L
z
LANGS VERSCHEIDENE WEGEN NAAR GOD...
0
E
0
T
U
ONS GESPREK MET DOMINEE SCHORER VAN
DE PROTESTANTSE KERK VAN BELGIË (P.K.B.)
PREDIKANT KEYNE:
lil
haar overtuiging
4-20/12/74-De Voorpost
EEN REPORTAGE OVER GODSDIENSTEN IN VLAANDEREN
HEB STEEDS BIJ DE HAND
Welk onderscheid ervaart U
tussen de Vlaamse protestantse
gemeenschap en de Nederland
se?
Wij wonen nog maar pas in
Vlaanderen, namelijk sinds maart
van dit jaar. Toch heb ik reeds een
bepaald onderscheid kunnen erva
ren. Het komt alles uiteindelijk
neer op een verschil in mentali
teit. In Vlaanderen is men over het
algemeen opener, men aanvaardt
gemakkelijker de andere, iemand
is hier sneller opgenomen als «één
der onzen». In Nederland kijkt
men langer de kat uit de boomeer
men iemand aanvaardt, in zijn
opvattingen komt enz. In Vlaan
deren is de omgang ook warmer
en direkter, men legt zich minder
vast in teologische denkbeelden
en de omgang met bijvoorbeeld de
rooms-katolieken die hier tal
rijker zijn verloopt hier soepe
ler. Inhoudelijk bestaat er natuur
lijk geen enkel onderscheid tussen
het Vlaams cn het Nederlands pro
testantisme. Het gaat dus uitein
delijk slechts om een onderscheid
in menselijke verhoudingen en le
venswijze. De Nederlander is teo-,
logischer strenger, het calvinisme
met de erbij horende onder
drukking van gevoelens is er
tot in alle lagen van de bevolking
doorgedrongen. Dat Calvinisme
zou trouwens nooit aarden of ge
aard hebben in Vlaanderen. Over
igens liggen de betrekkingen tus
sen de Noordelijke en de Zuid
elijke Nederlanden gunstig. Vla
mingen uit onze kerkgemeente
hebben goede herinneringen be
waard uit hun kontakten met pro
testanten uit Nederland. En om
gekeerd is dat ook wel het geval
Wat betekent de kerkgemeente
te Aalst, regionaal beschreven?
De 200 a 250 sympatisanten en
leden van onze kerkgemeente
wonen in een paar tientallen ge
meenten in de omgeving: tot
St.-Kwintens-Lennik (Brabant),
St. Lievens Houtem en Herzele
toe. Die afbakening bestaat dus
werkelijk. Maar feitelijk liggen de
grenzen van een kerkgemeente
niet zo vast. Evenmin kan je een
etiket kleven op de mensen die
hier naar onze kerk komen. Die
groep is trouwens nooit helemaal
dezelfde: er blijven er weg omdat
zij hun draai bij ons niet kunnen
vinden, omdat zij persoonlijke te
genstellingen niet kunnen ver
werken enz. maar anderzijds ko
men er dan steeds weer andere bij
Iemand afschrijven doen wij in
elk geval nooit. Wij beklemtonen
daarbij steeds dat het kerkbezoek
geen «verplichting» is, je gaat
gewoon uit dankbaarheid naar de
kerk.
Wie beschouwt U als lid van uw
kerkgemeente?
Het begrip «lid» bestaat bij ons
natuurlijk. Maar anderzijds ont
moeten wij hier regelmatig men
sen die niet eens in de strikte zin
van het woord lid zijn. En er
groeien soms ook eigenaardige
bindingen. Een man die nooit
onze kerk bezocht woonde hier
de uitvaart van een vriend bij.
Achteraf liet hij zijn wil blijken bij
ons een rouwdienst te krijgen. Dat
is gebeurd. Nu komen hier zijn
vrouw en zijn zoon naar de kerk.
De officiële leden van onze kerk
gemeente worden ingeschreven in
een register. Dat gebeurt na de
openbare belijdenis. Als je lid
bent, heb je meteen ook stemrecht
bij de keuze van een nieuwe do
minee of een nieuw lid van de
Kerkraad of een lid van de Raad
van Beheer van de gemeente. Er
zijn ook geboorteleden, die blij
ven in die toestand tot de openbare
belijdenis, tijdens een paas- of
pinksterviering en na het bijwo
nen van de catechisatie (onderwijs
in de geloofsleer).
Het ritueel van het protestan
tisme, bijvoorbeeld in verge
lijking met de Rooms-Katolieke
Kerk?
Meestal een maand na de geboorte
van een kind dienen wij de doop
toe Dat is voor ons een sakra-
ment. De plechtigheid verloopt
ongeveer zoals bij de rooms kato-
lieken, doch is helemaal anders
dan het doop-ritueel van ver
scheidene andere Kerken, waar
bijvoorbeeld de «volwassen-
doop» en/of de doop door onder
dompeling plaats heeft Ook het
huwelijk verschilt bij ons haast
niets van dat van de katolieken: je
draagt je huwelijk aan God op,
tegenover een priester of een pre
dikant en in aanwezigheid van jc
familieleden en vrienden. De be
grafenisplechtigheid is ongeveer
gelijk voor rooms katolieken en
protestanten. Er is één punt van
onderscheid: de protestanten bid
den niet voor de zielen van de
afgestorvenen, maar voor die van
de levenden. Persoonlijk wou ik
in onze begrafenisplechtigheid
wat meer vorm zien brengen. Als
je omheen een kist staat, zou-je
namelijk wat duidelijker moeten
kunnen beseffen wat je aan het
doen bent: afscheid nemen van
iemand. Vandaag verloopt het al
les op het randje af van het rom
melige.
Welke hiërarchie en kerkelijke
strukturen kent uw Kerk?
De dominee is het hoofd van de
gemeente. Behalve aan zijn ge
meente, is hij aan niemand ver
antwoording verschuldigd, tenzij
hij natuurlijk daden zou stellen of
uitspraken zou doen die als kette
rij kunnen bestempeld worden.
De materiële belangen van de ge
meente worden behartigd door
een Raad van Beheer, gekozen
onder en door de leden van de
gemeente. De dominee wordt niet
«voorgekapitteld» door de syno
de, die driemaal per jaar vergadert
te Brussen en samengesteld is uit
alle predikanten of dominees van
de P.K.B.-gemeenten, vergezeld
van één lid van de gemeente. De
synode bespreekt de problemen
van de Kerk in landelijk verband
en wordt voorgezeten door een
moderator. Een vast synode
voorzitter, bijgestaan door de
Uitvoerende Raad, leidt de
synode-werkzaamheden. Al onze
kerken zijn verder aangesloten bij
de Wereldraad van Kerken te
Genève. Hiermee houdt de hiër
archie dan ook op. Een hiërarchie
is natuurlijk zinnig als men goed
er goed gebruik van maakt. Je zou
kunnen zeggen dat Genève voor
de protestanten zowat het Rome
van de rooms-katolieken is. Of
schoon Genève nooit dekre-
teert
De Zuidelijke Nederlanden
werden vanuit het Noorden ge
ëvangeliseerd?
In Aalst bijvoorbeeld ontstond de
protestantse Kerk langs mensen
van de bijbelschool uit Brussel die
hier tussen 1880 en 1890 en later
opnieuw tussen 1910 en 1920
kwamen evangeliseren. Zij had
den direkte banden met het meto-
disme en met het Leger des Heils.
Die evangelisatie bestond aan
vankelijk uit het colporteren van
blaadjes en het houden van straat-
prediking op markten en pleinen.
Die aktje groeide snel uit tot een
gemeente (1927). Hierbij moet
ook gezegd worden dat vanuit
Amerika evangelisatie overkwam
en dat er anderzijds Maria Hore-
beke is
Hoe oordeelt U vandaag over de
reformatie van de 16r eeuw?
Ik geloof dat die kerkhervorming
ontstaan is in een tijd waarin er
geen ruimte meer was voor de
ontwikkeling van het kristelijk
denken. De reformatie is niet ont
staan tegen de Rooms katolieke
Binnenzicht van de protestantse kerk te Aalst. (P.K.B.)
Kerk, doch door een noodzake
lijke vernieuwing in het evange
lisch denken. Dus geen zich afzet
ten tegen de Kerk van Rome.
Maar de ruimte voor nieuwe ide
eën en nieuwe ontwikkelingen
ontbrak, terwijl die toch zeer
noodzakelijk waren. Elke nieuwe
Kerk of elke nieuwe stroming ont
staat door zo'n gebrek aan ruimte.
Ik-geloof niet in de voorstelling
van een agressieve opstelling. Ik
geloof niet dat wij Christus dienen
door elkaar te vervolgen. Dat de
Rooms Katolieke Kerk ons ver
volgd heeft en dat wij haar op
onze beurt vervolgd hebben, heeft
helemaal niets met Christus en het
geloof te maken. Maar als er dus
geen ruimte is, als de nieuwe ge
dachten gestremd worden, ont
staat zoiets als de reformatie. Het
is alles een kwestie van het ont
plooien van het Christelijk Den
ken. ijet evangelie gaat met ons
mee. Het moet konstant opnieuw
overdacht worden.
Is het protestantisme in
Vlaanderen onoverzichtelijk
geworden?
Het gaat er wel op gelijken.
Wij verwijzen hiervoor naar
ons schema waarin wij de tal
rijke bestaande Kerken hebben
opgenomen. En dan is er nog
de naamgeving ook. Nemen
wij de Hervormde Kerk. Eer
tijds heette zij Belgische Zen
dingskerk, wat vaak verward
werd met de Belgische Evan
gelische Zending. Wat alweer
een andere Kerk was. Daarom
werd enkele jaren geleden de
naam Hervormde Kerk inge
voerd, naar analogie met de
Nederlandse Hervormde
Kerk, die boven de Moerdijk
echter dé grote staatskerk is,
vergelijkbaar met De Protes
tantse Kerk van België, die in
Vlaanderen weer wat anders is
dan de Hervormde Kerk. Die
laatste heeft in Vlaanderen
slechts twee (kerk)gemeenten.
Wij kijken als gelovigen
aandachtig op het wereldge
beuren m.b.t. het Midden-
Oosten.
Welke verschillen erkent U
op het praktische vlak tussen
de Vrije Evangelische Ker
ken, waartoe U behoort, en
de «staatskerken»?
Eigenlijk is er geen verschil in
de eredienst. Avondmaal, hu
welijk, begrafenisritueel, enz.
zijn idem. Wat de samenkom
sten betreft is er wel dit: wij
zijn vrijer en minder gebonden
dan de Oecumenische Kerken
die omwille van hun erkenning
door de staat natuurlijk een
bepaalde, d.w.z. striktere or
ganisatie ervan moeten vol
gen. Zo is het ook met de le
den. In teorie en in oorsprong
zijn de normen van en voor het
lidmaatschap bij ons natuurlijk
dezelfde als in de zogenaamde
staatskerken inschrijving in
register, zie gesprek met do
minee Schorer (nota steller)
maar in de praktijk hechten wij
weinig betekenis aan het for
mele lidmaatschap. Zo weet ik
bijvoorbeeld niet wie onder de
80 a 90 mensen die hier 's zon
dags naar de kerk komen lid is
en wie niet. Het is ook onbe
langrijk voor mij. Want voor
de bijeenkomsten op zondag
geldt, geldt ook voor het
Avondmaal wat de rooms-
katolieken de Eucharistievie
ring noemen, brood en wijn
gemeenschappelijk aan een ta
fel. Die bijeenkomsten staan
open voor iedereen.
De doop is bij ons wel enigs
zins anders dan bij de oecume
nische protestanten. Wij ken
nen de doop door onderdom
peling, zodra iemand tot ge
loof gekomen is. De kinder
doop kennen wij niet, in te
genstelling tot sommige an
dere protestantse Kerken.
Maar ook hier is weerom elke
verplichting afwezig. Er be-
'staan immers nog Evangeli
sche Kerken waar de kinder
doop wel gehandhaafd blijft.
Volkomen vrijheid dus op dat
vlak, Als wij op een bepaald
ogenblik ertoe zouden beslui
ten bijvoorbeeld opnieuw de
kinderdoop in te voeren, dan
zal niemand van buiten onze
(kerk)gemeentc ons dat kun
nen verbieden.
Is die vrijheid geen verbre
king van de eenheid van de
Evangelische Kerken?
Die eenheid is onaangetast,
het is trouwens een fundamen
tele eenheid die buiten de prak
tijk van een ritueel als bijvoor
beeld de Doop staat Northon
1de stichter van de zending
waaruit wij voortkwamen,
kwam in 1918 naar België cn
begon zijn evangelisatie hier
met straatprediking en tent
evangelisatie. Zijn werk kende
een geweldige bloei, die later
Tent-evangelisatie door de Vrije Evangelische Kerken te Gent
(St.-Pietersplein, zomer 1974).
wel enigszins verschraalde
Die Northon doopte al de kin
deren. In de gehele kristenheid
is het standpunt over de Doop
trouwens verdeeld: in Ame
rika zijn alle protestanten bap
tisten (2), terwijl in het Westen
de meeste protestantse Kerken
de kinderdoop kenne. Onze
doop op bekering (in de vrije
Evangelische Kerken) heeft
natuurlijk heel wat te maken
met Israël. Onze belangstel
ling voor en ons kijken naar
het Volk van Israël is wel mer
kwaardig. De Bijbel is een
Joods boek, er staan vele oude
profetieën over Israël in, die
vandaag reeds bewaarheid zijn
of het morgen kunnen zijn: de
verstrooiingen van het Volk
van Israël, de terugkeer naar
hun land, het herstel van hun
kijk. Wij staan op het
punt dat alles wat voorspeld
werd in vervulling zal gaan.
Daarom kijken wij als gelovi
gen aandachtig toe op het we
reldgebeuren i.v.m. het
Midden-Oosten In de groep
van Oecumenische Kerken
speelt dit verschijnsel haast
geen rol. Vanuit de reformatie
van Calvijn hebben zij immers
al die profetieën vergeeste
lijkt: de Kerk is het geestelijk
Israël geworden. Maar de be
loften zijn er ook voor het land
en het volk Israël.
Wat het wereldgebeuren thans
toont, stemt overeen met wat
in de Bijbel is gezegd: «straks
zullen alle volkeren zich op Je
ruzalem werpen». Daar merk
je dat het Verbond dat God met
Abraham heeft gesloten voor
Israël geldt. De Rooms-
katolieke Kerk en de grote pro
testantse kerken werpen zich
op als de vergeestelijking van
dat Israël. Maar daar komen
wij niet in. De besnijdenis is
bijvoorbeeld een apart teken
voor dat volk en de hoop op
bekering is een algemene
zaak, het is de afwassing van
de zonden.
U gelooft in het Israël van
morgen? Een toekomstvi
sie.Het Duizendjarige
Rijk Heeft U die visie niet
gemeen met de Getuigen van
Jehova?
De Getuigen van Jehova spre
ken niet over IsraëlEn dan het
Duizendjarige Rijk? Zij ver
wachten het en wij verwachten
het. De Getuigen van Jehova
zeggen: Wij zijn Israël. Ook
bij ons leeft weliswaar sterk de
verwachting van de weder
komst van Christus, wij hopen
op «De laatëtc Dingen», wij
hopen op het Duizendjarige
Rijk. Maar wij zullen nooit
zeggen: het gebeurt in dat
jaarDe Getuigen van Je
hova doen dat wel.
Onderhoudt U kontakten
met de zogenaamde protes
tantse staatskerken in
Vlaanderen?
Onze grondstroming ligt heel
verschillend. Anderzijds voe
len wij ons dan wel erg op el
kaar aangewezen. En soms de
len wij onze kritiek. Bijvoor
beeld m.b.t. de Wereldraad
van Kerken, die zich aan het
verstrikken is in de te links ge
richte en te verpolitiseerde
«ontwikkelingshulp». Er zijn
inderdaad ook kontakten:
soms komt hier bijvoorbeeld
een predikant van de «erken
de- Gereformeerde Kerk
spreken in onze kerk. Onze
eenheid is er een van de geest,
als iemand onze overtuiging
deelt dat geldt ook voor
niet-protestanten, dan kunnen
wij vlot met hen samenwer
ken.
HET LEGER
DES HEILS
Heeft eigen leer- en doelstellin
gen, eigen kaderen taak (zie ons
schema) en eigen plaatsen van
samenkomst. Bij hen wint het
sociale element het vandaag van
het typische zendingswerk, hun
bekende Belijdenisbank waar
openbare belijdenis werd afge
legd bestaat bijvoorbeeld niet
meer. Overigens stelt het Leger
des Heils zich ten dienste van
alle protestantse kristenen.
FRANS-JOS VERDOODT
(1) Lid van de gekende Amerikaanse industriëlen jfamilie Nor
thon. Was zendeling in Engeland, o.a. onder Belgische soldaten
tijdens Wereldoorlog l
(2) Baptisten: protestanten die de Doop slechts bij volwassenen
toelaten.
1. De goddelijke inspiratie en autoriteit van de Bijbel als enige regel voor gelooi en
leven.
2. De drieënige God
de Vader Schepper van hemel en aarde, Eeuwig, Almachtig.
Rechtvaardig. Liefdevol,
de Zoon Zijn voorbestaan, Zijn vleeswording. Zijn verzoenend en
verlossend sterven. Zijn lichamelijke opstanding. Zijn hemel
vaart, Zijn persoonlijke wederkomst,
de Heilige Geest Zijn persoonlijkheid. Zijn werk van wedergeboorte en heiliging.
3. Alle mensen zijn zondaren, schuldig en verloren en onbekwaam zichzelf te redden.
4 Redding is er alleen door genade, door het geloof in het bloedig offer van de Zoon
van God
5. De Gemeente, het lichaam van Christus alleen gevormd door hen die gekocht zijn
met. en gewassen in Zijn bloedwedergeboren en verzegeld door de Heilige Geest
6. Satan zijn persoonlijkheid, veroorzaker van de val. zijn oordeel en eeuwige straf
7. De lichamelijke opstanding van alle doden sommigen tot eeuwige gelukzaligheid
anderen tot eeuwige straf
Staalkaart van de leer van de Evangelische Kerken.
VAN
TELEFOONNUMMERS^
ADRESSEN
di 052-21.11.28
Kleding heeft de beste afwerking, snit en kwaliteit
IEn wat een prijs
Huis Adi, Dorp 41Grembergen.
eeckman 053-70.02.93
De specialist in maatwerk. De laagste prijzen der matras-
sen, Schuimrubber, Latex, Staalveren, Super-Bultex.
B Bergemeersenstraat 18, Aalst.
lomar 053-21.25.56
Sport levert alle sportuitrustingen aan klubs, scholen en
handelaars. Rechtstreeks aan fabrieksprijzen (enig in Bel
gië).
Schoolstraat 54, Aalst
endermondse Rijschool 052-21.37.94
van het type A. Praktisch en theoretisch onderricht door
gespedalizeerde personen. De Dendermondse Rijschool,
Veldstraat 47, Sint-Gillis-Dendermonde. leert U sturen
zoals het moet. Alle inlichtingen.
uro-Home
052-21.62.71
innenhuisdekorabe O.L -Vrouwstraat 33. Lebbeke De
taalzaak voor het inteneur.
I es meed 052-21.27.62
metalen trappen, trapleuningen, balkon- en terrasafsluitin
gen, poorten enz.
I M De Backer, Kon. Albertstraat 75, Dendermonde.
lerman
052-21.38.16
Michem. Tapison, nylontapijt, en andere vloerbekledingen
in overgrote keus bij Herman Michem, Potiaulaan 16, St.-
Gillis-Dendermonde Vraag vrijblijvend inlichtingen.
In Sportarena 052-21.27.33
is het toonaangevend op gebied van sport, camping,
zwembaden, huisspelen vnjetijdsbesteding enz
Opwijkstraat 218, Lebbeke
I O-Sport 052-21.17.59
Alles, maar dan ook alles van sportartikelen, alsook sport-
Idedij en camping
Statiestraat 21, Lebbeke.
[Kroostrijke Gezinszegels.
om, leen gerust 053-21.6O.16
op handtekening. Hypotheken, verzekerde geheimhou
ding.
Inlichtingen bij Van den Berghe. Hoogstraat 77, Haaltert.
attoflex 052-21.11.77
de bedvering voor een goede nachtrust. Verdeler voor de
streek Meubelen E De Petter, Kon. Albertstraat 14,
Sint-Gillls-Dendermonde.
I eubelen De Wolf 053-21.63.91
De grootste meubelzaak der streek.
Molendries 3, AALST
vergordijnen 052-21.35.50
ploegstoften (alleenverkoop voor het gewest) v gordijnen,
gardisette, tergal enz Zonneblinden. Luxaflex, Louver-
drape. vouwdeuren, modem fold, meten, afwerken en
plaatsen.
Guido Michem, Potiaulaan 11, Dendermonde
I ubliciteit
052-21.40.60
een groot woord, dat door Groep De Cuyper in een een
voudig begrip wordt omgezet Raadpleeg haar specia
listen
luando
052-21.40.60
om de reeks moeilijke Latijnse woordjes volledig te maken:
quis, quid, quo, quando, quomodo enz: wie, wat, waar,
wanneer en hoe? Het antwoord op die vragen in verband
met uw advertenties wordt U gegeven door Groep De
Cuyper
052-21.16.11
loelsie Kleding
Palons
053-21.42.81
meubels en alle binnenhuisversieringen Galerie De Key-
zer. ENSOR Rechtstreekse waar uit verschillende landen.
Vlaanderenstraat 6 Keizerlijke Plaats 8. Aalst.
ekenen 052-21.40.60
is een van onze speaabterten Laat uw advertenties ont
werpen door de layout-lui van Groep De Cuyper. Een tele
foontje en het komt voor mekaar.
kt 052-21.21.20
gezelschapsspelen voor groot en klein Een overgrote
keus vindt U in de boek- en papierhandel P Van
Geertruyen-De Ridder, Dijkstraat 5, Dendermonde. Ook
alle planafdrukken.
Pan weekbladen tot
visitekaartjes 052-21.40.60
alles even keurig en verzorgd. In Groep De Cuyper gaat het
er niet om of het over een ultrasnelle rotatiepers dan wel
f over een oerpredeze Heidelberg loopt. Kwaliteit primeert.
i y n 052-21.40.60
een toverformule? Neen een vergelijking Uw inbreng en
onze vaklui geven samen een fijn resultaat aan uw retda-
f meproblemen Bel even naar Groep De Cuyper
I vonne en Jozef 053-70.33.95
rijden met een bromfiets van Hofman, Gentsestraat 4-6,
Aalst. Alle herstellingen, 1 jaar waarborg, gratis onder
houd. Prijzen vanaf 4.900 F tot 150000 F. Alle modellen uit
voorraad leverbaar
oveel anderen
052-21.40.60
deden het reeds vóór U. Laat uw publiciteit in mekaar
boksen door vakluimensen die er volop inzitten. Bel Groep
De Cuyper. U krijgt zo iemand aan de lijn