ER IS MAAR EEN KERK: DE GEMEENTE VAN KRISTENEN
J LANGS VERSCHEIDENE WEGEN NAAR GOD
Een reportage over godsdiensten in Vlaanderen 13e BIJDRAGE)
ê-
Immaculate Qonception CSfjurcIj
/To tfit
/C
De Voorpost - 4-4- 75 - 9
oerze
Binnen de verzameling van Vrije Kerken (I) en bezijden de Pinksterbewe
gingten) en de Jezusbeweging bestaat een VERGADERING VAN GELOVI
GEN en een VERGADERING DER BROEDERS, twee gemeenten van chris
tenen, met dezelfde inhoud en op details na dezelfde vorm. Voor die beide
genootschappen zonder enige organisatorische inslag bestaat slechts één
grondslag van leven en één wijze van leven: de bijbel. Beide erkennen dat er
slechts één Kerk is, de Kerk van Kristus. «'De Vergadering', zo worden wij
genoemd, ja; maar in werkelijkheid zijn zij helemaal niets, dan alleen een
-stukje van de eigenlijke Vergadering van God in dit dorp. Zij zijn niet beter of
iromer dan andere gelovigen, en zij hebben dezelfde God en dezelfde Bijbel
wals alle andere Kristenen. Dat zij zo 'eigenwijs' zijn om op een afzonderlijke
plaats in dit dorp samen te komen, is niet omdat zij zich beter voelen dan
anderen of over bijzondere openbaringen beschikken. Maar het is omdat zij
„In alle eenvoudigheid en met veel gebreken gehoorzaam willen zijn aan de
'woorden die eenmaal door de apostelen gesproken zijn. Het is omdat zij daar
willen zijn waar de Heere naar Zijn belofte in het midden is: dat is daar waar
"zij vergaderd zijn tot Zijn Naam (2)».
c
3 are
huid
Het onderscheid hun vertak-
ting en verdeeldheid (3) tussen
n-Me c "Vergaderingen, ligt uit-
beidt 'tuitend in de nomien van toela-
r Gu ing tot de Vergadering. Tot de
iden VERGADERING DER BROE
IT )ERS wordt iedereen toegelaten
die als kirsten belijdt, ongeacht
zijn filosofische bindingen. Men
iprcekt daarom over de «open»
Vergadering. In de VERGADE-
;an *RING V AN GELOVIGEN is men
ipdat punt nogal wat strenger (4),
ïctrid nen noemt haar daarom de «ge-
loten» vergadering. De zoge-
iaamde «open Vergadering» is in
wel opgemerkt dat de grootste
westerse Kerken, de protestantse
staatskerken en de Rooms - Ka
tholieke Kerk, sinds verscheidene
jaren de indeling ketters - kriste
nen hebben verlaten en hun verle
den van ketterjacht willen laten
vergeten door het uitspreken van
een erg genuanceerd oordeel over
de inhoud van het kristen - zijn,
over het onderscheid tussen kris
tenen en niet - kristenen en over de
verscheidenheid onder de kriste
nen van allerlei Kerken, die men
in een oekumenische geest poogt
samen te brengen. Anderzijds
huwt
M<
'oodt 'laandercn relatief veel minder
en t< terk aanwezig dan in Wallonië: 5
amili osten in Vlaanderen en Brussel -
ledcrlands en 21 posten in Wal-
>nië en Brussel - Frans. De «ge-
iruik. |otcnVergadering daarentegen
k n :lt 7 posten in Vlaanderen en
slei russel - Nederlands en 7 posten
r Vjr i Wallonië en Brussel-Frans (5).
Moe( Iverigens zijn er geen echte pun-
:n van onderscheid tussen beide
roepen Hun diensten en samen-
omstcn hebben dezelfde vorm en
5 ezelfde inhoud, beide op de bij-
i. ter e| geinspireerd. Zij vormen een
)ort open kring van geloofsbelij-
wijzen elke organisatori-
|hè bouw en elke vorm van hier-
'a' chie af en hebben zelfs geen
ledikant, oudste of voorganger.
ij willen geen instituut zijn en
:huwen elke vorm van promotie
Mi hun werk (6). Zij financieren
in geri nge organisatie en hun ge
lige evangelisatie - activiteiten
tor spontane giften en door het
lijven van bockhandels, waar
!*n leer of geen Kerk gepropa-
ferd wordt, doch Gods woord
rat is de
|ERC A DER ING?
oor de kerkelijke auteurs wordt
Maatschappij d.w.z. van de
fine doips- of wijkgemeen-
hap tot de grootste indelingen
in de wereldbevolking ge-
jrmd door twee groepen van
ensen: zij die God toebehoren
I zij die (vooralsnog) de gevan
gen van de duivel zijn Al die-
'Hen in V (naam van een aard-
jjeskundige plaats, nota van stcl-
n van deze bijdrage), die de
tere Jezus toebehorenDie zijn
Woe rodikool gescheiden van
(lieitencn die de duivel toebeho-
n, die not( liggen in de macht
<n de zonde (X).
iet alle auteurs en niet alle Kcr-
:n van de Kristcnheid drukken
in maatschappij - indeling zo
itlijnig uit. Maar alle nuances
vertakte bewijsvoeringen zijn
•lotte slechts schoonhcids-
;ken op de ideale indeling van
mensen in goeden en kwaden,
geredden of verdoemden, in
die in het licht wandelen
in de duisternis dolen. Uitein-
Wjk kan een Kerk zichzelf niet
jfhpromi tieren door te erkennen
[»cr een middenweg zou bestaan
■sen het leven met God en het
'ven zonder God. Hierbij dient
Evangelisatie met moderne methodes.
ontmoeten wij in de Vrije Evange
lische Kerken voor onze stre
ken betekent dit: alle protestantse
Kerken min de gesubsidieerde
protestantse Kerken in de
Mormoonse Kerk. de Adven
tkerk, De Getuigen van Jehova en
de Joodse Gemeenschap een sterk
geprofileerd beeld van de kristen
en de niet - kristen. Dit wil zeg
gen: van hem die of God of de
duivel toebehoort, en dus of op
glorierijke wijze zal delen in de
vestiging van het Rijk van Jezus
Kristus of op zijn minst zal uitge
stoten worden. Precies omdat zij
ervan uitgaan dat de niet - kriste
nen moeten gered worden, zijn de
laatstgenoemde reeks Kerken nog
en de mensen. En uiteindelijk
hebben al die Kerken van de Kris-
tenheid slechts één verschijnings
vorm gemeen: dat zij overeen
komstig Gods wil (9) de eenheid
van hen die Hem toebehoren op
aarde zichtbaar willen maken.
Een soort eenheid door verschei
denheid dus.
Die «zichtbare eenheid» wordt na
tuurlijk helemaal verschillend be
grepen en nagestreefd: van de
spontane kern en de spontane ver
zameling van kristenen op een
willekeurige plaats tot het samen
gaan van gelovigen in een insti
tuut, een organisatie met een hiër
archie en een bestuursapparaat dat
ook dekreterend is in geloofsza
ken en onmogelijk gescheiden
kan blijven van wereldse macht
suitoefening.
De Vergadering der Broeders en
de Vergadering van Gelovigen
vertegenwoordigen onder de
«Kerken» wellicht de meest spon
tane en minst geïnstitutionali
seerde vorm van «gemeente».
Hun samenkomsten komen over
een met de bijbelse principes om
trent «Kerk» EN «gemeente»:
God wil dat die eenheid van hem
die Hem toebehoren, zichtbaar
wordt op aarde. IIWe zouden
vele middelen vinden, waardoor
tot die Kerk of gemeente te kun
nen behoren mogen geen mense
lijke voorwaarden gesteld wor
den. De auteurs van de «Vergade
ring» menen dat men door het stel
len van dergelijke voorwaarden
aan sekte-vorming doet. Immers,
Een sekte is volgens de Bijbel een
partij van belijders, misschien
wel ware Kristenen, maar die be
paalde personen nalopen of be
paalde enghartige voorwaarden
stellen voor toelating tot het
Avondmaalvoorwaarden die de
Bijbel niet stelt. De Bijbel kent
maar één voorwaarde - dat is,
dat iemand een gelovige is, die
bovendien niet in moreel of fun
damenteel - leerstellig kwaad leeft
(II).
Die Vergadering blijft slechts
«vergadering» zolang zij spon
taan en niet - gereglementeerd is.
En alleszins moeten wij niet bij
elkaar gaan zitten en zélf de regels
vaststellen (12). Die principes
worden op elke schaal toegepast
om de organisatie van de zo tal
rijke Kerken te betwisten. Kerken
die tenslotte alle vertakkingen en
scheuringen zijn van één Kerk,
die van Kristus. Het kan onmoge
lijk tot de gedachten van God ho
ren dat er zoveel Kerken bestaan,
dat er verdeeldheid is, en dat ver
warring groeit onder gelovigen
die allen hetzelfde willen en niet
willen. Want De één heeft ge
meend, dat behalve dat hij lid is
van de gemeente van God, hij ook
nog lid moet zijn van dit of dat
kerkgenootschap, en de ander
heeft zich aangesloten bij deze of
gene sekte. 13) En al die Kerken
blijven zich daarenboven steunen
op en bedienen van menselijke
systemen. Nochtans is dé Kerk
een geestelijke aangelegenheid,
het aanbidden van God op geeste
lijke en waarachtige manier. Niet
met behulp van bepaalde inzettin
gen, die herinneren aan ins tellin
gen die er in Israël waren, niet
door liturgieën en verordeningen
die door de mensen zijn uitge
dacht, maar op een geestelijke
wijze: niet geleid door menselijke
systemen, maar geleid door de
Geest van God (14).
Zelfs de oekumene, die zich sinds
een paar tientallen jaren beijvert
om alle belijdende kristenen sa
men te brengen, vindt in de ogen
van de «Vergadering» geen gena
de. Wantje krijgt dan geen een
heid van gelovigen, maar een
eenheid van Kerken (15). De
enige reden en wijze van samen
komst is God en de bijbel en het
afwijzen van elke werkelijke or
ganisatie en hiërarchische bouw is
gesteund op de idee van het alge
meen priesterschap, waarbij alle
gelovigen priesters zijn en sa
menkomen om tegenover God te
offeren met hun harten en hun lip
pen 16).
Het op schaalvergroting toepas
sen van genoemde principes door
de «Vergadering», roept onver
mijdelijk de vraag op waarom het
nu precies «regels van toelating
zijn die de «Vergadering» ver
deelt in een «open» en een «geslo
ten» vergadering, die zich noch
tans allerlei steunen op de bijbel.
Als binnen de «Vergadering» zelf
Zo zitten de broeders en zusters
bij elkaar op zondagmiddag of
avond. Alle broeders en zusters
zijn, als het goed is, in gebed voor
de Heere (17). De bijeenkomst
van de zondagmorgen of -middag
is er een om dank te brengen, om
God iels aan te bieden. Tijdens de
vergadering van zondagavond
willen de gelovigen iets ontvan
gen, hetzij een belering, hetzij een
steun in een bijzondere omstan
digheid: «Geef aan elkeen naar
zijn behoefte, troost, vermaak en
leer ook nu» (18).
Behalve die samenkomsten, die
de kem van de «Vergadering»
vormen, houden de gelovigen
door de week ook hun persoon
lijke bidstond(en). Hun eenheid
met God komt immers niet alleen
tot uiting op de samenkomsten,
maar op elk moment van hun le
ven.
De Vergadering symboliseert het
offeren aan God-het brengen van
lofoffers - en het aanzitten bij het
Avondmaal of de Eucharistievie
ring. Voor het tweede «protes
tantse» sacrament, het Doopsel,
en voor de andere begeleiden de
momenten van het leven (huwe
lijk, overlijden) kent de «Verga-
schoon de beoefening ervan door
sommigen ervaren wordt als een
vorm van godsdienstigheid (2).
Makro -biotiek is rechtstreeks op
genomen in tenminste één gods
dienst die ons bekend is (3). De
uitbreiding van het makro - bio-
tisch principe naar een algemene
natuurlijke voeding werd op
grond van de bijbel ingevoerd in
de Adventkerk en in de Mor
moonse Kerk, als deel van de
godsdienstbeleving. Anderzijds
blijft de Makro - biotiek buiten de
godsdiensten om gelden als een
probaat middel van herstel of be
houd van de lichamelijke en gees
telijke gezondheid.
De Transecendente Meditatie is
een techniek die de mens helpt
zijn innerlijkheid terug te vinden
en hem een zeker kosmisch be
wustzijn schenkt waaruit een
meer - mens - zijn volgt. Die men
tale techniek is geen godsdienst.
De meditatie werd door de Indiër
Mafiarcshi Mahesh Yogi langs de
VSA om in het westen gebracht
als een wetenschap van kreatieve
intelligentie». De meditatie van
Mahareshi Mahesh Yogi de
beweging leidt vanuit Zwitserland
eist geen verstandelijke of kul-
spanning, waaraan slechts wein
ige mensen ontsnappen, en die
zich zowel op het mentale als het
fysische vlak uil. Heel de persoon
lijkheid wordt er door aangetast:
karakter en sociaal gedrag on
dergaan er de invloed van. De
symtonen zijn even veelvuldig als
verscheiden: nervositeit, slape
loosheid, angst, frustatiegevóél,
depressie en min of meer bedwon
gen agressiviteit (4).
De zuivering van het zenuwstelsel
door Transcendente Meditatie ge
beurt in zeven stadia: eerste lezing
(over de techniek in het alge
meen), tweede lezing (grondige
bespreking van de techniek), per
soonlijk onderhoud tussen initia
tor en kandidaat - meditant en
tenslotte de meditatie zelf (het
overbrengen van de techniek) in
vier bijeenkomsten.
De techniek van de Transcendente
Meditatie het ervaren van de bron
van het menszijn, het koppelen
van het absolute aan het relatieve.
In het relatieve kan de mens zijn
uiterlijke waarden en zijn gesste-
lijke waarden die helaas voor
een groot deel verloren gingen en
thans individueel moeten her
ontdekt worden uitleven en zo
2549 THIRTY-SECOND STREET
SACRAMENTO, CALIFORNIA 95817
October 10, 1973
To Whom It May Concern:
I, the undersigned, am a Catholic priest, Pastor of the above named parish,
and for the past six years Chaplain to the Assembly, California State legis
lature.
am writing this letter to allay any fears, anxieties or misconceptions
which Catholics may have concerning the practice of Transcendental Meditation.
I have been using the practice of Transcendental Meditation for the past
seven months.
It is not a religion or a religious practice. It in no way conflicts with
a person's belief in Cod or in his church. It is a simple natural technique
whereby, through regular practice one can rid oneself of stresses of the
mind and enjoy deep rest and relaxation.
There are many benefits which result from regular practice. A person's
relationship to God and the practice of one's faith should be enhanced, rather
than diminished, by the use of Transcendental Meditation. une becomes much
more sensitive to the presence of God in our universe and the interdependence
and harmony which He intended to exist between peoples and things.
am happy to say that I can recommend it highly.
Sincerely,
LMcA/fs
(Rev.) Leo McAllister
Pastor
Brief van een rooms katholiek priester: de Transcendente Meditatie is geen godsdienst en geen gosdiensdge
praktijk, maar een venwichtiger en rustiger persoonlijkheid is er het gevolg van. En de mens, in relatie tot God,
heeft er voordeel bij.
dering» een ritueel dat best verge
lijkbaar is met dat van de Pink
stergemeente.
TRANSCENDENTE MEDI
TATIE:
Een eeuwige stilte....
In de marge van de godsdiensten
en de godsdienstbeleving bloeien
sinds enkele jaren Yoga, Makro-
biotiek en Transcendente Medita
tie, drie verschijnselen die op het
eerste gezicht niet vreemd zijn aan
de praktijk van sommige gods
diensten, maar anderzijds toch to-
naar het absolute toe gaan. Het
resultaat van de techniek is een
meer - mens - zijn en het verwer
ven van een kosmisch bewustzijn
dat gebaseerd is op EEN EEU
WIGE STILTE (5).
In drie belangrijke centra van
Vlaanderen wordt thans de tech
niek van de Transcendente Medi
tatie aangeleerd: in Antwerpen
Gent en Brussel. De initiatie kost
natuurlijk geld: 20% van één
maandelijks inkomen van de kan
didaat. Dit geld is slechts bestemd
voor de organisatie van de initia
ties, want al de medewerkers
van de plaatselijke initiator tot de
nationale leidster te Brussel
werken kosteloos.
Over mijn gesprek met een initia
tor over de techniek van Maha
reshi Mahesh Yogi moet ik alvast
nog hierna volgende bijzonder
heid meedelen: de fysiek en de
spirit van initiator was een ge
loofwaardig bewijs van de stelling
dat de meditatie een voor de hand
liggende weg naar het geluk is.
FRANS-JOSVERDOODT
Binncn/icht van een Meditatie-huis. Op de achtergrond: foto van Mahareschi Mahesh Yogi.
in sterke mate gekenmerkt door de
bekeringsdrang, die thans vrijwel
afwezig blijft bij de eerstge
noemde Kerken. Misschien is de
verregaande verstrengeling van
de «grote» Kerken met het poli
tiek en sociaal leven van het Wes
ten hiervan de oorzaak?
Er zijn tientallen Kerken die elk
op hun manier zich geroepen voe
len een schakel te zijn tussen God
individuele gelovigen kunnen la
ten zien dat ze bij elkaar horen:
maar de bijbel noemt maar één
middel waardoor wij aan de een
heid van de -gemeente - zichtbare
uitdrukking kunnen geven.
.IDat middel vindt u in I Korin-
lliiërs 10: de eenheid van de gelo
vigen wordt zichtbaar als zij sa
menkomen 10
O.M TOT.DIE «Vergadering».
reeds twee interpretaties te vinden
zijn m.b.t. een alleszins belang
rijke aangelegenheid als de regels
van toelating, kan die «Vergade
ring» de andere Kerken dan ver
wijten dat zij alle kanten op gaan
met diezelfde bijbel en daaraan
het eigen bestaansrecht koppelen?
Vergadering
op zondag
taal buiten de inhoud van het
woord «godsdienst» vallen omdat
zij een techniek zijn, een therapie
die de fysische en psychische
veerkracht van de mens herstelt
zonder in een relatie God-mens te
treden en zonder iemands per
soonlijke godsdienstigheid aan te
grijpen of in de weg te staan I
Yoga ligt wel heel dicht bij de
lichamelijke opvoeding, of-
turele vorming, zelfs geen uitge
sproken zin voor kontemplatie.
De meditanten en aspirant - medi-
tanten komen uit allerlei filosofi
sche kringen en gezindten. Zij
zijn arbeiders, hoogleraren, mon
niken, atheïsten enz. Hun doel is
de zuivering van het zenuwstelsel.
Over de weerbaarheid van ons ze
nuwstel worden vandaag terecht
vragen gesteld waarop het ant
woord beangstigend klinkt.
Nooit, sinds de wereld wereld is,
heeft de mens met zoveel proble
men te kampen gehad als in deze
tijd.Nooit voorheen is hij onder
worpen geweest aan dezelfde
spanningen, nooit voorheen heeft
hij zo hard moeten vechten voor
een plaatsje onder de zon. nooit
voorheen ook scheen hem de toe
komst zo onzeker en dreigend en
de menselijke betrekkingen zo
komplex. Al deze factoren samen
gaan zwaar doorwegen op de psy
chische weerbaarheid van het in
dividu en vormen op de duur wat
dokters en psychologen een'
stress - toestand- noemen: een
permanente toestand van over-
Voetnoten
Zie schema in onze vierde bijdrage..
(2) W.J. Ouweneel, Wat is «de Vergadering»?, Uitgave -Uit het
woord der Waarheidwindschoten, z.jr.. 32 blz., blz. 31-32.
(3) Gesprek M. Van der Bijl, Gent, 14 en 15 jan. 1975.
(4) Ibid
(5) Jaarboek Protestantse Kerken van België, zie eerder.
(6) Van der Bijlzie eerder.
(7) Ibid
(X) W.J Ouweneel, zie eerder, blz. 6
(9) Ibid. blz. 6.
(10) Ibid, blz 6
(11) Ibid. blz. 9
(12) Ibid, blz. 10
(13) Ibid, blz. II
(14) Ibid. blz. 10
(15) Ibid. blz. 12
(16) Ibid. blz. 21
(17) Ibid. blz. 31
(IX) Ibid. blz. 31
1Gesprek Mevr. Willemot, Gent 2X.1.75
(2) Hoekstra, zie eerder (Pinkstergemeentel en)).
(3) Zie onze eerste bijdrage: Treize Cinq Heitres
(4) Suzanne Roderguez. Transcendente Meditatie: het begin van een
nieuw leven?, Libel Ie - Rosita, 16 oktober 1973, blz. 103.
(5) Willemot, zie eerder.
Dr. med. Dietrich Grim, Transcendentale Meditation, SRMISIMS.
Mïmchen 1969, blz. I en 2.
An Alliance for kwowledge, Maharishi International University,
1973