp van
>966, brand in het grootwarenhuis
innovation te Brussel zet er de ar
chitekten toe aan op eigen initiatief
het ontwerp dusdanig te wijzigen
lat de grootst mogelijke voor
zorgsmaatregelen grote ontluch-
ingstoepassing en inplanting van
wandvrije zones, het kompleks te-
jen brand maksimaal beveiligen,
n 1967 wordt het volledige dossier
'oor algemene goedkeuring voor-
jelegd aan de bevoegde diensten.
Negens een gedeelde staatssub-
4idie tussen Hasselt, Turnhout en
Valst dient het uitvoeringsontwerp
in verschillende loten gesplitst
waarvan lot 1, de fundering in uit
voering dient gebracht met een
staatssubsidie van 15.000.000
frank voor het eerste aanvan
gsjaar.
Opening van de bouwwerf
In augustus 1968 - 10 jaar is er
sprake van geweest - wordt de.
bouwwerf eindelijk geopend door
Minister van Kuituur R. Van Els-
lande. Op 5 december 1968 sturen
de architekten een aangetekend
schrijven naar de aannemer met
volgende opmerkingen: «De on
dersteuning van de zijgévels van
de beguren is nog niet uitgevoerd»
en verder «Wij hebben vastgesteld
dat op ongeveer 1 m diepte onder
het voetpad eigendom Eeman wa
ter komt gelopen, dit waarschijnlijk
ten gevolge van een lek in de
stadswaterleiding. Deze watero
verstroming is van die aard dat ze
gronderosie kan teweeg brengen
aan het gebouw Eeman. Gelieve
de nodige voorzorgen te nemen tot
het vasthouden van de grondwand
aan het voetpad.»
Eenzelfde schrijven wordt op 16
december 68 door aannemer
Poelman aan de stad gericht met
het verzoek de waterleiding Mo
lenstraat te herstellen en de even
tuele oorzaak van de overgrote wa
tertoevoer te achterhalen. De lek
ken in de waterleiding zijn nooit
grondig hersteld. (Lang nadat de
kelderkuipkonstruktie was uitge
voerd hebben er zich nog breuken
voorgedaan aan de hoofdwaterlei
ding gelegen langs de Molenstraat
en de Werf. Deze lekken hebben
mede een grote hinder en schade
veroorzaakt bij de uitvoering van
de kelderkuipkonstruktie.)
Ondergronde protesteert
Tijdens het graven van de slijkmu-
ren ondervindt de aannemer ern
stige moeilijkheden waardoor vei
ligheidsmaatregelen dienen ge
nomen. Nochtans was een eerste
grondonderzoek positief uitgeval
len, dit wil zeggen dat het mogelijk
was op dit terrein de ontworpen
konstruktie uit te voeren. Hoofdza
kelijk zijn deze moeilijkheden te wij
ten aan de slechte funderingen van
de omliggende gebouwen en aan
de samenstelling van de onder
grond. Tijdens een vergadering ten
stadhuize op 18 januari 1969
maakt de aannemer melding van
de moeilijkheden tijdens het uit
voeren van de slijkmuren. Inder
daad bij het maken van een proef-
put wordt slechts grondwater ge
vonden op een diepte van 5m50
6 m, nochtans bleek dit water on
derhevig aan een hydrostatische
druk van 4 m. Er wordt voorge
steld de bevloering van het gelijk
vloers uit te voeren, ten einde de
stabiliteit en de veiligheid van het
nieuwe bouwwerk en van de om
liggende gebouwen niet in het ge
drang te brengen. Er wordt weer
stand ondervonden van de onder
lagen en er wordt besloten allerlei
proeven (traxiale van tot 20 m)
uit te voeren Het resultaat van
deze bijkomende proeven laat uit
schijnen dat een 5m dikke kleilaag
onder de funderingen ligt, dat het
grondwaterpeil veranderlijk is en
de weerstand op stut zelfs op grote
diepte klein genoemd kan worden.
Rekening houdend met deze op
merkingen wordt de konceptie van
de uitbouw van de kelderkuip
enigszins gewijzigd en worden
nieuwe aangepaste plannen op
gesteld. In de kerstweek 1970, het
vriest hard, komt een eerste
straatgrondverzakking. Bijgaande
foto toont duidelijk de ijskegels aan
de bovenzijde van de kelderkuip
konstruktie, gevolg van een breuk
in de waterleiding Gezien de over
name en wisseling van gemeente
besturen worden geen beslissin
gen genomen door het Stadsbes
tuur nopens herstellingen en riole
ring van de Molenstraat met alle
nare gevolgen vandien. Volgens
architekt Van Herreweghe in zijn
verslag, zet de heer Pol De Paepe
wegens de door omstandigheden
ontstane konstruktiemoeilijkheden
en de daarmee gepaard gaande
schade aan de buurgebouwen een
aangedikte perskampagne op
touw met tot doel het sluiten van de
werf in de hoop het nieuwe stads
bestuur aldus te bewegen tot het
kreeèren van een parking op het
terrein. Op 8 januari 1971 houdt
schepen De Neve met de architek
ten en de waterdienst een bespre
king aangaande de oorzaken en de
dringend te nemen maatregelen
met betrekking op de eerste
grondverzakking in de rijweg Mo
lenstraat.
Sabotage.
Tijdens deze periode wordt de uit
voering der werken meermaals
klandestien gesaboteerd. De ka
belleidingen der waterpompen
worden afgesneden. Dit levert een
groot gevaar op voor de onder
grondse waterpeilschommeling en
brengt grondbeweging teweeg
waarvan de gevolgen niet uitblij
ven. Op 10 januari 1971 vertoont
een gelijkaardige instorting van het
wegdek Molenstraat langs de kant
Gailly. Uit een lek in de waterlei
ding stroomt volop water door een
gleuf in de kuip. Acht dagen later
springt een ruit van het huis Gailly.
Wie wordt verantwoordelijk ge
steld?
Op 22 januari 1971. Ter hoogte
van hetzelfde handelshuis worden
twee nieuwe verzakkingen gekon-
stateerd. Deze instortingen gaan
weerom gepaard met een lek in de
waterleiding, het water spuit nu
zeer krachtig uit de gaten in de
grond.
Studie
Het Stadsbestuur geeft opdracht
aan de Turkse professor Gusam-
medin Guze tot «het opmaken van
een vergelijkende studie betref
fende de toestanden welke zich
hebben voorgedaan in en rond de
grond van het in wording zijnde kul
turele centrum». Het antwoord
komt op 22 maart 1971 en luidt:
«De keuze van de oplossing met
waterdichte funderingskuip met
bodem op 7,5 m diepte vereist een
zorgvuldig ontwerp en biedt ern
stige konstruktieproblemen.»
Bovengronds
Het dossier lot II dat de boven
grondse ruwbouw omvat wordt door
de ontwerpers op 17 juni 1971 ten
stadhuize neergelegd. De stabili
teitsstudie van het studiebureau
B.E.C. welke weqens noodzake
lijke gewijzigde architekturale ont
werpplannen nog 9 maanden stu
dietijd vergen ontbreken. Op 24
mei 1972 deelt de Minister van
Openbare Werken De Saeger de
stad officieus mee dat tot de aan
besteding van lot II mag overge
gaan worden met dien verstande
dat het dossier nog dit zelfde jaar
klaar zou zijn. De gemeenteraad
keurt lot II goed op 27 mei 1972 en
de aanbesteding heeft plaats op 9
november 1972. De firma A. Rom-
bout als laagstbiedende wordt
aangeduid als aannemer. De stu
dies van lot III de voltooiing van de
ruwbouw en de mechanische uit
rusting worden reeds ontworpen
om een onmiddellijke voorzetting
van het werk te kunnen garande
ren. Nog hetzelfde jaar hebben al
gemene verkiezingen plaats met
wijzigingen van de ministerporte
feuilles. Windstilte
Het kultureel centrum raakt ver
strikt in papieren.
Op de vergadering van 28 februari
1974 met de verenigde sekties en
de ontwerpers wordt het probleem
van de staatstoelage onderzocht.
Schepen Jan De Neve stelt voor:
het centrum herontwerpen en ze
ker minder omvangrijk. Dit neemt
echter met een vlot verloop nog 31
maanden in beslag. Het heront
werpen en verkleinen van het oor
spronkelijk ontwerp lost een be
zuinigend financieeel probleem
niet op gezien het snelle inflatie
ritme der laatste jaren wat neer
komt op een verhoging van 15%
per jaar is gelijk aan 38% kost
prijsverhoging. Neem daarbij nog
dat het noodzakelijk pompen nog
maals 1.500.000 fr. behouden blijft
gedurende deze periode Het in
standhouden van de bouwwerf
brengt met zich mee dat het water
24 uur per dag met drie pompen
afgeleid worden. Per maand wordt
daaraan 41.040 fr. besteed en dat
zal blijven voortduren net zolang
tot de bovengrondse ruwbouw vol
ledig opgetrokken is, want juist de
bouw van deze ruwbouw afwer
king) nu geraamd op 300.000.000
fr. is dusdanig berekend dat het
geheel in evenwicht gehouden
wordt.
(wordt vervolgd)
Dinsdag 26 juni kreeg het Kollege van Burgemeester en Schepenen
volgend schrijven van Minister De Backen
«De Administratie onderzocht de uitslag van de aanbesteding voor
de werken lot II, bovengrondse ruwbouw.
Er werd vastgesteld dat de laagste regelmatige bieding uitgaat van
de P.V.B.A. Rombaut te Hofstade. Op basis van deze bieding zal
het opdrachtgevend bestuur aanspraak kunnen maken op een staat
stoelage.
Gezien echter de beperktheid van de kredieten en overeenkomstig
artikel 5, paragraaf 3, van het Koninklijk Besluit van 22 februari
1974werd in overeenkomst met het opdrachtgevend bestuur beslist
dat deze staatstoelage bepaald wordt voor wat lot II betreft op de
forfaitaire som van 20 miljoen F.
Het opdrachtgevend bestuur mag op eigen verantwoordelijkheid
bevel tot aanvang van de werken geven, maar dan zelf voor de
financiering instaan tot op het ogenblik dat de vaste belofte van
toelage, zoals hierboven vastgesteld, kan ingelost worden. Gete
kend: R. De Backer-Van Ocken, minister van Nederlandse Kuituur
en Vlaamse Aangelegenheden.»
Wanneer aannemer Rombaut nu nog akkoord gaat om deze werken
uit te voeren, kan men kortelings de werf terug openen.
Vrijdag omstreeks 18.30 u. werden door bewoners van de Koolstraal
te Aalst hevige rookwolken opgemerkt die uit het dak der woning nr.
102 opstegen. Het huis hoort toe aan de heer Teurekens, doch wordt
door een viertal vreemdelingen bewoond. Toen de brandweer ter
plaatse kwam, stond heel de woning in lichtelaaie. Men diende kor
daat te werken om de belendende gebouwen te beschermen. Na hard
werken slaagde men er in het vuur te omschrijven en te blussen. De
woning van Teurekens brandde volledig uit en van de aanpalende
woning van Jozef Spaenhoven brandde aan de achterkant het dak
weg.
De schade Is zeer belangrijk. Men vermoedt dat er zich een ontplof
fing heeft voorgedaan bij een gasvuur op de eerste verdieping. (JM)
Dinsdag brak in de villa van dhr. J. Verleysen aan de Paternoster-
straat 24 te Aalst brand uit. De eerste vlammen werden opgemerkt
omstreeks tien voor twaalf en sloegen op uit de garage. De snelle
tussenkomst van de brandweer voorkwam erger maar ondanks hun
deskundig ingrijpen vernietigde een eerste eksplosie van de volle
benzinetank van de auto, gevolg door een tweede van de butaangas-
voorraad de ganse garage en keuken. Mede door de bereidwilligheid
van buren kon een heel deel van de meubels in veiligheid gebracht
worden.
Over de oorzaak van de brand die honderdduizenden schade be
draagt is nog niets bekend.
Katakombe voor ongedierte. (LB)
TELEX AALST TELEX AALST TELEX AALST TELEX AALST TELEX AALST TELEX
i* Vorige donderdag werd staatssekretaris L. D'Haeseleer na de Openbare Zitting
vdn de Kamer gehuldigd voor 25 jaar onafgebroken zitting als
volksvertegenwoordiger/In september a.s. wordt «mijnheer Louis» te Aalst gevierd/
Wie zegt daar weer dat men te Aalst onverschillig is aan alles uitgenomen
karnaval?/Het Fabrieksken-C.S.V. bewijst met hun resem aktiviteiten krak het
tegendeel/Wie voor gespreksavonden honderdvijftig aanwezigen noteren kan mag
meepraten/
Gulden Sporenviering te Aalst/Als je het Jan-met-de-pet vraagt, met alle respekt
voor koren, zangers, inleider en spreker inkluis - een bekakt programma/Futloos en
helemaal niet van deze tijd/De aanwezigheid zal dan ook rechtevenredig zijn met de
gevoerde propaganda.../
«In al onze manifestaties willen wij de binding met de mens beklemtonen» aldus het
manifest van de «honest art movement», waarbij een aantal streekgenoten aangeslo
ten zijn/Kan het devies ook niet omgebogen worden tot «in al onze manifestaties
willen wij de binding met 's lands grootste holding beklemtonen»?/
Gelezen in een plaatselijk regionaal onafhankelijk weekblad/«Over drie jaar zullen
aan de boorden van ons aller Dender weer hengelaars te vinden zijn»/Dat we bedoelde
tekst erg bondig en kursief neerpenden doet niets af aan het feit: tussen woord en
daad staan bedrijven in de weg en -poen-lijke bezwaren/
Week van de Vrijetijdsbesteding/We dachten een vierentachtigste deelnemer te
zien: Schepen van der Veken zonder sigaar/Leuk is het «vrije meningsbord» waar je al
je opgekropte hobby-frustraties op kwijt kunt/Waarom zo geen bord voor het
stadhuis?/
Met de kermisweek te Aalst gaat het stadhuis dicht/De katten van de burgemeester
krijgen er vrij spel
Toen de feministen vorige week hun stichtingsvergadering in de Beurs van Am
sterdam hielden waren ze beslist in goed gezelschap en konden ze dadelijk aan
missioneringswerk denken/Zwaarlijvige dametjes en feministische kemphaantjes
dit laatse bij wijze van spreken zijn nu niet wat je noemen kunt «kommunice-
rende vaten»/
De zinnetjes over de Baardegemse driehoeksaffaire in vorige editie werden in de
Falluintjes niet zo goed verteerd/Werd niet alles wat over «de bok» getild?/
Je zou bijna denken dat de Aalsterse raadsleden verslaafd zijn aan jacpot-
agendapunten-plaatsen voor de gemeenteraadszittingen/
De «Sjieperekes», de «Boiljekrawieteleers» en «'t Es len en 't Ander» zijn drie
nieuwe groepen die zich bij het Karnavalverbond aansloten/Zij zullen het samen met
al de andere groepen volgende karnaval in de Fiberfleethalle wat warmer dan vorige
jaren hebben/Het stadsbestuur gaf de oude centrale verwarming van de stadsbiblio
teek ter beschikking/
Aalstenaar en stuntman dr. Le Compte hijst zich deze zomer opnieuw in de
aktualiteit/Zijn eenmansshow tegen de (h)orde der geneesheren levert hem een pak
publiciteit op/Cartoonisten kunnen ook nog een wedstrijd meeg rabbel en Dergelijke
fantasietjes ridikuliseren de anders mogelijk integere strijd van een individu tegen het
keurgroepje van de Orde/
Wie van de Aalsterse K.O.O. durft het nog aan optimistisch te zijn voor de bouw van
een nieuw stedelijk ziekenhuis?/
Nieuwe vlaggen op de Grote Markt/Dienen die om de lelijke reklameborden te
verbergen?/
Vandaag vrijdag 19 uur: opening toeristisch informatiebureau in het Belfort/20 uur:
Guldensporenviering in de stedelijke feestzaal/
Onze A.H. gaat vanaf volgende week een andere stadswijk verpesten/
Herdersem heeft een reputatie hoog te houden/Nationale Miss Tamboer Majoor
Paula De Wolf gaat in juli haar majoretteneer in eigen gemeente verdedigen/
Het Dendermondse afgodsbeeld kreeg toch een Aalsterse attentie-
Toneelmaatschappij «Voor Taal en Vrijheid» bedacht Beiaard met een korfje ajuinen
vorig weekeinde/Beducht voor Aalsterse exploten liet argwanende burgemeester
Cool het mandje scherp in het oog houden/
Voor quasi negen miljoen worden de kunstramen van de St-Martinuskerk te Aalst
hersteld/
Twee beuken worden geklasseerd/Een in de Kattestraat aan de achterkant van het
stadhuis en een op de binnenplaats van de Akademiel
Meldert mag opdraaien voor de schade die ratten aan maïsplanten toebrachten/Er
zal geknaagd worden aan de gemeentekas/
Aan de zeebergbrug ademt men intussen verder het giftig stof van Betonwegen-
bouw in/
BRENDAN
Onze fotograaf was er wel vroeg bij, want tijdens deze zomerse dagen zit er beslist heel wat meer
mensen te zonnen in het stadspark, intussen een oogje in het zeil houdend voor hun kinderen
die hun speeidrang bot kunnen vieren op de herstelde en fris geverfde speeltuigen.
De speeltuigen van de Rozendreef en het Kerrebroekterrein zien er in deze vakantietijd bijlange
niet zo fris uit. Geen toezicht en kaduke speeltuigen maken van deze speelterreinen gevaarlijke
oorden, (foto's Jan Muylaert)
