ME
Aalst herdenkt Priester Daens
1
GEMEENTERAAD:
HONDEN AAN DE LEIBAND TE MOORSEL
NIEUWE SPAANSE KLUB
'QUDOTTE' TE AALST
lènnis wordt een demokratische sport]
te Erembodegem
4 - 27-6-75 - De Vowpost
GROTEN VAN NU EN TOEN:
ca 1405 1474.
Hofkroniekschrijver van Filips de Goede, PRI
Historiograaf van het Gulden Vlies,
Boergondisch dichter TH'
In de jongste uitgave van «Mededelingen» van de Vereniging voor Aalsters Kultuurschoon troffen wij
een artikel van de hand van Frits Courteaux aan, dat wij onze lezers zeker niet willen onthouden. De
V.V.A.K. zal het ons zeker niet ten euvel duiden.
Op 23 maart 1952 werd in de feestzaal van het Aalsterse stadhuis een akademische zitting gehouden
door de Scriptores Catholici, onder de auspiciën van het stadsbestuur en van het provinciaal bestuur
van Oost-Vlaanderen.
Hoofdpunt van het programma was een in het Frans gehouden rede, uitgesproken door Prof. Dr. Luc
Hommel, Secrétaire perpetuel de 1' Académie de langues et de littérature Fran^aises de Belgique.
Waarom deze herdenking in een Vlaamse stad van één der grootste letterkundigen uit de tijd van het
middel-Frans?
Aangezien hij uit onze streek af
komstig was, hoeft het niet te
verwonderen dat hij b.v. de tocht
van de Gentenaars met het schrijn
van Sint-Lieven naar de kermis te
Houtem op 8 km van Masse-
men zo goed wist te beschrij
ven.
Vroeger, zo schrijft hij, plachten
notabelen het lichaam van de hei
lige te dragen met de grootste eer
bied, maar nu zijn het kwajon
gens, een bende schorremorrie.
Een tijdgenoot schrijft dat Chas-
tellain was «natif Flameng, tou-
tesfois mettant par escript en lan-
gage franchais» dus... een in het
Frans schrijvende Vlaming. Chas-
tellain zelf noemt zich «homme
flandrin... fils Jehan, né en l'im-
périale conté d' AlostenFlandres,
extrait de la maison de Gavre et de
Masmines» (Zoon van Johan, ge-
boren in het keizerlijk graafschap
Aalst in Vlaanderen uit het huis
van Gavere en Massemen).
Zij dragen hem, schreeuwend en
joelend, zingend en dansend,
dronken potsenmakers! Zij zijn
gewapend en overal waar ze langs
komen veroorloven ze zich de
grootste losbandigheden. Onder
voorwendsel van de heilige last
die ze dragen, schijnt alles hun
toegelaten!
Chastellain, vertaling van kastele
in, kestelein, kan wijzen op ver
wantschap met de Aalsterse kas
telein of burchtgraaf, de Tollen-
Frans-Jos Verdoodt tijdens de Daensherdenking aan het monument op de Werf. (Ib)
De Vlaamse gemeenschap
heeft naar jaarlijkse traditie te
Aalst Priester Adolf Daens
herdacht.
Rekening houdend met het on
standvastige tot slechte weer,
mag gezegd worden dat de op
komst voor die plechtigheid
groot was.
Om 10 uur werd in de St.-
Martinuskerk een plechtige
eucharistieviering gehouden
die opgeluisterd werd door de
Aalsterse parochiale koren on
der de leiding van priester Mi
chael Ghijs. De hele eucharis
tieviering stond in het teken
van de plicht van de kristenen
gerechtigheid te betrachten,
overal ter wereld de nood te
helpen lenigen en de verdruk
ten te helpen bevrijden.
Wee U gij blinde leiders, gij
huichelaars die nalatig zijt in
het voornaamste deel van de
wet: rechtvaardigheid,
barmhartigheid en trouw. Gij
zijt als witgepleisterde gra
ven, die van buiten wel mooi
zijn maar binnen vol doods
beenderen en allerlei vuii.
Bij het huidemonument van
Priester Daens op De Werf
sprak daensisme-kenner
Frans-Jos Verdoodt nog
scherpere taal. Hij waar
schuwde voor de gevaarlijke
mythe die rondom de figuur
van Priester Daens aan het
groeien is en die wil dat Adolf
Daens en zijn onvoorwaarde
lijk trouwe medewerkers hun
grootheid danken aan de
kleinheid van hun tegenstan
ders. Hun grootheid, zei hij, is
van alle tijden, zij vloeit voort uit
de houding die zij aannamen.
Zij waren «mistevredenen»:
mensen die onmogelijk tevre
den konden zijn met de verar
ming en verdrukking van hun
volk en daarom in de kontesta
tie gingen en een open opposi
tie tegen de katholieke partij
aangingen. Spreker onder
streepte dat de daensisten niet
de kiemen van de sociaal-
vlaamsgezinde revolutie wa
ren, wel de vruchtbaarste
grond waarop die volksbewe
ging kon gedijen. Tot slot vroeg
hij de Vlamingen zich niet op te
sluiten in het veilig gevoeg van
erkentelijkheid en verering,
maar zich daadwerkelijk
sociaal-bewust in te zetten.
Dynamisch. En keihard als het
nodig mocht zijn.
Vermelden wij volledigheids
halve nog dat de VNJ-vendels
en het trommelkorps de plech
tige optocht tussen kerk en
monument een bijzondere
kleur gaven. Zoals elk jaar
trouwens. (J.V.V.)
sen uit de vijftiende eeuw.
KORTE LEVENSSCHETS
Als vijftienjarige ingeschreven te
Leuven, behaalt hij er een licenti
aat; daarna biedt hij Filips de
Goede zijn zwaard aan. In 1434
krijgt hij de titel van schildknaap,
de hertog schenkt hem een som
voor beweZen diensten en weldra
wordt hij ambassadeur aan het
Franse hof. Karei VII leidt er een
lustig leventje, terwijl de Engel
sen zijn land inpalmen tot Jeanne
d'Arc hem op zijn plichten wijst.
«Le grand Georges» krijgt er de
naam van «l'Aventureux» wegens
zijn talrijke liefdesavontuurtjes.
Wanneer in 1445 moeilijkheden
ontstaan tussen de koning en de
hertog, keert hij terug naar Vlaan
deren, maar treedt reeds het vol
gende jaar in dienst van de hertog
als «panetier» (broodmeester).
Hij wordt belast met reizen naar
Frankrijk, Bretanje en het Rijn
land. Intussen is hij een kuis leven
gaan leiden en spant zich als di
plomaat in voor het behoud van de
vrede.
Wanneer hij aangesteld wordt als
lid van de geheime raad is hij nu
de persoonlijke raadsman van Fi
lips, die hem opdraagt geheime
onderhandelingen te voeren met
Italië, Spanje en Engeland.
Ongeveer 50 jaar oud, schenkt Fi
lips hem een pensioen en een ver
blijfplaats in het paleis te Valen
ciennes om er de feiten neer te
schrijven die hij heeft meege
maakt sedert de inname van Kon-
stantinopel door Mahomed II. Zo
werd hij «chroniqueur de Mon
seigneur» tot aan het einde van
zijn leven.
DE KRONIEKSCHRIJVER
Evenals Jean Froissart vóór en
Philippe de Corrünes na hem, be
zorgt Chastellain ons heel wat de
tails die op treffende wijze de
geestesgesteldheid van zijn tijd
genoten kenschetsen.
Zijn kronieken getuigen van his
torisch en psychologisch inzicht,
hij spant zich in om de geschiede
nis objectief weer te geven, maar
is daar toch niet altijd in geslaagd.
Als het pas geeft, schuift hij zijn
Boergondische gevoelens op zij
om ze om te zetten in een pathe
tisch Frans loyalisme! Bij de dood
van Karei VII looft hij alle aan
voerders die de Engelsen hebben
bestreden, maar vergeet Jeanne d'
Arc! In de slag bij Gavere laat hij
vijf edelen sneuvelen aan de zijde
van de vorst tegen 20.000 a
30.000 Gentenaars.
Toch durft hij het aan na de dood
van Filips de Goede Karei de
Stoute de les te spellen. Hij herin
nert aan de roem van zijn vader en
wijst er Karei onomwonden op
«qu'il ne pouvait pas frustrer
1'expectation de ses pères»dat hij
de verwachtingen van zijn voor
ouders niet mocht teleurstellen.
Het was krasse taalmaar Karei de
Stoute heeft het hem niet kwalijk
genomen, aangezien hij Chastel
lain in 1473 tot ridder sloeg van
Vorige maandag kwam de Moorselse gemeenteraad in zitting
bijeen om de dienstjaarrekening 1974 goed te keuren. Verder
kwam ook de dienstjaarrekening van de K.O.0.1974 aan bod
en werd de afrekening van de werken uitgevoerd door de
T.M.V.W. besproken. Een aanvraag om grondafstand op het
kerkhof werd toegestaan evenals een lening van Intercom
werd gewaarborgd. Verder werd het politiereglement op de
honden gewijzigd. Onderluitenant Hugo De Vis werd bevor
derd tot onderluitenant bij de brandweer.
DIENSTJAARREKENING 1974
De dienstjaarrekening 1974 sluit af met een boni van 1.985.933 fr
op de gewone dienst en 2.355.169 fr op de buitengewone dienst,
hetzij een totaal van 4.341102 fr. Omtrent deze rekening werden
natuurlijk enkele vragen opgeworpen. Omtrent de werkingskos
ten aan de scholen bleek dat het fonds meer toelagen had gege
ven dan de gemeente volgens de wettelijke voorschiften mag
besteden. Betreffende de aankoop van een vrachtwagen voor het
gemeentepersoneel en de aanbesteding voor de brandweer
neemt de gemeente een afwachtende houding aan tot men na
dere gegevens heeft omtrent de fusies van gemeenten.
In de post waterbedeling is er een tamelijk groot verschil tussen
de inkomsten en de uitgaven, doch dit is het gevolg van het
kosteloze aansluiten voor nieuwbouw. De gemeente bekostigd
de aansluitingen voor nieuwbouw, zodat de bouwers van de
zelfde voordelen kunnen genieten als zij die oorspronkelijk aan de
waterleiding aansloten. De gepensioneerden zullen dit jaar kun
nen deelneen aan een gratis reis naar de ijsrevue te Antwerpen.
Betreffende de toelagen aan de plaatselijke voetbalklubs vroeg
raadslid De Meersman vanwaar het verschil in toelagen komt
tussen Schroevers en Wilskracht enerzijds en S.K. Kruis ander
zijds. De burgemeester antwoordde dat de kwestie der toelagen
nooit juist kan worden opgelost. Moeten zij verdeeld worden
volgens de prestaties of volgens het aantal leden? S.K. Kruis is
indertijd gestart als caféploeg en aangezien destijds bijna elke
café een voetbalploeg had kon men daar geen toelagen uitbeta
len. Nu ze echter in het K.K.S.F.B. spelen genieten ze een toelage
van 1.000 fr. Zij hebben tenslotte ook niet even groot spelerspo-
tentieel te onderhouden. Schroevers en Wilskracht ontvangen
beiden 8.000 fr.
De lening voor de werken uitgevoerd door Schoekaert is uitbe
taald (6.730.000 fr). Deze aannemer dient nog één derde te
ontvangen, te weten het aandeel van de staat in subsidies..
In verband met de weggezakte
buizen in de Rijgerstraat werd
gezegd dat een bestek opge
maakt werd door het studiebu
reau Astro. Aannemer De
Jonghe zal nu trachten op een
zo goedkoop mogelijke wijze
deze zaak op te lossen. Tot
nog toe heeft De Jonghe ge
wacht op goed weer en voor
het ogenblik is hij bezig aan
een groot werk voor de
N.M.B.S.
De resterende perceeltjes, ei
gendom van de gemeente, in
de Hollestraat en Bredestraat
zullen aan de aanpalende ei
genaars worden verkocht.
Tenslotte werd de dienstjaar
rekening eenparig goedge
keurd.
DiENSTJAARREKENING
1974 K.O.O.
Deze rekening sluit men een
boni van 415.915 fr. Dit boni is
dit jaar reeds verwerkt. Men
vraagt zelfs nog een begro
tingswijziging aan, ten bedrage
van 140 150.000 fr. De begro
ting 1975 bedroeg reeds
583.000 fr. Men heeft nu reke
ning te houden met een viertal
mensen die een gewaarborgd
inkomen van de K.O.O. genie
ten en een ernstige zieke die
ongeveer 150.000 fr zal kosten
aan de K.O.O.
Ook deze dienstjaarrekening
werd eenparig goedgekeurd.
AFREKENING
T.M.V.W.
Voor verbeteringswerken door
T.M.V.W. aan de Herberg-,
Tinnenhoek-, Lievevrouw- en
Spruithoekstraat waar de aan
sluitingen langs de kant van de
weg werden gebracht in plaats
van in het midden van de weg
dient aan T.M.V.W. 501.000 fr
het Gulden Vlies en hem aan
stelde als geschiedschrijver van
de Orde!
DE MENTALITEIT
Chastellain schetst de wonderlijke
sfeer van de maatschappij waarin
hij leefde, verblind door de uiter
lijke glans van de Boergondische
hofpracht.
Na de oorlogsroem is de hofstraat
de eerste zaak waarop men het
oog richt en welks regeling en
handhaving de hoogste noodzaak
is. Zelfs rijke stedelingen heten
kortweg «vilain», burgereer kent
hij niet. Wanneer Filips één van
zijn «archers» wil uithuwen aan
een rijke brouwersdochter stuit hij
op verzet van de ouders. Voor dit
autoritair optreden heeft hij geen
woord van afkeuring, integen
deel, de beledigde Vader is «ce
rebelle brasseur rustique... Ce
meschant vilain»(een opstandige
boerenbrouwer).
Er heerste een scherpe dualiteit
tussen godsdienst en dagelijks le
ven. Het was toch de grote hertog
die, inzake liefdeleven, aan de
Engelse bondgenoten vrijmoedig
en onbeschaamd meedeelde dat
zij, bij hun bezoek aan Valen
ciennes, in de badstoven alles
zouden vinden wat tot Venus'
ambacht behoort. En het was de
zelfde Filips die op het overdadige
banket te Rijsel, bij het opbrengen
van de fazant de (nooit ingeloste)
belofte aflegde om tegen de Tur
ken ter Kruisvaart te trekken
(1454).
Alles was bekleed met de schone
schijn van fantastische idealen, al
les moest in een fraaie vorm gego
ten worden; er was wedijver in
beleefdheid, een geformaliseerde
omgang: wanneer een edelman
onthoofd wordt is hij fraai uitge
dost, het kapblok getooid met een
fluwelen behang waarop zijn bla
zoen is aangebracht!
DE SCHRIJVER
Chastellain dichter, moralist en
geschiedschrijver was één van de
grote letterkundigen uit de tijd van
het midden-Frans. Wat hem diffe
rentieert van zijn tijdgenoten is de
zware gang van "zijn opgesierd
proza, de plechtstatige toon, de
«grandiloquence». Zijn stijl heeft
een zekere plompheid; zijn tijd
genoten noemen hem «cette
grosse cloche, si haut sonnant».
Aan zijn Vlaamse aard dankt hij
de scherpe opmerkingsgave en de
sappige kleurigheid; er is ver
wantschap met Jan van Eyck: de
zingende engelen op het Gentse
altaarstuk, de zware gewaden met
fonkelende stenen, men vindt ze
terug in de Boergondische hof
stijl. Bij «le grand Georges» ver
drinken observatie en realisme in
een vloed van fraai aangeklede
frazen en ronkende woorden
praal. Zodra hij een gebeurtenis
beschrijft die zijn Vlaamse geest
boeit, komt er een beeldende
forsheid in zijn verhaal die het uit
erst treffend maakt.
Zo b.v. is het portret van Filips de
Goede, geschetst in een twist met
zijn zoon, een sterk visueel op
nemen van de dingen; alle om
standigheden zijn met volmaakte
scherpte weergegeven: de woede
van de hertog, de vlucht van de
hertoging met haar zoon uit de
kapel, de nachtelijke dwaaltocht,
de val van het paard, het blaffen
van een hond die hem in een hut
brengt, alles toont aan hoe sterk
de schrijver het gebeurde op
neemt.
Bij een volksoproer te Gent ziet de
hertog een menigte koppen in ver
roeste helmen met baarden van
grijnzende kerels erin en lippen
die de tanden laten zien. Een ke
rel, naast de hertog, draagt een
zwaar gevernist ijzer waarmee hij
op de vensterbank klopt om stilte
te gebieden.
Chastellain is de Hieronymus
Bosch van de letterkunde, Bosch
die op het einde van de 15de eeuw
zijn Passie van de Heer schildert
met fantastische, grijnzende boe
ventronies.
Dit nauwkeurig en direct waarge-
nomene te beschrijven in 'n kern
achtig eenvoudig woord is in het
litteraire wat de geweldige visuele
scherpte van onze primitieven tot
volmaaktheid van uitdrukking
vermocht in de schilderkunst.
De historische kronieken van
Chastellain die betrekking helf
op de politieke gebeurtenis O I
tussen -1419 en 1470, werden^**'
ontdekt in de 19de eeuw en ty0rig€
tig jaar later heruitgegeven-igc^
dien niet een deel van zijn_|aa^s
schiedkundig werk was verl eorg
>lad vi
gegaan, zou het twintig boekt
hebben gevuld. Daarbij ke
wij van hem nog acht beschrife rei
gen en een dozijn gedichten;Prijsu'
poëzie is echter minderwaajjegaa
ten opzichte van zijn kronielDP hel
De V.V.A.K. heeft hiermeepe De
grote streekgenoot in herinnejen Wé
gebracht die vijf eeuwen gele>0k V'
is overleden. 5(aan(
Wie nog meer over hem wenia(j(je
vernemen, verwijzen wij naa; p
bibliographie nationale die
kolommen aan hem wijdt enj ln'
de Geschiedenis van Aalst va* °'9e
Potter en Broeckaert (deel IVM jen
p. 200 tot 205. rijke
Om een duidelijk inzicht te b«Dntvai
men over de plaats die de schrijvan
heeft ingenomen in de BoergKVoor
dische staat, rhden wij de le^et
aan van het boeiend werk Trotte
Huizinga «Herfttij der Hq h
deleeuwen», 'n meesterwerk
eruditie, waarin Chastellain ze
100 maal voorkomt. Het boekPns
ontleend worden in de stedefhand
bibliotheek en draagt nura^A/ickr
925. kretar
van Si
Begin augustus worden aan de
Watertoren te Aalst, door 22
voormalige leden van de
Spaanse Klub .Hogar Espagnol,
de lokalen geopend van een
autonome Belgisch-Spaanse
vereniging.
Onmiddellijke aanleiding voor
hun vertrek uit de door de
Spaanse ambassade gepatro
neerde klub was een incident in
verband met een vragenlijst,
door het blad Espana 70 aan
dergelijke Spaanse klubs rond
gestuurd Dit kontaktblad van de
ambasade, wenste hierin na te
gaan hoe de regionale werking
verloopt.
Deze 22 leden, ontvingen noch
een vragenlijst, noch enig be
richt over de equette. Pas toen ze
een verslag lazen in nr. 259 van
Espana 70, wisten ze van het
bestaan ervan.
Toen namen ze het inititatief
hun grieven aan het blad bekend
te maken, doch deze werden
vooralsnog niet gepubliceerd.
Onder titel: «Dubbele
Emmigratie», verduidelijken ze
hoe ze genoodzaakt zijn, om niet
alleen naar België te komen
wonen, maar hier ook nog een
autonome koers moeten varen
ten opzichte van de klub 'Hogar
Espagnol'.
We geven kort weer, waarover
het gaat. Ofschoon deze mensen
zelf aan het bestuur w<
deel te. nemen, gebeurdt
samenstelling hiervan niet
een soort verkiezing. Het
zelf, noemen ze niet eki
misch, moreel onverantwi
ondemokratisch. In het
huis zou het bericht ht
uitgehangen, dat vergadei
en bijeenkomsten van oi
even welke aard verboden
Vooral wat dit laatste betrt
er in de nieuwe klub verani
komen. Deze mensen willen
daar legden ze de nadruk]
tijdens ons gesprek, niet
wijzen dat ze beter zijnj
oprechter. Hun doel is enkel,
groep te vormen die demi'
tisch funktioneert en 'Quijt
mag dan ook niet zuiver als1
reaktie tegen de andere' k
beschouwd worden. Het is
poging om waar te maken KqS
elders niet kon. Het wordt P§K
gezellig kafeetje, met spaa
wijnen, keuken en muziek. VDe kl
de jongeren een dansvloertjepublii
enkele rustige zitjes. Heteen <j
tevens de bedoeling om re
matig films en andere kultui"
manifestaties te organizereojfc
Tot nog toe konden ze deze
andere klub, gezien de verar
ning, niet laten doorgaan!
dienden ze te vergaderei
andere lokalen. Aan deze
stand komt nu éen einde.
LIEVEN MATT1
betaald. Dit zou gebeuren met
staatstoelagen, de provinciale
overtieid is hiermee akkoord
en ook aan dit punt gaf de raad
zijn goedkeuring.
Een aanvraag om grondsaf-
stand op het kerkhof voor de
familie Bessems - Cassiman,
5m2 groot, werd eveneens
goedgekeurd.
Het kasnazicht bij de ontvan
ger eerste kwartaal 1975 liet
blijken dat er samen 5.409.769
fr rest.
LENING INTERCOM
Opnieuw diende de gemeente
een waarboirg te geven voor
een lening van 106.000.000 fr.
voor de kabel T.V.. Deze lening
brengt geen last mee voor de
gemeente. Zij dient enkel een
waarborg te geven. Ook met dit
punt was iedereen akkoord.
POLITIEREGLEMENT
Tenslotte werd het politiereg
lement op de honden zo goed
gekeurd dat geen honden op
de openbare weg mogen ko
men, tenzij aan de leiband. Dit
om te vermijden dat er nog
honden het verkeer zouden
hinderen.
Vervolgens stelde de burge
meester voor nog twee punten
aan de dagorde toe te voegen,
wat ook werd toegestaan.
Het presentiegeld van de
raadsleden van de K.O.O.
werd op 500 fr. gebracht. De
berekening van het vakantie
geld van de sekretaris van de
K.O.O. volgens de vastges
telde normen werd eveneens
goedgekeurd.
D.D.R.
I De d
lïfgev
Til i m
Sportklub «CORONA» uit Erembodegem bij Aalst, onlangs erkend als vzw., is ene van die I
verenigingen die van aanpakken weet.
Onder impuls van hun voorzitter, Ghijsens Antoine, hebben zij het initiatief genomen de I
tennissport in het bereik te brengen van iedereen, zonder rekening te houden met rang of I
stand.
Er werd uitgezien naar beschikbare plaats om terreinen aan te leggen en de fondsen I
kwamen van de opbrengst van een suksesvol ledenbal en een groots - opgevatte en enorm I
geslaagde 6-daagse op rollen.
Met samenbundeling van alle beschikbare krachten uit de klub, werd de aanleg aangepakt I
en in een minimum van tijd waren twee prachtige tennisvelden speelklaar.
De akkomodatie om en rond de terreinen is ook iets typisch «Corona»: modern ingerichte I
kleedkamers met 5 stortbaden, een gezellige privébar, een afgesloten speelterrein voor
kinderen, een lusttuin voor de toeschouwers en een private p-arking.
Dat voorzitter en leden enorm fier zijn met deze realisatie, hoeft geen woorden.
Zaterdag 28 juni a s om 17 uur wordt dit nieuwe tenniskompleks dan ook geopend door de I
Heer Burgemeester van Erembodegm en terreinen en lokalen ingezegend door E.H. Pas- I
toor, waarna de kampioenen van de omliggende klubs de tennisvelden zullen inspelen. I
Sportklub «CORONA» wordt hierom hartelijk gefeliciteerd en enorm veel sukses toege- I
wenst voor de toekomst.
