FRANS DE VREE EN ZIJN MAATSCHAPPIJ
KOMPUTER EMIEL IN SINT MAARTENSINSTITUUT
AALST
AALST
BAARDEGEM IN DE
HEIDELBERGSE
STADSARCHIEVEN
10-13/9/74-De Voorpost
Wie denkt dat komputcn» enkel thuis horen in grote firma's en
ministeries, wel dieslaan de hal mis.
Het Sint Maarteninstituut te Aalst, beter gekend als «Klein Kollege»
heeft nu zo'n elektronisch brein. Meer nog, zondag 8 september
openden talrijke genodigden onder wie minister-staatssekretaris
D'Haeseleer en burgemeester De Bisschop ook nog een Radio-TV
station in dezelfde school.
Maar waarom een (computer op
school? Schijnbaar liet men zich
inspireren door het buitenland.
De hoofdbedoeling is niet alleen
de leraars helpen door de
uitslagen van de leerlingen te
berekenen of de direktie in een
minimum van tijd alle preciese
gegevens over het schoolleven te
bezorgen, maar vooral didak-
tisch en pedagogisch.
In een brochure ons ter hand
gesteld lazen we het volgende:
De leerlingen zelf moeten ver
trouwd geraken met de infor-
matika. de mekanografie. De
studenten zelf zullen kaart-
bestanden opmaken, ponsen,
triëren. drukken; vanzelfspre
kend onder de leiding van de
leraars.
Knkele leerlingen en leraars, die
tijdens de grote vakantie gehol
pen hebben om het resultaat van
vandaag te bekomen, gaven
blijk van vlugge aanpassing,
hadden vlug «de sfeer te
pakken». Zij kunnen zich oefen
en door de kaartbestanden van
de vorige jaren te maken met de
persoonlijke gegevens van de
leerlingen en hun punten op het
rapport. Ze mogen aan kost
prijsberekening doen i.v.m. de
leerlingenrefter, ze kunnen hun
lessen van boekhouding in
mekanografische 7.in «herden
ken». Het spreekt vanzelf dat
alleen die leerlingen het meest
zullen genieten van de geboden
kans. die buiten de les-uren hun
tijd willen besteden aan het
verwerven van de nodige kennis
en vaardigheid terzake. De vrije
woensdagnamiddag in de vijf-
dagenweek kan. naast de sport
en andere leerrijke aktiviteiten.
een unieke kans bieden aan
velen.
Voor het tweede projekt.'de
radio-TV-installatic. inspireer
de men zich door de interesse bij
de huidige jeugd voor alles wat
met techniek te maken heeft en
door enkele eksperimenten ten
huize van een leraar-radio
amateur. De kennis van talen
wordt ten zeerste gestimuleerd
en bijgewerkt; de aardrijkskun
de en de kosmografie en zovele
andere aspekten van onze pla
neet en haar omgpving worden
op den duur zo klaar en
eenvoudig dat ze spelenderwijs
worden geassimileerdde weten
schappen kunnen voor een groot
deel realistischer gegeven wor
den en de waarde van zovele
De belangstelling was overgroot voor de Installatie van de komputerzaal en de radlo-tv-keten In h
St.-Maartenlnstituut (Ib)
model kan dienst doen. Soms
beantwoordt het klein resultaat
niet aan wat hij verwachtte, dan
blijft het staan, verdampt. Wie
edit eerlijk met zichzelf wil blij
ven kan er niet onderuit som
mige modellen te vernietigen.
Aan de hand van het klein be
eld maakt Frans nu een teke
ning of een ontwikkeling op een
koperen plaat en snijdt uit. Dan
begint het hameren op aam
beeld of op een zak zand of op
een houten balk. Verschillende
hamers maakte hij zelf gewoon
omdat ze niet in de handel ver
krijgbaar zijn.
Door het hameren geeft hij niet
alleen vorm aan het metaal
maar krijgt dit ook een prachtig
rijke struktuur. Het oeuvre rust
een paar weken onder het
speurend oog van de schepper
die er de eventuele fouten in
ontdekt. Daarna wordt duchtig
opgekuist, gefreesd en gelast
waar dat nodig blijkt. Spiritus
reinigt en scheikundige pro-
dukten tasten het metaal aan,
waarna het een nieuwe rein
igingsbeurt krijgt. Het spreekt
vanzelf dat Frans niet zo'n
grote produktie heeft. Hij heeft
een tweetal maanden nodig
om één beeld te kreëren.
Zijn grootste moeilijkheid is
momenteel probleemloos aan
voldoende koper geraken en
dat lukt niet steeds.
VAN UITGEREKT
NAAR GEDRONGEN
Eens was het werk van Frans
De Vree uitgerekt, plat en
weinig ekspressievol. Zijn hui
dige beeldjes zijn zeer sterk
gedrongen. Het zijn in feite on
natuurlijke wezens, zonder
ogen, steeds met open mond
en wijdopengesperde neusga
ten. Men zou zelfs kunnen be
weren dat de hoofden mense
lijke skeletten zijn. Er vloeit
echter een stroom ekspressie
uit.
Bekijkt men nauwkeuriger dan
voelt men de kontestatie duide
lijk aan. Waarom zo'n over
gang, vroegen we Frans. Het is
vooral zijn visie op de wereld
die veranderd is. Zag hij het
vroeger binnenshuis verfijnd
dan komt hij nu dagelijks met
de harde realiteit in aanraking
en die ziet er helemaal niet zo
fijn uit. Het heeft verder ook wel
te maken met de technische
vaardigheid die hij zich wist ei
gen te maken. Men zou wel
kunnen zeggen dat De Vree
nog leeft in Erasmus wereld, de
wereld van «Lof der Zotheid».
Zijn werk is zonder twijfel sterk
ekspressionistisch, kataloge-
ren in een bepaalde isme zit er
bij hem niet in. Men zou trou
wens kunnen beweren dat
deze magische beelden een
realistische grondslag hebben
Frans De Vree geeft op een
dichterlijke wijze mensen ka-
HET INTENSE LEVEN VAN DE MENS SPIEGELEN
Begaafd met een handige artistieke intuïtie, altijd
even zachtmoedig, zit voor ons Frans De Vree.
Van achter zijn brilleglazen ziet hij de maat
schappij wel een tikkeltje anders dan wie ook.
Maar hij houdt van de mens.
Steeds zoekend heeft hij zijn vooropgesteld doel
bereikt. Wij stellen het op prijs deze sympatieke
openhartige kunstenaar aan u voor te stellen.
Voorstellen zal uiterlijk misschien niet zo nodig
zijn, Frans de Aalsterse politieagent is ook Frans
de kunstenaar, de beeldhouwer, één en dezelfde
persoon, twee werelden die echter helemaal ver
smelten want het werk vult de hobby aan en
omgekeerd. Met zijn twee benen op de grond
leeft hij dag in dag uit tussen de mens, midden het
drukke stadsgewoel, het gewirwar van over en
weer lopende mensenmassa's. En loop je Frans
dan toevallig tegen het lijf dan kan je hoogstens
een paar woorden wisselen ze liggen op ver
trouwd terrein de mens, de maatschappij, de
wereld. De wereld, die hij ziet als een mierenhoop
waar dat menselijk wezen door elkaar krioelt.
JEUGDHERINNERINGEN
Helemaal nog niet oud, hij is
pas 37, kan Frans echter op
heel wat ervaring bogen.
1949 was het jaar waarin Frans
school liep in het Vrij Technisch
Instituut. Tot in 1953 zal hij op
de afdeling metaalbewerking
kunstsmid.
Deze vroeggekozen richting
verraadde reeds de belangstel
ling van de jonge Frans voor
het metaal, tevreden was hij
echter niet met deze opleiding
Het kunstzinnige trok hem veel
meer aan dan het funktionele
Zijn perfekte kennis van het
metaal en zijn bewerking is
echter voor een deel te danken
aan zijn technische opleiding.
Het gaat veelal zo dat ouders
nogal een bezwaren hebben
tegen een akademische oplei
ding. (Verwijten kunnen we ze
niet, het is hoofdzakelijk een
tekort aan degelijke informa
tie.) Ma en pa De Vree voelden
zich niet bijster gelukkig toen
zoon Frans in '59 besloot aka-
demi e te gaan volgen. Leer
meesters Vindevogel en Mare
De Bruyn hielpen hem op be
en. Het was zwaar voor Frans,
's Morgens om zeven uur aan 't
werk als kunstsmid, na de dag
taak tot half tien avondkursus,
het mag dan wel een verpozing
heten, de werkelijkheid was
een aaneenschakeling van
hard werken, waarbij de nooit
aflatende Frans verbeten de
tanden opeenklemde. De be
loning kwam vrij vlug. In 1960
won hij de Valerius de Saede-
leerprijs, en vervolmaakte zich
nog twee jaar lang aan de Aals
terse kunstschool. Ondertus
sen had hij thuis een gezellig
klein atelier ingericht, een nette
werkkamer, zeer efficiënt.
Ondanks herhaaldelijke krisis-
perioden bleef Frans doorwer
ken. Hij eksperimenteerde met
aluminium, koper, steen en
hout.
Hij bewerkte koperen platen en
bracht de vorm die in het me
taal schijnt te sluimeren tot le
ven, stak er reliëf in en gaf ek
spressie. Het werk uit deze zo
genaamde «platte» periode
kan men best vergelijken met
het oeuvre van de beeldhou
wer Giacometti. Maar Frans
maakte zware krisisperiodes
door, eenvoudig te verklaren,
wat hij precies wou weergeven,
wat hij zocht, kon hij niet weer
geven. Zijn technische bagage
was onvoldoende gevuld.
Moreel werd hij in die tijd ge
steund door zijn vriend kunst
schilder Jef De Wit, waarmee
hij eindeloze gesprekken voer
de, nieuwe ideeën opdeed en
door deze diskussies een beter
inzicht verwierf.
POLITIE
De kunstsmid die binnenshuis
werkte had zeer weinig kontakt
met het volk en dat was het juist
wat hij zocht. Toen een betrek
king bij het stedelijk politie
korps vakant was stelde hij zich
kandidaat en werd aangesteld.
Daar werd de grondslag ge
legd voor zijn verdere kunst
loopbaan.
En, zegt Frans, de politie heeft
niet alleen als taak het verkeer
te regelen en al eens iemand
op de bon te plaatsen, maar is
er vooral om hulp te bieden.
Frans zag veel ellende, veel
nood, vooral de innerlijke pro
blemen die de mens treffen zijn
de elementen die Frans' kunst
beheersen, en een steeds
weerkerende inspiratiebron
uitmaken. Hij maakte onlangs
nog een meningsverschil mee
tussen verontwaardigde oude
ren en teleurgestelde kinderen.
Ze speelden daar waar het net
niet mocht. Toen hij ter plaatse
kwam en dit probleem trachtte
op te lossen vroeg een straat
jongen «Maar meneer, waar
moeten we dan spelen?» Een
gegronde vraag die uit een kin
dermond het nijpend probleem
van speelruimten in nieuwe
woonwijken illustreert. Onze
kleine man raakte de kem van
de zaak, trof de kunstenaar De
Vree, die het kind met zijn
aparte visie in metaal ging
weergeven. Ook de «angst» en
de «familiale problemen» tus
sen ontredderde ouders en
een zwangere dochter deden
Mare De Bie, die verleden jaar het suksesstuk «Oud^
Heidelberg» vertaalde en tot een fijn-verzorgde opvoering Oe
door de toneelgroep Hoop in de Toekomst hielp leiden, wasf001
onlangs te Heidelberg op vakantie. «v
Op speurtocht naar alles wat met «Alt-Heidelberg» te maken|mt
had, belandde hij ook op de Stadtverwaltung waar hij door de>en
stadsarchivaris, doctor Berchtold, ontvangen werd. Deze gaf
Mare alle mogelijke dokumenten de meeste vergrijsd erOp
vergeeld ter inzage. Ondertussen was ook de theaterme- ted
dewerker van de Südwestdeutsche Rundfunk te Stüttgart we
Fritz Noetzold, ter hulp gekomen. Dat was precies de man dieih
zes jaar geleden de dokumentatie van het beroemde ie'
Scheffel-haus het gasthuis Rüder, waar zich de geschie oal
denis tussenprins en Kathie afspeelt voor de Heidelbergsf lc
stadsarchieven gered had. Nu bleek deze dokumentatie vooiD'
negentig percent uit fotomateriaal te bestaan. In de loop deijMU
tijden immers hadden alle mogelijke «prinsen» en «Kathies» rai
uit tweeëntwintig verschillende landen hun foto aan de war>[ee
den van het Scheffelhaus achtergelaten, predes zoals dui-j^
zend studenten hun namen in de kroegen «Sepp'l» en «In^ac
roten Ochsen» en in de kelders van het Heidelberger slo an
gekerfd hebben. Toen Mare De Bie daarop de foto van dejjni
Kathie van Hoop in de Toekomst liet zien, zakten de monderyan
van doctor Berchtold en Noetzold open. «Werd Oucfy
Heidelberg dan nog opgevoerd?» wensten ze te weten. Mare
deed hierop het omstandige relaas van de Oud-Heidelberg-
opvoering. Zijn entoesiasme werkte aanstekelijk. «Of hij geenj^
foto's van de prins, van Kathie, van de regisseur kon opstu
ren? Voor het stadsarchief van Heidelberg
Dat kon natuurlijk! En zo bevinden zich, tot eer en glorie van"''
Hoop in de Toekomst en kleine gemeente Baardegem, voort "ei
aan in de archieven van de glorieuze stad Heidelberg de foto's
van Linda Van den Broeck (Kathie), van Geert De Clerck (prins,e
Karl-Heinrich) en (helaas!) het doodsprentje van de orv*u|
vergetelijke regisseur Lowie Brandt, waarvan de tekst op d<,1SI
achterzijde naar de opvoering van Oud-Heidelberg, zijn lievep
lingsstuk, verwijst
■V
rakter en vorm, mensen uit zijn
omgeving en hjj^maakt het
zichzelf noch de toeschouwer
gemakkelijk. Een vaststelling
die dan enkel pleit voor de eer
lijkheid van de maker.
Vermoedelijk zullen we van
Frans De Vree nog groter werk
zien, later zou hij het wel eens
met inoxidabel willen wagen.
Dit seizoen zien we hem we
licht in galerij Valerius de Sa«
deleer.
Anderzijds ware het een reuz
initiatief indien de stad Aal!
haar eigen kunstenaars gii
promoveren.
ROEL VAN DE PLA
het beeldje «Moeder, ik ben
zwanger» ontstaan.
KOPEREN SCHOONHEID
Een gedachte rijpt, een vorm
groeit in zijn geest hij
schetst, herschetst, de vorm
krijgt gestalte. Hij wil weten wat
het kan worden en maakt een
voorontwerp in klei dat gedu
rende de ganse wording als
Formules en «droge stof» wordt
eindelijk taanden lijve» gevoeld.
Ook de .aktiviteiten rond het
radio-TV-station zullen groten
deels op vrije uren en dagen
moeten worden ingeschakeld.
De gesloten TV keten, die
slechts ten dele is verwezenlijkt,
zal in de loop van dit schooljaar
volledig worden uitgebouwd,
zodat in nagenoeg elke klas
mogelijkheid zal geboden wor
den tot TV kijken en muzie j
beluisteren, zelfs verschillend
programma's tegelijkertijd
Wij zeggen maar «Geen
onderwijs dan de ondervinding