1
II
FILM BIJ ONS
KULTUURKALENDEF
HOFSTADE
«BLAISE» KENDE GOEDE UITVOERING
OPEN
DOEK
VOOR
EEN
BOEK
«VAN WAT EEN DICHTER DROMEN KAN OF
GESPREK MET GUSTAAF DE MEERSMAN»
24 - 24-10-75 - De Voorpost
Gedurende het afgelopen
weekeinde voerde Vast als Eik
voor een enthousiast en talrijk
publiek «Blaise» van Claude
Magnier op. Dit werk moet het
vooral hebben van een opeen
stapeling van visuele gags.
Een samenvatting van het stuk
geven is dan ook nageloeg
'onmogelijk.
Vast als Eik (el)
Sorry baas en sorry beste lezer, maar deze keer wordt het
(weeral?) een slordige boel vrees ik. Dat heeft te maken met het
feit dat ik vorige nacht (dat is niet donderdagnacht, maar
zondagnacht aangezien het vandaag voor mij maandag is) nogal
vreemde dromen heb gehad (om maar niet te zeggen dat het
nachtmerries waren). Daar komt nog een bezwarende
omstandigheid bij, namelijk de beslommeringen die te maken
hebben met verhuizen. Het feit dat ik verhuis kan echter in een
verre toekomst meebrengen dat ik wat ernstiger aan de slag kan
gaan, wat konkreet zou kunnen betekenen (ik druk mij
vooralsnog voorzichtig uit) dat deze rubriek onleesbaar wordt.
Ondertussen zit ik hier echter op een steeds maar kaler wordende
kamer waar de foto's van de muur verdwijnen om te worden
opgeborgen voor later, voor ginder. De kleine rommel (hier
overvloedig aanwezig) wordt weggegooid of in dozen gestopt, het
is dikwijls moeilijk te besluiten dat iets weg mag, voorgoed
verdwijnen in de Brusselse vuilniswagens, vooral als er nog lang
niet weggevaagde herinneringen aan verbonden zijn. De
bokshandschoenen worden van de muur gehaald en ingepakt en
krijgen hun plaatsje naast de aap, de wekker en de koperen
kandelaar.
Ik zit hier echter met een filmrubriek die broodnodig op de bus
moet en daar gaan we dus maar eens werk van maken.
Dat is natuurlijk vlugger en gemakkelijker gezegd dan gedaan
want tenslotte moet U er iets aan hebben. Voor wat de
kommerciële filmprogrammatie betreft kan ik gelukkig kort zijn.
In cinema Palace kan u gesgewenst nog steeds kennis maken met
«ILSA, SHE-WOLF OF THE SS», een gruwelijke (in pejoratieve
zin) film van Don Edmonds, met Diane Thorne, Gregory Knoph
en Tony Mumolo.
In cinema Alfa loopt «DE LAATSTE DAGEN VAN BRUCE
LEE», een karatefilm met en over de overleden specialist in het
gentre; Bruce Lee. De ware toedracht omtrent het mysterieuze
overlijden van Lee zal waarschijnlijk pas laer openbaar worden,
doch voor Bruce Lee fans is deze film beslist een aanrader.
iSESSO MATTO» is een bijzonder plezierige film van de
Italiaanse kineast Dino Risi. In een achttal sketches hangt hij een
beeld op van wat men tegenwoordig allemaal onder de noemer
«sex» kan onderbrengen. Risi behoort tot de nieuwe Italiaanse
generatie die het neo-realisme in de hoek heeft gezet om over te
schakelen op een meer volkse, doch niet vulgaire cinema die
lantrekkelijk is voor een groter publiek. Zijn laatste film,
iprofuma di Donna» (hopelijk binnenkort te Aalst) toont tevens
aan dat hij aardig wat meer kan. Als voornaamste akteurs treffen
we in «Sesso Matto» Laura Antonelli en Giancarlo Giannini aan.
Allen daarheen (in cinema Feestpaleis).
Voor cinefielen valt er deze week ook wat te rapen. In de Pan
kunnen zij zondagavond 26 oktober om 20.30 uur terecht voor
één klassieker uit de filmgeschiedenis, namelijk: «Pantserkruiser
Potemkin», van de Russische kineast en grootmeester in de
filmKunst, Sergei Eisenstein. Een film die dateert van 1925 en het
verhaal vertelt van de opstand op het slagschip Potemkin (door
kenners uitgesproken als Potjomkine). Wie met de geschiedenis
van Rusland vertrouwd is weet zeker en vast meer over de
revolutie van 1905, waar de opstand van de Potemkin een
onderdeel van was. Tegenwoordig doet een dergelijke film
uiteraard vreselijk ouderwets aan, vooral omdat Eisenstein een
haast mathematische montage toepast. Eisenstein benut echter
ten volle de kracht van het beeld, waardoor de film een
ongeëvenaarde kracht gaat uitstralen.
(Aangeraden dus reeds).
De Katholieke Filmliga stelt op donderdag 23 oktober de derde
film van paul Newman voor, een film met een ellendig lange titel
die ik voor de gelegenheid volledig overneem (omdat die hier zo
keurig genoteerd staat in een handschrift dat ik maar al te g
ken): «THE EFFECT OF GAMMA RAYS ON MAN IN THE
MOON MARIGOLDS».
Newman, de gevierde akteur zoals de meesten hem kennen, gaat
hier eens te meer aan de andere kant van de kamera staan en
regisseert zijn echtgenote Joanne Woodward in een knappe film
die iets te emotioneel is geworden. De titel van de film verwijst
direkt naar het praktisch werk dat Ruth, dochter van Beatrice
(Joanne Woodward), maakt voor de biologie les, en waarmee zij
een prijs behaalt. Beatrice Hunsdorfer is een eigentijdse vrouw
die het moeilijk heeft kunnen verwerken dat haar man haar in de
steek heeft gelaten. Qua scenario en konstruktie laat Newman
hier en daar een steekje vallen, wat echter ruimschoots wordt
goed gemaakt door de prestatie van Joanne Woodward. Ook een
aanrader dus.
GUY DELE
DE OORLOG VAN DE
KLEINE PAARDJES
Johan Fabricius is in onze
literatuur gekend als een zeer
vruchtbaar schrijVer van
hoofdzakelijk lichtvoetige
werken die zowel wat de taal
als de inhoud betreft alvast tot
goede literatuur moet
gerekend worden. Stelistisch
behoort hij samen met bij
voorbeeld een Bertus Aatjes
ook weer zo'n wereldreiziger
tot de grootmeester van
onze eigentijdse literatuur.
Een heel andere dan de
lichtvoetige Johan Fabricius
leerden wij kennen en waar
deren in het zopas verschenen
De oorlog van de Idelne
punfo. een strak gehouden
doch gevoelig geschreven ver
haal over een der gruwelijke
«details» uit de weerzinwek
kende oorlogen er zijn er
eigenlijk geen andere die
Europa hebben geteisterd: de
uitroeiing van geïsoleerde le
gereenheden, na lijf-aan-lijf-
gevechten. Johan Fabricius
maakte de Eerste Wereldoor
log volkomen vrijwillig mee als
Kriegsmaler», als tekenaar en
kunstschilder op het front in
de Italiaanse Alpen. Daar
heeft hij vooral de eenzaam
heid van de geïsoleerde Bos
nische soldaten ervaren, hun
voortdurende schermutselin
gen met de vijand en tenslotte
de op hen toegapste gruwelijke
slachtpartijen met handgra
naten en bajonetten. Hij heeft
hun lot vergeleken bij dat van
de kleine paarden van de
bergbewoners, thans als last
en trekdieren ingeschakeld in
de strijd. De Bosnische soldaat
was het uitverkoren «Front-
schwein» van het leger van de
Donau-marchie. Hij kon onder
de meest primitieve omstan
digheden leven zonder te
morren, hij stelde geen eisen,
kende zijn rechten niet en werd
voor dit alles beloond met een
minimum aan «Heimat-
Urlaub». «Unsere brave
Bosniaken» deden toch wel wat
van hen verwacht werd als het
op vechten aankwam. In de
strijd waren zij onverschrok
ken; tegenslagen droegen zij
met berusting. Allah is groot.
Zij deden mij denken aan de
dappere geduldige bergpaard-
jes die evenals z(j aan de
massa-slachting van een oor
log, werden blootgesteld en
ook niet wisten waaraan ze dat
oorrecht verdiend hadden,
wair op Gods W(Jde Aardbo
dem zty zich bevonden en waar
het bliksemend vuur vandaan
kwam dat zovele duizenden
van hen uiteenscheurde.
Die potige, trouwe en onver
schrokken Bosniër met zijn
zeldzaam maar zoveel dieper
heimwee staat centraal in dit
uit korte stukjes en gevoelige
schetsen samengesteld ver
haal. De oorlog is een wrede
machine die aan de soldaat
geen tijd overlaat voor het
humanisme leidende be
schouwingen: niemand heeft
de tijd noch de mogelijkheid te
luisteren naar en rekening te
houden met iemand, een
medestrijder, een vijand, een
burger... Ongevraagd wordt de
kern van het even zinloos als
oeverloos oorlogsgeweld ge
dropt; hij onderscheidt zich
daarin met leeuwenmoed
doodsverachting en vaak tra
gische onbezonnenheid. Die
onbezonnenheid is echter eer
der een uiting van een ogenblik
zwakheid of van hopeloosheid.
De oorlog van de kleine
paardjes is een poging om de
schijnwerpers even te richten
naar het in een oorlog onge
kend en in vredestijd onder
schatte leed van soldaten dit
behoren tot (slechts tijdens eer
oorlog ontdekte) minderheder
en vechten aan fronten waar
van weinig of geen nieuws
binnenloopt. Fabricius' boek
is daarenboven eindelijk nog
een menselijk document,
waarin de soldaat aan bod
komt, de strijder wiens offer
niet zinloos of zinnig wordt
naargelang hij streed met wie
verliezer of overwinnaar zal
worden. Dat laaste is in de
oorlogsliteratuur van de voor
bije halve eeuw helaas te zeer
het geval!
FRANS-JOS VERDOODT
In het kort komt het hierop neer
dat Blaise, een kunstschilder
zonder talent en bezemverko
per zonder sukses, door zijn
nicht verplicht wordt een rijk
huwelijk aan te gaan. In ruil
daarvoor kan hij aan zijn aan
staande zijn adellijke naam
d'Ambrieux schenken. Het lo
kaas wordt appetijtelijk voor
gesteld en de heer Carlier, va
der van de idiote dochter, bijt.
Om de schrijnende armoede
van Blaise wat te verbergen
wordt een luxueus apparte
mentvan een vriendin gehuurd
en wordt een meid aangewor
ven. Deze meid, een buiten
meisje, doet alles in het begin
wel in het honderd lopen maar
zorgt er uiteindelijk voor dat
Blaise op haar verliefd wordt.
Als we daarbij nog vermelden
dat Carlier een naaktstudie be
stelt bij Blaise en dat deze, bij
gebrek aan model, achtereen
volgens de meid, een vriendin
en zijn nicht als model neemt,
zijn de voornaamste ingrediën
ten gekend voor een dolko
misch coctail. De vertolking
steunt voornamelijk op Blaise
en op Marie, de meid. William
Guns speelt Blaise met veel
zwier terwijl Ann Daelman als
meid werkelijk hét komisch ta
lent in de show vertolkt. Ze
kreëert een type-meid dat in
Franse beroepsgezelschap
pen niet zou misstaan.
Fons De Ridder schittert als de
wellustige Carlier. Myriame
Arijs, Annemie Van Neck, Lut
Van der Straeten en Rita Coen
typeren dtuk voor stuk de
kleinere rollen op een rake ma
nier. Ten slotte nog
woordje over de twee debuta
ten; Lilane De Gols levert e
buitengewone prestaite als dj
vurige Spaanse: ze ratelt h
Spaans af als de vi
Spaanse. Karine De Schei
bewijst vooral door haar r
miek dat er stof in haar ste<
Ook Johan Blondeel oog:
als deokrbouwer een onvef
diend applaus. Al bij al was hi
een geslaagde opvoering
waarover regisseur Dirk Z
man en zijn spelers fier me»
zijn.
Di
In onze serie «onbekend is onbemind»:
De brave burger voelt zich in de piepzak. Hij denkt op rozen te
zitten en daar komt die vervelende piemel z'n alledaagse
taboetjes te lijf rukken met een vokabularium dat liefst wordt
gedacht, niet gezegd.
-de MAN
masturbeerde zich met zijn,... vrouw
en noemde het
liefdebedrijven-
terwijl ze haar naar tedere - sex verlangend lichaam
bewust langzaam van zijn kleren ontdeed
gloeiden zijn pokige ogen
Hij laat zich niet van de wijs brengen, maar de verbeelding is
op stap. Op stap waar de handen hun poten moeten thuis
houden. Goed op stap...
We kruipen uit de huid van de akteur, u zou nog gaan denken
dat wij het zijn, en trouwens; we zitten aan tafel bij Gustaaf Do
Meersman. De Meersman? Van Com-sa-da? Jawel.
Wat drinken jullie? Voor mij een fruitsap, dat maakt indruk.
Ons gesprek met de gastheer levert de karikatuur-indruk van
een zachtmoedig geweldenaar. Een bonk berekende strijdlust
tegen de levenshypokresietjes, maar we geloven hem wan
neer hij zegt dat hij niemand iets wil opdringen. De socio-
kulturole daad die toneel of en poëize moeten zijn, mag zich
niet vergalloperen in opdringerigheid. Geen donquichottene
dus, enkel een doen nadenken, een kontakt-zoeken met men
sen om de starre maatschappij - strukturen te helpen versoe
pelen of doorbrken. Poëzie moet de mensen gelukkig maken!
Gustaaf De Meersman is eigenlijk een man van het theater
Bijna zouden we hieruit afleiden dat je hem beter hoort dan
leest. Maar goed, we houden ons voortaan bij het dichterlijke
van z'n werk. Voor ons liggen twee verzamelboekjes: «Frag
menten uit Wensen van Vrede, Geluk en Liefde» en «Comsa-
daproduktie Verwarde Emotie». Niet alles is zo groot als poë
zie, maar om Georges Van Acker ('kruispunt-lumier') te cite
ren: de menselijkheid en de opstandigheid die uit de bundels
spreken doen goed aan hart en geest...
Uit deze werken pikken we volgende fragmenten. De sarcasti
sche en satirische ingrediënten tonen dat deze 24-jarige Aals-
tenaar de maatschappij niet zin z'n hart draagt.
'je papt politiekers aan,
schijnvrienden,
dode mensen die je in betere tijden hun hulp beloofden, mensen willen je
altijd helpen als je geen hulp nodig hebt,
je papt aan
doet telkens weer je verhaal
en ze beloven
beloven,
schudden achter je rug hun waterhoofd
dekken hun schouders op
en klasseren je noodkreet tussen de massa van hun valse
beloften
Met Gustaaf aan het babbelen slaan betekent meteen praten
over het afstompende van een gewoonten-leventje. En inder
daad, de kritische geest kan zich moeilijk verzoenen met het
leven van 'metro-boulot-dodo'. Volgende tekst heket dit:
afgestompt
ring,....'
zegt die wekker
hups uit bed
kattewasje
slokhap
koffiegulp
nerveus kusje
en dan
hollen
hollen
naar je werk
acht uur lang
snerpende
stampende
jagende
egoïstische maasjienes
je oren tuiten
je hoofd bonk
je bent murw
en dan
hollen
hollen
naar je huis
dan wil ik rust
acht uur lang
papierengekras
opdringerig gerinkel
cijfergedans
lettergezwans
je ogen wazen
je hooft gonst
je bent muf
en dan hollen
'Mier.
t
rtaar je huis
dan wil ik
dan wil ik rust
en een film
met weinig inhoud
véél aktie
en een zondag met sport
elke vernedering afreageren
in mijn agressief genot
in mijn dwepende sport
ik moet toch in iets mijn uitbuiting vergeten
Graag zouden we dit schrijven beëindigen met «Ode aan alle
feministen en aanverwanten». Nogmaals, we vinden het jam
mer selekties te moeten maken uit rijkelijk gevulde bundels.
Hopelijk maakt het de lezer de gekozen weg van de besproken
dichter duidelijk. Voor eventuele inlichtingen kan u steeds
terecht op ons kantoor in de Pontstraat. In dit geval kan u
wellicht bijkomende teksten verkrijgen op volgend adres:
G. De Meersman, Asserendries 14, Aalst.
Zo, lieve lezer, we stellen uw geduld niet langer op de proef.
Tot s|ot:
•Ode aan alle feministen
lust
gezelschap.
objekt,
vrouw!
is een vrouw enkel maar
qf is zij meer?
lust
gezelschap
objekt.
rib!
is een vrouw een rib
hebben ze van een vrouw een rib gemaakt
de rib van een man''
lust
gezelschap...
objekt,
hel onderdanige lustobjekt
zal de man aangenaam wezen en hem toebehoren,
het zal houden van... bijten in de... APPEL
siste de slang.'
We vallen dolgraag in herhaling en zoeken naar de machine-
toets waar een punt op staat. Al was het maar omdat onze
lieve zetster Josée dit ook niet laten kan.
René de Witte
het i
ntoons
Ci
erens,
uiduyt
wondt
brach
staat!
goed
ttrnie
Inict
>reuk
t een
ardt, n
ijdag
iwezij
L. D
i Bog
nEed
toons
ter G i
n inle
ividsft
che le
preerd
hor
staan.
VRIJDAG 24 OKTOBER
let st
iet be
Hofstade
20 uur: Feestzaal meisjesschool, filmforum ingericht door h<
Davidsfonds met «Le Cercle Rouge».
Aalst
20 uur: vooropening tentoonstelling Jan Verwest in Mikisklub,
Nieuwbeekstraat 35.
Nog tot 3 november in galerij Valerius De Saedeleer, Keizerlijk
Plein 53, tentoonstelling «Vlaamse Wandtapijten, heden
verleden». De tentoonstelling is open op zondagen en weekdagen
van 10 tot 12 uur en van 14 tot 19 uur. Gesloten op dinsdag.
ZATERDAG 25 OKTOBER
Aalst
10 uur: tot 11 november tentoonstelling «100 jaar kunst in
Aalsters bezit» ingericht door het Davidsfonds met werken van e hui
Alechinsky, Brusselmans, Bram Bogaert, Caille, Claus, Cox, De erd
Saedeleer, Gust De Smet, De Sutter, D'haese Roel, Gentils Vic,
eintu
eeds
ende
innir
roble
leen
.V.O
twijl
Guiette, Mara, Mendelson, Landuyt, Lucebert, Minne, erd d
it be
erna
Igew
ngzc
ok 1c
icon
tdnj
Meuneur. Permeke, Poliakoff, Tytgat, Schelck, Schirren,
Servaes, Spilliaert, Van den Berghe, Van der Lick, Van Hecke, 0l,
Van Lint, Van Rijsselberghe en Rik Wouters. De tentoonstellin)
in het Oud-Hospitaal, is open van 10 tot 12 uur en van 15 tot li
uur. Op zaterdag en zondag tot 20 uur.
20 uur: in de Stadsschouwburg, Vredeplein, toneelopvoering
door De Schakel van «Oom Edward is gevaarlijk». Regie Tuur
Van den Brulle.
9 uur: Van 25 tot 30 oktober in de Belfortzaal, Grote Markt. et S'
tentoonstelling schilderijen van Lieve Capiau. De tentoonstelling lwlc-
is open zaterdag en zondag van 9 tot 13 uur en van 14 tot 20 uur,
tijdens de weekdagen van 14 tot 20 uur.
ZONDAG 26 OKTOBER
Aalst
20.30 uur: Pan-filmklub, Wellekensstraat 45, vertoonj
«Pantserkruiser Potemkin».
20 uur: in Stadsschouwburg, Vredeplein, opvoering door 1
Schakel van «Oom Edward is gevaarlijk» in een regie van Tuurl
Van den Brulle.
MAANDAG 27 OKTOBER
Aalst
20 uur: in Stadsschouwburg, Vredeplein, opvoering van «Ooml
Edward is gevaarlijk» door De Schakel in een regie van Tuur Vanl
den Brulle.
20 uur: in de raadszaal Stadhuis, voordracht over Stadskernver-1
nieuwing door architekt A. De Winter en socioloog M.|
Hutsebaut. Ingericht door C.S.C. De Rank.