HET DAGELIJKS LEVEN
VAN DE MONNIKEN TE
AFFUGEM IN 1975
De Voorpost - 4-7-75 - 19
Op de eerste verdieping, de gang naar de slaapcellen.
De dag van de monnik begint te 5 uur. Met het luiden van de klokken wordt hij uitgenodigd om zijn
dagtaak te beginnen.
let ritme van het leven van de Benediktijnermonnik wordt gekonditioneerd door de gebestijden, het
rooroffice, het «Werk Gods» zoals Benedictus het noemt. Volgens psalm 118 moest men «zeven maal»
laags bidden, zeven in de zin van een volmaakt getal, dus in de betekenis van «zeer dikwijls».
)E OFFICIES
(onkreet gezien zijn er nu drie
ifficies per dag. Te 7.30 uur het
norgenofficie. bestaande uit de
auden die een lofgebed zijn tot
Ie Schepper en de prime die
neer bedoeld is als gebed vóór
iet dagelijks werk.
Aansluitend bij het morgenof-
icie volgt dan de Konventmis
lie altijd in het Gregoriaans
ordt gezongen. De Konventmis
de mis voor de hele gemeen-
:hap en ze staat centraal in het
even van de monnik. Deze mis
vordt gecelebreerd door de
later van week en er zijn
lormaal van 3 tot 9 koncele-
iranten
Wege/is al te grote versnippering
in de dagorde is de terts
rerschoven. Duurt het morgen-
ojjjficie zonder de mis ongeveer
30 minuten, het middagofficie
duurr ongeveer een kwartier en
«staat uit de terts en de none.
'Het avondofficie dat van 45 tot
60 minuten duurt is een samen
smelting van vespers en de
U metten. De metten die vroeger 's
nachts werden gebeden (denk
'an de «Brugse Metten!») wor-
nu om zo te zeggen
geanticipeerd en dragen het
arakter van een «wake» met
i <p|'l'/e'n8en en reponsoriën. Te
'Sf UU' 'S er ^an ('e
lagsluiting die ongeveer 15
[minuten duurt. Vader Abt
treedt op als koorleider: hij
begint en eindigt, 's Zondags
zijn er wel enkele wijzigingen in
deze strakke indeling. De Kon-
entsmis gebeurt niet rond 8 uur
ij maar wel te 10 uur. Er is
N anderzijds 's zondags geen
.middagofficie maar wel worden
malde vespers (in het Gregoriaans)
^gezongen te 15 uur. Een
dagsluiting is er evenmin maar
wel een kort avondofficie te
19.15 uur.
WAARUIT BESTAAN DE
OFFICIES?
Allereerst zijn er lezingen be
doeld als overwegingsmomen
ten. Verder zijn er gezongen of
gereciteerde psalmen en laatst
zijn er lofzangen (hymnen).
Voorlopig worden deze officies
in de kerk niet begeleid met het
orgel. Deze officies zijn terug te
vinden in het abdijboek in 't
Nederlands dat gevolgd wordt
door Benediktijnen en Trappis
ten. volgens het koncilie voor
intermonasteriale liturgie in
België en Nederland. Leuven en
Dendermonde hebben echter
nog wel een eigen officieboek.
EN DE MAALTIJDEN?
Wordt er voldoende aandacht
geschonken aan geestelijk voed
sel. ook de materiële mens dient
versterkt te worden. De maal-
Croy. kardinaal Granvelle von
Franckenberg alsmede van en
kele abten en prelaten die een
voorname rol in de geschiedenis
van de abdij hebben gespeeld.
Vólgens Dom Idesbald zijn de
maaltijden prima, afgewisseld
en ruim voldoende.
De enige onthouding die nog
bestaat is dat er op woensdag en
De ontspanningszaal.
Glasraam boven ingang van het bisschoppenhuis.
tijden worden genomen in de
refter, door de Franse Bene-
diktijn-architekt Dom Bellot tot
een zeer stemmige ruimte omge
schapen. Aan de wand prijken
de grote na-geschilderde
portretten van de aartsbischop-
pen van Mechelen die sinds het
midden van de zestiende eeuw
de titel van «Abt van Affligem»
voerden, o.a. de twee prinsen de
De trappenzaal.
vrijdag geen vlees wordt gegeten
waar vroeger vlees in de abdij
volledig taboe was. De volledige
onthouding van vlees werd eerst
opgeheven tijdens de tweede
wereldoorlog (als er nota bene
toch weinig vlees was), terug
ingevoerd na de tweede wereld
oorlog en als gevolg van het
Kapittel van Subiaco rond 1960
volledig opgeheven.
Subiaco is een stad oostwaarts
van Rome in de richting van
livoli. prachtig gelegen in de
Apennijnen. 70 km van Rome.
De kongregatie van Subiaco
waartoe Affligem behoort is de
grootste van de 15 benedik-
tijnerkongrcgaties. Ze heeft ver
takkingen in verschillende lan
den (provincies genoemd) als
Italië. Frankrijk. Spanje en
België. In België behoren er toe:
Dendermonde. Affligem.
Steenbrugge en Keizersberg.
Het ontbijt wordt in stilte
afzonderlijk genomen rond 7
uur. Er zijn geen voorlezingen.
Het middagmaal wordt dan te
12.15 uur met voorlezingen door
de pater van week. De voorlezin
gen gebeuren recto tono. dus
zonder -stemverheffing. De le
zing bestaat telkens uit drie
lezen:
a. martyrologium: lijst van de
heiligen die de volgende dag
zullen worden herdacht.
b. enkele zinnen uit de Regel van
de H. Benediktus
c. een moderne lezing als bvb.
een deel uit «Ten Huize van»
Het vieruurtje te 16.30 uur voor
wie het wenst
Het avondmaal volgt dan te
19.30 uur met weer lezingen, o.a.
het necrologium (lijst van alle
paters in de loop der eeuwen te
Affligem op deze datum ge
storven) en een moderne lezing.
DEZEGENKAPEL
Het aantal mensen die naar
Affligem kwamen om troost,
hulp, genezing te zoeken is niet
bij benadering te schatten.
Vijftig per zondag scheen in de
periode 1952 tot 1958 een
gemiddelde te zijn en ook in de
week kwamen er. Deze maakten
gebruik van de gelegenheid om
ook de zegen kapel te bezoeken.
Niet alleen uit het Land Van
Aalst maar van rond Brussel,
Halle. Geraardsbergen kwamen
ze om geestelijke of tijdelijke
hulp te bekomen voor voor
spraak van Maria of St.-
Benediktus.
Er zijn altijd een paar paters
gelast om die mensen te ontvan
gen in de zegenkapel of sacristie
gelegen aan de zuidkant, rechts
bij het binnenkomen van de
vroegere kerk.
Achtereenvolgens waren dat in
de laatste eeuw: Dom Raunerius
Hermans. Dom Fulgentius
VValravens. Dom Hubertus
Callebaut. Dom Godefridus
Heiremans, Dom Theodoor Van
Hauwermeiren, Dom Idesbald
Verkest (Wingene), Dom
Raphael De Backer. Dom
Tarcitius Van Oudendijck. Dom
Michaël Van Malderen. Dom
Hugo Vinck. Dom Beda Van
Robays. Dom BernardusCopray
Dom Marcel De Schutter. Dom
Wilfried Verleyen. Dom Hier-
onvmus Tuytten en nu Dom
Marcel De Schutter, sacrista.
De pater luistert geduldig naar
de soms zeer lange uiteenzet
tingen en na een bemoedigend
woord bidt hij voor hen en geeft
zijn zegen. Zowel voor ziekten
als voor lastige kinderen en
lichamelijke letsels komen ze
naar de zegenkapel.
Ook voor vee en veldvruchten
komen ze en dan brengen ze
brood, water en zout mee om te
laten wijden. De pater wordt nu
en dan ook uitgenodigd hun
nieuwe auto te zegenen en ook
vraagt men hem aan huis zieken
te zegenen en over dieren en
stallen gebeden te storten.
In de zegenplaats kunnen
kaarsen, kruisbeelden,
medailles, rozenkransen enz.
worden gekocht en ook kan men
er missen bestellen. De ge
lovigen worden aangemaand de
sakramenten te ontvangen om
Gods hulp en zegen te bekomen.
HET GASTENKWARTIER
Volgens de regel van Benediktus
moeten de monnikken gastvrij
heid verlenen. Waren het
vroeger vooral pelgrims die de
abdijen opzochten om te rusten
en te overnachten, nu zijn het
vooral die een stille gebedssfeer
zoeken.
Na de bouw van de westervleugel
in 1880 waren er slechts drie
kamers op het gelijkvloers
beschikbaar voor de gasten.
Hier logeerden de predikanten
van de jaarlijkse kloosterretraite
en ook de priesters die afzon
derlijk hun retraite kwamen
doen.
In 1897 werd een priester voor
het ontvangen der gasten, een
gastenpater. aangesteld. Van
een echt gastenkwartier kon
men te Affligem slechts spreken
vanaf 1934 toen de nieuwe bouw
van architekt Kropholler was
voltooid en er kamers vrij
kwamen.
Bisschoppenhuis en prakthisch
de hele westervleugel stond nu
ter beschikking van
retraitanten. Primitief ingericht
werden aan de kamers allerlei
verbeteringen aangebrachtNu
zijn er 36 kamers waarvan 20
verwarmde en 11 met stromend
water. Daarbij hoort dan een
niet onaantrekkelijke kon-
ferentiezaal. Het gastenseizoen
begint met de lente en eindigt
met de herfst met daarbij de
periodes van Allerheiligen en de
van Kerstmis.
In september 1956 werd een
retraite gepredikt voor parle
mentsleden. Jaarlijks wonen
gemiddeld 50 priesters een
retraite bij en houden ongeveer
125 studenten uit de streek Asse
- Aalst hun bezinningsdagen te
Affligem. Een twintigtal leken,
aangetrokken door de stilte,
bidden mee met de monniken en
circa 40 priesters komen er hun
problemen bespreken. Sommige
scholen houden er een dag
rekollektie en een 60-tal univer-
sitairen komen er hun examens
voorbereiden.
Vanzelfspreken komen ook an
dere abten, monniken en fa
milieleden te Affligem logeren
en geregeld komen ook zondags
toeristen. Er wordt wel eens
misbruik van gastvrijheid ge-
Binnenzicht van een monnikencel.
maakt maar als men de armen
wil helpen moet men dat risiko
wel lopen. Zo kwam men in
aanraking met de politie toen
hier eens een «gast» als aftrug-
gelaar werd gearresteerd. In
1944 was de opname van twee
Duitse deserteurs de aanleiding
dat Pater Prior Dom Franco de
Wyels enkele maanden in de
gevangenis werd opgesloten.
BRONNEN VAN
INKOMSTEN VAN DE ABDU
De man die verantwoordelijk is
voor de financies in de abdij
Affligem. Dom Ursnarus
D'haese. de «capsarius». be
schikt over volgende inkom
stenbronnen waarmee hij het
moet stellen voorde hele abdij:
Leraarswcdden:
Dom Idesbald is leraar bij de
Zusters van de H. Vincentius te
Gijzegem
Don johannes is leraar bij de
Zusters van het H. Hart te
Ninove.
Misintenties
De dagelijkse misintenties van
de 17 priesters van de abdij
moeten er ook toe bijdragen
zaad in 't bakje te brengen
kunnen aansluiten de verdien
sten van monniken als hulp in dc
omliggend parochies zoals bvb.
Dom Odilo en voorheen Dom
Hiëronymus. eveneens gaan
prediken en gaan biecht horen
dragen bij tot het spijzen van
de kas. Deze taken noemt men
«ministeriële arbeid».
Hostiebloem
Het verkopen van hostiebloem.
geschiedt in zulke beperkte
hoeveelheid dat het eigenlijk
geen bron van inkomsten is.
Het 'mooie Affligemse
Volksmisboek, gedrukt bij
Brepols te Turnhout en geïllus
treerd door Speybroeck, was
bekend en gegeerd. Sedert het
koncilie is dit boek, dat ontstond
onder impuls o.a. van Dom
Albertus Van Roy, Dom Hilde-
De kapel van de abt.
De Regenkapel
Dom Bernard is Ieraar bij de
Dames van Maria te Aalst. Ook
Dom Gregorius en Dom Rober-
tus zijn leraar geweest.
Cidermakerij
De produktie wordt in kleine
hoeveelheden verkocht. Dom
Stefaan heeft hier de leiding en
wordt door verschillende andere
monniken hierbij geholpen.
Over deze «cidermakerij» in een
ander artikel meer uitleg.
Brouwerij
De oorspronkelijke brouwerij is
verdwenen doch de abdij heeft
nog een procent op Het
Affligems Bier gebrouwen te
Owijk in de Brouwerij De
Smedt volgens de «formula
antiqua renovata».
brand De Bie van Baardegem en
Dom Ambrosius Verheul, uit de
cirkulatie verdwenen gezien de
onzekerheid over de teksten die
steeds veranderen.
Varkensfokkerij
De varkensfokkerij die eerst
door de paters zelf werd
uitgebaat wordt nu sinds enkele
tijd verhuurd.
Kultureel Centrum
Het Kultureel Centrum niet zijn
florissante bar zal ook wel
enigerwijze bijdragen tot het
verzamelen van de zo levens
noodzakelijke fondsen, alhoewel
blijkt dat het Kultureel Centrum
financieel onafhankelijk staat
tegenóver de abdij zelf.
L.H.
