ANTATE DOMINO IN IATIONAAL RERUM NOVARUM KONCERT AALSTEN AAR JAN MATTHIEUBEROEPSREIZIGER DONDERDAG 8 MEI: OPEN DOEK VOOR EEN BOEK IK BEN EEN HAND De Voorpost - 2-5-75 - 23 inder de auspiciën van het Ministerie van Nederlandse ;ultuur, dienst Volksontwikkeling, in samenwerking met iet stadsbestuur van Aalst, het komitó voor kulturele Aktie in de Belgische Radio en Televisie brengt de Schola Jantorum Cantate Domino op donderdag 8 mei 1975 te 20u n de Sint-Martinuskerk te Aalst het traditioneel geworden aarlijks Geestelijk Jubelkoncert, ditmaal onder het motto lationaal Rerum Novarumkoncert». •veneens op 8 mei, om 10u heeft in dezelfde kerk een 'lechtige Eucharistieviering plaats die evenals het ubelkoncert rechtstreeks door de BRT zal uitgezonden rorden. Deze belangrijke aangelegenheden willen we graag ven toelichten. De Eucharistieviering zal nuzikaal omlijst worden ioor Cantate Domino met Ie «Missa Chromatica» voor fe-stemmig a capellakoor ran Dr. Med. Joz. Hendrix. Tot nog toe is dit werk ons >nbekend en vol verwach- jng kijken we uit naar de creatieervan. Iet Gregoriaans proprium vordt ons gebracht door het >int-Jan-Berchmanskoor Hofstade) onder leiding van lozef Van der Vurst, het Sint Martinuskoor waarvan ook E.H. Ghijs dirigent is en het Hallelujakoor geleid door Dom Bernard Copray. Mo- jen we er aan herinneren dat aatsgenoemd koor een kon- cert geeft in samenwerking ■net het instrumentenbal jnsemble «Pro Musica» o.l.v. Louis van der Paal, en dit op zondag 11 mei te 19.30u in de H.Hartkerk te Aalst. In ons blad van vorige week verscheen daarover ^feen uitgebreide toelichting. Van het nationaal Rerum fJovarumkoncert vermelden we vooreerst de uitvoerders. Naast Cantate Domino zijn het de Solisten van het Belgisch Kamerorkest on der leiding van Georges Maes,-we hoorden hen on- angste Lede, Kristiaan van ngelgem, titularis-organist lande Sint-Martinuskerk en nrichter van de jaarlijkse "rgelcyclus (op 15 mei vat vierde cyklus aan) en enslotte Jan Wellekens, welbekend Aalsters cellist. Deze mensen zullen samen instaan voor een concert dat, voortgaande op de traditie, aan de hoogste muzikale eisen zal voldoen. Zoals steeds krijgen we een aangenaam geheel van vo- kale en instrumentale wer ken. Indachtig zijn naam zal Cantate Domino de avond inzetten met «Ehre sei Gott in der Höhe» uit het Wei nachts-oratorium van Jo- hann Sebastian Bach (1685- 1750) cantates, en dus geen oratorium in de ware zin van het woord. De cantates werden verdeeld over zes uit de kersttijd: drie voor de kerstdagen, een voor Nieuwjaarsdag, een voorde zondag na Nieuwjaar en tenslotte een voor Kristus verschijning (6 januari). Het «Ehre sei Gott in der Höhe» komt uit de tweede cantate en is de muzikale schildering van het verschij nen der engelen aan de herders. Analoge muziek vinden we in Handels «Mes sias». Het is interessant beide stukken te vergelijken om aldus de uitdrukkings wijze van beide grootmees ters aan de hand van eenzelfde gebeuren tegen over elkaar te stellen. Na deze grandioze verheer lijking vertolkt Kristiaan van Ingelgem aan het klavecim bel, begeleid door de Solis ten van het Belgische Ka merorkest het Concerto Nr 5 in fa klein (BWV 1056) van Johann Sebastian Bach. Het betreft een transcriptie van een vioolconcert (oor spronkelijk in sol klein) dat enkel in deze versie voor klavier tot ons gekomen is. Voor het middendeel van dit concerto maakte Bach ge bruik van de inleidende Sinfonia uit de Cantate BWV 156: «Ich steh mit einem FuB in Grabe»; een procédé dat door Bach vaak werd toegepast. Volgt dan het Motet Nr 3 «Jesu, meine Freude, meines Herzens Weide, e- veneens van Johan Sebas tian Bach. De tekst werd gedicht door Johann Franck (1653). Volgens de «Bach-Werke- Verzeichnis» in de bezetting als volgt: 5-stemmig koor met sopranen I en II, alten, tenoren en bassen. Te Leipzig werd deze a capella traditie lang gehandhaafd, doch meestal voelt men het werk uit met orkestbegelei ding, t.t.z. het orkest speelt de koorstemmen «colIe par- ter mede. Dergelijke versie hoorden we verleden jaar in september in de O.L.Vrouw- kerk Mijl beek door het Hannover knapenkoor. Can tate Domino echter brengt het met continuo-begelei- ding (Kristiaan van Ingel gem klavecimbel en Jan Wellekens: cello). Dit mogen we een ideale oplossing noemen omdat op die manier een synthese wordt gebracht tussen twee opvattingen waarvan we qua authenticiteit aan geen van beide voorrang kunnen ver lenen. Van Georg Philip Telemain (1681-1767) brengen de so listen van het Belgisch Kamerorkest het concerto in mi voor hobo en snaren. Merkwaardig is dat deze componist in zijn tijd be roemder dan zijn tijdgenoot Bach is geweest. Ondanks de minderwaardige positie die hem in ons muziekleven bedeeld is komen enkele instrumentale werken nog geregeld voor op koncert- programmas. Van de vele opera's, cantates en passies die Telemann componeerde maakt men nu nauwelijks gewag. In die zin, en ook door het feit dat we op 8 mei deconcerti van Telemann en Bach rechtstreeks met el kaar kunnen vergelijken vin den we het positief een van Bachs tijdgenoten uit de vergeethoek te halen Er zal besloten worden met het «Magnificat anima mea Dominum» van Giovanni Baptista Pergolesi (1710- 1736). Noteren we dat zijn eigenlijke naam G.B.Draghi is, doch door het feit dat zijn overgrootvader afkomstig was uit het stadje Pergola, werd de hele familie hier naar genoemd! Evenals zijn ouders was deze komponist een kort leven beschoren, wat hen niet belet heeft tal van werken na te laten. Deze zijn gecatalogeerd in de «Opera omnica», gepubliceerd te Rome in 1940-42. Deze verzameling bevat echter vele werken die niet van Pergolesi zelf zijn of van twijfelachtige authentici teit. Vooral de geestelijke mu ziek heeft de musicologen heel wat hoofdbrekers ge kost, wegens de vele dupli- katen, arrangementen en transcripties die in omloop zijn (geweest). Laten we ons echter niet inlaten met dergelijk specia listenwerk; het zal voor ons een aangename gelegen heid zijn om in Pergolesi meer te zien dan de kompo nist van één werk (Stalat Mater). Tot zover enkele beschou wingen overeen concert dat echter met geen woorden te vatten is. Vol verwachting zien we uit naar de uitvoe ring die - we kunnen het reeds zeggen - van hoog staand muzikaal gehalte zal zijn. André De Groeve Hoeveel schrijvers en schrijfsters van onze Ne derlandse literatuur heb ben sinds Couperus' langs lijnen van geleidelijkheid niet hun al te gevoelig hart in Rome verloren en aan dat verlies een deel van hun werk gewijd? Er een stel personages laten slen teren, bewonderen, kijken, lijden en liefhebben? Met anderewoorden: hoevelen hebben niet het beeld van zichzelf geprojecteerd te gen de Romeinse achter grond? Het meest recente Rome- verhaal dat ik las, is Harry Platteels merkwaardig Ik ben een hand (Uitg. Man- teau, Brussel/Den Haag), het verhaal van het meisje Petra dat na een Italiaanse reis moedwillig in Rome achterblijft en er rond hangt tot de politie haar oppikt en haar op transport zet naar Amsterdam, waar zij in een tehuis voor gehandikapten werkt en wat vereenzaamd verder leeft met haar herinnerin gen aan Rome, d.w.z. met de produkten van haar verbeelding als jong en hartstochtelijk meisje. In eindeloos durende nach ten schrijft zij haar Rome blaadjes, een soort los bladig dpgboek van een verbeelde werkelijkheid waarin zij de bevrediging zoekt voor haar zinnelijke verlangens. Kind, wat zit je weer alleen op je kamertje. Laat die verhalen de verha len en leef. Een meisje zo mooi ais jij moet niet doen wat je doet. Je hoeft niet bang voor me te zijn, Ik eet je niet op als jij me niet opeet. We zijn helemaal niet bang, we praten en denken helemaal niet aan sex, sex, sex, sex. Zo praat ze uiteindelijk met zichzelf als zij in andermans huid kruipt en zichzelf met het schrijven bezig ziet. Sex, sex... Maar niemand hoeft verontrust op te kijken: Harry Platteel laat Petra - naar het woord van een Holland kriticus - alles waakzaam en direkt note ren, zonder overbodige excessen. Daarbij wordt niets verhuld en niets uitgebuit. Want Ik ben een hand bevat heel wat ero tiek die goed gedoseerd is en ver verwijderd blijft van het triviale. Realisme hoeft immers geen platheid te zijn, ofschoon al te veel suksesrijke schrijvers sinds Wereldoorlog II dat nog steeds niet begrepen hebben. Tenslotte is voor Petra de zinnelijke beleving slechts in schijn het alfa en^et omega van haar bestaan. Want haar diepste verlan gens zijn zuiverder dan die waarvan haar fantasie meestal de uitdrukking is. Ik geloof in een jongen die ergens op deze wereld rondspringt. Of misschien op een andere wereld of misschien alleen in de nacht als anderen slapen. Ik geloof dat hij mij hoort of over mijn schouder meekijkt terwijl ik bezig ben en dan kijken we samen naar mijn hand. Ik meen soms dat het onzin is, dit geloof, maar is' geloof niet zoiets als een kompensatieautomatiek? Ach, dan geloof ik liever niets maar zal zoeken in een werkelijk laatste nacht naar kansen. Petra's verbeelde Rome herinneringen zijn daarom ook een mengeling van zinnelijke roes en doodge woon vrouw-zijn. Maar steeds is het verlangen bemind te worden het middelpunt ervan. Zoals het het middelpunt is van haar vervlakkend leven in Amsterdam, waar zij die in haar Rome-verbeelding het leven ten volle uitpuurt -afwacht en berust. In het weten dat «een droom boven de werkelijkheid stellen pas goed gek zijn» is. Frans-Jos Verdoodt DE DOKTER VAN SALAYA We werden hoogstvriendelijk ontvangen in Salaya. Wel werd in het hardnekkig ge vecht om van de bus te geraken, terwijl dertig Indiërs tegelijk probeerden erop te komen, een oor van onze grote Marok kaanse reistas afgerukt, maar dat heb je ervoor over. 't Was anders een taxi ge worden, en dat kost weeral meer dan de reparatie van zo'n oor. De dokter heeft er pas een nieuwbakken baby bijgekregen. Zijn vrouwtje is lief, zoals alle Indische vrouwen. Ze spreekt daarenboven goed EngelsZe hebben allebei universiteit ge daan zeggen ze trots. De dokter heeft er alleen spijt van dat-ie niet in Engeland heeft gestudeerd. Anders kon dat ook weer op zijd~Ttaambordje. Na een uur hebben we echter al door dat dit niet zo'n prettige ervaring gaat worden als in Dwarka. In feite zou ik er liever helemaal niet over schrijven, maar aan de andere kant is ook dit soort ervaringen weer zo oer-typisch voor het Oosten dat het spijtig zou zijn, en ergens oneerlijk ze u te onthouden. Salaya is een kleine vissershaven in noor delijk Gujarat. Vlakbij Pakistan. Het meest beruchte smokkelhol van India. Elke inwo ner heeft ergens een vinger in de smokkel- business. Het is de lokale way of life De dokter investeerd erin. En niet enkel daarin. Ja, onze vriend is duidelijk op de money-trip. Het is weinig bevorderlijk voor de goede verstandhouding met ons. We zien hem in het hospitaal(tje) naast zijn regeringswoning. Hij is inderdaad een ty- pisch-lndische dokter. Slaagt erin van honderd patiënten te onderzoeken op anderhalf uur. leder die wat mankeert krijgt de traditionele spuit tetracycline en enkele pillen en vitaminen. De meeste gevallen zijn weliswaar onschuldige blut sen en builen en wat kinderkwaaltjes, maar 'k zou er toch voor bedanken om door zo iemand behandeld te worden. De mensen hebben hier echter geen keuze, en ze weten trouwens ook van niets be ters. Volgens de dokter hechten ze een bijgelovig vertrouwen in de spuitjes, en Zijn ze pas tevreden na een pikuur. Daarbij willen ze onmiddellijk genezen worden, zo'n beetje toverij verwachten ze van mij, zegt hij. Je kan ze ook geen antibiotica meegeven, ze zouden het hele zootje meteen opvretenWe moeten ook mee op patiëntenbezoek. De dokter klaagt over zijn loon. Wil weten vanwaar wij ons geld halen. Vindt het Westen toch maar je van hét. De regering betaalt ons totaal onvol doende, weet u. Komt u dan niet rond met uw loon 7 Hij verdient 7000 F per maand. Ik moet denken aan Vasudev die met zijn vrouw samen amper 4000 verdient en ervan weet rond te komen met tien mensen. "Nee, weet u, als dokter heb ik bepaalde uitgaven die ik moet doen. Ik moet aan het klassenverschil denken. Ik kan niet ge kleed lopen als een bedelaar. Mijn echt genote heeft twee dienstmeisjes nodig, nu, met de baby. Mijn chauffeur, benzine, ik kan niet te voet bij de mensen gaan. Ik ben de dokter, ik heb een bepaalde stan ding op te houden tegenover deze lie den. Waarom die chauffeur, ge rijdt toch al tijd zelf Ik rijd graag zelf. De chauffeur past op de kinderen, doet de boodschappen en zo. En, soms moét hij rijden, hahaha hij knipoogt en schijnt hiermee iets te bedoe len, maar we kunnen ons niet voorstellen wat. Het wordt duidelijk later. We gaan die avond met de witte Unicef-jeep naar een boerderijtje, een twintigtal kilometer ver der, nabij Jamnagar. Het is stikdonker op het erf, we zien een paar duistere gestal ten tussen de bomen rondscharrelen. Een heleboel geheimzinnigdoenerij. Het is een surprise zegt de dokter. Dan laat men ons binnen. Het kamertje zit meteen stamp vol mensen, alle aan hun kleding te zien, uit de meer gegoede klassen. Als de groep kompleet is tellen we er vijftien, alle man nen tussen de 25 en de 60 jaar. Er wordt Engels-Hindi gesproken, t.t.z.Engelse woorden maar met een verschrikkelijk Hindi-aksent. Iemand stelt zich voor. Doua ne-officier. Een andere, jongere kerel, blijkt winkelier te zijn, elektronische appa ratuur verduidelijkt hij. Er is een here- boer. Ze zijn allen zeer vriendelijk en zien er sympathieker uit dan onzedokter, die iedereen een beetje uit de hoogte be handelt en overal het hoogste woord voert, ook al heeft hij niet of weinig te vertellen. We moeten neerzitten aan een tapijt. Er wordt eten binnengebracht. Een paar jon ge mannen bereiden van alles in een hoekje van de kamer. Dan begint het langzamerhand te dagen in ons achterhoofder zijn geen vrou wen, buiten JeanineEn de mannen hebben iets in hun houding dat ik herken, maar niet zo meteen kan thuisbrengen. Het is een raadsel. Waarom zijn het man nen die dit voedsel klaarmaken Er wor den enkele borden met een zeer pikante sla op het tapijt gezet. Please, try En danheeft de dokter plots twee donkere flessen tevoorschijn getoverd Gesmokkelde rum Three Stars Brand Van onze vriend de douane-officier, zegt de dokter, Hahaha Hij heeft de ver schrikkelijke gewoonte van steeds met zijn eigen flauwe mopjes te lachen. En als de dokter lacht, lacht iedereen. Ze denken allen blijkbaar dat de dokter veel ver standiger is dan zij, dat hij zin voor humor te koop heeft. Als iemand in India lacht met zijn eigen grapje, voelen de anderen zich verplicht mee te lachen, om niet dom te schijnen. Of is het louter uit beleefd heid 7 Daar komt ook de afschuwelijke soda op de proppen. Er wordt over-en-weer gepraat en gelachen in het Gujarati-dialekt, maar steeds weer keert de aandacht naar ons. Er zijn konstant minstens tien paar onder zoekende, nieuwsgierige, bruine ogen op ons gevestigd. Of zeg maar, op Jeanine. Wel, drinken jullie niet 7 Het is zeer goede rum hoor, Three Stars, beste in India. Kost 40 rps. de fles. Hahaha. Ik heb even geproefd. Het is een smake loos brouwsei. Bevat hoop en al 20% alcohol en heeft een ziekelijke smaak. Kots er haast van. Flauw spul. Ze kennen hier echter niets anders in Gujarat en dan lengen ze het nog aan met soda in een verhouding van 1 op 5. Niet te doen. Deze gasten kunnen gewoon niet drinken. We drinken alleen nè het eten, dank u, anders worden we ziekIk kan niet laten er nog aan toe te voegen U als dokter weet toch ongetwijfeld wel dat drinken vlak voor, tijdens en na de maaltijd zeer schadelijk is 7 De dokter is doof. En dankomt het vlees. Luidruchtig begroet door alle aanwezigen. De ogen schitteren. Die enkele druppels rum-met- soda hebben het ijs voorgoed gebroken. En toegegevenhet is een prachtige vleescurry. Al is het zo pikant dat we er het raden naar hebben wat het precies bevat. Geit 7 Kip 7 Nu herken ik ook in een flits die houding bij elk van deze mannen. Het is de manier van schooljongens die in het geheim een sigaretje roken en denken dat ze iets heel spannends doen. Kameraadschappelijke verbondenheid bij het samen overtreden van dezelfde heilige wet. Gelijkworden in de ondeugd. Drank is in Gujarat streng verboden. Er heerst algemene prohibitie. (Misschien maar goed ookeen zatte Indiër is een verschrikkelijk gezicht.) Vlees wordt nérgens gegeten. Gujarat is immers enorm traditioneel konservatief hidoe-brahministies. Misschien zou de dokter ettelijke patiënten verliezen indien ze erachter kwamen dat-ie drinkt c.n vlees eet. «De mensen zouden niet meer naar het hospitaal willen komen, moesten ze 't weten. Ik zou mijn job er bij verliezen. Maar dat geldt voor bijna iedereen hier, behalve voor mijn vriend de doeane-offi- cier. Moesten onze vrouwen dit weten Algemeen gegiechel. De vrouwen zijn be paald geloviger dan de mannen. Onze vrouwen zijn nu eenmaal ouder wetse trutten. Helemaal niet zoals de Europese vrouwtjes, Hahaha. Maar jullie houden ze toch maar liever zo, moet ik denken. Overigens, wat is on nozeler iemand die geen vlees eet omdat zijn godsdienstige overtuiging het verbiedt, of iemand die vlees eet en zuipt, alléén omdkt het verboden is, en omdat het mo dern (westers) staat 7 Deze mensen kijken spijtig genoeg geweldig op naar al wat Westers is. Ze denken dat de Westerling met zijn technologie superieur is. Willen liefst zo vlug mogelijk westerling worden. Ze zien geen verschil meer tussen weten schap en wijsheid. Zo glipt onze Westerse dekadentie ook in Gujarat langzaam naar binnen. Toch is het maal zeer genietbaar, en we drinken nadien nog verschillende glazen, puur, van het flauwe spui, onder de ver baasde blikken van de andere drinkers die vooral van Jeanine schijnen te ver wachten dat ze nu meteen wel onder tafel zal gaan (heel figuurlijk dan, want er is geen tafelDe douanier is er intussen in geslaagd een gesprek te beginnen met Jeanine. Een hele prestatie, onder het ge balk van de dokter door. Hij blijkt een zeer vriendelijk mens te zijn, en geeft blijk van een veel groter begrip van het Westen dan de dokter. Deze laatste doet wanho pige pogingen om terug vaste grond onder de voeten te krijgen, onderbreekt ons voortdurend, maar de algemene aandacht is niet meer bij hem. Het wordt dan ook ineens tijd om op te stappen. Maar we beloven de douanier van nog eens terug te komen, er zal dan een nog grotere party gehouden worden belooft hij van zijn kant. Onze verhouding met de dokter wordt er niet beter open ik word met de dag cynischer. Mijn gesprekken met hem wor den op den duur zo sarkastisch en dub belzinnig dat zelfs een Indische olifant de steken zou moeten voelen. De doe blijft echter maar van krommen haas gebaren, of is hij dan werkelijk niet in staat zelfs de minst subtiele insinuatie te vatten 7 Het moet wel zijn. De arme man is zodanig met zichzelf ingenomen dat hij zelfs niet luistert .als we hem iets proberen te ver tellen. Hij is gewoon van zelf de vragen te stellen zonder naar de antwoorden te luisteren, ja, zonder een antwoord te ver wachten. Hij speelt een eeuwige one-man- show. Als hij een vraag stelt is het meestal een retorische vraag, en geeft hij zelf het antwoord. We beperken ons dan maar tot ja en neen, en hij merkt het niet eens. Het is hemeltergend. Hij sleurt ons 's mid dags mee naar al zijn buiten-patiënten. Deze mensen zijn allen zeer vermogend. 7.o komon dus niet naar het hospitaal, (het hospitaal is gratis) maar betalen mij voor een visite. De regering betaalt voor mijn werk in het hospitaal, maar ik verdien in feite beter met de visites. Dat is onwette lijk natuurlijk. Wat ik doe is in feite ver boden. Hahaha Gaat ge ook bij arme mensen op visi te 7 Nee, die komen immers naar het hospi taal, zoals ik al zei. De benzine is duur, weet ge De witte Unicef-jeep wordt gebruikt voor elke verplaatsing. Zelfs al moeten we maar vijfhonderd meter ver. Het maakt een betere indruk als de dokter met de wagen komt.Slechts twee of drie dorpelingen hebben een auto. De straten zijn gewoon zandsporen. Het is soms een hele toer om over de bulten en langs de putten te rijden en de dokter is een verschrikkelijk slecht chauffeur. Gelukkig is het onmogelijk om meer dan vijftien kilometer per uur te rij den. Hij blijft steeds in derde versnelling. Zogezegd om benzine te sparen. De motor sparen is blijkbaar van minder belang Maar dan, de wagen behoort aan Unicef. De benzine komt echter uit zijn eigen zak. Toch hebben we op die manier wel een paar fijne mensen leren kennen. We zijn er dankbaar om. De dokter slaagde er echter spijtig genoeg telkens in van de stemming te verbrodden als we voor zijn zin, teveel van de interessse kregen. Typisch staaltje Mijn vrienden uit België, hahaha Mijn vriend wil weten of jullie getrouwd zijn. Ze zijn getrouwd. Al meer dan twee jaar.(We zeggen voor ons geraak maar steeds dat we getrouwd zijn.) Hij vraagt of jullie al kinderen heb ben 7 We willen wel iets antwoorden maar de dokter doet dat wel voor onsNog niet, hahaha, en let welal twee jaar ge trouwd "Dat kan alleen met... FAMILYPLAN NING! HAHAHAHAHAH! Fa-mi-ly-planning! Woeha. De dokter schudt van 't lachen, en de arme mensen lachen mee Familyplanning is zijn stokpaardje. Hij brengt het in elk gesprek alsof 't de grap van 't jaar betreft. Als we hem vragen wat er dan wel zo koddig is met die family planning Deze mensen begrijpen niets, hahaha. Ze zijn oerdom. Ze hebben niet gestudeerd, weet u. Familyplanning wordt alleen begre pen door ons, de ontwikkelde mensen. Wij intellektuëlen geven het goede voorbeeld, maar dacht u dat ze iets begrijpen 7 Hahaha, ze begrijpen er niets van. Het is verloren moeite. Hahaha. Sommige vrou wen slikken alle pillen tegelijk Haha ha I

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1975 | | pagina 23