Pan teater
niet gemakkelijk voor publiek
Ehre sei dir, Gott, Sesungen
FILM BIJ ONS
'liL
RENAAT RAVIJTSTORNOOI
24 - 21-5-76 - De Voorpost
DE MEIDEN VAN GENET STERKE VERTONING
Het Pan teater aan de Wellekensstraat is een klein teater, dat best kan vergeleken worden met de Brugse
Korre en het Gentse Vertikaal, het biedt slechts plaats aan enkele tientallenfmensen, en kan omwille van
de doelbewuste en originele keuze van het repertoire als een buitenbeentje in de Aalsterse
amateurstoneelwereld aanzien worden. Pan brengt stukken, die gevoelig afwijken van de doordeweekse
kluchten en komedies, algemeen zo geliefd. En al mikken zij toch wel hoog voor een amateursgezelschap,
toch moeten wij hier grif toegeven dat zij bij machte zijn een sterke vertoning ten beste te geven.
Na de galapremière zondag 16 toneelstukken van Genet zijn
Hilde Gilbos (claire)
in «De Meiden» (el)
mei werd het verhoopte sukses
met heel wat champagne bego
ten. Voor de echte meiden van
Genet zou dit alvast een
struikelstreen van jaloersheid
geworden zijn. «De Meiden» (Les
Bonnes) van Jean Genet werd in
een vertaling van Lou de Vel
opgevoerd. Genet werd in 1910
geboren en onmiddellijk door
zijn moeder verlaten. Wellicht
vond zich daarin de oorsprong
voor de meer dan normale
belangstelling voor oudere
vrouwen, van het moedertype.
Genet had een slechte reputatie.
Hij was brandkastkraker, pooier
te Antwerpen, en homoseksueel.
Ettelijke jaartjes van zijn leven
sleet hij in de gevangenis. Het is
daar dat hij «Les Bonnes»
schreef. In het téatre de
l'Athenée werd dit toneelstuk
voor het eerst geregisseerd door
Jouvet in 1947. Nog bekende
Haute surveillance». «Le
Balcon». en «Les paravents», een
provocerend oeuvre gericht te
gen de gevestigde orde.
Net als bij «De Nonnen» een
vorige produktie van Pan, kan
het toneelstuk gespeeld worden
door mannen of door vrouwen.
Schreef Genet dit stuk om zijn
homofiele waarheid duidelijk te
stellen en zo een binding te
maken tussen de valse wereld
van zijn teater en de werkelijke
wereld waarin hij leefde. In elk
geval is bekend dat Genet van
bedrog hield, verzot was op
verkleedpartijen en daarom zijn
vrouwenrollen door mannen
wenste te zien spelen. In het
toneelstuk is geen menselijke
verhouding tussen mevrouw en
de meiden en tussen de meiden
onderling te bespeuren. Het
onderwerp is geïnspireerd op
een moordgeschiedenis uit 1933.
De zusters Pappin hadden toen
na zeven jaar trouwe dienst hun
meesteressen op een gruwelijke
wijze afgeslacht. De twee
zusters, hier meiden speelden in
feite de komedie van de afstand
en van de vernedering, en dit in
een droomwereld. Als het ware
heeft Genet hier het kwaad
aanbeden. Op één maand tijd
zo'n produktie klaarstomen lijkt
ons een hele heksentoer. Het was
de aktrices aan te zien dat zij
onvoldoende ingespeeld waren.
Ze praatten algemeen vlug.
struikelden bijwijlen over hun
tekst en moesten nog een keertje
steun zoeken bij de tekstopge
ver. Deze kleine fouten echter,
die na een paar speeldagen wel
verdwijnen, vermogen niet dat
hier een puike voorstelling
gebracht werd.
Yvette De Prez, als mevrouw
bewoog zich elegant, bracht een
zelfzekere en knappe vertolking.
Hilde Gilbos als Claire akteerde
overtuigend, en Hélène Corthals
moest zich nu wel in een
bijzonder venijnige huid steken,
deed dat schitterend, maar moet
haar mimiek en bewegingen
enigszins variëren, steeds ogen
half dichtgeknepen en het min
of meer statisch bewegen van het
lichaam wordt te stereotiep.
Waarom regisseur Joachim van
Sint Vaast steeds de auteursver
langens negeert blijft een vraag
teken. Als regisseur kan en mag
hij zich natuurlijk deze vrijhe
den veroorloven.
Het spelen met rode doeken is
zeker suggererend en plastisch
om mee te werken, schept
bijzonder mooie beelden, maar
waarom niet echte luksueuze
klederen gebruiken? Het stuk
op zichzelf vraagt reeds een
grote inspanning en geeft een
massa stof om na te denken, dat
men het publiek, het rustig iets
gemakkelijker kan maken. Het
dekor van de hand van Tony De
Naeyer was mooi en knap
afgewerkt. De muziek was
bijzonder goed gekozen. De
lichtregie was met momenten
verkeerd.
Algemeen bracht Pan een goede
prestatie die wij zeker warm
kunnen aanbevelen. Nog voor
stellingen op vrijdag 21 mei.
maandag 24 mei, woensdag 26
mei. donderdag 27 en vrijdag 28
mei te 21 uur.
ROEL VAN DE PLAS
Onder bovenstaand motto gaf de Schola Cantorum Cantate
Domino van het Sint-Maartensinstituut te Aalst haar jaar
lijks jubelkoncert. Ook ditmaal groots van opzet, naar eerder
ontgoochelend qua artistieke waarde.
Naast het koor verleenden de Solisten van het Belgisch
Kamerorkest en organist Kristiaan van Ingelgem hun mede
werking.
IN MEMORIAM
Het koncert werd ingezete
met het koraalvoorspel
«Mein Jesu» opus 122 nr. 1
voor orgel van Johannes
Brahms. Het stuk werd op
gevat als postume hulde aan
Georges Maes. Het publiek
scheen echter weinig aan
dacht te hebben, want er
kwam pas stilte in de kerk
toen het orgelspel reeds
lang bezig was. Schitterend
eerbetoon voor een overle
dene. In een van onze vroe
gere artikels kloegen we het
applaudiseren tussen ver
schillende delen van een
werk aan. Als reaktie daarop
hoorden we mensen vertel
len: «Maar mijnheer, hoe
kunnen wij weten wanneer
een muziekstuk gedaan is,
wij zijn daar niet in "opge
voed
De dag van vandaag schijnt
men zelfs niet meer te weten
wanneer muziek begint.
Waar men dergelijk lomp
heden vandaan haalt is ons
een raadsel...
De programmabroshure -
kommemoratief Georges
Maes bevatte niet de minste
uitleg over de gespeelde
werken. Evenmin repte men
een woord over Georges
Maes. Zware pretentie om
zoiets kommemoratief te
noemen. Wel moesten we
voor de zoveelste maal leren
dat we deze grandioze artis
tieke manifestatie weerom
te danken hadden aan een
«instelling van openbaar
nut».
Cantate Domino vervolgde
het koncert met «Das ist
meine Freude» van Johann
Ludwig Bach (1720-1779) en
de Missa «Iste Confessor»
van Palestrina (1525-1594).
Al gauw bleek dat Cantate
Domino van zijn vroegere
klankkwaliteiten weinig of
niets overgehouden had.
Rauwe knapen-, sukkkelen-
de en brommende mannen
stemmen. Interpretatie, fra
sering: nihil. Misschien zul
len vele lezers ons deze
strengheid kwalijk nemen,
maar achteraan in de pro-
grammabrösjure staan na
men geschreven, naast die
van Cantate Domino, als
Wienen Söngerknaben, Re-
pensburger Domspatzen,
Thomanerchor Leipzig, Es-
colania Montserrat enz...,
allen op uitnodiging van en
georganiseerd door reeds
eerder genoemde v.z.w. van
openbaar nut; winstgeven
de vereniginge zonder doel.
Daarom zien wij ons ook
genoodzaakt Cantate Domi
no's prestatie te meten, met
dezelfde maatstaven die we
voor die andere beroemdhe
den gebruiken...
MOZART-MENDELSSOHN
Organist Kristiaan van In
gelgem speelde naast het
koraalvoorspel van Brahms -
babbelbegeleiding inbegre
pen - een fantasia in f voor
orgel van Mozart. Na afloop
bleek iedereen verrukt te zijn
over dit prachtige werk. Nie
mand echter had gemerkt
dat het alles behalve muziek
van Mozart was. Het betrof
de vierde orgelsonate van
Felix Mendelssohn, in het
programma aangeduid als
een fantasia van Mozart. O-
genschijnlijk heeft dit weer
iets te maken met iemand
die in plaats van muzikale,
beter andere voorlichting
zou geven, om aldus van
openbaar nut te zijn.
Mozart of Mendelssohn, dat
laten we nu terzijde. Van
Ingelgem gaf de partituur op
prachtige wijze gestalte. Hij
bleek de enige te zijn die de
akoustische eisen van de
Sint-Martinuskerk kende, en
er zijn spel naar aanpastte.
Cantate Domino en de Solis
ten van het Belgisch Kamer
orkest kennen deze ruimte,
manen we, reeds lang ge
noeg om in te zien dat een
legato-zang (respektievelijk-
spel) hier absoluut uit den
boze is. Alles klonk namelijk
zeer rommeligeen warboel
van klanken die zelfs Bachs
muziek delen uit het Weih-
nachtsoratorium - na Pa-
TENTOONSTELLINGEN
Galerij S 65, Fred Bervoets tot 24 mei
Galerij Pieter Coecke, Jan De Nijs en Renaat Ivens tot 23 mei.
Kultureel Centrum Affligem, Kunst uit Indonesië en miniaturen
uit Japan tot 23 mei.
Stedelijk Museum Oud Hospitaal, Eskimo-kunst tot 23 mei
Galerij Valerius DeSaedeleer, Kunst en Antiek salon tot 28 juni.
Gijzegem, Steenweg op Aalst74, Herman De Schutter van 27 tot
30 mei.
Belfortkelder, Walter Cremers tot 30 mei.
VRIJDAG 21 MEI
Wellekensstraat 45 20u.30 Pan Toneelafdeling met «De Mei
den»
Jeugdhuis Ypsilon, 19u.30, Ontvangst voor 5-jarig bestaan
Jeugdhuis Ypsilon, 20 uur, Voordracht over de werking van het
Jeugdhuis.
ZATERDAG 22 MEI
Zaal Madeion, 20 uur, 8'' Oiljst 1900, de goeien aaen toijd,
ingericht door Timarcha jeugd en wetenschap, verkleed ont-
spanningsfeest.
Jeugdklub Klakson, Wellekensstraat 14 uur, Volksspelen en
ontspanning
Jeugdklub Ypsilon, verzusteringsfeest met andere jeugdklubs
Akademie voor Schone Kunsten, Oude Vismarkt 13, Open
Schooldag.
ZONDAG 23 MEI
Meuleschettestraat 32, Open deurdag in Jeugdklub Klakson
Meuleschettestraat 32, 18 uur, optreden van Is Cuma Lion
Rond, vanaf 10 uur, wijkkermis met allerlei attrakties.
Houtmarkt, 8 uur, fietstocht door de Dendervallei, 65 km. 5eco
Lyceum.
Wellekensstraat 45, 20u.30, Pan Toneelafdeling met «De Mei
den»
MAANDAG 24 MEI
Feestzaal Stadhuis, 20 uur, Meikoncert «Door Eendracht Groot»
Lokaal Kinova, 20 uur, Keerbergse filmklub projekteert smal
film
Wellekensstraat 45, 20u.30 Pan Toneelafdeling met «De Mei
den»
DINSDAG 25 MEI
Wellekensstraat 45, 20u.30, Pan Toneelafdeling met «De Mei
den»
DONDERDAG 26 MEI
Wellekensstraat 45, 20u.30 Pan Toneelafdeling met «De Mei
den
Postgebouw I3u.30, autotocht naar Meerbeke. Schepdaal en
Sint-Agatha-Berchem, inrichting V.V.A.K.
-mZ
Het Jubelkoncert in de St.-Martinuskerk te Aalst (el)
De inschrijvingen voor het Renaat Ravijtstornooi zijn vrijdag 14 mei definitief afgesloten. Dat het
een heel groot sukses is geworden leidt geen twijfel.
Met uitzondering van «VoorTaal en Vrijheid», «HogerOp» en «De Schakel» hebben alle Aalsterse
toneelgroepen ingeschreven voor dit tornooi.
Vandaag worden te 21 uur in kafee 't Landhuis zeven groepen uitgeloot die met elkaar in wedstrijd
zullen treden Om veiligheidsredenen zullen er nog drie groepen worden geloot, een reserve indien
een of andere groep toch verstek laat gaan of het reglement niet zou naleven.
Volgende toneelverenigingen schreven in: Ontwikkeling door Ontspanning uit Parike; Rosiers uit
Dendermonde; K.L.J. uit Castel; Willen is Kunnen en De Iverlingen uit Denderbelle; Hoop in de
Toekomst uit Baardegem; Vreugd en Deugd uit Geraardsbergen en uit dezelfde stad ook nog Nut en
Vermaak; Vreugd in Deugd uit Lede; Vrij en Blij uit Asse; Pantharei uit Overmere; Tijl Uilenspiegel
uit Zottegem; De Leuteling uit Borsbeke en Tejater 13 uit Denderleeuw.
Uit Aalst komen: 't Land van Riem, Panteater, De Catharinisten, Arbeid en Kunst, Nieuw Leven,
Kunst, Licht en Vrijheid en Groep '75. De werkgroep heeft elk jaar een andere voorzitter. Zo was
Edmond Cooman dit jaar dienstdoende voorzitter Om gezondheidsredenen moet hij deze funklie
overlaten aan de volgende op de lijst. Dolf Sedeyn. De toneelgilde «Hoger Op» zal aan dit tornooi
niet deelnemen, telefonisch vroegen wij aan de voorzitter naar de reden. Vooreerst neemt deze
vereniging wellicht deel aan de wedstrijd uitgeschreven door Noordstar en Boerhaave. Alsook gaat
men enigszins niet akkoord met de reglementering. In een nagesprek vorig jaar had men enkele
wijzigingen voorgesteld, deze zijn schijnbaar niet aanvaard, aldus de heer F. Pauwels
R.V.d.P
sen!), die tegen zoveel be
stand is, of moet zijn, onge
nietbaar was.
Al bij al, een ramp op grote
schaal. Spijtig, maar het is
zo. Ongetwijfeld speelt een
zekere onverschilligheid van
dezingende knapen en man
nen hierin een rol. Cantate
Domino lijkt eveneens
slachtoffer te zijn van de
elk-voor-zich-mentaliteit die
onder de jeugd heerst.
Wie zich Cantate Domino -
als zingende éénheid - van
een tiental jaren terug herin
nert zal zeker begrijpen dat
een harde hand nodig is om
de zaak staande te houden.
Een beperking van het aan
tal zangers zou zeker posi
tieve resultaten opleveren
In alle gevalfelicitaties voor
de dirigent E.H.Ghijs - men
moet het maar uithouden -
en organist Kristiaan Van
Ingelgem, die ons in deze
bizarre avond enige tijd mu
zikaal genoegen wist te ver
schaffen..
André De Groeve
Yvette De Prez als mevrouw en Hélène Corthals als Solange ii
Meiden», (el)
THE MEAN MACHINE
van Robert Aldrich
met Burt Reynolds, Eddie Albert. Ed Lauter, Michael
Conrad en Jim Hampton.
Een merkwaardige film, deze «Duivelse Machine»
(Nederlandse titel reeds). De Amerikaanse producer
Albert S. (zeg maar gerust Al) Ruddy liep al lang rond
met de idee een film te maken waarin voetbal een
belangrijk element zou zijnDank zij zijn grote sukses-
film «The Godfather» kreeg hij de nodige kredieten van
een grote Amerikaanse produktiefirma. Hij liet zijn
oorspronkelijk idee bewerken door Tracy Keenan
Wynn, die het uiteindelijk scenario schreef. Onder
tussen werd Robert Aldric aangezocht om het geheel
te regisseren. Aldrich had eerder al een film gemaakt
die toch wel enige gelijkenis vertoont met «The Mean
Machine». Zijn «The Dirty Dozen» behandelt inder
daad een gelijkaardig thema. Bovendien is hij gekend
als een «all male» regisseur: een regisseur die prak
tisch uitsluitend mannen gebruikt in zijn films. De
meeste van zijn films zijn bovendien aktiefilms. In zijn
jonge jaren tenslotte is hij zelf voetbalspeler geweest
en die ervaring kwam hem uitstekend van pas bij het
draaien van «The Mean Machine». Als hoofdakteur
werd Burt Reynolds gekozen, het mannelijk eksem-
plaar bij uitstek, in Amerika zowat het symbool van
viriliteit.
«The Mean Machine» betekent niets anders dan de
naam van een voetbalploeg van gevangenen. Het
eigenaardige is echter dat de gevangenen het gaan
opnemen tegen hun bewakers. Daar is echter een
lange geschiedenis aan vooraf gegaan. Het begon
allemaal toen Paul Crewe (Burt Reynolds dus), een
gewoon prof-voetballer, zijn luie leventje bij een
moordgriet beu werd. Hij keilt de deur achter zich
dicht en gaat er met de peperdure auto van 'darling'
vandoor. Die peperdure auto parkeert hij na een wilde
achtervolging in het kanaal. Ten gevolge van een en
ander gaat Paul Crewe voor een tijdje achter de tralies.
De gevangenisdirekteur vraagt hem dadelijk om de
bewakersploeg, die een belangrijke match moet win
nen, te trainen. De hoofdbewaker, tevens trainer van
die ploeg, raadt hem dat ten stelligste en bijzonder
hardhandig af. Via allerlei manipulaties krijgt de
direkteur Crewe tenslotte toch zo ver dat hij een
gevangenenploeg zal vormen om een oefenmatch
tegen de bewakers te spelen. De afloop van die match
wordt voor Crewe echter beslissend Dat alles bete
kent dat «The Meen Machine», naast de humoris
tische noten, vooral geweld vertoont. Geweld op de
twee niveau's: fysisch zowel als psychisch. Aldrich
geeft een visie op het Amerikaanse gevangeniswezen,
dat volgens sommigen een afspiegeling is van de
harde Amerikaanse realiteit. Het gezag krijgt wel ee
bijzondere harde klap: de gevangenen die oorspron
kelijk de verliezers zijn in onze maatschappij, halen
het in de match op de bewakers. Dit betekent uiteraard
meer dan louter een overwinning op sportief vlak.
Aldrich behandelt dus ook het probleem van gezag,
macht en de daar rechttegenover staande vrijheid.
Vandaar ook het grote belang van het dekor, de
omgeving. In de kleine staat die een gevangenis is
herkent men zeerduidelijk de twee partijenbewakers
en gevangenen. Eens op het voet bal terrein hebben ze
allen een voetbalplunje aan en is het onderscheid
uiterlijk minder merkbaar. Al het geweld dat de
gevangenen (en de bewakers ook wel een beetje) al
jaren onderdrukken krijgt dan plots om zich - éénma
lig en ongestraft - te uiten. En dan moet U ook nog
weten dat het Amerikaanse voetbal op zichzelf geen
zachte sport is.
Ik heb U bewust niet teveel verteld over de evolutie van
Paul Crewe omdat die in de film wel erg duidelijk tot
uiting komt.
(cinema Alfa)
MERLIJNDETOVENAAR
van Walt Disney
Verlenging van een herneming die Disney-fans en
andere kinderen niet mogen missen.
(cinema Palace)
EXHIBITION
Een zogenaamde Franse 'hare core' porno film, door
verscheidene instanties enigszins gekuist om in gro
tere zalen een flinke kommerciële loopbaan te ken
nen. Vrij onbenullig dus.
(cinema Feestpaleis).
HEUTENACHTODERNIE
van Daniël Schmidt (Zwitserland 1972)
met Ingrid Caven, Peter Kern, Anna Fadda, Angelika
Ross. Peter Hartmann en 'many other famous
players'.
Niet precies het genre film waar ik storm voor loop,
maar beslist de moeite waard. Cinefielen moet ik wel
niet aan het verstand gaan brengen dat dit een
meesterwerk is en wanneer al de Aalsterse cinefielen
aanstaande zondag (23 mei) om 20.30 uur in de zaal
van de Pan filmklub zitten dan zal die zaa wel goed
gevuld zijn. En dat is eigenlijk wel een beetje de
bedoeling. Zodus. Jawel.
