iïïöéi
EN DE PIRATEN... ZIJ
PLOEGDEN VOORT
VLAAMSE RADIOPIRATEN AL EEN JAAR IN DE LUCHT
KAN JUSTITIE WAT ANDERS DOEN DAN TOEKIJKEN?
6 - 23-8-74 - De Voorpost
UILENSPIEGEL
Georges De Caluwé onder
vond dat het zinloos was
nog verder te pogen van op
het land uit te zenden. Er
bleef natuurlijk ook nog de
zee. De dynamische radio
amateur kocht in Frankrijk
een kustvaarder, installeer
de er een zendinstallatie op
en radio Uilenspiegel was
geboren. Men schreef toen
1962. In een zeer korte tijd
werd Uilenspiegel enorm
populair. Na acht maanden
gebeurde het. Storm op zee:
de «Uilenspiegel» werd los
geslagen en aangezien er
geen motor aan boord was
strande het schip nabij Cad
zand. Een droom was ten
einde en enkele dagen later
stierf Georges De Caluwé.
VERDRAG VAN STRAATS
BURG
Te Straatsburg, zowat de
hoofdstad van Europa voor
wat justitie aangaat, was
ondertussen een wet ge-
Tot in de studio van de BRT is
en Caroline zien in die tijd
hun populariteit, ook in Bel
gië gestadig toenemen.
Wanneer enkele jaren ge
leden de socialistische re
gering «Den Uyl» in Den
Haag aan het bewind komt
schijnt ook daar verandering
in te komen. Nederland wil
Straatsburg erkennen.
De storm van protest die
ontstaat omdat het geliefde
Veronica aldus uit de ether
zou verdwijnen, schuift die
erkenning nog enigszins op
de lange baan. Zowel Vero
nica als Noordzee, de twee
overblijvende zenders be
ginnen ondertussen groot
scheepse geldinzamelin
gen, naar zij zeggen met het
doel zendtijd te kopen, in
dien de piraten ook in Ne
derland definitief verboden
zullen zijn.
Van Landschoot doorgedrongen (v)
onder stoelen of banken dat
hij direkteur van Atlantis
was. Programmaleider werd
Tony Houston (pseudo
niem). In een paar maanden
tijd veroverde radio Atlantis
ook de harten van radioluis
terend Vlaanderen.
Van Landschoot beweerde
het middel gevonden te heb
ben om een radiopiraat in de
ether te brengen en toch niet
in strijd te zijn met de
Belgische wet. De studio's
van Atlantis bevinden zich in
het Nederlandse oostburg
en de publiciteitsflashes
waren gekocht door Atlanti-
ca, een in Nederland opge
richt reklame-adviesbureau.
De uitzendingen van radio
Atlantis gebeurden van op
het schip van radio Caroline,
dat dopr Van Landschoot
voor een periode van drie
Met alles wat ertoij komt
schreven pers vooral gezwe
gen. De zender profiteerde
van de bestaande populari
teit van Atlantis, wiens golf
lengte het had overgeno
men. Van Landschoot on
dervond heel wat moeilijk
heden om terug in de ether
te komen, maar slaagde er
uiteindelijk toch in. Hij
kocht een eigen schip dat hij
de «Jeanine» noemde (de
naam van zijn vrouw) en
zendt thans uit op 312meter
in de middengolf. Aange
zien de zender heel wat
zwakker is dan die van Mi
Amigo en eigenlijk alleen in
West-Vlaanderen goed te
beluisteren is, blijft hij wat
luisterdichthied betreft ver
achter tegenover zijn kon-
kurrent.
BENELUX
Enkele maanden geleden
verscheen in de Vlaamse
pers het bericht dat er nog
een derde radiopiraat in de
ether zou komen. Ophefma
kend was het nieuws dat die
derde piraat die de naam
radio Benelux kreeg, zou
uitzenden vanop het fameu
ze Peace-ship.
Dat schip was eigendom van
een vredesstichting die
poogde met radiouitzendin
gen de oorlog voerende Jo
den en Arabieren te verzoe
nen.
Toen de oorlog in het nabije
oosten eindigdeen de stich
ting in financiële nood ge
raakte wou men het schip
met de zeer sterke zendin
stallatie verkopen. De ko
pers zouden enkele Belgi
sche zakenlui zijn die des
tijds ook geïnteresseerd wa
ren aan de andere piraten
schepen
De man die al volop publici
teit maakte voor radio Bene
lux was Eric Marijsse, een
ex-zanger, manager, ex-
hoofdredakteur van tiener
blaadjes etc...
Marijsse zou de nieuwe pro
grammaleider worden. 1 juli
was de streefdatum. Een
zakenman uit Westerloo, die
ook al lang geïnteresseerd
was aan radiopiraten en dan
vooral aan de publiciteit die
dat meebracht, werd ver
maanden was afgehuurd.
Op 15 oktober was de huur
termijn verstreken en werd
de nieuwbakken radiodirek-
teur voor schut gezet. Een
Belgisch zakenman had in
tussen de helft van de aan
delen van het Caroline-schip
gekocht. Atlantis kon niet
langer meer over het schip
beschikken en ook niet over
de installatie. Voortaan zou
er een nieuwe radiopiraat
zijn onder de naam Mi Ami
go. Van Landschoot toog op
zoek naar een nieuwe moge
lijkheid om zijn radio At
lantis terug in de ether te
brengen.
Ml AMIGO
Was er rond radio Atlantis
een ware Barnumpubliciteit
gevoerd door de eigenaar,
dan was de situatie hele
maal anders met Mi Amigo.
In showkringen begreep
men al vlug wie de man
achter Mi Amigo was, maar
de enkele vakjournalisten
die het waagden de naam
van de man'achter de scher
men van Mi Amigo te schrij
ven werden ernstig op de
vingers getikt en zelfs met
processen bedreigd. Over
Mi Amigo werd in de ge-
Wie radio Mi Amigo niet kent, steke de hand omhoog! Geen reaktie. Dat dachten wij al.
ledereen kent immers de enorm populaire Vlaamse radiopiraat die nu reeds een tiental
maanden non-stop kommerciële deuntjes en publiciteit in onze huiskamers en wagens
uitbraakt. Het is niet makkelijk om juiste cijfers over luisterdichtheid van radiostations te
vernemen, maar wij vermoeden dat de vergelijkende cijfers tussen de radiopiraat en onze
nationale BRT wel erg negatief zouden uitvallen voor de officiële Belgische zender.
Radiopiraten ziin nochtans in strijd met de Belqische wet. Toch zijn er vandaag nog twee
dergelijke zenders in de lucht en niets schijnt er op te wijzen dat het in de onmiddelijke
toekomst zal veranderen. Integendeel, er is zelfs sprake van een derde piraat. De hele
piratenhistorie die erg nauw in verband staat met ons keihard showwereldje is omgeven met
een waas van geheimzinnigheid. Dit artikel zal daar wellicht weinig aan veranderen, maar
joch willen wij een poging doen om de historiek van de radiopiraten en de huidige toestand
uit de doeken te doen.
RADIO KERKSKEN
Wie meent dat de radiopira
ten slechts een verschijnsel
zijn van de laatste jaren slaat
de bal erg mis. De oudere
lezers weten immers dat er
voor de tweede wereldoor
log verschillende radiozen
ders in de ether waren, die in
feite privé-zenders waren.
Men kon het in die tijd geen
radiopiraten noemen, want
er bestond toen nog geen
wet die zegde dat de BRT de
enige en officiële Vlaamse
zender is. Radio Antwerpen,
Radio Schaarbeek en radio
Loksbergen, heetten de
toenmalige zenders. (Van
een gewestelijke omroep
was nog geen sprake). Aan
het hoofd van radio Antwer
pen stond Georges De Caiu-
wé, een echt radioamateur
die later nog geschiedenis
zou maken in de radiopirate
rij. Radio Antwerpen was in
die vooroorlogse periode e-
norm populair onder de
naam Radio Kerksken. De
antenne van de zender stond
immers op een kerktoren.
Na de oorlog weigerde men
aan De Caluwé een nieuwe
zendvergunning, zodat de
populaire radio Kerksken
gedoemd was te verdwijnen
Ettelijke pogingen van De
Caluwé om zijn vergunning
terug te krijgen mislukten.
Indien De Caluwé dus nog
verder wou uitzenden, was
hij verplicht het illegaal -
dus als piraat - te doen. Een
poging in die zin tijdens de
eerste septemberdagen van
1955 mislukte.
maakt die paal en perk wou
stellen aan radiopiraten.
Korte tijd na de dood van De
Caluwé krijgt die Straats-
burgse overeenkomst ook
kracht van wet in België.Dat
betekent dat vanaf dat ogen
blik een Belgische staats
burger op geen enkele ma
nier, dus noch rechtstreeks
noch onrechtstreeks mag
meewerken aan de program
ma's van piratenzenders. De
Belgen blijken gehoorzame
burgers te zijn, want tien
jaar lang is het erg stil
rondom de radiopiraten. Ne
derland erkent de Straat-
burgse overeenkomst niet,
zodat de piraten bij onze
noorderburen rustig verder
kunnen uitzenden.
Radio Veronica, Noordzee
ATLANTIS
Net wanneer de Nederland
se piraten ernstig aan inbin
den denken, begint er één en
ander te roeren bij de Belgi
sche radioamateurs.
Adriaan Van Landschoot,
een boetiekeigenaar uit A-
degem vertelt aan iedereen
die het horen wil dat hij met
een nieuwe Vlaamse piraat
de lucht in wil. Wat vele
zogenaamde insiders voor
grootspraak hadden gehou
den, werd op 15 juli 1973
realiteit. Radio Atlantis was
in de ether. Wie zich aan een
spoedig ingrijpen van de
gerechtelijke diensten had
verwacht kwam bedrogen
uit. Van Landschoot, die in
Adegem ook gemeente
raadslid is, stak het niet
Zelfs opnamen in België
Radio Noordzee
meld als de nieuwe big boss
van radio Benelux. Vlug
bleek echter dat de verkoop
van het Peace-ship, door
Eric Marijsse voorgesteld
als een voldongen feit toch
niet zo zuiver op de graat
was. Er zou zelfs helemaal
geen verkoop geweest zijn.
EN DE JUSTITIE
Wat radio Benelux betreft
kunnen we kort zijn. Hij is
niet in deetheren niets wijst
erop dat hij de eerstkomen
de weken zal opduiken. Ra
dio Atlantis is wel in de
ether, maar wordt slechts
weinig beluisterd. Dat
brengt ook met zich mee dat
Atlantis publicitair niet erg
interessant is voor reklame-
zoekende bedrijven. Geen
reklame betekent echter
geen inkomen en een radio
piraat kost een schat aan
onderhoud, weddes voor het
personeel en noem maar op.
Voor gegadigden betekent
dat dus ook dat radio Atlan
tis te koop is tegen een
ernstige prijs.
Blijft nog radio Mi Amigo,
die zeer populair is. Wij
menen te weten dat de man
die algemeen wordt be
schouwd als big boss van Mi
Amigo, daarover al enkele
keren aan de tand is gevoeld
door de gerechtelijke dien
sten. Die diensten vertellen
nu nog niet hetzelfde als
destijd in de beginperiode
van radio Atlantis «Wij vol
gen de zaak van nabij». Aan
publiciteitsflashes ont
breekt het de veel beluister
de piraat zeker niet. De
reklamemakende firma's
krijgen dan ook wel eens een
bezoekje van de justitie,
maar daar blijft het voorlo
pig bij. Iedere knappe luiste
raar heeft al wel opgemerkt
dat een reklamespot op Mi
Amigo telkens voorafge
gaan wordt door de medede
ling «Gelezen in (dan
volgt de naam van één of
ander blad en dan pas volgt
de publiciteit). Dat is inder
daad een klein tuikje, waar
mee men wellicht de letter
van de wet wil omzeilen. Of
het allemaal zo simpel is
weten wij niet.
Een zaak blijft ondertussen
wel zeker. Medewerking aan
radiopiraterij is verboden.
Wie het wel doet is in
overtreding met de wet. Als
je je wagen fout parkeert,
dan ga je de bon op. Je bent
immers in overtreding met
de wet en je moet betalen.
De radiopiraten zijn wel erg
begunstigde staatsburgers.
Een jaar lang in overtreding
en toch niet vervolgd. Nou
voor ons hoeft het niet hoor,
want wij luisteren ook wel
eens graag naar Mi Amigo.
Staan de uilzendingen mis
schien niet altijd op een
even hoog peil, dan verkie
zen we toch nog de leuke
deuntjes die men via deze
zender in de huiskamer
stuurt, boven het zelfvol
daan gezwam van enkele
dikdoende BRT-mensen. In
Nederland schijnt men de
anti-piratenwet ook nog e-
ven de koelkast ingestopt te
hebben.
Gaal men boven de Moerdijk
echter ernstig werk maken
met het pira'enverbod dan
komen er voor Mi Amigo
eveneens moeilijkheden.
Als het zover komt houden
we jullie wel opde hoogte.
Teks1Mare Heymans
Foto'sMiel Vermeir
Bij de eerste uitzending
Is het uit met Adriaan?
In 't midden Eric Marijsse: een flop!
Hier in Nederland worden de opnamen gemaakt