[PRINTERS IN CEYLONS
VISSERSDORPEN
BELGIAN PRINTER TROTTERS IN CEYLON
boeykens reizen
A
De Voorpost - 16-5-75 - 5
Eén van de eminente leden van de Belgian Printer Trotters zocht in
het heerlijk mooie Ceylon een stoel. Om uit te blazen. Zoals het meer
gebeurt met Vlamingen die zodanig alle talen machtig zijn dat zij
geen enkele taal - ook niet de hunne - ten volle in al de schakeringen
beheersen kon de brave man op het geschikte ogenblik niet het
Engelse woord voor «stoel» vinden. Dies richtte hij zich tot enkele
dienstvaardige Ceylanezen met heel veel gebaren (die volgens onze
Vlaming stoel moesten betekenen) en daarbij gebruikte hij steeds de
term «tchier». Na vijf minuten had de verstandigste der Ceylanezen
het begrepen en bracht hij ons Trotter...naar het dichtsbijzijnde
W.C. De Vlaming weigerde dat aanbod, sprong op, schudde het
hoofd, ging weer heftig gebaren maken, steeds herhalende dat hij een
«tchier», een «tchier» nodig had. Eindelijk ging bij een ander
Ceylanees het bevrijdende licht op. Hij had het vast. Hij duwde zijn
landgenoten achteruit en bracht de Trotter triomfantelijk...naar een
ander, nog properder WC. Ten einde raad (en zeer moe) is onze
Vlaming dan maar blijven zitten. Ten slotte is ook die plaats zeer
geschikt om rustend te mijmeren over de heerlijke reis die door de
onvermoeibare heer Henri De Kimpe verder als volgt wordt
beschreven
Wanneer we vele uren hadden rondgetoerd
en onze gids ons vroeg of we ook even wilden
voetje-baden belandden we in een baai waar
we een kolonie van een zestigtal vissers (allen
t mannen) volgens de allerprimitiefste vormen
aantroffen. Een 30-tal rieten hutten en een
20-tal zeer origineel gebouwde vissersschui
ten werden van binnen en buiten bekeken.
We trachtten in alle talen van de wereld te
vernemen wat zij deden - hoe zij leefden... en
waar hun vrouwen waren... En als we alles
goed verstaan hebben verbleven ze hier een
6-tal maanden - trokken dagelijks op
(rijkeMsvangst - zoutten de opbrengst van
de vangst in grote stenen kuipen in - en
verkochten al dat spul aan de groothandel
die het hier één maal per week kwam
ophalen. Zo verdienden zij groot geld. liefst
l .000 Rs per maand en per man en waren
hun vrouwen - in de meer landelijke
vissersdorpen - deftige, ja zelfs goedstellende
burgers. Niets kon verteerd worden; hun
godsdienst belet hen alle alkoholische
bachanaliën - hun materiaal dat ze zelf
herstelden was van het allerprimitiefste
1 allooi en zij waren toch zo gelukkig met ons
toevallig ontdekkingsbezoek dat ze ons de
vriendschapsthee aanboden om samen met
hen te proeven, maar wanneer je daarvoor
een afgesneden oliebusje uit een of andere
garage, als drinktas aangeboden krijgt, was
alle dorst en alle vriendschapsblijken
(onzerzijds) verdwenen... tot uiteindelijk een
slachtoffer gevonden werd die de onthaal-
geste beantwoordde en alles dronk
schol!!!
wens. Hier worden trouwens op dit ogenblik
de meeste nieuwe hotel-accomodaties aan
gebracht. Overal zandduinen dan alles
beplant met Palmyra. Overal kleine vissers-
enklaven terwijl de bevolking meestal
^Maleiers zijn (we hebben U reeds hierboven
verteld dat ze heel anders zijn dan de echte
Ceylanezen). Voor hen is de Moslem-gods
dienst overwegend... en de lekkerbekken
kunnen hier dezelfde reuzenkrabben of
kreeften naar hartelust vinden net zoals in
Pattaya in Thailand vorig jaar. Zo rijden we
langs Ronda. het meest zuidelijk punt van
Maar we moeten verder. Waar men van
vissers spreekt treft men ook primitieve
knutselaars of kunstenaars aan en het is dan
ook niet te verwonderen dat in dit gebied de
meest beroemde en meest waardevolle
maskers gesneden worden. Een goed
tijdverdrijf bij storm en ontij terwijl de
vrouwen met het kanten-klossen de lange
lange wachttijden verdreven. Hier zouden
ook de grote streekdichters hun heil
gevonden hebben - zo zegt men ons - want we
moeten wel toegeven dat we dienaangaande
enkel op 'horen zeggen' moesten ingaan.
ZONDAG OP REIS
Het was zondag wanneer we deze terugweg
naar Colombo hadden ingezet en nooit
voordien werden we op zulke korte afstand
en^op zulke korte tijdspanne gekonfronteerd
met zoveel verschillende evenementen die
elk voor zich een reportage zouden
uitmaken. Een plechtige begrafenis, voorze
ker een 'grote man' die met alle pracht en
praal uitgeleide gedaan werd. In het verdere
dorp een enig mooie lokale markt, fruit en
groenten te hope. dan weer iets verder
belandden we midden een politieke anti-
regeringsoptocht en eisten de betogers de
nationalisatie van alle vervoer, te beginnen
met onze autocars. Idee waar ze gelukkig
afgebracht werden door de ons omringende
politie, zoniet hadden we nog heel wat
kilometers te voet moeten afleggen om
Colombo te bereiken. En wanneer we iets of
wat van al die emoties bekomen waren
hebben we, al zoekend en rondrijdend, de
meest markante maskers-snijders van heel
Ceylan aan huis bezocht. De man was
ioodziek maar voor de pers konden er toch
nog enkele foto's af, terwijl intussen de eigen
familieleden op een zeer kundige handels-
De vissersscheepjes zijn van een zeer een
voudig model, het zeil is echter zeer sierlijk.
MOSLEMS
Van Tissamaharama bleven we tot
Colombo langsheen de paradijselijke Zuid
kust rijden, ongelooflijk en onvoorstelbaar
aantrekkelijk, en natuurlijk aan elke
kronkel van de baan zwemgelegenheid naar
Deze primitevc vissers zijn nog enkele voorbeelden van de schoonheid van het ras.
het eiland, met zijn 52m hoge vuurtoren
midden in een uitgestrekt bos van kokospal
men. van daar uit tot Matara doortrekken
we het gebied waar de sterkste Hollandse
nederzettingen waren. Van hieruit werd de
specerijen-uitvoer georganiseerd en vermits
de Hollanders het in deze gebieden met hun
kleine nederzettingen het veiligst vonden in
versterkte vestingen te wonen treffen we hier
nog meerdere overblijfselen van forten of
burchten, waaronder de wereldvermaarde
stad Galle alleszins het prachtigste voor
beeld van is en blijft. Nu nog is Galle de
bijzonderste havenstad van dit zuidelijk
gebied, ruim 80.000 inwoners maar de oude
versterkte stad ligt los van de haven-zone. De
oude hollandse kerk wordt voorzeker door
elke Ceylan-toerist bezocht terwijl de vele
uitkijktorens en wachtposten en ook de oude
toegangspoort en de kantklossters. doen ons
direkt terugdenken aan onze oude Vlaamse
Middeleeuwse steden. Toch is de vesting
oorspronkelijk door de Portugezen opge
trokken maar in 1640 werd alles door de toen
heersende hollanders verstevigd en uitge
bouwd. Kaspar de Jong (voorwaar een
oud-typisch hollandse naam) heeft hier heel
wat gebouwd maar heeft zijn naam blijvend
gekoppeld aan de juistgenoemde oude
hollandse kerk met haar prachtig altaar.
In Ratanapura werd een bezoek gebracht aan zuster Anna-Josepha (Van den Berahe) uit
Brugge die reeds 35 jaar in Ceylon verblijft.
MISSIEWERK
Volgens de officiële statistieken van de
Pauselijke Missiewerken zouden er dit jaar
nog 13 belgische zusters en missionarissen in
Sri Lanka vertoeven, Oblaten-Samisten en
Zusters Franciscanessen en Zusters van
Liefde en van de Altijddurende Bijstand.
Na heel wat opzoeken wisten we dat in
Ratnapura in het Convent of the Child Jesus
nog een zuster uit Brugge verbleef die ruim
35 jaar missiewerking op het eiland
doormaakte en zich hoofdzakelijk als
muzieklerares voor piano en viool had
ingewerkt.
Daar de zuster Anne-Josepha ook nog een
echte zuster in een klooster te Kortrijk had
werden vóór de reis de nodige voorbereiden
de inlichtingen ingewonnen en wisten we dus
bijgedragen van verder groeiende bezieling
en missionering.
In Ratnapura zelf werden we getrakteerd op
eigen gebakken lekkere koekjes, op kinder
gezang en moderne dansen en maakten we
naast de Qrugse zuster ook nog kennis met
een heel lief innemende hollandse mede
zuster die in welbespraaktheid de Ierse
Sister Good Council benaderde...
Maar het top-bezoek nadien ging naar het
GEM-Museum en Laboratorium van Bha-
dra Marapana. de meestberoemde
Gemmologist van Sri-Lanka... die als jonge
boerenzoon toevallig een edelsteen-ader in
de rotsakkers van zijn vader vond en dan...
ineens wist wat zijn verdere roeping zou zijn:
ongelooflijk schone verwerkte juwelen in
plachtige zilveren sieraden.
Zuster Marie-Antoinette, een lachende Franciscanesse stapte gans alleen te midden van de
eindeloze teeplantages in Tarvalantenna. Zij ging acht kilometer op zoek onder de bran
dende zon naar zieltjes die Gods hulp nodig hadden. De bus stopte en iedereen zocht in pak
en zak om iets bij te dragen en haar te helpen een kleine crèche voor Tamilskinderen op te
richten.
betrekkelijk goed «hoe en wat». Vanuit HARTELIJK DANK
Colombo naar Ratnakpura in volle berg- Enkele dagen nadien ging onze uitstap naar
streek (in het wereldberoemde gebied van de het meest typische vissersdorp NesomBo ten
vermaarde Gems ontginningen en halfedel- noorden van Colombo. Dit vissersgebied is
steenslijperijen) hadden we vlug een groep gekend als de streek waar het christendom
kandidaat deelnemer van de tocht... en die zeer vast ingeworteld is... we hebben in
dag werd dan ook een van de onvergetelijkste vergelijking met de andere gebieden die we
ogenblikken. Onderweg na een 35 km. doortrokken nergens zulke schilderachtige
afwisselend langsheen de de beide oevers van kleine piaatsjes langsheen de lagimen
de twee grootste stroom van Ceylon, dc bezocht... De Portugezen hebben hier met
Keiani. gereden te hebben en na verschil- het kristendom ook de bewateringskanalen
lende halten voor ongelijkelijke foto's-
gingen we eventjes een kijkje nemen in een
Meisjesland, gebouwd rondom een prach
tige landbouwschool, te Yahapath waar we
aangelegd - de hollandse bezetters hebben
het nadien uitgebouwd en toch heeft de
ganse streek haar typisch oerwoud uitzicht
behouden. De vele kontakten die daar
nn eerst een soldaten-post voorbij gereden te gelegd werden met de uiterst vriendelijke
zijn bijeen Ierse zuster (Sister Good Council) streek bevolking zal nog lang, heel lang,
terecht kwamen... en als we méér dan een nablijven. Overal werden we vriendelijk
goed uur nadien op het onbeleefde af-niet uitgenodigd om samen met hen. in hun
zouden rechtgestaan zijn om op te trekken, schamele vissershutten iets te nutten,
zouden wij zeker nu nog altijd geboeid naar bananen die ze daar ter plaatse plukken -
haar zitten luisteren. Van al de watervallen kokosnoten met hun verfrissend sap. om het
die we te zien kregen was dit, voorzeker, de
vloedrijkste, zulk een overgave, zulk een
bezieling en enthousiasme is onvoorstelbaar.
We hebben langs alle kanten onze
medegezellen moeten samen trommelen om
eindelijk verder te kunnen, en dan hebben
even wat. en steeds maar lachen, giechelen.
praten zonder elkaar te verstaan... lief zijn
voor elkaar... en dat juist is de grote kracht
van de bevolking van dit paradijselijk eiland.
Dank u zuster Marina, Bernie, Cecile,
Romana en alle vrienden die we daar op
wc de nieuwe zijdeworm-farm nog niet eens enkele dagen hebben leren kennen -
ezocht. De medikamenten en kleedjes die denkelijk zien wij elkaar nooit meer, maar
wc gepland hadden voor Ratnapura werden toch blijïen we eeuwl ïrlenden. Uank Sri
geduld en zo hadden wij dan ook een duitje Lanka!
Het vissersdorp Pattanansala langsheen de zuidkust waar de vissers ongeveer zes maand
woonden alvorens eens naar de stad terug te keren.
De Dondra-vuurtoren aan het uiterste
zuiden staat groots en plechtstatig tussen
de palmbomen.
wijze de vuile, bestofte maar waardevolle
maskers aan de meest (af-)biedende bezoe
kers verkochten.
Maar dat was nog niet alles. Naar gelang we
Colombo naderden werd het zondagavond-
verkeer steeds maar drukker - ongelooflijk
hoe beweeglijk dit volk is - en tot bekroning
belandden we dan toch nog in een werkelijk
grootse-impressionante politieke meeting
(ditmaal van een oppositiepartij die toch nu
en dan wel eens met de Freedom-Party van
de Residentie meespeelt) en waar de
politieke leider voor onze chauffeur,
omringd door tientallen in oranje tuniks
gehulde bonzen zijn spraak-waterval zijn
volle loop liet. Voor elk der politieke partijen
en voor elke nuance van de partij bestaat een
'eigen kleur' maar nu zullen we u al die
kleurschakeringen maar best besparen.
We kwamen, inderdaad laat, maar zéér
voldaan in ons Intercontinental-hotel toe
terwijl een gedeelte van de groep reeds
vooruit was getrokken want die zouden
Hong Kong en Thailand verder bezoeken -
wij konden echter dit eiland - dit enig mooie
paradijs zo niet verlaten en zouden nog een
week lang vanuit Colombo en de streek-
plaatsen rondom rayoneren, en met succes.
Per jeep en onder flinke bewaking doorheen het Yala-wildreservaat te Tissamaharama aan
de zuidkust.
deze mijn van edelstenen is zeer praktisch. Als de ader eronder uitgeput is, wordt het hele
gedoe gewoon verplaatst en boort men ergens anders aan.
Kerkstraat 70 9330 DENDERMONDE
Tel. 2139 34-21 3935-213S36 Tele* 26795
