BERT VAN HOORICK:
20 JAAR PARLEMENTAIR MANDAAT
EN AAN AFLOSSING TOE
KULTUURKALENDER
V
4 - 20-6-75 - De Voorpost
Aalst heeft op politiek gebied steeds sterke persoonlijkheden gehad,
en nu nog heeft deze stad kopmannen met allure.
Een van de sterren aan de politieke hemel is Bert Van Hoorick, en we
mogen wel zeggen, dé figuur van de socialistische partij.
Volksvertegenwoordiger Bert Van Hoorick wordt zaterdag 21 juni
door de BSP-federatie Aalst gevierd voor zijn twintigjarig parlemen
tair mandaat. Ter gelegenheid van deze viering hadden wij een ge
sprek met deze markante persoonlijkheid.
meer bepalen wat een poli
tieker voor hem heeft kun
nen doen. Ik denk aan het
sociaal dienstbetoon en de
plaatsingen.
De klasseverhoudingen
waren vroeger ook veel
scherper.
sloten zich te onthouden en
ik stemde voor.
In zo'n gevallen dreigt men
met sankties (bijv. blaam),
maar ik heb die «populari
teit» niet meer nodig.
bent wellicht een van de
enigen die geen ander be
roep uitoefent?
Neen, er zijn er nog heel
Op 31 januari 1915 werd
Bert Van Hoorick geboren.
Zijn vader heeft hij nooit ge
kend, want die man sneu
velde daags voor de wa
penstilstand van 1918.
Mama Van Hoorick werd tij
dens haar zwangerschap
speriode gekwetst door een
schrapnell. Dit verklaart dan
meteen zijn anti
militaristische houding
doortieen zijn leven.
Als jong student aan het
Koninklijk Ateneum te Aalst
was hij reeds bedrijvig in de
Vlaamse Studentenbond,
het vrijzinnig georiënteerd
Algemeen Vlaams Studen
tenverbond, waaruit be
kende Vlaamse socialisti
sche figuren zijn voortge
komen. Uit deze bedrijvig
heid groeide zijn Vlaamsge
zindheid.
En in feite begint zijn poli
tieke ambitie op 18-jarige
leeftijd. Hij trad toe tot de
toenmalige Belgische
Werkliedenpartij. Hij was
één van de leidende figuren
van de socialistische Anti-
Oorlogsliga te Aalst en in
Vlaanderen, dit was een
anti-militaristische en links-
gerichte socialistische
massabeweging. Een van
de leden was de gewezen
socialistische minister
Frans Tielemans. In die tijd
had Van Hoorick kontakt
met Spaak en zijn «Action
Socialiste». Daaruit groei
den zijn links-socialistische
opvattingen.
In de jaren dertig werd hij
voor het Assisenhof te Gent
gedaagd omdat hij de ver
antwoordelijke uitgever was
van een krant van de socia
listische Anti-Oorlogsliga
oproepend tot dienstweige
ring. Hij werd vrijgesproken
na een massabeweging
door het volk voor de vrij
spraak van Bert Van Hoor
ick.
Hij moest wel zijn studies
aan de Rijksuniversiteit te
Gent stopzetten omwille
van die Assisenzaak en zijn
politieke aktie.
Samen met de anti-
oorlogsliga en de socialisti
sche Jonge Wacht be
stormde hij in 1934 het
Vlaams Huis waar Staf de
Clercq het Vlaams Natio
naal Verbond (VNV) kwam
oprichten. Resultaat: drie
maanden voorwaardelijke
gevangenisstraf.
Op bevel van de Belgische
Werkliedenpartij werd in
1936 de socialistische
anti-oorlogsliga ontbonden
en Bert Van Hoorick werd
uitgesloten.
Op een vergadering met
Piet Vermeylen trad hij toe
tot de kommunistische par
tij.
In 1936 brak de algemene
staking uit voor het betaald
verlof. Terug stond Van
Hoorick aan het hoofd van
de stakingsbeweging te
Aalst en omliggende.
De Gazet van Aalst schreef
«Aalst heeft gedurende
veertien dagen onder het
bewind van Bert Van Hoor
ick geleefd». Hij was toen
21 jaar en had één maand
gevangenis te Gent en te
Dendermonde achter de
rug.
In datzelfde jaar brak de
Spaanse burgeroorlog los.
Hij vertrok naar Spanje voor
de organisatie «Hulp aan de
Spaanse Republiek». Te
rug in eigen land maakte hij
de akties tegen het fa
scisme in België mee.
Straatgevechten tegen de
milities van VNV, Rex en
Dinaso.
Mei 1940: Bert wordt krijgs
gevangen genomen en
overgebracht naar Stalag
1A te Oost-Pruisen.
Januari 1941 komt hij terug
en onmiddellijk komt er de
organisatie van het verzet
te Aalst.
In mei 1941 moet hij onder
duiken en werkt verder aan
de organisatie van het ver
zet (gewapend verzet) in
gans Vlaanderen.
Op 11 februari 1943 werd
Van Hoorick aangehouden
en verbleef zes maanden
rechtstaande in een cachot
te Breendonk. Hij werd
doorgestuurd naar Bu-
chenwald waar hij deelnam
aan de organisatie van de
opstand en de bevrijding
van het kamp.
Hij kwam op 1 mei 1945 te
rug te Aalst.
Van 1946 tot 1949 was hij
volksvertegenwoordiger
van de kommunistische
partij en sedert 1945 ge
meenteraadslid. Hij werkte
samen met Oscar Debunne
aan de eenheid van socia
listen en kommunisten te
Aalst.
In 1956 kwam hij terug in de
BSP. Hij werd tweede kan
didaat op de BSP-lijst voor
de Kamer in 1958 en werd
verkozen, wat 10.000
stemmen winst voor de
BSP betekende.
In 1959 werd hij schepen
van Onderwijs en Kuituur
tot en met 1970.
Bij de gemeenteraadsver
kiezingen van 1970 won
deze partij twee zetels maar
het verraad van de CVP (al
dus Van Hoorick) leidde
hen naar de oppositie.
Tot nu toe was hij lid van het
nationaal bureau van de
BSP, maar heeft zijn kandi
datuur niet meer her
nieuwd. Hij is eveneens
voorzitter van het nationaal
kongres 'Herziening statu
ten' en speelde een rol in
het ideologisch kongres.
GESPREK MET
BERT VAN HOORICK
Welke evolutie kende het
parlement tijdens deze 20
jaar?
In de beginperiode van het
parlement heeft men grote
redenaars gekend, nu leest
men zijn tekst af. Er zijn
soms wel tussenkomsten
voor de vuist weg.
Vroeger waren er ook grote
figuren als Van Cauwelaert,
Huysmans, Spaak, Spinoy,
Merlot, Lefèvre. Ik kwam
samen met Lefèvre in het
parlement en we studeer
den samen aan de universi
teit.
De reglementen in het par
lement werden wel gewij
zigd. De spreektijd is meer
begrensd en verdeeld on
der de groepen. Zo krijgt
een gemandateerde spre
ker van een partij een an
derhalf uur spreektijd en de
tussenkomsten tien minu
ten.
In de Kamer is het nog altijd
even rumoerig als vroeger.
De Senaat heeft een
«waardiger cachet». Er zijn
minder onderbrekingen.
Dat komt misschien omdat
de minimum leeftijd voor de
Senaat 40 jaar is en deze
van de Kamer 25 jaar.
Na de oorlog hadden de
parlementairen, pupiters
(met deksel en inktpot). Om
het de spreker onmogelijk
te maken klapte men met de
deksels van deze pupiters
of gooide men zelfs met in
ktpotten. Nu werden de in
ktpotten verwijderd en de
deksels vastgemaakt.
Nu wordt er trouwens elek
trisch gestemd, keuzemo-
Herdenkingsdag 10 mei 1945
Bert Van Hoorick in het Koninklijk Cirkus. Zijn eerste woorden waren
borst» Hij kwas pas terug uit het koncentratiekamp.
gelijkheden rood (neen)
groen (ja) en wit (onthou
ding), en elk lid heeft zijn
eigen plaats. Bert Van Hoor
ick heeft nr. 115.
Het parlement is ook veel
meer onderhevig geworden
aan drukkingsgroepen.
Tegenwoordig spreekt
men veel van werkgroe
pen, kommissies, sub
kommissies. Is dat wel ef
ficiënt?
De kommissies en werk
groepen bestaan al lang, en
werken doeltreffend. Het
zijn geïnteresseerden die
erin zetelen.
Trouwens in het parlement
spreekt men veelal voor de
galerij, wat niet plaats vindt
in de kommissies.
Een zeker vorm van in
spraak zijn de hearings of
hoorzittingen, waar niet par
lementairen worden uitge
nodigd om hun visie van
een bepaald onderwerp of
probleem te geven.
Sinds een aantal jaren zijn
de banden tussen partij,
syndikaat en mutualiteit
verstevigd. Ook de jonge
ren hebben het voor het
zeggen. Is er een eenheid
mogelijk?
Voor de tweede wereldoor
log was alles één, wie lid
was van de mutualiteit of
het syndikaat was ook lid
van de partij.
Achteraf werd het geschei
den en overkoepeld door de
socialistische gemeen
schappelijke aktie.
Op een aantal punten die
voorkomen op de ekonomi-
sche en sociale situaties
wordt er overleg gepleegd,
wat niet wil zeggen dat er
standpunten worden op
gedrongen.
Het ABW heeft tenslotte
toch zijn geldige besluiten
getroffen tijdens hun kon-
gressen. In zake gewest
vorming werd er bijvoorbe
eld voor maart 1974 een
gemeenschappelijke
standpunt ingenomen.
Elke tak heeft zijn autono
mie, men tracht enkel
standpuntverschillen te
voorkomen.
Hoe is het kiezerspubliek
ten opzichte van vroeger?
Ik heb de indruk dat voor de
tweede wereldoorlog het
kiezerspubliek bewuster
was. Nochtans heeft men
nu meer voorlichting via de
massamedia. De jaren voor
de oorlog en kort erna wa
ren de dingen duidelijker
afgetekend, ze waren een
voudiger. Dat is misschien
een oorzaak om de mindere
belangstelling van het grote
publiek. Nu zijn de proble
men veel ingewikkelder en
technischer.
Nu gaat de kiezer zijn stem
En de jeugd?
Het bewuste gedeelte van
de jeugd is altijd een kleine
groep geweest. Men is er
wel voor de oorlog in ge
slaagd een tamelijk brede
en sterke jeugdbeweging te
hebben (Socialistische
Jonge Wacht, nu de Jong
Socialisten). Ze waren heel
wat sterker dan de andere
politieke en sociale jeugd
bewegingen. Het engage
ment is nu meer verspreid,
non-konformistischer.
Is het parlement momen
teel geen flop?
Het is zeer moeilijk om
wetsvoorstellen van parle
mentariërs er door te krij
gen. Negen op de tien zijn
het regeringsvoorstellen.
En als er een parlementair
initiatief is, dan trekt de uit
voerende macht het naar
zich.
Het parlement komt nu als
een flop over, in een tijdperk
van belangrijke en minder
belangrijke drukkingsgroe
pen. Het is een feit dat
vooraleer iets in kamer of
senaat komt, het al naar bui-
tenuit geweten is.
Hoe zit het met het absen
teïsme?
Er is wel veel absenteïsme,
maar wanneer er belang
rijke besprekingen zijn, dan
is er toch iedereen. Ik denk
aan de F16.
De redenen zijn veelvuldig:
de uitvoerende macht dringt
zich op.
In de Kamer wordt er niets
nieuws verteld, de proble
men zijn al gekend langs de
weg van standpunten inge
nomen door sociale of eko-
nomische organisaties.
Ook door de lekken op de
diverse ministeries boet de
belangstelling in.
Vroeger werden er weinig
wetten gestemd en nu is het
aan de lopende band, resul
taat, het werk wordt ver
deeld. Bepaalde parlemen
tairen interesseren zich aan
bepaalde dingen. Ook het
dienstbetoon, het partijwerk
en de aanwezigheden hier
en daar bevorderen het af
wezig zijn.
Hoe staat U tegenover de
stemming volgens partij-
tucht?
Er is geen demokratie mo
gelijk zonder de partijen.
Wanneer men zich in partij-
vorm opstelt en de besluit
vorming demokratisch ge
beurt, dan is de partijtucht
onvermijdelijk. Maar dat
stelt de parlementairen
soms voor gewetenspro
blemen en dan moet men
kiezen.
Onlangs overtrad ik twee
keer de partijtucht. Het was
in verband met de affaire
Schaarbeek. Men had be-
«De assc van Klaas klopt op mijn
wat! Velen ook die hun be
roep blijven uitoefenen. Het
minst in de socialistische
partij. Meestal zijn het ge
neesheren, advokaten, no
tarissen, beheerders van
vennootschappen).
Op een nationaal kongres
van de BSP (Bert Van Hoor
ick was er de voorzitter)
werden de statuten scher
per gesteld. De onverenig
baarheid tussen een poli
tiek mandaat en het behe
ren van een kapitalistische
vennootschap werd er be
sloten. De kumul is beperkt
geworden Men mag een
parlementair mandaat ku-
muleren met een mandaat
van burgèmeester of sche
pen, ofwel met een bedie
ning in een soc. beweging,
ofwel met een beroep. Dus
wel twee maar geen drie
kumuls.
Ikzelf heb alleen van 1959
tot 1970 gekumuleerd met
schepen van Onderwijs en
Kuituur. 10% is men ver
plicht af te dragen op man
daten aan de eigen feder
atie, naast een afdracht aan
de parlementsgroep. In ge
val van kumul is er een pro
gressieve afdracht aan de
federatie, dus ook op een
beroep.
Staat U positief of nega
tief ten opzichte van het
gauchisme?
De jongens van Amada zijn
door de band bekeerlingen,
zij hebben het marxisme op
een bepaald moment ont
dekt en zijn daarin zo fana
tiek als in hun vroeger kato-
liek geloof. Het zijn talmoe-
disten van de teksten van
Marx, Engels, Lenin, Mao,
terwijl de eerste stelregel
van het Marxisme zegt dat
men deze doktrine moet
zien in het licht van de
plaats waar men zich be
vindt, en van de tijd waarin
de problemen zich stellen.
Ik heb wel bewondering
voor de moed die deze
mensen aan de dag leggen.
Ik vrees nochtans dat zij
een goedkope aanleiding
zijn voor rechts om de linkse
beweging in haar geheel te
diskrediteren.
Mevr. De Kegel, Mevr. Van
Opdenbosch, D'Haese-
leer, Otte, Van Hoorick,
Van Leemputten, Verley-
sen, Vernimmen en Wil-
lems: werken jullie sa
men?
Wat de streekbelangen be
treft, openbare werken en
industrialisatie, zijn er wel af
en toe bijeenkomsten en
gezamenlijke delegaties bij
ministers. In verband met
de fusies is er een regelma
tig overleg geweest tussen
de verschillende partijen en
parlementairen om tot
overeenstemming te ko-
VRUDAG 20JUNI
Affligem
20 uur: vooropening tentoonstelling «Grafiek 1975» met werk va
Michel Bracke. Walter Brems. Rat' Coorevits. Gustaaf
Bruyne. Jean-Pierre De Coster. Etienne De Vis. Roland
Winter en Koen Muller. De tentoonstelling loopt tot 13 juli en
open op zondag van 11 tot 13 uur en van 14.30 tot 20
zaterdag van 14.30 uur tot 20 uur.
Aalst
Nog tot 29 juni in Mikisklub. Nieuwbeekstraat 35, tentoonstelli
William De Schrijver.
Nog tot 29 juni in New Reform, Wellekensstraat
tentoonstelling «Dokumenten en Informaties» met W
Sörensen. Erik Anderson. Ben Ben.Timm Ulrichsen Vostell.
Ter joden
Nog tot 22 juni in de parochiezaal van Terjoden, tentoonstelli
Juul Keppens. De tentoonstelling is open op zondag van 10 tot
uur en van 14 tot 20 uur. vrijdag en zaterdag van 14 tot 20 uur.
ZATERDAG 21 JUNI
Erembodegem
18 uur: op het Dorp. muziekfestival georganiseerd door
fanfare Sint-Cecilia met harmonie van Hekelgem en de Ou
Garde uit Aalst.
ZONDAG 22 JUNI
Aalst
10 uur: herdenkingsmis in de Sint-Martinuskerk voor
gebroeders Daens en de medewerkers van het eerste uur.
Erembodegem
18 uur: in de tuin van het Liberaal Huis, muziekfestival nj
korpsen uit St.-Maria-Oudenhove, Oudegem. Essei
Erembodegem.
MAANDAG 23 JUNI
Aalst
20 uur: wandelkoncert door harmonie «Hand aan Hand» in w
Drie Velden.
men. Behalve op enkele
gemeente na. Ik denk aan
Moorsel, Meldert, Baarde-
gem waren wij niet akkoord
waren.
Kunt U de lezers een
werkschema van een
week geven?
De maandagmorgen ben ik
om 8.15 u. op het bureau
waar de korrespondentie
wordt behandeld, mensen
ontvangen, telefoneren, ar
tikels schrijven voor het
weekblad Voor Allen en ar
tikels verzamelen,
's Namiddags had ik tot voor
enkele weken vergadering
in het nationaal bestuur van
de BSP. Nu heb ik de tijd om
het partijwerk of parlemen
tair werk voor te bereiden,
's Avonds is er altijd hier of
daar een vergadering.
De dinsdag, woensdag en
donderdag ben ik om 8.15
u. op mijn bureau op de
Houtmarkt, en vertrek ik
naar Brussel voor de ganse
dag. Ofwel is er kommissie
zitting ofwel kamerzitting.
De woensdag heb ik ook
dienstbetoon.
De vrijdag ben ik de ganse
dag op mijn bureau (als er
geen vergaderingen zijn!)
en 's avonds is er om de
veertien dagen partijbes
tuursvergadering,
's Zaterdags zijn er in de
voormiddag meestal ver
gaderingen of kongressen
of studiebijeenkomsten, 's
Avonds zijn er de bals van
de partij of van parlementai
ren.
's Zondags heb ik hetzelfde
programma als de zater
dag, maar 's avonds neem
ik vrijaf.
De ganse week door vraagt
men mijn aanwezigheid op
koffietafels, bijeenkomsten
van gepensioneerden, om
spreekbeurten te geven
enz.
De gaatjes die dan nog res
teren worden gebruikt v
het schrijven van allerlei
tikels, en ook om te lez
Welke funkties hebt U
het parlement?
3k ben voorzitter van
kommissie van de verzo
schriften. U weet dat deE
Igen het recht hebben
petitie, regelmatig komen
individuele en groepsp
ties binnen. Die moeten
derzocht worden. Maar
leidelijk neemt dit af.
Ik was tot voor één jaa
van de kommissie i
openbare werken, en
nog steeds lid van de k(
missie van nationale
voeding.
Ik ben eveneens lid van
kommissie voor vrijetij
besteding, sport en jeu
beleid.
Ik ben één der sekreta
se:i van de Kamer (een
gade ring om de maand
sekretaris van het kulti
raad, lid van het bureau
is een jonge instellini
volje ekspansie (voora
zake personeel), en c
heb ijk meer dan werk m
Een laatste vraag: we
zijn uw toekomstplan!
op parlementair en stel
lijk plan?
Ik ben 60 jaar en mijn aflo
sing in het arrondissem
is voorbereid. Ik heb e
zwaar leven achter de
en ik denk eraan zeer t
nenkort af te treden als
meriid. De leeftijdsgrens
ons arrondissement is
jaar. Ik laat plaats voor
jongeren.
Ik hoop wel mij dan ver
bezig te houden met
gemeentelijke politiek, i
Aalst en het gefusionee
Aalst. Ik ben dus kandid
voor de gemeenteraai
verkiezingen 1976, als 11
gezondheid het toelaat.
ROEL VAN DE PL
Volgende Week in
De Voorpost
«Hand in Hand» - Moorsel Gevierd
Honden aan de leiband te Moorsel
Leedse Raad kiest nieuwe schepen
Gemeente Lede koopt melkerij
