roi
nu
AA1S1
r Kill
IT Gl
IMI
AC
H
EN
D 1
E
KI
IP
VII
EESET
ENDI
i KI
IS
B
EU
AAI
IFANS
Iets duurder maar...
VEEL BETER BENT
U MET KWALITEIT-
SCHOENEN VAN DE
VAKMAN
ADOLF
CAMMERMAN
De Voorpost - 30-5-75 - 7
mondse schooljeugd uitgebe
eld. Het ritme van een harmo
nie wordt overstemt door het
gedokker van karrewielen, de
wagen van Robrecht van Bé-
thune draait de markt op, voor
aan het schild, achteraan een
Makeleter-fretter die vis naar
binnenwerkt.
Dan volgt de meest imposante
wagen waarop de maagd van
Oost-Vlaanderen, troont. Een
wit Boulonees vierspan heeft
alle moeite om het tonnen-
zware gewicht te torsen van de
(zoals alle praalwagens die we
te zien kregen) verzorgd afge
werkte maar stijve en fantasi-
earme maagdenwagen. Nu
volgen de gemeenten uit het
arrondissement en 't Kliekske
versterkt door enkele Aalste-
naars (Lode Caudron e.a.)
zorgen voor wat afwisseling
tussen de twee enige liederen
die men die dag in het dorpje
scheen te kennen.
Het tweede deel vangt aan.
DE LEGENDE
VAN DE VIER
HEEMSKINDEREN
De sage van de vier heemskin
deren, Reinout, Ritsaard,
Writsaard en Adelhart, zonen
van heer Aymon, zwager van
Karei de Grote, wordt door
Dendermonde uitgebeeld.
Narren en narrenbalet samen
metdejagersgroep openen het
tweede deel en brengen ons in
de sfeer van de hofhouding.
Weerom zorgen Aalsterse
Denderruiters, vermomd als
nar voor suspens en akroba-
tentoeren. In het volle entoe-
siasme had onze stadsgenoot
Gunther Van Miegem bij het
onderweg afspringen van zijn
paard een beenbreuk opgelo
pen, maar gelukkig zorgden
onze vier andere stadsgenoten
nog voor enig animo (o.m.
Emiel Vinck).
We zien dan het volk van Ay
mon voorbijtrekken terwijl de
heemskinderen door de paters
Benediktijnen onderhanden
worden gepakt.
Bij de kroning van Lodewijk,
Kareis zoon, worden ze door
hun vader tot ridder geslagen
en krijgen elk een stuk land,
een kasteel en een paard als
geschenk (je zou voor minder
ridder worden). Maar de oud
ste onder hen vindt de boerek-
nol die hij kreeg maar zootjes
en slaat het eerste dier mors
dood terwijl hij van een tweede
de lenden breekt. Slechts het
vervaarlijke en door iedereen
gevreesde ROS BEIAARD
vindt hij naar zijn zin. Maar dat
steekt Lodewijk natuurlijk de
ogen uit en deze daagt Reinout
uit tot een schaakspel met als
inzet: het hoofd van de verlie
zer
Het kopje van Lodewijk rolt de
paleisvloer op en meteen gaan
de adelijke poppen aan het
dansen. Pas is het lijk van Lo
dewijk de markthoek om of rui
ters stormen het plein op. In de
strijd tegen Karei de Grote
worden de paarden van Rit-
saert, Wntsaert en Adelaert
gedood, en de vier roemruch
tige vier heemskinderen kun
nen op het nippertje hun ko
ninklijk vel redden door op de
rug van Beiaard weg te vluch
ten.
Karei zal dankzij de verzoe
ningspogingen van Aymons
vrouw een bestand dulden, als
het ROS BEIAARD verdronkeri
wordt. Reinout die zijn pollekes
niet meer wil verbranden aan
Kareis vuur, stemt toe.
Nadat Reinout zich heeft ver
wijderd omdat hij de drie ver
geefse pogingen van zijn paard
dat met de molenstenen om de
nek in het denderwater werd
gedreven niet meer kon aan
zien, verdrinkt het. Uit de
praalwagen, waar het paard,
halsreikend uitsteekt, spat het
water ontstuimig van de laatste
zenuwtrekken.
Bovendien mag Reinout nog
een bijreisje maken als pelgrim
en onderweg als Karei toch niet
weet wat hij vertelt, bazuint hij
de sage over zijn sterke paard
overal uit. Tussendoor over
wint hij nog wat Turken.
FOLKLORE EN
VOLKSE SPOT
Voor Dendermonde stopt
daarmee natuurlijk het verhaal
niet.
De stoet wordt verdergezet en
de fraaiste wagen wordt de
Markt opgedraaid, 't Schipke
waarmee gepronkt wordt met
de koophandel en scheepvaart
is versierd met voor de 15e
eeuw raar aandoende vlagge
tjes en zit vol kleuterdreumes-
sen in matrozenpakjes. We we
ten ook dat vissers steeds
meer in 't café vangen dan in 't
Scheldewater en het verwon
dert ons niet als een Dender-
mondenaar beweert in 1711
een walvis te hebben opge
haald. Levensecht trekt hij
voorbij, met Neptunus op de
rug gezeten die voor een wa
terbad zorgt.
Nu gaat de harmonie de kop-
vleesfretters vooraf. Dender
monde toont zijn waar gelaat
en eet het kopvlees afkomstig
van de honden die de laatste
weken uit Aalst verdwenen en.
de krengen die in bij ons in de
Dender worden geworpen.
Ook wat hun visvangst betreft
komen ze'r eerlijk vooruit, in
plaats van Walvis werden er
Makeleters gevangen, kleine
platte visjes die misschien met
de nodige alkohologen beke
ken wat groter lijken.
En bier komt er ook bij te pas
om het duivelsbalet die er met
varkensblazen op het publiek
op los kloppen, wat in te tomen.
Naar een legende werden de
duivels losgelaten op het Den-
dermondse stadsmagistraat
die een ongewijde klok in een
kerk lieten luiden. Ze maakten
zich van de vloek vanaf door de
duivels te bezatten.
De visverhalen nemen echter
geen einde, Dendermonde
beweert dat er ooit een
vreemdsoortige vis in de Den
der zwom. Het reusachtig ge
drocht had afschrikwekkende
tanden, waarmee het gevaar
lijk knapte. Wie daarmee op de
jaarmarkt te Aalst wou komen
bluffen kreeg de spotnaam van
Knaptanden. Maar voet bij stuk
houdend, worden de fantasie
dieren losgelaten en verwoes
ten menige mis-en-plie of
agentenklak.
Het klein peirdje - zonder -
steirtje, bereden door Cupido
die met zijn zweep onwillige
pachters tot betalen aanzet en
vroeger de vensters van bo
venliggende ramen stuk
schoot, wordt gevolgd door hel
ietwat ontroerend (sorry jon
gens maar 't is waar) cupido
ballet. Bij wijze van kompensa-
tie schieten de achtjarige meis
jes in wit baletpakje pijltjes de
lucht in.
DE REUZEN
Vendeliers en trommelaars
brengen nu hulde aan de Den-
dermondse reuzen: Goliath,
Mars en 'Indiaan'. Het zijn
evenzo getuigenissen van de
Dendermondse onderdanig
heid aan Filips de Goede met
Isabella van Portugal en Keizer
Karei V.
HUMOR?
De ezels in de stoet zouden uit
Aalst komen, want zo zou ooit
een Dendermondse sekretaris
beweerd hebben: Hier gheen
esels en syn. Enfin om zoiets te
beweren moet je toch maar
Dendermondenaar heten en
de Aalsterse «EZELS» met
hun veel grotere stads-
«vrijheden» lachen dan ook en
dansen jubbel rond het ROS
BEIAARD van de Dender
mondse onderdanigheid en
hielenlikkerij.
Dendermonde kan enkel zeg
gen: Laat uw scharminkel rus
tig los:
Wij hebben 't echte Beiaard-
ros. Nu doet het weer in Den
dermonde in pracht en praal
zijn ereronde. Weent dan van
nijd bij 't schaamle puin van Ba
latum. En vreet ajuin!
DE ROS
BEIAARDTREIN
Hellebardiers gaan het paard
vooraf, buskruit geeft vier knal
len. De tribunes veren recht, de
spanning stijgt. Je ziet duidelijk
wie hier woont. Er wordt mee
gezongen, natuurlijk het be
iaardlied, men bekijkt ons arg
wanend.
Dan gebeurt het, het Ros Bei
aard, bereden door de vier
heemskinderen, de gebroe
ders De Jonghe: Dirk, Wim,
Boudewijn en Kris worden ju
belend de markt opgedragen.
Kalleke Step loopt voorop, hij is
echter op het einde van zijn
krachten, moe van zijn vier -
kilometer - lange - akrobaten-
toeren en hij kan best wat 'zuip'
gebruiken van de pijnders die
in groepjes van twaalf het Ros
dragen.
Intussen hebben buskruit-
schieters op de drie hoeken
van de Markt post gevat, het
peird groet het volk en maakt
zich klaar voor de strijd. De
beiaard zou nu moeten spelen
(maar hij is in reparatie, dus is
het een tape) en het vuur wordt
geopend telkens het Ros zich
een uitweg zoekt. Ten slotte
breekt het door en verlaat stei
gerend langs de Noordzijde het
mooie Marktplein. Toegejuicht
door vele Dendermondenaars,
die weer eens hun dag beleef
den.
NASPEL
Het uitzicht van het dorp na de
doortocht van de honderden
paarden besparen we. Terwijl
taptoe wordt gespeeld vinden
we de figuranten terug in de
dorpscafés. Er wordt bier ge
dronken uit Aalst of Wieze,
maar men heeft toch een eigen
plaatje en dat moet de familie
die van einde en ver was uitge
nodigd tot vervelens toe horen.
Er wordt op het beiaardlied ge
danst, maagden kruipen op de
rug van de forse ridders en rij
den triomfantelijk naar den
toog.
In sommige 'pennelikkerska-
fees' wordt het niet genomen
en krijgen ze geen bier meer,
geen zorg want de buitendeur
van 't café daar weer tegenover
staat alweer open.
LIEVEN MATTHIEU
iKToen het Ros Beiaard aan het verdrinken was, kwam het een
wijle daarna weer boven en het stak zijn hoofd omhoog,
"Mtnf e*gde naar zijnen Heer Reynout, alsof 't een mens was
voorge-Öewe€St d'e naar zijn lieven vriend, bitterlijk geschreid had-
grondstP®-
Ten lesten zonk het ros en verdronk
hindert Is nochtans, naar 't gemeen zeggen, sedert vele malen
strukticgezien in 't Aalsters woud»
:e tweej
irdt nog!
van de Q
aldus z.
op de
r bij de
rdt de
en. De
ids een
eert de
uw van
'Ijze te
LGHE
t de
/eer
ons
mis-
ven-
,ede
eten
iom-
zijn
dan
)eld
igen
naar
be-
Sinds Lieven Van de Velde tij
dens de 18e eeuw opdracht
kreeg om zich als beeldhouwer
in zijn gevangeniscel wat nuttig
te maken voor het Dender
mondse stadsmagistraat, en
hij hen een 'peirdekop' moest
beeldhouwen om er hun nota
belenblazoen wat mee op te
poetsen, liet Dendermonde nu
reeds 14 maal dat peird de
gruwelijke verdrinkingsdood
sterven. Naar die van Dender
monde zeggen, zou het tot drie
maal toe de met molenstenen
belaste hals, boven het
Dender-Schelde water hebben
uitgestoken, maar minder
roesvolle kroniekenschrijvers
laten het bij één keer.
Eén zaak is duidelijk, Dender
monde vind af en toe nog eens
een reden om deze sombere
teloorgang van het «peird» met
luister te vieren, de
geschiedenis-molen een forse
draai te geven en zichzelf dan
maar te verzuipen in het uit def
tiger steden aangerukte bier
dat afgewisseld met het be
ruchte kopvlees wordt binnen
gewerkt, terwijl de vingers
vetdruipend Makeleter-visjes
grijpen die ooit eens welig rond
het kreng van de verdronken
beiaard zwommen en waaraan
ze hun bijnaam te danken heb
ben.
Nu ja, réden?
De ene keer lijmden ze'r Napo
leon I mee toen die met zijn
grillige hersenkronkels onze
kontrijen regeerde. Maar als
het politiek schaakspel werd
gewijzigd, keerde Dender-
(Karolingische verhalen)
monde wijselijk en onderdanig
zijn huik onder de noorden
wind, naar het zuiden, om de
koning der Nederlanden, Wil
lem I, een pleziertje te doen en
liet ook voor hem in 1837 het
peird een rondje dansen. Tot
dan weer in 1937, de koning
derBelgen, Leopold I, prat ging
op zijn nieuwe spoorweg en
meteen de ganse familie uit
Saksen-Coburg op visite
kwam.
Later zullen ze uit dankbaar
heid voor hun rechtbank die het
in 1850 een halve eeuw vol
hield of omwille van een
nieuwe Scheldebrug met «Bei
aard» door de enkele straten
trekken.
Voor 't laatst zag het 'peird' het
daglicht tijdens de Wereldten
toonstelling en nu wou men,
voor Dendermonde volledig in
de fusiemolen terecht komt
nogmaals den ommegang,
zoals het daar genoemd wordt,
organiseren.
DE STOET vertrok uiteindelijk
toch nog
Het was niet nodig reeds rond
het middaguur richting Appels
te rijden en de plaatselijke rich-
tingwijzers in 't oog te houden
om het Dendermondse straatje
niet voorbij te zoemen.
Onze Dendermondse kollega's
hadden weer overdreven
maar ja, we kennen ze reeds
langer en hadden zelf slimmer
moeten zijn.
De stad liep rustig vol.
Een Grote Markt die bijna zo
mooi bevlagd werd als de Aals
terse sinds het Dirkmartens-
jaar en straten waar rood-witte
slierten droefgeestig naar de
witgekalkte straatopschriften
«AALST BOVEN» kijkend,
voor feeststemming wilden
zorgen.
In het schepenzaaltje worden
kroontjes van wiezepils ont
kurkt. De persfotografen zitten
er ongeduldig bij, om vier uur
willen de kranten hun plaatjes
reeds binnen en die verdomde
stoet wil maar niet vertrekken,
bovendien zal het hen een hele
kanwei worden om door het
lensoog te vizeren en zelf niet
halsoverkop te gaan op de
drekgladde kasseitjes.
Dit alles verwonderde ons ech
ter geenszins, want al hadden
die van Dendermonde er de
Antwerpse stoetenbouwer
Frans Van Immerseel bijge
haald, die voor hen in 1958
reeds het zaakje opknapte, en
onderging de stadskas een
forse aderlating om rekwisie
ten en groepen (ook uit Aalst!)
te laten aanrukken, in het Kar
melietenklooster waar de
kleedjes gepast werden, heer
ste een babylonische verwar
ring van jewelste.
Net als voor het optreden van
één of andere dorpstoneelver
eniging die niet weet uit te ma
ken wat bij een narrenpak of bij
de ridderkledij hoort. Aalst had
voor één keer geen schuld
en we vonden het écht jammer
dat hele kleuterklasjes hun
duivelspakje niet vonden en
schreiend naar huis werden
gestuurd.
God ja, wij waren er wel op
voorbereid. Met ruim een uur
vertraging kregen onze kolle
ga's toch hun foto-voer en de
helse tocht door de bestofte en
proppensvolle straten vatte
aan.
Ondertussen zorgde de Lande
lijke Rijvereniging ervoor dat
de vier-uur-wachtende tribune-
Voor eenmaal dat het feest te Dendermonde is, dient ervan geprofiteerd, (v)
toeschouwers op de Markt niet
in slaap dutten met het kon
stante hoevengetrappel en
boerendorpgeu ren
«FLANDIA EQUITAS»
Het hele gebeuren stond im
mersin het teken van «Flandria
Equitas», het paardrijdend
Vlaanderen De geestesaf-
stammelingen van de adelijke
ruiters die 'Ploeg en Kruis' in
het schild voerden, kwamen
rijkelijk aan hun paardenbek
ken. En al werden de ruiters-
kunsten niet meer aangewend
om koen en onverschrokken
de mens-in-nood ter hulp te
snellen en het onrecht onver
biddelijk de kop in te drukken,
het blijft indrukwekkend. Een
paardenmeester die beslist
van Pruisische afkomst moet
geweest zijn, beval met
stuurse kop vanop een ont
stuimig ros, de ruiters en paar
den.
Bazuinengeschal weerklinkt
en we snellen terug naar het
perspodium.
Herauten te paard kondigen
het publiek de stoet aan en
worden gevolgd door landsk
nechten terwijl vendeliers met
hoe kan het anders «Ros-
Beiaardvlaggen» de triomf van
Ros- en Heemskinderen ver
tolken.
Hulde wordt gebracht aan de
laatste garnaalvissers die stoer
voorbijtrekken in helgele
noord-westers, gevolgd door
de Landelijke Rijvereniging.
Gemeenten die het paar in het
schild voeren begroeten ver
volgens 'Beiaard' maar onze
aandacht gaat reeds naar de
'stokpaardjes' een oud
kinderspel door de Dender-
Dorpstraat, 5 (Paterstraat)
Gijzegem - Tel. 053-21.95.25
Zegels Valois - Gezinszegels.
Alle reparaties vakkundig uitgevoerd.
