WIT Z ER ZE1I VIN ZEGiEN
B
D
E
F
G
H
I
L
M
N
0
Q
R
S
I
U
w
z
ABC
HOFSTADE
DE K.A.V. ZAL
NIET VERDRINKEN
W
4 - 4/10/74 - De Voorpost
ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS IN DE WEIDE
HEB STEEDS BIJ DE HAND
We hadden het nooit verwacht, reeds voor de derde maal zitten we
achter onze machine om enkele velletjes over deze alternatieve kleuter
school vol te typen. Maar ja, over zoiets ben je nu ook niet op vijf
minuten uitgepraat en nadat we in vorige nummers reeds een interview
brachten en het onze eigen indrukken weergaven, willen we deze week
nog even de mensen van de Weide zelf aan het woord laten. De teksten
handelen vooral over het ontstaan en het waarom van deze kleuter
school en we voegden er tevens de visie bij van kantonaal schoolinspek-
teur Norbert Zinner.
Als inleiding drukken we hier ook een artikel af uit een info-brochure
die door de Weide tijdens een opendeurdag verleden jaar werd uitgege
ven. Je zai er wel uit kunnen afleiden hoe het kwam dat mensen uit onze
eigen streek op het voor je misschien zonderling, stompzinnig, extrava
gant of onmogelijk idee kwamen om het onderwijs anders aan te
pakken.
Herinneringen van onze eerste
indrukken over Summerhill en
Neill.
Het boek van Summerhill was nog
niet uitgelezen toen we besloten
eens te gaan kijken of het er wel
allemaal was zoals het beschreven
stond.
De internationale inlichtingen ga
ven ons het telefoonnummer en wij
belden. Een stem over de plas (la
ter bleek het Ena, de vrouw van
Neill. te zijn) zei: «Yes you can visit
but the school is closed, nobody is
here now. Their is an long waiting-
list. You must write us
Dit sneedt ons de adem af. Wij
schreven dus maar een brief, maar
pas was hij gepost of we voeren
mee naar Engeland.
Leiston ligt maar op enkele kilome
ters van Harwich in vogelvlucht
nog geen tweehonderd km. van
hier. Zou Neill nog leven? Het boek
was tien jaar geleden geschreven
en hij was er toen reeds 80. Mis
schien wel, maar dan zou hij zeker
wel ergens op rust zijn. East Suf
folk: een romantisch landschap,
bochtige baantjes tussen hoge ha
gen, eeuwenoude eiken midden in
de velden en weiden, men ploegt
er eenvoudig omheen, een par
kachtige indruk.
In Leiston kende men de school
wel, men toonde ons de weg, zon
der kommentaar: «Aan de spoor
weg links». Summerhill! Een fasci
nerende naam. We vonden hem
witgekalkt op een oud bakstenen
tuinmuurtje aan de ingang. Daar
boven twee plaatjes: «Drive slowly,
children» en daaronder: «The
community request no visitors al
lowed». Een asfaltbaantje bracht
ons tot voor de mainhouse, een
grote landelijke woning in bak
steen. Niemand te bespeuren.
Achter een afsluiting stond een
ezel, Cluny, in de bomen kleurrijke
windmolentjes gemaakt met on
derdelen van oude fietsen. «Blo
wing in the wind»; Onder de bomen
dierenbokjes Met onze neus tegen
het raam keken we naar binnen:
ateïer voor beeldende kunsten de
muur vol tekeningen, alles nogal
goed aangesmeerd, ramen met
afdrukken van kinderhandjes in
gele en groene verf.
Onze ogen waren een en al verba
zing, we voelden de sfeer zoals in
het boek beschreven: een wereld
van en voor het kind. Toen we on
zeker stonden te draaien, nieuws
gierig om verder op verkenning te
gaan, kwam er een oude man in
onze richting gewandeld. «Are you
mister Neill?». «Yes, a quiet old
man». «We have readen your
book, and we came to see the
school for our children». «Yes, in
what language, French?». «No,
German». «Well, excuse me, my
wife will come in a moment».
En hij verdween met een stevige
pas, twee boeken onder de arm.
Een reus van een vent met een te
grote broek, een vel oer en vest en
enorme flaporen
Later hebben we hem nog verschil
lende malen gezien in de «mee
ting». Hij bracht zelf een plooizetel
mee, zette zich gans in de hoek,
zoog af en toe aan zijn pijp en zat
aandachtig te luisteren. Zoals ie
dereen stak hij de arm omhoog,
geduldig wachtend om het woord
te krijgen. Het waren meestal me-
dedeingen in de aard van: elk jaar
zijn er in Engeland ongelukken aan
de ogen bij het vuurwerk, wees dus
voorzichtig straks bij het feest. Of
als het ging om een gebroken ruit
met de vraag «wie» ze gebroken
had, ging zijn belangstelling uit
naar «hoe- ze gebroken was.
Soms als het lawaai te erg werd,
draaide Nj zijn h oorapparaat cficht.
Meestal stond hij voor het einde
van de meeting op en verdween.
Niemand scheen zich hieraan te
storen.
Vooraleer de meeting begon, ging
hij mee in de rij staan voor het
avondeten, en ging hij met zijn bord
naar de staf room.
Op een dag stonden we met Ena te
praten aan de achterdeur van hun
woning, die langs een klein tuintje
in verbinding staat met de school.
Neill komt buiten het is tijd voor
supper loopt langs ons volwas
senen voorbij alsof we schimmen
waren, en spreekt met een van zijn
typische jokes een kind aan dat
aan het lachen gaat en met hem
meepratend verder wandelt.
De laatste maal toen we hem za
gen op de laatste half-term mee
ting van 1973 kloeg men over het
eten. Neill zei dat hij reeds vijftig
jaar tevreden was over het eten. Dit
bleek een zwak argument te zijn,
de diskussie ging onverstoord ver
der Het voedsel was misschien
wel goed maar de bereiding leek
nergens op. Ena stelde voor een
kommissie samen te stellen van
maximum 5, die zou trachten enige
verbetering aan te brengen; ze
konden helpen bij de aankoop
maar moesten binnen het budget
blijven. De hele stemming nam
meer dan een uur in beslag. Met
een eindeloos geduld werden er uit
een tiental kandidaten 5 verkozen.
Na zijn overlijden schijnt alles zoals
voorheen: evenveel lawaai, even
veel humor. Men is hem echter niet
vergeten. In de Bullsheet, het
blaadje van de school, verschijnen
af en toe artikeltjes met persoon
lijke herinneringen, niet zonder
enig sentiment: Neil by Oily: It's
very strange not to see Neill cut
ting
Ontstaan van de kleuterschool
«De Weide»
In de vakantie van 1972 lazen een
paar ouders het boek van A.S.Neill
«Summerhill, a radical aproach to
child rearing» (Nederlandse verta
ling door Bijleveld uitgegeven on
der de titel: «Summerhill, teorie en
praktijk van de anti-autoritaire op
voeding). Tijdens diezelfde vakan
tie deden ze een eerste poging om
de kinderen op te voeden vanuit de
inspiratie van dit boek, wat erg
meeviel. Het bleek dat de sfeer die
de kinderen tijdens het schooljaar
ondergaan in het gewone onder
wijs niet zo best te verzoenen is
met Neill's opvattingen over op
voeding. Enkele belangrijke princi
pes van deze pedagogie zijn im
mers:
Het kind is goed, zijn egoïsme
zal zich vanzelf wel ontwikkelen
tot altruisme wanneer het niet
geremd wordt, d.w.z. wanneer
het in een sfeer van vrijheid
wordt opgevoed en zijn echte
natuur kan laten ontwikkelen
door liefde en bevestiging.
Vrijheid leidt tot zelfdiscipline
en wederzijdse achting, vrijheid
is allesbehalve losbandigheid.
De persoonlijke vrijheid wordt
alleen beperkt door de vrijheid
van de andere. Dit houdt in dat
ook het kind geen dwang mag
gebruiken.
De emotionele ontwikkeling of
de persoonlijkheid
ontwikkeling is belangrijker dan
de intellektuele ontwikkeling:
meer «zijn» is belangrijker dan
meer «weten»
Opgedrongen discipline door
straf en door beloning wordt
geweerd, omdat deze angst
doen ontstaan die op hun beurt
vijandigheid en abnormale
agressie verwerkt Moralizeren
verwekt schuldgevoelens
welke vooral de bedoeling heb
ben het kind te binden aan het
gezag, wat de ontwikkeling tot
zelfstandigheid verhindert.
Het kind ervaart zelf wat goed
en kwaad is en waaraan het
nood heeft (lessen, spel, ge
borgenheid, zelfstandigheid en
zo meer) doch op voorwaarde
dat het in een groep leeft waarin
dit alles te ervaren is. Het zal als
volwassenen zelf bepalen naar
welke ideologie zijn voorkeur
uitgaat.
De sexuele opvoeding ge
schiedt in de dagelijkse erva
ring van het samenleven van
jongens en meisjes met vol
wassenen.
In feite kan men al deze bedenkin
gen samenvatten als volgt: de taak
van de opvoeder (berispen, aan
moedigen, inspireren, gezag uitoe
fenen, enz wordt toevertrouwd
aan de ganse groep d.i. opvoeders
en kinderen, in plaats van dit uit
sluitend aan de volwassenen te la
ten Hierdoor vervalt de rol van de
opvoeder en komt de mens zelf tot
zijn recht, wat de enige waarborg is
voor opvoeding.
Daarom is een schoolparlement in
dergelijke school essentieel. Hier
worden alle problemen besproken
en er wordt op een demokratische
wijze over beslist, ledereen heeft
er een stem, zowel kinderen als
volwassenen. Dergelijke opvoe
ding vormt kinderen die kreatief,
persoonlijk, levenslustig en tole
rant zijn, kortom gelukkige mensen
die voldoende realiteitszin hebben
en die zich niet laten verdringen in
een maatschappij, noch meelopen
met de konkurrentie- en presta
tiedrang. Neill bewijst dit met zijn
vipgjarige ervaring.
Mijn indrukken tijdens het weekend
dat ik Summerhill bezocht bevesti
gen dit alles. De kinderen waren er
opvallend zelfstandig, vrijmoedig,
niet teruggetrokken. Ze spreken
een vreemdeling bijna even van
zelfsprekend aan als de medebe
woners, maar blijven nog echt kind
in hun spontane aanhankelijkheid
en speelzucht Ze drukken hun ge
voelens van afkeer of voorkeur
even direkt uit. Tijdens de mee
tings waren ze aktief betrokken in
de mate van hun interesse en be
vattingsvermogen.
Vooral de opvoedkundige waarde
van de doorgevoerde demokrati
sche inspraak en de verrassende
mogelijkheden ervan stimuleerden
het verlangen om een poging te
doen met iets dergelijks in België te
starten. Er werd op zoek gegaan
naar geïnteresseerde ouders. Er
ontstond een groep ouders met
meestal heel jonge kinderen zodat
het voor de hand lag eerst met
kleuters van start te gaan. De
groep woont nogal verspreid. (Het
verste paar woont op 15 km. van
de school), is pluralistisch wat le
vensbeschouwing betreft en erg
verscheiden wat beroep en inko
men betreft. Bijna om de week
wordt er vergaderd met een steeds
wisselende voorzitter. Het groeps
gebeuren is heel sterk geïnspi
reerd door de geest van Summer
hill.
In september 1973 is deze school
gestart onder de naam kleuter
school «De Weide» Subsidies zijn
aangevraagd De ouders bekosti
gen zelf de school met vrije bijdra
gen. De ganse schoolinrichting is
uitgebouwd door de ouders en
vrijwilligers. In de tuin bevinden
zich een grote zandbak met heu
vel, verschillende tuinhuisjes,
schommels, waterbak, een fiet
spad, een oude karwagen enz
Er zijn natuurmaterialen beschik
baar zoals bakstenen en boom-
blokken.
Er werd een kleuterleidster aan
geworven. Thérèse, die in haar
zware taak wordt bijgestaan door
'n beurtrol van ouders en vrijwilli
gers: één in de voormiddag, één in
de namiddag. Tijdens de woens
dagnamiddag zijn ook de oudere
kinderen van de deelnemende ou
ders welkom, en spelen met de
kleinsten. Onder begeleiding van
twee ouders. Wie geen beurtrol
kan doen omwille van het werk, zet
zich normaal wat meer in voor het
onderhoud van het schooltje. De
taak wat meer orde en netheid te
brengen op het einde van de dag
werd bij de aanvang toevertrouwd
aan de beurtrol van de namiddag,
die toch bleef tot de laatste kleuter
opgehaald werd. Dit bleek te zwaar
te zijn. Men vond toen een dame
bereid om deze taak over te nemen
van 4 tot 6 u. Haar pedagogische
inbreng tijdens dit werk is verras
send groot.
Het is allerminst de bedoeling van
dit schooltje een expenment te wil
len maken, dat heeft Neill reeds
gedaan, noch het te willen zien als
prototype van het toekomstig on
derwijs. Wel zagen we het als een
tastbare inspiratie voor de opvoe
ding van de komende generatie
Daarom mag dit opzet geen elite
school tot gevolg hebben. Om dit te
vermijden waren enerzijds subsi
dies vereist, anderzijds voortdu
rende dialoog met geïnteresseerde
mensen, in de hoop dat ook elders
gelijkaardige initiatieven kunnen
beginnen.
In en rond de nlet-autorltaire
kleuterschool «De Weide»
Men opteerde in Aalst voor de term
niet-autoritair omdat de gemeen
schap het anti-autoritaire interpre
teert in de zin van chaotisch en
anarchistisch, een stellingname
tegen. De opzet is niet tegen ge
vestigde strukturen te reageren;
maar gewoon uit te gaan van de
kinderlijke behoeften en interessen
en deze vrij aan bod te laten ko
men. De intrinsieke motivatie wordt
ten volle gewaardeerd. Dit veron
derstelt een voortdurend onder
kontrole houden van de eigen au
toritaire instelling, van onze be
schaafd maatschappelijke gericht
heid, van onze bevestigings-
drangen vergt een voortdu
rende introspektieve benadering
van de basisprincipes: liefde, er
kenning en vrijheid als middel tot
zelfverwezenlijking.
De bezoeker van het kleuter
schooltje wordt getroffen door ver-
fafdrukken op muren en ramen,
door een zandtaartje op een tafel,
door een plasje op de vloer We
zitten hier midden in de pedagogie
van de smerigheid zoals de ouders
het kernachtig uitdrukten. Hoe
smerig kan er gewerkt worden?
Welke faktoren, facetten spelen
daar een rol in? Hoe staan we te
genover het smerig omgaan met
materiaal? Moet het materiaal in
zijn oorspronkelijke waarde be
houden blijven? Wordt er geen
verkeerde mentaliteit gekweekt als
kinderen mogen vuil maken en
volwassenen het opruimen? Moet
er gedacht worden aan een zekere
ordening en struktuur in de bege
leiding?
Deze vragen poogt men op de we
kelijkse vergaderingen te beant
woorden:
het aanbod van het speelmate
riaal mag niet te groot zijn
de kleuter mag gelijk waar met
klei, verf ...spelen, maar 's
avonds krijgt alles zijn vaste
plaats in de werkhoek
indien het kind een speelgoed
stuk maakt of met eten morst,
zal het zelf leren dat het zijn
speelgoed zal missen of geen
eten meer bijkrijgt. Het kind
mag er wel op gewezen worden
dat andere speelgenootjes (of
ook volwassenen) aan zekere
zaken gehecht zijn en zoiets
gerespekteerd zou moeten
worden.
de werkhoeken worden mees
tal voor hun doel gebruikt
als het werkelijk een smeer-
poetserij wordt, komt er reactie
vanwege de kleuters gericht op
meer netheid
om niet te moraliserend te gaan
werken en toch geen sfeer te
scheppen van losbandigheid
moet bij de benadering gerea
geerd worden vanuit volgende
standpunten:
a) het kind moet begrijpen dat bij
vernieling van de groep niet
financieel kan blijven reageren
b) wij mogen onze kinderen niet
de indruk geven dat zij door ons
gediend worden, toch mag het
kuisen evenmin als opgelegde
aktiviteit beschouwd worden.
Een ander probleem is het door
trekken van deze opvoedingswijze
in de huiselijke kring. De wekelijkse
bijeenkomsten stimuleren een
gemeenschappelijke kring. De we
kelijkse bijeenkomsten stimuleren
een gemeenschappelijke houding.
Praktische problemen worden ge-
analiseerd, ervaringen uitgewis
seld en men leert elkaar beter ken
nen. Deze regelmatige konfronta-
tie uit van het opzet; omdat men
steeds opnieuw de praktijk toetst
aan de principes van Neill. Nu blij
ken we frustaties op te treden bij
oudere kinderen met andere
schoolervaringen en in gezinnen
waarvan de jongere kinderen naar
'de weide' komen. Ze voelen zich
ergens benadeeld. Men heeft ze
de woensdagnamiddag in 'de wei
de' opgevangen en meteen is alle
verbittering verdwenen.
De ouders worden in het
schoolgebeuren betrokken.
Niet-ingewijden zullen wellicht be
denkelijk staan kijken bij gevaar
lijke situaties: één der jongsten wil
langs het raam naar buiten. Gaat
hij vallen, gaat hij niet vallen? Geen
nood, een oudere kleuter reikt on
gevraagd de helpende hand. Op
een bepaald ogenblik brachten en
kele kleuters papier bij elkaar en ze
vroegen om vuur te maken. Nu be
tekent vrijheid niet het afstraffen
van het gezond verstand: de vei
ligheid moet verzekerd blijven. Dus
werd afgesproken in de tuin tussen
een paar opeengestapelde bak
stenen vuur te gaan maken, onder
het waakzaam oog van de bege
leidster Hierbij aanknopen «aar
dappelen roosteren» en de inval
bleek enorm verrijkend,
et water wordt lekker geëxperimen
teerd. De betrokkenen geraken er
soms druipnat bij; want de spuit-
techniek schijnt in de smaak te val
len. Een reservepak ligt veilig op
geborgen en brengt een vlugge op
lossing Niemand wenst een lon
gontsteking. De timmerfiopk geeft
veel mogelijkheden: een stevige
timmertafel, planken van allerlei
formaat, hamers, zagen, trektan
gen geen namaak maar echt ma
teriaal. De kleuters interesseren
zich hieraan het meest als een
volwassene funktioneel bezig is
kwestie van inspirerende moge
lijkheden op te steken en adekwaat
gebruik van het materiaal waar te
nemen. Verder kiezen ze dan zelf
wel het moment waarop ze hun
behoefte willen botvieren. Aange
zien het materiaal bij misbruik een
zeker gevaar inhoudt, is men tot de
konklusie gekomen het materiaal
achter slot en gmedel te bewaren,
alleen op vraag ter beschikking te
stellen en onder toezicht te laten
exploreren. Vrijheid en veiligheid
moeten hier hand in hand gaan.
Op een bepaald ogenblik wou een
jonge spruit van de klimtoren. Zij
hing te bengelen en tot een
waarschuwende kreet van een ou
der meisje verwittigde dat het niet
zo maar kon. De hulpdienst bleek
efficient en het hele gebeuren ver
liep als een doodgewone zaak. Het
socialisatieproces wordt door de
natuurlijke situaties steeds op
nieuw geactiveerd. Het leeftijds
verschil maakt het de oudere kleu
ters soms wat moeilijk: zij worden
in bepaalde stille activiteiten soms
wel eens geremd door de jongsten.
Men heeft dan ook een lokaal
voorzien met een rustige en kalme
leersfeer. Aangepast materiaal als
puzzles, lego's, bill-o-fum, boeken,
vinden hier een onderkomen. Dit
lokaal wordt enkel gebruikt als er
toezicht is, zodat er voor gezorgd
wordt dat het materiaal in het lokaal
blijft.
De verschillende aktiviteiten op
verschillende plaatsen stellen het
probleem van de begeleiding zeer
akuut. Daarom ook is de beurtrol
van de ouders een dwingende
noodzaak. Steeds aanwezig zijn
op het ogenblik dat hulp wordt ge
vraagd, dat leerrijke observaties
ons een stukje wegwijs kunnen
maken, dat er gevaar kan ingedijkt
worden ..is een niet aflatende eis.
In Summerhill en andere gelijkaar
dige scholen is er gemiddeld een
werkkracht per vier leerlingen, al
het personeel inbegrepen.
Nu mogen we niet denken dat alles
zo maar aan het toeval wordt over
gelaten. Er zijn steeds momenten
dat de kleuterleidster een aktiviteit
inzet. De belangstelling van de
kleuter zal bepalen of hij ja dan
neen meedoet. Zo bvb. werd er op
een bepaald ogenblik pap ge
maakt. Deze aktiviteit bleek een
enorme belangstelling te wekken.
Eerst werden bakkershoedjes ge
maakt om dan als echte bakkertjes
lekker te morsen en te smullen. Het
radiobeluisteren wordt geweerd
omdat de programma's van buite-
nuit bepaald worden. Hetzelfde lot
ondergaan feestvieringen als sin
terklaas, kerstmis waarbij tel
kens de georganiseerde volwas
senen samenleving de impuls ge
eft.
Vrij veel ouders merken reeds een
gedragswijziging bij hun kinderen:
een meer kreatieve ingesteldheid
en uitingen van meer zelfstandig
heid.
Mocht de opzet het overtuigend
bewijs brengen dat wie vrijheid
schenkt, liefde schenkt, want daar
valt of staat een leefbare wereld
meel
Kantonaal Inspekteur
Norbert Zenner
Luxemburglaan 4
1800 Vilvoorde
Even nog een kleine korrektie,
de informatie-avond over 'De
Weide' gaat niet door op 19 ok
tober a.s., zoals verkeerdelijk
vermeld in onze vorige editie,
doch wel op vrijdag 18 oktober
a.s. om 20 uur in het C.S.V.,
Well ekensstraat 45, Aalst.
L. MATTHIEU
Deze zeer aktieve vrouwenbe
weging met 360 geëmancipeerde
(zie hun meisjesnamen) vrouwen
kent op het ogenblik een zeer
bloeiende werking waarvan men
als exponent de zwemkursus
kan nemen, waar ze met zijn
allen het zwembad zo overbe-
volken. dat kinderen van niet-
leden moeten geweigerd worden.
Inderdaad, vele initiatieven,
zoals kook- en naaikursussen
kennen steeds een massale
deelneming, terwijl het zwem
men bijvoorbeeld reeds aan de
achtste reeks (telkens vijftien
lessen) toe is.
Het dynamische bestuur dat
onder leiding van Nelly Hacltcr-
man. (voorzitster). Helènc Van
de Velde (ondervoorzitster) en
Paula Callcbaut (sekretaresse)
barst van de goeie initiatieven,
dit samen met Denise De Witte
(verantwoordelijke voor de
praktische school en de organi
satie van lessenreeksen). Lilianc
Ca n noot (on tspa n n i ngsvera n t -
uoordelijke)en Gerda Kuyekens
als verantwoordelijke voor de
jonge vrouwenwerking. Proost is
hier Valere Fouquaert. De
initiatieven voor het volgend jaar
worden kortelings op de Alge
mene Vergadering vastgelegd.
Toch kan men voor het zwem
men op eigen middelen naar het
zwembad van Dendermonde
rijden, waar op vrijdag om 20
uur het bad voor de Hofstaadse
vrouwtjes is voorbehouden.
Voor de demokratische prijs van
20 frank kan men dan een uurtje
leren drijven of zwemmen, en zo
de 100 dames vervoegen, die
reeds door de KAV leerden
UITSTAP
Op dinsdag 15 oktober brengt
de KAV een geleid bezoek aan
het Milène Center te Heist-op-
dcn-Berg. In de voormiddag is er
een korte filmvoorstelling en een
bezichtiging van verschillende
nertssoorten voorzien met gratis
koffie en tombola. Ook een
middagmaal naar keuze is
voorzien terwijl er in de namid
dageen modeshow met ontspan
ningsmogelijkheden is voorzien
Vertrek in Hofstade is voorzien
om 9 uur aan de hoek Hoog-
straat-Sint-Annastraat en de
terugkomst rond 18,30 uur. De
prijs van deze prachtreis is 120
frank en de inschrijvingen
moeten voor 12 oktober bij het
bestuur binnengebracht
worden.
D.D.
UW
VAN TELEFOONNUMMERS^
.EN ADRESSEN
Idi 052-21.11.28
Kleding heeft de beste afwerking, snit en kwaliteit.
En wat een prijs I
Huis Adi, Dorp 41Grembergen.
eeckman 053-70.02.93
De specialist in maatwerk. De laagste prijzen der matras
sen. Schuimrubber, Latex, Staalveren, Super-Bultex.
Bergemeersenstraat 18, Aalst.
Bomar 053-21.25.56
Sport levert alle sportuitrustingen aan klubs, scholen en
handelaars. Rechtstreeks aan fabrieksprijzen (enig in Bel-
giè).
Schoolstraat 54, Aalst
endermondse Rijschool 052-21.37.94
van het type A. Praktisch en theoretisch onderricht door
gespeaaSzeerde personen De Dendermondse Rijschool,
Veldstraat 47, Sint-Glllis-Dendermonde, leert U sturen
zoals het moet. Alle inlichtingen.
uro-Home
052-21.62.71
eestzaal Edelweiss
Past. De Boekplaats 8. Lebbeke.
alsook taxi dag en nacht.
es meed
052-21.23.41
052-21.27.62
metalen trappen, trapleuningen, balkon- en terrasafsluitin
gen, poorten enz
M. De Backer, Kon. Albertstraat 75, Dendermonde.
ian 052-21.38.16 i
Michem. Tapison, nylon tapijt, en andere vloerbekledingen
in overgrote keus bij Herman Michem, Potiaulaan 16. St.-
Gillis-Dendermonde. Vraag vrijblijvend inlichtingen.
n Sportarena 052-21.27.33
is het toonaangevend op gebied van sport, camping,
I zwembaden, huisspelen, vrijetijdsbesteding enz
Opwijkstraat 218, Lebbeke
O-Sport 052-21.17.59
Alles, maar dan ook alles van sportartikelen, alsook sport-
kfedij en camping.
Statiestraat 21, Lebbeke.
Kroostrijke Gezinszegels.
om, leen gerust 053-21.6O.16
op handtekening. Hypotheken, verzekerde geheimhou
ding.
Inlichtingen bij Van den Berghe. Hoogstraat 77, Haaltert.
attoflex
052-21.11.77
de bed/ering voor een goede nachtrust. Verdeler voor de
streek. Meubelen E De Petter. Kon. Abertstraat 14,
Sint-GiHis-Dendermonde.
eubelen De Wolf 053-21.63.91
De grootste meubelzaak der streek.
Molendries 3. AALST
ieuwste Mode
052-21.12.82
aan de laagste prijzen biedt U Scotex Kleding, Brusselse
straat 33. Dendermonde Ook dames- en kinderkleding.
vergordijnen 052-21.35.50
ploegstoffen (alleenverkoop voor het gewest) v gordijnen,
gardisette, tergal enz Zonneblinden, Luxaflex. Louver-
drape, vouwdeuren, modern fold, meten, afwerken en
plaatsen.
Guido Michem, Potiaulaan 11, Dendermonde.
ralinen Daskalides 053-70.38.50
GENTSESTRAAT 45 - AALST
Fijne confisserie
Doopsuiker in originele verpakking
uando
052-21.40.60
om de reeks moeilijke Latijnse woordjes volledig te maken:
quis, quid, quo, quando, quomodoenz: wie, wat. waar,
wanneer en hoe? Het antwoord op die vragen in verband
met uw advertenties wordt U gegeven door Groep De
Cuyper.
oelsie Kleding
052-21.16.11
de zaak die met haar tijd meegaat.
Franz Courtensstraat 32. Dendermonde.
lalons
053-21.82.81
meubels en alle binnenhuisversieringen. Galerie De Key-
zer. ENSOR. Rechtstreekse waar uit verschiGende landen
Vlaanderenstraat 6 Keizerlijke Plaats 8. Aalst.
ekenen
052-21.40.60
is een van onze specialiteiten Laat uw advertenties ont
werpen door de layout-lui van Groep De Cuyper. Een tele
foontje en het komt voor mekaar
kt 052-21.21.20
gezelschapsspelen voor groot en klein. Een overgrote
keus vindt U in de boek- en papierhandel P. Van
Geertruyen-De Ridder, Dijkstraat 5, Dendermonde. Ook
alle planafdrukken
(an weekbladen tot
visitekaartjes
052-21.40.60
alles even keurig en verzorgd. In Groep De Cuyper gaat het
er niet om of het over een ultrasnelle rotatiepers dan wel
over een oerpredeze Heidelberg loopt. Kwaliteit primeert.
olfkens kleding
052-21.25.64
Internationale mode
e De kledingzaak voor het ganse gezinl Verkoop en verhu-
ring van alle heren-, ceremonie- en rouwkleding
l+ y
052-21.40.60
een toverformule? Neen een vergelijking. Uw inbreng en
onze vaklui geven samen een fijn resultaat aan uw rekla-
meproblemen. Bel even naar Groep De Cuyper
I vonne en Jozef 053-70.33.95
rijden met een bromfiets van Hofman, Gentsestraat 4-6,
Aalst. Alle herstellingen, 1 jaar waarborg, gratis onder
houd. Prijzen vanaf 4.900 F tot 150.000 F. Alle modellen uit
voorraad leverbaar
oveel anderen
052-21.40.60
Ni
Bc
Br
N<
Mi
N-
18
bo
19
FF
12
13
13
sti
Ca
14
18
19
Ge
1!
24
La
La
Ch
FR
fhc
av(
17.
till
'hi
fre
Ge
Me
2'
h.
Die
Sai
nie
Oni
IK-
deden het reeds vóór U. Laat uw publiciteit in mekaar
boksen door vaklui, mensen die er volop inzitten. Bel Groep
De Cuyper U krijgt zo iemand aan de lijn
