FILM BIJ ONS
Usberen in het Oud Hospitaal
JONGLERIEEN UIT MISTERO BUFFO: EEN BROK STERK TONEEL
IVENS EN DE NYS IN PIETER COECKE
24 - 30-4-76 - De Voorpost
Boze tongen zullen waarschijnlijk beweren dat ik U vorig
week eens te meer flink bij de neus heb genomen. In plaat
van «Three days of the Condor» stond er namelijk ee
andere film op de Palace-affiche: «The Godfather, part ll>
Dat is echter een jammerlijke vergissing geweest die dez
keer door niemand voorzien was. Een erg jammerlijke vei
gissing voor alle partijen: voor de mensen die gekome
waren om «Three days of the Condor» te zien zowel al f
voor de exploitant in kwestie, die in de publiciteitsblade t
voor dezefilm reklame maakte doch hem op het allerlaatst 1 i
nippertje vervangen zag door «The Godfather, part II». Oo i
nog jammer voor diegenen die misschien geïnteresseer
waren geweest voor het tweede deel van «The Godfathei
maar niet wisten dat die op de affiche stond, ledereen bie<
uiteraard zijn nederige ekskuses aan en gelukkig is er no
niet zoveel verloren, «Three days of the Condor» zal bir
nenkort zeker en vast opnieuw worden geprogrammeerc
deze keer dan met meer sukses.
Waren de vooruitzichten vorige week schitterend, dan zij
ze deze week iets minder verscheiden. Cinema Alfa kunt l
gerust links laten liggen en in cinema Feestpaleis krijt
Terence Hill nog een weekje bij: «A GENIUS, TWO PARI
NERS AND A DUPE» blijkt aldus aan de verwachtingen t
voldoen.
Het enige goede nieuws komt dus van cinema Palace, da£
kunt U gaan kijken naar:
THE GREAT WALDO PEPPER
van George Roy Hill (USA, 1975)
met Robert Redford, Susan Saradon, Bo Brundin en B
Svensson.
houkunst zal wel nooit verdwij
nen en hij blijft dit ook het
meeste trouw. Als materiaal
gebruikt hij net als vroeger wat
in zijn onmiddelijke omgeving te
vinden is: hout dat aanspoelde,
een walrustand. het gewei van
een kariboe... Met zijn mes
snijdt hij, brengt het verhaal van
een zeerob die hij achternazat en
hem op het laatste nippertje was
ontsnapt. Ook beelden van die
andere werkelijkheid die naast
het dagelijkse beleefde leven
bestaat, de kleine wereld der
geesten, de wonderlijke vogels
die de blizzard doen opsteken, of
het beeld van de geest die de
visser tart. De Eskimo gelooft in
de milde scheppende kracht der
verbeelding. Hij is kristen ge
worden maar de beelden van
vroegere tijden blijven nawerken
de wezens uit zijn sagenwereld.
Bij voorkeur schept hij nochtans
verkleinde afbeeldingen. De
Eskimo kent de vormen van de
zeehond, de beer en die vormen
plaatst hij over in dood hout, in
een verweerde ruggewervel van
een walvis, in een stuk rendier
gewei. Vroeger, eeuwen geleden
maakte hij beelden om een prooi
te lokken. Hij wist dat het dier
net als hij een kwetsbare ziel
had. De huidige Eskimo past
zich aan zijn nieuw levensmilieu
aan. Hij onderwerpt zich aan
handel, nijverheid en ruil. De
hedendaagse Eskimo werkt en
schept meer en meer om den
brode wat niet altijd gunstig
effekt kan hebben. Officiële
diensten hebben zich gemengd
in de autentieke Eskimo
beschaving, enerzijds om de
teloorgang daarvan te beletten,
en anderzijds voor het versprei
den van kunst- en verbruiks
voorwerpen van deze etnische
groep. Zolang de kwaliteit er
niet aan inboet is dit een aan te
prijzen initiatief.
Ook deze tentoonstelling in het
Oud-Hospitaal werd ingericht
met de hulp van de Canadese
Ambassade. Alleszins een mani
festatie om geen tweede keer aan
voorbij te lopen.
PAULBALMAN
POOLKOLDER
De Eskimo-kunstenaar is een
jager, een visser. Hij maakt geen
kunst om de kunst, niet om de
estetische schoonheid. Hij doet
aan kunst om zich bezig te
houden, om een verveling weg te
werken, om een lust naar luiheid
te weren. De winter en de lange
donkere poolnacht duren in het
poolgebied ontzettend lang en
dc afstanden maken het mense
lijk kontakt ook niet makkelij
ker. De Eskimo is meer dan wie
ook op zichzelf aangewezen.
Met mes en been en met een stuk
aangespoeld hout vertelt hij heo
hij leeft, lijdt, vrolijk is. Bij het
bekijken van de tentoongestelde
werken kunnen wij een traan
verpinken bij het aanschouwen
van de tragische omstandighe
den van zijn harde leven: de
honger die hem bedreigt, het
bitterkoude klimaat. Vergeten
wij dan maar niet dat hij de
macht kent van de ironie, de
scherts, de spot. De bijwijlen
boertige grap is bijna steeds in
zijn kunstwerken aanwezig: de
gekke tronie van een beer die
hem had gekwetst maar die hij
tenslotte toch had overwonnen,
het onbezonnen spel van een
ondeugende jonge snaak die
speelziek en uitgelaten een
zeehondenjong achternazit.
Dat alles niet opperbest gaat
tijdens die donkere poolnacht
kan je het best merken aan de
opgewonden en nerveuze stem
ming bij de Eskimo's. Dan
laaien af en toe de gemoederen
wel eens op vooral tussen
eskimo's en Deense gastarbei
ders. Als de poolnacht lichter
wordt is iedereen weer ieders
vriend. Dan smelt de poolkolder
ook weg.
Tijdens de winter wordt niet alle
tijd aan de kunst gescherpt, de
Eskimp's brengen hun jachtuit-
rusting in orde, de vislijnen
worden gerepareerd. Geen
ogenblik wordt er nutteloos
geleefd in het hoge noorden.
MODERNETUDEN
Sedert enkele jaren tekent de
Eskimo, hij kent nu de grafiek
ook als techniek. De beeld-
Is er één volk dat fascinerender bij ons overkomt dan de Eskimo's, zowel bij jong en oud? We weten dat ze
samenhokken metz'n 60.000 op de desolate ijsvlaktes die zich uitstrekken van West-Siberië tot aan de
Oostkust van Groenland. We hebben wel al eens van iglo's gehoord. In vele natuurprogramma's wordt
ons hun leven als één groot avontuur voorgesteld met mooie beeldjes van de plaatselijke fauna, de walrus,
de zeehond en de gefokte rendieren. Deze nomaden, al leven er ook in steden, houden er een boeiende
eskimo-kunst op na, al is dat dan een geïmporteerde term. De beeldende kunst beoefent de Eskimo al
sedert ruim vierduizend jaar, wat door opgravingen bewezen werd. Waarom we van Eskimo-kunst mogen
spreken trachtte vorig jaar een groots opgezette tentoonstelling te Brussel duidelijk te maken. Voor
diegenen die onze hoofdstad, al dan niet ten kwade, mijden en dus niet de gelegenheid hebben benut om
die tentoonstelling van dichtbij te gaan bekijken is er het goeie nieuws dat nu ook in Aalst, in navolging
van Brussel, die tentoonstelling in ingekorte versie te bekijken valt in het Oud-Hospitaal (en loopt tot en
met 23 mei). Dikke pelskleding is gewenst,
vogel in speksteen
Schepen Van Den Eede tijdens zijn rede bij de opening van de Eskimo
Dit is geen beschouwende ten
toonstelling over het leven van
de Eskimo, hoe zij het rooien te
overleven ginds hoog aan de
Noordpool. Zij laat het publiek
echter kennis maken met de
meestal primitieve beeldende
kunsten en de recentere grafiek
van dit volk. Zoals bij vele
natuurvolkeren was ook bij hen
dit medium ontsproten ten
behoeve van één of ander ritueel.
Versieringen, spelen en aller
hande gebruiksvoorwerpen zijn
de meest voorkomende produk-
ten die zij vervaardigden. Amu
letten. harpoenpunten, knopen
en naalden werden uit speksteen
of narwaltanden vervaardigd.
Stukken gelooide dierenhuiden
werden tot kleding of zakken
aan elkaar genaaid. Sneeuwbril-
len met lange smalle openingen,
om. sneeuwblindheid te- vermij
den werden uit drijfhout of
rendiergewei gesneden.
Een der meest opvallende ken
merken van de Eskimo is dat hij
graag vertelt, hij houdt ervan te
verhalen: om zich te bevrijden
van eenzaamheid of vrees, om
een herinnering te gebruiken als
een bezwering tegen onheil
waarvoor hij bevreesd is.
Meestal beeldt hij eenvoudigweg
de hem omringende wereld uit:
Kunst.(jm
een jachttafereel, vogels. Kunst
maakte een onafscheidbaar deel
uit van het leven zoals dit beleefd
werd in een gemeenschap die
zich tot een familie of een paar
families begrensde en waar de
tijd gedurende dagenlange win
ternachten sinds lang haar
relatieve belangrijkheid verloren
had. Daarbij komt dan nog het
feit dat er een paar decennia
geleden geen geschreven
Eskimo-kuituur was. geen boe
ken. geen scholen, geen andere
dan mondelinge overleveringen
ofwel moest het beeldschrift
noodzakelijkerwijze woord en
zin vervangen.
In de feestzaal van het HRITO in de Welvaartstraat had men
woensdag 21 april in de haast een podium opgetimmerd, groot
genoeg om Charles Cornette en Hilde Uitterlinden jonglerieën te
laten uitvoeren. Schijnbaar zijn er mensen die een hekel hebben
aan de Internationale Nieuwe Scène of aan het Humanistisch Ver
bond, want verschillende afffches in de stad werden herhaaldelijk
afgerukt. Of dit een van de redenen is dat de twee akteurs niet op
zo'n denderende belangstelling van het Aalsterse publiek konden
rekenen is een andere vraag. De honderdvijftig toeschouwers heb
ben dubbel genoten van het spektakel.
Na interne moeilijkheden is de In
ternationale Nieuwe Scène van
start gegaan met «Jonglerieën - uit
Mistero Buffo. Twee spelers uit
het gezelschap brengen een twee
tal fragmenten uit dit gekende
stuk dat spijtig genoeg nu niet
meer loopt. Tenslotte heeft men
een driehonderd voorstellingen
gekend in Vlaanderen, Wallonië
en Nederland.
De jongleur uit de Middeleeuwen
was iemand die zowel mime, als
TENTOONSTELLINGEN
Galerij S65,£red Bervoets tot 24 mei
Galeri j Valerius De Saedeleer Paul Delvaux tot 3 mei
Galerij PieterCoucke Jan De Nijsen Renaat Ivenstot 23 mei
Galerij 't Apostelken Jong talent uit Vlaanderen en Wallonië
tot 12 mei.
Kultureel Centrum Affligem Kunst uit Indonesië en
Miniaturen uit India tot 23 mei.
Stedelijk Museum: Oud Hospitaal Eskimo Kunst tot 23 mei.
VRUDAG 30 APRIL
Zaal Okapi 20 uur kunstavond onder het motto «Zing de mei
in» DaVidsfonds.
Zaal VTI 20 uur «Beschuldigde sta op» door de Jong
Catharinisten. regie Willy Van Boxstael.
Keizershallen 30 april «31ste mei-avondfeest 1976» L.S.W. en
P.V.V.
Houtmarkt 19.30 uur koncert Harmonie Hand aan Hand.
Volkshuis 20.30 uur Artistieke avond met Theo Mertens, John
Lundfström, Koor Koninklijk Lyceum Oostende.
Keidér Volkshuis 22.30 uur één mei bal.
Zaal Madeion Mei Avondfeest P.P.B. Denderstreek
Zaa Klaroen 20.30 uur verjaardagsbal met Jimmy Frey.
Galerij 't Apostelken 20 uur opening: jong talent uit
Vlaapderen en Wallonië.
ZATJeRDAGI MEI 1976
Jeuadklub Terlinden Raffelgemstraat meifeest met jazz band.
Volkshuis 10 uur 1 mei rede door Senator Willy Vernimmen.
Volkshuis Houtmarkt 20.30 uur film »Vuisten voor de
kanpnnen».
Zaal Pax Erpe 20uur toneel «Ottode trouwe» KSA Erpe.
Feestzaal Moorselbaan 20 uur, toneelgilde Hoger op met
«Melinda».
ZONDAG 2 MEI
Feestzaal Moorselbaan 20 uur, toneelgilde Hoger Op met
«Melinda».
Zaal Pax Erpe 20 uur toneel «Ottode trouwe» KSA Erpe
t Fabrieksken Pan 20 uur poppenkast «Zjau». den
oitkommenden van den rozen Haai.
Kapucienenklooster Marceliniklub 14 uur film voor de jeugd
«Von Ryan's Express».
MAANDAG 3 MEI1976
Feestzaal VTI Vakschoolstraat 20 uur gemengd door
•Cantica Nova» vanTsjechoslowakije. Inrichting Alkuone.
Feestzaal Stadhuis 20 uur «Concertavond» gegeven door het
Belgisch Blazerskwartet. Ingericht door de Jonge Ekono-
mische Kamer.
CHARLES CORNETTE in de Jonglerieën uit Mistero Bujfo.(el)
zang als de goochelkunst bedreef,
de goochelkunst met woorden
dan. Er werd op een fijnzinnige
wijze met iets of iemand de draak
gestoken. In het eerste gedeelte
van het programma zagen wc de
geboorte van de jongleur, een
verhaal uit de 12*' eeuw dat vertelt
over een man die met eigen mid
delen iets tracht op te bouwen en
ervaart dat dit eigendom op welke
wijze ook, door de grotere heren
afhandig wordt gemaakt. De kran
tenverkoopster kwam in het vol
gende nummertje bedrogen uit
toen ze achter «de waarheid» van
de krant kwam. Het werken aan
de lopende band toonde niet al
leen dc harde werkelijkheid, maar
gaf ook een prachtig staaltje van
akteerkunst. Het was trouwens
het enige nummer waarin beide
akteurs samen op het plateau
stonden. Een plezante interpreta
tie van de soberheidspolitiek
kwam tot uiting in de bruiloft van
Kana. In het tweede deel konden
we weer het mirakel van Lazarus
meemaken, suksesstuk uit Mis
tero Buffo, verder nog het verhaal
van een geleerde, de uitbuiting
van de vrouw en een dierenver
haal.
Twee rasakteurs, Hilde Uitterlin
den en Charles Cornette, hebben
in de Jonglerieën, beslist een
prachtprestatie geleverd. Om met
zijn tweeën een volle avond én de
aandacht van het publiek én artis
tiek verantwoord werk verant
woord werk te leveren moet men
uit eerste klas hout gesneden zijn
Dat het slechts de tweede maal
was dat dit stuk voor het publiek
kwam was enkel op het einde te
bespeuren, ook al moeten we toe
geven dat Charles Cornette nog
niet zo vlot was met zijn bindtck-
sten als verwacht.
De Internationale Nieuwe Scène
gaat in de loop van de volgende
weken een drietal LP's opnemen,
waarin een zeventig liedjes uit
Mistero Buffo voorkomen. Hun
volgende toneelproduktie is «Har
lekijn, noch knecht, noch mees
ter», een in comedia del arte stijl,
totaal spektakel, waarin de rol van
de kuituur wordt belicht. Oude
teksten zullen aan de basis liggen
van deze produktie.
Wellicht zal het Humanistisch
Verbond erin slagen ook dit to
neelstuk naar Aalst te lokken en
laat ons hopen dat de baldadighe
den van enkelen die er hun plezier
in vinden affiches te verscheuren,
niet zullen vermogen dat de inte
resse door dc toneelliefhebbers
daardoor aan de matige kant blijft.
Roel VAN DE PLAS
Eens te meer een tentoonstelling die op treffende wijze gestalte geeft
aan de dekadentie die een groot deel van onze kunstwereld teistert.
Duizend en één artiesten zoeken of hebben gezocht naar een
eigen taai en eens een aantal formalL.'iten geregeld zijn kunnen de
galerijen instaan voor de verkoop van hun kunst.
Helaas, van deze indruk konden we ons niet ontdoen bij het
aanschouwen van het werk van bovengenoemde kunstenaars.
De werken zelf zijn niet vatbaar vleet, in binnen- en buitenland.
voor kritiek, want in de heden
daagse kunst is alles toegelaten!
Ivens gebruikt sobere vormen in
een warmte-uitstralend koloriet.
De Nijs is theatraal, inspireert
zich op dingen van alledag, van
B.H. tot fototoestel. Geen hyper-
realisme. maar een zoeken naar
beweging, naar verloop in de
tijd. Daarmee zijn beiden gete
kend. Ivens bezit een indruk
wekkend palmares. Prijzen, se-
lektics. en tentoonstellingen (in
dividueel en in groep) bij de
Zijn kunst is sterk, ongenaak
baar. Goed. Van de tentoonge
stelde werken schiep hij er negen
gedurende dit jaar. Dit is
ongeveer één om de veertien
dagen (wij wijze van spreken!).
Wij stellen ons de vraag: moet
Ivens dan zo weinig moeite doen.
of is het gewoon routine of...
toeval?
In elk geval, we staan erg
wantrouwend tegenover derge
lijke dingen, dit ondanks het
originele karakter en het spe
ciale effekt dat Ivens werk
uitstraalt. In de grond kunnen
we hetzelfde zeggen van Jan De
Nijs. Hij is speelser in zijn werk
en zeer dynamisch. Ook origi
neel. Dit volstaat echter niet om
ons volledig te overtuigen, want
bij Jan hadden we opnieuw de
indruk dat er een poging gedaan
werd om «kunst te maken». De
fantasie lijkt zowel bij Ivens
als bij De Nijs meer in de
materie te zitten dan in het
hoofd van dc kunstenaar. Dat
lijkt wel. ons inziens, een groot
hiaat te zijn en is mede bepalend
voorde dekadentie waarover we
spraken. Och kom. voor de
galerijen speelt dit alles toch
geen rol...
ANDRE DE GROF.VF
We kennen George Roy Hill al langer natuurlijk, hij maak
reeds twee enorme kassuksessen, te weten: 'Butch Ca
sidy and the Sundance Kid' (Raindrops keep fallin' on rr
head is een prachtige song uit deze film) en "The Sting'ee
film die met een groot aantal (zeven?) Oscars werd tx
kroond. Daarnaast maakte hij ook nog 'Slaughterhous
five', naar mijn mening zijn beste film (die dus financie
flopte). Niet te verwonderen dat deze man films kan blijvt
maken. Robert Redford is natuurlijk ook al een referentie
ik steek mijn bewondering dan ook niet onder stoelen
banken.
G R. Hill zocht zijn inspiratie deze keer in de sportvlieger
Hij is trouwens zelf een fervent sportvlieger. Met zijn privl
vliegtuigje toert hij geregeld rond in het Amerikaans
zwerk. Het hoofdpersonage van zijn nieuwste film is Wald
Pepper, in de geschiedenis bekend als de enige overlt
vende van een berucht luchtgevecht met een al even b(
rucht Duits piloot, Ernst Kessler. De eerste Wereldoorlog i
net achter de rug en de gewezen oorlogspiloten zitte
enigszins met de handen in het haar, de sociale wetgevin
was toen nog niet zo uitgebreid als nu (in de VS is die altij
al minder verstrekkend geweest trouwens en België is z(
wat het paradijs op dit gebied) De koene Waldo wort
aldus verplicht ander werk te gaan zoeken. Hij zegt zijj
trouwe dubbeldekker echter niet graag vaanwei en dus slu
hij zich aan bij een luchtdrkus, waar hij allerhande fratsen i
de lucht moet uithalen. Schone liedjes duren echter nit
lang, het cirkus bedankt voor zijn diensten en Waldo sta.
weer op straat. Tenslotte komt hij warempel in Hollywuo
terecht. Daar wacht hem een unieke kans; hij mag mee Een
werken aan een film over de man die hem eens naar h< igei
leven stond, de Duitse piloot Ernst Kessler. rer
Alles bij elkaar een eerder sentimenteel verhaal, dat weinet
maar zeker niet stroperig. George Roy Hill verstaat d (ar
kunst om zijn publiek op een efficiënte manier te boeieikan
gedurende de ganse tijd. Bovendien is alles wat U te ziei
krijgt echt. Daarmee bedoel ik dan dat er geen trucage I:
mee gemoeid zijn. Wanneer Robert Redford dus een wan ;er
delingetje maakt over de vleugels van zijn tweedekker, da
staat hij inderdaad ergens op een paar honderd meteren
(veronderstel ik) hoog in de iucht op de vleugels van eeil9.
echte tweedekker. Geen studiotruukjes dus. De fotografii »n
van Robert Surtees is duizelingwekkend knap.
(CINEMA PALACE)
GUY DEL$1e
Jan De Nijs en Renaat Ivens tijdens de opening van hun tentoonïa|
ling.(cl) ioi