FANDELEN
I00R POLDER EN
IROEK TE
IAASR0DE -
FLASSENRRDEK
-•
De Voorpost - 7-11-75 - 11
maart van dit jaar realiseerde de Werkgroep Leefmilieu
taa-rode een interressant initiatief. Doorheen de Vlassen
jroense Po'der. ook wel het Baasrode broek genoemd, wer-
len jcht wandelpaden aangelegd die in lengte variëren tus-
:rekkeijsen de 4 en de 7,5 km.
schiec edere wandelliefhebber zal er zeker zijn gedaing vinden,
savon bezinnen met kleine kinderen of mensen van de derde leef-
aarlijk 'id kunnen langs de geasfalteerde wandelpaden kuieren.
wor( longeren en daar reken ik zeker en vast de verliefde paartjes
ahaalc >>ij. zullen het zeker niet versmaden om gebruik te maken van
de smalle, modderige, soms half overwoekerde wegeltjes
ook b doorheen de met laag struikgewas begroeide bossen
ligt d
en no Vlassenbroekse Polder.
ktione°°k wel Baasrode-broek ge
nen di noemd. maakt deel uit van de
aren c gemeente Baasrode (6.700
'n zon nwen meet 2®7 ha' dwz
atjtie «méér dan 1/3 van de totale
we Öaasroodse oppervlakte,
it meiln het ontwerP gewestplan
klub t worclt 9ebied a's 'ntegraal
Kon°Pen natuurreservaat behou-
^oor he' 'nc|ijken werden in de
atief i ^older uitgestrekte rietvelden
Jen bossen 'oi-»Qnhr«oi/on\
(elzenbroeken)
Deze over-
Jstroomde regelmatig Zij
nee. wormden gedurende lange tijd
^®lei een ernstige hinderpaal voor
°ade ontginningsdrang van de
oordemens Door de ontginning is de
onder alluviale vlakte overgegaan tot
voc vochtige weide met hoog-
groeiende kruiden, zoals vale
riaan en moerspirae. In de
meeste gevallen werd er ge
draineerd en werden vetwei
den aangelegd.
Mede door de ontginning ves-
igde zich in deze streek rond
Ie 11de eeuw een gehucht van
laasrode: Vlassenbroek. Het
prachtige kerkje van Vlassen
broek. dat in de Romaanse stijl
opgetrokken is, dateert uit de
zelfde tijd Zelfs nu geeft het
ons nog een beeld van lang
vervloegen tijden: rust, stilte,
eenvoud.
Rondom het kerkje dat ge
bouwd is op vestingen van een
Romeinse uitkijkpost, vindt
men enkele unieke huisjes
waar zich vooral kunstenaars
kwamen vestigen, die van de
drukke toeristische dagen gre
tig gebruik maken om hun wer
ken te exposeren
Van de vele pijlen die de Werk-
groep Leefmilieu Baasrode op
haar boog heeft, heeft zij er al
vast een met bastberaden blik
gericht op het hart van Vlas-
senbroekse Polder. Waar de
Ider nog voor velen een ge
bied blijft waar de witte paar
den van de mist op herfstavon
den vol mysterie door de meer
sen rijden alsof ze hun gave
schoonheid voor de nietsont
ziende blitslamp van de
nieuwsgierige indringers willen
bewaren, heeft de Werkgroep
igepoogd deze geheimzinnige
en voor velen ongekende
pracht schroomvol te ontsluie-
flren.
Oit houdt echter niet in dat zij
de verliefde jongeman die de
naam van zijn geliefde in de
bomen kerven wil zullen aan
moedigen. Of de bull-dozer-
toerist die met zijn olifantentred
onbegane en onbetreden pa
den stoomwalst. Of de picknic
kende familie die gezellig als
Zwarte Piet hun konservenblik-
le
aat
s hun
issen
jugd-
haar
arorr
aoor-
n de
n de
men
kan
jes in het rond strooien.
Of de lichte kavalerie van ons
zondagsrijdersautopark die als
een chargerende horde, naast
de hazen ook onze kinderen
uit elkaar doet stuiven, als die
tenminste geluk hebben.
Neen. het is beslist niet de be
doeling van de Werkgroep om
deze karikaturen uit de beeld
verhalen, door het trekstaal
van hun goede wil aan te lik
ken. Integendeel! Wel willen zij
de noest werkende kabouters
zijn die het klaarspelen om met
een minimumbudget van on
geveer 30.000 fr. talloze wan
delwegen te bewegwijzeren.
Die aan de invalswegen kaar
ten met een platte, grond van de
omgeving aanbrachten. Die
knusse banken uit natuurhout
uit de grond stampten en die
ma andelijks begeleide wan
delingen met natuurgidse, in
richten.
Vlassenbroek, een naam als
een gedicht, is het versmade
zwarte broertje van Sint-
Martens-Latem. Wie New-
York zegt als voorbeeld van
lawaai moet Vlassenbroek
zeggen als voorbeeld van de
middeleeuwse rust die er
heerst. De kunstenaars die
komen en gaan. Geen tram die
hen brengt, geen autobus.
Sommigen belanden er met de
fiets, anderen met de wagen of,
en waarom niet, ook met kar en
paard.
Er lopen nog koeien over de
straat. Er spelen nog kinderen.
Er is een schooltje waar zelfs
de Witte van Ernest Claes nog
kwajongensstreken zou kun
nen uitgehaald hebben. Er zijn
nog vissers langs de water
kant Maar. er is vooral het
kerkje. Van oudsher koester
den reeds de Vikings een meer
dan gewone belangstelling
voor deze kontreien, zodat het
steenoude kerkje meer als ves
ting tegen deze besnorde en
^e'i a-de woestelingen dienst
je3' dan als Huis des Heren.
1 oen jeze vroegtijdige hippies
hier niet de nodige mogelijkhe
den voor hun zicht naar avon
tuur vonden, kwam het kerkje
meer in de belangstelling als
bedevaartoord tegen haaruit
val en tegen de ratten.
Van ratten gesproken. De
mensen aan de Schelde zijn
van deze plaat nooit verlost
geweest, maar hebben het nut
tige aan het aangename ge-
koopeld. Dit vooral dank zij
Delphine die in haar Vissershof
op zaterdagavond de ratten
naar aloude Vlaamse wijze,
waarvan het geheim mede in
het graf wordt genomen, op
dient en die naar dezelfde
Vlaamse traditie tot op het be
en, tot op het merg worden af
gekloven. Deze primeur in het
Vlaamse land lokt vanzelfspre
kend van einde en verre fijn
proevers aan die beslist op tijd
moeten zijn om in de omge
bouwde schuur aan hun trek
ken te kunnen komen
Er is de pastoor die ook een
groot kunstenaar is. Weet hij
met uit elke boomstronk, elke
tak. religieuze personages te
toveren waarvan een neerslag
te vinden is in zijn bloedeigen
kerkje, dat naast zijn domein
ook dat van God is, wat hij als
beeldhouwer schroomvol weet
te verfraaien. En dit tot meer
der eer en glorie, tot serene
eerbied voor het oneindige.
Andere kunstenaars wonen er
of hebben er hun atelier. Ik
denk aan Jef De Coninck, aan
Jozefa Van Damme, aan Ward
van Ransbeeck, aan Henk
Peeters die heer maar mens
onder mensen zijn. Een land
schap is hun handtekening,
een kind hun vreugde. Ze bie
den u aan een bloemstuk, een
pentekening, hun fijngevoelig-
Oh! Er is voor elk wat wils, Er is
Huize Geertrui met zijn aan
grenzend zaaltje waar maan
delijks nieuwe kunstenaars
hun werken ten toon stellen of
waar men een goed glas in een
goede sfeer kan genieten. Er is
Vlassendijk, een klein kroegje
waar je, naast de dorsvlegels
aan de muur, dorpsfiguren vin
den kan zo mooi en levendig
als waren ze uit een schilderij
Van de natuur genieten inde Vlassenbroekse Polder
Uit de volksmond blijkt dat
wanneer het water hier de voe
ten van de Heilige Maagd be
reikt had, er gevaar dreigde
voor overstroming. En hiervan
heeft Vlassenbroek meer dan
zijn dele gehad.
I n 1954 heeft een dijkbreuk hier
het ganse dorpje blank gezet,
de rust hier wreed verstoord.
Bij springtij, als de stroom weer
een stronken is en woest van
water, vreest eenieder hier de
uitbarsting, de blinde boze
kracht.
Langs de versterkte dijken kan
men de oever van de Schelde
volgen tot in Dendermonde of
in de andere richting tot in het
dorp van Baasrode. Ook kan
men dit enig kultuurhistorisch
landschap op goed geluk af in
trekken. Wanneer men met de
hoed in de hand als een ge
ntleman door dit polderland
onopgemerkt voorbij, dan nog
kan men moeilijk loochenen
dat neusje wijsneus niets ge
merkt heeft van de verpes
tende stank van de plaatselijke
vuilnisbelt. Gelukkig is mede
door de inzet van de Werk
groep een voorlopig stortver
bod uitgevaardigd.
Voorlopig, want het schepen
college van Baasrode dat
voorwaardelijk tot 1 maand ge
vangenisstraf was veroordeeld
is in beroep gegaan. Een defi
nitieve uitspraak wordt ver
wacht op donderdag 18 sep
tember.
Een andere plaag zijn de
week-endhuisjes die hier als
zwammen uit de grond blijken
te schieten. Ja, ieder huisje
heeft zijn kruisje, ook de Vlas
senbroekse polder werd niet
gespaard. Maar toch mag men
hier niet blijven bij stilstaan.
Schcldedijk
een rustig plekje om te wandelen of om te
Delphine met een van haar lievelingsbeestjes, een muskusrat
Beraadslaging welk wandelpad men gaat volgen, en dan...
van de Oude Breughel wegge
lopen. Maar het gehucht mag
maar een uitgangspunt zijn,
een voorwendsel of een
drenkplaats voor een dorstige
lever Er is meer, maak een af
spraak met je liefje. Neem je
goed humeur mee en let vooral
op!
Neem de knotwilg die tegen
over de kerk aan de voet van
de Schelde gelegen is. Merk je
met de resten van een kapel
letje, van een vergane glorie.
Op weg. Vertrekpunt is het 11de eeuwse kerkje van Vlassenbroek.
trekt, zal de rijke fauna en flora
u vele wegen openen, zal u een
waar kijkgenot te beurt vallen.
Kijk maar. Doe je ogen open.
Haal diep adem alsof een
ganse wereld voor je voeten
ligt. Zie maar de beemden die
afgezoomd met knotwilgen
hier als schuurpaal dienen voor
het vredige vee dat hier als
God in Frankrijk de dag plukt.
De koeien en kalveren die hier
als haarkappers de weiden ne
tjes gekapt houden. De boe
renkar die hier lui over de
Vlaamse kasseien dokkert. Het
paard weet zijn stal staan en de
boer hoeft geen bandbreuk te
vrezen zodat hij zich aan de
zoetste dromerijen mag over
geven. Laat hem doezelen met
het grassprietje in de mond,
haal hem niet uit zijn vredig ge
peins. Daar waar de goten, die
in de Schelde uitmonden, de
heirbanen kruisen, staan sta
tige kaarspopulieren neerge
zet. Hou hier even halt aan de
stenen muur, aan de boord van
het water. Door de sterke ver
vuiling van de Schelde zijn de
rivierplanten sterk teruggelo
pen Hier waar een tiental jaren
geladen nog talrijke scholen
voorns konden bewonderd
worden, waar de snoek als een
OD wacht liggende duikboot
langs de bodem te sluimeren
lag. is nog weinig van het in
tense zoetwaterleven te mer
ken Werd de snoek niet door
de metalen strik van de stroper
uit het water gesleurd, dan ligt
hij wellicht in de rietkant zach
tjes in het industrieel schuim te
vergaanZelf s al gaat men als
éénoog in het land der blinden
aan deze vele aantastingen
Vloet men niet voortdurend in
lit ootje roeren9
Doe wel en zie niet om als de
iz'int voor uw voeten uit de
askant opvliegt, als een wa
terkieken zich in de schorren
vlug aan het zicht onttrekt.
Soms zie je wel eens een haar
hier, of een konijn daar, dat als
een hazewind zelfs Gaston
Roelandt blozen doet.
En wie van het goede pad af
wijkt en zijn eigen neus volgen
wil hoeft daarom nog niet in ze
ven sloten tegelijk te lopen. Als
hij zich koest houdt zal hij door
de kikvors welkom geheten
worden, zal hij er door de
specht attent opgeklopt wor
den niet het hoofd te stoten aan
de doornstruiken. De natuur
wet is hier de enig geldende
regel. Wie het boterbloempje
vertrapt zal door de distel ge
stoken worden Wie de huis
jesslak hier niet met rust laat
k an alvast rekenen op een beet
van bij of wesp Wie de nesten
van vogels roven wil zal met
zijn broek in de pnkkeldraad
blijven hangen
Maar wie met de mikroskoop
van de natuurliefhebber gewa
pend de ogen openhoudt zal
OD de vijvers als een zacht de
ken waterviolieren en water
vorkjes bemerken.
Wgtermunt en lisdodde, ste
kelvarken en vergeet-mij-
nietje of zwanebloem zal hij
GDsnuiven. En kattestaart of
bitterzoet, koekoeksbloem en
herderstasje zal hij zijn liefje
vertederd schenken. Hier vindt
men nog de katjes van de els,
van" de vlier maakt men nog
vliersiroop. Van de lucht haalt
men hier nog adem.
Wanneer men na een derge
lijke wandeling Vlassenbroek
verlaat om zich terug in de
sleur en de slenter te storten
van het dagelijkse leven, voelt
men zich een ander mens. Men
is terug klaar om de verpes
tende steden tegemoet te tre-
1en. Voor hoelang?
Voor de mensen die dit natuur
gebied willen bezoeken heeft
3e WLB nog enkele nuttige tips
in petto:
laat dat kleine stukje na
tuurgebied dat ons nog rest
a.u b. onaangeroerd.
De dijk is enkel toegankelijk
voor wandelaars en fietsers
(geen motorfietsen of paarden)
Laat uw wagen buiten het
natuurgebied
Laat geen vuilnis of afval
achter.
Wellicht bemerkt u hier en
daar enkele schendingen van
de natuur. Laat ze voor u een
stimulans zijn om verdere aan
tasting te vermijden.
Nog een suggestie: hpu de
radio thuis en luister eens' naar
het prachtige vogelconcert.
Pluk geen bloemen of plan
ten.
Laat de nestkastjes onaan
geroerd.
Houd uw hond aan de lei
band
Individuele bezoekers kun
nen elke eerste zondag van de
maand terecht aan de kerk van
Vlassenbroek, waar telekns
om 9.45 uur een begeleide
wandeling van ongeveer 2 uur
start.
Voor groepswandelingen stelt
de Werkgroep Leefmilieu
Gaasrode natuurgidsen ter be
schikking (principieel enkel tij
dens de week-ends) De schrif
telijke aanvragen kunnen ge
richt worden aan het sekretari-
aat:
Werkgroep Leefmilieu Baas
rode. Cleemputstraat 8,
3-9350 Baasrode.
De witte rookpluimen van het brandende gemeentestort verpesten er een groot deel van de omgeving.
