Bericht uit de
witte kamer
STEUN DE KUNST
VLUGGEJONGEREN
FEESTEN IN MINEUR
ONDANKBARE HULDE
AAN ONZE HELDEN
a t* r\ o
1
De Voorpost - 4-6-76 - 11
Verschillende groeperingen en individueel opgestelde kunstenaars hebben in deze twintig
ste eeuw reeds geprobeerd een sindikaat voor artistiek bedrijvige mensen op te richten, doch
praktisch alle initiatieven van die aard zijn zonder gevolg gebleven. Vele kunstenaars, vooral
diegenen die niet kommersieel zijn ingesteld, staan aan de klaagmuur. Het buurland Neder
land dat op sosiaal vlak heel voorbeeldig presteert is ook op dit gebied de lijsttrekker. Zowel
door overheid als door privé-instansies zouden er initiatieven en verbeteringen kunnen en
moeten gebracht worden op het gebied van financiële en materiële hulp aan kunstenaars, op
het vlak van het kunstonderwijs en de verspreiding van kunstwerken en daarmee in direkt
verband de tussenkomst van de staat bij aankoop door een partikulier.
STATUUT
In het Nederlands verklarend
woordenboek vinden wij een
ganse reeks van sinoniemen
en verklaringen waarvoor het
woord statuut allemaal ge
bruikt kan worden. De woorden
instelling, voorschrift, leer,
recht, regeling en bestuur ko
men er meermalen in voor. Een
bevredigende uitleg vooral wat
betreft de betekenis waarover
wij het hierin zullen hebben
vinden wij er niet bij, alhoewel
men er wel kan uit opmaken
dat het een zakelijk iets is, een
formulering, een definitie, een
omschrijven van een rechts
staat die zowel op personen als
op goederen betrekking kan
hebben.
Vele beroepen hebben een
statuut en genieten mede
daardoor bescherming, de be
eldende kunstenaar echter
leeft in een sfeer van onzeker
heid en ontbreekt het aan elke
sosiale voorziening. Het kom-
mersiële, kitcherige en serie
werk wordt gestimuleerd door
Aanbevolen geluid van de week: «Berlin», van Lou Reed. Een
dekadente figuur die over andere dekadente figuren uit een al
even dekadente wereld zingt. Lang geen nieuwe plaat, al heb
ik ze me pas aangeschaft. Enorm goede dingen staan erop,
echter pareltjes waar je kouwe rillingen van krijgt.
«The Kids» en «Sad Song», om er toch enkele uit te pikken. Je
moet wel even in de stemming komen of zijn. Dan voel je je
nadien nog nietiger, kompleet verloren als je die kinderen
klagend hoort schreien om hun moeder. No words to say.
Terug van even weggeweest, weer met beide voeten op de
grond maar nog wat down. Een kerel opgepikt die helaas naar
Brugge moest, kompleet de andere richting dus. Ging zijn
gitaar opzoeken, om dan weer verder te trekken. Het zag er me
een bijzonder interessante figuur uit en ik vond het erg
jammer dat ik niet die kant uit moest. Misschien lopen we
elkaar in Brussel wel eens tegen het lijf. Of misschien ziet U
hem ooit eens langs de weg staan met zijn verwarde kop. Neem
hem dan mee en laat hem honderduit vertellen, het zal U echt
niet berouwen. Wat ging ik vanavond eigenlijk vertellen? Dat
het blijkbaar niet wil zomeren? Dat de examens voor de deur
staan? Dat het gras al aardig opschiet en de tuinkabouter
ijverig staat te glunderen? Gisteravond heb ik twee spinnen
gemold. In koelen bloede, jawel. In principe ben ik nochtans
erg vreedzaam, alleen kan ik in het donker geen spinnen voor
mijn neus zien. Zeker niet als ze een diameter of zo hebben. Ze
deden me zo erg schrikken dat ik het instinktief deed. Het
bloed spatte langs mijn benen omhoog. Er bleef alleen nog een
plas vies vocht over. Geen erg gezellig verhaal, ik weet het.
maar waarom zou ik het verzwijgen? Ik heb er trouwens al
voor geboet, van gans de nacht geen oog dicht kunnen doen.
Alsmaar spinnen die van het plafond vielen of rustig over mijn
schouder wandelen. Dan weer luizen, in mijn haar enaan mijn
tenen muizen, gezapig knabbelend. En Irma met een tas vol
poezen op weg naar het station, 'k Heb mijn wagen
volgeladen. Irma la douce en stoute beest, bloemen plukken in
armoedige volkstuintjes. Wacht maar tot de heks dat te weten
komt! Een beetje meer ernst mag natuurlijk ook wel. Even een
minuut stilte voorde Ruisbroekenaren. Die zijn vandaag door
de hoofstad getrokken om hun eisen kracht bij te zetten.
Waarom moeten die mensen zonodig nog gepest worden? Het
is toch overduidelijk gebleken dat zij recht hebben op steun
van hogerhand. Wat zit Tindemans daar dan nog te lullen?
Op de duur zal hij nog proberen te bewijzen dat de watersnood
een politiek maneuver was. Ik vind het helemaal niet fair zoals
onze reeering met de mensen solt.
Ondertussen zit ik hier maar wat mei StciïipEitjcS tC SffiösSen,
probeer iemand iets duidelijk te maken. Stat dc radio aan of
heb ik een plaat opgezet? Het zal wel een plaat wezen. Hoe kan
je nu beweren dat ik manisch depressief ben? Dat zei ik want
ik voelde me helemaal niet zo. Toen toch niet. Me dunkt dat ik
stilaan weer wat weg wees. Veel is er deze week niet gebeurd in
de wereld. Een Belgische onderdane ontvoerd en weer
vrijgelaten in Mexico, eeft een aardige düit gekost, één
miljoeen per jaar. Nog een geluk dat ze d'r vader niet ontvoerd
hebben. Die was beslist duurder uitgevallen. Met een
hartziekte nog wel, veel spannender en sensationeler
natuurlijk. Mijn spiegel zakt alsmaar meer door. Drinkt ook
te veel water, ik heb het hem al honderd keer gezegd. Dat kan
niet gezond zijn. komt zeker door de ouderdom. Kijk maar
naar Chaplin, die ziet er net zó uit. Dat houdt hij niet lang
meer uit.
Het duurt nu toch wat lang, de postbode zegt dat het zo niet
verder kan. Erzijn beslist leukere dingen voor de mensen. Wat
moet ik ginder aanvangen, mijlen ver van de beschaving?
Boeken lezen en met mijn tenen in het water zitten, ik bedank
ervoor. Vandaag is het er snikheet, morgen ijskout. De ratten
knagen aan de boter en laten zich niet vangen. Een inboorling
trakteert op champagne, dat klinkt al beter. Opgewekt
scheuren we langs 's Heren wegen. Iedereen zit ons achterna,
de haas en de schildpad komen tegelijkertijd over de streep.
Daarmee is dat raadsel ook opgelost, we zijn de wetenschap
een loer aan het draaien. Lopen een eindje mee met
Phythagoras en timmeren hem in een donker steegje in
mekaar, aar was dat nu voor nodig vraagt de wiskundeleraar
verschrikt? Vroeg of laat komt deze misdaad toch aan het
licht. Vergeet het maar zegt Gaston geruststellend. Twee witte
kamers, van het goede teveel. Dat heeft U onderhand wel
gemerkt. Van solidariteit gesproken. Onderhand is een woord
dat niet eens bestaat. Ik heb er de Van Dale op nageslagen.
Postzegels kan je natuurlijk om de hoek gaan kopen.
Pas maar op dat je je benen niet breekt. De kat springt door
het raam en valt pardoes bovenop de vuilnisemmer. De man
staat achter mij en kijkt over mijn schouders naar de asbak.
Hij neemt mijn rechteroor tussen duim en wijsvingeren draait
het tot bloemkool. Ook mijn linder moet eraan geloven. Erick
stoot hem echter net op tijd een mes door de keel, alom heerst
weer vreugd. Mijn beide oren worden schoogemaakt, gekookt
en opgdiend met witte saus. Met zijn allen smullen we ervan.
Andere sterke verhalen worden weggeborgen tot na het
dessert. Niemand vindt het juiste antwoord en met zijn allen
gaan we midden op het kruispunt staan, planten geurjge
olijven en wachten op de sneeuw. De piano wordt erbij
gesleurd, de gitaren komen uit de hoek en opgeruimd staat
netjes. Zinderend varen wij de hoek om en wuiven de
nakomers na. Leo had blijkbaar toch gelijk. De eerste prijs gat
naar Luk. dc tweede naar Flip. De eerste prijs is niks, de
tweede is een muurtelefoon. Wi§ braaf is krijgt lekkers,
Xerxes krijgt niks. Ik krijg slaag en daarmee is het liedje uit.
Bravo stoute beest.
GUY
de afwezigheid van elke rege
ling. Onzekerheid over belas
ting, hoofdverdienste, BTW,
onverenigbaarheid van beroep
en dergelijke komen in geen
mate ten goede aan openheid
en rechtvaardigheid die zoals
het behoort, van de kunstenaar
verwacht wordt.
Misschien verhoopt men teveel
van een statuut, waarschijnlijk
zal er daardoor niet zoveel ver
anderen aan de situatie en de
sfeer waarin onze kunst, zijn
makers, de tussenpersonen en
de afnemers zich bevinden.
Echter, een stimulans zou het
alvast zijn en in het beste geval
kan er een drukkingsgroep
verschijnen om de andere spe
lers die boven vernoemd zijn
op hun wederdiensten te wij
zen.
NEDERLAND
Kunst komt meestal niet meer
onder de ogen van Jan publiek,
en nog minder wordt door de
man uit de straat kunst aange
kocht Dat kunst steeds meer
gespecialiseerd wordt lijdt
geen twijfel, dat is een normaal
verschijnsel in onze heden
daagse snel evoluerende sa
menleving, maar dat het alleen
gezien en gekocht wordt door
een intellektuele of kapitaal
krachtige élite is niet zo'n nor
maal verschijnsel, doch dit kan
geenszins toegeschreven
worden aan de zich gespeciali-
serende en eksperimente-
rende kunstenaar. Integen
deel, zonder vernieuwing blijft
het tijdsgebeuren niet alleen
stilstaan maar gaat het achte
ruit. Dat kunst niet meer voor
het volk is bestemd mag niet
worden toegeschreven aan de
redenen die daarvoor door het
volk zelf worden opgegeven.
Is het zo verwonderlijk dat in
Nederland meer wordt aange
kocht, dat het leefmilieu beter
wordt beheerd en dat de
woonomgeving veelal uitdruk
king geeft aan de persoonlijk
heid en de doorgedreven kultu-
rele opvoeding van de bewo
ners. Dat kunst er gemakkelij
ker onder het volk floreert en
dat er meer interesse voor be
staat komt onder meer door
onderstaande regelingen die
van overheidswege werd uit
gedokterd.
INSTELUNGEN
EN WERKING
Bij onze noorderburen is de af
korting CRM een veelge
hoorde lettergroep, waarmee
het ministerie van kuituur, re-
kreatie en maatschappelijk
wEfk wordt bArinoW Dit firnl-
sterie helpt de kunstenaars
rechtstreeks door het verplich
ten aan gemeenten en rijksin
stellingen van het geven van
opdrachten aan kunstenaars.
Ook daarbuiten worden de
gemeenten gestimuleerd om
er een dergelijke politiek op na
te houden, Niet alleen de tra-
disionele opdrachten komen
daarbij aan bod, maar ook een
samenwerking met stede-
bouw, ekonomische en andere
instellingen wordt nagestreeft,
terwijl het ook geen uitzonde
ring is te horen dat kunstenaars
ingeschakeld worden bij het
saneren en de revalidasie van
oude stadswijken. De minister
wordt op deze punten geadvi
seerd door een speciale kom
missie voor beeldende vorm
geving in relatie tot architek-
tuur en ruimtelijke ordening.
Nog duidelijker en direkter
wordt ingegrepen door het
aankopen van kunst met het
oog op tentoonstellingskollek-
sies die dan zelfs tot in dunbe
volkte gebieden worden ge
toond. Daardoor verkrijgt men
een roulasie en een konfronta-
sie met de samenleving. Hierin
ook wordt de minister geadvi
seerd, ditmaal door de «Pro
grammeringskommissie voor
binnenlandse tentoonstellin
gen». Om deze aankopen mo
gelijk te maken worden alle
kunstenaars die in de doku-
mentasie van de provinsiale
kulturele raden opgenomen
zijn aangeschreven en uitge
nodigd om jaarlijks in te zen
den. Grote steden doen dik-
kwijls hetzelfde buiten het ver
werven van kunst door de kon-
traprestasieregeling, en nodi
gen dan verschillende instel
lingen, vooral van sociale aard,
uit om gratis hun keuze te ko
men maken.
In verband met studie en na
vorsing op beeldend kunstvlak
heeft men stipendia in het le
ven geroepen die de kunste
naar toelaten een bepaald pro-
jekt uit te voeren, waarvan kan
verwacht worden dat de resul
taten niet direkt voldoende in
komsten zullen opleveren om
de kosten te neutraliseren.
Deze tegemoetkoming is
vooral bestemd voor mensen
die reeds een tijdlang aktief
zijn, en de waarde ervan
schommelt tussen de 4.000 en
de 6.000 gulden. Men kan
maksimaal gedurende drie
opeenvolgende jaren stipendia
ontvangen.
Nauw in verband daarmee
staat de eksperimentensubsi-
die die dienstig is voor diege
nen die zoeken naar vernieu
wing, en men onderkent daarin
twee reeksen, de materie-
gerichte eksperimenten en het
kommunikasie-gericht ekspe-
riment Hier ook wordt de mi
nister geadviseerd door een
kommissie. Er zijn ook nog
bruikleenvergoedingen voor
tentoonstellingen die door het
rijk worden ingericht en huur-
vergoedingen die door het rijk
betaald worden aan kunste
naars wier werken in één van
de twaalf uitleencentra sirku-
leert.
Ook aan de kunstenaars die
door hun leeftijd van sommige
voordelen zijn uitgesloten
wordt gedacht. Er bestaan reis
toelagen die vooral aan jonge
ren worden toegekend, en die
niet noodzakelijk voor studies
aan een buitenlands instituut
moeten gebruikt worden, maar
gewoon om interessante lan
den te verkennen, er kontakten
te leggen of gewoon om er in-
c!rjkksr. op is deen. Het be
drag varieert van 1.000 tot
3.500 gulden. Aan de bejaar
den wordt ook gedacht, en
eventueel kan er een vergoe
ding worden toegekend aan de
weduwe, dit gebeurt op voor
dracht van kollega's, gemeen
ten of kunstverenigingen.
Een van de belangrijkste sub
sidieregelingen is deze vpor de
aankoop van kunstwerken, hel
doel ervan is de kunsftèankoop
te bevorderen.
Zij wordt verleöhd aan partiku-
lieren die koffen in galerijen en
op tentoonstellingen. Deze re
geling geldt alleen wanneer het
De tweede ploeg van de ta
lentvolle Baardegemse voet-
balklub «Vlugge Jongeren»
wist, na een suksesrijke sei
zoen, de oppergaai te beha
len en werd hiervoor reeds,
enkele weken geleden, ten
gemeentehuize ontvangen
en gevierd.
Uitgerekend op de dag van
hun Kampioenenbal, verle
den zaterdag, werd hun
knappe doelman, Simon De
Swaef, ten grave gedragen.
Ontstellend kwam het be
richt te Baardegem over.
Op een paar honderd stap
pen van de ouderlijke wo
ning werd hij verleden zon
dag, als fietser, in een onge
val betrokken en de afloop
was fataal. Deze joviale ke
rel, dienstvaardig en vrien
delijk als niet een, werd zo
plots uit ons midden gerukt
en zal nooit meer tussen zijn
doelpalen te zien zijn.
Zijn ploeg, de «Vlugge Jon
geren», betekenden voor
werken van Nederlanders of
ingezetenen betreft die nog in
leven zijn, de koper moet aan
diezelfde voorwaarden vol
doen. Zoals op elke regeling
zijn er natuurlijk ook hier uit
zonderingen, o.a. wat betreft
werk van overleden beroeps
kunstenaars.
De ruimte waarin het werk
aangekocht wordt moet ten
minste tien kunstenaars en
veertig werken per jaar ekspo-
seren. De galerijeigenaars en
organisatoren van tentoonstel
lingen moeten deze regeling
aanvragen tesamen met een
paket gegevens omtrent de
eksposanten en de werken. De
subsidie is 20 van de vraag
prijs en kan nooit hoger zijn dan
240 gulden. De koper betaalt
de vraagprijs min het subsidie
bedrag aan de organisator van
dè eksposisie.
Vele galerijeigenaars vragen
deze subsidie echter niet meer
aan, omdat het hen volledig
aan banden legt. Deze maat
regel maakt het de buiten
landse kunstenaars ook moei
lijk om te konkureren tegen de
inlanders.
Ook andere ministeries heb
ben inisiatieven op hun pro
gramma ter bevordering van
het artistieke beroep. Er be
staat een wet die schoolbestu
ren en opdrachtgevers voor
rijksgebouwen ertoe verplicht 1
of 1,5 van de kale bouwsom
te besteden aan kunst. De gel
den zijn van het ministerie van
onderwijs en wetenschappen
en worden door CRM geadvi
seerd. Het gevolg is dat er wer
kelijk kan sprake zijn van een
opvoeding met kunst, dat er
een integrasie gebeurt met de
architektuur en dat het kan uit
groeien tot een redelijke bron
van inkomsten voor de erbij be
trokken kunstenaars.
KONTRAPRESTASIE
De eigenlijke naam van deze
subsidie is de «Beeldende
kunstenaarsregeling». Het is
deze regeling waarop alle kun
stenaars uit andere landen ja
loers zijn, en in Nederland zelf
geeft zij stof tot diskussie tus
sen voor- en tegenstanders.
Het is een regeling waar nog
steeds aan voortgedokterd
wordt.
Op aanvraag van de kunste
naar wordt er onderzocht of hij
van deze regeling kan genie
ten, in ruil voor kunstwerken
van zijn hand. Het is de bedoe
ling hem in zijn finansiële moei
lijkheden te helpen het hoofd
boven water te houden en de
artistisiteit en het vakman
schap in stand te houden en
helpen verder te ontwikkelen.
Vervolg volgende week
Meteen waar engelengeduld bracht Emiel Van Huffeltaire ruim 168
foto's en nog eens 58 namen waarvan hij geen foto kon bemachtigen;
bijeen in een merkwaardig kader. Het is een fotoverzameling der
gesneuvelde soldaten van Aalst uit 1914 - 1918. De hoofding werd
geschilderd door Jozef Callebaut en omvat de foto van Koning Albert
en de Belgische en Aalsterse vlag. Het kopstuk van de kader is een
prachtig skuiptuur met de hand gemaakt.
7 -> -
HOBBY
Emiel Van Huffeltaire heeft als
vrijetijdsbesteding heel wat op
zoekingen gedaan om de foto's
en namen van al de gesneuvel
den samen te brengen. Eén werk
dat pas in 1919 klaar kwam.
Dit uniek stuk bleef 1966 in
het haarkappersalori aanwezig,
maar moest toen de plaats
ruimen bij het vernieuwen van
het salon. De Jfader met de
talrijke foto's éii namen van de
gesneuvelden i-erhuisde tijde
lijk. Uiteindelijk bood men dit
merkwaardig document aan bij
de voorzitter dfcr oudstrijders
met de vraJfg, dfe kader in het
lokaal te'Svjllen hangen. Maar
bij do^,ou<j-strijders beweerde
mep^eéb'plaats ter be:
t^'hebbfn.
:r beschikking
Eipcf 1966 of begin 1967 stelde
men de kader ter beschikking
van de toenmalige stads-archi-
jvaris Van Der Heyden, die aan
'de familie van Huffeltaire een
dankbrief schreef voor het ter
beschikking stellen. In 1969
dook deze kader opnieuw op
tijdens een tentoonstelling in het
Belfort naar aanleiding van de
bevrijding. Op het ogenblik is
dit uniek stuk uit de belangstel
ling en zou. naar men zegt, zich
in het Oud Hospitaal bevinden
in een verwaarloosde staat.
E.A.ROGGEMAN
KÜII7ICK CCCTIUfl I m I7PCÏPM
:L:\ L.W I r*
GIRO-FANFARE GEEFT DE TOON AAN
hem zoveel. Zelfs het slecht
ste of het koudste weder
waren voor hem geerv hin
derpaal om per fiets, de ver
plaatsing van Gijzegem naar
Baardegem te doen. Verle
den zaterdag werd hij dan
ook te Gijzegem, in tegen
woordigheid van zijn klub-
maats, ten grave gedragen
en werd hem de laatste hul
de bewezen.
's Avonds zou dan het kam
pioenenbal in de noodkerk
plaatshebben. Niettegen
staande het bestuur zich in
spande om deze werkelijk
totaal ongeschikte dag te
verplaatsen ging zulks niet.
De zaal was gehuurd, het
orkest gekontrakteerd, de
kaarten verkocht, enz.
De viering ging dan ook door
doch, uiteraard, in een zeer
speciale, gedrukte stem
ming.
De Koninklijke Fanfare
«Vreugde en Vrede» trad
jaarlijks op als gastheer voor
fanfares uit de streek. Het
feestkomitee en de V.Z.W.
Sport en rekreatiecentrum
namen sinds dit jaar de or
ganisatie op zich, hiertoe
genoodzaakt door de min-
dergoede financiële gang
van zaken in de plaatselijke
fanfare. Overigens een alge-
men kenmerk van dit soort
groeperingen.
ZONDAG 30 MEI
Van 15.00 uur tot 15.30 uur
kon iedereen in Gijzegem
het slag-en blaaswerk horen
van zes fanfares marcheren
de naar de Schoorstraat 18,
het Sport en Rekreatiecen
trum. Om de hoge kosten te
dekken werd de financiële
steun gevraagd van een vijf
tal herbergen. Het was dan
ook vanuit deze herbergen
dat de groepen vertrokken,
elk langs een andere weg
met steeds de fanfare van de
Giro voorop. De voorzitter
van de V.Z.W. Fons De Rid
der, hield er dan ook aan,
om langs de weg de Giro te
danken voor hun bereidwil
lige medewerking, niette
genstaande hun naam niet
op de affiches vermeld
werd.
Samen met «vreugde en vre
de» uit Gijzegem namen
deel aan dit Festival, de Ko
ninklijke Fanfares «Vreugd
en Vrijheid» uit Appels, «De
ware Belgen» uit Oudegem,
en de fanfares «De Posthar-
monie» uit Aalst en «De
brandweer» uit Oudegem.
Het vroegere Kerelsburcht,
nu Sport- en Rekreatiecen
trum van Gijzegem, bleek
zeer geschikt voor dit ge
beuren, het is buiten het
centrum van de gemeente
gelegen, waardoor het ver
keer niet werd gehinderd.
Het was de stad Aalst, waar
toe na de fusie ook Gijze
gem zal behoren, welke zijn
kiosk ter beschikking stel
de. (R.S.)
L.H. Te Gijzegem was er grote belangstelling voor het muziekfestival(EL)
