w
EEN ZOON VAN AALST:
HIPPOLIET MEERT
L
V'
IIS
KULTUURKALENDER
FILM BIJ ONS
IK:
Glas
OPEN DOEK
VOOR EEN BOEK
DE KNETTERENDE
SCHEDELS
DE
24 - 4-4-75 - De Voorpost
In het driemaandelijks tijdschrift «Mededelingen van
Vereniging voor Aalsterse Kultuurschoon», lentenummer
21 /3/75, verscheen een bijdrage van de h. Cl. Uyttersprot als
antwoord op een vraag van Gustaaf De Stobbeleir gesteld
eind november in De Voorpost. We achten het nuttig dit
artikel af te drukken.
Hippoliet Meert werd te Aalst
geboren de 1e april 1865. Het
zal wel waar zijn zoals De
Voorpost schreef (29-11-1974)
dat het gezin woonde in de
Kerkstraat nr. 8, maar de jonge
spruit werd opgevoed bij zijn
oom en tante die in de Gent
sestraat nr. 20 een alom ge
kende ijzerwarenhandel dreven
«In de Ijzergieterij». Deze
handel werd rond de eeuw
wisseling overgenomen door
de echtgenoten De Bisschop-
Goedertier, maar na de tweede
wereldoorlog kon men het nog
beleven dat oudere buitenlie
den kwamen vragen naar de
winkel van «Meertens».
In dat zelfde huis werd op 3
augustus 1907 een andere zoon
van Aalst geboren Marcel De
Bisschop, onze huidige burge
meester. De oude gebouwen
maakten in de vijftiger jaren
plaats voor een moderne apo-
teek.
Meert studeerde aan de Rijks
middelbare School te Aalst.
Wie zich de gespannen toe
stand herinnert tussen het of
ficieel en het vrij onderwijs
(men denke maar aan de
schoolstrijd ziet daarin een
nis
onoewimpelde geloofsbelijde
nis de Meerten waren liberaal,
zonder daarom vrijzinnig te
zijn. Van dit soort onderwijs
onderging Frans Meert zoals
alle jongelingen uit die tijd, de
noodlottige invloed die schaad
de aan de algemene ontwikke
ling, omdat de Vlaming tot een
verfranste karikatuur werd op
gevoed.
Van de Rijksmiddelbare School
stapte Meert naar het Ateneum
te Gent. Hij wilde ingenieur
worden, doch een zware ziekte
werd spelbreker en hij studeer
de dan Germaanse talen, ge
schiedenis en aardrijkskunde.
Hii werd leraar aan het Ate-
nëum te leper, nadien te Luik,
te Brussel en te Leuven, om
tenslotte benoemd te worden
aan het Ateneum te Gent waar
hij Nederlands en Duits onder
wees.
Hij was een toegewijd leraar
met brede opvattingen en, een
buitengewone nieuwigheid in
die dagen, elk jaar deed hij
met de leerlingen van de hoog
ste klas, een reisje naar Ne
derland. Zijn onderwijsmetode
stuitte op weerstand, niet al
leen bij de leraars maar ook
bij de studenten, waarvan de
meeste zonen waren van de
Gentse verfranste hogere bur
gerij. Maar Meert hield vol.
Hij was liberaal Vlaamsgezind
vanaf het eerste uur en zijn
streven is van iedere Vlaming
een flamingant te maken, ook
al moest de kleine aanhang van
studenten voortdurend in het
zand bijten. Hij schreef over
taal en taalzuivering en noem
de onze taal Nederlands, geen
Vlaams. Hij publiceerde een
viertal studies Het voornaam
woord Du (1890) Distels -
Proeve van Taalzuivering
(1899) (I) Vormleer van de
Taal van Ruusbroec (1901). De
laatste drie werken werden
door de Koninklijke Vlaamse
Akademie bekroond. Hij ver
zorgde ook enkele bijdragen in
VRIJDAG 4 APRIL
Aalst
20 uur: in C.S;V., Wellekensstraat 45, voordracht over
Arbeiderskontrole en Zelfbeheer» door Stichting Leon Lesoil.
20 uur: in C.S.V., Wellekensstraat 45 voordracht door Ir. Paul
Demaegt en Ir. André Mertens over «Sex in de administratie».
Inrichting: Vrienden van de VUB. PVV-jongeren, SJW en Lib.
Vlaams Studentenverbond-Aalst.
Tot 6 april tentoonstelling Jan Wauters in Belfortkelder, Grote
Markt. Op zondag open van 10 tot 12 uur en van 14 tot 18 uur,
tijdens de week van 14 tot 20 uur.
BAARDEGEM
Nog tot 5 april in Gasthof Vonck (Panterbar) tentoonstelling Emii
Clapdorpen StafVinck.
AFFLIGEM
Nog tot 13 april in het Kultureel Centrum, tentoonstelling
Georges Steel. Open op zondagen'van 11 tot 12 uur en van 14.30
uur tot 20 uur. Op zaterdagen van 14 tot 20 uur.
AALST
Nog tot 6 april in lokaal Den IJzer, Vlaanderenstraat
tentoonstelling «Vlaamse Historiek». Dokumentatie over de
Vlaamse ontvoogding uit het archief van Frans Cornière. De
tentoonstelling isdagelijks open van 10 tot 20 uur.
20 uur: vooropening tentoonstelling «Oude kunst uit Egypte» en
«Byzantijnse en Russische ikonen» in Galerij Valerius De
Saedeleer, Keizerlijk Plein 53. De tentoonstelling loopt tot 28
april en is open op zon-en weekdagen van 10 tot 12 uur van 14 tot
19 uur. Gesloten op dinsdag.
ZATERDAG5APRIL
Aalst
23.30 uur: in nachtvertoning in Pan, Wellekensstraat 45 film van
Fassbinder «De Handier der 4 Jahreszeiten.»
15 uur: Plechtige inhuldiging gerestaureerde gevels Jezuiëten-
kerk en oud-kollege. Pontstraat. Opening tentoonstelling
patrimonium Sint-Jozefskollege. De tentoonstelling loopt tot 13
april en is toegankelijk op zondagen van 10 tot 12 uur en van 15
tot 19 uur. de weekdagen van 15 tot 19 uur.
20 uur: in de parochiezaal Moorselbaan opvoering van
«Bemoeial«door toneelgilde Hoger Op.
18 uur: in C.S.V. Wellekensstraat opvoering van «Het Spel der
Multinationale ondernemingen» door Interschol-Aalst.
Vanaf 15 uur in lokalen Kring, Dr. De Moorstraat, boekenbeurs
ter.gelegenheid van twintigjarig bestaan Chiro-afdeling. Open tot
20 uur. Zondag is de boekenbeurs open van 14 tot 20 uur.
ZONDAG 6 APRIL
Aalst
19 uur: in CSV, Wellekensstraat 45. een koncert van
hedendaagse avant-garde muziek uit Portugal door «Grupo de
Musica C'ontemporanea de Lisboa». Ingericht door New Reform.
14 uur: in CSV, Wellekensstraat 45 «Blue Powezie Podium», tot
17uur. IngerichtdoorCSV.
20 uur: in de Stadsschouwburg, Vredeplein opvoering van
«Mirabel» door Voor Taal en Vreiheid.
MAANDAG 7 APRIL
Affligem
20 uur: in Kultureel Centrum Godsdienstige voordracht door
Bob Peraer over «De parochiegemeenschap viert haar
samenzijn».
Aalst
20 uur: in de Stadsschouwburg. Vredeplein opvoering van
«Mirabel» door Voor Taal en Vrijheid.
WOENSDAG 9 APRIL
20.30 uur: in Sint-Martinuskerk, koncert door het Manchester
YouthOrchestr.
het Tijdschrift van het Wil
lemsfonds en in Dietse Waran
de en Belfort.
Op 27 april 1895 hield Meert in
de Brusselse vrijzinnige vereni
ging De Distel een voor
dracht over het Nederlands
Taalgebied. Diezelfde avond
werd het Algemeen Nederlands
Verbond (A.N.V.) opgericht dat
dadelijk een twintigtal leden
telde, waaronder benevens
Meert zelf, Maurits Josson,
geschiedschrijver (Antwerpen
7.5.1855 - Leiden 13.12.1926),
Prosper Van Langendonck,
dichter (Brussel 15.3.1862 -
7.11.1920) en Reimond Stijns,
romanschrijver (Mullem
10.5.1850 - St.-Jans Molenbeek
12.12.1918). Er werden afdelin
gen gesticht in verschillende
steden o.a. te Aalst onder voor
zitterschap van Dr. Isidoor
Bauwens, Aalst 9.3.1855
10.9.1918). In 1896 verscheen
het eerste nummer van het
tijdschrift Neerlandia, uitgege
ven door het Verbond. Het
zelfde jaar werd een hoofdbe
stuur samengesteld dat bestond
uit zes Noordnederlanders en
zes Zuidnederlanders. Maakten
er onder meer deel van uit
Dr Herman Schaepman. pries
ter, Marcel Emants, dichter.
Pol De Mont, dichter en kunst-
kritikus Julius Sabbe, schrijver
en leraar aan het Ateneum te
Brugge De meesten behoren
tot de liberale strekking.
Het A.N.V. werd verdeeld in
drie hoofdgroepen Nederland,
Vlaanderen en Zuid-Afrika. In
1898 werd de zetel overge
bracht naar Dordrecht en Meert
werd sekretaris voor de groep
Vlaanderen. In 1914 zal het
A.N.V. bijna veertienduizend le
den tellen, waarvan 2500 in het
Vlaamse land.
In de periode 1899-1902 gaf
Meert het blad Transvaal uit,
om sympatie voor Zuid-Afrika
op te wekken in zijn strijd
tegen Engeland en richtte hij
protestvergaderingen in waarop
vooraanstaande Zuid-Afrikanen
het woord voerden, zoals de
generaals Kristiaan de Wet, Ja
cobus de la Rey en Louis Bo
tha. Verder wedijverde hij voor
het inzamelen van geld voor
het inrichten van een veld
hospitaal.
In de tijd die hem nog over-
oieer, richtte nij in 1899 ie Gent
een tentoonstelling in van in
het Neoerianas gestelde tijd-
scnrmen en toonde hij meer
dan 2000 verschillende aag- en
weekbladen en andere Schriften
Uit net Viaamse land, uit Ne
derland, z.uid-/\irika, Indonesia,
oe verenigoe Staten en zeits
uit Zuid-Amerika. Het was een
prestatie die door Meert werd
verricnt zonder de minste
steun, maar die zich mocht
verneugen in een buitengewone
beianyaiemng. in 19ur zette
LOuewijK Ue Raet in het A.N.V.
zijn opvattingen uiteen petrer-
Tenae de vernederlandsing van
de Gentse Universiteit. Het Ver
bond nam dadelijk het initiatief
voor een tweede Hogeschool
kommissie waarvan de gekende
kritikus en kunstnistoriKus Max
Rooses de voorzitter was en
Meert een van de sekretaris-
sen De kommissie bestond uit
een vijttigtai leoen de meeste
nberaai gezind en vele zelfs
vrijzinnig Het verslag van Lo-
cewijk ue Raei wero op grote
schaal verspreid en in 1911
werd net tijdschrift De Vlaam
se Hogeschool uitgegeven,
uaarbij Kwam een druKke pro
paganda voor noger ondeiwijs*
in de volkstaai. Meer dan vijf
honderd vergaderingen waren
het resultaat en meer aan hon
derdduizend handtekeningen
werden ingezameld. Hierbij be
leefde men het tot nog toe on
gekende feit dat een katoliek,
een liberaal en een socialist
samen optraden tijdens een
meeting Frans Van Cauwe-
laert, Louis Franck en Kamiel
Huysmans, de drie kraaiende
hanen.
Meert was de spil van die hele
werking. Hij verzamelde gege
vens, schreef brochures en ver
zorgde de teksten voor strooi
biljetten. Hij wist wat hij wilde,
gestuwd door zijn eigen geest
drift en plichtsgevoel. Hij be
schikte over een ontzaglijke do
kumentatie en kon het tenslotte
gedaan krijgen 27C0 handteke
ningen te verzamelen van uni-
versiteits-gediplomeerden uit
het Vlaamse land. Een onge
looflijke gebeurtenis
In 1912 schreef de waalse so
cialist Jules Destrée zijn be
ruchte open brief aan de ko
ning Sire, il n'y a pas de Bei
ges, die onmiddellijk een oncje-
wone opschudding verwekte en
die door Hippoliet Meert gron
dig werd beantwoord in een
onweerlegbare taal met cijfers,
statistieken en feiten. Dit ant
woord verscheen in De
Vlaamse Hogeschool en werd
daarna op duizenden eksem-
piaren verspreid, ook in het
Frans.
Er werd zelfs een speciaal
kometee gevormd om het ant
woord op de ruimst mogelijke
manier te verspreiden. Wij ont
moeten er namen van personen
uit de meest verschillende ran
gen en meningsuitingen als
daar zijn Karei Buis, de libe
rale burgemeester van Brussel,
Professor Vercouillie. August
Vermeylen, Alberic Deswarte,
Julius Hoste, 'Pieter Tack, Leo
Meert (2). Lode Baekelmans.
Pieter Daens, Dr. Alfons Van
de Perre, Lodewijk Dosfel, Dr.
Eugeen Van Oye, Mr. Edmond
Van Dieren, Dr. Reimona Spe-
leers, Dr. Alfons Depla en vele
anderen in totaal 77 vooraan
staande personaliteiten.
Voor Hippoliet Meert was de
taalstrijd eveneens een sociale
strijd. In 1910 schreef hij in
Vooruit dat de werkman nog
wat anders nodig heeft dan al
leen maar biefstukken en dat
de Vlaamse kwestie ook een
viaamse sociale kwestie is, die
de bestaansvoorwaarden omvat
van gans ons volk. Dat lag in
de lijn van Lodewijk De Raet,
van Prof. Mac Leod en van
Emiel Moyson.
Die gerichtheid hield ook de
bekommernis in voor de Vlaam
se arbeider in Wallonië. Reeds
in 1903 had het A.N.V. hierop
de aandacht gevestigd en
Omer Wattez had dienaangaan
de een verslag ingediend waar
bij hij benadrukte dat de stof
felijke toestand van die arbei
ders diende verbeterd te wor
den
Er warden dan ook afdelingen
van het A.N.V. opgericht in ver
schillende steden van Wallo
nië en Meert mocht hierbij re
kenen op de zeer gewaardeer
de steun van de treinwachter-
letterkundige Gustaaf Ver-
meersch (3).
Toen kwam de eerste wereld
oorlog. Aanvankelijk hield Hip
poliet zich afzijdig, doch de
werking van het A.N.V. werd
voortgezet. In mei 1915 behoor
de Meert tot de groep Gentse
intellektuelen die besprekingen
voerde met een Duitse kom
missie over het heropenen van
de Gentse Universiteit en waar
van de voertaal echter het Ne
derlands diende te zijn
In 1916 was Meert sekretaris
van de Hogeschoolbond. Wan
neer dan het Ministerie van
Kunsten en Wetenschappen
werd gesplitst in een Vlaamse
en een Waalse afdeling, werd
hij benoemd tot direkteur-gene-
raal voor het Middelbaar On
derwijs. In 1917 tenslotte werd
hij hoogleraar aan de Universi
teit van Gent.
Als in 1917 de Raad van Vlaan
deren gesticht werd, is Hippo
liet er lid van. Hij zal het blij
ven tot juli 1918, wanneer hij
ontslag nam omwille van eeri
redevoering van rijkskanselier
von Hertling ov-:r co toekomst
van België en waarmede hij
niet akkoord ging.
Bij de wapenstilstand in 1918
wilde Meert eerst naar Neder
land uitwijken, doch kwam ten
slotte in Duitsland terecht waar
hij te Hannover een handel in
schoolbehoeften opende
1924 vestigde hij zich in dei
Haag. Hij was toen ernstig ziek
en overleed er op 20 november
1924.
De begrafenis van de vrijzin
nige Hippoliet Meert te Gent
gaf aanleiding tot betreurens
waardige tonelen, uitgelokt
door de eveneens vrijzinnige
burgemeester Vandersteghen.
Week van vrijdag 4 tot en met donderdag 10 april 1975
In cinema Palace nog een week «HERBIE RIDES AGAIN»,
een film van Robert Stevenson, met Helen Hayes, Ken
Berry, Stefan ie Power, John Mclntireen Keenan Wynn.
Een film voor kinderen, naar aloude Walt Disney-trad it ie.
Dat betekent niet dat het een tekenfilm is, integendeel, het
is een speelfilm met geanimeerde voorwerpen.
De naam Herbie zal velen bekend in de oren klinken want
Herbie is iemand (of moet ik zeggen niets) minder dan de
dolle kever, zijnde een Volkswagentje met buitengewone
eigenschappen. Meer over deze film kon U vorige week
reeds lezen.
In cinema Feestpaleis een herneming van een oudere
(1954) Jerry Lewis-film: «THREE - RING CIRCUS» (De
klown is koning). De film werd gerealiseerd door de
minder bekende Joseph Pevney, naar een scenario van
Don McGuire. Naast Jerry Lewis doen nog een aantal
andere bekende namen mee, waaronder in de eerste
plaats zijn kunstbroeder Dean Martin, Zsa Zsa Gabor en
een groot aantal cirkusmensen.
Tijdens het draaien van deze film kwam het eens te meer
bijna tot een breuk tussen Lewis en Martin. Niet dat zij
ruzie hadden, integendeel zij waren solidair deze keer«
doch de filmbazen legden Dean Martin te veel aan
banden. De film kwam desondanks toch tot stand doch is
zeker niet geslaagd. De redenen hiervoor zijn tè vinden bij
de realisator en bij Jerry Lewis. De realisator enerzijds had
-weinig gevoel voor humoristische situaties en Lewis
anderzijds leunde nogal sterk aan bij Chaplin. Dat de film
toch nog uitgroeide tot een hymne aan het cirkus danken
we veeleer aan bijkomende personnages.
In cinema Alfa:«Mc Q», Nederlandse titel:'De demper op
de vuurmond'. Een film van John Sturges, met John
Wayne, Eddie Albert, David Huddleston en Al Lettieri.
j «Mc Q» is eens te meer een detective-film die aansluit bij
het beeld dat in de Amerikaanse politiefilms naar voren
I komt. De politie als instelling vermag niets meer tegen de
misdaad, aangezien chantage en korruptie ook daar zijn
n doorgedrongen'. De enige oplossing bestaat erin dat de
een of andere eerlijke knaap op zijn eentje de strijd tegen
de misdaad op zich neemt. Dat doet John Wayne dan ook
in dit gevalhij neemt ontslag bij de politie en zal het recht
op een andere manier doen zegevieren. Nog andere
specifieke elementen zijn in deze film terug te vinden (Mc
Q wordt geholpen door een jonge neger) doch het
stramien blijft erg doorzichtig
man de tijd vandaan vragen veel mensen zich af. Het feit
dat hij in theater en film steeds met eenzelfde kern van
akteurs werkt laat hem toe snel op te schieten zonder het
eindresultaat in het gedrang te brengen. Fassbinder lag
tevens aan de basis van wat men «de nieuwe Duitse
f ilmtheatraliteit» is gaan noemenM et de term theatraliteit
kan men natuurlijk alle kanten op en meestal bedoelt men
ermee dat de film sterk toneelmatig aandoet, waarmee U
natuurlijk nog geen jota meer weeet. Om het eenvoudig te
houden kunnen we echter stellen dat dergelijke films
'ongewoon' overkomen, er is iets aan dat wringt.
Konkreet kunnen we dat dan vertalen in een
onwaarschijnlijke gegeven, sterk melodramatisch en
sentimenteel bovendien. De akteurs hebben ook niet die
vlotheid die we van ander film gewoon zijn, doch dat is
dan meer een regie-kwestie. Filmisch gezien wordt
Fassbinders' theatraliteit vertaal in terme(K als 'traag
ritme', schijnbaar overbodig lang aangehouden beelden,
gestileerde personnages enzovoort.
Wat betreft zijn 'Handier der Vier Jahreszeiten' nu: hier
gaat hij uit van een eenvoudig dramatisch gegeven dat hij
rechtlijnig laat verlopen. Hans is een van die vele
mislukkingen die op onze aardbol rondlopen. Van zijn
moeder moest hij gaan studeren, doch dat liep mis
natuurlijk. Tenslotte werd hij politieagent doch daar wordt
hij eruit gegooid omdat hij op kantoor betrapt wordt met
een jonge prostituee die hem wil verleiden.
Hij trouwt en wordt groentevenier, doch zijn vrouw houdt
niet zo erg van hem en bedriegt hem, bijna onder zijn eigen
ogen, met zijn vennoot. Hij gaat steun zoeken bij zijn
intelligente zuster doch kan hem ook al niet helpen.
Daarmee heeft U al kennis gemaakt met vier van de vijf
vrouwen die Hans' leven domineren. Er is ook nog een
vijfde, die zijn grote liefde betekent doch hem afwijst
omdat hij in de maatschappij een vijfde, di^ zijn grote
liefde betekent doch hem afwijst omdat hij in de
maatschappij een paar klassen lager staat dan zij. Ten
einde raad pleegt de brave man zelfmoord.
Tot daar deze beperkt kennismaking met R.WFassbinder
meer over dez interessante kineast komt U te weten
wanneer U zijn films gaat zien. «Der Handier der Vier
Jahreszeiten» is een vrij representatieve film voor zijn
oeuvre. Guy De Lombaert
Filmklub Pan (int 't Fabrieksken) geeft op zaterdag 5 april
om 23.30u een nachtvertoning van de bekende
Fassbinder-film«DER HANDLER DER VIER JAHRES
ZEITEN». Een nachtvertoning zou de indruk kunnen
wekken dat het hier om een film gaat die het daglicht
schuwt, doch hierin kan ik U wel geruststellen. 'Der
Handler der Vierjahreszeiten' is een film die mag en moet
gezien worden. Een nachtvertoning heeft talrijke
voordelen en geeft een aparte sfeer die U beslist eens
moet ervaren.
Wat meer over de realisator om te beginnen. Rainer
Werner Fassbinder is een negenentwintigjarig Duits
akteur, toneelschrijver en regisseur die zich de laatste
jaren meer en meer voor film begon te interesseren. Op
alle terrein is hij buitengewoon produktiefzo realiseerde
hij op 6 jaren tijd een twintigtal films, daarnaast werkte hij
Dok nog voor theater, radio en televisie. Waar haalt die
Het zal straks vier jaar
geleden zijn sinds Roger Van
de Velde, een der talentrijk
ste onder de jongste genera
tie Vlaamse schrijvers, in
bijzonder tragische omstan
digheden overleed. Zijn dood
kwam bijna schielijk, korte
tijd nadat «het geval Van de
Velde» de krantekoppen had
gehaald. Men herinnere zich
de feiten. Van de Velde,
verslaafd aan een inmiddels
uit de vrije verkoop wegge
haald geneesmiddel, schrijft
het grootste deel van zijn
literair werk in de gevan
genis. Einde 1970 wordt dat
werk bekroond met de Ark
prijs van Het Vrije Woord.
Hubert Lampo grijpt de
prijsuitreiking ervan aan om
in een scherpe en tegelijk
ontroerende toespraak die
wij ons nog in lengte van
dagen zullen herinneren,
wóórd el ijk haast het
proces in te zetten dat moet
leiden tot de rechtmatige en
definitieve vrijlating van een
man die omwille van een
nooit meer te rekonstrueren
reeks misverstanden van
rechters, psychiaters en
dokters reeds heel wat jaren
cel achter de rug heeft. Kort
nadien komt Van de Velde
inderdaad vrij. Maar op
nieuw duikt het drama-Van
de Velde op: de dood maakt
plots een einde aan de
verwachtingen van allen die
geijverd hadden om door een
aangepaste ontwennings-
kuurdit geknakte lichaam te
redden.
In De knetterende schedels
(Uitgave Manteau). een
meesterwerk dat de sporen
drukt van de onnavolgbaar
geachte Elsschot-schrijf-
kunst. verwerven wij een idee
van de lijdensweg van een
gevoelig en erudiet mens, die
het fnuikende gevangenis
leven moet delen met delink-
wenten van allerlei slag.
Gedurende vijfjaren hadden
de psychiaters geargumen
teerd, geëxperimenteerd en
onderling gediskussiccrd om
de duistere oor/aken en
drijfveren te achterhalen die
mij deden verdwalen in de
giftige nevels van een rede
loze vlucht. Een vlucht voor
wie? Een vlucht waarvoor?
Een vlucht waar vandaan?
Een vlucht waar naartoe? Zij
hadden het antwoord niet
gevonden, de psychiaters.../
En dan kwam een wild
vreemde, halfwassen knaap
in een te korte broek en met
infantiele hiërogliefen op zijn
armen doodernstig vragen of
hij mij misschien kon helpen.
Het was geen grap. Hij
méénde het. Aan zijn don
kere, glanzende ogen van een
jonge heilige merkte ik dat
hij het meende.
Met een in dergelijke om
standigheden als verrassend
overkomende sereniteit, nu
eens met milde humoren dan
weer met makabere spot,
ontleedt en beschrijft Van de
Velde'in anekdotes, dialogen
en personage-tekeningen
zijn mede-gevangenen: on
berekenbare mannen met
ongeneeslijke pathologische
neigingen, die meestal door
een grove misstap hun eigen
leven en dat van hun
slachtoffers onherstelbaar
verknoeid hebben en in het
sombere asiel ruziën als
verongelijkte kinderen en
elkaar om een kleinigheid
naar het leven staan. Rea
listisch. doch met een ro
mantisch medevoelen roept
hij de asiel-ellende op, doet
nergens aan goedkoop zelf
beklag of bitsig schelden en
heeft tenslotte een goed
woord voor de bewakers, die
in dergelijke moeilijke om
standigheden soms naar vo
ren komen als veilige gidsen.
Van achteren zag Stukkcn-
cn-Brokkcn er in zijn mise
rabele naaktheid even on
beschrijflijk lelijk uit als van
voren. En toch was het een
ontroerend, bijna pastoraal
tafereel. Die magere, schrale
vent aan de hand van een in
het wit geklede, veilige gids.
Frans-Jos VERDOODT
De v
lerlan
keihai
sekon
nauwt
uil de
rugby
ielrc
van d
zelf
appla
Die kt
van k(
was v
tvelisv
Ie verj
Lil di
•Merci
ongen
oor
symbc
beul,
ronde
Het In
ndrul
[elf
een ocl
Desk
tonki
V
Het is
komti
lacn
nog I:
'en oir
lan zi
eichzc
bcwoi
