IE ADVENTKERK
n
n.
en reportage over godsdiensten in Vlaanderen (achtste bijdrage)
Maak de drang niet groter.
Drink geen koffie of thee, rook
niet, schrap scherpe kruiden.
HEB JE ALEEN
KULTUURKAART?
De Voorpost - 17-1-75 -
VGS VERSCHEIDENE WEGEN NAAR GOD
RIJZEN
an de Mormoonse Kerk naar de Adventkerk lijkt het op het eerste gezicht
laar een stap: omstreeks hetzelfde tijdstip in de Verenigde Staten van
merika georganiseerd, gegroeid uit baptistisch-protestantse en
(ethodistisch-protestantse milieus die met de Westeuropese beschaving ook
Et negentiende eeuwse kristelijk «reveil» erfden, op indrukwekkende wijze
lorganiseerd van universiteiten tot fabrieken (1) een «manier van
de Rozenyendie sterk gericht is op het mens sana in corpore sano o.a. door
:onde voeding (2) autofinanciering door de «tienden» van hun leden (3),
irgelijkbaar aantal leden over de «vrije» wereld verspreid.
Adventkerk is echter gebouwd op het (beproefde) geloof in de WEDER-
0MST of TWEEDE KOMST VAN JEZUS KRISTUS, terwijl in de Mor-
Donse Kerk hierover geen sprake is. Anderzijds is dat laatste dan weer een
lijkenis-element dat een andere Kerk uit de vorige eeuw oproept: de
duigen van Jehova. Die gelijkenis is echter schijnbaar. Want de adventis-
bepalen geen tijdstip (4) voor die Wederkomst, de getuigen van Jehova
el. Daarenboven komt de evangelisatie van de Getuigen van Jehova m.b.t.
Wederkomst eerder over als een verwittiging dat men tegen die tijd strikt
overeenstemming moet leven met de goddelijke wetten die op dat ogenblik
wel in de ogen van de adventisten als in die van de Jehova-getuigen
verbiddellijk de goeden van de kwaden zullen scheiden. De evangelisatie
n de adventisten komt zoals bij talrijke Evangelische Protestantse
irken over als een zo ideaal mogelijke voorbereiding op de wederkomst,
n soort manier van leven dus, wat de Adventkerk op dat vlak weerom dicht
de Mormoonse Kerk brengt(5).
veede vooraanstaand element in het Advent-geloof: de eerbiediging van de
bbat, de Zevende Dag. Vandaar de eigenlijke benaming van de Kerk:
SVENDE-DAG ADVENTISTEN.
J
inst-
lude
Jinge
it. De
aken.
'nge-
n de
bij
aarin
iden
begint dus alles bij de stel-
name over de Wederkomst
Kristus en bij de Amerikaanse
list Miller, die met zijn
derkomst-prediking de organi-
e van de Adventkerk oin-
ieks 1850 heeft .voorbereid.
Iliam Miller (6) was een auto-
akt die het tot baptistisch pre-
ant bracht en tijdens zijn jaren-
prediking de gedachte van
Tweede Komst of de Weder-
mst van Kristus centraal stelde,
iigs grondige bijbelstudie had
gemeend zelfs een tijdstip voor
Wederkomst te kunnen aan-
den. 22 oktober 1844. Er zou
dag echter niets gebeuren, zo
de volgelingen van Miller diep
den teleurgesteld in hun ver
dringen Blijkbaar hebben die
'scn zich vrij snel heengezet
hun ontgoocheling, niet het
1st dank zij het optreden van
onder hen, Hiram Edson, een
Ihodist uit Port-Gibson, in de
New York. Edson bracht
rs reeds de morgen na de
lichte 22 oktober 1844 de op de
bel en opzijn bijzondere inspi-
ie gesteunde stelling dat Kris-
zijn Hemels Rijk moest gaan
(stellen alvorens naar de aarde
ug te keren om hier zijn We
ds Rijk te komen vestigen. Met
adventistische stellingname
was het bestaan van de Adven-
rk inmiddels een feit: langs het
:nde Milierisme was de Kerk,
gerekend wordt tot de jongste
tokkingen van het Kristendom,
staan als een beweging in 't
geroepen, speciaal bestemd
weede komst van Kristus voor
'ereiden (8).
eigenlijke Kerk van de
'ende-dag adventisten werd
door Miller voorbereid. Mil-
die gedurende de twaalf jaar
zijn wederkomst - prediking
icveer4.500 voordrachten had
ouden, overleed in 1849. De
entisten eren hem als de weg-
tider van hun Kerk en verde-
sn (9) zijn optreden, terwijl de
inmiddels als scheidsrechter is
|etreden 10). Als de oprichter
"r organisator van hun Kerk
ennen zij hem echter niet.
er de omstandigheden (tijd-
ïstandigheden én levensopvat-
>cn) waarin het Milierisme en
zevende-dag adventismc ont-
id dient volledigheidshalve
igehaald dat ze beïnvloed wer-
door het Europees Kristelijk
veil» waarvan het geloof in
Wederkomst een deel was
in de I9l' eeuw de Atlantische
2aan overstak.
DE LEER
VAN DE
ADVENTKERK
In de evangelisatie - opdracht
«onze tijdsgenoten uit te nodigen
hun vertrouwen en hoop te stellen
op de wederkomst van Christus
die de totale oplossing is voor alle
problemen van de mensheid» (15)
is ook de verplichting van het
houden van de wekelijkse sabbat
opgenomen op zaterdag
evenals de morele eis van eenge-
zonde voeding en het zich onthou
den van alcoholische drank, tabak
en alle narcotica «om de eenvou
dige reden dat zij alleen in een
gezond lichaam God en de even
mens op de meest efficiënte wijze
kunnen dienen» (16)
Overigens steunt de adventisti
sche manier van leven sterk op de
vrijgevigheid ten voordele van
evangelisatie én hulpprogram
ma's en op de burgerzin: Kris
tus heeft onderscheid gemaakt
tussen de macht van Kerk en
Staat. Daarom doet de Adven
tkerk niet aan politiek, maar zij
houdt haar leden voor zich te ge
dragen als burgers die nuttig zijn
voor hun vaderland en zij bevelen
ze aan hun burgerplichten naar
best vermogen te vervullen. Zij
nemen aktief deel aan de welvaart
en ontwikkeling van het sociaal
leven door hun scholen en hospi
talen alsook door hun werken van
liefdadigheid. De Adventisten
eerbiedigen de gevestigde orde en
onderwerpen zich aan het gezag
van de staat, behalve wanneer
deze hen in konflikt brengt met de
imperatieven van het kristelijk
geweten (17).
De Adventkerk heeft een ritueel
dat alle sakramenten van het
Evangelie en diverse erediensten
omvat. Het doopsel wordt toege
diend door onderdompeling,
overeenkomstig de bijbel, en is
uitsluitend voorbehouden aan hen
die een persoonlijke geloofsdaad
komen stellen, vrijwillig en spon
taan, zoals Kristus het bepaalde.
De kommunie (het Laatste
Avondmaal) wordt uitgereikt on
der de twee gedaanten van brood
en wijn. Het kerkelijk huwelijk
wordt ingezegend dooreen predi
kant, die tijdens de plechtigheid
de zegen van God over de echtge-
notenafsmeekt. De handopleg
ging voor de zieken heeft een in
tiem karakter. Zij wordt toege
diend aan diegenen die erom vra
gen, met dit voorbehoud dat zij
zekere geloofsvoorwaarden moe
ten vervullen en zich moeten on
derwerpen aan Gods Wil. De te
raardebestelling van een lid van
de Adventkerk wordt verzorgd
binnen het kader van een ere
dienst, aangepast aan de omstan
digheden en geleid door een of
meer verantwoordelijken van de
kerk. De inzegening tot het ambt
inzegening gebeurt meestal op het
kongres van de federatie (zie hier
over het hoofdstuk «Organisa
tie»). Het federatiebestuur beslist
over de inzegening. De predikan
ten beschikken m.b.t. hun evan
gelisatie - arbeid over een vrij
grote vrijheid zoals dat in alle
protestantse Kerken het geval is
en onderhouden een zeer vlotte
en informele omgang met hun
oversten.
De wekelijkse eredienst gaat door
op zaterdagvoormiddag: bijbelle
zingen, lofzangen, preek- en zen
dingsmededelingen. Die dienst
wordt voorafgegaan door de
«Sabbatschool», een bijbelstudie
die op zichzelf reeds voorbereid
werd in de voorbije week, langs
aanvullen van vragenlijsten, uit
voeren van (huis)taken over de
bijbel enz.
De laatste jaren organiseerdt de
Adventkerk ook Archeologische
bijbelstudie o.a. de predikant
van de Adventgemeente Dender-
monde is hier bedrijvig die ook
bij niet-adventisten grote bijval
genieten (18).
ORGANISATIE
De werking van een beweging die
over de hele wereld is verspreid,
maakt natuurlijk een behoorlijk
gestruktureerde organisatie nood
zakelijk. De aAdventkerk laat
zich op dat vlak niet onbetuigd.
Daarenboven is haar
evangelisatie-metode gesteund
door hulpmiddelen die wij tot op
heden slechts bij de Mormoonse
Kerk ontmoetten: een kombinatie
van publicaties en public-
relations die de persoonlijke inzet
de cel van de Adventkerk en ver
enigt haar leden van eenzelfde
stad, gemeente of wijk. De predi
kant of een ouderling bij ge
brek aan een predikant heeft de
leiding van die cel, samen met een
«gemeentekomiteeof kerkraad».
Elke herfst worden de verant
woordelijken van de gemeente of
lokale kerk volgens het demokra-
tisch principe verkozen of herko
zen. Dit geldt niet voor de predi
kant die voor een bepaalde pe
riode door het federatiebestuur is
aangesteld.
Verschillende kerken van een
zelfde land of eenzelfde provincie
vormen een Federatie. De feder
atie wordt bestuurd door een
voorzitter, een sekretaris - schat
bewaarder en een vast paneel dat
paritair is samengesteld uit predi
kanten en leden van de Kerk. Dit
bestuur wordt telkens vooreen pe
riode van drie jaar aangesteld door
het Kongres, een twee- of drie
jaarlijkse vergadering van ver
antwoordelijken (meestal leken)
van de kerken van de federatie.
De kerken in Vlaanderen horen bij
de Luxemburgs Belgische fe
deratie.
Verscheidene federaties vormen
samen een Unie. Ook de Unie
wordt bestuurd door een vast en
periodisch verkozen of herkozen
paneel van voorzitter, sekretaris
schatbewaarder, groep leden en
predikanten. De Adventkerk van
Vlaanderen hoort langs de hoger-
genoemde federatie bij de Franco
Belgische Unie die op haar beurt
hoon bij de Euro Afrikaanse Di
visie, één van de 13 divisies van
de Adventkerk als wereldorgani
satie. De Euro-Afrikaanse Divisie
groepeert hoofdzakelijk feder
aties of unies van franssprekende
landen. Nederland hoort bij de
Noordeuropese Divisie, die
vooral federaties en unies uit en-
gelssprekende landen groepeert.
Zo'n toestand wekt terecht ver
wondering op. Maar de Vlaamse
Adventisten, wierprediking in het
uitsluitend franstalig Brussel van
vorige eeuw begon, hebben steeds
meer naar het Zuiden gekeken dan
?reld
lf Adventkerk in cijfers (II)
5 posten of kerken in Vlaanderen
0 000 posten of kerken over de wereld
■000.000 leden (12) over de wereld
422 ingezegende predikanten over de w
ziekenhuizen over de wereld
54 dispensaria over de wereld
74 mobiele ziekenhuizen over de wereld
1.500 personeelsleden in de medische inrichtingen
500 onderwijsinrichtingen over de wereld
universiteiten (2 in de USA (13) en I op de Fillipijnen
5 uitgeversbedrijven over de wereld
>8 talen enlof dialekten waarin wordt geëvangeliseerd
28 talen waarin publikaties worden verspreid
528.377 BF werden reeds door de leden vrijwillig bijgedragen
oor de kerkelijke hulpprogramma's en de evangelisatie 14)
erder zijn er tientallen Jabrieken (alle in de USAdie werken voor
e hulpgromma' s of ten dienste slaan van de leden
e Adventkerk van Dendermonde omvat ook Wetteren, Lokeren en
mi-Ni klaas
cohol dronken dan een groep ratten die
met uitgelezen vegetariërskost werd
gevoed.
De teenagerkost met koffie en krui
den bestond uit pannekoeken en kof
fie als ontbijt, gebak en koffie bij de
pauze om tien en om drie uur; warme
worstjes met mosterd en augurken in
het zuur, limonade met appelkoeken en
koffie voor het middageten; spaghetti
en vleesballetjes, knoflookbrood, groe
ne bonen, goed gemengde sla, choco
ladetaart en koffie voor het avondeten:
suikerstokjes, zoete cake en koffie als
t-.-hapjes. Elf veel gebruikte kruiden,
als zwarte peper, gember, kaneel, pe-
niet aan te raken of te proeven en er
ook niet op een andere manier mee
bezig te zijn. De mensen in onze tijd
hebben tweemaal zoveel nood aan door
Gods genade gesterkte wilskracht dan
die van voor enkele tientallen jaren,
om aan de bekoringen varr de duivel
te weerstaan en zich te verzetten te
gen de geringste bevrediging van een
onnatuurlijke eetlust.»
«Door het gebruik van thee en kof
fie ontstaat een drang naar tabak en
dat bevordert de drang naar alcohol.»
«De beginselen van de geheelonthou
ding moeten verder reiken dan tot het
drinken van alcoholvrije dranken. Het
gebruik van stimulerende en moeilijk
te verteren spijzen is dikwijls even na
delig voor de gezondheid en in menig
geval wordt op die manier de basis van
de drankzucht gelegd.»
«Vruchten, graan en groenten, die
eenvoudig zijn toebereid, zonder scher
pe kruiden en dierlijke vetstoffen van
allerlei aard, zijn samen met melk en
room de gezondste kost.»
Hales beval vasten en een vegetari
sche levenswijze aan als een middel
om alcoholiekers doelmatig te helpen.
Volgens Mauro wordt de voedingsthe
rapie bij de behandeling van alcoholie
kers in het Knickerbocker Hospital in
New Hork toegepast.
Proeven
per, mosterd enz. werden eraan toege
voegd.
De auteurs besluiten hun rapport o-
ver de resultaten van hun proeven met
de ratten met de vaststelling: groepen
die een met koffie of coffeïne aange
vulde voeding kregen, verbruikten heel
wat grotere hoeveelheden alcohol dan
dieren, die een niet met koffie of thee
aangevulde kost kregen. De groep die
bij de voorgeschreven teenagerkost
nog vitaminen kreeg verbruikte merke
lijk minder alcohol. Als bij zware drin
kers van de teenagerkost naar de an
dere kost werd overgeschakeld, dan
verminderde het alcoholverbruik mer
kelijk. Deze feiten wijzen op de moge
lijkheid dat er metabolische (in de
stofwisseling ontstane) regelingen van
het drinken bestaan, die op diëtische
factoren berusten.
Op grond van de voorgaande bewij
zen dunkt het me werkelijk lonend een
vegetarische voeding vol afwisseling,
waarbij voor smaak en evenwicht wor
den gezorgd in het behandelingssche
ma van alcoholiekers op te nemen. Die
methode zou hen kunnen helpen de
drang naar alcohol te overwinnen.
Het dieet heeft waarschijnlijk het
meest invloed ter voorkoming van al
coholverbruik wanneer het vroeg in het
leven wordt toegepast, eerder dan wan
neer de drankzucht al vaste wortel
heeft geschoten.
«Manier van leven»
Het bestuur van een divisie is sa
mengesteld uit een voorzitter, een
sekretaris, een schatbewaarder en
een vergadering van de verant
woordelijken van de aangesloten-
unies.
De Generale Konferentie, ge
vestigd in Washington, is de we
reldzetel van de Kerk. Om de vier
jaar hebben hier administratieve
zittingen plaats. Tijdens die zit
tingen wordt het bestuur verko
zen: de voorzitter, de ondervoor
zitters, de sekretarissen van ver
schillende departementen van de
Kerk. Ofschoon de voorzitter van
de Generale Konferentie de hoog
ste waardigheid bekleedt, be
schikt hij toch niet overeen kerke
lijke macht die hoger is dan die
van een predikant van een plaatse
lijke gemeente. Hij isdus in letter
lijke zin de «eerste» voorzitter van
de organisatie van de Adventkerk
Hij zetelt voor een periode van
vijf jaar en is herverkiesbaar. De
verkiezing heeft in 1975 plaats in
Wenen.19)
Frans-Jos VERDOODT
van predikant en ouderling geeft
aanleiding tot een plechtige
dienst, tijdens dewelke verschei
dene bevoegde kerkelijke leiders
de kandidaten de handen opleg
gen terwijl zij om de heilige geest
vragen. De predikanten van de
Adventkerk in Vlaanderen wor
den gewoonlijk opgeleid in het
buitenland (Nederland. Frankrijk
enz De wijding of inzege
ning volgt echter niet onmiddel
lijk na de opleiding. De kandidaat
predikanten maken een proeftijd
door van tweemaal twee jaar. De
van de zendeling en/of apostel -
predikant steunen. Op die metode
valt niets aan te merken. Integen
deel. Toch is zij kenschetsend
Amerikaans: zij is «clean», baat
alle mogelijkheden van de kom-
munikatiemedia ten volle uit. Ook
de indrukwekkende organisatori
sche uitbouw lijkt kenschetsend
Amerikaans: Ginds lijkt een ker
kelijke administratie voor het
missioneringswerk alleen al op
een UNO-hoofdkwarticr.
De Lokale Kerk of Gemeente is
naar het Noorden. Daardoor kon
tot voor kort een zakelijk kontakt
met Nederland bijvoorbeeld
m.b.t. een publikatie slechts
tot stand komen langs Parijs, Bem
en verder langs Londen naar Den
Haag. Vandaag de dag is dat niet
meer zo: op het vlak van de uitge
verijen vomit Vlaanderen een fei
telijke eenheid met Nederland.
Daarenboven groeit de Adven
tkerk in Vlaanderen naar een gro
tere autonomie: een eigen feder
atie of een unie. Nederland is
reeds een feitelijke Unie.
VOETNOTEN
(1) In beide Kerken dienen zij om ie voorzien in het maatschappelijk
hulpbetoon, het rampenfonds, natuurlijke voeding enz
(2) De Adventkerk heeft eigen centra voor de distributie van natuurlijke
voeding b.v. Mannavita in Kuurne en een soort verbruikers-tijdschrift
dat ook medische aanbevelingen bevat, naast bijdragen over milieuzorg enz.
Leven en gezondheid, dat maandelijks verschijnt in 19 talen.
(3) In de Adventkerk niet opgelegd, maar meestal spontaan nagevolgd.
(Gesprek Lutters, Dendermonde 23 december 1974). Zie ook voetnoot 14.
(4) Het Milierisme, de prefiguratie van de Adventkerk en genoemd naar
William Miller, stelde wél een tijdstip voorop. Zie hierover verder meer.
(5) Deze interpretatie is die van de steller van dit artikel. Hierbij dient
gezegd dat de Adventkerk te noemen is onder de Vrije Evangelische Kerken
(zie ons schema in de vierde bijdrage). Gesprekken met predikanten uit
genoemde groep bevestigen die interpretatie.
(6) William Miller werd geboren in Pittsfield (Massachussets) op 15 fe
bruari 1782 en overleed in Hampton (New York) op 20 december 1849 Vijf
jaar nadat zijn -wederkomst*oorspelling- met in vervulling ging. Miller
was de oudste van zestien kinderen in een gezin van eenvoudige landbou
wers. Aanvankelijk ongelovig werd hij omstreeks 1815 baptist en werd in die
Kerk predikant Miller was blijkbaar een sterke persoonlijkheidZijn eerste
preek moet bijzonder indrukwekkend geweest zijn. De leden van de
kleine kerk van Dresden verzochten hem de hele week te blijven om ze te
onderhouden over de wederkomst van Kristus. (Het Adventismc, L'itg.
Tekenen des Tijds-, Brussel 1973, 82 blzblz 17).
(7) Het adventisme, blz. 5 alin. 1 en 2
(8) Ibid, blz 47
(9) Opvallend is de verdedigende toon van het reeds aangehaalde Het
adventisme. Dit geldt echter niet voor Miller alléén, maar tevens voor de
bestaansreden van de Adventkerk zelf. De wetenschappelijk opgebouwde
verdediging is emotie-vrij en volgt steeds na een grondige zelfevaluatie.
Alleszins een daad van intellektuele moed. Zo'n verschijnsel treft men ook
aan in de Kerken van de Protestantse Kerk van België (De Standaard,
21 november 1974, gesprek dominee Schorer Aalst, 6 september 1974 en
dominee Bokland, Maria-Oudenhove, 27 december 1974)
(10) Het adventisme, blz. 43.
(11) Het adventisme en Meer dan 2.000.000, losbladige brochure van de
Adventkerk, uitg. Tekenen des Tijds-, z. jr. en niet-gepagineerd.
12) De leden van deze Kerk zijn geen papieren leden. Ze werden ook
niet door hun ouders in de Kerk binnengedragen (Brief R. Van Riet,
Dendermonde, 23 november 1974). Dit geldt eigenlijk voor alle minder
heidskerken in Vlaanderen. De leden van de Rooms-Katolieke Kerk: zie onze
eerste bijdrage.
(13) Bekend hoogleraar is daar de Vlaamse Dr. R. Dederen. Over een
ander Vlaming die vooraanstaand protestants geleerde is in de USA: zie
onze volgende bijdrage.
(14) Gesteund op het bijbels principe -het tiende is mij heilig- (Het
adventisme, blz. 71-72en -God vraagt het zevende van de tijd en het tiende
van het bezit- (Gesprek Lutters. zie eerder).
(15) Het adventisme, blz. 49
(16) Ibid. blz. 63
(17) Ibid. blz. 75
(18) Ibid. blz. 70-71 en gesprek Lutters. eerder vermeld.
(19) Ibid. blz. 78-81
Het was de voormalige schepen van onderwijs en kuituur de heer Bert
Van Hoorick die in september van het jaar 1964 startte met de
kultuurkaart. Het doel ervan was tweeledig: vooreerst wenste men
aldus de jeugd nauwer te betrekken in het kultuurleven van de stad,
ze de drempel vrees doen overwinnen en verder ze te stimuleren om de
kulturele manifestaties door het stadsbestuur en het privé initiatief
ingericht bij te wonen.
VOORDEEL
De eerste formule bestond erin
een reduktie van vijftig procent
op toneel- en muziekmanifesta
ties te Aalst toe te staan. De
beroepsgezelschappen verleen
den rangverhoging. Nu zijn er
diverse kortingen naargelang de
aard van de manifestatie. Som
mige verenigingen moedigen
ekstra aan en geven aan de
houders van een kultuurkaart
dezelfde reduktie als aan hun
leden. Het nationaal jeudorkest
gaat zelfs tot zestig procent
VOOR WIE?
Iedereen die minstens tien en
hoogstens vijf-en-twintig jaar is
kan deze kaart gratis bekomen
door een eenvoudige aanvraag te
richten tot de stedelijke dienst
voor kuituur, Kattestraat. 33 te
Aalst of gewoon eens binnen te
w ippen en aan de heer Van der
Gheylen, kultuurattache de
kaart te vragen.
SUKSES
We vroegen de heer Van der
Gheylen of de uitgave van deze
kaart de moeite waard is en het
verhoopte sukses behaald heeft.
In 1974 werden zo'n 25.720
kaarten uitgedeeld. Statistieken
hebben bewezen dat het grootste
gedeelte van deze kaarten in de
handen van leerlingen van het
hoger sekundair onderwijs
komt.
Leraars die zelf graag de leiding
nemen of verantwoordelijken
van een jeugdgroepering kun
nen een lijst indienen van hun
leerlingen of leden die op deze
wijze allemaal een kaart kunne
bekomen. Voor geinteresserden
in wat er te Aalst gebeurt in ieder
geval de moeite w aard.
Roel Van de Plas.
CULTUURKAART
VOOR DE JEUGD
Naam
Adraa
Geboortedatum
Beroep
Deze kaart Ie geldig tot 31 december
en kan hernieuwd worden mlt»
drager de leeftijd van 25 jaar niet over-
echrljdt.
Da Schepen van Onderwija en Cultuur,
Bert Van Hoorick.
