MOET DE RU NOTELAARS TE BAARDEGEM WEG
■r C
UW WOORD
KULTUURKALENDER
4 - 13-6-75 - De Voorpost
Baardegem, de gemeente waar in 1745 de voorman uit de Brabantse
Omwenteling Jan Frans Vonck vyerd geboren, de gemeente met een
zeer mooie onlangs gerestaureerde kerk, de gemeente bekend om de
snijbloemen en de hop, komt weer in de nationale aktualiteit. Niet
wegens het nakend Pikfeest op de Lindehoeve in juli noch om de
jaarlijkse Faubourg-Jaarmarkt in augustus maar wel omwille v.e.
rij notelaars geplant langsheen de via de Vonckstraat bereikbare
buurtweg juist op de plaats waar voor enkele jaren stond geschreven
in koeien van letters: «De grote staatsman Jan Frans Vonck
"JL&ha*
Mjfaxtuvu
7||wèjOtwJ
v«g rocht op recht naar de weide
vor naar de welde lange de notelnreadreef
Met zijn zuster Albertine woont
Marcel Van der Eist in de
Vonckstraat op de hoeve
«Loerenians» waar voor enkele
jaren het pikfeest doorging. Om
een bedrijf van ruim 7 ha doet hij
er aan intensieve fruitteelt.
Naast hun erf is er enerzijds de
Vonckstraat en anderzijds de
oude Romeinse Heirbaan in de
richting van Lebbeke. Ook ziet
men bij hun hof een buurtweg
van 5 m. breed die leidt naar de
berucht wordende buurtweg nr
19. Langs die buurtweg
plaatsten de ouders van Marcel
en Albertine in 1929 (dus
intussen reeds lang verjaard) een
afsluiting met zelf gegoten
betonnen paaltjes. De buurtweg
wordt «geleverd» door Van der
Eist. Achter die afsluiting plant
ten de ouders in 1947 een rij
notelaars. 23 in totaal waarvan
een zeer speciale veredelde
Franse notelaar gekocht door
Van der Eist bij de Etablis-
sements Truffautte Versailles.
Benoit Van Langenhove. even
eens wonende in de Vonck
straat. verzekeringsagent en
landbouwer «in zijn vrije tijd»,
heeft een weiland achter de
gronden van Van der Eist
gelegen waarvan hij een deel
verhuurt aan De Koker. Met de
hooikarren die tot 4 m. hoog
mogen geladen zijn kan hij op
twee manieren naar die weide:
recht op recht, de kortste weg
uiteraard ofwel via een omweg
van 500 m. langs de notelaren-
dreef.
Petrus Frans De Koker, ook
wonende in de Vonckstraat,
geboren Denderbellenaar,
landbouwer van beroep, is als
huurder van Van Langenhove
met zijn traktor aangewezen op
dezelfde toegangswezen.
DE «FEITEN»
Vóór 2 jaar, in 1973, gebruikten
Van Langenhove en De Koker,
de notelarendreef met hun 4 m.
hooog geladen hooikarren en
daar takken hen hinderden
werden deze gewoon afgezaagd.
Ook spillen van de veredelde
Franse notelaar moesten er aan
geloven.
Van der Eist nam zulks niet,
verwittigde de veldwachter die
proces-verbaal opmaakte en
bracht hen voor de politierecht
bank te Aalst. Schadevergoe
ding vroeg Van der Eist niet, wel
een principiële veroordeling
kontesteert alle laagheid!»
Zoals elders zijn er te Baardegem politieke partijen, z(jn er oude
dorps veten, ontstaan er boerenhistories o.a. over loswegen, primeert
bij velen eigenbelang en gebeurt het wel dat de ene de andere het
leven zuur wil maken. Wat ervan nu juist aan de basis van de
notelarenkwestie ligt hebben we, spijts we uitereraard alle
belanghebbenden aan het woord lieten, zo maar niet kunnen
achterhalen.
wegens milieuschending. Beide
hooiers werden inderdaad tot
een geldboete veroordeeld. In
beroep werd Van Langenhove
buiten vervolging gesteld doch
De Koker bleef veroordeeld.
De advokaten waren niet ak
koord en gingen niet minder dan
in kassatie. Het arrest van het
Verbrekingshof is nog niet
geveld.
ADMINISTRATIEF
Administratief gebeurde er heel
wat! Van Langenhove' en De
Koker schreven naar de
Gouverneur van Oost-Vlaan-
deren en op 27 februari 1975
kreeg het Baardegems Ge
meentebestuur een brief waarin
de provinciale technische dienst
wijst op de «belemmering van
buurtweg nr 19» zich beroepend
op artikel 44 van de provinciale
verordeningen op de buurt
wegen. artikel dat dateert van
21.7.1843.
Dit artikel vermeldt «Burge
meester en Schepenen zullen
gestadig waakzaam zijn op het
behoud der buurtwegen en het
beteugelen van aanmatigingen
en overtredingen der bepalingen
van tegenwoordige vordering. Ze
zullen elke hindernis aan de vrije
doortocht op de buurtwegen
doen verdwijnen of ambtshalve
doen wegnemen».
Het Kollege van Burgemeester
en Schepenen stelt de
Gouverneur voor niet vooruit te
lopen op het in kassatie te vellen
arrest en wijst erop dat buurtweg
nr. 19 enkel door traktoren
wordt bereden.
Reeds op 25 april komt echter
een eigenhandig door de
gouverneur genaamtekend ant
woord waarin het College op de
plicht wordt gewezen de nodige
maatregelen te treffen op
buurtweg die nu wordt
omschreven als openbare land-
bou wweg van vierde klasse.
Er zijn. althans volgens dit
schrijven, overtredingen gekon-
stateerd door de technische
dienst van de provincie qua
plantafstand (ze moeten drie
meter uit de wegas staan) en te
laag hangende takken (tran
sporten met maximale hoogte
van 4 m. moeten kunnen
passeren) terwijl sommige tak
ken maar op een hoogte van 2,15
meter zouden hangen.
Dc mooie notelarijenrij in de buurtweg nr. 19 (jm)
LOSWEG, BUURTWEG
LANDBOUWWEG
Er ontstaan discussies over de
juiste terminologie in verband
met de notelarendreef.
Een buurtweg is een weg die
opgenomen is in de atlas der
buurtwegen daterend van 1845.
Buurtweg nr. 19 komt er
inderdaad op voor en dit als
openbare landbouwweg van
vierde klasse. Wijzigingen aan
een buurtweg behoren deels aan
de gemeente. Na een verzoek
bvb. tot opheffing van een
buurtweg volgt een onderzoek
«commodo en incommodo» met
eventuele klachten.
De Raad geeft zijn advies en de
bestendige deputatie beslist.
Een losweg daarentegen is niet
in bedoelde atlas te vinden en
wijzigingen hieraan behoren tot
de kompetitie van de vrede
rechter.
«EEN POLITIEKE KWESTIE»
ZEGT Van Langenhove!
Na énig weifelen (mijn voor
ganger kreeg de deur op de neus)
uit Benoit zijn groeven. «Het is
geen geburenkwestie maar
louter een politiek spel, een
staaltje van bekrompen dorps
politiek». meent Van
Langenhove. «De buurtweg die
drie meter breed moet zijn wordt
door de gemeente niet onder
houden. De betonnen af
sluitingspaaltjes hebben ze ver
vangen door de notelaars» (De
visu kon ik me overtuigen dat die
paaltjes er wel nog staan).
«Van der Eist moet zijn bomen
maar op hun plaats zetten; wat
gaat het worden als ze nog groter
worden?» vraagt Benoit zich af.
«Die notelaars zijn niet geplant
in 1947 (dus vóór 28. of bijna
dertig jaar) maar wel in 1961 of
'62 toen na tussenkomst van de
veldbrigadier en de toenmalige
veldwachter jonge notelaars uit
de Heirbaan moesten ver
dwijnen en dan maar langs
buurtweg nr. 19 geplaatst
werden» beweert Van Langen
hove. Enkele zouden aan de
hoeve zelf en nog een viertal
langs de Heirban staan.
«MIJN MAN HAD GELIJK»,
ZEGT MEVROUW DE
KOKER
Frans De Koker, de boer, schijnt
niet thuis te zijn doch de boerin
staat kranig «haar man». «Met
politiek houden we ons niet
bezig, daarvan hebben we reeds
genoeg gezien te Denderbelle»,
zegt Mevrouw De Koker.
«Zonneklaar is dit zuivere
dorpspolitiek» zegt ze.
Dat opzettelijk een andere,
langere weg gebruikt wordt om
de door de notelarendreef te
kunnen rijden met de hooi
wagens is volgens Mevr. De
Koker niet waar. «Ten andere,
als we Marcel Van der Eist
verwittigden dat we er niet door
konden raadde hij ons gewoon
aan de andere weg te nemen».
«100% had mijn man gelijk toen
hij met de zaag van Van
Langenhove de hinderende tak
ken afzaagde», meent Mw. De
Koker. «En al dat gepraat over
'natuurschoon' wordt door Van
der Eist slechts ingeroepen
omdat het in zijn kraam past!»,
beweert de boerin.
«NATUURSADISME»,
MEENT DE FAMILIE VAN
DER ELST
Volgens Albertine, Gabriëlle en
Marcel Van de Eist heeft gans
deze zaak met politiek niets te
maken. Dat de notelaars niet
zouden geplant zijn in 1947 en
dat het de uitgedane bomen uit
de Heirbaan zijn betwist Marcel
absoluut. «Samen met de Franse
werden ze allen in 1947 geplant
en de notelaars die ik moest
uitdoen in de Heirbaan staan nu
op mijn erf en in de buurt en
natuurlijk zijn er ook wel enkele
kapotgegaan!» zegt Marcel.
«Als er dan toch politiek zou
meespelen zou het eer bij de
tegenstanders zijn die zich
wegens bepaalde relaties sterk
voelen.» beweert Marcel. «Zou
het niet dwaas zijn dat notelaars,
geplant op aandringen van het
Ministerie van Landbouw en die
reeds het voorwerp uitmaakten
van een BRT-programma (film
Herman Larcher) nu plots
moeten verdwijnen» vraag Van
der Eist zich af.
«een boerenvete is het niet,»
meent Marcel, «men kan het
beter betitelen als natuur-
sadisme. Uit pure vernielings-
zucht zou, het beetje hooi dat
voortkomt van een weide van 90
a de oorzaak moeten zijn van het
verdwijnen van een landschap-
verrijkende notelarenrij waar-
■MMHÉNHttMMitlMtiiMMl ÜttkMI
voor dan nog een omweg moet
gemaakt worden van circa 500
meter. De door mij geleverde
weg. recht op recht, is 5 meter
breed en in goede staat».
«Laat ons eerlijk blijven,» zegt
Van der Eist. «de technicus
konstateerde dat de weg 3,60 m.
breed is. De baan moet maar 3
m. zijn. We hebben dus reeds
3.60 m.: 2= 1.80 m. Daar De
Koker weigert zijn helft te
leveren komen we, strikt gezien,
iets te kort. Het lijkt dus wel een
strijd met veel haarklieverij, een
strijd tussen een natuurminnaar
en een natuursadist. Ook de
kinderen, waarvoor ik reeds
gronden beschikbaar heb ge
steld voor allerlei, spelen, die
mogen noten rapen in de Dreef
zouden het verdwijnen
betreuren!»
EN NU?
Komen de gemoederen, na even
fel oplaaien, tot bedaren?
Of wordt het van langsom erger
en blijft iedereen halsstarrig op
zijn ingenomen standpunt?
Worden de notelaren geveld of
nemen de hooiers de kortste en
schijnbaar meest logische weg
naar hun hooiland?
KOMT HET NOG TOT EEN
DIALOOG?
•Neen», zegt Van Langenhove,
«voor een dialoog is het nu te
laat. Die moest vroeger plaats
hebben gehad. De notelaars
moeten eenvoudigweg. Daaraan
valt niets meer te veranderen. Ze
staan niet op de wettelijke
afstand en moeten dus weg. Een
verordening van 1843 blijft nog
steeds van kracht».
«De bomen moeten weg», zegt
Mev. De Koker, «en daaren
boven gaat het nu niet meer om
de bomen. Het wordt een
opgeblazen politieke affaire en
met politiek bemoeien wij ons
niet.»
«Wacht nog wat.» zegt Albertine
Van der Eist, «de zaak is nog niet
rond. Onze beste troef hebben
we nog niet uitgespeeld. We
krijgen de lachers nog aan onze
kant!»
EN HET KOLLEGE?
«Het bevelschrift van de
gouverneur kunnen we niet
negeren. Met treurnis in het hart
hebben we Van der Eist aange
schreven dat de doorgang moge
lijk moet zijn.»
Het kollege betreurt deze gang
van zaken omdat het vermoedt
dat de gouverneur niet volledig
van de ware toedracht op de
hoogte is. Het heeft dan ook een
onderhoud, zowel met de gou
verneur als met de arrondis-
sementskommissaris aange
vraagd.
Moet het Baardegems natuur
schoon geweld worden aange
daan omwille van onenigheid
tusen buren en steunende op een
tekst van 1843 die tot in het
absurde toe zou moeten worden
toegepast?»
«VOOR MD GELDEN ENKEL
DE BOMEN!»
DIXIT BURGEMEESTER DE
PAUW.
F.en burgemeester wordt nogal
gauw tussen geschillen aller
hande betrokken doch voor mij
is het klaar, voor mij gelden
enkel de bomen.»
In een periode dat steeds van
hogerhand de nadruk wordt
gelegd op behoud van natuur
schoon en milieu, in een periode
waarin ons land ook een
minister voor het leefmilieu
heeft, interesseren mij geen
geburenkwesties doch primeert
alleen het behoud van de mooie
rij notelaars. Politiek wil men
een burgemeester steeds langs
de éné of andere zijde zetten
doch ik verdedig hier geen
personen maar wel ons
Baardegems natuurschoon. Als
burgemeester van een gemeente
die langs wegen bomen plant,
die allerlei hoeken en kanten
beplant en die aktief deelneemt
aan boomplantingsakties (die
trouwens in deze streek zijn
begonnen) kan ik het me niet
veroorloven me niet in te zetten
voor ons natuurschoon». «Op
verzoek van de hogere overheid
werd nog onlangs gespecifieerd
dat elke massa-kapping van
bomen moet onderworpen wor
den aan een voorafgaande
toelating van het Schepen
kollege. Als alle provinciale
verordeningen zo stipt nageleefd
worden als deze dan zullen in
't vervolg beken en grachten wel
veel beter uitgedaan zijn, maar
daarvoor heb ik nog niemand
moeilijkheden aangedaan al-
'l
De rij notelaars met als tweede vooraan de veredelde Franse (jm)
hoewel ik regelmatig elk jaar
ook op deze plicht heb gewezen.
Voor mij geldt dus niet wat men
laat vermoeden een soort wraak,
maar enkel het behoud van die
mooie rij van 23 jodium af
scheidende notelaars.»
Ouder dan van 1961 zijn de
notelaars alleszins. Zegt de
volksmond niet dat «notelaars
hun plechtige kommunie
moeten gedaan hebben vóór ze
vruchten dragen» en onder deze
notelaars wordt reeds jaren
duchtig geraapt.
Met wat goede wil moet deze
zaak die ons inderdaad ook
«over het paard getild» lijkt tcch
opgelost kunnen worden. Wie te
paard op het reglement zit
dan natuurlijk in zijn a
gedrag ook konsekwent d
mee moeten zijn.
In een periode dat de nadru
gelegd wordt op behoud
natuurschoon en milieu wan
alleszins bedroevend moe
een rij notelaars sneuv
omwille van geburenkwesties
Het artikel van Roel Van de Plas
in De Voorpost over
«Nachtelijke Bezoekers», dat een
misbaksel zou zijn, heeft mij
verbaasd. Ik maak van mijn
recht tot antwoord in de pers
gebruik om mijn mening hier
omtrent toe te lichten.
Als toneelliefhebber hou ik
zowel van klassiek als van
experimenteel avant-garde
toneel. De twee moeten steeds
samen aanwezig zijn: enerzijds
om ervaring uit de traditionele
verworvenheden te putten, an
derzijds om nieuwe vormen te
zoeken.
Bert Verminnen's stuk behoort
tot experimentele en bijgevolg
kunnen de produkties van hem
nogal uiteenlopend zijn. De
kritiek op het stuk van Roel Van
de Plas schijnt mij nogal
negatief, wanneer hij schrijft:
«het stuk is schier onverstaan
baar en door de diepere inhoud
die Verminnen er poogt in te
steken onaantrekkelijk».
Dit is een holle zin en Van de
Plas heeft blijkbaar niet begre
pen dat Verminnen de toe
schouwers langzaam in het
gebeuren gaat betrekken. Men
moet inderdaad een cerebrale
inspanning doen bij dit toneel
werk maar dat mag een
amateur-regisseur toch vragen,
meen ik. Wat er verder onaan
trekkelijk is aan die diepere
inhoud, begrijp ik niet.
Aan Roel Van de Plas stel ik
voor de magistrale eenakter van
Bert Ghysels zelf eens proberen
over te doen, en hij z!al dan
misschien aanvoelen dat het feit
zich «naakt op het toneel» uit te
beelden van heel wat talent
getuigt in een fusie van mime en
akteren. Daarom is Bert Ghysels
er in geslaagd niet te «shokeren»
zoals Van de Plas schrijft. Het is
wel juist dat de tegenspelers niet
opwogen, maar de vulgariteit
van de vrouwelijke vertolkster
was gewild omwille van het stuk.
niet om de sensatie.
Het artikel van Roel Van de Plas
gelijkt sterk op dit van Guido
Fonteyn uit «De Standaard» van
17.2.1975, zelfs tot in de
letterlijke tekst van sommige
zinnen. Het kan gebeuren dat
beide kroniekers dezelfde in
druk over het stuk hadden.
Maar misschien zijn ze zoals een
man op de eerste rij te Aalst, die
het stuk met neergeslagen ogen
heeft gevolgd. Persoonlijk heb ik
nog nooit zo genoten, hoewel ik
mij beschouw als behorende tot
het «grote publiek» waarover
Van de Plas het heeft.
PROF. DR. R. paepe
Volgende Week in
De Voorpost
Volledig programma
van vakantie-aktiviteitcn
Ver. Sociaal Jeugdwerk
IK HEB MIJN WAGEN VOLGELADE1
VRUDAG 13JUNI
Aalst
20 uur: in Mikisklub. Nieuwbeekstraat 35, vooropenin
tentoonstelling William De Schrijver. De tentoonstelling loopt t<
29 juni.
Nog tot 29 juni in New Reform, Wellekensstraat 4!
tentoonstelling «Dokumenten en informaties» met W,"
Sörensen. Erick Anderson, Ben Ben, Timm Ulrichs en Vostell.
Nog tot 15 juni in New Reform. Wellekensstraat 1
tentoonstelling Gabor Attalaï (Budapest) met recent werk.
Nog tot 16 juni in Galerij Valerius De Saedeleer tentoonstellin
Pré-Kolumbiaanse Kunst en op de bovengalerij werken van Jeai
Brusselmans. Gust De Smet. Constant Permeken en Hew
Wolvens. De tentoonstelling is open alle dagen van 10 tot 12 uu
en van 14 tot 19 uur.
Affligem
Tentoonstelling «Bhoedda de schouwende» en «Indisch
miniaturen» open tot 15 juni in het Kultureel Centrum o|
zaterdag van 14.30 tot 20 uur en op zondag van 11 tot 13 uur
van 14.30 tot 20 uur. Er is een doorlopende diamontage.
ZATERDAG 14 JUNI
Erembodegem
19.30 uur: in de Parochiezaal, Terjoden vooropenin
tentoonstelling Juul Keppens met inleider Frans Dierickx. D
tentoonstelling loopt tot 22 juni en is open op zondag en maand?
van 10 tot 12 uur. en van 14 tot 20,uur en van 17 tot 22 juni van 1
tot 2a uu.
14 uur: in de jongensschool-Dorp. vooropening tentoonstellin
werken René Bekaert. De tentoonstelling loopt eveneens zonda
en maandag vanaf 10 uur.
20.30 uur: op het Dorp, wandelkoncert door de fanfare Niet
zonder Arbeid.
ZONDAG 15JUNI
Erembodegem
17.30 uur: Muzikaal verbroederingsfeest met fanfare Niet zonde
Arbeid en fanfares uit Hekelgem, Hofstade, Meldert en Moorse!.
MAANDAG 16JUNI
Erembodegem
20 uur: aan de Paardeput, koncert door de Harmonie «Hand aan
DONDERDAG 19 JUNI
Erembodcgtm
20.30 uur: op het Dorp, kunstkoncert door fanfare Niets zonder
